'Sowjet-Unie bezig
met ruimteschild
Woede-uitbarsting bij
begin spijsolieproces
Bisschoppen Chili uiten
kritiek op Pinochet
Gevreesde fascist na
17 jaar terug in Rome
Thatcher tijdens rede in Moskou:
Unicum in
Argentinië:
hertrouwen
na scheiding
Zuid-Afrika weigert
visum aan Breytenbach
DINSDAG 31 MAART 1987
PAGINA 5
ROME (GPD) - Vandaag wordt in
Rome de aankomst verwacht van
Stefano delle Chiaie, een 50-jarige
neo-fascist die wordt verdacht van
een lange reeks terreurdaden. Na
zeventien jaar voortvluchtig te zijn
geweest, werd hij vorige week in
Venezuela gearresteerd. Hij was in
het bezit van een vals paspoort, een
van de tientallen die hij in de loop
van de jaren heeft gebruikt. Dit
maakte het de Venezolaanse auto
riteiten mogelijk hem zonder
dere plichtplegingen
te leveren.
MOSKOU (ANP) De Britse premier, Margaret Thatcher, had gisteren in Moskou een vier
uur durend onderhoud met Sowjet-leider Michail Gorbatsjov. Het gesprek, dat volgens
Britse functionarissen 'heftig en levendig' was, duurde twee uur langer dan afgesproken.
In een tafelrede tijdens een staatsdiner in het Kremlin beschuldigde Thatcher Moskou Milanese bank in december' 1969 die zich onder meer ten doel stelde
Voor de Italiaanse politie gaat
komst naar die stad wordt overge-
Italië uit bracht om samen met de overige
neo-fascistische verdachten te
recht te staan.
Zijn loopbaan begon 25 jaar gele-
ervan dat het ondanks zijn ontkenning aan een defensiesysteem in de ruimte werkt.
Na afloop van haar eerste gesprek de Sowjet-Unie en de behandeling
met Gorbatsjov zei Thatcher vol- van de dissidenten, ging Gorbats-
gens Britse functionarissen dat de jov in de tegenaanval met kritische
besprekingen „te interessant wa- -
ren om af te breken". In het ge
sprek kwamen zowel de kernwa-
penproblematiek als de kwestie
van de mensenrechten aan de orde.
Terwijl Thatcher kritiek leverde op
de nieuwe emigratiewetgeving van
BUENOS AIRES (Rtr) - In Ar
gentinië zijn gisteren de eerste
gescheiden mensen officieel her
trouwd met een nieuwe partner,
een week voor de paus aankomt
voor een bezoek.
De voorheen met elkaar ge
trouwde Juan Sejean en Alicia
Kuliba sloten beiden een nieuw
burgerlijk huwelijk met andere
partners na twee historische uit
spraken van het Hooggerechts
hof die hun toestemming gaf tot
hertrouwen na wettelijke echt
scheiding.
Sejean zei dat nu alle geschei
den echtparen in Argentinië op
nieuw voor de wet kunnen her
trouwen.
Argentinië, waarvan de 30 mil
joen burgers voor ongeveer 93
procent rooms-katholiek zijn, is
een van de weinige landen die
geen echtscheidingswet heeft.
De uitspraken van het Hoogge
rechtshof vernietigden de huwe
lijksbanden van Sejean en Kuli
ba en stonden hun toe een nieu
we partner te trouwen.
Argentinië is op weg naar in
voering van echtscheiding, iets
waartegen de rooms-katholieke
kerk zich krachtig verzet.
Men schat dat twee miljoen Ar
gentijnen buitenechtelijke gezin
nen hebben gesticht na het mis
lukken van hun huwelijken.
Emigratie
De Sowjet-Unie zal dit jaar rond
11.000 zogenaamde refuseniks naar
het buitenland laten vertrekken, zo
heeft Morris Abram, voorzitter van
de Conferentie van joods-Ameri
kaanse organisaties in New York
aangekondigd. Refuseniks zijn
Russische joden aan wie een uit
reisvisum is geweigerd. Hun aantal
wordt geraamd op 11.000 12.500
mensen. De Sowjet-Unie zal een
regeling treffen die emigratie uit
de Sowjet-Unie via Roemenië mo
gelijk maakt.
Angst voor aids
Een 28-jarige Westduitser heeft,
opmerkingen over het Britse op
treden in Noord-Ierland.
Tijdens een staatsdiner in het
Kremlin beschuldigde de Britse
premier de Sowjet-Unie er onom
wonden van te werken aan een ei
gen defensiesysteem in de ruimte,
zoals het Amerikaanse SDI-sys-
teem. Thatcher waarschuwde de
Sowjet-leiding dat haar pogingen
het Amerikaanse SDI-programma
tegen te houden nutteloos zijn. "En
wij weten dat in de Sowjet-Unie
soortgelijk werk wordt gedaan", zo
hield Thatcher haar gastheren
De Britse premier zei verder dat
een Sowjet-Amerikaans akkoord
over de verwijdering van de mid-
dellange-afstandsraketten (INF) in
Europa alleen aanvaardbaar is
voor de NAVO-landen als daarin
ook 'beperkingen' worden gesteld
aan de korte-afstandsraketten die
de Sowjet-Unie in Europa heeft op
gesteld. Volgens de Britse premier
is dit nodig om ervoor te zorgen dat
een eventueel INF-akkoord niet
kan worden omzeild. De Sowjet-
Unie heeft tot nog toe geweigerd
de kwestie van de korte-afstands
raketten in de INF-onderhandelin-
gen te betrekken.
Waarnemers omschreven de re
de van Thatcher als één van de
hardste verklaringen die bezoe
kende westerse politici de afgelo
pen jaren in Moskou hebben afge
legd.
In zijn antwoord verwierp Gor
batsjov de koppeling die Thatcher
legde tussen de kwestie van de
mensenrechten en de wapenbe-
heersingsproblematiek. Volgens
Gorbatsjov willen de westerse lan
den de Sowjet-Unie pas vertrou
wen „als zij haar politieke systeem
wijzigt en de westerse maatschap
pij als voorbeeld neemt". „Dit valt
gewoonweg niet ernstig te nemen.
Wie denkt dat wij ooit onze idealen
zullen opgeven, heeft het contact
met de werkelijkheid verloren", al
dus Gorbatsjov.
Gorbatsjov zei dat Moskou be
reid was om humanitaire kwesties
te bespreken, „zodat de miljoenen
mensen in het Westen die geen
werk of onderdak hebben en een
miserabel bestaan leiden onze
stem kunnen horen". Hij verweet
de westerse landen dat zij niet wil
len ingaan op het voorstel van de
Sowjet-Unie in Moskou een specia
le conferentie over humanitaire
aangelegenheden te houden in het
kader van het overleg van de Con
ferentie over Veiligheid en Samen
werking in Europa (CVSE).
De Sowjet-leider' beschuldigde
de NAVO-landen ervan terug te
komen van de 'nul-optie' door een
reeks nieuwe eisen en voorwaar
den te verbinden aan een akkoord
over de verwijdering van de mid-
dellange-afstandsraketten. Vol
gens Gorbatsjov zullen „de komen
de weken aantonen of de NAVO
RAMP MET VEERBOOT - De re
derij Townsend-Thoresen houdt
informatie achter over de oorzaak
van het vergaan van de veerboot
Herald of Free Enterprise voor
Zeebrugge en over het werkelijke
werkelijk alle middellange-af-
standsraketten uit Europa wil ver
wijderen of de Pershing-raketten
wil behouden of zelfs nog meer wil
opstellen".
is genoemd in verband met alle
neo-fascistische aanslagen van de
afgelopen twintig jaar. De voor
naamste hiervan zijn: die op
(16 doden), op de Italicus-trein
augustus 1974 (15 doden) en op het
station van Bologna in augustus
1980. Het proces over deze laatste
terreurdaad, die 85 slachtoffers eis
te, is enkele weken geleden in Bo
logna begonnen. Men verwacht dat
Delle Chiaie direct na zijn aan-
i van communisten bij Romein-
scholen. Daarna behoorde hij tot
de oprichters van 'Avanguardia
Nazionale' (nationale voorhoede)
„onze kameraden moreel te harden
om tegenstanders de benen te bre
ken, ook al liggen ze op de grond te
huilen".
Verdacht van de aanslag in Mi
laan van 1969, wist hij na een eerste
verhoor uit te wijken naar Spanje,
waar hij tot de dood van Franco
door de politie werd beschermd.
Nadien werd hij gesignaleerd in al
le Latijnsamerikaanse landen waar
militaire regimes van zijn diensten
gebruik konden maken: onder an
dere in Chili, Argentinië en laatste
lijk Bolivia, waar hij ook actief zou
zijn geweest in de wapen- en cocai-
nesmokkel.
Al die tijd kwam hij regelmatig
naar Italië, waar hij deelnam aan
de mislukte staatsgreep van de
'Zwarte Prins' Valerio Borghese en
aan de voorbereiding van verschil
lende terreuraanslagen. Hier werd
hij beschermd door Licio Gelli, de
„eerbiedwaardige meester" van de
geheime vrijmetselaarsloge P2 en
door de geheime diensten die door
Stefano delle Chiaie
Zijn arrestatie in Venezuela
kwam tenslotte tot stand op aan
wijzingen van de Italiaanse politie,
die ook zijn identificatie door mid
del van vingerafdrukken mogelijk
maakte.
Een woedende
'moordenaars' ni
den. Er staan 38
stierven.
uw, die slachtoffer werd van de vergiftigde spijsolie in Spanje zes jaar geleden, schreeuwt
de verdachten die het gebouw in Madrid verlaten waar het proces tegen hen wordt gehou-
terecht op beschuldiging van verkoop van vergiftigde spijsolie waardoor 584 mensen
ingegeven door de angst met het aantal doden aan boord. Er bevon-
aids-virus te zijn besmet, J L J
burg een prostitué én ee
employé doodgeschoten e
gens zelfmoord gepleegd, zo heeft
de politie bekendgemaakt. De man
was met een 27-jarige prostitué een
hotelkamer binnengegaan waar hij
de vrouw na enkele uren dood
schoot. Toen een employé pools
hoogte kwam nemen werd ook hij
doodgeschoten waarna de man
zichzelf van het leven beroofde. In
een achtergelaten brief schreef hij
te denken met aids te zijn besmet
en het idee langzaam aan deze ziek
te te zullen sterven niet te kunnen
verdragen.
Vervuiling
Een Japanse rechtbank heeft de
centrale en lokale overheden op
dracht gegeven bijna 10 miljoen
gulden schadevergoeding te beta
len aan 110 mensen die in het verle
den ernstig ziek werden als gevolg
van vervuiling van visgronden in
Minamata. Volgens de rechter
heeft de overheid ten onrechte na
gelaten de watervervuiling in de
Minamatabaai aan te pakken. Tot
dusver zijn 780 mensen omgeko
men door het eten van besmette
vis. Op dit moment zijn 2158 men
sen als slachtoffer van de vervui
ling erkend. Nog eens 5000 mensen
wachten op erkenning.
Straf na aanvaring
De kapitein van het Sowjet-pas-
sagiersschip Admiraal Nachimov,
dat augustus vorig jaar na een aan
varing in de Zwarte Zee zonk, is
door een rechtbank in Odessa ver-
voordeeld tot 15 jaar gevangenis
straf. De kapitein van het vracht
schip Pjotr Vases, waarmee het
passagiersschip in aanvaring
kwam, kreeg eveneens 15 jaar. Bei
de kapiteins werden schuldig be
vonden aan nalatigheid en overtre
ding van de veiligheidsvoorschrif
ten. Het ongeluk kostte aan 400
mensen het leven.
vervol- boord. Deze beschuldiging uit,
interview met het Rotterdamse
avondblad Het Vrije Volk, de met
het officiële onderzoek belaste wa
terschout Jose van den Bussche
uit Zeebrugge.
MADRID (GPD) - Het proces van
de eeuw tegen 38 malafide oliehan
delaren is gisteren met incidenten
begonnen. Enkele tientallen
slachtoffers van het spijsolieschan
daal van 1981 koelden na afloop
van de ochtendzitting hun zes jaar
lang opgekropte woede, frustratie
en machteloosheid op een aantal
van de beklaagden, toen deze het
voor deze gelegenheid tot rechts
zaal omgebouwde theater wilden
verlaten.
De woedende slachtoffers, van
wie velen nog merkbaar de licha--
melijke gevolgen vertoonden van
de vergiftiging, die ze in 1981 had
den opgelopen door het nuttigen
van giftige spijsolie, bekogelden de
beklaagden met stenen, overlaad
den hen met scheldkannonades,
terwijl sommigen zelfs probeerden
hen te wurgen. De politie moest er
aan te pas komen om te voorko
men, dat de slachtoffers ter plekke
hun eigen recht zochten.
Al bij de opening van de zitting
was de spanning binnen en buiten
de rechtszaal te snijden. Enkele
honderden slachtoffers, van wie er
velen per bus uit het noordelijke
Valladolid en Leon naar Madrid
waren gekomen, protesteerden
luidruchtig, dat zij niet tot de
rechtszaal werden toegelaten. Met
het oog op de beperkte ruimte was
in het theater een afdeling inge
richt voor 300 slachtoffers. Maar
ook in de rechtszaal zelf, die na de
renovatie meer weg had van een
circus of een zwoel verlichte disco
theek, rommelde het constant in
de rijen, die voor de slachtoffers
van de spijsolie waren gereser
veerd.
Nadat de secretaris van het tribu
naal een samengevatte versie van
de aanklacht had voorgelezen (een
volledige voordracht van het com
plete procesdossier van 250.000 fo
liovellen zou alleen al tien dagen
gevergd hebben), moest een van de
hoofdverdachten, Juan Miguel
Bengoechea de spits afbijten.
De 46-jarige oliehandelaar uit
San Sebastian en mede-eigenaar
van het bedrijf Rapsa, dat de in
dustriële raapolie die later als con
sumptieolie werd verkocht impor
teerde, bleek keer op keer te lijden
aan geheugenstoornissen.
Op lastige vragen van de officier
van justitie, Eduardo Fungairinho,
over de hoeveelheden industriële
raapolie, die hij doorverkocht had,
bleef hij het antwoord schuldig.
Evenmin verklaarde Bengoechea
op de hoogte te zijn geweest dat
het bedrijfje Raelca uit Alcorcon
bij Madrid de geraffineerde indus
triële olie als consumptieolie op de
markt bracht. Het voorgewende
geheugenverlies verwekte veront
waardigde protesten bij de slacht
offers, die diverse keren door de
voorzitter van het tribunaal tot stil
te moesten worden gemaand.
Het requisitoir van de advocaat
aanklager, waarin hij een uitvoerig
relaas hield over alle ontberingen
die de 25.000 slachtoffers in de af
gelopen zes jaar hadden doorge
maakt, maakte hevige emoties los
bij de slachtoffers, van wie sommi
gen in tranen uitbarstten. De offi
cier van justitie eiste extreem hoge
straffen: bij elkaar meer dan
100.000 jaar gevangenis voor de 8
hoofdverdachten.Na afloop van de
middagzitting had de politie scher
pere veiligheidsmaatregelen geno
men om herhaling van de inciden
ten van een paar uur daarvoor te
voorkomen. Het bleef daarom al
leen bij scheldpartijen, toen de be
klaagden het gerechtsgebouw ver
lieten.
JOHANNESBURG (GPD/AP) -
De Zuidafrikaanse schrijver en
dichter Breyten Breytenbach die
zich sinds 1982 in zelfgekozen bal
lingschap in Frankrijk bevindt, is
gisteren een visum geweigerd om
naar zijn geboorteland terug te ke
ren. Breytenbach, die inmiddels
over de Franse nationaliteit be
schikt, had toestemming gevraagd
voor een verblijf van 30 dagen in
Zuid-Afrika vanwege de ernstige
toestand van zijn vader. Volgens
de minister van binnenlandse za
ken, Stoffel Botha bij wie de uit
eindelijke verantwoordelijkheid
voor het verlenen van visa ligt, is
de gezondheidstoestand van de va
der van Breytenbach de afgelopen
tien jaar niet dermate veranderd
dat er een noodzaak bestaat om tot
het verstrekken van een visum
over te gaan.
Botha, die met zijn toelichting af
week van de gewoonte om geen
commentaar te leveren op beslis
singen over visa, zei dat Breyten
bach het geheel aan zichzelf te wij
ten heeft dat hem de toegang tot
Zuid-Afrika wordt ontzegd. „De
beslissing heeft alles te maken met
de houding die Breytenbach in het
buitenland inneemt tegenover
Zuid-Afrika en zijn inwoners. Ook
veiligheidsredenen liggen ten
grondslag aan onze beslissing".
Botha zei op de hoogte te zijn
van de lichamelijke toestand van
Breytenbachs vader, die al tien jaar
lang wordt verpleegd in een tehuis
voor ouden van dagen in Graham-
stown. „In normale omstandighe
den zou ik op grond va humanitai
re overwegingen hiermee rekening
hebben gehouden. Maar dit is nu
onmogelijk". Breytenbach zat aan
het eind van de zeventiger jaren
een gevangenisstraf van zeven jaar
in Pretoria uit op beschuldiging
van hoogyerraad. Zijn ervaringen
in deZuidafrikaanse gevangenis
bundelde hij in een wereldwijd ge
publiceerde roman die heet 'Herin
neringen van een albino-terrorist'.
Vorig jaar mocht Breytenbach
met zijn Vietnamese vrouw Yolan-
de even Zuid-Afrika bezoeken om
de literaire prijs van het vooraan
staande Afrikaanstalige zondags
blad Rapport te ontvangen. Hij
kreeg de prijs voor de poëzie die hij
tijdens zijn verblijf in de Polls
moor-gevangenis bij Kaapstad ge
schreven had. In zijn rede bij de
uitreiking van deze prijs in Preto
ria veroordeelde de dichter de
Zuidafrikaanse regering als onwet
tig en totalitair. Voorts meldde de
politie in Johannesburg dat zater
dag bij een ontploffing van een
landmijn vier zwarten gedood wer
den. De mijn was geplaatst op een
landweg bij Josefsdal in het oosten
van Transvaal. Hij ontplofte toen
de slachtoffers er met hun auto
overheen reden. Eerdere aanslagen
in dit gebied werden door de poli
tie altijd toegeschreven aan het
Afrikaans Nationaal Congres. Maar
gisteren liet zij zich er niet over uit
wie zij ervan verdacht de mijn te
hebben geplaatst.
Alle bewakers
VS-ambassade
Moskou worden
teruggehaald
WASHINGTON (Rtr/DPA) - De
Verenigde Staten hebben gisteren
bekendgemaakt dat zij alle 28 ma
riniers vervangen die de ambassa
de in Moskou bewaken, naar aan
leiding van de aanhouding van
twee van hen op verdenking van
spionage voor de Sowjet-Unie.
De vice-perschef van het minis
terie van buitenlandse zaken, Phyl
lis Oakley, zei dat de mariniers te
gen eind april naar de Verenigde
Staten zullen zijn teruggehaald en
in Moskou vervangen, om het on
derzoek naar de mazen in de veilig
heid te vergemakkelijken.
Oakley zei dat het terugtrekken
van een heel veiligheidscontingent
van mariniers "zonder weerga"
was. Er was sprake van "voorzorg,
zonder enige implicatie van
schuld" aan het adres van de 28
mariniers.
De 28 mariniers in Moskou wor
den verzameld in de marinierska
zerne van Quantico in Virginia.
Daar zullen zij worden onder
vraagd en naar Oakley verwachtte
later elders worden gestationeerd.
De weekbladen Time en News
week schrijven in hun jongste
nummer dat de Sowjet-Unie wel
eens in het bezit van de codes zou
kunnen zijn geraakt waarmee di
plomatieke berichten vanuit of aan
de Amerikaanse ambassade in
Moskou voor buitenstanders onbe
grijpelijk worden gemaakt.
ADVERTENTIE
MEXICO-STAD (GPD) - Amper 48
uur voor de aankomst van paus Jo-
hannus Paulus de Tweede in Chili
heeft ook het aartsbisdom van San
tiago felle kritiek laten horen op
het sinds 1973 heersende bewind
van generaal Augusto Pinochet.
„De militaire inmenging in de
politiek heeft veel te veel slachtof
fers gekost", zo stelde monseig
neur Jorgé Hourton, de rechter
hand van de Chileense aartsbis
schop kardinaal Francisco Fresno,
„we beginnen gewend te raken aan
de dood".
Paus Johannus Paulus arriveert
vandaag in Uruguay en zal morgen
naar Chili gaan. Vlak voor het be
zoek hebben de spanningen tussen
Pinochet en de katholieke kerk
nieuwe hoogtepunten bereikt.
Over het algemeen wordt verwacht
dat de paus in Chili de verregaande
mensenrechtenschendingen van
de dictatuur duidelijk aan de kaak'
zal stellen.
Tijdens de militaire dictatuur,
die al bijna 14 jaar duurt, zijn er in
Chili 36 geestelijken vermoord. Pi
nochet heeft 123 priesters het land
uitgezet. Er werden 387 aanslagen
gepleegd tegen kerken. Tal van
vooraanstaande geestelijken zijn of
Generaal Augusto Pinochet
worden regelmatig met de dood
bedreigd.
De uitspraken van Hourton vol
gen op die van de bisschop van het
in het uiterste zuiden van Chili ge
legen Punta Arenas, monseigneur
Tomas Gonzales. „Dit regime heeft
het land verkocht aan de multi-na
tionals, het heeft de eigendommen
van de staat geprivatiseerd, het
heeft de onderwijsstructuur ver
nietigd", zo liet hij dit weekeinde
weten. „Dit regime produceert ar
men, wanhopigen, ondervoede en
analfabete kinderen, een cultuur
van geweld. In naam van de waar
digheid van de mensheid moeten
we hiertegen protesteren", aldus
Gonzales.
Eerder deze maand had ook al
bisschop Carlos Camus van de 400
kilometer ten zuiden van Santiago
gelegen stad Linares felle kritiek
op het militaire bewind van Pino
chet gespuid. Het is sinds de
staatsgreep van 1973 nooit goed ge
weest tussen Pinochet en de katho
lieke kerk. Maar nog nooit hebben
de Chileense bisschoppen zulke
klare taal gesproken als op dit mo
ment, aan de vooravond van het
bezoek van paus Johannus Paulus
de Tweede.
BIJ DE BIJENKORF BKN JE BETER AF