IVANMOOR
Vormgeving Deens meubel
basis exportsuccessen
I WONEN
[2^] de Bijenkorf
BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF
DINSDAG 24 FEBRUARI 1987
PAGINA 9
Tweederde van de totale Deen
se meubelproduktie gaat naar
het buitenland. De aparte
vormgeving draagt in hoge ma
te bij tot de exportsuccessen,
die omstreeks 1950 begonnen
en die sindsdien, ondanks de
wereldrecessie, alleen maar
zijn toegenomen. Deense meu
belen worden geproduceerd in
veel kleine en enkele grotere
fabrieken. De meeste daarvan
zijn samenwerkende werk
plaatsen. De produktie is geba
seerd op vakmanschap, terwijl
het grote aantal kleine firma's
een breed en gevarieerd assor
timent waarborgt.
Naar schatting heeft de
Deense meubelindustrie onge
veer 6000 modellen in produk
tie. De meubelindustrie is een
houtverslindende bedrijfstak.
Traditiegetrouw is beukehout,
dat fijn timmerhout is voor
stoelen en andere meubels, de
voornaamste grondstof.
Twee factoren hebben de Deense
meubelen hun reputatie gegeven:
vormgeving en vakwerk. De indus
trie heeft een systeem aangemoe
digd waarin de vormgever meer
een free-lance medewerker dan
een werknemer is. De ervaring
heeft geleerd dat samenwerking
tussen ontwerper en fabrikant
prachtige resultaten oplevert.
Samenwerking met onafhanke
lijke ontwerpers is alleen mogelijk
in combinatie met een doelmatig
opleidingssysteem. De meeste ont
werpers studeren aan de School
voor Toegepaste Kunsten en be
zoeken later ook de Koninklijke
Academie voor Meubel-ontwer
pers. De academie stond aan de
wieg van de moderne meubelkunst
en de school is een bron van inspi
ratie.
Interesse
Aan de Deense meubelkwaliteit
ligt een de levendige interesse van
de meeste Denen voor hun dage
lijkse omgeving ten grondslag. Bij
na zonder uitzondering zijn de
Deense meubelen gemaakt voor
dagelijks gebruik. De Deense fa
brieken voeren niet alleen meubels
uit, ze vertegenwoordigen ook een
levensstijl. In Denemarken wordt
meubilair beschouwd als een vorm
van architectuur. Heel wat archi
tecten die bouwwerken tekenen,
ontwerpen ook het daarin te plaat
sen meubilair. Een huis en de meu
bilering daarvan vormen één ge
heel, een weldoordacht milieu. De
Denen maken weinig onderscheid
tussen meubels voor thuis of voor
een openbaar gebouw. Alleen de
kwaliteit is bepalend.
De groeiende samenwerking tus
sen ontwerpers en fabrikanten
wordt gesteund door de associatie
van Deense meubelfabrikanten.
Daardoor konden veel nieuwe na
men en stijlen worden toegevoegd
aan de rij van jonge ontwerpers.
Soms wordt gezegd dat er niets
nieuws is gebeurd in de Deense
meubelwereld sinds de klassieke
periode in de jaren '40 en '50. Dat is
niet juist. De Deense klassieken le
ven voort, maar veel nieuwe na
men dragen bij tot de ontwikkeling
van het Deense meubelontwerp,
zoals Jorgen Gammelgaard, Ras
mussen Rolff, Rud Thygesen,
Johnny Sorensen, Roald Steen
Hansen, Nissen Gehl, Niels
Bendtsen, Jens Ammundsen, Ja
cob Jensen, Niels Jorgen Hauge-
sen, Friis Moltke.
In een van de oudste gebouwen
van Kopenhagen, het oude zieken
huis naast de Heilige Geestkerk,
houdt een groep meubelenthou
siastelingen zich bezig met meube
lexperimenten en het uittesten van
nieuwe vormen. Hoewel beschei
den van omvang, is het een belang
rijk centrum voor meubelmakers
en vormgevers.
Enthousiasme en innovatie zijn
de drijvende krachten achter de
expositie, waarop meubelmakers
meubilair laten zien dat nog in ont
wikkeling is. Verder worden nieu
we vormen getoond of worden
nieuwe technieken geprobeerd. Er
zijn zowel voorbeelden te zien van
experimentele meubelen als van
modellen die hun definitieve vorm
al hebben gekregen.
Kleine elite
Tot de kleine elite van internatio
nale meubelontwerpers behoort
onder andere Poul Kjaerholm. Zijn
ontwerpen leverden hem praktisch
alle in de wereld verkrijgbare on
derscheidingen op het gebied van
door Jan Stevens
Voorbeeld, van een Deense woonkamer
design op. En zijn werken zijn in
veel musea te bewonderen. Kjaer-
holms constructies zijn kenmer
kend, maar ook logisch, tot in de
kleinste details. Er is niets overbo
digs aan en gewoon bij de tijd.
Poul Kjaerholm en Ejvind Kold
Christensen functioneerden 25 jaar
lang, tot de vroegtijdige dood van
Kjaerholm in 1980, als het ideale
ontwerper-fabrikantteam. In 1982
besloot Kold Christensen zich te
rug te trekken en in 1986 werd
Fritz Hansen de fabrikant en leve
rancier van Kold Christensens
Kjaerholm-collectie.
De Fritz Hansen-fabnek produ
ceert al 110 jaar meubelen van ho
ge kwaliteit en de laatste 50 jaar
meubelen, ontworpen door archi
tecten met een internationale repu
tatie. De lopende collectie is uitge
breid en bevat klassieke meubelen,
die al 46 jaar onafgebroken in pro
duktie zijn. Typisch genoeg was
een van de oudste stoelen (een ont
werp uit 1936). het perfecte voor
beeld voor een nieuw meubelpro
gramma dat in 1985 werd gelan
ceerd. Dat zegt iets over Fritz Han-
sens design-politiek, waar 'functio
neel' één van de sleutelwoorden is.
Poul Kjaerholms meubelen zijn de
laatste toevoeging aan de collectie
van Hansen, die verder ontwerpen
omvat van Arne Jacobsen, Kaare
Klint, Hans J. Wegner. Borge Mo-
gensen, Verner Panton, Rasmus
sen Rolff en anderen.
Bewonderen
Hans J. Wegner is de leidende fi
guur van de moderne Deense meu
belkunst, bekend bij en bewon
derd door professionele ontwer
pers over de hele wereld. Hij was
pas 15 jaar toen hij zijn eerste stoel
tekende en sindsdien is hij meube
len blijven tekenen. Tijdloze meu
belen. Ze kunnen gisteren gete
kend zijn, maar ook 25 jaar gele
den. Zijn vroegste modellen wer
den gemaakt voor de belangrijke,
jaarlijkse tentoonstelling, georga
niseerd door het Meubelmakersgil-
de van Kopenhagen. Hij werkte sa
men met Johannes Hansen Mo-
belsnedkeri en zijn doorbraak
kwam in 1949 toen hij een stoel
presenteerde die hijzelf 'de ronde
stoel' noemde. Hetzelfde jaar werd
hij ontdekt door 'Interiors' in de
VS. Dit toonaangevende woonma-
gazine publiceerde een foto van de
ronde stoel op de voorpagina en
noemde het simpel 'De Stoel'.
Het artikel in Interiors markeer
de de start van de Deense meubel
export en Wegner zette zijn samen
werking met Johannes Hansen
voort, een groot aantal excellente
modellen scheppend, die nog
steeds in produktie zijn. Wegner
begon ook te werken met een
groep meubelfabrikanten, ver
enigd in een verkoopmaatschappij.
In deze groep zitten Getama in
Gedsted en Carl Hansen Son in
Een stoer bureauzonder franje.
(foto's Sjors Vlsscherl
Odense, die nog steeds Wegners
meubelen produceren.
In meer recente jaren heeft meu
belmaker Ejnar Pedersen van P. P
Mobler in Allerod, nauw met Weg
ner samengewerkt. Ejnar Pedersen
vernieuwde de produktie van een
aantal van Wegners klassieke mo
dellen en introduceerde enkele
compleet nieuwe stoelen, die Weg
ner speciaal voor P. P. Mobler ont
wierp Wegner is een gekwalifi
ceerde meubelmaker en een zeer
bekwaam vakman. Hij tekent niet
alleen de stoelen, hij produceert
ook de prototypen in de werk
plaats.
Bij zijn ontwerpactiviteiten volgt
Wegner bepaalde, bijzondere the
ma's, die hij geregeld herhaalt. Zijn
startpunt is een Chinese armstoel
en de bovenleuning heeft zijn bij
zondere interesse. Hij streeft naar
variatie in zijn stoelontwerpen
Meubilair is zijn leven geworden.
Omvangrijk
Meubilair van Getama, ontwor
pen door Hans J. Wegner wordt ge
waardeerd overal waar vakman
schap en een volmaakte afwerking
worden gevraagd. Getama's collec
tie is buitengewoon omvangrijk en
de grote produktiecapaciteit van
de firma garandeert dat zelfs grote
meubelprojecten op korte termijn
kunnen worden uitgevoerd. Geta
ma's laatste toegevoegde series,
model 1980, zijn uitgevoerd in licht
eiken.
De Y-stoel is één van Hans J.
Wegners bekendste fabrieksmatig
vervaardigde stoelen. Hij wordt ge
produceerd door Carl Hansen
Son sinds 1950, maar blijft modern
Waarschijnlijk omdat hij zo veelzij
dig is en zo natuurlijk in elk milieu
gezet kan worden. Hij wordt ge
bruikt in huizen en openbare ge
bouwen. Oorspronkelijk zou hij al
leen in beukehout gemaakt wor
den, maar hij is nu ook verkrijg
baar in andere houtsoorten of ge
schilderd, bijvoorbeeld voor ge
bruik in cafetaria's.
Een stoel uit de Bramin-collectie
De Bijenkorf
heeft het tien
•dagen lang zo voor u
ingericht, dat u allerlei
mooie en leuke en
nuttige zaken voor in
huis met forse korting
en kunt aanschaffen.
l.v.m. de opening op 25 maart a.s. van de nieuwe Bijenkorf Utrecht ruimt de 'oude' Bijenkorf daar nu op en zijn de artikelen uit deze advertentie nu niet in Utrecht verkrijgbaar. Zolang de voorraad strekt
Halogeen vloerlamp. 500
Watt Met vloerdimmer en
draaibare reflector, In me
tallic, wit of zwart, normaal
449 - Nu 375-
375.-
Halogeen hanglamp 12V.
50 Watt Witte perspex-
schaal, 50 cm doorsnee
Met zwart of wit kapie,
normaal 449 - Nu 375 -
A49-- 375-
Matras/bodem combi
natie. Matras 14 cm vol-
schuimrubber. met scha
pewollen afdeklaag. Bo
dem: hoofd- en voeteinde
verstelbaar en met extra
hoofdsteun Combinatie
90x200cm,normaal 1175-
Nu 1000.- Combinatie
80x200 cm, normaal
1125.-Nu 950.-
Matras en bodem ook
los verknigbaar.
v.a.4*25^ 950.-
Zitgroep. Paris. Met so
lide binnenwerk. In diver
se kleuren en dessins
3-zitter, normaal 2249-
Nu 1895.- 2,5-zitter, nor
maal 1995.- Nu 1695.-
2-zitter. normaal 1749-
Nu 1495.- Fauteuil, nor
maal 1449 - Nu 1195.-
v.a.4749r= 1495.-
Gordiinstof 100% katoe
nen satiin met chintz finish
120 cm breed. In 6 kleuren
Per meter, normaal 26 90
Nu 19
-26r9eT9."
Gordiinstof met bouclé-
structuur. In 4 kleuren
150 cm breed. Per meter,
normaal 26 90 Nu 19
■2êr9eT9.-
Dhurries Wol, hand-
geweven. In 4 dessins
en 5 kleurstellingen.
Ca 200x300 cm. nor-
i maal 1299 - Nu 950 -
Ca 170x240 cm. nor
maal 899 - Nu 650 -
Ca 140x200 cm. nor
maal 599 - Nu 450.-
Ca 70x130 cm. nor
maal 199- Nu 150 -
v.a.499^ 150.-
