Voedselhulp
aan kampen
uitgesteld
Steeds meer Israëli's fel
tegen ruil gevangenen
Opschudding over munitie-smeergeld
Ondanks akkoord Syrië
Leider van
Contra's
stapt op
Z-Afrika geeft oproer
in gevangenissen toe
5,6%
WANNEER KOMT UW
SPAARGELD VRIJ?
ROPARCO
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1987
PAGINA 5
BEIROET (DPA/AP/ANP) - De sji'itische Amal-militie liet
gisteren toch nog geen voedsel en medicijnen door naar de
twee al maanden belegerde Palestijnse kampen Bourj al
Barajneh en Shatila ten zuiden van Beiroet. Volgens Amal
kwam dit doordat de Palestijnen zich tegen de afspraak in
nog niet hadden teruggetrokken uit de kustplaats Magh-
dousheh. Om deze reden is de voedselaanvoer in eerste
instantie uitgesteld tot vandaag, zo werd gezegd.
De verovering van de strategische
belangrijke plaats Maghdousheh
door de Palestijnen vormde eind
vorig jaar voor Aamal aanleiding
tot belegering van Palestijnse kam
pen over te gaan.
Het linkse dagblad As-Safir zei
dat de in Syrië gesloten bestands
overeenkomst opriep tot teruggave
aan Amal van Palestijnse stellin
gen bij de Grieks-orthodoxe stad
Maghdousheh in Zuid-Libanon.
De strategische steunpunten, die
vroeger door Amal werden ge
bruikt om de Palestijnse kampen
Ein El-Hilweh en Miyeh Miyeh in
Sidon onder vuur te nemen, wer
den op 24 november door de Pale
stijnen veroverd.
De Palestijnen hebben zich bij
herhaling bereid verklaard hun
stellingen aan neutrale linkse mili
ties over te dragen, maar weigeren
fte stad, die de kustweg tussen Si-
don en Tyrus beheerst, weer aan
Amal over te laten.
Palestijnse commandanten in Si-
don zeiden dat zij geen opdracht
hadden gekregen zich uit Magh
dousheh terug te trekken. PLO-lei-
der Arafat, wiens aanhangers de
kampen verdedigen, is niet bij de
totstandkoming van het akkoord
betrokken geweest. Volgens onaf
hankelijke waarnemers is elke
overeenkomst die Arafat's zegen
ontbeert gedoemd te mislukken.
Onderzeeërs
Volgens een notitie van de toen
malige werfdirecteur Ahlers van
Howalddtswerke Deutsche Werft
(HDW) keurden bondskanselier
Helmut Kohl en de Beierse pre
mier Franz Josef Strauss in juli
1984 de illegale verkoop van bouw
tekeningen voor onderzeeërs aan
Zuid-Afrika goed. Zo'n levering is
verboden krachtens het wapenem
bargo van de VN tegen Zuid-Afri
ka. Een parlementaire onderzoeks
commissie in Bonn onderzoekt
sinds december in welke mate de
regering op de hoogte was van de
plannen. Schreckenberger en an
dere regeringsfunctionarissen heb
ben tot dusverre tegenover de par
lementaire onderzoekscommissie
verklaard dat er geen enkele toe
stemming was gegeven.
Indringer
Een gemaskerde man heeft gis
terochtend gewapend met een ha
mer en mes geprobeerd binnen te
dringen in Kensington Palace in
Londen, waar prins Charles, prin
ses Diana en een aantal andere le
den van het Britse koninklijk huis
op dat moment verbleven. De in
dringer verwondde' twee politie
mannen voordat hij ontwapend
kon worden en werd gearresteerd.
De dader, een 27-jarige werkloze
uit Berkshire ten westen van Lon
den, zal vandaag worden voorge
leid aan de rechter op beschuldi
ging van beraming van een inbraak
en het toebrengen van lichamelijk
letsel.
Rekening
Als één van de eerste Rijnoever-
staten heeft Frankrijk gisteren be
rekend welke schade het heeft ge
leden door de verontreining van de
Rijn tengevolge van de brand bij
het Zwitserse chemische bedrijf
Sandoz. Het wil een schadevergoe
ding van circa 85 miljoen gulden
van Sandoz en de Zwitserse rege
ring. Frankrijk verwacht dat Zwit
serland op korte termijn ongeveer
17 miljoen gulden betaalt ten teken
dat het bereid is tot een 'overeen
gekomen regeling'. Maar indien
nodig gaan de Fransen een juridi
sche strijd om de schadevergoe
ding niet uit de weg.
Veroordeling
Een 27-jarige Westduitser en een
26-jarige Italiaan zijn gisteren door
een rechter in Verona veroordeeld
tot 30 jaar gevangenisstraf wegens
tienvoudige moord. De twee man
nen, Wolfgang Abel en Marco Fur-
lan, waren lid van de extreem
rechtse organisatie Ludwig, die de
verantwoordelijkheid opeiste voor
een reeks rituele moorden. De
slachtoffers waren homosexuelen,
drugshandelaren, een prostituee
en twee monniken. In hun verkla
ringen gebruikten de leden van
Ludwig de nazi-sloganGott mit
uns'. De twee mannen werden in
maart 1984 gearresteerd, toen zij
probeerden een drukbezochte dis
cotheek in brand te steken in Cas-
tiglione delle Stiviere, in het noor
den van Italië.
In de belegerde vluchtelingen
kampen Bouij al Barajneh en Sjati-
la wonen samen zeker 33.000 men
sen en zijn de bewoners er als ge
volg van voedseltekort toe overge
gaan honde- en kattevlees en rat
ten te eten. Sommigen vroegen vo
rige week toestemming om vlees
van overledenen te mogen eten.
Ondervoeding en ziektes eisen
intussen een hoge tol. Sinds het be
gin van de zogeheten kampenoor
log in september zijn als gevolg
van gevechten al naar schatting
bijna 800 mensen omgekomen en
2.000 gewond geraakt. Amal vreest
dat een terugkeer van Palestijnse
strijders in Libanon zal leiden tot
een tweede inval van Israël in Li
banon.
Een woordvoerder van de Euro
pese Commissie deelde gisteren in
Brussel mee dat de Commissie van
plan is ongeveer een miljoen ecu
(ecu is 2,32 gulden) uit te trekken
voor noodhulp aan 'vluchtelingen
uit Zuid-Libanon'. Met internatio
nale en niet-gouvernementele or
ganisaties is contact opgenomen
over de organisatie van de hulpver
lening.
In een verklaring die in Brussel
werd uitgegeven doet de Commis
sie een oproep aan alle partijen in
het gebied om het mogelijk te ma
ken dat de hulpgoederen alle cate-
goriën van de bevolking bereiken
die er behoefte aan hebben. Het
woord Palestijnen wordt in de ver
klaring vermeden.
Inmiddels is bekend geworden
dat Israëlische gevechtsvliegtui
gen vanochtend een aanval uit
voerden op Palestijnse stellingen
in de buurt van de Zuidlibanese
havenstad Sidon. Dit werd door
een militaire woordvoerder in Tel
Aviv meegedeeld. Alle toestellen
keerden veilig op hun basis terug,
zo zei hij. Bij de aanval in het ge
bied Miyeh Miyeh zijn zeker zes ge
wonden gevallen. Gezegd werd dat
twee van de zes gevechtsbommen
werpers zeker acht raketten af
vuurden tijdens de 15 minuten du
rende aanval ten zuidoosten van
Sidon. De andere vliegtuigen zorg
den voor dekking.
Een angstig Palestijns meisje dat ontvluchtte uit het belegerde kamp
Bourj El-Barajneh eet brood. Ze was gisteren aangekomen in een ander
kamp ten westen van Beiroet. (foto ap>
TEL AVIV (GPD, AP) - Twintig Is
raëli's die in het verleden op één of
andere manier het slachtoffer wa
ren van Palestijnse terreur, hebben
gistermiddag bij het hooggerechts
hof in Jeruzalem middels een peti
tie verzocht de regering te verbie
den Palestijnse gevangenen te rui
len tegen een in Libanon vermiste
Israëlische co-piloot en daarmee
misschien de vrijlating van drie
Amerikaanse en een Indische
hoogleraar te bewerkstelligen. Het
hof zou zich vandaag beraden over
de ontvankelijkheid van het ver
zoekschrift.
Samen met honderden adhesie-
betuigers demonstreerden de in
dieners van de petitie gisteren op
verschillende plaatsen in Jeruza
lem. Voor het gerechtsgebouw en
de ambtswoning van de president
leidde dat tot kortdurende ongere
geldheden. Ook trokken de beto
gers naar het Amerikaanse consu
laat in Jeruzalem en kregen daar
gelegenheid hun standpunt aan
een diplomaat uiteen te zetten.
Onder de demonstranten waren
veel ouders wier zonen of dochters
de afgelopen jaren binnen Israël of
in de bezette gebieden zijn ont
voerd en vermoord. Zij droegen
spandoeken met leuzen als: „Ame
rika dwing ons niet de moorder-
naars van onze kinderen vrij te la
ten".
Als woordvoerder van de veront
ruste families trad Meir Indor op.
Hij was twaalf jaar geleden zwaar
gewond geraakt bij een aanslag
door Palestijnen in de bezette Ga-
zastrook. „Laat hen de prijs voor
hun daden betalen", zei hij tegen
over een verslaggever van radio-Is-
raël. „Hen loslaten betekent juist
een aanmoediging van terreur. Nu
WASHINGTON (AP) - De Nica
raguaanse oppositieleider Ar-
turo Cruz heeft gisteren aange
kondigd dat hij uit de anti-san-
dinistische verzetsbeweging
stapt.
Cruz was vroeger Nicara
gua's ambassadeur in de VS,
maar toen hij gedesillusioneerd
raakte over het beleid van de
Sandinistische regering, trad
hij toe tot de overkoepelende
verzetsbeweging Verenigde Ni
caraguaanse Oppositie.
Cruz is wel steeds op gespan
nen voet blijven staan met de
leiders van de militaire verzets
groepen. Hij lichtte zijn besluit
om uit de verzetsbeweging te
treden in een vraaggesprek met
de tv-omroep ABC toe met de
verklaring dat de coalitie van
verzetsgroeperingen niet effec
tief opereert en dat wijzigingen
noodzakelijk zijn in de organi
satie.
„Ik wil niet in enige discussie
betrokken worden die gezien
wordt als betrof het een macht
strijd," aldus Cruz, die in de VS
geldt als de verzetsman met
veruit de meeste geloofwaar
digheid en gezag.
Een aantal Contra-leiders
heeft Cruz nooit helemaal ver
trouwd omdat hij tot de Sandi
nistische regering heeft be
hoord. Cruz had op zijn beurt
kritiek op denkbeelden van de
Contra's die naar zijn mening
ondemocratisch zijn. Cruz
heeft ervoor gewaarschuwd dat
het weinig zin heeft om de
„Sandinistische kliek" te ver
vangen door een andere bewe
ging die zich even weinig aan
trekt van democratische begin
selen.
De Amerikaanse onderminis
ter voor inter-Amerikaanse za
ken Abrams zei dat het een
„ware slag voor het verzet" is
als Cruz vertrekt. „Er is een
voudig niemand die de strijd
voor democratie in Nicaragua
meer symboliseert dan Arturo
Cruz," aldus Abrams, die daar
aan toevoegde er alles aan te
zullen doen om Cruz op andere
gedachten te brengen.
Cruz heeft een belangrijke rol
gespeeld bij het overhalen van
het Congres verleden jaar bij de
hervatting van de militaire
steun aan de Contra's. Als Cruz
zich terugtrekt zal het Congres
eerder geneigd zijn om op nieu
we voorstellen van de regering
over militaire hulp negatief te
reageren, zo wordt in Washing
ton aangenomen.
PARIJS (AP) - Een protesterende leraar draagt een masker dat premier
Chirac voorstelt tijdens een demonstratieve mars van leraren door Parijs
gisteren om hun onvrede te tonen met de plannen van de regering om de
functie van schoolhoofd weer in te voeren. Het aantal deelnemers aan de
betoging bedroeg circa 50.000. Door het besluit van minister van onder
wijs Monory krijgen de schoolhoofden weer de bevoegdheid te geven om
het onderwijzend personeel van advies en kritiek te dienen. Monory liet in
een interview weten ondanks het massale protest de nieuwe maatregel te
willen doorzetten omdat die naar zijn oordeel de kwaliteit van het onder
wijs zowel voor leerlingen als onderwijzers ten goede komt.
JOHANNESBURG (AFP/AP) - De
Zuidafrikaanse regering heeft gis
teren toegegeven dat er verleden
jaar ernstige onlusten - opstanden
en hongerstakingen - zijn geweest
in de gevangenissen waar mensen
zonder vorm van proces worden
vastgehouden. Een onafhankelijk
onderzoeksinstituut maakte de
zelfde dag bekend dat er verleden
jaar zeker 1.298 mensen zijn ge
dood bij politieke gewelddadighe
den, 40 procent meer dan er vol
gens de autoriteiten zijn omgeko-
De minister van justitie, Kobie
Coetsee, verklaarde in het parle
ment dat 1.456 mensen die vastzit
ten op grond van bepalingen van
de noodtoestand verleden jaar
hongerstakingen hebben gehou
den. Het waren doorgaans groepen
gevangenen die in hongerstaking
gingen en het was duidelijk dat het
om georganiseerde acties ging, al
dus Coetsee.
In 17 gevangenissen waren der
gelijke acties gehouden, zo zei hij.
BRUSSEL (GPD) - Het staat vrij
wel vast dat bij de aankoop in 1985
door het Belgische leger van voor
450 miljoen gulden aan 155-mm-
granaten, door de Amerikaanse fir
ma GDC flinke bedragen aan
smeergeld zijn betaald. Mede daar
door zou de Nederlandse munitie
fabrikant Eurometaal de order zijn
misgelopen.
door
Hans de Bruijn
De Belgische justitie is deze
week tot actie overgegaan, nadat
een onderzoek dat meer dan een
jaar heeft geduurd voldoende be
wijsmateriaal had opgeleverd. Eén
persoon is gearresteerd, terwijl het
gerecht drie bureaus op het hoofd
kwartier van de Belgische land
macht in Evere zou hebben laten
verzegelen.
Defensieminister Francois Xa-
vier de Donnea bevestigde gisteren
in een debatje in het Belgische par
lement dat bij de aankoop van de
granaten wellicht onregelmatighe
den hebben plaatsgevonden. Over
de details van de zaak wilde hij,
hangende het gerechtelijk onder
zoek, niets meedelen. Wel zei hij
dat de aankoopprocedures bij de
krijgsmacht herzien moeten wor
den.
De affaire kwam in juni 1985 aan
het licht. De Zaanse munitiefa
briek klaagde er toen bij de Neder
landse staatssecretaris van defen
sie Van Houwelingen over, dat zij
de grote Belgische order dreigde
mis te lopen. Eurometaal zou te ho
ren hebben gekregen dat het alleen
een kans maakte als het bereid was
„de kromme weg te bewandelen".
Dat betekent dat smeergeld
diende te worden betaald aan een
man, die namens het Belgische mi
nisterie van defensie bemiddelde
bij de aankoop van de 100.000 gra
naten, die bedoeld zijn voor het ge
schut van de landmacht. Van Hou
welingen maakte toen duidelijk
dat Eurometaal niet op dat verzoek
mocht ingaan.
De order ging uiteindelijk naar
de Amerikaanse General Defense
Corporation (GDC). Die bleek ech
ter meer geld voor de levering te
vragen dan Eurometaal, wat de ge
ruchten over omkoping versterkte.
De toenmalige Belgische minister
van defensie, Freddy Vreven, ont
kende de beschuldigingen in alle
toonaarden.
Volgens Vreven was GDC welis
waar wat duurder, maar kon Euro
metaal de granaten niet op tijd le
veren. Bij de Nederlandse fabriek
zou nog een nieuwe produktielijn
moeten worden gebouwd, terwijl
de Amerikanen op kórte termijn
konden leveren. Vreven zei dat de
fensie geen smeergeld had betaald.
Naar nu blijkt heeft GDC echter
het 'commissieloon' voor de be
middelaar, een zekere Johan Lam-
paert, tegen de voorschriften in
doorberekend in de prijs van de
weten ze dat een veroordeling tot
levenslange gevangenisstraf
slechts een of twee jaar kan inhou
den", aldus Indor.
De zegsman van de demonstran
ten doelde op de meest omstreden
gevangenenruil in Israël twee jaar
gelden. Toen werden 1150 Palestij
nen uitgewisseld tegen slechts drie
krijgsgevangenen. Een ongewoon
hoge losprijs die mede tot gevolg
had dat de door Libanese sji'iten
gegijzelde bemanning en passa
giers van een TWA-lij ntoestel op
de luchthaven van Beiroet de vrij
heid herkregen. Juist die samen
hang kwam de Israëlische regering
in eigen land en internationaal op
forse kritiek te staan.
Het hekelen van dat beleid ebde
in Israël niet meer weg. Veel Israe
li's keerden zich steeds feller tegen
een politieke knieval voor terorris-
me, vooral omdat achteraf bleek
dat een aantal van de 1150 losgela
ten Palestijnen die op de bezette
westelijke Jordaanoever woonden,
weer bij bomaanslagen, bijvoor
beeld op bussen of haltes, betrok
ken waren geweest. De indruk be
staat nu dat veel Israëli's meer dan
ooit tevoren mordicus tegen een
gevangenenruil zijn, voor wie dan
ook.
De emoties bij de ouders en fa
milieleden van de slachtoffers van
de Palestijnse terreur zijn te begrij
pen. Zij maken er geen geheim van
voor de doodstraf te zijn. Een in
Nederland geboren Israëlische
vrouuf wier zoon en zijn vriendin
ruim twee jaar geleden in de buurt
van Jeruzalem door Palestijnse ter
roristen werden misbruikt en afge
slacht, zei onlangs met tranen in
haar ogen. „Je moet mij niet vra
gen of het juist is die moordenaars
vrij te laten om er andere levens
mee te redden".
Dat is ook het dilemma voor de
Israëlische regering, die vrijwel ze
ker op dit moment onderhandelt
over een massale gevangenenruil.
Het kabinet kent de trauma's on
der het volk en zal er meer dan een
vorige keer rekening mee willen
houden.
Overigens hebben zowel de rege
ring van Israel als die van de VS
gisteren nog eens beklemtoond dat
er onderhandelingen gaande zijn
over een ruil van gevangenen en
gegijzelden.
De leider van de sji'itische Amal-
militie, Berri, zei gisteren te ver
wachten dat de vermiste onder
handelaar van de Anglicaanse
kerk, Waite, spoedig zal worden
vrijgelaten. Hij gaf niet aan waarop
die verwachting is gebaseerd.
Overloper
De directeur van het Instituut
voor Mechanica in Karl-Marx-
Stadt, dr. Klaus Hennig, is volgens
het Westduitse dagblad Die Welt
overgelopen naar de Bondsrepu
bliek. De 52-jarige hoogleraar zou
als vakspecialist met een Oostduit-
se delegatie naar de Bondsrepu
bliek zijn gekomen en zich hebben
aangemeld bij het opvangcentrum
voor Oostduitse vluchtelingen in
Giessen. De delegatie wilde in de
Bondsrepubliek contact leggen
met gespecialiseerde bedrijven.
Van officiële zijde werd het bericht
ontkend, noch bevestigd.
Weer VS-kernproef
LAS VEGAS (AP) - In de woestijn
van Nevada is gisteren weer een
kernproef gehouden. Woordvoer
der Jim Boy er van het Amerikaan
se ministerie van energie zei dat er
een explosie van minder dan
20.000 ton TNT heeft plaatsgevon
den.
De kernproef kwam acht dagen
na de eerste van dit jaar, die werd
uitgevoerd tot grote woede van
kernwapentegenstanders en de
Sowjet-Unie.
De So\yjet-Unie heeft laten we
ten dat zij haar eenzijdig afgekon
digde kernproefstop ongedaan zal
maken als de Amerikanen met de
proeven doorgaan.
Uit kringen van anti-kernwa
pensactivisten is vernomen dat de
Amerikanen tussen februari en
april zes proeven zullen houden.
ADVERTENTIE
Bij hun optreden hadden de direc
ties van de strafrichtingen zich
steeds rekenschap gegeven van de
„internationaal aanvaarde praktij
ken". Sedert juli 1985 hadden be
wakers 20 maal bij opstanden ge
bruik gemaakt van traangas, zo
voegde de minister er nog aan toe.
Helen Suzman, afgevaardigde
van de oppositievoerende Progres
sieve Federale Partij, verzocht de
autoriteiten om nadere informatie
te verstrekken over het aantal ge
vangenen, hun leeftijd en de duur
van hun gevangenschap. Minister
van Openbare Orde, Vlok, ant
woordde dat hij volgende week op
het verzoek zal reageren.
Het Instituut voor raciale betrek
kingen meldde gisteren dat sinds
de afkondiging van de noodtoe
stand, verleden jaar juni, het poli
tiek geweld in Zuid-Afrika minder
levens heeft geëist. Vóór de
noodtoestand vielen er gemiddeld
6,4 doden per dag, sinds de
noodtoestand van kracht is zijn dat
er 2,1.
munitie. Lampaert zou voor zijn
activiteiten een bedrag van 2,2 mil
joen gulden hebben ontvangen.
Het geld is overgemaakt naar een
Belgische postbusfirma op het Ka
naaleiland Jersey.
Nadat Vreven na de verkiezin
gen van oktober 1985 het politieke
veld had geruimd, werd de zaak
toch weer opgepikt. Minister De
Donnea gaf in maart vorig jaar op
dracht aan het Hoog Komité van
Toezicht, een soort ambtenaren-
rechtbank, om de zaak te onder
zoeken.
De bevindingen van dat Komité
zouden er volgens de socialistische
parlementariër Louis Tobback, die
gisteren minister De Donnea inter
pelleerde, niet om liegen. De Don
nea gaf toe dat de aankoopproce
dures bij de Belgische krijgsmacht
niet deugen. Hy stelde voor de con
trole daarop voortaan niet alleen
door militaire, maar ook door bur
gerlijke instanties te laten uitvoe-
Zo'n vraag hoeft aan Roparco
spaarders nimmer gesteld te worden.
Zij kunnen op elk gewenst
moment tot f 25.000,- per maand
kosteloos opnemen. En met één
maand opzegtermijn
geldt dat zelfs voor
ieder bedrag.
Die vrijheid van opnemen
wordt gecombineerd met een hoge
rente.
Bovendien kent Roparco een
unieke winstdeling. Over de jaren
1982 t/m 1985 leverde dat voor
rekeninghouders per jaar een extra
rente op van gemiddeld
0,34%; over 1985 was dit
Als u uw spaargeld ook in vrijheid wilt
laten groeien, vult u dan onderstaande
bon in.
j Stuurt u dc brochure over de Roparco Rekenine na;
30609™"1
„J
j
Dcre bon in envelop ronder poslzettcl renden aan Roparco N V
Antwoordnummer 5555.3000 VB Rotterdam.Tel 010-46633330(4667777
i top werkdagen van 08.00 tot 21.00 uurk j
IJ^^RjWT.MLLR VRIJHEID.PUJS WINSTDEUNGj
Een initiatief van dc Roheco Groep.