Economie in Ecuador lam na aardschok 'Zwarte Amerikaan meer kans op doodstraf Documentaire over Britse Profumo-zaak niet op tv Miljard dollar schade Kritiek in Zweden op handelsboycot Happart weer weg als burgemeester Q%tden f 65,00 Thatcher heeft slag verloren, maar is nog niet verslagen Belgische minister: meer doden bij veerramp Nieuw succes voor Britse Alliantie Verdediging blank ZA ZATERDAG 14 MAART 1987 BUITENLAND PAGINA 5 QUITO (ANP) - De schade van bijna een miljard dollar als gevolg van de jongste aardbeving vormt een extra belem mering voor de schuldbetalingen van Ecuador aan de bui tenlandse banken. Carlos Julio Emanuel, president van de centrale bank van Ecuador, zei gisteren te hopen dat de banken in de huidige omstandigheden zullen aanvaarden dat Ecuador niet in de gelegenheid is aan zijn schuldver plichtingen te voldoen. Emanuel wees op de omvang van de schade die zijn land heeft gele den als gevolg van de aardbeving. Deze schade wordt volgens eerste berekeningen geschat op ongeveer 926 miljoen dollar. Dat is bijna net zoveel als de 996 miljoen dollar die Ecuador vorig jaar aan schuldbeta lingen aan buitenlandse schuldei sers heeft overgemaakt. „Ons ver mogen om aan de schuldverplich tingen te voldoen, is volledig aan getast door de jongste ramp", zo zei hij. De aardbeving heeft naast een nog onbekend groot aantal slacht offers ook een oliepijpleiding zwaar beschadigd, waardoor Ecua- dors olie-export voor tenminste vijf maanden lijkt te zijn ontregeld. De olie-opbrengsten zijn de levens ader van de Ecuadoriaanse econo mie, goed voor circa twee derde van de export en zestig procent van de staatsinkomsten. Venezuela heeft Ecuador steun toegezegd en zal het land de komende maanden 50.000 vaten ruwe olie per dag 'le nen' om zijn exportverplichtingen na te komen. Ecuador moet dit jaar nog tussen de 450 en 500 miljoen dollar aan rente alsmede 66 miljoen dollar aan aflossing betalen aan de bui tenlandse banken. Volgens een woordvoerder van de centrale bank heeft Emanuel zijn opmer- STOCKHOLM (AP) - De voorgeno men handelsboycot van Zuid-Af- rka heeft in Zweden veel kritiek te weeg gebracht. Van linker zijde werd gisteren gewezen op het feit dat de boycot te gemakkelijk kan worden omzeild. Rechts is van me ning dat de maatregel de werkgele genheid in het land in gevaar brengt. Het conservatieve Svenska Dag- bladet schreef dat de maatregel niets zal bijdragen aan de beëindi ging van de apartheid in Zuid-Afri- ka. Als er iemand door de maatre gel getroffen wordt, dan is het wel de Zweedse arbeider," aldus de krant, die waarschuwde dat door de boycot zeker 800 banen op de tocht komen te staan. Het liberale dagblad Dagens Ny- heter begroette de boycotmaatre gel, maar vond dat de regering te veel uitzonderingen op de maatre gel toestaat. Hierdoor wordt het moeilijk de boycot effectief door te voeren, aldus het blad.Alleen de Expressen verwelkomde het voor nemen van de regering. „De han delsboycot van apartheid is in overeenstemming met de beste tra dities van de Zweedse buitenland se politiek," aldus de krant. Het verbod op de handel met Zuid-Afrika zal naar verwacht bin nen enkele weken door het Zweed se parlement worden aangenomen. De maatregel zal met ingang van 1 juli van kracht worden. Zweedse bedrijven krijgen tot 1 oktober de tijd om hun handel met Zuid-Afri ka te staken. HASSELT (GPD) - José Hap part is afgezet als eerste sche pen en waarnemend burge meester van de gemeente Voe ren. Het besluit daartoe werd gisteravond genomen door de gouverneur van Belgisch Lim burg, dr. H Vandermeulen. Vijf dagen voor het verstrijken van de wettelijk voorgeschreven termijn vernietigde de gouver neur de verkiezing van Happart tot eerste schepen in zijn ge meente. Begin februari was Happart door de Luiksgezinde raads fractie in Voeren voor de derde maal op onwettige wijze in de burgemeesterszetel gehesen, nadat hij in september 1986 bij arrest van de Raad van State al was afgezet en nadien - na twee ongeldige herverkiezingen bin nen de raad - evenveel keren door de gouverneur geschorst. Bij zijn besluit van gister avond heeft dr. Vandermeulen zich voornamelijk laten leiden door het arrest van de Raad van State. Volgens de gouverneur moet ook een waarnemend burgemeester van een Vlaamse gemeente Nederlands kennen en spreken. Uit geen enkel stuk van de verkiezing van Happart is gebleken dat Happart het Ne derlands machtig is, aldus Van dermeulen. Happart heeft nu 30 dagen de tijd om bij minister Michel van binnenlandse zaken tegen de maatregel van de gouverneur in beroep te gaan. Gisteravond was nog niet be kend of Happart zich thans een vierde keer wil laten verkiezen. Stuurt hij daar inderdaad op aan, dan is de kans groot, dat minister Michel artikel 56 van de gemeentewet in werking stelt. Dit artikel handelt over ontslag wegens opstandigheid en/of wangedrag. ADVERTENTIE Salade de volaille fumée et asperges a la vinaigrette de grosse noix Salade van diverse soorten sla, gerookte kip en verse asperges afgemaakt met walnootdressing. Crème de langoustine a la ciboulette Licht gebonden soep van zeekreeftjes en bieslook. Tranches de veau a la pomme et au calvados Plakjes kalfsbiefstuk met appel en calvados. Gratin aux fruits Gegratineerde vruchten. LONDEN - Verloren, maar niet verslagen. Dat lijkt nog steeds de positie van premier Margaret That cher in haar hardnekkige poging om te voorkomen dat de ex-spion Peter Wright een boek publiceert vol onthullingen over de Britse ge heime dienst MI 5. Een Australi sche rechter heeft de vloer aange veegd met het verweer van de En gelse regering tegen de publicatie van het boek. door Haye Thomas Londen werd veroordeeld tot het betalen van compensatie en de kosten van het geding, die tot en kele honderdduizenden guldens zijn opgelopen. De regering-That- cher heeft van de rechter een ter mijn van 28 dagen gekregen om hoger beroep aan te tekenen. En aangezien de premier herhaalde lijk heeft gesteld dat het hier gaat om een ijzeren principe, ziet het er naar uit dat dit zal gebeuren ook. Het principe? Agenten van 's lands geheime dienst geven hun erewoord dat zij over hun werk niet uit de school klappen. Niet tij dens hun dienstverband maar ook niet daarna. Daar wenst premier Margaret Thatcher de al jaren gele den naar Australië uitgeweken Pe ter Wright aan te houden. Ook al heeft Wright reeds eerder met me deweten van de overheid aan een boek over de Britse spionagedienst meegewerkt, zonder dat hem daar bij van hogerhand ook maar een duimbreed in de weg is gelegd. Het zijn dit soort wonderlijke te genstrijdigheden die de aandacht van de gemiddelde Engelsman, on danks diens traditioneel grote be langstelling voor alles wat met spionage en spionnen te maken heeft, voor deze lange slepende af faire sterk hebben verminderd. Want maar liefst anderhalf jaar nu duurt de poging van Peter Wright om zijn memoires vol verraad, leu gens en bedrog in de Britse contra spionagedienst gepubliceerd te krijgen. Hij is thans 71 jaar en wordt vanwege zijn hoge bloed druk steeds weer in een ziekenhuis Het besluit van de regering-That- cher om inderdaad in beroep te gaan tegen de beslissing van de Australische rechter zal opnieuw een langdurig en ingewikkeld uit stel van de publicatie in Australië betekenen. Niettemin staat Peter Wright voorlopig met 1-0 vóór in zijn levenslange ambitie om te ont hullen dat de Britse geheime dienst destijds op grote schaal geinfiltreerd werd door Russische spionnen en dat het voormalige hoofd van de geheime dienst MI 5, de inmiddels overleden sir Roger Hollis, voor Moskou werkte. Het is in feite allemaal oude koek en in de loop der jaren van hoger hand altijd tegengesproken. Maar de hardnekkige spionnenjager Pe ter Wright wist van geen ophou den. Hij verzekerde zich van de diensten van Australië's jonge su per-advocaat, de 32-jarige miljo nair Malcolm Tumbull. Turnbull bespeelde de eigenzinnige en nog al excentrieke rechter Powell kingen over het onvermogen van zijn land om dit jaar aan zijn schuldverplichtingen te voldoen alleen tot de banken gericht. De bankpresident heeft de schuldbe talingen aan buitenlandse regerin gen en internationale instellingen niet ter discussie gesteld, aldus de woordvoerder. Overigens is Ecuador begin dit jaar reeds in gebreke gebleven bij de betaling van rente over zijn schuld aan de banken, die onge veer twee derde uitmaakt van de totale buitenlandse schuld van 8,16 miljard dollar van het land. Minis ter Domingo Cordovez van finan ciën verklaarde woensdag dat zijn regering wil onderhandelen met de buitenlandse banken over een op schorting van alle schuldbetalin gen die dit jaar zouden moeten plaatsvinden. zienlijk beter dan zijn collega's na mens de Engelse regering. Herhaaldelijk heeft de rechter, die gedwongen was om maar liefst 32 boeken over spionage te lezen en hele stapels documentatie door te nemen, laten blijken, dat hij gro te moeite had met de houding van de Engelse overheid. Zijn uit spraak kwam dan ook bepaald niet als een verrassing. Toch lijkt met name mevrouw Thatcher vastbe sloten om het juridische gevecht tot het uiterste voort te zetten. Niet alleen in hoger beroep, maar in dien nodig ook bij het Australische opperste gerechtshof en eveneens via andere juridische mogelijkhe den. Ze gaat er van uit dat het door Peter Wright geschreven boek 'Spy Catcher' wel degelijk een ern stige bedreiging vormt voor de ge loofwaardigheid van 's lands gehei me dienst en de regeringspolitiek ten aanzien van zaken betreffende de nationale veiligheid. Zij vindt Peter Wright. bovendien dat publicatie in Au stralië van 'Spy Catcher' er toe kan leiden dat de oude en in stoffige dossiers opgeborgen zaak van Rus sische infiltratie binnen MI 5 weer wordt heropend, compleet met nieuwe slopende onderzoeken. Ook vreest zij dat als Peter Wright uiteindelijk zijn zin krijgt en zijn boek in Australië gepubliceerd wordt, hij daarmee de weg vrij maakt voor andere vroegere colle ga's van MI 5, die wellicht staan te popelen om in zijn spoor hun eigen memoires uit te geven. ZEEBRUGGE (GPD) - De ramp met de Britse veerboot Herald of Free Enterprise kan wel eens tien tallen doden meer hebben gekost dan tot nu toe werd aangenomen. De Belgische minister van ver keerszaken De Croo maakte giste ren in de Belgische Senaat bekend dat niet 408 maar slechts 349 men sen uit de veerboot, die vorige week vrijdagavond voor de kust van Zeebrugge kapseisde, zijn ge red. Daarmee zou het dodental bij de ramp met het veerschip kunnen oplopen tot 201. Tot nu toe werd aangenomen dat er ongeveer 135 opvarenden om het leven waren gekomen. Het nieuwe cijfer is af komstig van het Waterschoutambt in Zeebrugge na controle van alle tellingen. Over het precieze aantal i dat zich tijdens de ramp aan boord van de Herald bevond, valt nog al tijd niets te zeggen, zo zei minister De Croo. Officiële instanties in Bel- Dit was alles wat er overbleef van twee personenauto's die gisteroch tend betrokken raakten bij een ket tingbotsing op de snelweg tussen Rijssel en Duinkerken, in het noor den van Frankrijk. In totaal bot sten 150 voertuigen op elkaar. Er vielen 17 gewonden. „Het is een wonder dat er nie mand is gedood", zei een politie man over het ongeluk dat zich om 's ochtends bij dikke mist voordeed. Rond het middaguur waren er slechts 17 gewonden geteld, van wie vier ernstig. Vijf auto's brandden volledig uit en een tiental andere voertuigen werd vepletterd tussen de vracht wagens die bij het ongeluk betrok ken waren. De oorzaak van het ongeluk was de te hoge snelheid waarmee werd gereden, ondanks de dikke mist. LONDEN (ANP) - De Alliantie van de Britse sociaal-democratische en de liberale partij heeft opnieuw succes gehad bij een tussentijdse verkiezing voor een zetel in het La gerhuis in Londen. In het district Truro, in het Zuid westengelse graafschap Cornwall, veroverde de 24-jarige liberale kan didaat Matthew Taylor de zetel die vrij was sinds het overlijden eind vorig jaar van de vorige afgevaar digde. Dat was de populaire libe raal David Penhaligon die bij een auto-ongeluk omkwam. Truro was tot 1974 een Conservatief bolwerk. Sindsdien vertegenwoordigde een Liberaal dit district. Taylor, die de jongste Britse volksvertegenwoor diger wordt, was tot diens dood medewerker van Penhaligon. LONDEN (GPD) - De BBC heeft een streep gehaald door haar om streden plan om in het voorjaar een documentaire uit te zenden over de beruchte John Profumo-affaire, die in 1963 de Britse conservatieve regering van Harold MacMillan in grote moeilijkheden bracht. Nog geen maand geleden ver klaarde de BBC dat de documen taire het resultaat was van een uit stekende diepgravende televisie- journalistiek en dat ze vast van plan was om het werk uit te zen den. Conservatieve kringen protes teerden fel tegen de voorgenomen uitzending. Daar werd dit voorne men van de BBC gezien als het zo veelste bewijs van een anti-conser vatieve koers bij de nationale om roep en bracht men het gekozen tijdstip voor de uitzending onmid dellijk in verband met de mogelijk heid voor mevrouw Thatcher om de Engelsen in het voorjaar of be gin zomer naar de stembus te stu- Op een ongetwijfeld met grote publiciteit omgeven documentaire over de conservatieve ex-minister van defensie John Profumo zitten de Tories niet te wachten. Profumo onderhield geheime relaties met prostituees en werd ervan beschul digd dat hij daarbij mogelijk staatsgeheimen had prijsgegeven. De affaire dwong hem tot aftreden. Zeker in een verkiezingsperiode komt uitzending van de documen taire de conservatieven slecht uit. Vandaar dat er van hogerhand wel degelijk druk is uitgeoefend op de BBC, die thans beweert dat de journalistieke samenstelling van de documentaire toch wel wat te genvalt. Zo zeer zelfs, dat de pro ducers tot de conclusie zijn geko men dat er onvoldoende nieuw be wijsmateriaal is verzameld om een uitgebreid programma over de John Profumo-affaire te rechtvaar digen. De BBC zegt dat deze spec taculaire ommezwaai niets te ma ken heeft met de benoeming van de nieuwe BBC-directeur Michael Checkland. En ook dat de moge lijkheid van algemene verkiezin gen in het vooijaar of begin zomer buiten de beslissing staan. Niettemin is het opvallend dat het aan de John Profumo-affaire gewijde nieuwe boek „An Affair of State", dat in juni moet verschij nen en ook als voedingsbron dien de voor de documentaire, plotse ling als zeer omstreden geldt. Zo omstreden zelfs, dat de uitgever Jonathan Cape en The Sunday Ti mes, die er een samenvatting van heeft aangekocht, nu van plan zijn om de publicatie uit te stellen als er tegen het einde van het voorjaar of het begin van de zomer inderdaad sprake is van algemene verkiezin gen. JOHANNESBURG (AP) - Twee extreem rechtse kandidaten voor de blanke parlementsverkiezingen in Zuid-Afrika zeggen dat hun partijen bereid zijn geweld te gebruiken om de blanke overheersing in het land veilig te stellen. Die uitspraken werden donderdagavond gedaan tijdens afzonderlijke verkiezingsbijeenkomsten van de Conservatieve Party en de Herstigte Nasionale Party. De afgelopen weken hebben de beide partijen uitge breid onderhandeld over samenwerking bij de komende verkiezingen, maar zij besloten daar van af te zien. Het conflict spitste zich toe op de vraag in hoeveel van de rechtse districten de Herstigte Nasionale Party zou mogen uitkomen. Ook eiste de Conservatieve partij dat de kleinere, maar oudere HNP voor het eind van het jaar met de CP zou fuseren. De beide partijen zijn opgericht door ontevreden leden van de heersende Nasionale Party van president Botha. Beide partijen verzetten zich tegen elke poging tot hervorming en eisen dat de oude apartheidswetten onverminderd worden gehandhaafd. De twee rechtse partijen hebben 19 zetels in het parlement en verwachten er op 6 mei zeker 30 te gië gaan volgens de jongste schat tingen uit van 550 opvarenden. Naast het nieuwe cijfer van 349 ge redden, zijn tot dusver 55 doden geborgen. In het wrak zouden zich dus nog 146 lijken moeten bevin den en niet 81 zoals werd aangeno- De concentraties lood in het zee water bij het wrak zijn inmiddels fors gestegen. Op vragen uit de Belgische Senaat antwoordde staatssecretaris voor milieuzaken Miet Smet dat per liter water 74 mi crogram lood wordt gemeten. Twee microgram is normaal. De veerboot had in totaal bijna twintig ton lood, verpakt in zakken, aan boord. Voorts ontkende de rederij van de boot berichten als zouden schroeven van het schip zijn be schadigd door een aanvaring die de oorzaak zou kunnen zijn ge weest van het ongeluk. Eerder op de dag meldde het Britse dagblad The Times dat het schip de haven- pier raakte voordat het kapseisde. Het blad baseerde zich daarbij op vraaggesprekken met deskundi gen die bij de afwikkeling van het ongeluk betrokken zijn geweest. Zij waren allen tot de conclusie ge komen dat de Herald of Free En terprise een pier moest hebben ge raakt, waardoor de schroeven wa ren beschadigd en het schip was gekapseisd. De leider van het bergingswerk, Hans Walenkamp van Smit Tak, zei dat zijn personeel de boot van voor naar achter had geïnspecteerd en geen schade had gevonden. Advocaat eist medewerking regering Israël JERUZALEM (UPI) - Yehoshua Rotenstreich, een van de twee Is raëlische onderzoekers in de affai- re-Pollard, zal zich terugtrekken als de regering en andere hoge functionarissen niet bereid zijn hun volledige medewerking te ge ven. Dit het de 76-jarige advocaat donderdag in een telefonisch inter view weten. Rotenstreich is de opvolger van voormalig opperrechter Landau, die weigerde in de commissie zit ting te nemen omdat zij volgens hem niet voldoende bevoegdheden bezit. „Wij zijn géén comité om de zaak wit te wassen", aldus Roten streich. Tegenover de Israëlische radio verklaarde premier Sjamir dat de regering wil meewerken, al voelt zij zich bij de aanbevelingen van de commissie „tot niets ver plicht". Wel zouden de bevindin gen voor de regering van „het grootste morele belang" zijn, aldus de premier. Rapenburg 97 Leiden 071-122672 (na 15.00 uur) 's Maandags gesloten DEN HAAG (ANP) - "Een rijke wordt in de Verenigde Staten niet naar de elektrische stoel gestuurd. Een blanke heeft nauwelijks kans op de doodstraf. Maar een zwarte die een blanke heeft vermoord loopt wel veel kans op een dood vonnis". Dit zegt de zwarte Ameri kaanse dominee C.T. Vivian die een vierdaags bezoek aan Neder land bracht in het kader van de campagne tegen de doodstraf van de internationale mensenechtenor- ganisatie Amnesty International. Hij begon zijn bezoek met een ge sprek met de vaste commissie voor buitenlandse zaken van de Tweede Kamer. Volgens Vivian, die in de jaren zestig een naaste medewerker van de vermoorde zwarte burgerrech tenactivist Martin Luther King was, is er sprake van een alarme rende toeneming van het aantal te rechtstellingen in de Verenigde Staten. In 1972 verbood het Ameri kaanse Hooggerechtshof de dood straf wegens de willekeurige wijze waarop de doodstraf werd toege past. Nadat de meeste staten hun doodstrafwetgeving hadden aan gepast, gaf het Hooggerechtshof in 1976 weer het groene licht voor de executies. "Momenteel zitten 1.874 in Amerikaanse gevangenissen op hun executie te wachten. Er zitten zelfs 32 minderjarigen bij. De situa tie is volledig uit de hand gelopen", zegt Vivian. "Dit jaar zijn al 16 mensen ter dood gebracht, terwijl het totaal aantal executies in de voorgaande 10 jaar 68 bedraagt". Volgens Vivian is de snelle stij ging van het aantal executies in de afgelopen jaren te wijten aan het politieke klimaat in de Verenigde Staten. "De misdaadcijfers zijn omhooggegaan, de werkloosheid neemt steeds verder toe en de ver warring en frustatie onder de Ame rikaanse bevolking hebben een on gekend niveau bereikt. De mensen willen dat er iets gedaan wordt". Vivian erkent dat de misdaad een ernstig probleem vormt in de Verenigde Staten waar gemiddeld bijna 20.000 mensen per jaar het slachtoffer worden van moord. "Maar waar het om gaat is dat je naar werkelijke oplossingen moet zoeken. Zolang je de politici toe staat de mensen een aantal lijken te geven als oplossing van hun pro blemen, zullen zij geen tijd en geld besteden aan het zoeken van echte oplossingen en raken wü steeds verder van het antwoord af. De grootste tragedie is dat wij 1.874 mensen naar de slachtbank leiden, zonder dat het ook maar iets op lost", aldus Vivian. Uit onderzoek blijkt volgens Vi vian duidelijk dat de doodstraf geen antwoord is op het misdaad probleem. Verscheidene onderzoe ken bevestigen dat het aantal moorden in de 36 Amerikaanse sta ten die de doodstraf kennen, nau welijks afwijkt van dat in de staten waar de doodstraf niet bestaat. "Daaruit blijkt dat de doodstraf kennelijk geen afschrikkende wer king heeft", aldus Vivian. Nadat het Amerikaanse Hoogge rechtshof in 1972 had beslist dat de willekeurige wijze waarop de doodstraf werd toegepast ongrond wettig was, herzagen de meeste staten hun wetgeving. De belang rijkste wijziging was dat de dood- strafprocessen in twee fasen wer den opgesplitst. Volgens de nieu we bepalingen moeten de recht banken eerst uitspraak doen over de schuldvraag. Als de verdachte schuldig wordt bevonden, volgt een tweede fase waarin de recht bank het vonnis vaststelt aan de hand van een lijst van verzwarende en verzachtende omstandigheden. Verder moet ieder doodvonnis vol gens de nieuwe wetten opnieuw worden bekeken door het hoogste hof van beroep in de staten. Volgens Vivian hebben deze waarborgen geen enkel effect ge had. "Er is geen enkele sprake van eerlijkheid of rechtvaardigheid bij de toepassing van dé doodstraf in de Verenigde Staten", zegt hij. "Als je rijk bent, ga je niet naar de elektrische stoel, als je arm bent wel. Als je in het zuiden woont, heb je veel meer kans de doodstraf te krijgen dan als je in het noorden woont. Als je uit de achtergebleven districten in de zuidelijke staten komt, loop je meer kans op het doodvonnis dan wanneer je uit de grote steden komt. Er is geen gelij ke rechtsbedeling, en dat is juist waarom het Opperste Gerechtshof vroeg". Volgens Vivian speelt huidskleur een belangrijke rol bij het opleggen van doodvonnissen en komt het maar zelden voor dat een blanke ter dood wordt veroor deeld voor de moord op een zwar te. Bij 90 procent van de doodvon nissen gaat het om de moord op een blanke, hoewel er ongeveer evenveel blanken als zwarten het slachtoffer worden van moord. "In mijn staat, Georgia, heb je als zwar te 11 keer zoveel kans de doodstraf te krijgen dan als blanke", zo zegt Vivian. Dat discriminatie een grote rol speelt in doodstrafprocessen blijkt volgens Vivian ook uit het feit dat vier zuidelijke staten (Te xas, Florida, Georgie en Louisiana) waar het racisme diepgeworteld is, bijna 70 procent van de executies van de afgelopen jaren voor hun re kening nemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5