Nieuw wapen in de strijd tegen
horecavestiging Pieterswijk
'Ouders weten vaalt niet wat
allemaal kan in ziekenhuis'
LEIDSCH
DAGBLAD
Gemeente lanceert leef mi lien verorden i n g
Tien jaar werkgroep Kind en Ziekenhuis
Dollond-
telescoop
Restauratie Hooghstraat
bijna negen ton duurder
DINSDAG 3 FEBRUARI 1987
LEIDEN - De uitbreiding van de
horeca en het stijgende gebruik
van huizen voor kamerverhuur in
de Pieterswijk zal worden tegenge
gaan. Bij de gemeente is hiervoor
een leefmilieuverordening in ont
werp. De bepalingen in het be
stemmingsplan Pieterswijk over
het aantal cafés, dreigen niet door
de Kroon te worden goedgekeurd.
De verordening zal in dat geval
richtlijnen voor de vestiging van
horeca in de wijk verschaffen. Ook
zullen bepalingen over kamerver-
huur opgenomen worden.
Of met behulp van de leefmilieu-
verordening de ongewenste ont
wikkelingen kunnen worden te
gengegaan is overigens nog maar
de vraag. De controle op de nale
ving van de bepalingen is namelijk
dezelfde als de controle op de nale
ving van het bestemmingsplan.
Gemeente-ambtenaar R. van Gu-
lick: "Het is een experiment. Nie
mand moet verbaasd zijn, wanneer
blijkt dat de situatie eigenlijk niet
verbetert met de invoering van de
verordening. Er zal tegen degenen
die de bepalingen overtreden
krachtig opgetreden moeten wor
den, eventueel met behulp van po-
litiedwang. Het is in het verleden
echter gebleken dat het het ge
meentebestuur zwaar valt om dat
dwangmiddel te gebruiken".
Cafés
In de leefmilieuverordening zal
het aantal cafés aan een maximum
worden gebonden. Het is ook de
bedoeling aan te geven waar wel en
waar geen cafés mogen komen. Te
vens zullen er regels opgenomen
worden over het aantal restaurants
in de Pieterswijk. Volgens de amb
telijke toelichting bij de leefmilieu-
verordening bestaat het gevaar dat
restaurants die niet met een restau
rantvergunning (waarvoor hoge
opleidingseisen gelden) worden
gedreven, maar met een caféver
gunning, 'ontaarden in cafés'.
R. van Cruijsen van het wijkco-
mité Pieters- en Academiewijk be
vestigt dat. "Van de van oudsher
gevestigde horeca hebben we wei
nig last. Het probleem is dat er
steeds weer nieuwe zaken bijko
men. Het komt voor dat een eet
huisje in een café wordt omgezet
en vervolgens als café wordt door
verkocht. Het zijn meestal mensen
met een schoen en een slof die zo'n
eetzaak beginnen. De meeste za
ken hebben dan ook weinig toe
komst"
Ook koffieshops zijn onder het terswijk te gaan
staanden, slechts 25 procent woont
in gezinsverband. "Een te eenzijdi
ge bevolkingssamenstelling van de
betreffende binnenstadsgedeelten.
Er bevinden zich in de Pieterswijk
zeer veel monumenten. Een zoda
nig woonmilieu is tegenwoordig
voor zeer vele andere groeperingen
(zoals gezinnen) dan studenten
aantrekkelijk. Ook deze groepen
dienen de kans te krijgen in de Pie-
regiem van de leefmilieuverorde
ning gebracht. Het is echter in de
praktijk wel voorgekomen dat kof
fieshops illegaal zijn omgebouwd
tot cafés. In de praktijk heeft de ge-
Deze huis
houdens zijn bovendien geneigd
veel meer in hun woningen te in
vesteren. Zij nemen daarbij geen
genoegen met een kamer maar
volwaardige bewo-
lijk tegen zo'n ontwikkeling op te
treden. In de verordening zullen
bepalingen opgenomen worden
die een vergunning noodzakelijk restauratie van panden zou inrich-
maken voor het exploiteren van ting tot woningen met minimaal
een koffiezaak. drie kamers, als voorwaarde kun
nen worden opgenomen. Het is de
bedoeling dat de kamerverhuur
panden die door de Stichting Stu
dentenhuisvesting worden be
heerd, blijven gehandhaafd. "Deze
instantie waarborgt tenminste een
redelijk kwaliteitsniveau. Voor
zover bestaande particuliere ver
huurbedrijven verdwijnen, dient
terugkomst hiervan voorkomen te
worden", menen de samenstellers
van de ambtelijke toelichting bij
de leefmilieuverordening.
Het college van B en W zal zich
binnenkort over de leefmilieuver-
De drie medewerksters
Liesbeth Pruijs.
Drugs
Volgens Van Cruijsen zijn het
juist de koffieshops die nogal wat
overlast veroorzaken. "In sommige
zaken wordt in drugs gehandeld.
De politie doet dan wel af en toe
een inval, maar daarna gaat het ge
woon door. Er gaat met die handel
nogal wat kleine criminaliteit ge
paard. Dat geeft de omwonenden
een onaangenaam gevoel".
De voorzitter van het wijkcomité
ergert zich echter niet alleen aan de
overlast van de horeca. Ook het ordening buigen. Gemeente-amb-
toenemende gebruik van huizen
door kamerbewoners irriteert hem.
Van Cruijsen signaleert vervuiling voerd zal worden,
en verwaarlozing van de panden
die voor kamerverhuur worden ge
bruikt. "De huizen worden zelden
of nooit opgeknapt. Er heerst geen
discipline om de boel netjes te hou
den". Van Cruijsen vindt ook dat
de eigenaren van de panden de vei
ligheidsvoorschriften aan hun
laars lappen. "Er worden kamer
tjes gemaakt door houten tussen-
schotten te plaatsen. Het brandge
vaar in die panden is zeer groot. De
verhuur van kamers vindt in de
meeste gevallen illegaal plaats. Het
is echter niet gemakkelijk om op te
treden. Aan het Rapenburg werd
een pand illegaal als kamerverhuur
gebruikt. Wanneer daartegen ech
ter opgetreden wordt, staan er 10
tot 15 mensen op straat. Dan wor
den de bewoners eigenlijk gepakt
en niet de eigenaar", aldus Van
Cruijsen.
tenaar Van Gulick verwacht dat de
verordening na de zomer inge-
Investeren
De bevolking van de Pieterswijk
bestaat voor 75 procent uit alleen-
LEIDEN - In museum Boerhaave
is sinds kort een 18e eeuwse Dol-
lond-telescoop opgesteld. Deze te
lescoop werd door het museum
verworven op een veiling in het
Londense veilinghuis Sotheby. De
meer dan manshoge telescoop is
volgens het museum een voorbeel
dig staaltje van Engelse instru
mentmakerij.
Belangrijk aan de Dollond-tele-
scoop zijn de lenzen. In die tijd had
men veel last van verkleuring van
het beeld dat door een kijker werd
waargenomen. John Dollond wist
in 1757 door een uitgekiend samen
spel van lenzen van verschillende
soorten glas, die verkleuring bijna
geheel teniet te doen.
LEIDEN - Ouders kunnen in de
praktijk hun kinderen op elk mo
ment van de dag in het ziekenhuis
opzoeken, aanwezig zijn bij de on
derzoeken en zelfs in het zieken
huis blijven slapen, het zogenaam
de 'rooming in'. Dit zijn in een kort
bestek de resultaten die de werk
groep Kind en Ziekenhuis heeft
bereikt. Drie medewerkers van de
ze groep - Marion ten Hengel, Lies
beth Pruijs en Jojet Nijkerk - zeg
gen dat het alleen jammer is dat
ouders vaak niet op de hoogte zijn
van alle mogelijkheden.
door
Meindert van der Kaaij
De tien jaar geleden opgerichte
werkgroep stelt zich ten doel op te
komen voor de belangen van het
kind voor, tijdens en na zieken
huisopname. Dat wordt gedaan
door gesprekken met de hoofdver
pleegkundigen en spelleiders van
de vier regionale ziekenhuizen: het
Academisch Ziekenhuis. Elisabeth
Ziekenhuis, Diaconessenzieken-
huis en Rijnoord Ziekenhuis in Al
phen aan de Rijn. Tijdens de op
richting van de werkgroep kwam
het net in zwang om kinderen wat
meer te begeleiden in het zieken
huis.
IJsleed
Het zesjarige dochtertje van me
vrouw Oudeman werd vorig jaar
op het ijs aangereden: Door een
bromfietser, bestuurd door een
14-jarige jongen. Het meisje liep
hoofdletsel op.
Arts en politie werden er bij
gehaald. "De dader was bekend,
doch de politie vertelde mij dat
de bromfietser de wet niet had
overtreden, want er bestaat geen
ijs(verkeers)wet".
Maar wat las ze vervolgens op
donderdag 15 januari in deze
krant over de politie in Nieuw
koop?
"Er rijden dan bromfietsers en
auto's op het ijs, wat niet alleen
verboden is, maar ook levensge
vaarlijke situaties oplevert". Wat
nu, vraagt mevrouw Oudeman
zich af. Wordt er met twee maten
gemeten, of iemand het bij het
foute eind?
De Leidse politie maar eens ge
beld. Waarom word je in Nieuw
koop wel bekeurd als je met je
brommer op het ijs rijdt en in
Leiden niet?
Voorlichter Graveland ver
moedt dat het iets te maken heeft
met de zogenaamde algemene
plaatselijke verordening. "Elke
gemeente heeft de bevoegdheid
om regels te maken die worden
opgenomen in die regeling. In de
ene gemeente kunnen dus regels
gelden die in de andere niet van
kracht zijn". Met andere woor
den: misschien is inderdaad wel
zo datje in Leiden met je brom
mer het ijs op mag.
Maar Graveland zegt dat hij
een en ander eens zal uitzoeken.
Wat staat er in de Leidse verorde
ning over het ijs? Na een korte
verhandeling over het begrip
weg - "ook bruggen, bermen en
duikers rekenen we tot de weg" -
vertelt de voorlichter even later
dat er in de Leidse regeling wel
het een en ander over ijs staat.
Zo meldt artikel 28 bijvoor
beeld dat het bij de wet verboden
is om een glijbaantje voor het
huis te maken. Wist u het? En
dan is er ook nog artikel 85: zijn
de paden glad, dan dienen paar
den beslagen te zijn; is dat niet
het geval, dan is de ruiter straf
baar.
U ziet het: in Leiden gaat men
niet over één nacht ijs, aan
werkelijk alles is gedacht. Hoe
wel... in de verordening staat dus
helemaal niets over bromfietsers
en automobilisten die het lollig
vinden om op het ijs te rijden.
Die kunnen dus hun gang gaan
en iedereen straffeloos van de
sokken jagen?
Graveland: "Die agent had in
derdaad gelijk toen hij zei dat die
jongen volgens de plaatselijke
verordening niet in overtreding
was. Maar dat wil niet zeggen dat
hij straffeloos is".
Wat had men dan moeten
"Die agent had moeten zeggen
dat hij niet onder de strafwet
valt. Er staat immers niks over
rijden op het ijs in de verorde
ning. Maar die jongen was civiel
rechtelijk gesproken natuurlijk
wel in de fout. Men had dus een
advocaat in de arm kunnen ne
men".
Misschien is het nog niet zo'n
slecht idee als de beslagen paar
den uit de verordening worden
gehaald en er iets wordt geregeld
betreffende bromfietsers en au
tomobilisten.
Of moet er eerst een raadslid
worden aangereden?
File
Automobilist Boomstra heeft
zich zaterdagmiddag danig opge
wonden. Nu winden automobi
listen zich wel vaker op, maar
Boomstra vindt dat hij alle reden
had om kwaad te worden.
Plaats van handeling was de
Vondellaan.
Aldaar stonden automobilisten
in de rij bij het Motorhuis. En al
lemaal om dezelfde reden: ze wil
den hun heilige koe eens goed la-
Fietsen op het ijs is
Daar is niks op tegen
natuurlijk. Edoch: "Gevolg was
een lange file en de stadsbussen
moesten links langs de vlucht
heuvel passeren".
Waarom stel je de filemiet in
twee rijen op, vroeg de automo
bilist aan een woordvoerder van
het Motorhuis. "Die vraag werd
afgedaan met het antwoord dat
het dan een extra man kostte,
want iedereen wilde dan eerder
aan de beurt komen".
Boomstra belde de politie.
"We zijn daar inderdaad ge
weest", vertelt politievoorlichter
Graveland. "Het was omstreeks
half twee en inderdaad: er stond
een file. De agenten hebben rege
lend moeten optreden".
Nee, er zijn geen bekeuringen
uitgedeeld, vertelt Graveland.
Hij is dan ook niet eens met de
stelling van de boze automobilist
dat het een ontoelaatbare situatie
betreft.
"Het was de eerste keer dat er
zoiets gebeurde. Eigenlijk wel lo
gisch: het zonnetje scheen en
veel automobilisten zullen wel
gedacht hebben: laten we nu on
ze auto maar eens wassen. Moch
ten zich in de toekomst vaker
van dit soort situaties voordoen,
dan moeten we natuurlijk wel
wat doen. Maar vooralsnog:
"Verkeerszaken zal wel con
tact opnemen met het motor
huis. Misschien kan er iets gere
geld worden, zodat er nooit meer
files ontstaan", aldus de voor
lichter.
Uitgaan
In Leiden zijn zo langzamerhand
meer uitgaansbladen, dan uit
gaansmogelijkheden. Ook het
huisorgaan van Links Leiden,
De Kiant, had een agenda.
Had, inderdaad, want de ma
kers van het krantje hebben geen
zin om nog langer informatie
over films, tentoonstellingen en
voorstellingen op te
"Vanaf dit nummer kan dat niet
langer", schrijft de samensteller
fatalistisch in het laatste num-
De reden: er wordt teveel ge
schreven over het uitfront. Je
hebt Down Town, het Uitmagazi-
ne en dan ook nog eens een keer
het programmaboekje van de
Schouwburg.
"Bij die uitgave heeft Links
Leiden in het verleden wel
vraagtekens gezet. Vraagtekens
over de kosten en daarbij de
vraag of niet ook andere podia in
het blad moesten worden opge
nomen. Dat laatste is gezien de
uitkranten misschien acher-
haald. De vraag naar het nut en
de kosten van de uitgave lijkt nu
juist actueel".
De cultuur zal overigens niet
helemaal uit De Krant verdwij
nen. "In plaats van de agenda
willen we proberen om meer
aandacht aan besprekingen van
tentoonstellingen en toneel te ge-
Oprichtster van de Leidse afde
ling Marion Ten Hengel zegt dat
acht jaar geleden er veel minder
mogelijk was dan nu. "Ouders kon
den hun kinderen alleen tijdens de
vaste bezoektijden zien. Dat bete
kende twee keer een uurtje per
dag. Normaal zou je er niet over
peinzen om je kind zolang bij een
wildvreemde achter te laten en bij
het ziekenhuis doe je dat wel. Dat
is niet bevorderlijk voor zowel ou
ders als kind. Ouders voelen zich
machteloos, ze leveren hun kind af
en hopen er het beste van".
Het blijkt vaak dat kinderen
bang zijn voor 'witte jassen'. Dat is
heel begrijpelijk, maar ook ouders
kijken volgens het drietal nog te
gen de medische stand op. "Nog
steeds is het zo dat ouders de dok
toren en verpleegkundigen niets
durven te vragen. Ze zijn als de
dood om lastige, vervelende ou
ders gevonden te worden". Vol
gens Ten Hengel "redeneren ou
ders als volgt: als we niet lastig
zijn, is dat beter voor ons kind. Dat
idee is volslagen onterecht. Uit ge
sprekken met ouders blijkt dat er
nog steeds sprake is van een enor
me drempel".
Ouderavonden
Om daarin wat te veranderen
wordt door Kind en Ziekenhuis op
scholen in Leiden en omgeving tij
dens ouderavonden voorlichting
gegeven met behulp van een dia
show en een film over de opvang
van kinderen. Ook komt de werk
groep in actie als een school bij
voorbeeld een themaweek heeft
over ziek zijn. Uit een enquête die
door de werkgroep in 1982 is ge
houden bleek dat ouders veelal
niet op de hoogte zijn van de moge
lijkheden in een ziekenhuis.
"Achterafhadden ouders van aller
lei mogelijkheden gebruik willen
maken, maar op dat moment wis
ten ze van niets. Daarom zou de
werkgroep willen dat de informa
tieboekjes van ziekenhuizen hier
over duidelijker zijn". Jojet Nij
kerk zegt dat op ouderavonden
wordt uitgelegd wat er allemaal
kan, "maar ouders moeten er in het
ziekenhuis wel om vragen".
Zo is er in de laatste tien jaar veel
veranderd. Naast de al genoemde
'rooming-in', open bezoektijden en
aanwezigheid van vader of moeder
bij de meeste onderzoeken, kun
nen ouders in veel gevallen mee
helpen met de verzorging. Daar
mee wordt bereikt dat het kind
zich wat minder eenzaam voelt,
juist in een tijd dat een kind grote
spanningen ondergaat, aldus de
medewerkers van Kind en Zieken
huis. Daarnaast is door de werk
groep met succes gepleit voor ver
korting van de opnameduur van
kinderen.
Vaak wordt door de werkgroep
ingehaakt op ontwikkelingen die
op gang zijn geholpen door de lan
delijke vereniging. Op landelijke
bijeenkomsten worden thema's
aangesneden die door de over het
hele land gespreide regionale
werkgroepen worden overgeno
men. Zo is momenteel een gesprek
gaande over het aanwezig zijn van
ouders bij het onder narcose bren
gen van kinderen en het weer bij
komen daaruit.
'Kind en Ziekenhuis' is nog niet
tevreden over de informatie die
door de ziekenhuizen wordt gege
ven over de nazorg van kinderen.
"Ouders krijgen van alles te horen
over medische nazorg. Ze weten
precies welk pilletje en drankje
wanneer moet worden ingeno
men", zo beweert Liesbeth Pruijs.
"Maar", zo gaat ze verder, "daaren
tegen wordt weinig gezegd over
wanneer kinderen weer mogen
buiten spelen, fietsen of zwem-
Pedagogiek
De Leidse afdeling bestaat uit
negen medewerkers: allen vrou
wen. "Dat is heel jammer. We heb
ben toch vaak getracht om ook
mannen bij de werkgroep te be
trekken. Op advertenties in kran
ten en mededelingen op prikbor
den van de universiteit reageren al
leen vrouwen. Mannen hebben
vermoedelijk een weinig geëman
cipeerde kijk op kind en zieken
huis. Zij denken dat het een vrou
wenzaak is", aldus Liesbeth Pruijs.
Het is niet toevallig dat alle drie
medewerkers veel met pedagogiek
te maken hebben. Ten Hengel is af
gestudeerd pedagoog en Pruijs en
Nijkerk zijn bezig met hun docto
raalscriptie pedagogiek, die be
trekking heeft op de relatie kind
ziekenhuis. Volgens Jojet Nijkerk
vormen de werkzaamheden een
welkome afwisseling op de theore
tische en droge studie. "Het is ook
heel leerzaam om op ouderavon
den te vertellen over de werkgroep
en van ouders te horen wat zich al
lemaal in een ziekenhuis voor
doet". Gelukkig zijn er volgens
haar ook ouders via de opname van
hun kinderen in een ziekenhuis lid
geworden van de werkgroep.
Om het landelijk jubileum wat
luister bij te zetten is door de Leid
se afdeling van Kind en Zieken
huis een tekenwedstrijd onder kin
deren uit deze regio uitgeschreven.
De tekeningen moeten voor 21
maart naar het bureau voorlichting
van het Academisch Ziekenhuis
worden gestuurd. Een deskundige
jury, onder wie Thera Boelen-Van
der Loo, die de landelijke vereni
ging heeft opgericht, en een drietal
langdurig zieke kinderen, zal de re
sultaten beoordelen. Eind april
worden de mooiste tekeningen
tentoongesteld op het Leidse Plein
in het Academisch Ziekenhuis. In
formatie over de wedstrijd en over
de werkgroep Kind en Ziekenhuis
is verkrijgbaar bij Atjc van Leeu
wen, telefoon: 155695.
LEIDEN - De restauratie van de
kelders bij de Hoogstraat en de
Visbrug blijkt bijna negen ton
duurder uitgevallen dan was be
groot. Nu de restauratie bijna is
voltooid, blijken de totale kosten
ruim 5,2 miljoen gulden te bedra
gen.
B en W verantwoorden de kos-
tenoverschrijding aan de gemeen
teraad door er op te wijzen dat de
preciese omvang van „dit bijzon
dere en in geen enkel opzicht routi
nematig uit te voeren project tevo
ren nauwelijks te overzien was. Zo
werd pas tijdens de werkzaamhe
den duidelijk dat de kelders in aan
merkelijk slechtere staat verkeer
den dan was verwacht. Het gevaar
van instortingen noopten tot extra
bouwkundige aanpassingen.
Ook de inrichting van de markt-
verzamelkraam was duurder dan
verwacht. B en W schrijven de raad
dat de kelders zo uniek zijn dat niet
kon worden geprofiteerd van erva
ring met soortgelijke projecten el
ders in het land.
Het is de bedoeling dat het pro
ject op 20 maart officieel wordt op
geleverd. Wethouder J. Peters van
ruimtelijke ordening en vertegen
woordigers van de markthandel en
de Rijksdienst voor Monumenten
zorg zullen er de laatste hand aan
leggen. Inmiddels is voor alle kel
ders een bestemming gevonden. In
de kelder voor het winkelpand van
Zeeman zal zich een restaurant
vestigen, de overige worden ge
trokken bij de boven gelegen win
kels. De kelders zijn eigendom van
de gemeente, de voormalige eige
naars aan de Hoogstraat hebben
een gebruiksrecht voor een perio
de van 50 jaar.