'Sowjet-Unie bezig met ruimteschild Woede-uitbarsting bij begin spijsolieproces Bisschoppen Chili uiten kritiek op Pinochet Gevreesde fascist na 17 jaar terug in Rome Thatcher tijdens rede in Moskou: Unicum in Argentinië: hertrouwen na scheiding Zuid-Afrika weigert visum aan Breytenbach DINSDAG 31 MAART 1987 PAGINA 5 ROME (GPD) - Vandaag wordt in Rome de aankomst verwacht van Stefano delle Chiaie, een 50-jarige neo-fascist die wordt verdacht van een lange reeks terreurdaden. Na zeventien jaar voortvluchtig te zijn geweest, werd hij vorige week in Venezuela gearresteerd. Hij was in het bezit van een vals paspoort, een van de tientallen die hij in de loop van de jaren heeft gebruikt. Dit maakte het de Venezolaanse auto riteiten mogelijk hem zonder dere plichtplegingen te leveren. MOSKOU (ANP) De Britse premier, Margaret Thatcher, had gisteren in Moskou een vier uur durend onderhoud met Sowjet-leider Michail Gorbatsjov. Het gesprek, dat volgens Britse functionarissen 'heftig en levendig' was, duurde twee uur langer dan afgesproken. In een tafelrede tijdens een staatsdiner in het Kremlin beschuldigde Thatcher Moskou Milanese bank in december' 1969 die zich onder meer ten doel stelde Voor de Italiaanse politie gaat komst naar die stad wordt overge- Italië uit bracht om samen met de overige neo-fascistische verdachten te recht te staan. Zijn loopbaan begon 25 jaar gele- ervan dat het ondanks zijn ontkenning aan een defensiesysteem in de ruimte werkt. Na afloop van haar eerste gesprek de Sowjet-Unie en de behandeling met Gorbatsjov zei Thatcher vol- van de dissidenten, ging Gorbats- gens Britse functionarissen dat de jov in de tegenaanval met kritische besprekingen „te interessant wa- - ren om af te breken". In het ge sprek kwamen zowel de kernwa- penproblematiek als de kwestie van de mensenrechten aan de orde. Terwijl Thatcher kritiek leverde op de nieuwe emigratiewetgeving van BUENOS AIRES (Rtr) - In Ar gentinië zijn gisteren de eerste gescheiden mensen officieel her trouwd met een nieuwe partner, een week voor de paus aankomt voor een bezoek. De voorheen met elkaar ge trouwde Juan Sejean en Alicia Kuliba sloten beiden een nieuw burgerlijk huwelijk met andere partners na twee historische uit spraken van het Hooggerechts hof die hun toestemming gaf tot hertrouwen na wettelijke echt scheiding. Sejean zei dat nu alle geschei den echtparen in Argentinië op nieuw voor de wet kunnen her trouwen. Argentinië, waarvan de 30 mil joen burgers voor ongeveer 93 procent rooms-katholiek zijn, is een van de weinige landen die geen echtscheidingswet heeft. De uitspraken van het Hoogge rechtshof vernietigden de huwe lijksbanden van Sejean en Kuli ba en stonden hun toe een nieu we partner te trouwen. Argentinië is op weg naar in voering van echtscheiding, iets waartegen de rooms-katholieke kerk zich krachtig verzet. Men schat dat twee miljoen Ar gentijnen buitenechtelijke gezin nen hebben gesticht na het mis lukken van hun huwelijken. Emigratie De Sowjet-Unie zal dit jaar rond 11.000 zogenaamde refuseniks naar het buitenland laten vertrekken, zo heeft Morris Abram, voorzitter van de Conferentie van joods-Ameri kaanse organisaties in New York aangekondigd. Refuseniks zijn Russische joden aan wie een uit reisvisum is geweigerd. Hun aantal wordt geraamd op 11.000 12.500 mensen. De Sowjet-Unie zal een regeling treffen die emigratie uit de Sowjet-Unie via Roemenië mo gelijk maakt. Angst voor aids Een 28-jarige Westduitser heeft, opmerkingen over het Britse op treden in Noord-Ierland. Tijdens een staatsdiner in het Kremlin beschuldigde de Britse premier de Sowjet-Unie er onom wonden van te werken aan een ei gen defensiesysteem in de ruimte, zoals het Amerikaanse SDI-sys- teem. Thatcher waarschuwde de Sowjet-leiding dat haar pogingen het Amerikaanse SDI-programma tegen te houden nutteloos zijn. "En wij weten dat in de Sowjet-Unie soortgelijk werk wordt gedaan", zo hield Thatcher haar gastheren De Britse premier zei verder dat een Sowjet-Amerikaans akkoord over de verwijdering van de mid- dellange-afstandsraketten (INF) in Europa alleen aanvaardbaar is voor de NAVO-landen als daarin ook 'beperkingen' worden gesteld aan de korte-afstandsraketten die de Sowjet-Unie in Europa heeft op gesteld. Volgens de Britse premier is dit nodig om ervoor te zorgen dat een eventueel INF-akkoord niet kan worden omzeild. De Sowjet- Unie heeft tot nog toe geweigerd de kwestie van de korte-afstands raketten in de INF-onderhandelin- gen te betrekken. Waarnemers omschreven de re de van Thatcher als één van de hardste verklaringen die bezoe kende westerse politici de afgelo pen jaren in Moskou hebben afge legd. In zijn antwoord verwierp Gor batsjov de koppeling die Thatcher legde tussen de kwestie van de mensenrechten en de wapenbe- heersingsproblematiek. Volgens Gorbatsjov willen de westerse lan den de Sowjet-Unie pas vertrou wen „als zij haar politieke systeem wijzigt en de westerse maatschap pij als voorbeeld neemt". „Dit valt gewoonweg niet ernstig te nemen. Wie denkt dat wij ooit onze idealen zullen opgeven, heeft het contact met de werkelijkheid verloren", al dus Gorbatsjov. Gorbatsjov zei dat Moskou be reid was om humanitaire kwesties te bespreken, „zodat de miljoenen mensen in het Westen die geen werk of onderdak hebben en een miserabel bestaan leiden onze stem kunnen horen". Hij verweet de westerse landen dat zij niet wil len ingaan op het voorstel van de Sowjet-Unie in Moskou een specia le conferentie over humanitaire aangelegenheden te houden in het kader van het overleg van de Con ferentie over Veiligheid en Samen werking in Europa (CVSE). De Sowjet-leider' beschuldigde de NAVO-landen ervan terug te komen van de 'nul-optie' door een reeks nieuwe eisen en voorwaar den te verbinden aan een akkoord over de verwijdering van de mid- dellange-afstandsraketten. Vol gens Gorbatsjov zullen „de komen de weken aantonen of de NAVO RAMP MET VEERBOOT - De re derij Townsend-Thoresen houdt informatie achter over de oorzaak van het vergaan van de veerboot Herald of Free Enterprise voor Zeebrugge en over het werkelijke werkelijk alle middellange-af- standsraketten uit Europa wil ver wijderen of de Pershing-raketten wil behouden of zelfs nog meer wil opstellen". is genoemd in verband met alle neo-fascistische aanslagen van de afgelopen twintig jaar. De voor naamste hiervan zijn: die op (16 doden), op de Italicus-trein augustus 1974 (15 doden) en op het station van Bologna in augustus 1980. Het proces over deze laatste terreurdaad, die 85 slachtoffers eis te, is enkele weken geleden in Bo logna begonnen. Men verwacht dat Delle Chiaie direct na zijn aan- i van communisten bij Romein- scholen. Daarna behoorde hij tot de oprichters van 'Avanguardia Nazionale' (nationale voorhoede) „onze kameraden moreel te harden om tegenstanders de benen te bre ken, ook al liggen ze op de grond te huilen". Verdacht van de aanslag in Mi laan van 1969, wist hij na een eerste verhoor uit te wijken naar Spanje, waar hij tot de dood van Franco door de politie werd beschermd. Nadien werd hij gesignaleerd in al le Latijnsamerikaanse landen waar militaire regimes van zijn diensten gebruik konden maken: onder an dere in Chili, Argentinië en laatste lijk Bolivia, waar hij ook actief zou zijn geweest in de wapen- en cocai- nesmokkel. Al die tijd kwam hij regelmatig naar Italië, waar hij deelnam aan de mislukte staatsgreep van de 'Zwarte Prins' Valerio Borghese en aan de voorbereiding van verschil lende terreuraanslagen. Hier werd hij beschermd door Licio Gelli, de „eerbiedwaardige meester" van de geheime vrijmetselaarsloge P2 en door de geheime diensten die door Stefano delle Chiaie Zijn arrestatie in Venezuela kwam tenslotte tot stand op aan wijzingen van de Italiaanse politie, die ook zijn identificatie door mid del van vingerafdrukken mogelijk maakte. Een woedende 'moordenaars' ni den. Er staan 38 stierven. uw, die slachtoffer werd van de vergiftigde spijsolie in Spanje zes jaar geleden, schreeuwt de verdachten die het gebouw in Madrid verlaten waar het proces tegen hen wordt gehou- terecht op beschuldiging van verkoop van vergiftigde spijsolie waardoor 584 mensen ingegeven door de angst met het aantal doden aan boord. Er bevon- aids-virus te zijn besmet, J L J burg een prostitué én ee employé doodgeschoten e gens zelfmoord gepleegd, zo heeft de politie bekendgemaakt. De man was met een 27-jarige prostitué een hotelkamer binnengegaan waar hij de vrouw na enkele uren dood schoot. Toen een employé pools hoogte kwam nemen werd ook hij doodgeschoten waarna de man zichzelf van het leven beroofde. In een achtergelaten brief schreef hij te denken met aids te zijn besmet en het idee langzaam aan deze ziek te te zullen sterven niet te kunnen verdragen. Vervuiling Een Japanse rechtbank heeft de centrale en lokale overheden op dracht gegeven bijna 10 miljoen gulden schadevergoeding te beta len aan 110 mensen die in het verle den ernstig ziek werden als gevolg van vervuiling van visgronden in Minamata. Volgens de rechter heeft de overheid ten onrechte na gelaten de watervervuiling in de Minamatabaai aan te pakken. Tot dusver zijn 780 mensen omgeko men door het eten van besmette vis. Op dit moment zijn 2158 men sen als slachtoffer van de vervui ling erkend. Nog eens 5000 mensen wachten op erkenning. Straf na aanvaring De kapitein van het Sowjet-pas- sagiersschip Admiraal Nachimov, dat augustus vorig jaar na een aan varing in de Zwarte Zee zonk, is door een rechtbank in Odessa ver- voordeeld tot 15 jaar gevangenis straf. De kapitein van het vracht schip Pjotr Vases, waarmee het passagiersschip in aanvaring kwam, kreeg eveneens 15 jaar. Bei de kapiteins werden schuldig be vonden aan nalatigheid en overtre ding van de veiligheidsvoorschrif ten. Het ongeluk kostte aan 400 mensen het leven. vervol- boord. Deze beschuldiging uit, interview met het Rotterdamse avondblad Het Vrije Volk, de met het officiële onderzoek belaste wa terschout Jose van den Bussche uit Zeebrugge. MADRID (GPD) - Het proces van de eeuw tegen 38 malafide oliehan delaren is gisteren met incidenten begonnen. Enkele tientallen slachtoffers van het spijsolieschan daal van 1981 koelden na afloop van de ochtendzitting hun zes jaar lang opgekropte woede, frustratie en machteloosheid op een aantal van de beklaagden, toen deze het voor deze gelegenheid tot rechts zaal omgebouwde theater wilden verlaten. De woedende slachtoffers, van wie velen nog merkbaar de licha-- melijke gevolgen vertoonden van de vergiftiging, die ze in 1981 had den opgelopen door het nuttigen van giftige spijsolie, bekogelden de beklaagden met stenen, overlaad den hen met scheldkannonades, terwijl sommigen zelfs probeerden hen te wurgen. De politie moest er aan te pas komen om te voorko men, dat de slachtoffers ter plekke hun eigen recht zochten. Al bij de opening van de zitting was de spanning binnen en buiten de rechtszaal te snijden. Enkele honderden slachtoffers, van wie er velen per bus uit het noordelijke Valladolid en Leon naar Madrid waren gekomen, protesteerden luidruchtig, dat zij niet tot de rechtszaal werden toegelaten. Met het oog op de beperkte ruimte was in het theater een afdeling inge richt voor 300 slachtoffers. Maar ook in de rechtszaal zelf, die na de renovatie meer weg had van een circus of een zwoel verlichte disco theek, rommelde het constant in de rijen, die voor de slachtoffers van de spijsolie waren gereser veerd. Nadat de secretaris van het tribu naal een samengevatte versie van de aanklacht had voorgelezen (een volledige voordracht van het com plete procesdossier van 250.000 fo liovellen zou alleen al tien dagen gevergd hebben), moest een van de hoofdverdachten, Juan Miguel Bengoechea de spits afbijten. De 46-jarige oliehandelaar uit San Sebastian en mede-eigenaar van het bedrijf Rapsa, dat de in dustriële raapolie die later als con sumptieolie werd verkocht impor teerde, bleek keer op keer te lijden aan geheugenstoornissen. Op lastige vragen van de officier van justitie, Eduardo Fungairinho, over de hoeveelheden industriële raapolie, die hij doorverkocht had, bleef hij het antwoord schuldig. Evenmin verklaarde Bengoechea op de hoogte te zijn geweest dat het bedrijfje Raelca uit Alcorcon bij Madrid de geraffineerde indus triële olie als consumptieolie op de markt bracht. Het voorgewende geheugenverlies verwekte veront waardigde protesten bij de slacht offers, die diverse keren door de voorzitter van het tribunaal tot stil te moesten worden gemaand. Het requisitoir van de advocaat aanklager, waarin hij een uitvoerig relaas hield over alle ontberingen die de 25.000 slachtoffers in de af gelopen zes jaar hadden doorge maakt, maakte hevige emoties los bij de slachtoffers, van wie sommi gen in tranen uitbarstten. De offi cier van justitie eiste extreem hoge straffen: bij elkaar meer dan 100.000 jaar gevangenis voor de 8 hoofdverdachten.Na afloop van de middagzitting had de politie scher pere veiligheidsmaatregelen geno men om herhaling van de inciden ten van een paar uur daarvoor te voorkomen. Het bleef daarom al leen bij scheldpartijen, toen de be klaagden het gerechtsgebouw ver lieten. JOHANNESBURG (GPD/AP) - De Zuidafrikaanse schrijver en dichter Breyten Breytenbach die zich sinds 1982 in zelfgekozen bal lingschap in Frankrijk bevindt, is gisteren een visum geweigerd om naar zijn geboorteland terug te ke ren. Breytenbach, die inmiddels over de Franse nationaliteit be schikt, had toestemming gevraagd voor een verblijf van 30 dagen in Zuid-Afrika vanwege de ernstige toestand van zijn vader. Volgens de minister van binnenlandse za ken, Stoffel Botha bij wie de uit eindelijke verantwoordelijkheid voor het verlenen van visa ligt, is de gezondheidstoestand van de va der van Breytenbach de afgelopen tien jaar niet dermate veranderd dat er een noodzaak bestaat om tot het verstrekken van een visum over te gaan. Botha, die met zijn toelichting af week van de gewoonte om geen commentaar te leveren op beslis singen over visa, zei dat Breyten bach het geheel aan zichzelf te wij ten heeft dat hem de toegang tot Zuid-Afrika wordt ontzegd. „De beslissing heeft alles te maken met de houding die Breytenbach in het buitenland inneemt tegenover Zuid-Afrika en zijn inwoners. Ook veiligheidsredenen liggen ten grondslag aan onze beslissing". Botha zei op de hoogte te zijn van de lichamelijke toestand van Breytenbachs vader, die al tien jaar lang wordt verpleegd in een tehuis voor ouden van dagen in Graham- stown. „In normale omstandighe den zou ik op grond va humanitai re overwegingen hiermee rekening hebben gehouden. Maar dit is nu onmogelijk". Breytenbach zat aan het eind van de zeventiger jaren een gevangenisstraf van zeven jaar in Pretoria uit op beschuldiging van hoogyerraad. Zijn ervaringen in deZuidafrikaanse gevangenis bundelde hij in een wereldwijd ge publiceerde roman die heet 'Herin neringen van een albino-terrorist'. Vorig jaar mocht Breytenbach met zijn Vietnamese vrouw Yolan- de even Zuid-Afrika bezoeken om de literaire prijs van het vooraan staande Afrikaanstalige zondags blad Rapport te ontvangen. Hij kreeg de prijs voor de poëzie die hij tijdens zijn verblijf in de Polls moor-gevangenis bij Kaapstad ge schreven had. In zijn rede bij de uitreiking van deze prijs in Preto ria veroordeelde de dichter de Zuidafrikaanse regering als onwet tig en totalitair. Voorts meldde de politie in Johannesburg dat zater dag bij een ontploffing van een landmijn vier zwarten gedood wer den. De mijn was geplaatst op een landweg bij Josefsdal in het oosten van Transvaal. Hij ontplofte toen de slachtoffers er met hun auto overheen reden. Eerdere aanslagen in dit gebied werden door de poli tie altijd toegeschreven aan het Afrikaans Nationaal Congres. Maar gisteren liet zij zich er niet over uit wie zij ervan verdacht de mijn te hebben geplaatst. Alle bewakers VS-ambassade Moskou worden teruggehaald WASHINGTON (Rtr/DPA) - De Verenigde Staten hebben gisteren bekendgemaakt dat zij alle 28 ma riniers vervangen die de ambassa de in Moskou bewaken, naar aan leiding van de aanhouding van twee van hen op verdenking van spionage voor de Sowjet-Unie. De vice-perschef van het minis terie van buitenlandse zaken, Phyl lis Oakley, zei dat de mariniers te gen eind april naar de Verenigde Staten zullen zijn teruggehaald en in Moskou vervangen, om het on derzoek naar de mazen in de veilig heid te vergemakkelijken. Oakley zei dat het terugtrekken van een heel veiligheidscontingent van mariniers "zonder weerga" was. Er was sprake van "voorzorg, zonder enige implicatie van schuld" aan het adres van de 28 mariniers. De 28 mariniers in Moskou wor den verzameld in de marinierska zerne van Quantico in Virginia. Daar zullen zij worden onder vraagd en naar Oakley verwachtte later elders worden gestationeerd. De weekbladen Time en News week schrijven in hun jongste nummer dat de Sowjet-Unie wel eens in het bezit van de codes zou kunnen zijn geraakt waarmee di plomatieke berichten vanuit of aan de Amerikaanse ambassade in Moskou voor buitenstanders onbe grijpelijk worden gemaakt. ADVERTENTIE MEXICO-STAD (GPD) - Amper 48 uur voor de aankomst van paus Jo- hannus Paulus de Tweede in Chili heeft ook het aartsbisdom van San tiago felle kritiek laten horen op het sinds 1973 heersende bewind van generaal Augusto Pinochet. „De militaire inmenging in de politiek heeft veel te veel slachtof fers gekost", zo stelde monseig neur Jorgé Hourton, de rechter hand van de Chileense aartsbis schop kardinaal Francisco Fresno, „we beginnen gewend te raken aan de dood". Paus Johannus Paulus arriveert vandaag in Uruguay en zal morgen naar Chili gaan. Vlak voor het be zoek hebben de spanningen tussen Pinochet en de katholieke kerk nieuwe hoogtepunten bereikt. Over het algemeen wordt verwacht dat de paus in Chili de verregaande mensenrechtenschendingen van de dictatuur duidelijk aan de kaak' zal stellen. Tijdens de militaire dictatuur, die al bijna 14 jaar duurt, zijn er in Chili 36 geestelijken vermoord. Pi nochet heeft 123 priesters het land uitgezet. Er werden 387 aanslagen gepleegd tegen kerken. Tal van vooraanstaande geestelijken zijn of Generaal Augusto Pinochet worden regelmatig met de dood bedreigd. De uitspraken van Hourton vol gen op die van de bisschop van het in het uiterste zuiden van Chili ge legen Punta Arenas, monseigneur Tomas Gonzales. „Dit regime heeft het land verkocht aan de multi-na tionals, het heeft de eigendommen van de staat geprivatiseerd, het heeft de onderwijsstructuur ver nietigd", zo liet hij dit weekeinde weten. „Dit regime produceert ar men, wanhopigen, ondervoede en analfabete kinderen, een cultuur van geweld. In naam van de waar digheid van de mensheid moeten we hiertegen protesteren", aldus Gonzales. Eerder deze maand had ook al bisschop Carlos Camus van de 400 kilometer ten zuiden van Santiago gelegen stad Linares felle kritiek op het militaire bewind van Pino chet gespuid. Het is sinds de staatsgreep van 1973 nooit goed ge weest tussen Pinochet en de katho lieke kerk. Maar nog nooit hebben de Chileense bisschoppen zulke klare taal gesproken als op dit mo ment, aan de vooravond van het bezoek van paus Johannus Paulus de Tweede. BIJ DE BIJENKORF BKN JE BETER AF

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5