O
Een korte blik in het rijk der stilte
Verleden als houvast
Houwers grote liefde
VRIJDAG 20 MAART 1987
BIOSCOPEN
'Children of al lesser God'; regie; Randa
Haines; hoofdrollen: William Hurt, Mar-
lee Matlin en Piper Laurie; theater: Lido,
Leiden.
De acteur William Hurt kreeg vorig
jaar een Oscar voor zijn rol in 'The
kiss of the spiderwoman'. Ook dit
jaar maakt hij aanspraak op de
prijs voor de beste mannelijke
hoofdrol, dank zij zijn vertolking
van de spraakleraar James Leeds
in 'Children of a lesser God'.
Het is het zoveelste succesvolle
toneelstuk dat voor het witte doek
is bewerkt. In tegenstelling tot re
cente voorbeelden als 'Death of a
salesman' en 'Night, mother' is hier
echter geen sprake van een stati
sche, toneelmatige registratie van
het verhaal. 'Children of a lesser
God' is in de eerste plaats een vlot
gefilmde lovestory, geheel passend
in de lange rij romances die we
sinds jaar en dag uit Hollywood
voorgeschoteld krijgen. In de
tweede plaats is het een emancipa
torische film, bedoeld om begrip te
wekken voor de situatie van doven
en slechthorenden.
James Leeds is een succesvol
spraakleraar die zo zijn eigen op
vattingen heeft over de hanteren
methoden bij het leren spreken
van doven. De film opent met zijn
aankomst per veerbootje op een ei
landje waar hij les zal gaan geven
aan een instituut voor gehoorge
stoorden. Nadat de directeur hem
duidelijk heeft gemaakt dat nieuw
lichterij niet op prijs wordt gesteld,
valt James' oog op de mooie Sarah
Norman. Zij dweilt de vloeren en is
daar tevreden mee. De ambitieuze
leraar neemt daar natuurlijk geen
genoegen mee en probeert haar
naar zijn lessen te krijgen. Sarah is.
tegendraads en koppig en wil niets
van hem weten. Ze wil in haar stille
en veilige wereldje blijven. In het
verleden heeft ze door haar handi
cap al genoeg pijnlijke ervaringen
gekend. Uitgelachen wanneer ze
een geluid probeerde uit te stoten,
kon ze haar gebrek alleen compen
seren door met Jan en alleman
naar bed te gaan.
De successen die James bij de
overige leerlingen boekt en zijn
aanhoudende aandacht voor Sarah
brengt hen uiteindelijk bij elkaar.
Dan beginnen de problemen pas
goed, want hoe moet Sarah begrij
pen wat haar geliefde vindt in de
muziek van Bach en hoe moet Ja
mes binnentreden in Sarah's rijk
der stilte?
Dat in een film de lovestory de
meeste aandacht krijgt is nu een
maal onvermijdelijk, maar daar
naast worden vele belangrijke za
ken aangesneden. Bijvoorbeeld de
vraag of doven uitsluitend gebruik
kunnen maken van gebarentaal of
dat het voor de integratie in de
maatschappij noodzakelijk is te le
ren spreken.
De film slaagt er in begrip te
kweken voor doven en de niet-do-
ven een glimpje te tonen van de
wereld van hun gehandicapte me
demens. De symboliek van het Wa
ter (stilte, geborgenheid) en van
het eiland (het isolement van de ge
hoorgestoorden) is misschien niet
gelukkig en er zijn enkele ander
minpunten zoals het suikerzoete
melodrama en het in spreektaal
vertalen van alle gebarentaal ten
behoeve van het bioscooppubliek.
Ze worden echter ruimschoots
goedgemaakt door het acteren van
de kwetsbare William Hurt
werkelijkheid echt gen verdienen.
krijgt is erg groot en dat zou ze niet voortgezet. Dat dromen werkelijk-
alleen uit sentimentele overwegin- heid worden, daar gaat het toch c
de film. LEONARD ENGEL
Rebecca de Momay en Geraldine Page in de bus op weg r
'The trip to Bountiful'; regie: Peter Mas-
terson; hoofdrollen: Geraldine Page,
John Heard, Carlin Glynn en Rebecca
De Momay; theater: Kijkhuis, Leiden.
Over oude mensen en de dingen
die voorbij gaan gaat 'The trip to
Bountiful'. Een oude dame reist te
rug naar haar geboorteplaats en
ontdekt dat al haar herinneringen
voltooid verleden tijd zijn. Van het
eens zo lieflijke, landelijke dorpje
waar ze in haar jeugd gewoond
heeft is weinig meer over.
De 62-jarige Geraldine Page ont
ving voor haar vertolking van de
oude mrs. Watts een Oscar. Als be
jaarde dame woont ze in bij haar
zoon en schoondochter. Geen echt
tiful. oZeiiig bestaan want de schoon-
gpd) dochter schept er genoegen in de
vrouw op allerlei manieren te pes
ten. Op een goede dag lukt het haar
te ontsnappen en kan een oude
wens in vervulling gaan: nog een
keer teruggaan naar haar geboort-
dorp Bountiful.
Mrs. Watts koestert haar herinne
ringen en dat staat in scherp con
trast met de mening die zoon Lu-
die hierover op na houdt. Hij wil
niks meer weten van het verleden,
die herinneringen zou je eigenlijk
beter niet kunnen hebben zegt hij.
De contrasten in de film zijn hier
en daar wel erg scherp aangezet.
De zoon die echt niets wil weten
van het verleden en uitermate sul
lig overkomt door in gesprekken
met zijn moeder alleen maar ant
woorden als 'o ja', 'nee toch' en 'is
dat zo' te geven. De oude vrouw
heeft daarentegen het verleden als
enige houvast, de schoondochter is
net iets te ordinair. De mededeling
van een loketbeambte dat de laat
ste bewoonster van Bountiful net
die ochtend is begraven had ook
beter niet in het script kunnen
staan. Zulke gegevens maken een
verhaal ongeloofwaardig.
Wat af en toe storend is, is het
oneindige begrip dat iedereen voor
elkaar heeft. Zoon Ludie heeft een
kreng van een vrouw maar hij ver
wijt haar niets. Zijn moeder pres
teert het zelfs om de schoondoch
ter, na weer een ellenlange lijst van
vermaningen en door haar opge
legde strenge gedragsregels, liefde
vol te omhelzen. Onvoorstelbaar
gewoon, zo veel begrip.
ERNA STRAATSMA
AMSTERDAM (GPD) - Rob Hou
wer begint deze week met de opna
men voor de verfilming van Marij
ke Höwelers satirische roman 'Van
geluk gesproken', waarvoor de re
gie in handen is gegeven van Pieter
Verhoeff. De film komt in oktober
in première.
'Van geluk gesproken' wordt een
groepsportret van de bewoners
van een groot Amsterdams huis.
Op de verschillende woonlagen
spelen zich diverse tragikomische
verhalen af, die gedurende de loop
van een jaar gevolgd worden. On
der de bewoners bevinden zich on
der anderen Gerard Thoolen, Geert
de Jong, Peter Tuinman en Olga
Zuiderhoek.
Schandaal
Deze speelfilm van Houwer is de
eerste sinds het twee jaar geleden
in een schandaal ten onder gegane
'Bittere kruid'. Houwer besteedde
in deze film overigens het daad
werkelijke produceren uit aan
Hans Klap, die nu adjunct-direc
teur is gemaakt van FilmNet. Hou
wer kan zichzelf hierdoor weer wij
den aan het filmmaken: "Ik heb
me vrijgemaakt uit een aantal
functies bij FilmNet. Dat kon ik
doen omdat die boel nu stevig op
poten staat, met 24 uur uitzendin
gen per etmaal van speelfilms in
zes landen. Ik kan mij nu weer wij
den aan wat nog steeds mijn groot
ste liefde is, zelf films maken. De
draad wordt weer opgevat met
'Van geluk gesproken'. Een boek
waarvan ik al vier jaar de rechten
bezit, evenals van de twee andere
delen van deze Höweler-trilogie.
Dus als de film die we nu gaan ma
ken succesvol uitpakt, is er alle
kans dat ook 'Ernesto' en 'Bij ons
schijnt de zon' verfilmd zullen wor
den. Ik denk dat we met Pieter
Verhoeff precies de goede regis
seur hebben aangetrokken, want
toen het boek in 1982 gepubliceerd
werd, had Pieter al binnen een
week bij Marijke Höweler geïnfor- scriptbewerking daar alleen maar
meerd naar de mogelijkheden van beter van is geworden",
een verfilming. Haast hebben we De schrijfster zelf beaamt de te
er niet mee willen maken. We heb- vredenheid over het nu te verfil-
ben het project rustig laten rijpen men script, ook al zijn er wat kriti-
en ik ben ervan overtuigd dat de sche passages over de universiteit
FILMS OP VIDEO
Videokijkers zijn vaak geen bio
scoopbezoekers, dat hebben on
derzoeken aangetoond. Een per
soonlijk onderzoekje heeft me
geleerd dat ze ook niet tot de
meest fanatieke lezers van film
recensies behoren. Globaal hou
den ze de informatie over nieuwe
films bij, maar wanneer een film
ouder is dan anderhalf, twee jaar
dan is de kennis al weer weg
geëbd. Dit is overigens niet al
leen zo bij videokijkers maar ook
bij veel videotheekhouders. Om
die reden deze week een aantal
van die bioscoopfilms.
'Drie mannen en een wieg'
('Trois hommes et un couffin')
was ruim een jaar geleden een
groot succes in Frankrijk. Deze
film van Coline Serreau brak de
bezoekersrecords en werd vrij
snel in ons land uitgebracht.
Echt overdonderend is de film
niet, maar het gestuntel van drie
vrijgezellen die een baby op hun
dak geschoven krijgen is soms
aandoenlijk om te zien. Roland
Giraud, André Dussolier en Mi
chel Boujenah hebben zichtbaar
plezier in hun werk. Van Video
Excellent.
Veelbesproken was vorig jaar
'Pretty in pink' van Howard
Deutch. Geen pojjprogramma
was zonder beelden van deze
film. Molly Ringwald speelt een
meisje dat door klasgenoten
wordt gepest en besluit wraak te
nemen. Bij tieners ging de film
erin als koek. Van Esselte CIC.
CBS/Fox heeft 'The jewel of
the Nile' van Lewis Teague uit
gebracht. Michael Douglas,
Kathleen Turner en Danny De-
Vito spelen de hoofdrollen in dit
vervolg op 'Romancing the sto-
Kort in de bioscooproulatie ge
weest is 'Maxie', gemaakt door
Paul Aaron. Toch is deze kome
die lang niet onaardig. Glenn
Close is goed als de tuttige
vrouw in wier lichaam af en toe
de geest glipt van een levenslus
tige actrice uit de tijd van de
stomme films. Leuker nog is
Mandy Patinkin als de man die
niet begrijpt waarom zijn vrouw
soms van die uiterst frivole
buien heeft. Van RCA.
Dezelfde distributeur brengt
'At close range' van James Foley
uit, ook een film die maar enkele
weken in bioscopen was te bekij
ken. Sean Penn is een snotneus
die zich met plezier door zijn vol
komen amorele vader op het
slechte pad laat brengen. Pa is
een crimineel die denkt dat 'ie
een mafia-baas is, maar die wei
nig meer kan dan een dorp terro-
Penn laat zich een tijdje
door hem meesleuren, maar dan
begint hij zowaar na te denken.
In feite is 'At close range' een pu-
ber-komt-in-opstand film, maar
hij is minder voorspelbaar dan in
het genre gebruikelijk is.
Aan mij niet besteed is 'The
Berlin affair' van Liliana Cavani
die al jaren niet meer het niveau
van 'The nightporter' weet te be
reiken. De driehoeksverhouding
van een man, zijn Duitse vrouw
en zijn Japanse vriendin is slap
uitgewerkt en je moet wel heel
erg je best doen wil je begrip op
brengen A
Gudrun
McNally
Dor de manier waarop
Landgrebe, Kevin
n Mio Takaki hande-
PETER DE ZWAAN
(OP)NIEUW
'Children of a lesser God' - Lido, Lei- al.
den
'About last night' - relationeel gedoe
in weinig onderhoudende film, Euro,
Alphen
'The mission' - meeslepend melodra
ma over missiewerk, Greenway,
Voorschoten
'Down and out in Beverly Hills' - Hol-
lywood-komedie over rijk en arm,
Greenway, Voorschoten
'Thomas en senior' - Greenway, Voor
schoten
'Blonde Dolly' - verhaal over een
Haagse prostitueé. City. Katwijk
'Fine mess' - City, Katwijk
'Circus op stelten'. City, Katwijk
BLIJVERS
'No mercy' - Jeroen Krabbé als en
gerd in politiefilm, Luxor, Leiden en
Euro, Alphen
'A room with a view' - liefde en
romantiek in sfeervolle film, Lido,
Leiden
'Betty blue' - verhitte passie in Franse
film - Lido, Leiden
'De aanslag' - een langdradige versie
van Mulisch' boek, Greenway, Voor
schoten
'Ruthless people' - Bette Midler in uit
bundige komedie, City, Katwijk
'Dutch Treat' - meidengroep Dolly
Dots in vermeende komedie, Trianon,
Leiden en Euro, Alphen
'Heartbreak Ridge' - Clint Eastwood
als militair van de oude stempel, Eu
ro, Alphen
'Crocodile Dundee' - Australische
woudloper verbaast zich in New
York, Lido, Leiden
'Speurneuzen' - Sherlock Holmes op
muizenniveau in Disney-film, Luxor,
Leiden en Euro, Alphen
'Flodder' - a-sociale familie belandt
bij wijze van experiment in een kou-
we kakbuurt, Lido, Leiden, Euro, Al
phen en City Katwijk
'Assepoester' - Greenway, Voorscho-
SEXFILMS
'Daisy chain' - Rex, Leiden
NACHTFILMS
'About last night' - Euro, Alphen
'De sexmuskiet' - Euro. Alphen.
'No mercy', - Euro, Alphen
'Grillige erotische zaken', Euro, Al
phen
DEN HAAG
'Blonde Dolly' - Babylon (471656), 16
'Crocodile Dundee' - Asta, al.
'The Fly' - Babylon, (471656), 16 jr.
'Color of Money' - Cineac, Metropole,
al.
'No mercy' - Cineac (630637), 12 jr.
'Na schooltijd' - Cineac, 12 jr.
'Amadeus' - Euro (667066), at
'Flodder' - Odeon (462400), al.
'A room with a view' - Metropole, 16
jr.
'De Aanslag' - Metropole (456756), al.
'Field of honour' - Metropole, 12 jr.
'Out of Africa' - Metropole, al.
'Back to school' - Odeon, al
'Heartbreak Ridge' - Odeon, al.
'Girl friends' - Le Paris (656402), 18 jr.
'Flesh and ecstacy' - Le Paris, 18 jr.
'Meisje met stijl' - Le Paris, 18 jr
'Abel' - Odeon, al.
AMSTERDAM
'Peggy Sue got married' - Alfa, al
'Betty Blue' - Alfa, (278806), 16 jr.
A room with a view' - Alhambra
(233192), al.
'Color of Money' - City (234579), Tu-
schinski, al.
'The Fly' - Cinerama (234876/266227),
16 jr.
'Blonde Dolly' - Alfa, 16 j
'Children of a lesser God' - Calypso,
al.
'Doll face' - Centraal (248933), 18 jr.
'That's life' - Cinecenter (236615), al.
'Hannah and her sisters' - Cinecenter,
al.
'Stona d'amore - Cinecenter, 16 jr.
Heartbreak Ridge' - City, 12 jr.
'Clockwise' - City, al.
'Back to school' - City, al.
'Fellini's Casanova' - Kriterion
(231708), 16 jr.
'Round Midnight' - Kriterion, Tu-
schinski, al.
'Met sex meer man(s)' - Parisien
(248933), 18 jr.
'Down by law' - The Movies (245790),
16 jr.
'Vroeger is dood' - The Movies, 16 jr.
'She's gotta have it' - The Movies, 16
jr.
- Tuschinski, 16
'Flodder' - Tuschinski, al.
'De Aanslag' - Tuschinski, al.
'The Mission' - Tuschinski, al.
'Round Midnight' - Tuschinski, al.
'Children of a lesser God' - Cinema, al.
'Carmen' - Cinema, al.
'Mona Lisa' - City, 16 jr.
'Field of honour' - City, Alhambra, 12
jr.
'No mercy' - Cinema, City, 12 jr.
'Caravaggio' - De Uitkijk, 16 jr.
'Desert bloom' - Cinecenter, al.
'Dune' - Cineac, 12 jr.
TELEVISIE
verdwenen en werd er angst voor
AIDS bijbedacht. "Dat ik dit op
mijn oude dag nog mag meema
ken", zo verwoordt ze haar opti
misme over de in de steigers gezet
te film. „Ik herken in dit draaiboek
de kaleidoscopische opzet en de
naar tragiek verschuivende humor
die ik voor ogen heb gehad". Hó-
weler verwacht dat de film een Ne
derlandse variant wordt van door
haar bewonderde Franse films van
Yves Robert of Claude Sautet.
Experimenteel
Verhoeff blijkt meer de tragiko
mische stijl van Italiaanse filmsati
res in gedachten te hebben. Rob
Houwer benadrukt het experimen
tele karakter van de te hanteren
stijl, aangezien de film er semi-do-
cumentair moet gaan uitzien. Ook
dat is volgens de producent bij uit
stek een reden geweest om Ver
hoeff te laten regisseren. Hij heeft
immers bij de VPRO ruime erva
ring had opgedaan in het vervaar
digen van docu-drama's, voor hij
zich ontwikkelde tot de maker van
prijswinnende speelfilms (drie
gouden Kalveren) als 'Teken van
het beest' en 'De dream'.
Andere in het verschiet liggende
projecten van Rob Houwer zijn
verfilmingen van de boekens van
Nederlandse schrijvers als Maar
ten 't Hart ('De kroongetuige', te re
gisseren door de Australische Ne
derlander Paul Cox), Leonard Hui-
zinga ('Adriaan en Olivier', te regis
seren door Dimitri Frenkel Frank),
Boudewijn Büch ('De kleine blon
de dood'), Remco Campert ('Het le
ven is vurrukkulluk'), Janwillem
van de Wetering ('Buitelkruid') en
Erik Hazelhoff Roelfzema ('Sol
daat van Oranje zwaait af).
De lotgevallen van 'Dr. Vlim-
men' zijn vanavond te zien op
Duitsland 2. Peter Faber in de rol
van veearts is werkzaam in Bra
bant. Zijn omgang met de boeren
in het dorp verloopt niet geheel
vlekkeloos (20.15 uur). Liefheb
bers van spaghetti-westerns
moeten hun televisietoestel om
22.50 uur inschakelen op Neder
land 1. Dan begint 'Three silver
dollars'; een film over een cow
boy die op zoek gaat naar een
verborgen schat.
De Nederlandse film 'Charlot
te' is zaterdag te zien op Duits
land 1 (15.00 uur). Een joodse
schilderes vlucht in 1939 voor
het oprukkende nazisme naar
Zuid-Frankrijk. De zelfmoord
van zowel moeder als oma ma
ken haar leven steeds ondraaglij
ker.
Peter Sellers als inspecteur
Clouseau (in Duitse versie) komt
later op de avond op Duitsland 2
(20.15 uur) in 'The revenge op
the pink panther'. De Parijse on
derwereld heeft het deze keer op
hem gemunt.
De BBC besteedt zaterdag
avond opnieuw aandacht aan
Ingmar Bergman. Het vierde en
laatste deel van 'Fanny Ale
xander' begint om 23.25 uur
(BBC 2) en de nachtfilm is
'Smultronstallet' (0.55 uur; BBC
2). Laatstgenoemde film gaat
over een oude geleerde met een
ongelukkig privébestaan. Tij
dens een rit naar de universiteit
droomt hij weg in herinneringen
en maakt de balans van zijn le-
i Neder-
ven op.
'Man in de war' is e
landse tragikomedie
tuinman die tegen wil en dank
met een baby wordt opge
scheept. Woensdag om 20.10 i
te zien op BRT 1. Dezelfde avond
op Nederland 2 'The parallax
view' (22.15 uur). Een spannende
politieke thriller met in de hoofd
rol Warren Beatty. Als journalist
gaat hij op zoek naar de moorde
naar op de senator. Tijdens zijn
speurtocht ontdekt hij verschil
lende verdachte 'ongeiukken'.
FILMHUIZEN
De flamengofilm 'El amor brujo'
draait nog tot en met zondag in
het Filmhuis LVC.
Vanaf woensdag draaien daar
twee fims met als thema New
York. Allereerst 'Subway riders'
van Amos Poe. Een detective
over een schrijver die zich met
een psychopatische saxofonist
identificeert en bij metrostations
mensen vermoordt. Volgens Poe
is de film een 'geluidsgedicht'
over New York, maar ook een
melodrama over ontworteling en
vervreemding (woensdag, 20.00
uur).
Het thema New York staat ook
centraal in 'Desperately seeking
Susan'. Een komedie over een
verveelde huisvrouw die door
een toevallige gebeurtenis voor
iemand anders wordt aangezien
(donderdag tot en met zondag;
21.15 uur).
Bij K&O is het thema deze
keer vrouwen in Hollywood.
Dinsdag wordt de Fins-Zweedse
film 'Men can't be raped' ver
toond. Het verhaal van een
vrouw die wraak wil nemen op
haar verkrachter (20.15 uur).
Woensdagmiddag is bij K&O
de Zweeds-Deense film 'De ge
broeders Leeuwenhart' te zien.
Een kinderfilm naar het gelijkna
mig boek van Astrid Lindgren.
In 1978 kreeg ze hiervoor de Vre
desprijs.!
'El Norte' is een Mexicaanse
film over twee Indianen die op
weg zijn naar Amerika, om daar
een nieuw bestaan op te bouwen.
Tot en met zondag in het Kijk
huis, aanvang 19.30 uur.
Roberto Begnini is de gangma
ker in 'Down bij law' van Jim
Jarmusch. Als vreemdeling
Amerika heeft hij een wel ze
komische blik op de samenle
ving. Samen met John Lune t
Tom Waits ontsnapt hij uit de ge
vangenis en gaan ze op zoek n
een nieuw bestaan. Andere films
in het Kijkhuis deze week: 'La
historica official' (maandag;
20.00 en 22.15 uur), 'My beautiful
laundrette' (dinsdag; 20.00 en
22.15 uur) en 'Out of Africa'
(woensdag; 20.00 uur).
William Hurt als spraakleraar en Marlee Matlin als tegendraadse leerling in 'Children of a lesser God', ifo
Rob Houwer 'Van geluk gesproken': Peter Tuinman, Mirjam
(foto anp)
De drie hoofdrolspelers in de nieuwe film
Sternheim en Gerard Thoolen.
