Gezondheidszorg in 'nieuwe stijl' Verpleeghuis bereid tot euthanasie coma-patiënte Hardware Rapport benadrukt mondigheid patiënt Verzet Kamer tegen bezuiniging jeugdhulp Boycot taxichauffeurs Amsterdam gaat door Demmenie computers Demmenie Computers DONDERDAG 26 MAART 1987 PAGINA 3 Commissie-Dekker presenteert ideeën RIJSWIJK (ANP) - Een volksverzekering die 85 procent van de huidige gezondheids zorg, het kruiswerk, de gezinszorg en het maatschappelijk werk omvat. Voor de rest een vrijwillige aanvullende verzekering. Sluiting van ziekenhuizen en ziekenhuisafdelingen met in totaal 12.000 bedden. Onderlinge concurrentie tussen ziekenfondsen en particulie re verzekeraars. Meer eigen bijdragen, vooral om te voorkomen dat onnodig van dure zorg gebruik wordt gemaakt. Dit zijn enkele belangrijke punten uit het vandaag gepubliceerde rap port 'Bereidheid tot verandering' van de zogenoemde commissie- Dekker. Helemaal nieuw is het rap port niet, enkele onderdelen ervan zijn enkele weken geleden vroeg tijdig in de pers belicht. Opdracht van de commissie was de opbouw en financiering van de gezond heidszorg en maatschappelijke dienstverlening onder de loep te nemen. De commissie is genoemd naar haar voorzitter, Philips-top- man prof. dr. W. Dekker. Uitvoering van de plannen zal voor verschillende groepen verze kerden een stijging van de koop kracht tot gevolg hebben, maar voor anderen - onder wie veel men sen met een minimuminkomen - een koopkrachtdaling. Eventuele compensatie daarvan zal volgens de commissie buiten het verzeke ringssysteem moeten worden ge zocht, omdat anders de eenvoud van dat systeem wordt aangetast. De voorstellen beogen beheer sing van de stijgende kosten van de gezondheidszorg met handha ving van kwaliteit en onderlinge solidariteit. Dekker zei in een toe lichting, dat dit doel niet kan wor den bereikt met een aanpassing van het bestaande systeem, maar dat een revolutionaire omwente ling nodig is. Hij toonde zich optimistisch over de haalbaarheid van de plannen. Volgens hem zitten ze logisch en goed samenhangend in elkaar. Daarom heeft het ook geen zin, er slechts enkele onderdelen van uit te voeren. Dekker verwacht wel weerstand van verschillende be langengroeperingen, maar hij is overtuigd van de maatschappelijke aanvaardbaarheid van de voorstel len: "Het moet in vijf jaar voor el kaar kunnen zijn". Basisverzekering De voor iedereen verplichte ba sisverzekering omvat verpleging, behandeling en verzorging (in een instelling of thuis) van onder ande ren langdurig zieken, van psychia trische patiënten en van lichame lijk en geestelijk gehandicapten, preventieve zorg, verloskunde en kraamzorg, revalidatie, geneeskun dige behandeling en verpleging en psychosociale hulp. Het gaat hier bij om 85 procent van de nu 40 mil jard gulden kostende gezondheids zorg en maatschappelijke dienst verlening. De overige voorzieningen, waar onder geneesmiddelen, kunst- en hulpmiddelen, fysiotherapie, tand heelkundige hulp aan volwasse nen, consultatiebureaus voor kin deren vanaf één jaar, abortus, steri lisatie en reageerbuisbevruchting, komen in de aanvullende vrijwilli ge verzekering. Desgewenst kun nen ook onderdelen van dit pakket worden verzekerd. Ook voor deze aanvullende verzekering mag nie mand worden geweigerd. Voor de basisverzekering zou een premie naar draagkracht moe ten worden geheven, die 4,2 pro cent van het inkomen bedraagt. Dat is lager dan de huidige zieken fondspremie van 4,9 procent. Wie het hele aanvullende pakket erbij neemt, zal daarvoor jaarlijks een premie moeten betalen van 800 gulden per volwassene en 400 gul den per kind. Deze bedragen val len lager uit als men geen volledige aanvullende verzekering neemt of kiest voor hogere eigen risico's. Nieuw in de voorstellen is ook het restitutiesysteem. Daarbij gaat de rekening eerst naar de patiënt, die pas daarna een al dan niet vol ledige vergoeding van de verzeke raar krijgt. Volgens de commissie bevordert dit kostenbewustzijn. De verzekerden hoeven door hoge rekeningen niet in financiële moei lijkheden te komen, zegt de com missie: in de particuliere verzeke ring is het nu ook al zo dat de ver- ADVERTENTIE 10 0 JAAR ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON. zekerde met het betalen van hoge rekeningen wacht tot hij de ver goeding van de verzekering binnen heeft of dat zo'n rekening recht streeks door de verzekeraar wordt voldaan. De honorering van huisartsen en specialisten moet zo worden gewij zigd, dat het voor de huisartsen aantrekkelijk wordt om patiënten minder snel naar een specialist te verwijzen en voor de specialisten onaantrekkelijk om meer te doen dan strikt nodig is. De commissie bepleit ook een gelijke eigen bij drage voor gezinsverzorging en wijkverpleging. De keuze tussen deze soorten hulp wordt dan niet beïnvloed door financiële motie- Verder vindt de commissie, dat de kosten van specialistische hulp moeten worden opgenomen in de ziekenhuisbudgetten, omdat de ziekenhuisdirecties anders niet in staat zijn prioriteiten te stellen. Volgens de commissie heeft dat er al toe geleid dat de gevolgen van kortingen op de budgetten vooral bij de verpleging terecht zijn geko- De commissie maakt zich zorgen over het groeiend aantal artsen en de stijgende werkloosheid die nog wordt bevorderd doordat gevestig de artsen niet willen inschikken: vooral bij de specialisten acht ze een "aanzienlijke herverdeling" van werk en inkomen nodig. Gezien het grote aantal leeg staande bedden in de ziekenhuizen bepleit de commissie een "resolute sanering": versnelde uitvoering van het plan om 8.000 bedden te laten verdwijnen en daar bovenop de komende vier jaar nog eens 4.000. Niet alleen afdelingen, maar ook hele ziekenhuizen (hoeveel zegt de commissie niet) zullen dicht moeten. Functies en specia lismen zullen over de ziekenhuizen in een regio moeten worden ver deeld, niet elk ziekenhuis hoeft al les te doen. Geneesmiddelen De commissie adviseert de over heid, op korte termijn een beperk te lijst op te stellen van geneesmid delen "van bewezen nut en be lang" die voor ziekenfondsreke ning worden vergoed. Dat levert een kostenbesparing op van 20 tot 30 procent. Artsen mogen wel an dere medicijnen voorschrijven, maar die worden dan niet vergoed. Na de herziening van het verzeke ringsstelsel komen de geneesmid delen in het "vrije" pakket van de aanvullende verzekering: daarbij is een keuze mogelijk tussen het ver zekeren van de beperkte lijst of van alle farmaceutische hulp. SCHAGERBRUG (GPD) - Leer lingen van de Rijksscholenge meenschap Schagen hebben in een container nabij het gemeentehuis van Zijpe computeruitdraaien ge vonden met een overzicht over 1985 van inkomsten, uitgaven, re keningen, schenkingen, legaten en schulden. Uitkeringsgerechtigden, andere personen en bedrijven die bij de gemeente in het krijt ston den, zijn er met naam en toenaam in genoemd. Gemeentesecretaris De Boo gaat er naar aanleiding hiervan scher per op toezien, dat het personeel interne afspraken over het vernie tigen van geheime stukken stipt nakomt. DEN HAAG - Een verzekering voor het hele volk die lijkt op een volksverzekering, maar beperkter is van opzet. Zo zou het ziektekos tenstelsel waarmee de commissie- Dekker is gekomen kunnen om schrijven. De aantrekkelijke ge dachte is dat alle schotten tussen bestaande financieringen en verze- keringsvormen worden weg ge haald. Dat leidt dan wel tot een grotere werking van de markt maar die is niet zonder risico's. door Kees Cornelisse Nederland heeft geen ervaring met het marktmechanisme in de gezondheidszorg. Bekend is wel dat er veel onnodige medische handelingen worden verricht. De patiënt moet kostenbewust wor den, maar velen zijn dat nog lang niet. Het perspectief dat 'Dekker' biedt, heeft wel risico's maar lijkt toch aan te sluiten bij wat in CDA- en WD-kringen wordt gedacht. Zelfs in het juist verschenen rap port over de gezondheidszorg van de Wiardi Beekman Stichting (PvdA) wordt over de werking van de markt gesproken, maar dan al leen aan de aanbodkant (hulpverle ning). Want, aldus dit rapport, als de patiënt het oordeel van de arts accepteert, is hij niet meer verant woordelijk voor wat er verder ge- beurt. Het rapport-Dekker gaat juist uit van mondige mensen. Daarom zal er veel voorlichting moeten komen als deze "nieuwe stijl" de politieke goedkeuring krijgt. Opnieuw zul len belangengroepen grote pressie op het parlement uitoefenen om dit naar hun kant te trekken. Velen zullen bevreesd zijn voor een ge brek aan bescherming voor lage in komensgroepen. Elementair is verder dat de over heid haar greep op de gezond heidszorg verslapt. Zij moet de "zorgzaamheid" bevorderen zon der "albedil" te zijn. Een vorm van prijstoezicht lijkt geen luxe. De aanbieders op deze 'gezondheids- markt' zijn talrijk en moeten me rendeels nog leren zuinig te werken. Specialisten bijvoorbeeld hebben nog steeds te makkelijk hun prijs kunnen bepalen. Die schotten moeten verdwijnen zodat iedereen recht krijgt op het grootste deel van het bestaande (ziekenfonds)pakket. Daardoor komt een eind aan het maatschap pelijk al lang onaanvaardbare ver schijnsel dat wie minder dan AMSTERDAM - Leerlingen van de Japanse school hebben gisteren sa men met Nederlanse kinderen 50 Japanse kersenbomen geplant bij het Okura hotel in de hoofdstad. Dit ter gelegenheid van de nationale boom feestdag. De bomen zijn afkosmtig uit een schenking van totaal 500 bomen van de familie Koishikawa Mitsui aan de gemeente Amsterdam in 1982. De geschonken bomen worden verzorgd op de stadkwekerij(foto ANP) Studenten in ongelijk gesteld DEN HAAG (ANP) - De Landelijke Studenten Vakbond (LSVB) heeft zijn kort geding tegen minister Deetman (onderwijs) verloren. In het ge ding eisten de studenten dat hun toelage voor de maand april uiterlijk op 30 maart zou worden uitbetaald. Dit als reactie op het plan van de minis ter die de toelage voortaan op het einde van de maand wil verstrekken. De president van de rechtbank in Den Haag, mr. M. Wijnholt, oordeelde gisteren echter dat de tekst van de wet hiervoor niet duidelijk is. Uit de tekst blijkt niet of de toelage vooruit of achteraf moet worden uitgekeerd. De wetsgeschiedenis zegt volgens Wijnholt echter dat het de bedoeling is om achteraf te betalen. De studentenvakbond LSVB was "hoogst teleurgesteld" over de uit spraak van de Haagse rechtbank. De bond heeft aangekondigd door te zullen gaan met het voeren van acties tegen het "onrechtvaardige beleid" van Deetman ten aanzien van de uitbetaling van de beurzen. "Gezien de financiële noodsituatie onder de studenten valt het te verwachten dat deze acties een wat harder karakter zullen krijgen", aldus de LSVB. HAAKSBERGEN (GPD/ANP) - Het verpleeghuis Het Wieden- broek in Haaksbergen is bereid on der strenge voorwaarden het leven van de al dertien jaar in coma lig gende Ineke Stinissen (44) actief te beëindigen. "Maar dan moet het wel juridisch kunnen en mogen", zei medisch directeur D. J. Visser gisteren tegen de Almelose recht bank. Daar werd gisteren de rechts zaak behandeld die de echtgenoot van Ineke Stinissen, Gerard, tegen het verpleeghuis heeft aangespan nen. "De inzet van dit geding is Ineke Stinissen op een humane wijze te verlossen uit haar gevan genschap, haar niet langer vast te houden", aldus de advocaten mr E. Sutorius en mr F. van Beuge na mens de echtgenoot. "Ineke werd 13 jaar geleden veroordeeld tot een schrikwekkende vorm van gevan genschap tussen hemel en aarde, leven en dood", aldus mr. E. Suto rius. Ineke Stinissen die nu 44 jaar oud raakte in augustus 1974 bij de bevalling van haar zoon in coma. Tijdens de narcose, noodzakelijk voor de keizersnede, was er een te langdurig zuurstoftekort in de her senen opgetreden. Deskundigen zijn er het erover eens, dat de kans dat zij ontwaakt uit haar vegetatie ve staat, vrijwel te verwaarlozen is. Mocht dit toch gebeuren, dan zal dat hoogstwaarschijnlijk rampza lig voor haar zelf zijn. Ze zou niet meer menswaardig kunnen func tioneren. Zaak-Stillissen voor Almelose rechtbank Het tehuis voelt er echter niets voor een eind aan de lijdensweg van de vrouw te maken door de verzorging (het kunstmatig toedie nen van vocht en voeding) te sta ken. Dat zou leiden tot een langdu rig, afschuwelijk, onmenselijk en ontluisterend stervensproces. "We zijn bereid actief haar leven te beeïndigen, maar dan wel op een menswaardige wijze", aldus Vis- Het verpleeghuis vindt dat Ineke Stinissen recht houdt op verzor ging gedurende haar verblijf in de inrichting. Het ziet die verzorging als een absolute plicht, waarop zich geen uitzondering mogelijk is. Anderhalf jaar geleden al, blijkt nu, heeft het bestuur echter beslo ten dat onder strikte voorwaarden actieve euthanasie op Ineke Stinis sen mag worden toegepast. Welke voorwaarden dat moeten zijn, wil de de voorzitter van het bestuur, de arts M. J. Botman, niet zeggen. toonde zich in elk geval zeer cc tent met wat hij van de kant v Het Wiedenbroek had gehoord. De Almelose rechtbank is van plan voor 1 juli bekend te maken hoe zij denkt over Stinissens ver zoek om een einde te mogen laten maken aan het leven van zijn vrouw. Hoofdofficier van justitie, mr. C. Bleichrodt, die door de rechtbank was gevraagd als toehoorder/adviseur bij de behan deling aanwezig te zijn, krijgt tot 6 mei de tijd voor het nemen van conclusies. Vervolgens hebben de advocaten twee weken de gelegen heid om nog feiten die van belang zijn mee te delen. Intensief Op vragen van rechtbankpresi dent mr. H. van den Biesen vertel de medisch directeur Visser van Het Wiedenbroek gisteren, dat er met Ineke Stinissen geen enkel geestelijk contact meer mogelijk is. Ze reageert niet op oogcontact, niet op pijnprikkels en lijdt neuro logisch ernstige schade. Het is mo gelijk, dat ze wat geluiden opvangt. De verpleging is zeer intensief. Zes maal per dag krijgt de vrouw fysio therapie om te vermijden dat de le dematen kromtrekken en om de vier uur moet ze worden verlegd om doorligplekken te voorkomen. Ineke Stinissen krijgt kunstma tig voeding en vocht toegediend middels een sonde. Zij ademt wel iswaar spontaan, maar in haar keel is een apparaatje aangebracht, dat ervoor moet zorgen dat ze zich niet verslikt of stikt. Niet alleen Gerard Stinissen heeft gevraagd om het le ven van Ineke te laten beëindigen, ook haar eigen familie heeft uit drukkelijk gepleit voor euthanasie. De meesten komen niet meer op bezoek; zij die sporadisch wel ko men, raken elke keer weer in grote emotionele nood, moest ook direc teur Visser toegeven. De rechtbank zal onder meer moeten uitmaken of de kunstmati ge toediening van voedsel en vocht een medische of een verzorgende handeling is en of deze behande ling zinloos is. Mr. Sutorius kwam in een uitvoerig .pleidooi tot de conclusie, dat er sprake is van een zinloze medische behandeling. Het Wiedenbroek zal zich wat dat be treft richten naar het oordeel van de rechtbank. "De medische behandeling dient niet tot het heil van Ineke Stinis sen en evenmin tot haar welbevin den", aldus Sutorius. "Er zijn zelfs aanknopingspunten voor aanne ming van het tegendeel. En als me disch handelen zinloos is, dan be hoort de arts zich daarvan te ont houden om te voorkomen dat er sprake wordt van mishandeling". Het Wiedenbroek blijft zich, al dus zijn raadsman mr. K. van Oven, beroepen op zijn absolute zorgplicht. Stinissen mag dan be weren, dat toediening van vocht en voedsel middels een maagsonde zinloos medisch handelen is. Het Wiedenbroek blijft daar tegenover stellen, dat de betreffende hande lingen ook een verzorgingskarak ter hebben. Mr. F. van Beuge, een van de ad vocaten van Stinissen, wees op het belang van een uitspraak door de rechtbank. Die is vooral gelegen in het stellen van grenzen aan me disch handelen. "Zolang recht en ethiek geen gevolgen verbinden aan het voortzetten van medisch zinloos handelen, handelen waar van geen heil voor de patiënt mag worden verwacht, zal de ontwikke ling van wetenschap en technolo gie en de toepassing daarvan door artsen wellicht ongebreideld door gaan", merkte hij op. 49.000 per jaar verdfent, een andere (verplichte, zonder keus) zorg krijgt dan wie meer te besteden heeft. Straks dus: gelijke rechten voor gelijke (procentuele) plichten. Het basispakket volgens de nieu we wet is de bodemvoorziening voor iedereen. Daar moet je dus "premie" (lees: belasting) voor be talen naar draagkracht. Er staat dan tegenover dat verzekeraars niemand meer mogen weigeren. Voor de ziekenfondsen is dit niet vreemd. Ze zijn gewend aan strak ke regelgeving. Zij krijgen dan meer vrijheid. Daar hebben ze al lang om gevraagd. Ze kunnen ook aanvullende voorzieningen naar keuze aanbieden. De particuliere verzekeraars zullen ook moeten wennen, maar dan aan het basis pakket. Dat is wat anders dan de krenten uit de pap halen door te mikken op jonge klanten met wei nig risico's. Als het goed is, zou de patiënt nu de macht in handen krijgen. Hij kan een verzekeraar kiezen voor zijn verplichte pakket en kan, als hij dat wil zelf kiezen wat en bij wie hij verder nog aanvullend wil ver zekeren. 'Winkelen' dus. Dat is voor de meesten een radicale om schakeling. De praktijk kan anders zijn. Er is zoiets als 'winkeltrouw' bij velen. En de vraag is nog hoe hard de concurrentiestrijd zal zijn... DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft gisteren bezwaren geuit tegen de bezuiniging van ruim zestig miljoen gulden per jaar op de jeugdhulp. In de jeugdhulp verlening werken zo'n 13.000 men sen, terwijl er alleen al in instellin gen 16.000 kinderen zijn geplaatst. Harde kameruitspraken bleven uit tijdens een uitgebreide com missievergadering in afwachting van het verweer dat minister Brinkman (welzijn) vanavond ten beste zal geven. Maar op voorhand gaven alle fracties te kennen dat bezuinigen zo min mogelijk ten koste mag gaan van de capaciteit bij internaten voor kinderen die met justitie in aanraking zijn ge weest en pleeginrichtingcn. Voor 1987 zijn de gevolgen van de geplande bezuinigingen relatief beperkt. De minister wil acht mil joen bezuinigen op de vrijwillige pleegzorg. Als daarover voor 1 juni geen bezuinigingsafspraken zijn gemaakt met de betrokken organi saties wil minister Brinkman die bezuiniging zelf opleggen. PvdA-kamerlid De Pree vindt dat de minister alleen mag bezuini gen door kosten van crisisplaatsin gen af te wentelen op de gemeente lijke sociale diensten en door onei genlijk gebruik van pleegzorg te gen te gaan. Als de minister dan nog geld tekort komt mag hii dat putten uit een volgens de gehele Kamer overbodig potje van drie miljoen gulden om samenwerking in de jeugdhulpverlening van de grond te tillen. Ook WD-kamerlid Dijkstal is gekant tegen deze bezuiniging op de pleegzorg. Hij wil dat minister Brinkman eerst aantoont dat er sprake is van overcapaciteit. Het kamerlid Laning (CDA) wil niet dat pupillen van de instellingen de dupe worden van bezuinigingen. Zij onderstreepte net als de andere fractiespecialisten dat moet wor den gekeken naar de onevenredige stijging van de begeleidingskosten in de pleegzorg. Die versnippering en verkoke ring in de jeugdhulpverlening is de Kamer al jaren een doorn in het oog. Om daaraan een eind te ma ken hebben PvdA en D66 een ini tiatief-wetsontwerp op de jeugd hulpverlening ingediend. Minister Brinkman werkt inmiddels aan een eigen concurrerend wetsont werp. Worrell (PvdA) deed een be roep op de minister om dat v men te laten varen AMSTERDAM (ANP) - De boycot van Amsterdamse taxichauffeurs tegen drie Amsterdamse hotels gaat door, ondanks een dinsdag avond gesloten akkoord tussen ta xichauffeurs en hotels. De boycot richt zich tegen de hotels Krasna- polsky. Sonesta en Pullitzer omdat die hun gasten met eigen busjes van en naar de luchthaven Schip hol rijden. De taxichauffeurs vin den dit broodroof en weigeren gas ten af te leveren of op te halen van en naar genoemde hotels. De Amsterdamse Wethouder Van der Vlis stelde dinsdag voor een commissie van wijze mannen te benoemen om het conflict uit de wereld te helpen. De boycot zou dan moeten worden opgeheven zo lang deze commissie aan het werk was. De drie hotels gingen daar mee akkoord en besloten hun dienst van achtpersoons-bussen als tegenprestatie stil te leggen. Een woordvoerder van het actieco mité van de taxichauffeurs liet we ten dat de chauffeurs hadden be sloten eveneens akkoord te gaan met het bemiddelingsvoorstel. Gisteren zijn de taxichauffeurs echter met een nieuwe voorwaarde gekomen: ook de grote bus van het Sonesta moest zijn activiteiten stoppen, aldus raadsman K. Pauw van de hotels. Voorzitter C. Papavoine van de Taxicentrale, die de boycot zelf niet heeft georganiseerd, bevestigt evenals een woordvoerder van het actiecomité deze gang van zaken. Het actiecomité had volgens Papa- voime de bus van Sonesta over het hoofd gezien. Ook die bus moet verdwijnen volgens de chauffeurs. ADVERTENTIE IBM-computer type XT-SFD met 20 MB HARDE SCHIJF Geheugenkapaciteit 20 miljoen tekens Dé computer voor uw: TEKSTVERWERKING ADMINISTRATIE ADRESSENBESTANDEN van Fl. 8400,— voor Fl. 5990, excl. BTW. 8 Leiderdorp tel. 071-41 11 81 neaai >^Leid<

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 3