Tk laat een stukje van mezelf zien'
Liberace
overleden
aan aids
Den Haag herdenkt
Constantijn Huygens
Kennismaldng met werk
Hij ma roept vragen op
DINSDAG 10 FEBRUARI 1987
PAGINA 17
LEIDEN - Jozef van den Berg,
Kees Brusse, Robert Paul en Ani
ta Meyer. Deze namen prijken de
ze week op de affiches van de
Leidse Schouwburg. En in het
LAK-theater heeft de première
plaats van 'Messmer', de eerste
produktie van de Stichting Pont
Mobile. Bovendien wordt in het
komende weekeinde in de Stads
gehoorzaal de Up With People
Show gegeven, waaraan tal van
jongeren uit diverse landen hun
medewerking verlenen.
De pleisterplaats
Solo-acteur en poppenspeler
Jozef van den Berg heeft de afge
lopen week zijn nieuwste theater
programma,'De pleisterplaats',
in Nijmegen in première ge
bracht. 'Overrompelend', schrijft
de toneelredacteur van de Tele
graaf. 'Nog niet sterk', meldt de
recensente van het Algemeen
Dagblad. Hoe dan ook. Jozef van
den Berg heeft met eerdere pro
gramma's ('De geliefden' behoor
de tot die reeksgrote successen
geboekt, reden waarom de Nij
meegse schouwburg twee avond
en achtereen was uitverkocht. In
'De pleisterplaats' drijft hij met
dit succes enigszins relativerend
de spot. Hoe de voorstelling mor
genavond in de Leidse Schouw
burg ook uit zal pakken, dat ge
geven staat in elk geval vast.
Overigens geeft Jozef van den
Berg morgenmiddag met zijn
popped een voorstelling voor kin-
Jozef van den Berg, woensdagavond in de Leidse Schouwburg.
deren, eveneens in het theater
aan de Oude Vest (aanvang 14.30
uur).
De huisbewaarder
Tot de meest gespeelde toneel
stukken behoren die van Harold
Pinter. Vooral 'De huisbewaar
der' wordt vaak op de planken
gezet. Dat gebeurd ditmaal door
Kees Brusse, Johan Ooms en Hid-
de Maas. Zij brengen het stuk
donderdagavond, als vrije pro
duktie en in de Nederlandse be
werking van van Gerard Reve.
in de Leidse Schouwburg. Kees
Brusse speelt de rol van de zwer
ver Davies. aan wie onderdak
wordt verleend door Aston (Jo
han Ooms). De rol van Astons
broer Mick komt voor rekening
van Hidde Maas. 'The Caretaker'
is in 1959 geschreven en kan als
één van de klassiekers van het
moderne toneel worden be-
Robert Paul
Robert Paul: imitator, cabare
tier. liedjeszanger. Zijn nieuwste
programma heet 'Gekkenwerk'
en gaat zaterdagavond in de
Leidse Schouwburg. Had zijn vo
rige programma, als actueel the
ma de computer en de chip, in de
ze show ligt het accent wat meer
in de persoonlijke (levens)sfeer.
'Het nieuwe programma bevat
zoveel autobiografische aspecten
dat ik een. stukje van mezelf laat
zien', aldus Robert Paul in een
interview. De show is ook in een
ander opzicht nogal 'eigen', want
de teksten zijn voor het grootste
deel zelf geschreven. Robert Paul
verzekerde zich niettemin van de
medewerking van o.a. Michel
van der Plas. Deze maakte voor
hem een lied en een conférence.
Het programma vermeldt geen
naam van een regisseur. Robert
Paul: 'Ik weet precies wat ik wil
en op welk moment ik waar moet
staan. Het is voor mij een sponta
ne aangelegenheid. Ik wil mijn
vrijheid behouden en niet in een
concept op een podium staan. De
mise en scène ontslaat door de
reacties van het publiek'.
Anita Meyer
'Now and Forever', zo luidt het
programma waarmee zangeres
Anita Meyer op het ogenblik door
het land toert. Een show speciaal
opgezet om haar nieuwste, gelijk
namige. elpee bij het grote pu
bliek te promoten, maar ook een
show die voor een deel financieel
mogelijk werd gemaakt door
sponsoring. Anita Meyer: 'We ho
pen met deze tournee heel bewust
een wat breder publiek te berei
ken, zeker niet alleen de jonge
ren. De show is zo opgebouwd dat
ledreen van onze muziek kan ge
nieten. Je hebt dan ook de moge
lijkheid om wat meer nummers,
die misschien niet direct op een
elpee passen, te brengen. Wat
meer balladg en ander gevoeliger
werk'. Anita Meyer wordt tijdens
haar concert, volgende week
dinsdagavond in de Leidse
Schouwburg, begeleid door de
band van Jan Rietman
Messmer
'Messmer' is de eerste produktie
van Stichting Pont Mobile. Dc
voorstelling is te zien in het LAK-
theater op donderdagavond
(voorpremière), vrijdag (premie-
re) en zaterdag.
Gustav Messmer, een man van
83 jaar, vormde volgens de pro
grammatoelichting de aanlei
ding tot het maken van deze
voorstelling. Zevenendertig jaar
lang was hij opgesloten in een
psychiatrische inrichting. Sinds
dien houdt hij zich uitsluitend
bezig met het ontwerpen en bou
wen van maquettes en vliegap
paraten op ware grootte, waar
mee hij probeert zich van de
zwaartekracht te ontdoen.
Circus Elleboog
De kindervoorstelling op zon
dagmiddag in het LAK-theater
wordt verzorgd door Circus Elle
boog uit Amsterdam. Koorddan
sers. jongleurs, goochelaars, tra
pezewerksters en acrobaten ze
verschijnen allemaal in de piste
Een voorstelling voor heel het ge
zin. vindt het LAK. Aanvang
15.00 uur.
Beat of Future
Beat of Future. Onder dat mot
to brengen ruim honderd jonge
ren uit tal van landen vrijdag
en zaterdagavond een muzikale
show in de Stadsgehoorzaal.
De jongeren, allen in de leeftijd
van achttien tot vijfentwintig
jaar. maken deel uit van de orga
nisatie Up with People, die in
1968 inde Verenigde Staten werd
opgericht.
Up with People omvat in totaal
vijf groepen jongeren, die op
vrijwel alle continenten actief
zijn. De belangrijkste doelstel
ling is óm jongeren op een blijde
manier in aanraking te brengen
met andere culturen en onderling
begrip te kweken. De groep, die
deze week Leiden aandoet, komt
met een swingende show vol
klank en kleur. Kaarten voor de
ze muzikale avond zijn o.m. bij
K&O verkrijgbaar.
Robert Paul over Gekkenwerk"
LEIDEN/GRONINGEN
(GPD) - Robert Paul trekt
met zijn vierde theater
programma door het land.
Een programma waarin
hij zich wat persoonlijker
opstelt dan tot nog toe het
geval is geweest.
door
Jacques d'Ancona
Robert Paul over zijn motivatie
..Het nieuwe programma bevat
zoveel autobiografische dingen
dat ik een stukje van mezelf laat
zien. Het staat haaks op mijn an
dere shows. Er zit een duidelijk
standpunt m de Partij van het
Lachen en van het slot kun je
zeggen dat het zeer geëngageerd
- Dat nieuwe programma gaat
Gekkenwerk heten. Hoe ziet het er
ongeveer uit?
Robert Paul: "Het begint 's
ochtends om acht uur bij mij
thuis. Dat is dus al heel wat. Het
duurt een hele dag, althans dat
suggereer ik op het toneel. Het
thema is dus mijn vak. Je mag
wel zeggen dat het wat dat be
treft enig in Nederland is... Er zit
heel veel tekst in. Meer.dan in
mijn drie vorige shows. Je kunt
er trouwens op rekenen dat het
snel gaat".
Robert Paul heeft het grootste
deel zelf geschreven. Een karwei
dat in de voorbije zomer de klui
zenaars-discipline eiste van dag-
in-dag-uit schrijven en nog eens
schrijven. Voor dat doel had hij
zich teruggetrokken in een hotel
kamer om ongestoord door wie
of wat dan ook te kunnen
werken.
Robert Paul verzekerde zich
onder anderen van de medewer
king van een tekstschrijver met
een belangrijke reputatie in de
kleinkunst. Michel van der Plas.
Deze maakte voor hem een lied
en een conférence, omdat hij
zich aan getrokken voelde tot het
thema en zijn theater persoon
lijkheid. Heimig van der Vegt en
Erik van der Wurff leveren de
muziek. Een regisseur staat niet
vermeld in het programmablad.
Dat klopt. Die is er niet.
Robert Paul: "Ik weet zo exact
wat ik wil en op welk moment ik
waar ga staan, dat ik geen regis
seur nodig heb. Het is voor mij
een spontane aangelegenheid. Ik
wil mijn vrijheid behouden en
niet in een concept op een po
dium staan. De mise en scène on
tstaat door de reacties van het
publiek. Ik zei het al: de nieuwe
show staat haaks op de vroegere
Het programma wordt spontaner
en de mensen raken er nog meer
bij betrokken. Daar komt bij dat
het thema van de laatste show -
automatisering en de effecten
van de computermaatschappij -
zich niet zo leende om persoon
lijk te worden. Dat motto heb ik
eigenlijk nooit gewild. Onder
druk van buitenaf heb ik het ge-
Hoe komt een soloshow tot
stand? Robert Paul (zo heet hij,
het is geen artiestennaam)
schreef een bundel teksten ter
dikte van het nieuwe testament.
Die stapel noodzaakte hem ver
volgens zich veertien dagen be
zig te houden met schiften, voor
dat hij zich in de reeks proef
voorstellingen stortte. Dat zijn er
niet meer dan zes geworden. Van
zichzelf weet hij dat hij het totaal
van het programma (indeling,
tempo, volgorde, enz.) vlot voor
elkaar heeft als de proefvoorstel-
lingen eenmaal lopen.
Dat is een
'routineklus geworden. Per slot is
hij al veertien jaar bezig. Hoewel,
er blijft altijd onzeker heid. De
spanning stijgt als de première-
avond nadert en vrienden weten
datje Robert in die ze nuwenpe-
node niet lastig moet vallen. Hij
lééft dan voor zijn programma en
heeft nergens anders oog voor.
Over het resultaat stelt hij vast:
„Dit is het. Ik kan er niet meer
van maken dan het nu is. De er
varing zal leren hoe het uitpakt.
Voor het publiek is het altijd
weer de vraag waar de cabare
tiers het vandaan halen. Robert
Paul reageert er nogal nuchter
op. „Je begint met niets: een
blocnoot waar geen woord op
staat. Tot aan de laatste dag van
de voorstelling blijft het bouwen
aan het programma De regels
moe ten zich gaan vullen voor
twee uur theater. Het verveelt
niet. Elke avond kunnen er ande
re dingen bij komen. Ik ga uit
van een aantal onderwrpen en
ideeen In twee tot drie maanden
moet ik de show dan schrijven.
Onder de druk van de pomp ont
staat het echter vooral in de laat
ste week... En dan vraag ik me af
hoe het mogelijk is dat er wéér
een programma is. Ga 't maar
eens verzinnen. Ik had niet ge
dacht dat er zoveel nog niet be
dacht is. Op theatergebied is dit
het meest creatieve vak!".
Uiteraard houdt Robert Paul
zich in zijn nieuwe show ook
weer bezig met zijn specialiteit:
imiteren. Hij zoekt steeds naar
herkenbare figuren, mensen die
iets in stem en woordkeus heb
ben waar hij mee uit de voeten
kan. Zijn kracht is dat hij die
creaties iets meegeeft en de eige
naardigheden uitbuit. Bij Robert
Paul is een imitatie meer dan het
nabootsen van een stemmetje.
Hij is pas tevreden als hij zichzelf
dreigt te verwarren met het origi
neel. Voor geen geld geeft hij
prijs wie zijn 'slachtoffers' zijn in
het nieuwe programma.
De goede verstaander mag
echter concluderen dat Robert
Paul zijn inspiratie onder meer
opdeed bij de televisie-uitzen
dingen van de Soundmix- en
Playbackshow van Henny Huis
man. 'Een wonderlijk vak', mij
mert Robert Paul. "Na twee sei
zoenen theater met Zo Gepiept
werd het echt weer eens tijd om
iets anders te doen. Het leuke is
dat je steeds aan het bouwen
bent en het dan los laat om weer
opnieuw te beginnen".
WASHINGTON (GPD) - Liberace.
de vermaarde Amerikaanse show
pianist die vorige week op 67-jarige
leeftijd om het leven kwam, is ge
storven aan aids. Dat heeft een pa
tholoog-anatoom in Californië gis
teren gezegd
Toen Liberace ernstig ziek werd.
circuleerde in kranten in Californië
al gauw het bericht dat de show
man het slachtoffer zou zijn van
aids. Dat werd door de woordvoer
der van Liberace echter met de
grootste klem tegengesproken.
Nadat Liberace medio vorige
week overleed, luidden de officiële
doodsoorzaken volgens een verkla
ring van Liberace's huisarts:
bloedarmoede, emfyseem en
hartklachten. Maar dat was voor de
lijkschouwer van de staat waarin
Liberace woonde, Californië, on
voldoende.
Toen hem bleek, dat de dokter
niet bij het overlijden aanwezig
was geweest, gaf hij opdracht tot
onderzoek. Die opdracht kon hij
mede geven omdat de wet voor
schrijft dat lijkschouwingen moe
ten worden gehouden als het gaat
om de vermoedelijke slachtoffers
van besmettelijke ziekten.
De patholoog-anatoom. Ray
mond Carillo, maakte gisteren de
uitslag van het onderzoek bekend.
Hij zei dat Liberace was overleden
aan een infectie die het gevolg was
van aids, een ziekte die zoals be
kend de afweermechanismen van
hel hchaam aanvalt.
Liberace heeft ongetwijfeld des
tijds zijn woordvoerder de op
dracht gegeven, de werkelijke oor
zaak van zijn ziekte geheim te hou
den. Want de showman was bij al
zijn flamboyante, bijna exhibitio
nistische gedrag op het toneel in
wezen iemand voor wie privacy het
hoogste goed was.
'A room with
a view' beste
film van 1986
NEW YORK (AFP) - 'A room with
a view' van de Amerikaanse ci
neast James Ivory naar de roman
van de Britse schrijver E.M. For-
ster is door de Amerikaanse film
kritiek uitgeroepen tot de beste
film van 1986.
Do National Board of Review of
Motion Pictures, een organisatie
van Amerikaanse critici, die veel
aanzien geniet, onderscheidde re
gisseur Woody Allen voor zijn zijn
mise-en-scène in zijn film 'Hannah
and her Sisters'. Kathleen Turner
werd tot de beste actrice uitgeroe
pen voor haar rol in 'Peggy Sue got
married' van regisseur Francis
Ford Coppola. De beste buiten
landse film van het jaar 1986 is vol
gens de Amerikaanse critici 'Otel-
lo' van de Italiaanse cineast Franco
Zeffirelli.
Tijden een plechtigheid in New
York overhandigde Paul Newman
aan Jack Lemmon een onderschei
ding die de Amerikaanse filmkri
tiek hem heeft toegekend voor zijn
gehele loopbaan als acteur. Paul
Newman werd op zijn beurt door
de critici aangewezen als de beste
acteur van het jaar wegens zijn rol
in de film 'The Color of Money' van
regisseur Martin Scorsese.
DEN HAAG (ANP) - Op 28 maart is
het driehonderd jaar geleden dat
de dichter Constantijn Huygens
overleed. Dat is aanleiding voor
een reeks evenementen in Den
Haag met onder meer een officiële
herdenkingbijeenkomst op de
sterfdag in de Kloosterkerk, met
eraan voorafgaande een tweedaags
congres in de Koninklijke Biblio
theek en met de opening op 27
maart van een tentoonstelling met
thematische opzet in het Museon.
Dit hebben dc Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde, het Mu
seon en het evenementenbureau
van het Algemeen Haags Comité
meegedeeld. Eerder werd al be
kend dat er op 10 maart een Huy-
genspostzegel verschijnt. Boven
dien zien enkele bijzondere publi
katies het licht die aan Huygens
zijn gewijd. Daaronder is een bio
grafie voor een breed publiek van
prof. dr. L.Strengholt, een Huy
gensnummer van het tijdschrift
Ons Den Haag en een bundel we
tenschappelijke artikelen die
wordt geredigeerd door prof. dr.
A.Th. van Deursen, prof. dr E K
Grootes en dr. P.E.L. Verkuyl.
Bij het begin van het congres
opent de Koninklijke Bibliotheek
ook een tentoonstelling die een
overzicht geeft van zijn rijke bezit
aan boeken, documenten en ander
materiaal van en over Huygens. De
expositie in het Muscon belicht zo
veel mogelijk aspecten van het
werk van de veelzijdige Huygens.
Ze blijft er tot juni en is gedurende
de zomermaanden te zien in het
Rijksmuseum Het Loo in Apel
doorn.
Het programma voor de officiële
herdenking vermeldt redevoerin
gen van prof. Strengholt, die aan
de Vrije Universiteit in Amster
dam Nederlandse letterkunde voor
1770 doceert en die ook voorzitter
is van het herdenkingscomité, en
van de historicus dr S. Groeneveld
van de Rijksuniversiteit in Leiden.
Liederen en gedichten van Huy
gens worden gespeeld, gezongen
en voor gedragen door Camerata
Trajectina en Anita Poolman.
Constantijn Huygens werd in
Den Haag geboren en stierf er op
negentigjarige leeftijd. Hij studeer
de rechten in Leiden, maakte di
plomatieke reizen naar Engeland
en Italië, was van 1625 tot zijn dood
secretaris van de Oranjes, ook van
de stadhouders te velde en hij ont
wierp het landgoed Hofwijck in
Voorburg waar hij sedert 1640 rust
zocht en waarin thans ook het Huy-
gensmuseum is ondergebracht.
Expositie bij Fotomania
Expositie met foto's van Peter Hans
Hijma, t/m 14 februari. Galerie Foto
mania, Koppenhinksteeg 6, Leiden.
Geopend wo. t/m za. van 13.00-17.00
LEIDEN - Het fotowerk van Pe
ter Hijma, dat momenteel de
wanden van galerie Fotomania
siert, is het resultaat van twee
jaar lang experimenteren met
het scheppen van eenheid en or
de in een compositie van anorga
nische vormen. Deze "verbeel
dingen van twee-dimensionale
constructies", zoals Hijma zijn
foto's karakteriseert, wijken
sterk af van het soort werk dat
Fotomania op voorgaande expo
sities liet zien.
De selectie voor de tentoon
stelling omvat veertien foto's
met ingewikkelde, vlakke patro
nen, waarin heldere tonen, soms
afgewisseld met een vage
zweem, zorgen voor verschillen
de kleurnuances. In elke compo
sitie vraagt de wisselwerking
tussen de elkaar doordringende
vormen en het effect van licht en
kleur, de aandacht. Hijma com
bineerde in één van zijn stukken
donkere partijen met een trans
parante structuur, die licht lijkt
te vangen. Een donker patroon,
dat mij deed denken aan bel
letjes op een vloeistof, voelde ik
als een minder geslaagde toevoe
ging Het naburige stuk viel op
door het samengaan van vage,
blauwe tinten met sterk rood en
oker, welke kleuren bij mij van
wege een lichte transparantie, de
associatie met een gebrandschil
derde raam opriepen.
Bij een aantal foto's overheerst
in het patroon een duidelijke
richting, die een zekere ordening
teweeg brengt. Het sluitstuk van
de expositie toont het sterkst een
rangschikking in dc indeling van
het vlak. Hijma wil niet alleen or
de zichtbaar maar ook voelbaar
maken. De in zijn composities
gezochte eenheid ziet hij als een
"gevoelsmatig ontdekken van
orde in een continu herschapen
chaos".
De werkwijze van Hijma levert
zeer gevarieerde structuren op
die geheel op zichzelf-staande
beelden vormen. Vreemd genoeg
vindt de maker van deze compo
sities dat de term abstract niet
van toepassing is op zijn werk,
dat getuigt van een nauwgezet
gevolgde benadering.
Zijn uitleg verduidelijkt iets
van zijn motieven maar roept
daarbij ook vragen op. De ken
nismaking met het fotowerk van
Peter Hans Hijma toont evenwel
enkele geslaagde voorbeelden
van zijn werkwijze.
NANCY STOOP.
AMSTERDAM - De Nederlandse theaterdansprijzen zijn gisteren tijdens een plechtigheid in de Amsterdamse
Stadsschouwburg uitgereikt. Toer van Schayk van het Nationale Ballet (midden) kreeg de choreografieprijs.
Nacho Duato van het Nederlands Danstheater (links) ontving de gouden theaterdansprijs en Meir Germano-
vitch Knopper van Reflex werd verrast met een zilveren onderscheiding (f0to anpi
