Praalwagens met lichtjes
Terugkeer rijke flora
in bermen is mogelijk
rüSëlSFi
LISSE - Een uniek schouw
spel. Dat wordt volgens Piet
Goemans het veertigste cor
so van de bloembollen
streek dat zaterdag 25 april
weer door de streek trekt.
Voor de eerste keer in het
bestaan van het corso wor
den de praalwagens ver
licht. Het laatste deel van de
route - tussen Noordwijker-
hout en Noordwijk - wordt
namelijk in de avonduren
verreden.
"In de avonduren is er naar ons
idee sprake van een geheel ander
corso, dan de stoet die overdag van
Haarlem naar Sassenheim trekt.
We verwachten dan ook dat veel
belangstellenden ook als het don
ker is een kijkje komen nemen en
dat daardoor het aantal toeristen
dat naar de streek komt sterk zal
toenemen. Geluiden die we opvan
gen uit de toeristensector wijzen al
in die richting", vertelt Goemans,
die al 20 jaar deel uitmaakt van de
organisatie van het corso voor de
bloembollenstreek.
door
Kees van Kuilenburg
In dit jubileumcorso is ook voor
het eerst Noordwijkerhout opge
nomen. Jaren geleden al had het
gemeentebestuur van Noordwij
kerhout aangeklopt by de corso-or
ganisatie met de vraag of de praal
wagens ook deze gemeente kon
den aandoen. "B en W vonden het
van het grootste belang dat Noord
wijkerhout met zijn grote areaal
aan bollengrond werd aangedaan.
Dat vonden wij eigenlijk ook wel,
maar we zaten met het probleem
dat we dan in de avonduren moes
ten gaan rijden. We hebben de op
lossing gevonden in het verlichten
van de praalwagens", vertelt Goe
mans.
Burgemeesters
Het idee om een corso te laten
verrijden in de bollenstreek is ont
staan in Hillegom. "Kweker Wil
lem Warmenhoven reed al in 1947
met een praalwagen mee in een op
tocht in Hillegom ter gelegenheid
van Koninginnedag. Een initiatief
dat enorm aansloeg in de streek",
vertelt Goemans.
Warmenhoven stapte daarop
naar Hillegoms burgemeester Van
Nispen tot Pannerden met het ver
zoek om eens met zijn collega's in
Het 'eerste' lentezonnetje brak het afgelopen weekein- door de meest fervente zonaanbidders, ook al moesten
de zowaar nog even door. Het terras van het Katwijkse de jassen nog worden aangehouden,
strandpaviljoen Willy Zuid werd onmiddellijk bevolkt (foto Dick Hogewoning)
Lisse en Sassenheim te bekijken of
er een mogelijkheid was om geza
menlijk een corso te laten verrij
den. Zowel uit Lisse als Sassen
heim werd positief gereageerd op
het Hillegomse idee en een jaar la
ter was het zover.
"Reclame voor het gebruik van
de bollen die hier worden geteeld",
zo werd het doel van het eerste cor
so omschreven. Van het begin af
aan is het evenement groots aange
pakt en werden tal van sponsors
benaderd om mee te rijden met het
corso.
In het overleg tusen de comités
van Hillegom, Lisse en Sassen
heim werd besloten dat de burge
meester van een van de drie dor
pen voor een jaar voorzitter zou
zijn van het organisatiecomité en
dat voor een jaar lang. Ook over het
vertrek- en eindpunt van het corso
werd vlot overeenstemming be
reikt. Besloten werd om elk jaar uit
het dorp van de voorzitter te ver
trekken en ook daar weer te eindi
gen.
Kraanwagens
Het eerste corso vertrok vanuit
Hillegom. Op vier centrale punten
in de route tussen Hillegom en Sas
senheim stonden kraanwagens op
gesteld om eventuele problemen
met de praalwagens op te lossen.
"Die hebben de gehele dag werk
gehad, want het materieel was zo
kort na de oorlog was niet zo best",
weet Goemans uit de verslagen
over die eerste tocht.
Tijdens die eerste tocht werd een
van de chauffeurs bewusteloos uit
de cabine van zijn vrachtauto ge
haald. "De uitlaatgassen van de
motor kwamen in de cabine te
recht en doordat alles was afgeslo
ten met bloemen, konden de gas
sen niet weg. Dat was het gëvolg
van de vrijblijvende opbouw. Ie
dereen rommelde maar wat aan.
Nu worden alle praalwagens uitge
breid nagekeken door de techni
sche dienst van de rijkspolitie.
Maar in die eerste jaren keek men
niet zo nauw", aldus de corso-be
stuurder.
Goemans vervolgt: "Toch had
dat oök zijn leuke kanten, want ie
dereen deed vreselijk z'n best om
met de mooiste wagen op de weg te
komen. Vaak werd wekenlang in
het geheim aan de praalwagen ge
werkt en zag ook het bestuur pas
op de dag van het corso wat het re-
t Er is sedert 1949 veel veranderd, maar de bloemen 'zeggen het nog steeds'.
sultaat was. Een jaar later zag je de
praalwagens op de voorkant van
folders van de bloembollenbedrij-
ven staan, zo trots waren ze op
'hun' wagen. Die wagen ging dan
ook de gehele wereld over en bete
kende voor dat bedrijf een enorme
reclame".
Thema
Met de komst in 1951 van ont-
Dure dansles
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Bij de dansschool aan de Wil-
helminalaan in Alphen is afge
lopen vrijdagavond een com
pleet motorblok van een brom
fiets gestolen.
Omdat de uit Ter Aar afkom
stige 17-jarige eigenaar' in de
school zijn danspasjes zette,
kon de dief buiten ongestoord
doorsleutelen.
TE WATER - Aan de Langeweg in
Roelofarendsveen is zaterdag een
automobiliste uit Hoogmade te wa
ter geraakt. Een wiel van de wagen
kwam in de zachte berm terecht,
waardoor de auto een paal raakte
en in de sloot reed.
Het is al heel wat jaren geleden dat de bermen en spoor
dijken in Nederland vol stonden met klaprozen, fluite-
kruid, boter- en paardebloemen, smal en breed weeg
bree en de meest uitlopende distelsoorten. De meeste
lapjes groen gelegen naast de wegen bestaan nu uit
niets anders dan gras. Strak afgebakende groene linten
in plaats van de warrige beplanting, vol geurende en
kleurige bloemen.
Deze versobering van het land
schap, want daar komt het toch
op neer, stuit steeds meer men
sen tegen de borst. De groep Ne
derlanders die van mening is dat
het zonder veel extra kosten of
moeite anders en beter kan, is
groeiende. Een van hen is T. En
gelman, leraar handenarbeid in
Haarlem en één dag in de week
werkzaam als beheerder van de
heemtuin Heimanshof in Hoofd
dorp.
Engelman: "Vroeger was de
natuur overal om ons heen. Dat
is nu wel anders. De natuur
wordt steeds meer opgeborgen
in reservaten. Buiten de parken,
bossen en heemtuinen wordt het
steeds meer een kale vlakte. Dat
is absoluut niet nodig. Met een
klein beetje moeite zouden de
bermen en spoordijken kunnen
worden omgetoverd tot kleine
natuurterreintjes. De grote na
tuurterreinen in Nederland zou
den op die manier met elkaar
kunnen worden verbonden".
De natuurliefhebber weet te
vertellen dat er de laatste decen
nia nogal wat planten het loodje
hebben gelegd. Duizendblad,
leeuwentand, biggekruid en
kruisdistel kennen de meesten
alleen nog uit de boekjes, terwijl
deze planten vroeger vrij alge
meen voorkwamen. "Die planten
zyn verdwenen dodr een ver
keerd bermbeheer. Er wordt ge
maaid als de bloemen nog niet in
bloei staan. Planten sterven op
die manier uit".
Maaien is beslist niet schade
lijk voor planten, zo weet Engel
man. Bepaalde plantesoorten zo
als madelief, klaver en gras, heb
ben juist geregeld een maaibeurt
nodig om goed te kunnen
groeien. Ook de meeste kruid-
soorten ondervinden geen scha
de hiervan. "Maar dan moet er
wel op het juiste moment en op
de juiste manier worden ge
maaid", aldus de heemtuinbe-
heerder.
De beste tijd om te maaien is
volgens hem september. Alle ge
wassen hebben dan in bloei ge
staan en hebben de tijd gekregen
om zaad te vormen. In de prak
tijk wordt er echter veel vroeger
gemaaid omdat dit arbeidstech-
nisch beter uitkomt. "De planten
komen niet meer tot volle was
dom. Gelukkig blijven zaden die
in de grond zitten jarenlang
kiemkrachtig. Zodra we het
bermbeheer verbeteren, kunnen
deze opnieuw gaan groeien",
zegt Engelman.
Niet alleen het tijdstip, ook de
wijze waarop de meeste wegbe-
heerders maaien is fout, meent
Engelman. Het gemaaide gras
wordt niet weggehaald maar
blijft in de berm achter. Dit gras
verteert en zorgt op die manier
voor een bemesting van de
grond. "Kruidachtige planten,
juist de gewassen die we graag
weer in de berm zouden zien,
houden van een arme bodem.
Door het gemaaide gras niet af te
voeren geef je zaden van kruid-
planten die nog in de bodem zit
ten dus geen enkele levenskans".
Een rijke bodem veroorzaakt
bovendien een enorme wildgroei
van brandnetels. Hoewel Engel
man niets ten nadele van de
brandnetel zegt - je kunt er soep
van maken en de plant heeft een
bepaalde geneeskrachtige wer
king - is een overwoekering door
brandnetels ook weer niet de be
doeling. "De brandnetel is een
heel sterke plant. De concurren
tieslag tussen brandnetels en an
dere planten wordt dan ook al
tijd door de eerste gewonnen".
Overigens kan diezelfde
brandnetel ook een heel gunstige
uitwerking op de fauna en de flo
ra hebben. De sterkgroeiende
brandnetel put de bodem vrij
snel uit. als de bodem niet op
nieuw wordt bemest door het af
gemaaide gras wèl weg te halen,
zal de brandnetel binnen de kort
ste keren gaan wegkwijnen. En
gelman: "en de brandnetel die op
zijn retour is, trekt insecten en
vogels aan. Prachtige vlinders
zoals de dagpauwoog, atlanta en
distelvlinder komen er op af. De
andere insecten en de zangvo
gels die de brandnetel bezoeken,
hebben bovendien vaak zaden
van allerlei kruidsoorten bij zich
die ze elders hebben opgepikt".
Engelman is ervan overtuigd
dat de versobering van de ber
men niet aan het verkeer te wij
ten is. "Het lood in de uitlaatgas
sen schaadt de planten niet. Het
lood wordt echter wel in de plan
ten opgenomen. Als voer voor
koeien is dat gras dan ook niet
geschikt".
Het is volgens Engelman nog
niet te laat om de berm nieuw le
ven in te blazen'. In de grond zit
ten nog voldoende zaden die, bij
een juist bermbeheer, binnen
vry korte tijd kunnen uitgroeien
tot bloeiende gewassen. De
heemtuinbeheerder geeft een
voorbeeld van de kracht van de
natuur. "De wollige distel is in
Nederland bijna verdwenen. De
enige vindplaats is een dijkje in
Zeeland. De dijk werd'jaren gele
den echter beplant met populie
ren. De bladeren hiervan bleven
liggen en verrijkten de grond te
sterk. Bovendien beconcurreer
den de bomen de distel voor wat
het water en het voedsel betreft.
De distel verdween. Twee jaar
nadat de populieren, in verband
met de houtproduktie, waren ge
kapt, was de distel weer terug.
Die heeft in de grond op zijn
kans zitten wachten".
Aan de natuur zal het niet lig-
.gen, daar is Engelman zeker van.
Hij zegt er uitdrukkelijk bij dat
de mentaliteit van de wegbeheer-
ders echter wel eerst moet veran
deren. "Zolang de hang naar net
heid zegeviert, komt er weinig
van een meer natuurlijk bermbe
heer terecht. We moeten af van
het idee dat alleen strakke groen
stroken mooi zijn om te zien".
De groenliefhebber is niette
min hoopvol gestemd. "Steeds
meer Nederlanders opteren voor
natuurlijkere bermen. Op een ge
geven moment kunnen de ge
meenten en de provincies, die de
bermen immers beheren, niet
meer om de wensen van de be
volking heen. Dan krijgt de na
tuur opnieuw een kans. Tien te
gen een dat zij die kans goed zal
gebruiken".
MONICA WESSELING
In de knoppen van de vroege
vruchtbomen en struiken begint
al weer beweging te komen. Ze
ker bij de perzik, abrikoos en
zwarte bes hoeft het maar een
paar dagen lekker warm te zijn of
de struiken staan in volle bloei.
Nachtvorst kan in de bloeiperio
de veel schade aanrichten. De
professionele fruitkwekers wa
penen zich hiertegen door in
nachten waarin het vriest, de bo
men doorlopend met water te be
sproeien. Er vormt zich een ijs
laag om de bloesem heen waar
door de bloemen zelf niet bevrie-
Voor een amateur-tuinder met
een paar boompjes of struikjes
zijn er ook mogelijkheden de
bloesem tegen bevriezing te be
schermen. Dek wanneer er
nachtvorst wordt voorspeld, de
bloeiende struiken en leibomen
af met vitrage of ander doekma
teriaal. De koude straling vanaf
de grond wordt hierdoor tegen
gehouden.
Bij amandelen, abrikozen en
perziken die niet in de kas staan,
is de tijd aangebroken voor een
bespuiting met zwavel. Dit mid
del bestrijdt de zogenaamde
krulziekte, een schimmelziekte
die overwintert in de knoppen.
Bij het uitlopen van de knoppen
kan deze schimmel zich razend
snel verspreiden. Aangetaste bo
men en struiken hebben rode
misvormde bladeren die in de zo
mer afvallen. Naarmate er meer
blad afvalt neemt de overlevings
kans voor de boom of struik af.
Zwavel is verkrijgbaar bij de
goede tuincentra.
werper Jos van Driel uit Amstel
veen verdween die vrijblijvend
heid. Van Driel bedacht in samen
werking met de organisatie het
thema en ontwierp tekeningen van
praalwagens waaruit de deelne
mers konden kiezen. Ook de tech
nische opbouw van de wagens
kwam in handen van Van Driel.
"Je kon in die jaren niet om Van
Driel heen, zo sterk had hij zijn
greep op het gehele gebeuren.
Maar het betekende eveneens dat
het corso sterk aan kwaliteit toe
nam". vertelt Goemans.
Ondanks de aanwezigheid van Van
Driel kwam er al een jaar later kri
tiek van de propaganda-commis-
sie. Slechts 4 van de 32 praalwa
gens hadden iets met het vak te
maken. Goemans: "De commisie
sprak er schande van. Die kritiek
hielp. Een jaar later was de verhou
ding tussen commercie en het vak
sterk verbeterd".
In 1953 kwam er een eind aan het
wisselende voorzitterschap van
een van de- drie burgemeesters.
C.J. de Vroomen uit Sassenheim
was de eerste 'gewone' burger die
de voorzittershamer hanteerde. De
Vroomen bleef dat 13 jaar lang en
werd in 1966 opgevolgd door Harry
Zwetsloot uit Lisse. Zwetsloot op
zijn beurt maakte in 1968 plaats
voor Sjaak Bonkenburg uit Heem
stede, die nu nog steeds voorzitter
is van de corso-organisatie.
In datzelfde jaar was er ook een
opvallende verandering in de route
van het corso. Er kwam een einde
aan de jarenlange traditie dat Sas
senheim het vertrekpunt was van
het corso. Haarlem werd gekozen
als start van de tocht door de
streek. "Het was een wens van het
Internationaal Bloembollen Cen
trum (IBC) óm de route langer te
maken. Het IBC was een van de
grootste, subsidiegevers, dus dat
verzoek kon niet worden gene-
geerd", zegt Goemans.
Televisie
In 1968 was ook de Nederlandse
Televisie Stichting (NTS, de voor
loper van de NOS) van de partij.
"Dat was een rechtstreekse repor
tage die in Eurovisie-verband werd
uitgezonden", herinnert Goemans
zich. "Bij de besprekingen over de
uitzendingen maakte de NTS een
voorbehoud. De uitzending zou
niet doorgaan als prinses Margriet
een baby zou krijgen. Gelukkig
was dat al achter de rug of moest
dat nog gebeuren, dat weet ik niet
meer, maar de uitzending ging
door. De camera's stonden op een
bollenschuur van de gebroeders
Driehuis aan de Heèreweg in Lis
se", weet Goemans nog.
Ook verschenen verslaggevers
van radiostations uit Zuid-Afrika,
Australië en Saoedi-Arabië in de
streek voor het maken van reporta
ges over het bloembollencorso. "Ik
herinner me nog dat we een brief
kregen van een radiostation uit
China met de aankondiging dat
ook daar interesse was voor het
maken van een uitzending. We
hebben ze echter niet gezien",
lacht de corso-bestuurder.
Moeilijk
In de jaren zeventig beleefde het
corso moeilijke tijden. Veel trouwe
deelnemers lieten het bij gebrek
aan financiën afweten. "De begro
ting rammelde als het ware aan alle
kanten, maar gelukkig zijn we er
toch in geslaagd ondanks alle pro
blemen een corso op de weg te krij
gen. We konden commerciële deel
nemers voldoende krijgen, maar
de kans dat het karakter van het
corso verloren zou gaan was groot.
Wij wilden zelf bepalen hoe het
corso er uit zou komen te zien", al
dus Goemans. In die periode werd
de corsoroute naar de badplaats
'Noordwijk verlengd. Een beslis
sing waar het corsobestuur geen
spijt van heeft. "Noordwijk heeft
een uitstraling en daar profiteert
het corso van".
Een topjaar voor het corso was
1986. In dat jaar stonden er naar
schattingen zo'n miljoen toeschou
wers langs de route tussen Haar
lem en Noordwijk. Goemans: "Ook
dit jaar hopen we door de uitbrei
ding van de route en het verlichte
corso in de avond weer flink wat
toeschouwers te trekken".
MAANDAG
Vrouw ruziet
echtgenoot in
armen politie
HOOGMADE - Omdat een 35-
jarige automobilist uit Hoog
made tijdens het rijden ruzie
maakte met zijn 39-jarige echt
genote, heeft hij zondagmorgen
vroeg aan de Kerkstraat in zijn
woonplaats een paal geramd.
De vrouw liep een gebroken
been op. Ze moest worden
overgebracht naar het Acade
misch Ziekenhuis Leiden.
De twee echtelieden waren in
de auto aan het bakkeleien over
het feit dat de man teveel alco
hol zou hebben gedronken. De
bestuurder van de wagen is na
het ongeval dan ook door de
politie aan een bloedproef on
derworpen.
Kortste weg: over
dak van auto
SASSENHEIM - Een bewoner van
de Essenlaan in Sassenheim heeft
gistermiddag een 16-jarige jongen
die hij over een geparkeerde auto
zag lopen, eigenhandig naar het
politiebureau gebracht.
De jongen, afkomstig uit Spijke-
nisse, was in de buurt op veijaar-
dagsbezoek en verkeerde volgens
de politie onder invloed van alco
hol. De auto, die licht werd bescha
digd, stond geparkeerd op de hoek
Essenlaan/Kagerdreef.
Leiden
Centrum Ex '85 - Koppenhinksteeg 15,
bijeenkomst ondersteuningsgroep voor
ouders en relaties van verslaafden, 20-
Zaal Lage Morsweg 14a - psychometri-
Le!déSé20°e Spiritisch GenootschaP
Schouwburg - 'Herr Puntila und sein
Knecht' door Nikos, 20.15 uur.
Kapelzaal K&O - Alwin Bar, piano,
20.15 uur.
Rijksmuseum van Oudheden - lezing
over muziek uit de middeleeuwen door
Ernst Vermeulen, 20.15 uur.
Stichting Burcht - Burgsteeg, avond
i.k.v. .Boekenweek met de auteur
Adriaan Morriën, 20.15 uur.
DINSDAG
Leiden
Academiegebouw Rijksuniversiteit -
Rapenburg 73, lezing Dolf Verspoor,
16.15 uur.
Nieuw Minerva - Boommarkt, dia-pre-
sentatie over cultuur en natuur van Kre
ta, 20 uur.
Vredeskerk - Van Vollenhovenkade,
schrijfavond Amnesty International, 20
Leidse Pabo - Galgewater, info-avond,
Restaurant Zwembad De Zijl - Parama-
ribostraat, bijeenkomst met lezing Leid
se Vereeniging van Postzegelverzame
laars, 20 uur.
Leiderdorp
Muzenhof - Gordijnsingel 4, belastings
preekuur en hulp bij invullen aangifte,
9-12 uur.
Houtschans - vertrek optocht leerlingen
Springschans-school, 13.15 uur.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vr 20 tot vr 27 maart
door:
Zuider apotheek, Lammenschansweg 7,
Leiden, tel. 123553.
Apotheek Boehmer, Florijn 21, Leider
dorp, te). 894400.
/ROUWENTELEFOON SEKSUEEL
GEWELD - dins, bereikbaar van 14-17
woe. van 20-23 uur, vrijd. 09-12 uur, tel
071-126844.
AMBULANCE - Tel. 071-212121.
S.O.S.-DIENST - Telefonische hulp
dienst voor degenen die in moeilijkhe
den verkeren, dag eh nacht: tel. 071-
125202.
DIERENHULPDIENST- regio Leiden
- hulpverlening aan dieren in nood, ver
voer naar een dierenarts, vogelasiel, tel
071-174141.
BUREAU VOOR RECHTSHULP - He
rengracht 50, tel. 071-123942, spreeku
ren ma. en di. 10-12.30; woe. 13.30-16 en
do. 18.30-20.30 uur.
ONGËVALLENDIENST - Dagelijks
Academisch Ziekenhuis, behalve van
dinsdag 13 tot woensdag 13 uur: Diaco-
nessenhuis Leiden en vrijdag 13 tot za
terdag 13 uur: Elisabeth Ziekenhuis
Leiderdoro.
Veertigste bloemencorso komt met nieuwtje
