'Kinderzegening' in Vredeskerk en Stevenshof
'Hosanna '87, toernee
Leids gospelkoor
Van Ulsen geeft Paulus de ruimte
PAGINA 2
GEESTELIJK LEVEN
ZATERDAG 31 JANUARI 1987
'Pastoraal gebaar' naar ouders die hierom vroegen
LEIDEN- Afgelopen zondag
zijn in de Vredeskerk - in een
gewone gemeenschappelijke
hervormd-gereformeerde
dienst - voor het eerst twee
kinderen van een meelevend
ouderpaar (een baby en een
kind van 2 jaar) niet gedoopt
maar 'gezegend'. Daarmee
voldeed de kerkeraad aan
een verzoek van dit echtpaar,
dat er de voorkeur aan gaf de
doopbeslissing aan de kinde
ren zelf te laten.
Hoewel doop van volwassenen
in de hervormd-gereformeerde
traditie zeer wel mogelijk is -
denk maar aan het dopen van
nog ongedoopten bij openbare
belijdenis kiest dit deel van de
Reformatie toch bewust voor de
kinderdoop. Dit in tegenstelling
tot bijvoorbeeld doopsgezinden
en kerken en groeperingen in de
evangelische hoek.
Het gebeuren van zondag zou
een aanzet kunnen zijn tot een
dooppraktijk waarin de kinder
doop minder 'vanzelfsprekend'
wordt. Temeer omdat ook in an
dere plaatsen - Utrecht bijvoor
beeld - 'zegening' van kinderen
onderwerp van gesprek is ge
weest, of nog is.
Overigens was de wijk rond de
Vredeskerk niet de eerste in de
Leidse regio die hiertoe over
ging. Dat was de nieuwe wijk
'Stevenshof, waar juist de zon
dag daarvóór, 18 januari, over
een kind de zegen werd uitge
sproken. Landelijke richtlijnen
voor deze kerkelijke handeling
zijn er (nog) niet, zodat elke ge
meente waar dit speelt haar ei
gen vorm moet zien te vinden, en
elke predikant moet overleggen
hoe die zegen op de juiste manier
te verwoorden.
Zegen en voorbede
Ds. J. Nauta van de Vredes
kerk gebruikte voor dit - wat hij
noemde - 'pastorale gebaar' de
volgende zegenbede:
"De God van Abraham, Izaak
en Jakob, de Vader van onze
Heer Jezus Christus, Hij zegene
jullie en jullie kinderen, opdat
jullie een zegen moogt zijn voor
elkaar en voor allen die op jullie
weg komen".
En tot de gemeente:
"In uw midden zijn kinderen
gebracht, niet alleen toever
trouwd aan de ouders, maar ook
aan u die het geloof mag doorge
ven aan het volgende geslacht. In
naam van Jezus Christus wordt
een beroep op u gedaan om sa
men een huis te zijn van Zijn
barmhartigheid. Laten wij deze
ouders helpen om hun kinderen
het geloof door te geven, opdat
zij eens in vertrouwen op God de
wereld kunnen ingaan".
De zegening was met opzet ge
koppeld aan de voorbeden in de
dienst. Eén daarvan luidde:
"Heer onze God, wij danken U
met deze ouders voor hun kinde
ren (dan volgen de namen - dG)
als een geschenk van U. Wij bid
den U voor deze kinderen, wilt U
hen behoeden en nabij zijn. Mo
gen zij U vinden als de bron van
hun bestaan. Wij bidden U voor
deze ouders om wijsheid en
vreugde bij de verzorging en op
voeding. Geef hun Uw Geest, op
dat zij hun kinderen kunnen
voorgaan op de weg van onze
Heiland Jezus Christus".
Sterke papieren
Het verzoek, vertelde ds. Nau
ta mij, is een aantal keren in de
kerkeraad aan de orde geweest,
zowel inhoudelijk als formeel.
J. Nauta
'geen vage verhalen'
De gezamenlijke vergadering
van de beide kerkeraden nam
ten slotte een positief besluit.
Nauta: "De kinderdoop mag
onder ons dan gebruikelijk zijn -
en de betekenis daarvan wil ik
zeker niet in twijfel trekken -,
binnen de oecumene is hij niet
de enige keuze. In andere kerken
en groepen kiest men principieel
voor doop op belijdenis, dus van
volwassenen. En ik moet zeggen:
hoe geargumenteerd je de kin
derdoop ook kunt voorstaan, de
volwassenendoop heeft sterke
papieren. Ook binnen onze ker
ken zijn er altijd mensen geweest
die de doop verbonden aan een
persoonlijke beslissing en ge
loofsbelijdenis en die hun kinde
ren dus niet lieten dopen".
"In de hervormd-gereformeer
de traditie gaat het erom dat de
belofte van God óns geldt én on
ze kinderen. Het gaat van Hém
uit. Daarom mogen kinderen ge
doopt zijn. Nog voordat zij zelf
tot geloof kunnen komen. Ze zijn
opgenomen in Gods verbond
met de mensen. Het hangt er uit
eindelijk ook niet van af hoe ou
ders hun belofte nakomen".
"De doop op belijdenis is dui
delijk een tweezijdig gebeuren:
het ja van God naar de mens toe,
en als antwoord van de mens het
ja tot God. Beide worden in die
doop uitgebeeld".
Doordacht
Ds. Nauta beschreef de zege
ning van deze kinderen als een
'pastoraal gebaar binnen de ere
dienst'. Geen uitbeelding van het
heil, zoals de doop dat wél is.
"Deze mensen verlangden
Gods zegen én voorbede binnen
de gemeente voor de opvoeding
van hun kinderen naar Gods be
doeling. Want, zo motiveerden zij
hun verzoek, ouders kunnen hun
best nog zo doen, maar ze heb
ben daarbij wel Gods nabijheid
en zegen nodig. Zij hopen dat
hun kinderen - binnen de ge
meente opgroeiend - uiteindelijk
zelf tot een persoonlijke keuze
voor Jezus Christrus én de doop
zullen komen".
De kerkeraad was onder de in
druk van hun bewustheid en de
doordachtheid van hun verzoek.
Nauta: "Dat waren geen vage
verhalen. Als iemand nou had
gezegd: dopen gaat ons te ver, la
ten we dót dan maar doen, dan
had ik er wel anders tegenaan ge
keken. Deze mensen legden het
accent duidelijk op de persoon
lijke keuze en op een opvoeding
die dat mogelijk maakt. Geheel
verklaarbaar ook vanuit hun ei
gen persoonlijke achtergrond.
Als een verzoek zó overdacht is,
dan moeten wij daar ruimte voor
maken. En dan hoop ik ook, dat
dit ons tot nadenken stemt over
onze eigen dooppraktijk. Niet
dat die anders moét, maar we
mogen er wel bewuster mee be
zig zijn".
Niet tegenover
De predikant van de Vredes
kerk ziet enige overeenkomst
tussen deze kinderzegening en
de huwelijksinzegening. Ook de
huwelijksinzegening is, althans
naar protestantse opvatting,
geen sacrament. "Het gaat daar
bij om het besef dat mensen voor
hun geluk en levenszin Gods ze
gen behoeven".
De kinderzegening is geen
soort doop of een nieuw sacra
ment.
Ds. Nauta: "Ze moet dat ook
niet worden. Ze mag niet ten
koste gaan van de kinderdoop,
staat er niet tegenover. Maar dat
is nou precies de bedoeling. Ze
ker ook van de ouders".
Muziekspel rond passie en pasen
LEIDEN - Tussen eind maart en
half april gaat het Leidse Petra-go
spelkoor onder de titel 'Hosanna
87' een tiental regionale passie-go
spelconcerten verzorgen. In deze re
gio treedt het koor behalve in Lei
den op in Alphen aan den Rijn,
Rijnsburg, Leiderdorp en Hazers
woude. Verder in Barneveld, Nieu-
werkerk aan de IJssel, Ameidel
Tienhoven, Rotterdam en Harder
wijk.
Het is de bedoeling, dit passie-
pasen-programma volgend jaar
nog uit te bouwen en er - bij wijze
van traditie - een jaarlijks terugke
rende toernee mee te maken.
Secretaris Rob Gij bels van het
gospelkoor:
"Eeuwenlang heeft men getracht
de lijdensgeschiedenis uit de bijbel
muzikaal gestalte te geven. De
grootse passionen van Bach laten
terecht van zich spreken. Maar op
gospelgebied wordt - afgezien van
een passion van Adrian Snell -
nauwelijks aan passie en pasen ge
werkt. Met de komende toernee
van koor, band en solisten willen
wij hierin verandering brengen".
Het Leidse koor kan bogen op
een ruime musical-ervaring. Met
reli-musicals als 'Marcus', 'Voor
jou' en 'De Overwinnaar' trok het
koor het hele land door. Gijbeis:
"Bijna ieder weekeind staan wij
wel ergens op het podium, in kerk,
zaal of school. 'De Overwinnaar'
werd op elpee uitgebracht en was
ook op radio en tv. Mede daardoor
was de belangstelling nog steeds
zo groot, dat wij besloten er nog
een seizoen extra mee rond te rei-
Brede aanpak
Gebruikmakend van die erva
ring is het passie-pasen-muziek
spel over het lijden en sterven en
de opstanding van Jezus Christus
ontstaan.
Gijbeis: "Wij kozen voor een bre
de muzikale aanpak. De muziek
stijl bevat dan ook zowel klassieke
als pop- en roek-elementen, die
evenals de arrangementen zijn ont
leend aan componisten van Bach
tot Adrian Snell, John Lee, Sieg
fried Fietz en Jimmy Owens. Bijna
al het tekstmateriaal werd weer ge-
Samenstelling
van deze pagina:
S.J. de Groot
Muziek- en poëziemiddag morgen in Oegstgeest
schreven door pater Raymund van
Sasse van IJsselt".
Muziek, gesproken woord, mo
menten van meditatie en de extra
dimensie van licht en lichtbeelden
maken 'Hosanna 87' - zo vindt Rob
Gijbeis zelf - tot "een indrukwek
kend muzikaal lijdensverhaal,
waarin de kern van het christen-
zijn wordt geraakt".
De toernee van het Petra-gospel
koor begint op zondag 29.maart om
5 uur in de Goede Herderkerk in
Alphen aan den Rijn. Op 2 april
Rijnsburg (Immanuelkerk, 8 uur),
op 14 april Leiderdorp (Schep-
pingskerk, 8 uur), op 18 april Lei
den (Petrakerk, 8 uur) en op 19
april Hazerswoude (gereformeerde
kerk, 5 uur). Bij een paar uitvoerin
gen is ook een plaatselijk koor be
trokken, zoals in Leiderdorp 'Ex
celsior' en in Rijnsburg 'New Go
spel Sound'.
OEGSTGEEST- De acteur Henk
van Ulsen draagt morgenmiddag
1 februari) tussen 3 uur en half 5
in de Pauluskerk aan de Warmon-
derweg fragmenten voor uit zijn
programma 'Spelen met woorden'.
Hij is een van de medewerken
den aan een muziek- en poëziemid
dag ten bate van het ombouwen
van het liturgisch centrum (po
dium) in deze kerk. De andere me
dewerkenden zijn de plaatselijke
predikant Ronald da Costa (met ei-
gén poézie en van anderen), Maria
Bol, dwarsfluit, een jeugdorkest
onder leiding van Theo Goedhart
en nog een paar muzikale Oegst-
geestenaren. Ds. Da Costa is be
vriend met Van Ulsen; deze was op
zijn verzoek direct bereid voor dit
doel naar Oegstgeest te komen.
De hele actie staat onder het
motto 'Geef Paulus de ruimte'.
"Het podium is voor de liturgie
een te smalle basis geworden. Wij
missen de ruimte om te doen wat
we willen".
Die woorden van ds. Da Costa
zijn eigenlijk genoeg om de voor
genomen uitbreiding te motiveren.
"Bij doop en avondmaal, als een
koor of cantorij meewerkt of kin
deren van de nevendiensten iets
willen uitbeelden, dan kunnen we
met de bestaande opstelling heel
moeilijk uit de voeten. Bijzondere
activiteiten en bijvoorbeeld koffie
Mobieler
Een bouwkundig adviseur werd
in de arm genomen om daar wat
aan te doen. Twee rijen banken in
het midden van de kerk moeten nu
wijken voor een aangebouwd po
dium met een breedte van ander
halve meter en een uitschuifbaar
deel in het midden dat bij gebruik
dieper de kerk in steekt.
Ds. Da Costa: "Aan het karakter
van de kerk wordt niets veranderd.
De ruimte wordt alleen aangepast
om wat mobieler te kunnen zijn".
Maar dat kan alleen als de gewo
ne begroting niet extra wordt be
last. Vandaar dat een werkgroep
werd gevormd om ten minste f.
10.000 bijeen te brengen. Dat zijn
alleen de materiaalkosten. Komt er
meer binnen dari voor het ombou
wen van het podium nodig is, dan
zal dat geld worden gebruikt voor
het witten van de kerk, noodzake
lijk geworden na het dichten van
muurscheuren. De werkgroep re
kent op de inzet van vrijwilligers.
Na een giro-actie is de muziek-
en poëziemiddag de tweede activi
teit voor dit doel. De toegang is f. 5.
Voor de kinderen tot 12 jaar (f. 2,50)
is een apart muziekuurtje georga
niseerd. Voor kinderen van 0 tot 6
(creche) is de toegang gratis. In
maart volgt nog een kindermiddag
en in april een fancy-fair.
Het is de bedoeling het werk in
juli en augustus - als de Paulus
kerk toch gesloten is - uit te voeren.
Dat is wel in de vakantieperiode,
maar onderdelen van het nieuwe
podium worden vóór die tijd al'
klaargemaakt en de werkgroep zal
in overleg met de medewerkers een
rooster opstellen.
Leo Habets (38), directeur van
het Instituut voor Evangelisatie in
Doorn, is benoemd tot directeur
voor Europa van de wereldwijde
evangelisatiebeweging 'Campus
Crusade for Christ'. Deze van oor-
prong Amerikaanse organisatie is
actief in veertien Europese landen
en telt 570 medewerkers in volledi
ge tijd. In Nederland werkt zij on
der de naam Instituut voor Evan
gelisatie. Bekend van de actie 'Er is
hoop'. De afgelopen zeven jaar was
Habets daar directeur.
Hij volgt in zijn nieuwe functie
de Fin Kalevi Lehtinen op, die rei
zend evangelist van Campus is ge
worden.
Professor dr. B. J. Oosterhoff
(71) heeft deze week met een spe
ciaal college afscheid genomen als
hoogleraar aan de theologische ho
geschool van de Christelijke Gere-
formeerde Kerken in Apeldoorn.
Hij kwam daar in 1954 en heeft er
dus 33 jaar onderwijs gegeven, in
de oudtestamentische vakken.
Leimuiden. De gereformeerde
kerk .in dit dorp herdenkt vandaag
haar honderdjarig bestaan. Dat ge
beurt met een 'ingetogen herden
kingsdienst' en een gevarieerd pro
gramma (met reünie) in de school
'De Schakel'. Daar worden ook
dia's en foto's gehoond van oud-
Leimuiden en oud-Rijnsaterwou-
de. Men verwachtte op de reünie
ten minste honderd ex-Leimuide-
Leiden. Dinsdagavond 3 fe
bruari kwart over 8 spreekt de heer
F. R. Storm, geestelijke van 'De
Christengemeenschap', in de Lok-
horstkerk aan de Pieterskerkstraat
over 'Individuele vrijheid en
christelijke religie'.
'De Christengemeenschap' - die
zich presenteert als een 'beweging
tot religieuze vernieuwing' - be
staat in ons land sinds 1926. Vier
jaar eerder was ze in Dornach,
Zwitserland, met hulp van Rudolf
Steiner opgericht. Er is nu ook een
gemeente in Leiden; in de oud-ka
tholieke kerk wordt tweemaal per
maand een dienst gehouden, toe
gankelijk voor iedereen.
Wassenaar. De Nederlandse
Protestantenbond (NPB) houdt
dinsdag 3 februari om kwart over 8
een gemeente-avond in het kerkge
bouw Lange Kerkdam 46 met ds.
M. Roos, predikant van de NPB-
gemeente Woubrugge/Nieuwveen,
als spreker. Het onderwerp is: 'Ge
loofsvragen in het kader van de
christelijke gemeente en de per
soonlijke verantwoordelijkheid'.
Er zal ruime gelegenheid zijn voor
discussie.
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Dronkers; Marekerk 9 45 dr. Meijers, 12
studentenekklesia. 5 ds. De Graaf, Ha
zerswoude; Maranathak. (L. Morsweg)
10 ds. Kramer; Oecumenische geloofs
gemeenschap De Regenboog (Meren-
wijk) 9.30 en 11.15 (gezinsviering) ds.
Hortensius; Bethl.kerk (Driftstr.) zie Pe
trakerk; Bevrijdingsk. (Montgome-
rystr.) 10 en 5 ds. Rietveld, ha; Vredesk.
(Burggravenl.) 10 ds. Schouten; Waalse
kerk (Breestr.) 10.30 ds. Ribs. Wijk 'Ste-
venshof zie na geref. kerk. Acad. Zie
kenhuis 9 rk. dienst, 10.15 ds. v. Bei-
num, ha. Diakonessenhuis elke zat.
10.30 rk. dienst, morgen 10.30 ds. v. 't
Hof. Endegeest zie Oegstgeest. Geref.
Kerk Vredeskerk zie herv. gem.; Petrak.
(Surinamestr.) 10 prof. dr. v.d. Beek.
Valkenburg, gez. dienst, 10.30 (bijzaal)
dovendienst, hr. B. Grandadam; Oude
Vest 10 ds. Hemmes; Maranathak. zie
herv. gem.; Bevrijdingsk. zie herv. gem.;
bejaardenhuis Groenhoven 10 ds. P. de
Bruyn; Merenwijk zie herv. gem. Wijk
Stevenshof, gebouwtje 'Dijkhof (Rijn
dijk) 10 kand. mevr. H. J. Buys. Geref.
K. Vrijg. (Herengr.) 10 en 5.
Chr. Geref. K. (Steenschuur) 10 en 5 ds.
Den Hertög. Geref. Gem. (N. Rijn) 10 en
4.30 ds. Boogaard. Geref. Gem. in Ned.
(Bethl.kerk Driftstr.) 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
10.15 ds. Mostert. Doopsgez.-Remonstr.
Gem. (Lokhorstk. Pieterskerkstr.) 10.30
dienst.
Baptistengem. (O. Rijn 3) 10 ds. Agte-
reek, ha. Evang. Gemeenschap (Middel-
stegr. 3) 9 evang. S. van Groningen,
10.30 evang. T. J. Korff. Evangeliecen-
trum-Pinksterbew. (Bethlehemskerk
Lammermarkt) zo. 10 evang. Zijlstra.
wo. 8 gebedsdienst voor alle gezindten
Pinkstergem. (O. Vest 13) 10 evangeliste
Joh. v. Wieringen. Leger des Heils (hoek
Vestestr./Groenesteeg) 10 en 7 (laatste
zondag van de maand 5 u.). Nieuw-
Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30 en 4, wo.
8. Zevendedag-adventisten ('De Ont
moeting', Noordhofland V.schoten)el
ke zat. 9.45 bijbelstudie, 10.45 predik
dienst. Christelijke Wetenschap
(Steensch. 6) 10.30. Genootschap der
Vrienden ('Quakers') eerste zondag van
de maand 10.30 (Rapenburg 6). Kerk
van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Dagen
(Brahmsl.) 9.30. 10.30 en 11.20. Oud-
Kath. K. Zoeterw.singel) zo. 10, behalve
tweede weekeind van de maand, dan
zat. 7.30 nam. gez. oud-kath.-anglicaan
se dienst. Rooms-Kath. K. Haagweg zat-
7. zo. 11; Herensingel zat. 7. zo. 9.30 en
11; Rijndijk (Leiden-V.schoten) zat. 7,
zo. 9.30; Steenschuur zat. 7. zo. 8.30, 10.
11.30, 6 en 7 (lof); Boshuizerkade zat. 7.
zo. 9.30 en 11, Lammenschansweg zat. 7.
zo. 9 en 10.30; Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30.
10.45 en 12.15; Merenwijk zie herv
gem.; H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds. Rang.
N.-Vennep.
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
ds. v. Driel, 7 zangdienst. Geref. Kerk 10
en 6.30 ds. v. Wijngaarden. Chr. Geref.
Kerk 9.30 ds. Korving, 4.30 ds. v. Beek,
beiden Veenendaal. Rk Kerk zat. 7, zo.
10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. v.d. Heiden, ha. 5 dr.
S. Schoon, jeugddienst; Kruiskerk 10
ds. De Graaf, Hazerswoude; Opstan-
dingskerk 10 mevr. drs. J. Broeyer-Bo-
gers, Utrecht, 6.30 ds. v.d. Heiden; G.
Herderkerk 10 drs. Brombacher, 5 ds.
MUI; De Bron 9.15 ds. Verheul, 10.15 ds.
Moll, jeugddienst, 6.30 ds. Verheul; Ash
ram (Marsdiep) 10 ds. Mulder; zieken
huis 'Rijnoord' 9 ds. Moll; Oudshoomse
kerk 10 ds. Ter Bals; Sionskerk (Me
teoorlaan) 9.30 kand. N. Noorlander,
Bergambacht, 6.30 kand. P. Verspuij,
Alblasserdam. Geref. Kerk Mar.kerk 10
ds. Wilschut, 5 zie Adventskerk; Salv-
.kerk 10 en 6.30 ds. Boer. Geref. K. Vrijg.
(aula school Bospark) 9.30 en 5 ds.
Room. Ned. Geref. Kerk (school Wil-
lemstr.) 9.30 ds. M. de Jong, ha, 4.30
kand. G. Zwarts, R.dam. Chr. Geref.
Kerk (Grijpensteinstr.) 9.30 en 4.30 en 4
febr. 7.30 ds. v.d. Meij. Oud-Geref. Gem.
(Hooftstr. 240) 9.30 en 4. Bapt.gem. (Mo-
lenwerfstr. 1) 10 evang. E. Poppe. 6.30
ds. Koekkoek. Bapt.gem. Noord (school
Kalkovenw. 62) 10 hr. N. van Gemeren,
6.30 ds. C. de Jong. Volle-evang.gem.
('De Ark', Pr. Hendrikstr. 54) 10 hr. v.d.
Hoorn. Pinkstergem. (school Batestein
16) 10. Christengemeente 'De Hoek
steen' (geb, 'Bethel', hoek Emmalaan)
10. Leger des H. (Zonneweg 3) 10 en 7.
laatste zondag van de maand 5 u. Rk
Kerk: Bonifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11.30. Piusk. zat. 7. zo. 9 en 10.30; De
Bron zat. 7, zo. 9 en 11.
Raad van Kerken: 5 nam. oecum. dienst
in remonstr. kerk Van Mandersloo-
straat, ds. P. Taselaar.
BENTHUIZEN: Herv. Gem. 9.30 ds.
Exalto, 6 ds. A. Baas. Geref./Herv. Gem.
(dorpshuis 'De Tas') 10 ds. Pera. Geref.
Gem. 9.30 en 6 ds. v. Aalst.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. Pettinga, Utrecht, 6.30 ds.
v.d. Hoef; Salv.kerk 10 ds. v.d. Hoef,
6.30 ds. Terlouw, 't Woud. Bethl.kerk 10
ds. Vroegindeweij, Voorthuizen. 6.30 ds.
Vreugdenhil, Gouda. Geref. Kerk 10 ds.
v.d. Berg, 6.30 ds. v.'t Hoff, Beskoop.
Geref. K. Vrijg. (Ichthusk.) 9.30 lees-
dienst, 4.30 kand. J. van Benthem. Ge
ref. Gem. (Stationsweg 17) 10 en 6.30 ds.
Bac, 3 febr. 7.30 ds. Bac Evang.-Luth
Gem. 10.30 ds. v. Beek.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk 9.30
ds. v.d. Pol, 6.30 ds. Vlasblom, De Stek
9.30 ds. Vlasblom. Geref. Kerk 9.30 ds. v.
't Hoff, 5 ds. v.d Berg, Bodegraven. Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. Ribbers. Geref.
Gem. 9.30 leesdienst. 7 ds. Boogaard.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30
kand. R. de Reuver, 6.30 ds. v.d. Pol,
Boskoop. Geref. Kerk 10 en 5 ds. Huis
man. Rk Kerk: dorp zat. 7, zo. 10 en
11.30; Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zat. 7, zo. 10.
HILLEGOM: Herv Gem. 10 ds. Kris
pijn, 5 ds. Rang, N.-Vennep. Geref. Kerk
('Hoeksteen') zie herv. gemeente. Chr.
Geref. Kerk 10.45 stud. H. Weij, Kam
pen, 7 ds. v. Dijken, Lisse. Rk Kerk:
Mart. zat. 7, zo. 9.30 en 11; Jozefk. zat. 7,
zo. 10 en 11.30.
HOOGMADE: Herv. Gem. 10 ds. Boon
stra. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
DE KAAG: Herv. Gem. 10 ds. Kolde-
wijn. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. Dorpsk. 10 ds. Aarents, 6 ds.
Sloof; Ontm.kerk 10 ds. Sloof, 6.30 ds
Aarents. Herv. Gem. 'De Rank' (P.
Groen-college) zie Katwijk aan Zee. Ge
ref. Kerk 10 ds. Kersten. 5 ds. v. Bree-
voort. Marinevliegkamp Valkenburg
10.30 ds. Verseput, mmv koperensem
ble. Rk Kerk zat. 7. zo. 10.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem. N
Kerk 10 ds. Vroegindeweii. 6 prof. dr
Kersten. Geref. K. Vrijg. 9.30 leesdienst.
v.d. Beek; O. Kerk 10 ds. Kielder, Via-
nen, 6 ds. De Jong; Ichthusk. 10 ds. Sjol-
lema, 5 ds. Vroegindeweij, Pniëlk. 9.30
ds. De Jong, 6 ds. Wuister, Schiedam,
Maranathakerk (Rijnsoever) 10 ds.
Schuurman, 6 ds. Hovius. Overduin 2.15
ds. A. Baas. Herv. Gem. 'De Rank' (aula
P Groen-college Pr. Frederikdreef 15)
10 mevr. Westera-Francke, doop en ha.
Geref. Kerk Vr.kerk 10 kand. A. de
Graaf. IJmuiden, 5 ds. v.d. Horst;
Triumfatork. 10 ds. v.d. Horst, 5 ds.
5.30 ds. Heida. Ned. Geref. K. (aula Be-
stevaer-mavo) 9.30 ds. A. v.d. Heuvel, 7
ds. M. Biewenga. Chr. Geref. K. 10 en 5
ds. Slagboom. Vrije Chr. Geref. Gem.
(Unizaal) 10 en 5 ds. v.d. Belt. Geref.
Gem. (Remisestr.) 10 en 5. Geref. Gem.
in Ned. (Louwestr.) 10 en 5. Volle-evang
.gem. (Voorstr. 48) 9.45. Onafh. baptis
tengem. (Ambachtsweg 2) 10 ds. J. A.
Visser.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. 10 ds. Lapré, 7 zie geref. kerk. Ge
ref Kerk 10 dr. Bade, 7 ds. Eijsenga,
Zw.dam.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpsk. 10 en 6.30 ds. Knorth;
Hoofdstr. 10 ds. v. Loenen; Schep-
pingsk. 9 en 10.30 ds. v.d. Born, ha. Ley-
thenrode 10 pater Poelma. Elis.zieken
huis 9.30 ds. Brommet, 11 hoogmis.
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.) 10 hr. J. de
Vries, ha. Rk Kerk zat. 7, zo. 10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Heiv. Gem. 9.30 ds.
Schilt, ha, 7 jeugddienst in geref. kerk.
Geref. Kerk 9.30 ds. v.d Kooi, 7 ds. Atte-
ma-Roosjen, jeugddienst. Rk Kerk zat.
7, zo. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. 't
Hooft, gezinsdienst; Pauluskerk 10 ds.
De Gelder, ha. Mariakerk 7 nam. ge
bedsdienst eenheid christenen, pastor
Bruggeman en ds. De Gelder. Geref.
Kerk 10 ds. Boswijk, 5 ds. Buikema,
Zw.dam. Geref. K. Vrijg. 9.30 en 4.30
leesdienst. Ned. Geref. Kerk (Salvaton)
10 leesdienst, 5 ds. Vos. Chr. Geref.
Kerk 10 en 4.30 ds. v. Dijken. Geref.
Gem. 10 en 4 en 4 febr. 7.30 ds. Den
Boer. Evangeliegemeente (Heereweg
52a) 9.45 hr. J. v.d. Berg. Rk Kerk: Aga-
thakerk zat. 7, zo. 10 en 11.30; Poelpol
der zat. 7, zo. 9 en 11.30; Mariakerk zat. 7,
zo. 9 en 10.30; Engelbew. zat. 7, zo. 9.30
en 11.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 ds.
Vreugdenhil, Gouda, 6.30 ds. De Graaff,
Nieuwveen, jeugddienst. Geref. Kerk
9.30 mevr. Teusmk-Meijer, Mijdrecht, 5
ds. Nooteboom. Chr. Geref. Kerk 9.30
leesdienst, 6.30 ds. v. Beek, Veenendaal.
Remonstr. Gem. 10 prof. dr, E. J. Kui
per. Evang. gem. (Kruispunt, Kennedy-
laan 33) 9.30. Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en
10.45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9.30 ds. De
Graaff, 6.30 ds. Wegerif. Geref. Kerk 9.30
drs. H. v.d. Sar, Zoetermeer, 7 ds. De
Boer, Hoofddorp. Rk Kerk zat. 7, zo. 9
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 vi
caris Lagendijk. Leiden, 7 ds. Ten Voor
de. Geref. Kerk 9.30 ds. Wijngaarden,
4.30 ontmoetingsdienst. Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 4.30 ds. M. Drayer. Rk Kerk
zat. 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds.
Geuze. Geref. Kerk (W. Verlaat) 10 hr. G.
Kat, 7 hr. M. Schreuder.
NOORDWIJK: Herv. Gem. Grote of St.
Jeroensk. (Binnen) 10 ds. v.d. Lee, mmv
kerkkoor, 5 ds. v.d. Plas, Zwijndrecht;
Hoofdstr. (Zee) 10 ds. Ruitenburg, 5 ds.
v.d. Lee; De Rank (Golfbaan) 10 ds. v.d.
Plas; Sole Mio 9 hr. M. de Ridder.
S.heim. Geref. Kerk Buurtkerk (Hoofd
str.) 10 ds. Koster, Katwijk; Vinkenl.
(Binnen) 10 ds. Elgersma, 7 ds. P. Dek
ker, Twijzelerheide; Stichtingskerk 11
ds. Slofstra. Ned. Prot. Bond (aula
O.Zeew.) 10.30 dr. Verheus, A.dam.
Evangeliegemeente 'Shalom' (geb. 'Bui
tenzorg', Zeereep) 10. Rk Kerk Zee zat.
7. zo. 10.30; Binnen zat. 7. zo. 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds.
v.d. Mey, gezinsdienst; De Zilk 10 ds.
Joh. Sierat, L.dorp. Rk Kerk Victork
zat. 7, zo. 9 en 11; Jozefk. zat. 7, zo. 9 en
10.30; De Zilk zat. 7, zo. 10 en 11.30,
OEGSTGEEST: Herv. Gem. Groene of
Will.kerk 10 ds. Kooman; Pauluskerk 10
ds. Da Costa; Gemeentecentrum
(Lijtw.) 10.30 ds. v. Rossum, Voorburg, 7
ds. Oegema, ha. Geref. Kerk ,10 ds.
Plomp. Geref. Kerk Vrijg. (aiila Dr.
Schilderschool) 9.30 leesdienst, 4.30
kand. Treurniet, Berkel. Ned. Geref.
Kerk (Gem.centrum) 8.45 ds. De Lange,
4 ds. Biewenga, Zoetermeer. Van Wijc-
kerslooth 4 ds. H. Rijksen. Endegeest 10
pater Boshouwers. Volle-evangeliegem.
(Gem.centrum) 4. Rk Kerk Will.kerk zat.
7, zo. 9 en 10.30.
OUD-ADE: Rk Kerk zat. 7, zo. 8.30 en
10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING:
Herv. Gem. 9.30 ds. v.d. Kamp, Ryns-
.woude. Geref. K. 9.30 en 5 ds. De Vos,
Marken, ha. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en
11.30.
ROELOFARENDSVEEN. Rk Kerk
Mar. Pres. zat. 7, zo. 9 en 11; Petnis-B.
zat. 7. zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30
ds. De Korte, 7 ds. v.d. Kamp. Chr. Ge
ref. K. 9.30 leesdienst, 2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9.30 ds. Smaling, 5 ds. v. Niel; Be-
thelkerk 9.30 ds. v. Niel. 'De Kwetter-
poel' 10 ds. Ribberink, evang.dienst. Ge
ref. Kerk Petrakerk 9.30 ds Baayen, 5
ds. Cziria; Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Czi-
ria, 5 ds. Snel; Mar.kerk 9.30 ds. Snel, 5
ds. Baayen. Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5.15
ds. Grutter. Chr. Geref. K. 9.30 ds. Kor
ving, Veenendaal, 5 ds. v. Sorge. Evang.
Christengem. (aula mavo) 10 br. A. v.d.
Laak, Katwijk, ha. Rk Kerk zo. 10.30.
RIJPWETERING: Rk Kerk zat. 7, zo. 9
en 10.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 9 en 10.30
ds. Germans, 7 ds. Bras. Geref. Kerk 10
ds. Baas, 7 zie herv. gemeente. Chr. Ge
ref. K. 10 en 5 ds. Aamoudse. Rk Kerk
zat. 7, zo. 9.30 en 11.
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 hr. J. de
Haan, Zevenhoven, 6.30 ds. Stam. Ge
ref. Kerk 9.30 ds. Den Heeten, Hoofd
dorp, 6.30 ds. Modderaar, Alphen. Rk
Kerk Aardam zat. 7, zo. 9 en 12; kerk
Langeraar zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
VALKENBURG: Herv. Gem 10 dr
Vermeulen, 6.30 kand. Lagendyk, Lei
den. Geref. Kerk 10 ds. Oegemav6.30 hr.
M. de Ridder, S.heim. Geref. K. Vrijg
9.30 en 4 ds. Heida. Marinevliegkamp
10.30 ds. Verseput, mmv koperensem
ble.
VOORHOUT: Herv.-Geref. Kerkge
meenschap, 10 ds. C. J. de Jong. Rk
Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.
VOORSCHOTEN: Herv. Gem Dorps
kerk 10 ds. Meijering, 5 ds. Mackaay; De
Ontmoeting (Noordhofland) 10 ds. Blan
ken. Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds.
Honig, zangdienst. Herv. evang. op ge
ref. grondslag (Lucas-college, Beeth-
.laan) 9.30 ds. v.d. Vlist, Nieuwerkerk
a d. IJssel, 4.30 ds. G. H. van Kooten.
Geref. Kerk 10 ds. De Zwart. Geref. K.
Vrijg. (Bachlaan) 10 en 5 dr. Arntzen.
Aulagemeenschap Noordhofland 11.30
gez. viering in Laurentiuskerk. Rk Kerk
Laur.kerk zat. 7, zo. 11.30; M. Godskerk.
zat. 7, zo. 10. Kerk van Engeland (British
school in The Netherlands, J. v. Hoof-
laan 3) 10.15 anglicaanse dienst.
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk.
9.30 ds. Schipaanboord, 5 ds. Kunz;
Hoeksteen 9.30 ds. Goossen, 6.30 ds
Schipaanboord; Bethelk. 9.30 ds. Kunz,
5 ds. Goossen; Imm.kerk 10 ds. Onstein,
7 ds. Mulder, Alphen. Geref. Kerk
Kruisk. 10.30 ds. De Moor, 5 ds. Bon-
gers; Ontm.kerk 10 ds. Bongers. Geref.
K. Vrijg. (Kruiskerk) 8.45 kand. G.
Treurniet, 2.45 ds. Ulehake. Chr. Af-
gesch. Gem 9.30 en 5 ds. v.d. Want. Oud-
Geref. Gem. (Mercuriusweg 29) 10 en
6.30.
Remonstr. Gem.
WARMOND: Herv. Gem. 10 ds. Muis.
Rk Kerk zat. 7, zo. 9 en 10.30.
WASSENAAR. Herv. Gem. Dorpsk. 10
ds. Steenstra, 4.30 kand. v Dis, 7 ds.
Steenstra, gez. opendeurdienst; Kie-
vietk. ('Samen op weg') 10 mevr. ds. Be-
zemer, Dep Haag; Messiask. 10 ds. v.
Waasbergen; Dorpscentrum 9.30 ds. v.
Campen, Vlaardingen. Geref. Kerk Zijl-
laan 10 ds. v.d. Woude, 7 zie Dorpskerk.
Ned. Prot. Bond (Kerkdam) 10.30 mevr.
ds. Bosman, O.geest.
WOUBRUGGE: Herv. Gem. 9.30 ds. v. 't
Hof, 6.30 dr. Haitsma, Boskoop. Geref.
Kerk 9.30 ds. Aalders, 6.30 ds. Buikema,
Zw.dam. Ned. Prot. Bond (De Wijk)
10.30 ds. M. Groot-Aris, 's Gravenzande.
Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem. 9.30 ds.
Stam, Ter Aar. Geref. Kerk 9.30 hr.
Schreuder, 7 ds. Fernhout, Alphen.
ZOETERWOUDE: Herv. Gem 10 ds.
Wolthaus. Rk Kerk St. Jan zat. 7.30. zo
9.30; Chr. Dienaark. zat. 7, zo. 10; Meer-
burgkerk H. Rijndijk zat. 7, zo. 10 en
11.30.
ZWAMMERDAM: Herv. Gem. 10 ds
Eijsenga, 6.30 ds. Lapré, Koudekerk.
Geref. Kerk 10 ds. Buikema, 6.30 ds
Aalders, Woubrugge.
