Bouw nieuwe hotels
teken vertrouwen
'Voldoende personeel voor bollensector
Leiden had bezwaren tegen
droogmaking Haarlemmermeer
Roofoverval Boskoops
stationsgebouw mislukt
DONDERDAG 29 JANUARI 1987
LISSE - Er zijn voldoende vakbe
kwame arbeidskrachten te vinden
die bereid zijn om in een bollenbe-
drijf aan de slag te gaan. Voor het
tekort aan tijdelijk personeel gedu
rende bepaalde perioden van het
jaar kunnen oplossingen worden
gevonden.
Met die stellige beweringen
tracht C.A.J. van der Zwet, direc
teur van het gewestelijke arbeids
bureau (GAB) in Lisse, de steeds
terugkerende verhalen te ontzenu
wen dat er nauwelijks geschikt
personeel is voor werkzaamheden
in de bollensector. Vooral opmer
kingen die daarover recentelijk
zijn gemaakt door H. Vreeburg,
oud-voorzitter van de LTB (afde
ling bollenstreek), zijn Van der
Zwet in het verkeerde keelgat ge
schoten. "Dat zijn wat al de boude
beweringen geweest", aldus Van
der Zwet.
Het bestand werkzoekenden
wijst volgens Van der Zwet uit dat
Vreeburg ongelijk heeft. Om zijn
stelling te onderbouwen herinnert
rjsracïïsr
Bedrijven zetten zonder reden buitenlanders in
Van der Zwet aan een telefoontje
dat hij onlangs kreeg. "Dat was van
iemand die jarenlang werkzaam is
geweest in de bollensector. Een ui
terst bekwaam vakman. Ondanks
talloze sollicitaties heeft hij nog
steeds geen werk kunnen vinden".
Personeel
De directeur van de Lissese ar
beidsbureau suggereert dat veel
verhalen over een tekort aan perso
neel de ronde doen omdat er nogal
wat bollenbedrijven zijn die voor
een dubbeltje op de eerste rij wil
len zitten. Dat geldt volgens hem
vooral voor wat betreft het aan
trekken van tijdelijks arbeids
krachten. Van der Zwet: "En onder
het mom van 'er is toch geen perso
neel te vinden' wordt steeds weer
gebruik gemaakt van buitenlan
ders die hier eigenlijk niet aan de
slag mogeij, zoals Polen of Egypte-
naren".
Van der Zwet zegt dat wanneer
de bollenbedrijven bereid zijn zich
aan de cao-afspraken te houden er
met medewerking van het GAB
een oplossing kan worden gevon
den voor het personeelstekort.
"Maar men denkt: acht het is dit
jaar gelukt, volgend jaar zal het
ook wel lukken".
Ook van de zogeheten 23-dagen-
regeling wordt volgens hem wat al
te gemakkelijk gebruik gemaakt.
Die regeling houdt is dat de bollen-»
bedrijven personeel - veelal scho
lieren - voor maximaal 23 dagen in
dienst nemen. Er is dan geen enke
le gezagsverhouding. Door beide
partijen kan het dienstverband
met onmiddellijke ingang worden
opgezegd. Sociale lasten hoeven
niet worden betaald.
Als het om het pellen van bollen
gaat heeft Van der Zwet met die
regeling geen moeite. "Maar ook
voor andere werkzaamheden
wordt de regeling toegepast. Werk
lozen hebben ei; niets aan. Die zoe
ken uiteindelijk toch een vast be
trekking", aldus Van der Zwet.
"En vallen de schoolvakanties dan
wat ongunstig, dan krijg je al gauw
dat er te weinig belangstelling is".
Start
Wat volgens Van der Zwet moet
gebeuren is dat de bedrijven ruim
van te voren aangeven hoe hun
'personeelsplaatje' er over de pe
riode van een jaar uitziet. Door in
schakeling van onder meer het 'ei
gen' uitzendbureau Start kan in
dat geval de vraag op het aanbod
worden afgestemd. "Maar dan
moet men zich natuurlijk wel hou
den aan de cao", benadrukt F.
Droog, hoofd van de Start-vesti
ging in Lisse nog eens.
Start is door werkgevers, werk
nemers en het ministerie van socia
le zaken in het leven geroepen. De
ze op niet-commerciële basis ope-
rende uitzendbureaus vinden vrij
wel overal onderdak bij de diverse
GAB's en hebben als doelstelling
werklozen tijdelijk ergens aan een
baan te helpen met oogmerk hen
werkervaring te laten opdoen om
ze uiteindelijk een vaste betrek
king te bezorgen. Hoewel de Start-
vestigingen geheel zelfstandig ope-
ren, wordt wel voortdurend over
leg gevoerd met de diverse GAB's.
Juist voor sectoren waar tijdelij
ke arbeidskrachten nodig zijn kan
een beroep op Start worden ge
daan, meent Droog. Het uitzendbu
reau kan er - wanneer zich vol
doende bollenbedrijven aanmel
den - zorg voor dragen dat wan
neer bij het ene bedrijf de piek in
de werkzaamheden voorbij is, een
deel van het personeel elders kan
worden ondergebracht. "Dat is zo
wel voor de werknemer als de
werkgever aantrekkelijk", aldus
Droog. Van der Zwet wijst in dit
verband op schoolverlaters die vol
gens hem veelal best bereid zijn
bepaalde tijd in het bollenbedrijf
werkzaam te zijn.
Droog verklaart dat er inmiddels
een aantal bollenbedrijven is dat
van de mogelijkheden die Start
biedt gebruik maakt. Meest aan
sprekende voorbeeld is volgens
hem het Voorhoutse bollenbedrijf
Van Diest. "Daar hebben wij een
uitstekende samenwerking mee.
Maar dat bedrijf houdt zich dan
ook keurig aan de spelregels", al
dus Droog.
Nieuwe voorzitter horeca-verenigingNoordwijk:
NOORDWIJK - Het oog op de toe
komst en vooral niet meer terugkij
ken. Dat is volgens Sjoerd C. Wei-
dema, de nieuwe voorzitter van de
vereniging 'Horeca-Noordwijk',
noodzakelijk. Vorig jaar december
trad het complete bestuur van de
horecavereniging in de badplaats
af, nadat een meerderheid an de le
den het beleid van het bestuur af
keurde. Deze week werd door de
leden in een besloten vergadering
een nieuw bestuur gekozen.
Weidema wil in het belang van
de vereniging weinig kwijt over de
strubbelingen die vorig jaar de
cember leidde tot het verdwijnen
van het voltallige bestuur van de
horecavereniging uit de badplaats.
"Het ging bijvoorbeeld over mon
delinge afspraken die 22 jaar gele
den bij de oprichting van de ver
eniging zouden zijn gemaakt. Er zit
wat oud zeer bij sommige leden,
maar wij hopen dat dat spoedig
slijt. Tenslotte staat er in de toe
komst nogal wat te gebeuren in
Noordwijk en het is het belang van
iedereen dat daar de aandacht op
wordt gericht", aldus de kersverse
voorzitter.
Weidema is sinds vijf jaar ho
telmanager bij De Baak in Noord-
wijk en vanuit die functie lid van
de Vereniging 'Horeca-Noordwijk'.
Het is voor het eerst dat hij deel
uitmaakt van het bestuur. Volgens
de nieuwe voorzitter is het van het
grootste belang dat het nieuwe be
stuur de komende weken de zaken
op een rijtje zet. De eerste aanzet is
al gegeven door de aanbieding van
een nota, waarin het bestuur zich
voorstelt en een eerste aanzet geeft
voor een nieuw beleid. Vooral om
dat er binnen de badplaats ontwik
kelingen zijn die de aandacht vra
gen. Zoals de oprichting van de
'Stichting Noordwijk Promotion'.
Weidema: "De centen liggen al
klaar bij de gemeente en het is voor
ons zaak om met initiatieven te ko
men".
Directeur
De voorzitter van de horecaver
eniging heeft nog niet direct voor
ogen wat er voor speciale activitei
ten moeten worden ontwikkeld om
tot een nog sterkere promotie van
de badplaats te komen. Zelf speelt
hij met het idee om een man te be
noemen die zich met die taak bezig
gaat houden. "Niet om de belangen
van één horecaondernemer te be
hartigen, maar die zich voor alle
ondernemers inzet".
Moeite heeft Weidema met de in
voering van de toeristen belasting
in Noordwijk. Vooral omdat naar
zijn mening de horeca-onderne-
mers zijn overvallen door de snel
heid waarmee de belasting is inge
voerd. Weidema erkent dat er met
de gemeente overleg is geweest
over de invoering van de belasting,
maar vind dat de horeca-onderne-
mers niet voldoende hebben kun
nen inspelen op de nieuwe situatie.
"Daardoor zijn wat vervelende si
tuaties ontstaan".
Bijvoorbeeld door het al lang van
te voren afsluiten van contracten
voor overnachtingen in de bad
plaats. "Je kunt na het afsluiten
van een contract voor een bepaald
bedrag, niet zeggen er komt voor
elke gast nog een gulden toeristen
belasting bij. Daarover is met de
gemeente gesproken en daar valt
over te praten is ons toegezegd.
Maar het gaat in de horecasfeer
ook vaak om mondelinge contrac
ten en dan heb je uiteraard niets op
papier staan. Dan heb je bij de ge
meente geen been om op te staan".
Ook heeft Weidema moeite met het
feit dat het aantal overnachtingen
bij de particuliere verhuurders
moeilijker te bepalen is. "Dan heb
je een vertekend beeld, waar de ho
recaondernemers in het nadeel
zijn".
Accommodaties
De nieuwe voorzitter van de ho-
reca-vereniging vindt het een goe
de zaak dat veel hotels en andere
verblijfsaccommodaties op dit mo
ment renoveren of uitbreiden. Dat
is naar zijn idee een teken dat het
vertrouwen van de ondernemer te
rug is. "Het is allemaal niet meer zo
seizoen-gebonden als tien jaar ge
leden. De ondernemers vinden
steeds weer andere mogelijheden
om ook buiten het seizoen gasten
te trekken.
Bijvoorbeeld door het aantrek
ken van en congressen en dergelij
ke. Maar ook verblijven er de laat
ste tijd nogal wat Engelse kinderen
in het voor- gn naseizoen in Noord
wijk. Er worden andere markten
aangeboord en dat is een goede
zaak". Ook in de bouw van nieuwe
hotels ziet Weidema geen bedrei
ging voor de overige ondernemers
in de badplaats. "Er volgens mij
voldoende ruimte voor nieuwe ini
tiatieven en daar passen die hotels
prima in".
Noodzakelijk is het, meent Wei
dema, dat er naar de duin- en bol
lenstreek betere toegangswegen.
"We sluiten ons wat dat betreft aan
bij de instanties in de diverse ge
meenten die daar al geruime tijd
mee bezig zijn. En we zullen ook
niet aarzelen om, mocht dat nood
zakelijk zijn, om ook daarover onze
stem te laten horen. Kortom er is
voldoende werk aan de winkel in
de komende jaren".
BOSKOOP - Twee gewapende
mannen hebben gisteravond laat
een overval gepleegd op het NS-
station in Boskoop. De roof mis
lukte omdat de kluis met het kas
geld op dat tijdstip niet meer ge
opend kon worden door de enige
nog aanwezige beambte.
De overvallers bedreigden de 28-
jarige lokettist omstreeks half tien
met een pistool, toen de man het
station afsloot en naar huis wilde
gaan. De beambte moest van de
twee mannen de stationskluis ope
nen. Vanwege de daarop geplaat
ste tijdklok is dat mislukt.
Vervolgens is de lokettist ge
boeid en opgesloten op het toilet in
het gebouw. Hij wist zichzelf ech
ter na reeds vijf minuten te bevrij
den en alarm te slaan. De overval
lers hebben zich volgens de politie
lopend uit de voeten gemaakt. Van
hen ontbreekt elk spoor.
Stoomgemalen op lijst beschermde monumenten
gewijs zouden moeten worden
geplaatst om het grote hoogte
verschil bij uitmaling te kunnen
overbruggen.
Op 29 november 1838 deed een
zware westerstorm de dijken aan
de oostzijde van het meer op ver
schillende plaatsen breken. Het
water stroomde zelfs tot aan de
poorten van Amsterdam. In de
cember van datzelfde jaar ver
oorzaakte een volgende storm,
uit het noordoosten, een over
stroming van het meer tot aan de
rand van Leiden.
Het voornemen van de rege
ring om het meer droog te maken
strandde echter opnieuw. Het
kamerlid Lucaz uit Leiden
bracht de kwestie van het vroon-
recht (het visrecht dat in 1538
aan de stad Leiden was ver
kocht) aan de orde. Dit recht
bracht jaarlijks 2000 gulden op
en zou wegvallen als het meer'
werd drooggelegd.
Dank zij het doorzettingsver
mogen van Koning Willem II
werd al een jaar later een nieuw
wetsontwerp aan de Tweede Ka
mer aangeboden. Dat ontwerp
haalde het wel. Er werd besloten
dat het meer met behulp van
stoomkracht zou worden droog
gemalen. Een commissie onder
voorzitterschap van Gevers van
Endegeest kwam met het voor
stel een stoomwerktuig te ont
werpen met niet minder dan 350
paardekrachten.
De Engelse ingenieurs Joseph
Gibbs en Arthur Dean werden
uitgenodigd tekeningen te leve
ren van Cornwallis stoomwerk-*
tuigen, niet met de zogenaamde
dompelaarpompen, maar met
zuigpompen. Volgens de com
missie zou de klus met behulp
van dergelijke pompen het best
kunnen worden geklaard, dat
Het gemaal in Lijnden dat nog steeds zorg draagt voor de waterstand in de Haarlemmermeer.
In Buitenkaag werd het eerste gemaal in werking gesteld
hadden althans proeven uitge-
Op 4 januari 1843 werd het eer
ste stoomwerktuig in Engeland
besteld. De machine kostte bijna
150.000 gulden. Het gemaal, waai
de machine werd geplaatst,
kwam in de omgeving van De
Kaag te staan en ging in 1845
proefdraaien. Als eerbetoon aan
een van de eerste ontwerpers van
een plan om het meer droog te
leggen, kreeg het gemaal de
naam 'Leeghwater'. Een jaar la
ter werden nog twee stoomwerk
tuigen in Engeland besteld. In
1848 en 1949 werden de machi
nes afgeleverd. Voor beide werk
tuigen werd samen 460.000 gul
den betaald.
De nieuwe gemalen kregen de
namen 'Cruquius' en 'Lijnden'.
Baron van Lijnden van Hemmen
werd vernoemd omdat hij in
1821 één van de makers was van
het uiteindelijke droogmakings
plan. Het derde gemaal kreeg de
naam van landmeter Nicolaas
Kruik, die zichzelf de wat defti
ger klinkende naam 'Cruquius'
had gegeven. Kruik had in 1742
samen met een aantal andere
landmeters ook al een plan voor
drooglegging van het meer ge
maakt.
De drooglegging met behulp
van de drie stoomgemalen bleek
een groot succes. In 39 maanden
werd meer dan 800 miljoen ku
bieke meter water naar buiten
geslagen. In juli 1852 was het
Haarlemmermeer droog. In de
jaren 1853 tot 1855 werd de grond
in de nieuwe polder grotendeels
verkocht.
Wat de gemalen betreft, is de
'Lijnden' nog steeds in gebruik
bij het waterschap Groot Haar
lemmermeer. Het gemaal wordt
gebruikt om de waterstand in de
polder op peil te houden. Ook de
'Leeghwater' bij Buitenkaag is
nog geschikt om te malen. Dit
gebeurt echter alleen als de 'Lijn
den' het karwei niet alleen aan
kan, maar dat komt slechts zel
den voor. De 'Cruquius' draaide
voor het laatst in 1933. Dit ge
maal is sindsdien eigendom van
de Nederlandse Vereniging van
Ingenieurs en doet al enkele ja
ren dienst als museum. In dit
museum kan de bezoeker een in
druk krijgen van de inspannin
gen die ruim 125 jaar geleden zijn
geleverd om het meer droog te
leggen.
HAARLEMMERMEER - Bijna
130 jaar geleden werd het Haar
lemmermeer drooggemaakt. De
drie gemalen in de huidige pol
der - de Leeghwater, de Lijnden
en de Cruquius - zijn de enig
overgebleven tastbare bewijzen
daarvan. Sinds 1974 staan deze
gemalen op de lijst van be
schermde monumenten.
door
Kees van Kuilenburg
De geschiedenis van de droog
legging van het Haarlemmer
meer kent vele hoofdstukken.
Nadat in het begin van de 16e
eeuw een groot meer was ont
staan uit diverse kleinere plas
sen, nam de ongerustheid over
de voortdurende aanslag van het
water op het land toe. Enorme
stukken land van de toch al door
vervening en turfwinning ver
zwakte oevers verdwenen in het
water. Besloeg de totale opper
vlakte van het meer in 1472 nog
11.700 hectare, bij het begin van
de drooglegging in 1840 was dit
aangegroeid tot 18.500 hectare.
Rond 1615 kwamen de eerste
plannen om het meer droog te
leggen op tafel. Door tegenwer
king van onder meer de gemeen
ten Leiden, Haarlem en Amster
dam moesten die plannen even
wel weer in de kast worden opge
borgen. De steden hadden er
groot belang bij dat het meer niet
werd drooggemaakt, dit in ver
band met de scheepvaart. Bo
vendien twijfelden de deskundi
gen eraan of de plannen ook
werkelijk konden worden uitge
voerd.
Dit gold ook voor het plan van
Jan Adriaansz. Leeghwater, mo
lenbouwer en ingenieur uit De
Rijp. Hij publiceerde in 1643 een
plan om het meer droog te leg
gen met behulp van niet minder
dan 166 windmolens, die traps-
Minister
zwijgt over
opleiding
huisartsen
DEN HAAG/LEIDEN - Minister
Deetman weigert om nu al stelling
in te nemen rond de mogelijke op
heffing van de vakgroep huisarts
geneeskunde die is verbonden aan
de universiteit in Leiden. De be
windsman zegt dat hij dan de onaf
hankelijkheid en zorgvuldigheid
van prof. De Wied - zijn adviseur -
in gevaar brengt.
Deetman antwoordt dit op vra
gen van het CDA-kamerlid Laning-
Boersema. Mevrouw Laning vroeg
de minister onder meer op welke
wijze de vakgroep voor de
huisartsen haar kwaliteitsbevorde-
rende rol kan blijven spelen. En of
het wel verantwoord is universitair
onderwijs in de huisartsgenees
kunde te geven zonder een vol
doende toegeruste vakgroep.
Deetman ontwijkt de vragen
door te zeggen dat hij tussentijdse
geen stelling inneemt. Volgens
hem spelen de vragen van me
vrouw Laning een rol bij het op
stellen van zijn definitieve voorne
mens betreffende krimp en groei
van de universiteiten.
De minister onthult dat hij de de
finitieve plannen hem rond half fe
bruari zullen bereiken. Hij ver
wacht dat prof. De Wied zo spoedig
mogelijk na deze datum een advies
zal uitbrengen. Deetman: "Zijn ad
vies speelt een uiterst belangrijke
rol bij het tot stand komen van het
door mij op te stellen plan betref
fende de bezuinigingen in het me
disch cluster".
Deetman benadrukt, dat gedu
rende de procedure grote zorgvul
digheid in acht moet worden geno
men, gelet de belangen die op het
spel staan. "Een belangrijke voor
waarde is", aldus de bewindsman,
"dat prof. De Wied in vrijheid de
op te stellen plannen kan beoorde
len".
De minister voegt er nog aan toe,
dat er geen overleg heeft plaats ge
had met de staatssecretaris van
wvc over de consequenties van een
eventuele opheffing van de vak
groep huisartsgeneeskunde.
Bonden
weigeren
overleg
LEIDEN (ANP) - De gezamenlijke
centrales van overheidspersoneel
(AbvaKabo, CFO en AC) hebben
woensdag geweigerd overleg te
voeren met de directie van het Aca
demisch Ziekenhuis Leiden
(AZL). Zij willen eerst het bestuur
spreken over het door Twijnstra en
Gudde uitgebrachte advies over de
wijziging van de topstructuur van
het ziékenhuis, zo deelden de cen
trales woensdag in een gezamenlij
ke verklaring mee.
Het organisatiebureau Twijnstra
en Gudde concludeerde onlangs
dat de huidige zeskoppige directie
te gedetailleerd werkt en onvol
doende tijd heeft voor strategische
en beleidsvraagstukken. Volgens
het advies moeten er drie directie
leden overblijven: een algemeen
directeur, een directeur beheer en
een directeur patiëntenzorg.
DONDERDAG
Leiden
Groenoordhallen - Woon Ideaal Beurs,
19-22 uur.
Leidse Schouwburg - 'Een nieuwe
dood' toneelstuk over Aids, 20.15 uur.
Laktheater - 'Maat en Heil' door Thea
terunie, 20.30 uur.
Groot Auditorium - Rapenburg 73, de
bat Teder heeft recht op een kind van
eigen vlees en bloed'. 19.30 uur.
Gebouw Aktief - Berlagestraat 2, klaver
jas- en sjoelavond voor leden en niet-le-
den, 19.45 uur
Filmhuis LVC - Breestraat, film 'Kiss of
a Spiderwoman', 21.15 uur.
Breehuys - Breestraat 19, spreekuur
WDM, 19-22 uur.
Troef - Stationsweg 32, voorlichting en
begeleiding dienstweigeren, 20-21.30
uur, inl. 149324/216180.
Warmond
raadhuis - gemeenteraad, 20 uur.
Zoeterwoude
Gemeentehuis - gemeenteraad, 20 uur.
Voorschoten
Raadhuis - gemeenteraad, 20 uur.
VRIJDAG
Groenoordhallen - Woon Ideaal Beurs,
14-17 en 19-22 uur
