Voor garantie moet u bij de bouvier zijn'
ANWB en Bovag verliezen steeds meer terrein
Louche autohandel hult zich
in waas van tetrouwbaarheid
De straathandel van vroeger heeft zich
teruggetrokken in fraai ogende showrooms, en
presenteert een niet geheel duidelijk
garantiebewijs bij aankoop van een tweedehands
auto. Op de teller staat 69.000 kilometer. "O ja?",
zégt de verbaasde vroegere eigenaar. "Nou, doe
daar zeker maar een ton bovenop". ANWB en
Bovag moeten met lede ogen toezien hoé jaarlijks
zo'n 1,5 miljoen tweedehands auto's op deze
manier van eigenaar verwisselen. "Je krijgt
ongewild het gevoel van: eigen schuld, dikke
bult".
door Huub Klompenhouwer
Zandvoort trekt niet alleen 's zo
mers badgasten, maar het hele jaar
door ook kopers van tweedehands
auto's. Het telt maar liefst 31 auto
mobielbedrijven en geld daarmee
als een belangrijke centrum van de
handel in tweedehands wagens.
Het overgrote deel van de autohande
laren, die zeven dagen per week open
zijn, heeft de warme belangstelling van
de Economische Controledienst (ECD).
Na de grootscheepse actie van vorig jaar
door politie en ECD vindt de handel niet
langer op straat plaats, maar in keurige
showrooms en gebouwen en krijgt daar
mee de schijn van betrouwbaarheid en
service. Voor het publiek dus nog mis
leidenden
Het is niet alleen Zandvoort. De klach
ten over de obscure bedrijven komen uit
het hele land. Of, zoals een opsporings
ambtenaar opmerkt: "Die louche auto
markt heeft zich gigantisch uitgezaaid
over het hele land". Bij ANWB, Consu
mentenbond, Bovag en de ECD hebben
ze de handen vol aan klachten over deze
Car Centers, Occasionpaleizen en zoge
naamde 'merkendealers'.
Bjj de straathandel van vroeger had
een koper garantie 'tot de hoek'. Nu
wordt in de showrooms gewerkt met
fraai ogende garantiebewijzen. Die wor
den op de Utrechtse automarkt 'per kilo'
verkocht en worden gepresenteerd als
Bovag-garanties. Kon de koper vroeger
verweten worden dat hij zelf risico's
nam als hij bij de straathandel kocht, nu
is er sprake van misleiding.
Niet dat iedere autoverkoper in het ge
wone garagebedrijf nu meteen overloopt
van vriendelijkheid, als daar blijkt dat
de gekochte auto binnen de garantietij d
dure nukken blijkt te hebben. Ook over
die categorie staat de klaaglijn van de
ANWB niet stil. Maar dan is er altijd nog
een onafhankelijke arbitrage mogelijk.
De louche handel echter houdt bij de
ANWB alleen al zes telefoonlijnen vrij
wel de hele dag bezig met klachten.
Een op het oog keurige garage aan de
Zijlweg in Haarlem. Car Center Haar
lem. Veel duurdere auto's, Volvo, Audi.
Half jaar Car Center Garantie. "Meneer
dat is een Bovag-garantie. Dat is precies
hetzelfde. Alleen, wij doen de reparaties
zelf. U krijgt een volledige garantie op
alle draaiende delen van de auto. Alleen
niet op een ruitewisserblad, een ruite-
wissermotortje of een portierslot. Maar
dat zijn de bedragen immers niet. Hij
gaat hier de deur uit met een tiendui
zend kilometerbeurt, dus hij ziet er uit
als nieuw".
Een Volvo uit '79. Verschrikkelijk
mooi voor de liefhebber. En niet veel ge
lopen voor zo'n auto: 104.000 kilometer.
Via het kenteken en de Rijksdienst voor
het Wegverkeer in Veendam is de vorige
eigenaar opgespoord. "Daar hoor ik van
op", zegt hij. "Hebben ze sinds ik hem
heb ingeruild zeker steeds achteruit ge
reden. Want hij was ver over de ander
halve ton heen. Nee, verder is het een
prettige wagen geweest En ik ben een
pietje precies met poetsen, dus wie hem
koopt heeft een prima wagen".
Een fraaie Ford Sierra, Kombi. Twee
liter. Bouwjaar '84, net geen 17.000 gul
den. En 'pas' 72.000 km gelopen. "Ik had
al het vermoeden dat hij nog niet ver
kocht was, omdat ik onlangs nog een ac
cept-giro kreeg voor het kentekenbewijs
Deel III", zegt een vroegere eigenaar.
Niet de vorige eigenaar, want de auto
werd elders in het land doorverkocht.
En al die tijd werd de auto niet overge
schreven.
"aar eh, 72.000 kilometers op die tel
ler? Da's gek. Toen ik hem medio vorig
jaar verkocht, had hij wel 120.000 ge
draaid. Oh eh, nog zoiets geks. Er is
nooit een vrijwaringsbewijs voor gege
ven. Dus die auto is op mijn naam blij
ven staan. Zo kunnen ze die auto, als ze
hem aan een andere particulier verko
pen, zonder btw verkopen of die in eigen
zak steken. Mij maakt dat niks uit, om
dat ik er geen risico mee zou lopen".
Plaatje
In Zandvoort zit Duno Autohandel.
Vlak bij het Dolfinarium. Op het visite
kaartje staan twee vignetten die ogen als
een BMW-merkje en een Mercedesster.
Er staat een BMW 518. Grijs. Op de teller
69.000 kilometer. En dat voor een 82'er,
Joop Riemersma van het autobedrijf Ribo: "Kilometers zeggen me niks. Ik
achter zo'n auto sta".
da's niet gek. "O ja?", zegt de verbaasde
vroegere eigenaar als hij gebeld wordt.
„Nou, doe daar zeker maar een ton bo
venop. Je denkt toch niet dat ik een
BMW koop om alleen 's zondags naar de
kerk te rijden"? -Verder geen kwaad
woord over die auto.
"Garantie? Drie maanden meneer. Bo
vag? Ja meneer. Echt? Dat zeg ik toch,
meneer. ANWB-keuring? Kan ook me
neer, maar dat moet ik u afraden. Of u
moet veel geduld hebben. Ik moet vol
gende week twee auto's naar de keuring
rijden, die zijn al een maand geleden ge
kocht. En waarom zou u. U krijgt de au
to topgaaf mee met een volledige tien
duizend kilometerbeurt". De wachttijd
voor een aankoopkeuring duurt volgens
de ANWB hooguit een week.
Die 83'er BMW 518 is ook een plaatje.
Maar 56.000 op de teller, dat is niks voor
zo'n kilometervreter. Nog net geen 19
mille. "Hebben ze die auto nog steeds
niet verkocht?" is de verbaasde reactie
van de vorige eigenaar. "Ik heb hem be
gin vorig jaar ingeruild voor een andere,
toen ik hem op de 110.000 kilometers
had. Maar het is een prachtige auto. Dat
zeker. Ik kreeg er destijds 14.500 gulden
voor terug. Trouwens, ik had hem daar
anderhalf jaar eerder ook gekocht. Toen
stond er 50.000 kilometer op de teller.
Maar ja, of dat toen ook klopte, durf ik
nu ook niet meer voetstoots aan te ne-
"Ik weet dat garages als Duno en Ribo
enigszins louche bedrijven zijn", zegt
een van de kopers bij Duno. "Ik rijd nu
al twintig jaar BMW. Als ik een blokje
gereden heb, weet ik of die auto goed is
of niet. Dat hoor je, dat voel je. Logisch
ook, want ik zit 35.000 kilometer per jaar
achter zo'n BMW-stuur. Die garantie zal
me dus een zorg zijn. Ik ga toch terug
naar mijn vaste dealer. Trouwens, wat
moet je met een garantiebewijs waarop
staat dat je verplicht bent de tiendui
zend beurt bij hen te laten doen? Ik zou
zelfs het vervangen van een ruitewis
serblad door die jongens nog drie keer
laten controleren. Aan de andere kant is
er veel aanbod en ik heb er ruime keus".
Bij de Technische Ledenservice van
de ANWB in Den Haag zijn dagelijks zes
telefoonlijnen vrijwel voortdurend bezet
met klachten en voorzichtige vragen
ANWB en Bovag verliezen hun
greep op de handel in
tweedehands auto's. Van de 2,2
miljoen die er jaarlijks in
Nederland worden verkocht,
gaan er krap 600.000 weg via de
bij de Bovag aangesloten
bedrijven. Nog minder wordt
het nut ingezien van de
ANWB-keuring. Vorig jaar
waren dat er niet meer dan 4500.
Nederland koopt zijn tweedehands
auto al lang niet meer massaal bij de
gevestigde garagebedrijven, aan
garantiebewijzen wordt weinig waar
de gehecht. Alleen als het mis gaat
weet men de ANWB of de erkende
garage te vinden. Maar dan is het
meestal te laat.
De APK, de verplichte autokeu
ring, heeft alleen maar tot die onge
controleerde situatie bijgedragen.
Een praktijkvoorbeeld. Op een indus
trieterrein in Volendam werd onlangs
een occasioncentrum geopend. Niet
de allerjongste auto's. Wel op alle de
mededeling 'APK-gekeurd'. Ge
vraagd naar een ANWB-keuring zegt
de verkoper: „Dat hoeft toch niet
meer. Die auto heeft zijn APK-keu-
ring glansrijk doorstaan. Die ANWB-
keuring is weggegooid geld".
Ing. F. N. A. van West van de
ANWB: „Die APK-keuring wordt te
pas en te onpas aangevoerd. Steeds
meer garagebedrijven voeren hem
aan als een bewijs dat zo'n auto in op
timale conditie is. Pure onzin. Ster
ker, je zou bijna een auto zonder mo
tor ook door de APK-keuring kunnen
krijgen. Als de remblokken nagenoeg
versleten zouden zijn, maar nog net
de wettelijk minimale remvertraging
Van West en Nihot van de ANWB: "Je krijgt ongewild het gevoel van:
eigen schuld, dikke bult".
bereiken, dan mag die auto daarop
niet afgekeurd worden. Ook al weet
iedere monteur dat die remblokken
een paar honderd kilometer later vol
ledig versleten zullen zijn".
Anderzijds vergroot de APK-keu
ring ook niet bepaald de populariteit
van de garagebedrijven. Een auto die
bij de ene garage wordt afgekeurd,
krijgt bij de volgende garage wel de
controlesticker. De keuring wordt
ook door veel garagebedrijven ge
bruikt als een pressiemiddel om on
derdelen te vervangen die anders de
klant absoluut niet zouden interesse
ren. Niet voor niets meldt het jaarver
slag van de Bovag dat 1985 het jaar
van het rendement is geworden.
Het euvel zit hem, zegt Van West, in
de eisen die door de wetgever uitein
delijk zijn opgesteld. Niet alleen dat
de richtlijnen heel ruim te interprete
ren zijn, maar er is inmiddels ook al
zoveel water bij de wijn gedaan, dat
er uiteindelijk nog amper van een vei
lige keuring sprake is.
Van West: „De aanvankelijke eisen,
waarmee ook de ANWB akkoord
ging, lagen veel hoger. Die keuring
was toen ook uitgebreider. Maar na
dat men de consequenties daarvan
zag, schrok men terug. Er zou dan
enorm in apparatuur en techniek
geïnvesteerd moeten worden om die
keuring ook doeltreffend en efficiënt
te kunnen uitvoeren. Eigenlijk is er
toen simpelweg gekeken naar het be
drag dat er in totaal mee gemoeid
mocht zijn, en daar zijn de eisen op
afgestemd. Gewoon wegschrappen
wat te duur werd".
De richtlijn bij de ANWB is om niet
meer over de APK te zeuren. „Er is
een oproep gedaan onder onze leden
om te reageren op die APK-keuring.
Maar er werd nauwelijks op gerea
geerd. We zijn een belangenbeharti-
gingsorganisatie voor onze leden. Als
die niet reageren, wat moeten we
dan?"
Ondertussen zit het ze bij de
ANWB wel hoog. Het aantal aan
koopkeuringen voor tweedehands
auto's is sinds de invoering van die
APK-keuring met 30 procent ge
daald. Met vorig jaar nog slechts 4500
keuringen lijkt het waardevolle docu
ment voor de koper rijp voor het au
tomuseum. Gelukkig is er nog wel
ruim vraag naar de garantie-afloop-
keuring van diezelfde ANWB.
Cor Nihot, chef expertise ANWB:
„Wij zijn zo langzamerhand een roe
pende in de woestijn. We hebben hier
alle kennis in huis. Over alle mogelij
ke onderwerpen hebben we gedetail
leerd informatiemateriaal. Maar als
het publiek niet wil, dan krijg je on
gewild het gevoel van: eigen schuld,
dikke bult".
geef garantie. Dat betekent dat ik
(foto's Peter Senteur/GPD)
over juist deze branche. „Als u die na
men noemt van die bedrijven in en om
Zandvoort, dan zeg ik: poe poe! Ik be
doel, die zijn niet mis. Vroeger wilden
we bij garantiekwesties nog wel eens be
middelen. Maar tegenwoordig zeggen
we dat als de mensen zelf al niet meer
kijken of er op z'n minst een Bovag-
garantie is, dat ze dan zelf ook maar op
de blaren moeten zitten. Er wordt toch
meer dan genoeg gewaarschuwd. Niet
dat de Bovag-garantie zo waterdicht is.
Maar op z'n minst heb je het recht op een
onafhankelijke arbitrage".
"Een adspirant-koper van een auto is
eigenlijk al verliefd op een auto voordat
de verkoper erbij komt", zegt ing. F. N.
A. van West van de ANWB. "Zo iemand
is blind voor alle kritiek op zo'n auto.
Ach, dat beetje olie dat hij lekt, dat plek
je op de carosserie wordt wel bijgewerkt
en die speling in het stuur, nou ja, daar
weet hij ook wel wat op. Liefde maakt
blind. Verkopers weten dat, die spelen
er op in".
Trucs
Het arsenaal aan trucs lijkt onbeperkt.
Via sloperijen worden uit 'jonge' autow
rakken de kilometertellers gehaald en
vrijelijk verhandeld. Die kunnen dan
weer ingebouwd worden in de zelfde ty
pen van een oudere lichting. Of de me
ters worden gedemonteerd en terugge
draaid.
In de showroom blinkt iedere auto als
nieuw. Bandenzwart en cockpitspray.
De auto wordt grondig schoongemaakt
met Jif of Vim, ramen en chroomdelen
worden afgeplakt, hier en daar een plek
je plamuur en 'overblazen' maar. Dat wil
zeggen, snel overgespoten, waarbij ieder
roestplekje verdwijnt. In de showroom
blinkt de auto als nieuw. Drie weken
buiten en de lak begint al te bobbelen en
de roest komt weer tevoorschijn.
Nog een truc. De potentiële koper is
niet meer echt kritisch. De fantastische
BMW die in de showroom gekocht werd,
wordt een week later afgeleverd. Zelfde
kenteken, want daar heeft de klant nog
wel op gelet. Alleen de auto is anders.
Wel hetzelfde type, dezelfde kleur. Maar
de koper heeft vergeten bij de koop ook
het chassisnummer te noteren. Hij kocht
dus eigenlijk het kenteken met de ver
keerde auto. Bij klagen heeft hij geen
poot om op te staan.
Een ander handigheidje. De vorige ei
genaar wordt gevraagd akkoord te gaan
om de auto zo lang op zijn naam te laten
staan. i"U loopt geen enkel risico en de
volgende koper kan dan zien wie de vo
rige eigenaar is geweest. Dat geeft ver
trouwen", aldus de verkoper. Soms
krijgt de vorige eigenaar nog een extra
korting op de inruilprijs om het aantrek
kelijk te maken. Maar de truc is dat de
dealer zo bij verkoop aan een volgende
particulier mooi twintig procent btw in
zijn zak kan steken.
Antwoord
Garantie? Per kilo zijn de garantiebe
wijzen te koop op de Utrechtse auto
markt. Met gemak is er een indrukwek
kend stempel op te drukken, desnoods
dat van de Bovag. De drukker is inmid
dels failliet, maar de tekst spreekt voor
zichzelf.
Een informant uit het autowereldje:
"Die winkelgarantie is het antwoord op
de zijkerige klant die maar zekerheid wil
hebben. Je hebt een uur nodig om die
tekst goed te snappen en te weten datje
helemaal niks aan garantie hebt. Die
garantie is er ook voor de handel en niet
voor de klant. Maar ja, dat merken ze pas
als ze de auto al gekocht hebben Voor
veel dealers geldt de bepaling: "Garantie
meneer? Daarvoor moet u bij de bouvier
op de binnenplaats zijn".
Volgens een woordvoerder van de be
drijfsvereniging is hierbij mede overwo
gen dat de betrokkenen hun werk spon
taan en belangeloos hebben verricht.
„Maar het besluit van de bedrijfsvereni
ging staat geheel en al op zich en kan
dus geen precedentwerking hebben", al
dus de woordvoerder.
Troef is ook het adverteren met de
APK-keuring en dan volhouden dat die
keuring zeker zo goed is als een ANWB-
keuring. Die APK-stickers 'doen' rond
de honderd gulden op de Utrechtse au
tomarkt.
Een steekproef onder twaalf garages
in Zandvoort en naaste omgeving. Het
merendeel bleek niet over de vereiste
papieren te beschikken. De vestigings
vergunningen klopten niet. Ze zijn dan
ook bekend bij de Economische Contro
ledienst. Daar is het plaatsvervangend
directeur mr. P. Lely, die toegeeft maar
heel beperkte macht te hebben. „Er is
een wijd verbreid misverstand dat als de
ECD in actie komt, zo'n bedrijf wel kan
opdoeken. Maar wij doen niet meer dan
een proces-verbaal maken en het bedrijf
krijgt dan na verloop van tijd een boete
van een paar duizend gulden".
Ongrijpbaar
"We blijven die bedrijven dan wel in
de gaten houden en een volgende over
treding wordt zwaarder bestraft. Dan
kan het wel oplopen tot een paar hon
derdduizend gulden". Het blijven toch
de eerste keer boetes waarvoor de han
del de schouders ophaalt. En door gere
geld van naam te» veranderen en soms
ook van 'eigenaar', zijn de mannen ach
ter de schermen toch vrijwel ongrijp
baar.
De louche handel kan zich dus uitge
ven voor garagebedrijf, soms zelfs voor
merkendealer, zonder dat daarvan offi
cieel sprake is. Ook in de advertenties.
Dat moet het opsporen en bestraffen wel
vergemakkelijken. Een blik in de zater
dagkrant en men pikt ze er zo uit. Maar
zo werkt het niet. Mr. Lely: 'Zo'n adver
tentie geldt niet als bewijsmateriaal.
Nog niet tenminste. Er is een wetsvoor
stel in de maak, het is nu bij de Eerste
Kamer, waardoor we ook advertenties in
kranten mogen gebruiken als bewijsma
teriaal. Maar tot nu toe geldt nog dat het
te kennen geven van een voornemen tot
het plegen van een misdrijf of overtre
ding op zichzelf niet strafbaar is".
De Economische Controle Dienst
heeft er de handen vol aan. Van de in
totaal 13.000 onderzoeken naar bedrij
ven in het hele land wordt ruim eenzes
de opgeëist door de autobranche. En de
betekenis ervan? Die controle op de ves
tigingsvergunning kan wel vergeleken
worden met de controle op een achter
lichtje van een fiets. Veel stelt het niet
voor. Maar, zegt ook mr. Lely: "Het zegt
wel wat over het soort bedrijf. Als ze
zelfs dat niet in orde hebben".
Zegt de informant: "Je verdient mak
kelijk in de autohandel. Het trekt niet de
beste Nederlanders aan. En dit land is
toch nog wel zo groot dat het driehon
derd jaar duurt voordat iedereen je kent.
Zo makkelijk is het ook om van naam en
plaats te veranderen".
Betaalbaar
Joop Riemersma staat voor* de Ri van
Ribo. Naar hü zelf zegt de grootste han
delaar in Zandvoort. De zaak staat nu op
naam van zijn vrouw, zelf is hfi al een
keer failliet gegaan. Vroeger werkte hij
ook onder meer onder de naam Elite.
Verschillende namen voor dezelfde han
del. De papieren zijn niet in orde. "Nog
niet", zegt Joop Riemersma. "Van mijn
vak ben ik aannemer. Ik ben uit hobby
in de autohandel terechtgekomen. Mijn
middenstandsdiploma uit de bouw
blijkt nu ineens niet goed voor de auto
handel. Begrijpt u"? Terloops vergeet
hij te vermelden dat de zaak op naam
van zijn vrouw staat.
Riemersma klaagt steen en been over
de manier waarop de gemeente Zand
voort hem probeert kapot te maken.
Vooral op zondag. Officieel is hij geslo
ten. Maar in de advertenties ("Ik adver
teer voor zeker 2500 gulden per week")
staat dat hij ook op zondag te bellen is.
En dan moet hij nogal eens een auto van
zijn vrouw ophalen in de Schaepman-
straat, waar hij zijn auto's heeft staan. Ze
loeren op hem. Hij begrijpt werkelijk
niet waarom hem zoveel onrecht wordt
aangedaan. "Terwijl ik toch mijn nek
uitsteek om de mensen nog een beetje
een betaalbare mooie auto te kunnen le-
Zijn handelwijze is het opkopen van
voorraden bij enkele grote dealers elders
in het land. Door met aantallen tegelijk
te kopen, betaalt hij er weinig voor.
"Mijn klanten heb ik in het hele land. Er
is geen Zandvoorter die hier koopt. Kilo
metertellers terugdraaien? Dat is een lu
guber verhaal. Kilometers zeggen mij
niks. Ik geef garantie. Dat betekent dat
ik achter zo'n auto sta. Bovag-garantie?
Kom nou, ik heb de Bovag niet nodig. Ik
verkoop zo ook wel 1200 auto's per jaar.
Vraagt u maar bij de ANWB hoe ik be
kend sta".
Het antwoord van de ANWB is inmid
dels bekend: "Poe poe".
