Spinazie, de
groene kracht
De smaak van Frankrijk
Aardappel op zeven manieren
Fronsac: een rijzende
ster uit de Bordeaux
Waarom gistbeslag soms mislukt
•ETEN EN DRINKEN
Blikopener snijdt
onder de rand
Superharde anti-aanbaklaag
Culinaire Revolutie begon na de Eerste Wereldoorlog
Meeneem-oven
Schalen voor
de magnetron
Vaatwasser in
keukenkastje
DINSDAG 31 MAART 1987
PAGINA 11
Kracht. Dat is het imago van
spinazie. Kom op Jantje, bord
leegeten, wantje wordt er sterk
van. Kijk maar naar Popeye.
Dat van die kracht is natuurlijk
maar flauwekul. Hoewel spina
zie ontegenzeglijk ook een heel
gezonde groente is, als we op
de vitaminen letten. Veel vita
minen B en C en kalium, cal
cium jodium, magnesium ijzer
en fosfor.
In de winkel gaat de Nederlandse
kasspinazie al weer over de toon
bank. Maar veel Nederlanders
doen toch liever een greep in de
diepvries dan dat ze de verse spina
zie kopen. „Er blijven altijd men
sen die een voorkeur hebben voor
verse spinazie", zegt spinaziekwe-
ker Handgraaf' uit Santpoort. „De
echte fijnproevers merken nog al
tijd een verschil tussen diepvries
en vers. Zeker als straks de spina
zie weer van de koude grond
komt".
Vroeger kleefden er nogal wat
nadelen aan het eten van verse spi
nazie. Tenminste wat het klaarma
ken betreft. Zes, zeven, acht keer
wassen was geen uitzondering.
„Men was bij het snijden van de
spinazie nu eenmaal erg zuinig,
dus alle blaadjes werden geraapt.
Tegenwoordig wordt de verse spi
nazie nog steeds met de hand ge
maaid. Maar het komt veel schoner
van het land. Een, twee keer was
sen moet voldoende zijn", zegt
Handgraaf.
De verschillen in smaak tussen
verse en diepvriesspinazie komen
niet alleen door dat invriezen. Voor
diepvriesspinazie wordt de spina
zie wat verder uit elkaar gezaaid,
waardoor de spinazie wat langza
mer groeit, wat groter wordt en
ook wat houterig van structuur is.
Het gehalte aan droge stoffen is
groter, heet het dan officieel. In de
praktijk betekent het dat die spina
zie bij koken veel minder slinkt.
De produktie voor de diepvries is
vooral een kwestie van contract
teelt. De kwekers sluiten tevoren
de contracten af.
Spinaziebladen kunnen heel teer
en glad zijn maar ook groot en grof.
Die grove spinazie komt soms op
de veiling en de markt als wilde
spinazie. Die naam geeft nog al
eens aanleiding tot misverstanden.
Wilde spinazie i.s, zegt Handgraaf,
een verbastering van winterspina-
zie. Het gaat daarbij om een type
dat winterhard is en de hele winter
kan blijven doorgroeien. Erg popu
lair is het nog niet in Nederland.
De spinazie is net als die voor de
diepvries, groter en zal in de pan
ook minder slinken. Het wordt
geoogst in polletjes in plaats van in
blaadjes met steel. Zo op het oog
heeft het veel weg van ezelsoren.
Vanuit het produktschap is er
wel geprobeerd de teelt van win
terharde spinazie te bevorderen
maar een echt succes is dat niet ge
worden. Daarmee blijft de winter-
of wilde spinazie een echte delica
tesse. Want niet alleen smaak maar
ook een kleine aanvoer telt mee om
een hogere prijs te vragen.
Melde
Melde is een onkruid dat in de
vegetarische en milieubewuste
keuken wel gebruikt wordt als spi
nazie. Melde groeit in het wild en
komt zowel in het rood als in het
groen voor. Om de spraakverwar
ring wat groter te maken, ze wordt
ook wel aangeduid als wilde spina-
Een andere variatie is het zee-
koolbiet of paksoi. Daar wordt ook
voorzichtig mee geëxperimenteerd
in Nederland. Nog niet op grote
De'nieuwe blik-snelsnijder van
Tefal doet het anders: hij snijdt
het deksel onder de rand af,
waar het blik het dunst is. Het
deksel valt dus niet in het blik
en lastig opvissen, met kans op
een snee in de vingers, is uitge
sloten. Handig en veilig.
schaal, maar zo regelmatig wordt
het toch wel op de veiling aangebo
den. Ook weer een wat steviger
structuur dan onze bekende spina
zie, maar de moeite van het probe
ren in de keuken waard.
Echte fijnproevers verkiezen spi
nazie van de koude grond, in mei
en juni, boven de kasspinazie. De
Er gaat nog wel eens iets mis als je
met. gist werkt. Daarom moetje ei
genlijk om goed met gist 'om te
gaan' weten hóe gist werkt. Gist
bestaat uit levende cellen die bij
een juiste temperatuur en vochtig
heid alcohol en koolzuur maken
uit suiker. Koolzuur maakt het
brood luchtig, de alcohol verdampt
tijdens het bakken.
Er zijn dus vocht, warmte en
voedsel nodig om de gist aan het
werk te zetten. Daarom moet gist
meestal worden vermengd met
lauwe melk of water. Verse gist be
vat al wat water dus hiervoor is wat
minder vocht nodig dan voor ge
droogde. Staat er in een recept al
leen 'gist' vermeld, dan is waar
schijnlijk verse gist bedoeld. Ge
bruikt je gedroogde gist, neem dan
de helft van de in het recept aanbe
volen hoeveelheid. Er is ook ge
droogde strooibare gist, die hoeft
niet te worden aangemengd, maar
dan moet het deeg wat langer wor
den gekneed.
structuur is dan wat steviger, de
groente slinkt minder en boven
dien is de smaak wat sterker. Toch
heeft ook de kasspinazie al een
goede naam.
Glanzen
Een tip van de teler: Kijk bij de
groenteboer vooral of het om verse
spinazie gaat. De spinazie moet er
Dit kan er misgaan als men met
gist werkt:
Gist en zout zijn vijanden. Komt
gist direct met zout in aanraking
dan verschrompelen de gistcellen
en gaan kapot. Doe daarom nooit
gist en zout tegelijk bij de bloem.
Meng eerst bloem, melk of water
en de gist door elkaar en voeg dan
pas zout toe, of meng het zout eerst
door de bloem.
Goed kneden is erg belangrijk.
Deeg moet elastich worden ge
kneed. Uit elastisch deeg kan het
koolzuur niet ontsnappen, maar
het deeg kan wel goed rijzen.
Beslag of deeg dat staat te rijzen
verdraagt geen tocht, dek de kom
of pan daarom altijd af met een
schone theedoek.
Goed gerezen deed geeft het bes
te bakresultaat. De ideale rijstem-
peratuur is 37 graden C. Gerezen
beslag mag voor het bakken niet
meer echt worden doorgeroerd,
omdat dit het rijseffect teniet doet.
glanzend bijliggen. Of, zoals kwe
ker Handgraaf zegt: „Die spinazie
moetje voluit vanuit de kist toela
chen". Gele blaadjes ertussen bete
kent of al wat oudere spinazie of
een slechte groei, maar in ieder ge
val een mindere smaak. Want spi
nazie is vooral een dagvers-pro-
dukt, dat snel achteruit gaat als het
langer bewaard moet worden.
Doe verse gist in een plastic zakje
en maak daar een paar gaatjes in.
Men kan de gist nu twee tot drie
weken in de koelkast bewaren of
drie maanden in de diepvriezer.
Sinaasappels
Groene en gele sinaasappelen
zijn niet onrijp. Ze komen uit lan
den met een tropisch klimaat waar
weinig temperatuursverschil voor
komt tussen dag en nacht. In sub
tropische landen zoals Spanje, Is
raël en Marokko zijn vooral in de
winter de nachten vrij koel. Die
temperatuursdaling is de oorzaak
van het oranje kleuren van de
schil. Vroeger kwamen er vrijwel
geen groene sinaasappels in de
handel, omdat ze toen werden ge
verfd. Jaren geleden al is dit in de
EG verboden. Overigens heeft de
kleur niets te maken met de kwali
teit. Alle sinaasappels zijn een goe
de bron van vitamine C (Voorlich
tingsbureau voor de Voeding).
's Werelds beroemdste en groot
ste gebied voor kwaliteitswijnen
is Bordeaux. Geen gebied wordt
zo intensief door wijnhandelaren
bezocht. Ook in ons land is Bor
deaux de meest gedronken Fran
se wijn. Ondanks alle aandacht
die de Bordeaux-streek krijgt,
bestaan er nog relatief onbeken
de districten. Een der aardigste
is Fronsac, waar steeds meer uit
stekende wijnen worden ge
maakt voor nog redelijke bedra
gen.
Fronsac ligt op de noordoever
van de Dordogne, niet ver van de
stad Libourne. Het wordt door
de Isle-vallei gescheiden van Po-
merol, een wijndistrict met niet
alleen fameuze wijnen maar ook
fameuze prijzen. Het landschap
van Fronsac wordt gekenmerkt
door een wirwar van heuvelende
en vlakke delen. De belangrijk
ste heuvel is de Tertre de Fron-
Nadat eerst de Galliërs en de
Romeinen daar een versterking
op hadden gezet, liet Karei de
Grote er een echte burcht bou
wen. Later werd dit bolwerk een
onderkomen voor vaak tirannie
ke seigneurs. De meest beruchte
was de Heer van Argilemont, die
er een groot genoegen in schiep
om langs varende schepen de
grond in te boren als deze na een
waarschuwingsschot niet on
middellijk waren gestopt. Te
recht werd deze schavuit in 1620
naar het schavot gevoerd.
De burcht bestaat niet meer,
evenmin als het Italiaanse paleis
je dat de hertog van Richelieu op
een heuveltop deed verrijzen. Hij
richtte er talrijke galante feesten
aan. De wijnbroederschap van
Fronsac heet daarom Les Gentil-
hommes du Duché de Fronsac.
Hartige fijnheid
Wijndruiven worden in Fron
sac al sinds mensenheugnis ge
cultiveerd. De wijnen daarvan
De grootste pannenboer van Ne
derland BK heeft zijn reliëfpan
(met zo'n 'gewafeld' bodem) van
een superharde anti-aanbakcoa-
ting voorzien die,zo blijkt uit inten
sieve beproevingen, praktisch on
verwoestbaar is. Boter of vet wor
den volkomen gelijkmatig over de
genoten in de 18e eeuw zelfs
meer waardering dan die uit
Saint-Emilion. Vanwege allerlei
rampen en problemen raakte
Fronsac eind vorige eeuw echter
in de vergeethoek, terwijl op het
terrein van de wijnbereiding een
achterstand ontstond. Maar
sinds de jaren '60 doet Fronsac
weer van zich spreken, zij het
nog altijd op bescheiden schaal.
Vooral het subdistrict Canon
Fronsac blijkt fraaie wijnen te
produceren. Hier ook zijn de
wijngaarden het heuveligst.
De beste Fronsacs hebben als
eigenschappen een stevige rode
kleur, een ferme structuur, een
hartige Fijnheid, een licht bittere
nasmaak en een lang leven.
Naast deze gedistingeerde wij
nen komen echter ook soepele,
weinig interessante soorten voor,
vooral afkomstig van vlak gele
gen akkers. Het is dus nog wel
zaak om Fronsacwijnen met zorg
te selecteren.
Stimulans
Wijndeskundigen zijn het er
over eens dat Fronsac sterke
kaarten heeft voor een reputatie
op wereldniveau, op voorwaarde
dat de wijnbouwers ter plekke in
toenemende mate kiezen voor
een koers van kwaliteit. Het op
pervlak van Fronsac is groter
dan dat van Pomerol, zodat ook
de hoeveelheid wijn voldoende
is om internationale faam te ver
krijgen. Een positieve stimulans
werd gegeven door het gerepu
teerde huis Jean-Pierre Moueix
uit Libourne. Dit voert prachtige
Pomerols en Saint-Emilions, en
richt zich nu ook op Fronsac -
via niet alleen het aankopen van
wijnen, maar zelfs van wijncha-
teaux. Over een decennium is
Fronsac waarschijnlijk veel be
kender dan momenteel - met als
gevolg veel hogere prijzen, het
nu kopen van goede Fronsacs
kan daarom heel verstandig zijn.
HUBRECHT DUIJKER
bodem verdeeld, er is minder van
nodig, het bakresultaat is uitste
kend, je kunt er zowel op elektra
als op gas mee werken, de bodem
is 4,5 mm dik. Het systeem is toe
gepast in vijf verschillende pan
nen. Een koekepan van 20 cm
doorsnee kost 33,75.
De Franse keuken ging pas na de Eerste Wereldoorlog de vruchten plukken van enorme klimatolo
gische contrasten
(Tekening GPD)
Hoe komt het toch dat juist
Frankrijk wordt gezien als het
paradijs voor lekkerbekken,
als de bakermat van de gastro
nomie? Met het antwoord op
die vraag zijn al heel wat ge
sprekken en boeken gevuld.
Ongetwijfeld hebben de land
schappelijke en klimatologi
sche omstandigheden ermee te
maken, maar zeker ook de
mentaliteit van het Franse
volk. Vrijwel nergens ter we
reld wordt met zoveel hart
stocht gekookt en gegeten als
in Frankrijk. Toch is dat niet
altijd zo geweest.
Toen in 1789 de Bastille werd be
stormd en de Franse Revolutie uit
brak, bestond zö'n 80 procent van
de bevolking uit zelfverzorgende
boeren. Kool, knollen, bonen en
peulvruchten, tamme kastanjes en
wilde paddestoelen waren de be
langrijkste voedingsbronnen. Ze
ker tot het eind van de 19e eeuw at
de gemiddelde Fransman meer
plantaardige dan dierlijke eiwitten.
Er werden wat varkens gefokt, of
geiten, die met nog minder voedsel
genoegen namen. In kuststreken
was wat visserij en in bosrijke stre
ken werd gejaagd. Maar over het
algemeen was de voeding eenzijdig
en eentonig. Pas in 1885, honderd
jaar geleden, kon de regering offi
cieel bekendmaken dat er geen
vrees voor hongersnood meer
hoefde te zijn. Toch was toen maar
zo'n 15 procent van de bevolking in
staat zoveel voedsel te kopen als ze
nodig had. Heel zeker was het ide
aal van de Revolutie - gelijkheid
voor iedereen - niet bereikt: nog in
Gimeg, importeur van allerhan
de gascomforts voor op de cam
ping, heeft nu evenwel een mee
neem-oven ontwikkeld en op de
markt gebracht, die even grote
prestaties levert als uw oven thuis.
De zogenaamde Beauclaire mee
neem-oven moet op het gas op
temperatuur worden gebracht
en dat duurt maar een paar minu
ten en doet vervolgens op een
laag pitje z'n werk. Er zitten twee
roosters in en het apparaat is voor
zien van een glazen deksel waar
door het hele bak-, braad- of op-
warmproces te volgen is.
De hele oven weegt slechts 3,25
kilogram, heeft een aluminium
mantel, roestvrijstalen binnen
werk en moet in de winkel ca. 165
gulden kosten.
het midden van de 19e eeuw was
tweederde van de Parijse bevol
king ondervoed.
Haute Cuisine
Toch begon in diezelfde tijd de
triomftocht van de Haute Cuisine.
Bij de bovenlaag van de bevolking
was meer geld dan ooit tevoren, en
wie rijk was wilde dat laten zien
ook. Overdadige eetpartijen waren
en uitstekende gelegenheid om je
vrienden te laten zien dat je onbe
perkt met geld kon smijten. Kreeft,
oesters, tong, truffels, ganzelever -
vrij zeldzame en dus dure ingre
diënten waar koks de meest fantas
tische en gecompliceerde berei
dingstechnieken op toepasten.
Het grote Frankrijk met zijn
enorme klimatologische contras
ten heeft van oudsher allerlei re
gionale specialiteiten gekend. Al
leen rondtrekkende reizigers kon
den zich daarvan een beeld vor
men - de transportmogelijkheden
waren te beperkt om al die produk-
ten over het uitgestrekte land te
verspreiden. Eigenlijk pas na de
Eerste Wereldoorlog kwam er
grootschalig goederenvervoer op
gang. Pas toen werd het mogelijk
etenswaren tot in alle uithoeken
van het land te brengen en het ge
wone volk ermee kennis te laten
maken. Pas toen werd het gelijk
heidsideaal van de Franse Revolu
tie bereikt - laten we daarom spre
ken van de Culinaire Revolutie.
Eentonig
Wat cijfers laten duidelijk zien
hoe eentoning de voeding van het
volk vroeger was. Een eeuw gele
den werd er zes keer zoveel brood
gegeten als nu. Toen was dat 6 kilo
per week, nu slechts één. Per
hoofd van de bevolking wordt er
nu driemaal zoveel vlees gegeten
als in 1900: 2,25 kilogram per week
tegen driekwart kilo. Al die verha
len over de goeie ouwe tijd, het
weelderige leven van vroeger, de
hoorn des overvloeds, berusten
dan ook op fantasie. In de Proven
ce zijn nog heel wat ouderen die
zich kunnen herinneren hoe de
eerste koeien daar pas in de jaren
twintig verschenen - voor die tijd
kenden ze alleen geiten en scha
pen.
Niettemin, de smaak van Frank
rijk is van wereldfaam. De kunst
van het voedselbereiden en de
kunst van het tafelen wordt ner
gens op zo'n hoog niveau beoe
fend. De eetbare voortbrengselen
van het Franse land en de Franse
wateren zijn van onbetwiste top
kwaliteit. Jaarlijks maken vele dui
zenden toeristen over de hele we
reld pelgrimstochten naar Franse
toprestaurants. En het is een feit
dat de gemiddelde Franse huis
vrouw met meer aandacht en ken
nis van zaken haar levensmiddelen
inkoopt en toebereidt dan haar Ne
derlandse vakzuster.
Toch verandert ook de smaak
van Frankrijk. In de steden verrij
zen net zoveel hamburgerpaleizen
als bij ons. Jong Frankrijk drinkt
cola. De term 'fast food' maakt ook
daar opgang. Wie de regionale keu
kens van Frankrijk nog in zijn au
thentieke gedaante wil leren ken
nen, zal zich moeten haasten.
Wie geen geld of gelegenheid
heeft die grote reis te ondernemen,
kan thuis in zijn leunstoel genieten
met het in Amerika uitgegeven
boek 'The taste of France'. Nooit
zag ik zo'n schitterende collectie
foto's van voedsel, zelden zo'n
prachtige beschrijving van ingre
diënten en gerechten. Kenners we
ten de weg wel naar winkels waar
ze liefhebberen in kookboeken. De
naam van de fotograaf is Robert
Freson, vooral Britse auteurs lever
den tekstbijdragen. De uitgave is
van Stewart, Tabori en Chang,
New York. Een echte aanrader.
De aardappelen zijn dit jaar van
een uitzonderlijke kwaliteit. Wie
bijvoorbeeld de boeren uit de Pur-
mer hoort, zal moeten geloven dat
het jaren geleden is dat de aardap
pel zo goed van structuur en smaak
is geweest. Want de aardappel mag
dan in ons eigen land volksvoedsel
nummer één zijn, zoiets betekent
nog niet dat er niet enorme smaak
verschillen kunnen zijn. Bintjes
smaken na een natte zomer beslist
anders dan na een droge, zonnige
zomer. Maar daarover gaat het nu
niet. Nee, ditmaal aandacht voor
de verschillende toepassingen van
de aardappel. Een paar zijn er alge
meen bekend. Gekookt, gebakken,
puree, al dan niet als frites gefri
tuurd. Al heel wat minder gebrui
kelijk is de gevulde aardappel en
de gepofte. Om nog maar te zwij
gen over de aardappelbolletjes,
(pommes Pansiennes) gegratineer
de aardappelen en gestoomde
aardappelen.
Een aantal traditionele toepas
singen voor een feestelijke maal
tijd:
- POMMES A LA LYONNAISE:
snij de gekookte aardappelen in
schijfjes en zout ze voorzichtig.
Olie in een koeke- of braadpan heet
maken en de schijfjes aardappelen
op een matig vuur aan beide kan
ten bruin bakken. Snij enkele uien
(ongeveer een kwart van het ge
wicht van de aardappelen in even
dunne of dikke ringen en bak die
ook aan beide zijden bruin. Meng
ze met de aardappelen en bak het
geheel nog even door.
- POMMES PARISIENNES/
POMMES NOISETTES: met een
aardappelboor rondjes uit grote
aardappelen steken. Pan met water
koken. De aardappelbolletjes in
een frituurrekje leggen en in het
kokend water laten zakken. Als het
water na enige tijd opnieuw gaat
koken het rekje met de aardappel-
bolletjes eruit nemen. Aflaten koe
len en droog deppen. Daarna in de
braadpan of koekepan in de boter
gaar en goudgeel bakken. De klein
ste bolletjes heten Pommes Noiset
tes, de grotere bolletjes Pommes
Parisiennes. Bij dat laatste worden
ze door de beroepskok dikwijls
ook nog door een warme vleesgla-
ce, een tot dik ingekookte bouillon
van vlees, gehaald.
- POMMES ROSTI: ongeschilde
aardappelen goed schoon wassen
en gaar stomen. Daarna schil afpel
len en de gare aardappel in reepjes
schaven. Koekepan verhitten met
reuzel of boter en het schaafsel
aardappel daarin als een panne-
koek aan beide kanten goudgeel
bakken, terwijl zout en peper
wordt toegevoegd. Lekker is ook
om er wat reepjes mager spek, tus
sen het schaafsel in, mee te laten
bakken.
- POMMES PAILLES: voor wie
een keukenmachine heeft is hetju-
liennesnijden van geschilde aard
appelen een koud kunstje. De
aardappelflinters daarna goed was
sen en drogen. Frituren op 180 gra
den tot ze goudbruin en knappend
zijn. Uit laten lekken en pas daarna
zouten.
- POMMES DUCHESSE/POM-
MES MARQUISE: pureer de ge
kookte aardappelen. Voeg ei en bo
ter toe en voor de smaak zout, pe
per en wat nootmuskaat. Vul een
spuitzak met de puree en spuit er
rozetten mee op een bakplaat. Een
beetje eigeel over die rozetten geeft
de puree in de hete oven daarna
een fraai bruin korstje. Als door de
puree ook nog tomatenpuree is ge-
meng, wordt het Pommes Marqui
se.
- AARDAPPELKROKETTEN:
nog even doorgaand op die spuit
zak met puree. Voeg aan de puree
voor de Duchesse-aardappelen ge
hakte peterselie toe. Strooi bloem
op een snijplank of gladde aan
recht en spuit rechte rollen van het
mengsel. Wacht tot het goed is af
gekoeld. De staafjes worden dan
op ongeveer 5 centimeter afgesne
den. Wentel de staafjes daarna
door de bloem en paneer ze met ei
en paneermeel. Een uurtje met rust
laten en daarna in de frituur van
ongeveer 170 graden frituren.
- POMMES A LA DOUPHINOI-
SE: leg de in plakjes gesneden rau
we aardappelen in een ovenvaste
schaal. Voeg zoveel melk toe dat de
aardappelen net onder staan.
Strooi er geraspte kaas overheen
en smelt wat boter die u daar over
heen giet. Gratineren in de oven.
Dit recept biedt veel mogelijkhe
den tot variatie. Bijvoorbeeld door
het gebruik van wat gekneusde
knoflook, het afwisselen van de
schijfjes aardappel met wat tomaat
of appel, het toevoegen van krui
den of het variëren met verschil
lende kaassoorten.
Tot zover een aantal traditionele
recepten. In Londen is de aardap
pel in de schil erg populair. De
aardappel wordt dan in de schil ge
kookt, doorgesneden en gevuld
met bijvoorbeeld kaas, mais, ge
hakt, of een bonenmengsel.
Met de komst van de magnetron
dienden zich elk experiment weer
nieuwe mogelijkheden aan, maar
ook steeg het verlangen naar
nieuw keukengereedschap. Want
zag dat er niet verleidelijk uit in de
folders: de maaltijden, uit de diep
vries, hup in de magnetron en zo
op tafel? Dat spaart nog eens in de
afwas. Beroerde alleen is wel dat
wanneer je al je pannen en schalen
wilt aanpassen aan je nieuwe kook-
tempo de bodem van de beurs snel
is bereikt.
Gelukkig is er een wat prijsvrien-
delijker omschakeling mogelijk.
Het Amerikaanse merk Anchor
Hocking, geïmporteerd door de fir
ma J^kbijl in Lelystad, brengt on
der de noemer Freeze Heat Ser
ve een serie microwave-artikelen
op de markt die de experimenten
redelijk betaalbaar maken. De vas
te prijs is fj14,95 per verpakking.
Voor dat geld heeft u dan bij
voorbeeld twee kleine ovale scha
len met deksels of één grote of een
schaal met vakverdeling. Het
kunststof materiaal is ook nog
bruikbaar in conventionele ovens,
mits u de temperatuur niet boven
de 200 graden Celsius uit laat ko
men. Zet u een lege schotel in de
oven of denkt u voor dat mooie
bruine korstjes even het grillele
ment aan te zetten, dan is het ook
gedaan met de koopman. Het ma
teriaal is wel afwasmachinebesten-
dig.
Het gros van de afwasmachines
heeft twee bezwaren: ze nemen
veel plaats in en ze zijn pas ren
dabel voor complete gezinnen.
Heb je niet zoveel ruimte in de
keuken of blijft het aantal ver
vuilers in huis beperkt, dan val je
buiten te prijzen.
Dat verandert nu want Bau-
knecht brengt een vaatwasser op
de markt die qua afmetingen
zelfs nog gebruikt zou kunnen
worden in sta-caravan of vakan
tiehuisje. De machine, die is in te
bouwen in elk keukenkastje met
breedte van 45 cm, heeft wel ge
noeg ruimte voor de vier zogehe
ten standaard-couverts, inclusief
dekschalen.
Voor een volledige wasbeurt
gebruikt het apparaat 1,0 kWh
stroom en 17 liter water. De ad
viesprijs van deze machine, die
officieel Compact afwasmachine
GSC4 heet, is 1148 gulden.
Diepvries spinazie wordt anders geteeld.