'Al het oude is
nu weer nieuw
flgyyu
mumwmw
Fats Domino op tournee in Nederland
Imperium met plezierig teksttoneel
Zangerig pianospel van Lanny Kho
POP
ZATERDAG 14 MAART 1987
PAGINA 25
AMSTERDAM (GPD) - De be-
roemde glimlach wordt nog
even voor andere gelegenhe-
- den bewaard, maar de ont-
vangst is onmiskenbaar vrien-
delijk. 'Het spijt me verschrik-
kelijk. Niemand had gezegd
dat je op met zat te wachten',
verontschuldigt hij zich, 'Een
lieve oom' uit Amerika' noem
de het Jeugdjournaal hem.
Fats Domino heeft de tv op zijn
hotelkamer nog aan staan. Het
beeldverslag van zijn welkom
op Schiphol -compleet met zin
gende kinderen- heeft hem
zichtbaar geraakt. Maar 'The
Fat Man' is ook moe en dat be
tekent dat hij door zijn begelei
ders in bescherming wordt ge
nomen. Hij zit op het randje
van het al opengeslagen bed,
gekleed in een stemmige pyja
ma. 'Geen camera's' heeft zijn
lijfwacht me op het hart ge
drukt.
door
Herbert Kats
Antoine 'Fats' Domino (59) is ge
hecht aan zijn rust en wil zo fit mo
gelijk aan zijn Europese toer begin
nen. 'Nee, ik vind het niet erg om
zo lang van huis te zijn. Ik ben de
laatste tijd weer veel op tournee'.
Hij reist met zijn band de hele we
reld af, hoewel hij na 40 jaar toch
aardig zijn schaapjes op het droge
moet hebben. Domino weet echter
van geen ophouden en bereidt zich
nog altijd zeer serieus voor. Na de
22 concerten in Europa is er een
adempauze van vier dagen. Dan
gaat het weer verder naar onder
meer Japan en vervolgens weer
naar Engeland. óAls je het me eer
lijk vraagt, speel ik liever hier. Ik
heb het idee dat de mensen hier
meer van onze muziek weten dan
in de VS. Boeken erover lezen en-
zo. De nummers écht kennen'.
Prozaprijs voor
Rudi van Dantzig
AMSTERDAM (ANP) - Rudi van
Dantzig, artistiek leider van Het
Nationale Ballet, is de winnaar van
de Geertjan Lubberhuizenprijs
1986 voor literaire prozadebuten.
Hij krijgt de prijs voor zijn vorig
jaar verschenen roman 'Voor een
verloren soldaat'. Dit heeft de Mar
ten Toonder Stichting, die de prijs
(10.000 gulden) heeft ingesteld, gis
teren bekendgemaakt.
Het prozawerk van Van Dantzig
werd gekozen uit 28 inzendingen
door een jury bestaande uit Willem
van Toorn, Vonne van der Meer,
Monica van Paemel, Bert Schier-
beek en Paul Wispelaere.
De prijs wordt 7 mei in de Nieu
we Kerk in Amsterdam aan Rudi
van Dantzig uitgereikt.
Zijn woorden worden onder
streept door een net in Nederland
verschenen lp met oud en deels
niet eerder uitgebracht werk. Do
mino pakt de plaat uit het hoekje
naast zijn nachtkastje. Hij heeft er
nog niet echt naar gekeken. 'Fats
Domino, don't you know?' is de ti
tel, maar de vraag blijkt ook op de
zanger/pianist zelf van toepassing.
Zijn geringde vinger gaat langs de
titels op de hoes en blijft halverwe
ge steken.'Prisoner', dat nummer
heb ik al die tijd gezocht. Ik kon
het niet meer spelen tijdens optre
dens, omdat ik de tekst vergeten
Verwonderlijk is dat niet, want
'Mr Rhythm Blues' -zoals hij ook
wel wordt genoemd- heeft sinds
1949 zo'n 284 nummers in de studio
opgenomen. Ook de zingende kin
deren blijken herinneringen te
hebben losgemaakt. Aan zijn bege
leiders heeft Fats al laten weten dat
hij 'There goes my heart again'
weer wil spelen. Want zong de klas
uit Sneek (op Schiphol aanwezig)
niet: 'there goes old Fats again'?
Wat het publiek wil, is voor Domi
no erg belangrijk. Dat wordt ge
waardeerd, want na Elvis en The
Beatles heeft hij waarschijnlijk de
meeste platen verkocht: ongeveer
100 miljoen. Het betekent echter
ook dat je niet om je eigen succes
sen heen kunt.
Proberen
'Ik" zou wel graag wat anders
doen, maar niet teveel. Dat is niet
wat het publiek wil. Ik ben nu wat
aan het proberen. Het is moeilijk
om uit te leggen. Omdat het mu
ziek is, ja. Het moet toch een beetje
in dezelfde stijl zijn. Dat verwacht
het publiek van me'. Naast het bed
staat een kleine cassette-radio.
'Staat je recorder uit?', vraagt hij.
De lijfwacht komt het controleren.
Dan laat Fats zijn nieuwste liedje
horen, een ragtime-achtig deuntje
voor een tv-reclame: 'Everything
that's old, is new'. Heel toepasse
lijk, want zwarte sterren uit de ja
ren vijftig zijn weer helemaal in de
mode. Sam Cooke, Jackie Wilson.
'Everything that's old, is new, al
het oude is weer nieuw. Dat zing ik
ook in dat tv-spotje. En zo is het
ook als ik hoor dat het weer alle
maal terugkomt'.
Fats Domino is eigenlijk nooit
echt weg geweest, dus kun je niet
van een revival spreken. Al drie ge
neraties lang teert hij vooral op
die hij in de jaren vijftig
onder leiding van Dave Bartholo
mew opnam. Er zijn bij elkaar ze
ker 125 verzamel- en live-lp's,
waarop steeds weer dezelfde -met
Bartholomew geschreven- titels te
rugkeren. 'I'm walking', 'Jamba-
laya'. Ain't that a shame''Blue
berry Hill' -misschien wel zijn be
kendste nummer- werd zelfs twin
tig jaar na de oorspronkelijke re
lease in 1976 opnieuw een hit.
Nieuwe lp
Met het studio-werk loopt het
echter minder voorspoedig. Fats
neemt wel op in de Sea Saint-stu
dio van Allen Toussaint in New Or
leans. Aan het eind van de jaren ze
ventig komt 'Sleeping on the job'
uit op een label dat later failliet
gaat en een tweede nieuwe lp ver
schijnt zelfs helemaal niet. 'Inder
daad hebben we na 'Sleeping on
the job' nog een plaat gemaakt.
Nee, niet in Sea Saint, maar in Was
hington. Hij ligt klaar. Eigenlijk
was het heel ritme-gericht. Bas,
drums. Later hebben we er nog
wat bij gezet. Nee, geen violen en
zo. Nu is de hele band er op te ho
ren. Lee Allen (de saxofonist en 30
jaar bij Domino, red), Dave....Nee,
echt solo zou ik niet willen werken,
alleen stem en piano. Ook niet in
de studio. Mijn band is er altijd bij
geweest. Ik werk het liefste met
een band. Wanneer het publiek het
kan horen? Dat weet ik niet. We
zijn er mee bezig'.
Verzinsel
Fats Domino heeft in zijn lange
carrière meermalen van platen
maatschappij gewisseld. Dat
maakt het moeilijk om zijn gehele
oeuvre in kaart te brengen. Met de
lp 'Don't you know' is evenwel ook
een gelijknamig boekje van Jos
Aussum en Piet Nooij verschenen,
dat vooral wat betreft de discogra
fie een zeer gedetailleerd beeld
geeft. Het ontkracht ook een aantal
legendes rond de persoon van Fats
Domino.
Zo wordt het verhaal van een op
jonge leeftijd opgelopen beschadi
ging van zijn linkerhand afgedaan
als een verzinsel. 'Het was niet
meer dan een schram'. De specula
ties over een breuk met bandleider
'Brokstukken' van Bill ManhofT
door toneelgroep Imperium. Met:
Manita van den Berg en Jan van Ier-
sel. Regie: Bert Dronkert. Decor:
Kees Visser en Jan van lersel. Gezien
op 13 maart in het Microtheater, Ou
de Vest. Aldaar nog op 14, 20, 21, 27
en 28 maart te zien.
LEIDEN - 'Hij', Felix .Sterman,
is een weinig succesvol schrijver,
die daarnaast in een tijdschrif
tenzaak een baantje heeft. 'Zij'.
Doris W., zegt van zich zelf: "ik
ben misschien een prostituée
maar een hoer ben ik niet". Na
dere verklaring voor deze nuan
cering wordt niet gegeven. Motor
van het stuk is het contrast, dat
zo treffend in de oorspronkelijke
titel 'The owl and the pussycat'
naar voren komt: het intellectue
le tegenover het bekoorlijk intuï
tieve. In acht scènes, die onge
veer een maand beslaan, zien we
Doris en Felix het beroemde spel
van aantrekken en afstoten spe
len.
Daarop slaat de Nederlandse
titel; blijven beide afzonderlijke
brokstukken, of groeit er mis
schien toch iets van een samen
hang als in een legpuzzel? Die
vraag is in het stuk boeiend ver
beeld, het antwoord blijft echter
uit. 'Brokstukken' is puur tekst
toneel voor twee personen, dat
alleen bij de gratie van een goed
gespeelde dialoog overeind
blijft. Aan die voorwaarde vol
doen Manita van den Berg en
Jan van lersel over het algemeen
heel behoorlijk. De toonzetting
van hun gesprekken en de over
gangen tussen hun nogal wisse
lende stemmingen komen op een
enkel te sterk accent na reëel
aanvaardbaar over.
Er is al heel veel mee gewon
nen, dat de regisseur zijn toe
vlucht niet heeft genomen tot cli
chématige handelingen als het
inschenken van whisky en gin-
tonic of het opsteken van sigaret
ten - er wordt hooguit bij wijze
van ontbijt een versgeperst sapje
gedronken. Het aantal toneel
loopjes had daarentegen minder
gekund - sommige dialogen had
den best wat statischer geënsce
neerd mogen worden: tekst en
spel kunnen het hebben.
Aan het begin wordt het to
neelbeeld bepaald door een
strakke vormgeving: twee sobe
re divans in de lengte en twee in
de breedte. Dan blijken het tru
cendozen te zijn, waarachter en
waarin de nodige rekwisieten
verborgen zitten. Het toneel
beeld wordt realistischer. Aan
het eind ruimt Felix alles op: een
geschikte vondst om het stuk
voor huiskamerrealisme te be
hoeden.
WIJNAND ZEILSTRA
Eerste recital van tweedelige cyclus
Franse pianomuziek door Lanny
Kho. Gehoord op 13 maart in de ka
pelzaal van K&O.
LEIDEN - Couperin en Rameau
op de piano hoor je niet zo vaak.
In tegenstelling tot de klavier
werken van bijvoorbeeld -Bach
en Handel is de Franse barokmu
ziek meer gebonden aan bepaal
de instrumenten. Schreef Bach
zijn werken voor klavier, dus in
die tijd clavecimbel, clavicord of
orgel, de Fransen van die tijd
daarentegen schreven "pièces de
clavecin", elegante stukken die
door hun vele versieringen de
lichte aanslag van het clavecim
bel uitbuiten. Op piano is dit
moeilijker te realiseren, maar
toch wist de pianiste Lanny Kho
de sierlijke trillers ragfijn uit te
voeren. Na het weemoedige "La
Favorite" van Couperin volgde
een gavotte van Rameau uit de
"Pièces de clavecin". De laatste
is een soort thema met variaties,
die naar het eind toe steeds vir-
tuozer worden.
Opvallend is dat na de barok
de pianomuziek zich in de klas
sieke periode in Duitsland en
Oostenrijk ontwikkelde (Mozart,
Beethoven enz.). Pas in de late
romantiek gaan de Fransen weer
een woordje meespreken en een
componist als Fauré schreef veel
pianomuziek met een eigen ka
rakter: zangerige thema's met
snel wisselende accoorden.
In Fauré's eerste bacarolle (op.
26 nr. 1) is het alsof een viool en
een cello beurtelings wedijveren
in hun golvende melodieën. Lan
ny Kho hield de vloeiende lijn
mooi vast ondanks de grillige ac-
coordbrekingen eromheen,
evenals in de impromptu op. 34
in As, die weer veel beweeglijker
is maar hetzelfde intieme karak
ter heeft.
Hieraan vooraf gegaan warea
de eerste drie "Images" van de 17
jaar jongere Debussy. Deze be
wonderde de muziek van Ra
meau zoals blijkt uit de titel van
het tweede deel uit de Images:
Hommage Rameau.
Toch heeft dit stuk helemaal
het karakter van Debussy door
het beschouwende karakter en
de parallel verschuivende ac
coorden. Het eerste deel, "Re-
flets dans l'eau" werd wat schok
kerig ingezet, maar daarna klonk
het pianospel meer vloeiend,
vooral in het parelend gespeelde
"Mouvement".
De sonatine van Ravel, die na
de pauze werd gespeeld, ademt
nog de sfeer van Fauré maar de
modernere accoorden doen soms
al aan Gershwin denken. Hoewel
de Estonia vleugel niet ideaal is
voor dit soort muziek, wist Lan
ny Kho subtiele verschillen in
klank te maken.
Heel ironisch klonken hierna
de drie "Mouvements perpé-
tuels" van Poulenc. Deze hebben
een Satie-achtige flair waardoor
ze net niet helemaal serieus zijn.
Ten slotte volgde "L'isle Joyeu-
se" van Debussy met zijn vele
kleurschakeringen. Lanny Kho
demonstreerde het grillige ka
rakter met een helder en door
zichtig pianospel. Het tweede re
cital met Franse pianomuziek is
op 27 april in de kapelzaal.
FRANK DEN HERDER
en ontdekker Dave Bartholomew
worden door Fats zelf uit de wereld
geholpen: 'Er heeft zoveel in de
kranten gestaan over Dave en mij.
Dave wil gewoon af en toe met zijn
eigen band aan de slag en ik wil
ook wel eens mijn gang gaan. Dan
ga ik met onze band op tournee.
Maar nu is hij er ook weer gewoon
bij'.
Schoenen
Pret staat voorop als het twaalf
koppige gezelschap (15 met de per
soonlijk verzorgers erbij) op reis
gaat. Domino zelf maakt van de ge
legenheid gebruik om zijn schoe-
nenvoorrraad nog wat aan te vul
len. Zijn lijfwacht wordt er op uit
gestuurd om in Amsterdam een
paar instappers te gaan halen. Het
is naar schatting het honderste
paar. 'Vroeger spaarde hij dassen'
is de laconieke uitleg als ik er naar
vraag. Ook ten aanzien van het
eten zijn er zo de wensen. Als Fats
de kans krijgt kookt hij in het hotel
zijn eigen potje. 'Gumbo-food' of
wel rijst met bonen, heel scherp, zo
wordt me verzekerd. Europa is na
al die jaren geen onbekend terrein
meer en de baas zelf gaat in Hol
land graag een hapje eten bij de
Chinees. De band houdt het meer
bij het traditionele Amerikaanse
voer: het vette 'junkfood' van frites
en hamburgers. Dit jaar is het 25
jaar geleden dat Fats Domino voor
het eerst naar Europa kwam. En
weer staan ze hem zelfs op het
vliegveld op te wachten. 'Al het ou
de wordt weer nieuw' zei de Fat
Man zelf al.
Fats Domino doet in Nederland de
volgende optredens: IJmuiden (14
maart), Amersfoort (15), Apeldoorn
(20), Slagharen (21), Den Bosch (22),
Leeuwarden (27) en Rotterdam-Ahoy
(29).
Fats Domino: 'Lieve oom uit Amerika
U2
Grote klasse
en enorm lef
Bijdragen: Wim Koevoet
Ariejan Korteweg
Maarten van Valen
'The Joshua Tree' (Ariola)
Andermaal poseerden Bono
Vox, The Edge, Clayton en Mul
len voor de hoesfoto tegen de
achtergrond van een onherberg
zaam landschap. Vorige keer op
geboortegrond, dit keer in het
land van Uncle Sam. De Yucca-
boom maakt de fraaie door land
genoot Corbijn vervaardigde fo
to's nog onwezenlijker. De asso
ciatie met scenes uit de wes-
ternklassieker Once upon a time
in the West is bijna als vanzelf ge
maakt. In die zidderende film
lijkt rust ook alleen maar rust.
De eerste twee van de elf num
mers zijn heel gewoontjes. Bono
Vox zoekt nog altijd naar iets
waarvoor hij de juiste woorden
niet niet kan vinden. 'A sort of
homecoming* in de herhaling.
En maar hopen dat God een
handje helpt. Alles galmt en de
muziek gaat in galop als een te
zwaar beladen paard. Dit half
wassen reli-gedoe ('Gloria') is
voor mij altijd al de minst aan
trekkelijke kant van U2 geweest.
Alles wat hierna komt is echter
van grote klasse en getuigt van
een enorm lef, zo onherkenbaar
is het allemaal. U2 is dood, dit is
U3. Weg is de bombastische
kerkgalm en de valse hoop, ge
komen is de troosteloze hitte van
een verdord landschap. U2 in
Amerika. Luister maar mee.
Eerst nog even producers Eno en
Lanois bedanken.
Bij 'Bullet the Blue Sky', num
mer vier, komt de bij de myste
rieuze voorganger 'With or wi
thout you' begonnen spanning
tot ontlading. In de studio heeft
The Edge nooit tevoren zo ge
scheurd. Bono's zang en mono-
loogje gaan door merg en been.
'Outside is America' perst hij tus
sen de lippen vandaan. De haat
die opwelt bij de bewoner van
het huis waarboven Amerikaan
se gevechtsvliegtuigen grom
men, klinkt er in door. Het con
trast met de afsluiter van kant A,
'Running to stand still' is groot.
De sfeer is die van hete woestij
nen, mondharmonica's ratelslan
gen en eenzaamheid. Uit de laat
ste paar zinnen blijkt het num
mer over drugs te gaan.
De verpoliticering van U2 gaat
op kant B direct voort met een
ingetogen doch onheilspellend
stuk over een mijnwerkersstadje
zonder toekomst. Is dit nu het
land van God, vraagt Bono Vox
zich in het volgende r
Het wordt nog triester in 'One
Tree Hill' waar U2 verslag doet
van zijn bezoek aan de begrafe
nis van een vriend van de band
die de leeftijd van 26 jaar mocht
bereiken. Het accent ligt op de
dood, niet op wat er na komt.
'Exit' heeft veel weg van 'Bullet
the Blue Sky'. Er is iemand op de
vlucht. Afsluiter 'Mothers of the
Disappeared' is een voor Amnes
ty International gemaakt stuk.
WK
Santana
Geen janktonen
in frisse plaat
'Freedom' (CBS)
Naar Santana luister ik al jaren
niet meer. Ome Carlos begon me
met zijn muzikale speurtochten
naar zijn guru danig de keel uit te
hangen. Samba Pa Ti, Black Ma
gie Woman en dergelijke bleven
de leukste nummers en er kwam
maar niets bij. Voor interessante
jazz-uitstapjes hoefje ook niet bij
Santana te zijn, werd de laatste
jaren maar al te duidelijk. Wat
dat betreft heb ik mijn portie wel
gehad tijdens het tweeluikcon
cert met Bob Dylan, in Ahoy, een
jaar of twee geleden. Toen ome
Bob nog moest opkomen, was
het publiek al murw gespeeld, zo
oorverdovend en vervelend was
het anderhalf uur lange gerace
en gefreak op gitaarhalzen, toet
senborden en trommelvellen van
dit A-team van muzikanten ge
weest.
Zeer aangenaam verrast was ik
dan ook na de eerste beluistering
van 'Freedom', een frisse, onder
houdende plaat, perfect gepro
duceerd en volgespeeld door een
band die er echt zin in had.
Santana heeft zich voor deze
plaat de goden-zij-dank niet ver
grepen aan jazz maar hij dient
ons een uitgekiende melange
van rock en latin op. Voor het
zangersprobleem waarmee
Santana eigenlijk al sinds medio
jaren zeventig kampt is een heel
aardige oplossing gevonden:
Buddy Miles, met wie Santana in
het verleden al eens eerder heeft
samengewerkt, bedient op ver
dienstelijke wijze de zangmicro
foon.
Mooiste stuk van de plaat is
toch het instrumentaaltje 'Man
dela', gecomponeerd door oud
gediende/percussionist Arman
do Peraza. Opvallend aan Santa-
na's gitaarspel is dat zijn bijdra
gen zo ingetogen zijn gebleven.
Geen minutenlange janktonen of
uithalen meer. Alles staat in
dienst van de song, niet van de
man. Watje niet moet doen, is de
teksten volgen. Die komen uit
vervlogen tijdperken. Het is na
tuurlijk heel verantwoord om
odes te brengen aan Gandhi,
M.L. King, Jezus en Mandela
maar bij Santana-muziek passen
erotische vertellingen tegen tro
pische achtergrondjes over
mooie, heupwiegende vrouwen
veel beter.
WK
Ed Kuepper
Geen rijglaarzen
maar kwaliteit
'Rooms of the magnificent' (Hot
Records/Megadisc)
Het is triest maar waar: m de
popmuziek rijmt kwaliteit nog
het meest op vergetelheid. Ed
Kuepper kan daarover meepra
ten. Hij was erbij toen The Saints
tien jaar geleden de punkverras
sing van Australië waren, maak
te zes jaar lang weerbarstige mu
ziek met zijn eigen groep The
Laughing Clowns en bracht on
langs zijn tweede solo-LP uit:
'Rooms of the magnificent'.
Kuepper is het soort muzikant
dat in deze tijd van video-clips
heel snel over het hoofd wordt
gezien. Hij trekt geen rijglaarsjes
aan en zet geen paarse pruik op
om zijn muziek interessanter te
doen lijken. Een plaat met ge
woon tien nummers, een basis
van kwispelende akoestische gi
taren, die soms met hun staarten
in elkaar verstrikt raken. Daar
overheen de kwetsbare stem van
Kuepper, met uithalen naar het
paniekerige toe. Blazers en koor
zang zorgen soms voor een be
scheiden aanvulling. De liedjes
zijn beurtelings berustend of ver
beten en steeds heel gevoelig. De
melancholie overheerst: 'Ik ver
brandde de brieven die jij me
stuurde'.
'Rooms of the Magnificent' is
een simpele, doeltreffende plaat,
die nauwelijks onderdoet voor
'All fools day' van zijn voormali
ge Saints-collega Chris Bailey.
AK
Coil
Dood, verderf,
sex en horror
Horse Rotorvator (K.422)
Het lijkt erop dat er in deze tij
den steeds meer platen vol met
doem en verderf uitkomen.
Zwaarmoedige muziek van
zwartkijkers, die, als het aan hen
lag, nooit geboren zouden zijn. Is
het dan zo slecht gesteld met de
wereld?
Wie luistert naar Coils tweede
plaat komt wel tot die mening.
Ook zij putten uit de donkere zij
de van het leven. Coils teksten
gaan over verderf, een onalle
daagse dood en sex. De teneur
van de plaat is ook vrij somber.
Nu de muziek. Hoewel er vaak
veel geluid wordt geproduceerd
slagen de heren er af en toe wel
in om er songs van te maken.
Kromme discodreunen (The
Anal Staircase), broeierige balla
des (Ostia- The death of Pasolini)
en waanzinnige strijkers (vooral
het instrumentale Penetralia en
het Clint 'Thirlwell' Ruin-num
mer Circle of Mania) zijn de in
grediënten. De bijna maniakale
liefde voor horror komt in elk
stuk terug. Horror is tevens het
sleutelwoord tussen muziek en
teksten.
'Horse Rotorvator' is een avon
tuur voor de liefhebbers van Ste
phen King en H.P. Lovecraft,
mensen die aan de zelfkant van
het leven staan. En als je de plaat
koopt, val dan niet voor dat in
blauw vinyl vervatte onding,
daar klopt muziektechnisch ge
sproken niets van.
M.v.V.
Santai
igename
