Kinderen praten over problemen echtscheiding
'Tattoo-artiesten'
te kijk in Paradiso
kortweg
Bijeenkomsten in Fiom-gebouw
Wie mooi wil zijn moet pijn lijden
Oplossing
Krantleeskwis
ben jij nou helemaal je kleedt ie
aan en eaal met mi| leute
dinoen doen in de® vatawie
lariGb hetsteand lopen en-
naar de teüterthoi enne
..ais je kmiirje dog weet
Wie ik ten-hallo... ben ik
enlnyidteb(eon?e/oppie
kW/ o/erfufcen dat tiet
Verstanditfr is nu vast mr
-tt urnen vwnet laatste
examen in plaats van alles
NOij'm de laetae Weekte-
mo3h- h'j fö ef i>7 iedeh
Geval W5t vanoverhJiGddaf
iHft&ldfe 15 AlWÖf Nil
voor ie sapen...
DONDERDAG 5 MAART 1987
"Maar dat nieménd elkaar kent,
maakt het allemaal weer wat
minder moeilijk".
Beide hulpverleners merken
vaak dat kinderen het liefst bei
de ouders weer bij elkaar heb
ben. Ze moeten aanvaarden dat
die wens niet vervuld kan wor
den. Ze hebben het daar soms
moeilijk mee. Ook de omgangs
regeling, waarin onder andere
wordt bepaald hoe vaak het kind
bij de 'uithuizige' ouder op be
zoek gaat. zorgt soms voor pro
blemen. Het kind krijgt al snel
het idee te moeten kiezen tussen
één van de ouders en wil dat niet.
Tijdens de bijeenkomsten zien
beide hulpverleners de kinderen
veranderen. Ze gaan makkelijker
over de scheiding praten en wor
den gaandeweg wat opgewekter.
Piet Damen: "De kinderen vin
den de bijeenkomsten ook heel
leuk. We maken het eigenlijk
nooit mee dat er kinderen afha
ken. Door de spelactiviteiten
hebben ze ook niet het idee de er
de hele tijd over de scheiding
wordt gepraat".
Veel aanmeldingen
Voor de vorming van een
groep is een behoorlijk aantal
aanmeldingen nodig. Dat komt
doordat de kinderen in leeftijd
niet te ver uit elkaar moeten lig
gen. "Je kunt kinderen van ze
ven moeilijk bij dertienjarigen
zetten", zegt Ravensbergen. Jon
gere kinderen ervaren een schei
ding anders dan oudere. En van
zelfsprekend doe je met zesjari
gen ook andere spelletjes dan
met oudere".
Ravensbergen en Damen po
gen in de regel een groep zo
evenwichtig mogelijk samen te
stellen. In dat verband is het een
voorwaarde dat de ontwikkeling
van het ene kind niet in belang
rijke mate achterloopt bij die van
het andere, dat ook de verhou
ding tussen het aantal jongens en
meisjes ongeveer gelijk is. "Een
meisje dat nog erg kinderlijk is,
voelt zich niet thuis tussen alle
maal 'volwassen' meiden. Ook is
het vervelend als er maar twee
meisjes of twee jongens in een
groep zitten. Als de een ziek is.
kan de ander zich erg ongemak
kelijk voelen", menen beide
hulpverleners.
Beiden zouden graag een
groep voor oudere kinderen wil
len beginnen, maar het aantal
aanmeldingen is daarvoor meest
al niet toereikend. Damen: "We
streven altijd naar een groep van
minimaal zes en van maximaal
acht kinderen. Maar het aanbod
van wat oudere kinderen is tot
nu toe gering. Als een groep
slechts drie kinderen telt, kun
nen de kinderen onderling geen
ervaringen uitwisselen. En juist
door de verhalen van de anderen
leren kinderen dat je heel ver
schillend met een scheiding om
kan gaan".
DORITH LIGTVOET
Truckers
Vrachtwagenchauffeurs
maken te lange dagen. Dat
blijkt uit een onderzoek van
een studiecentrum in Haren.
Zes van de tien chauffeurs
hebben soms zo veel slaap dat
ze bijna achter het stuur
indommelen. Een kwart van
het aantal 'truckers' is wel
eens daadwerkelijk in slaap
gevallen, zeven van de
honderd chauffeurs hebben
daardoor wel eens een
ongeluk veroorzaakt.
De onderzoekers
ondervroegen 650
vrachtwagenchauffeurs uit
verschillende Europese
landen. De gemiddelde
trucker is 36 jaar oud en zit op
die leeftijd ongeveer 14 jaar op
de weg. Ze werken gemiddels
12 uur per dag.
De chauffeurs overtreden op
grote schaal de wetten en
verordeningen van de
Europese Gemeenschap.
Volgens de vervoersbond FNV
zijn de resultaten van het
onderzoek alarmerend. De
werkgevers zijn ook
geschrokken. Ze willen dat
het uurloonsysteem dat de
meeste
transportondernemingen
hanteren, wordt vervangen
door een vast salaris.
Werkloosheid
Ook in Japan zijn mensen
zonder werk. In de maand
januari is de werkloosheid dat
jaar op een recordhoogte van 3
procent gekomen. Dat is het
hoogste cijfer in 34 jaar. Voor
de Japanners, die doorgaan
voor de hardste werkers ter
wereld, moet dat percentage
een verschrikking zijn. Het is
echter veel lager dan het
werkloosheidspercentage in
Europa en de VS. In Nederland
is meer dan tien procent van
de beroepsbevolking zonder
werk.
Raketten
De kans dat er inderdaad
kruisraketten worden
geplaatst op de
luchtmachtbasis in
Woesndrecht wordt kleiner.
Het voorstel van de Russische
partijleider Gorbatjsov om
alle middellange
afstandsraketten uit Europa
weg te halen is daarvan de
oorzaak. De Westerse
bondgenoten, die
samenwerking in de Navo,
hebben positief gereageerd op
de voorstellen. Volgens de
Nederlandse minister van
defensie Van Eekelen is het
daardoor niet uitgesloten dat
de 48 kruisraketten niet
geplaatst hoeven te worden.
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 - 144941, toestel 242
IachtergrondI
LEIDERDORP - "Lagere
schoolkinderen praten makkelij
ker over de problemen rond een
echtscheiding dan oudere kinde
ren. Vanaf een jaar of veertien
willen kinderen meer dingen
voor zichzelf houden". Dit is de
ervaring van pedagoge Janny
Ravensbergen en maatschappe
lijk werker Piet Damen, die al
zes keer een speel-praatgroep
voor kinderen van gescheiden en
bijna gescheiden ouders hebben
georganiseerd in het gebouw van
het Fiom aan de Langegracht.
Het Fiom (een bureau voor
hulpverlening bij zwangerschap
en alleenstaand ouderschap) is
destijds met de cursussen begon
nen, omdat mensen in toene
mende mate aanklopten met vra
gen en problemen die te maken
hadden met een echtscheiding.
Aan de ene kant vroegen ge
scheiden ouders om hulp voor
zichzelf en hun kinderen. Aan de
andere kant vroegen onderwij
zers om voorlichting.
"De onderwijzer kreeg in de
klas te maken met een groeiend
aantal kinderen van gescheiden
ouders. Dat leverde soms proble
men of vragen op. De leerkracht
haji zelf geen tijd om hierop in te
gaan of vond het praten over een
echtscheiding te moeilijk. Zij
vroegen ons om hulp en zo be
gonnen wij in 1982 met het geven
van cursussen op scholen".
Maar de voorlichting was voor
kinderen die problemen hadden
met een scheiding toch te be
knopt. Daarom besloot het Fiom
in samenwerking met de Riagg
speciale bijeenkomsten te orga-
De groepsgesprekken staan
niet uitsluitend open voor kinde
ren die als gevolg van de echt
scheiding van hun ouders enigs
zins in de war zijn geraakt. De
bijeenkomsten dienen vooral ter
voorkoming van moeilijkheden.
Dit kan met name opgaan voor
kinderen die op school of thuis
niet over de scheiding willen pra
ten en die niet laten merken wat
er in hen omgaat. Tijdens de
groepsbijeenkomst komen er
meestal toch dingen los. Spelen
derwijs wordt er veel over de
scheiding gepraat.
Huiskamer
Alle bijeenkomsten worden
gehouden in 'een soort huiska
mer' in het Fiom-gebouw. In de
ruimte is een zithoek ingericht,
waar de kinderen elke keer aan
het begin even samenkomen en
wat drinken. Na een praatje over
de vorige keer gaan de kinderen
aan het werk. Een gesprek over
de scheiding staat namelijk niet
op zichzelf, maar het volgt altijd
op een spelactiviteit. Niet alleen
tekenen valt daaronder. Maar
ook de opvoering van een rollen
spel of gezamenlijk kijken naar
een videofilm.
In grote lijnen vernemen de
kinderen in een voorgesprek wat
ze van de groep als zodanig kun
nen verwachten. Dan krijgen ze
te horen dat hun gesprekspart
ners eveneens kinderen van ge
scheiden ouders zijn, dat er bij
herhaling wordt gesproken over
alles wat met echtscheiding sa
menhangt. "De eerste samen
komst heeft altijd iets span
nends". zegt Ravensbergen.
Heel onverwacht is er toch weer
een kans(je) dat er geen 48 kruis
raketten in Woensdrecht komen.
De Russische partijleider Gor-
batsjov deed zaterdag een be
langrijke concessie en daarmee
lijkt hij de totaal vastgelopen wa
penbesprekingen nieuw leven te
hebben ingeblazen. Zijn voorstel
om de kruisraketten en Pers-
hing-2 raketten van de NAVO, en
de SS-20, SS-22 en SS-23 raket
ten van het Warschau-pact 'weg
te onderhandelen' lijkt een goe
de kans te maken.
De hele ontwapeningskwestie
is de afgelopen jaren steeds vas
ter komen te zitten op de Ameri
kaanse Star-Warsplannen (SDI).
De Verenigde Staten willen met
behulp van de nieuwste techno
logie een 'ruimteschild' maken
dat Amerika onbereikbaar
maakt voor de Russische atoom
wapens. De Russen zijn daar erg
bang voor, omdat de Amerika
nen dan de Sowjet-Unie kunnen
bestoken zonder dat de Russen
wat terug kunnen doen. De hele
strategie van 'wederzijdse af
schrikking' is er juist op geba
seerd dat de beide grootmachten
elkaar kunnen vernietigen en el
kaar daarom niet (kunnen) aan
vallen: dat zou gelijk staan aan
zelfmoord.
De Amerikaanse president
Reagan heeft zich helemaal vast
gebeten in SDI, ook al zeggen
veel deskundigen dat Star Wars
altijd wel een luchtkasteel zal
blijven. Hij weigert pertinent
over Star Wars te praten. De Rus
sen daarentegen willen niet pra
ten over ontwapening, zolang ze
niet kunnen praten over de Ame
rikaanse plannen. Want, zo rede
neren die, het heeft geen enkele
zin om over ontwapening te pra
ten als je zo'n ingrijpend plan als
SDI daarbij niet mag betrekken.
Bovendien kunnen de Russen
een eigen versie van SDI, als te
genwicht voor de Amerikaanse,
met geen mogelijkheid betalen.
We willen alleen akkoorden
sluiten over wapenkwesties (zo
als bijvoorbeeld die van de kruis
raketten en de SS-20) als we.ook
een regeling over SDI kunnen
bereiken, stelden de Russen. Het
topgesprek in Reykjavik tussen
Reagan en Gorbatsjov liep daar
om op niets uit.
Een half jaar na Reykjavik is
Gorbatsjov op dat standpunt te
ruggekomen. Hij wil nu wel pra
ten over de kruisrakettenkwestie
zonder dat er tegelijkertijd over
de ruimtewapens moet worden
gepraat. In het Westen klinkt nu
overal optimisme door. Dat is
niet zo vreemd, want in de afge
lopen jaren zijn er tal van ont-
werpjes gemaakt voor een ak
koord over de nieuwe kernwa
pens in Europa. De onderteke
ning stuitte alleen steeds op de
koppeling met Star Wars. Nu dat
obstakel uit de weg is geruimd, is
er een reële kans op een akkoord
over de middellange-afstandswa-
pens. En daarmee wordt de kans
groter dat Nederland de kruisra
ketten uiteindelijk toch niet
hoeft te plaatsen.
Aan de wapenonderhandelaars
in Genève de komende tijd de
taak om die verwachtingen waar
t£ maken. Want, zoals een Ameri
kaanse topfunctionairs zei,
'werkelijke vooruitgang berei
ken we niet via verklaringen in
de pers, maar door serieus onder
handelen aan de onderhande
lingstafel'.
SJAAK SMAKMAN
AMSTERDAM - Wie mooi wil
zijn moet pijn lijden. En die stel
ling gaat letterlijk op voor dege
ne die op een lichaamsdeel een
tatoeage wenst te laten aanbren
gen. Met een klein trillend naald
je worden een heleboel gaatjes in
de huid geprikt. Tegelijkertijd
wordt de inkt ingebracht voor de
huidversiering.
Gelegenheid om zo'n tatoeage
te laten maken was er de laatste
dagen volop. In Paradiso werd
de tweede 'Amsterdam Interna
tional Tattoo Convention' gehou
den. Tientallen 'tattoo-artiesten'
(in de moderne spelling wordt
'tattoo ook wel als t.2 aangeduid)
uit verschillende landen toonden
daar op 2 en 3 maart hun kun
sten.
Nog altijd zijn het in meerder
heid mannen die ervoor voelen
een van de lichaamsdelen in aan
raking te laten komen met de
naald. Doodskoppen, adelaars,
slangen en afbeeldingen van
vrouwen zijn het meest in trek
als 'versieringen'. De figuren
voor vrouwen zijn ook vrij tradi
tioneel zoals roosjes en hartjes.
Het laten maken van een ta
toeage verschilt, nogal in prijs.
De oplossing van de Krantlees
kwis van vorige week, georga
niseerd door de Kits redactie in
samenwerking met de Stichting
Krant in de Klas luidde: 'adver
tentie'.
Na loting werd Bert Griek-
spoor uit Noordwijkerhout als
winnaar aangewezen. Hij ont
vangt binnenkort een platen-
bon.
Een naam kun je krijgen voor 15
gulden, een grote tatoeage kost
al gauw 300 gulden. Het maakt
voor de prijs ook uit waar de ta
toeage moet komen. De arm is
het goedkoopst, borst, benen en
billen het duurst omdat het huid
zich moeilijker spant. Voorts be
staat er een prijsverschil tussen
zwart/wit en gekleurde tatoea
ges.
Het tatoeëren is vrij simpel. Er
wordt wel gesproken van 'tatoea
ge-artiesten', maar het is de ge
woonte dat de liefhebber van te
voren een keus maakt uit afbeel
dingen in een boek. Een eigen
ontwerp kan ook worden ge
bruikt, maar het maken van zo'n
tatoeage kost meer tijd en geld.
Nadat de keus is gemaakt wordt
de huid die getatoeëerd moet
worden met een mesje gescho
ren en schoongemaakt. De ge
wenste afbeelding wordt met
soort plakplaatje op de huid af
gebeeld. En die tekening wordt
dan overgetrokken met de ta-
toeëernaald. Als het werk klaar is
wordt er een grote hoeveelheid
vaseline over de aangetaste huis
gesmeerd. De wond wordt ver
volgens met papier afgedekt.
Daarna moet er altijd worden af
gewacht of de tatoeage ook mooi
blijft en of de bewerkte huidplek
niet gaat ontsteken.
Tijdens de 'tattoo-convention'
in Paradiso werd in tientallen
stands druk getatoeëerd, een an
der belangrijk onderdeel was het
kijken naar 'tattoos'. Vele 'vol-
getatoeëerde' conventie-bezoe
kers konden het niet laten al
ruim voor de mister en miss-tat-
too verkiezing hun kleren uit te
trekken en hun lichaam aan ie
dereen te showen/ Een rug met
daarop de afbeelding van Elvis
Presley trok veel belangstelling
en werd volop gefotografeerd.
De bezitters van de tatoeages ge
noten zichtbaar van alle aan
dacht.
Piet Damen en Janny Ravensbergen bekijken materiaal dat ze
tijdens de bijeenkomsten kunnen aanbieden. (foto j. Holvast)
Eén van de deelnemers toont zijn van top tot teen versierde lichaam.
Nob eteis k siapen na ...mr
ftet gdiooImdencek en Verder G&l
niet-1fan plan ötie fookuS- af/cs wel
i/fllantè no6 OD k stantj*r! 7^v
(Wordt vervolgd)