'Iran noch Irak
zal Golfoorlog
(mogen) winnen
Schiphol in eeuwige
strijd met vervalsers
Interview
Militair expert Hoff gelooft niet in doorbraak
9Geen gelovigen rond altaar bij eucharistisch gebed
PAGINA 2
DONDERDAG 22 JANUARI 1987
Luitenant-kolonel drs. M.
C. Hoff distantieert zich
met opmerkelijke beslist
heid van de opvatting die
gaandeweg gemeengoed
lijkt te worden: de Golf
oorlog tussen Irak en Iran
zou in een kritieke fase
zijn beland. Manipulerend
met stafkaarten, zijn be
toog onderstrepend met
korte, hoekige gebaren
vecht Hoff de geldigheid
van die stelling aan. Een
stelling die stoelt op het
kennelijke succes van het
laatste Iraanse offensief,
Kerbala 5, tegen de Irake-
ze havenstad Basra. Maar
Hoff, die de Golfoorlog in
al zijn facetten bestudeert
sinds het uitbreken en
geldt als de Nederlandse
expert bij uitnemendheid,
gelooft niet in een door
braak.
door
Peter van Nuysenburg
Een betrouwbaar beeld van de
gebeurtenissen aan het front ont
breekt. Beide partijen geven el
kaar in elk geval in de propagan
daslag geen duimbreed toe.
Journalisten en waarnemers
worden niet tot het front toegela
ten. Maar Iraanse troepen nade
ren ondanks bloedstollende ver
liezen volgens de laatste berich
ten de stad van drie kanten. Het
Irakeze regiem heeft zijn bezwa
ren tegen de evacuatie van Basra
door de burgerbevolking laten
varen, alle bezweringen dat het
Iraanse offensief tot staan is ge
bracht ten spijt.
De nervositeit over het lot van
het bewind van president Sad
dam Hoessein groeit evenredig
aan het aantal meters dat de
Iraanse strijders veroveren. Niet
alleen in de Golfstaten, maar ook
in Washington, dat de inzet van
de speciale Rapid Deployment
Force zou overwegen. Niettemin
gelooft overste Hoff. docent aan
de KMA te Breda, niet dat een
Iraanse doorbraak bij Basra de
overwinning van het bewind van
de Ajatollahs zou inluiden.
Enorme tol
"Ik zie Iran de oorlog niet win
nen tenzij Irak stomme fouten
maakt. Het bruggehoofd dat de
Iraniërs verleden week op de Ira
keze oever van de grensrivier
Shatt al Arab hebben gevestigd,
heeft een enorme tol geëist. Ze
zijn tien kilometer gevorderd in
zeven dagen, maar tegen welke
prijs. Minstens 30.000 doden! Het
terrein is in hun nadeel. Moeras
sig en vrijwel onbegaanbaar voor
modern materieel. En dan heb
ben ze de belangrijkste verdedi
gingslinie van Basra nog niet be
reikt. Op die manier is het nog
een heel eind naar Bagdad. Bo
vendien heeft Irak haar lucht
macht nog niet volledig ingezet.
En overwicht in de lucht is abso
luut noodzakelijk om het gebied
ten zuiden van Basra in handen
te houden. Maar de Iraanse
luchtmacht is te verwaarlozen".
"Als ik Iran was en het strate
gisch doel is het ten val brengen
van Saddam Hoessein, zou ik
mijn troepen anders hebben in
gezet. Via een 'Blitzkrieg' in het
noorden en het zuiden zou ik met
paratroepen gebieden in Irak be
zet hebben. Bijvoorbeeld de voor
de shi'ieten heilige steden Ker
bala en Al Najaf. Dat zou psycho
logisch een geweldige klap voor
het regiem in Bagdad zijn ge
weest".
Fouten
Hoff erkent dat 'stomme fou
ten' door de Irakese legerleiding
niet mogen worden uitgesloten.
Luitenant-kolonel Hoff: "Mocht het
oplossing vinden
Irak heeft het verrassingseffect
van het openingsoffensief van de
oorlog (september 1980) niet we
ten uit te buiten. Er kunnen
vraagtekens gezet worden achter
de commandovoering en de
coördinatie van acties aan Irake
se kant. Ook andere factoren
werken in het nadeel van Bag
dad. Irak mag met 750.000 man
meer manschappen onder de wa
penen hebben dan Iran, de de
mografische balans slaat in het
nadeel van Irak uit. Iran heeft
een bevolking van 45 miljoen
mensen, Irak telt 14 miljoen in
woners.
Hoff: "Irak moet uitermate
voorzichtig omspringen met zijn
manschappen. Hun leger mag
dan groter zijn, beter opgeleid,
maar ze hebben nauwelijks re
serves. Vergelijk dat eens met
Iran. Na elke slag trekken ze een
nieuw blik vrijwilligers open. Ze
vragen zich daarbij echt niet af
wat dat Iran in de toekomst gaat
kosten, dat een hele generatie
doodbloedt in de loopgraven.
Bovendien, of je nu Eskimo bent
of Zuid-Afrikaan, na 200 a 300 ge-
vechtsdagen neemt de effectivi
teit van frontsoldaten af tot 10 a
20 procent. Twijfels aan het mo
reel en de gevechtskracht van de
Irakese soldaat zijn dus ge
rechtvaardigd. Daar staat tegen
over dat ze nu op eigen terrein
vechten. De geschiedenis leert
dat de prestaties dan beter zijn
dan wanneer er 'buitengaats' ge
vochten moet worden. Kijk maar
naar de Amerikanen in Viet-
Chomeini
Voor het verloop van de oorlog
is de uitkomst van de strijd over
de opvolging van Imam Chomei
ni in Teheran van vitaal belang.
Hoff onderscheidt in deze 'suc
cessieoorlog' drie kampen: het
netwerk van geestelijken, een op
contacten met het Westen ge
richte fractie rond parlements
voorzitter Rafsanjani en de op de
Sowjet-Unie georiënteerde
'kliek' van Chomeini's gedood
verfde opvolger Montazeri.
Hoff: "De club van Montazeri
krijgt voorlopig geen poot aan de
grond vanwege de Russische in
vasie in Afghanistan. Maar voor
de voortzetting van deze ideolo
gische oorlog is het van belang
wie wint: de pragmatische club
van Rafsanjani of de geestelij
ken. In dat laatste geval is het de
vraag of ze na Khomeini een em-
tioneel beroep kunnen blijven
doen op de bevolking"
"Het belangrijkste aspect van
de oorlog is inderdaad haar ideo
logische karakter. Militair gezien
is het nauwelijks interessant.
Wat door Irak als een beperkte
grensoorlog is begonnen, is ont
aard in een confrontatie tussen
twee verschillende wereldbeel
den. Aan de ene kant Iran, dat
met haar Islamitische revolutie
geen grenzen erkent. Aan de an
dere kant Irak met haar Baath-
bewind dat een gemoderniseer
de maatschappij, zonder de do
minerende invloed van de Islam,
nastreeft".
Een Iraanse overwinning zou
enorme consequenties hebben
voor het Westen, dat kun je op je
vingers natellen".
"Als Iran wordt verslagen,
krijgt de hele wereld, niet alleen
de Arabische staten, te maken
met wraakexpedities. Daar kun
je vergif op innnemen. Terreur
acties in Europese steden, om
maar iets te noemen. Maar zover
komt het volgens mij niet. In de
visie van beide supermachten,
Sowjet-Unie en Verenigde Sta
ten, mag geen van beide winnen.
Zij hebben baat bij een stabiele
regio. Ik geloof ook niet in een
confrontatie tussen beide groot
machten in dit gebied".
"De Russen zullen niet begin
nen omdat ze bang zijn voor
reacties van hun Islamitische
'onderbuik' (de Sowjet-Unie telt
45 miljoen moslims, red.). Daar
hebben ze nu al regelmatig pro
blemen mee. En de Amerikanen
zouden volgens mij hun Rapid
Deployment Force alleen inzet
ten, als de Russen tot actie over
gaan. Dus mag geen van beide
partijen
Hachelijk
"Als Iran wint, wordt de situa
tie van met name de Golfstaten
hachelijk. De heersende elites
zijn Sunni en een overwinning
van Iran zou een geweldige kick
zijn voor de shi'itische bevolking
in die staten. Vergeet niet dat
Bahrein, Koeweit en Saoedi-Ara-
bië al te maken hebben gehad
met fundamentalistisch geïnspi
reerde complotten en opstootjes.
De Golfstaten stellen militair
niets voor, maar ze bezitten wel
60 procent van de oliereserves.
Koffiedik
"Mocht het niettemin uit de
hand lopen, dan denk ik dat De
Sowjet-Unie en de Verenigde
Staten samen een oplossing zul
len vinden. Per slot van rekening
staan 'regionale conflicten' pro
minent op de agenda's van hun
topontmoetingen. Maar goed,
dat is de blik in het koffiedik. Ik
zou me sterk moeten vergissen,
maar zoals het zich nu ontwik
kelt, is er rond Basra sprake van
veel geschreeuw, maar weinig
strategische wol. Onder de voor
onderstelling dat Saddam Hoes
sein aan de macht blijft, of na
diens eventuele val opgevolgd
wordt door een Hoessein junior,
duurt die oorlog nog wel even.
Tot Sint Juttemis, inderdaad".
Steeds meer reizigers met nep-paspoort
SCHIPHOL - Zo op het eerste gezicht is er aan het paspoort niets onrechtmatigs te zien.
Alleen een ervaren medewerker van de Marechaussee ziet dat een van de stempels in het
reisdocument onzorgvuldig is afgewerkt. Het verdachte paspoort wordt in een apparaat
met ultraviolet licht gelegd. Dan is de vervalsing zelfs voor de grootste leek te zien. Het
papier is vlekkerig: de naam van de oorspronkelijke eigenaar is verwijderd en een nieuwe
naam en persoonsgegevens zijn ingevuld. De reiziger loopt letterlijk tegen de lamp.
Geen theorie, maar een bijna dage
lijkse praktijk op de luchthaven
Schiphol. De cijfers uit het deze
week verschenen jaarverslag van
de brigade Schiphol van de Ko
ninklijke Marechaussee spreken
boekdelen. Vorig jaar werden op
de luchthaven 784 valse of verval
ste reisdocumenten in beslag geno
men, een toename van ruim 37 pro
cent ten opzichte van 1985. Nog
sprekender is de vergelijking met
vijf jaar geleden, toen de Mare
chaussee op Schiphol nog maar
174 valse reisdocumenten onder
schepte. In vijf jaar bijna een ver
vijfvoudiging.
door
Wim Bank
"Het reizen met valse papieren
neemt duidelijk toe", is de conclu
sie van J. M. J. Broekhaar. chef van
het Bureau Falsificaten van de Ma
rechaussee op Schiphol. De stij
ging van het aantal ïnbeslaggeno-
men documenten is echter niet al
leen daaraan te danken. De contro
le is verbeterd als gevolg van een
grotere ervaring en er zijn meer
hulpmiddelen beschikbaar om val
se papieren te onderscheppen. Zo
als eerder genoemde controle met
de UV-lamp, waarmee een pas
poort aan de meest gebruikte ba
lies op Schiphol in enkele secon
den kan worden doorgelicht.
"De mazen in ons net zijn weer
wat kleiner geworden", aldus
Broekhaar. "Zo bezorgen wé de
vervalsers toch weer wat hoofd
pijn." Probleem is echter de han
del aan te pakken. De drie mede
werkers van het Bureau Falsifica
ten verzuipen nu bijna letterlijk in
de administratieve afwerking van
de zaken. Momenteel is er een ach
terstand van 6 maanden bij het ma
ken van de processen-verbaal,
waardoor nog zo'n 350 vervalsings
zaken wachten op een verdere af
handeling door de justitie.
Bronnen
"We zijn in gesprek met de offi
cier van justitie in Haarlem om de
administratie eenvoudiger te ma
ken. Verder gaan we die zaak auto
matiseren. Zo hopen we meer
ruimte te scheppen om onderzoek
te kunnen doen naar de oorsprong
van de valse papieren. De beste
manier om de «stroom in te dam
men, is het droogzetten van de
bronnen", aldus Broekhaar. "We
komen nu niet toe aan het uitzoe
ken van de lijnen die bij de bron
terecht komen."
Er zijn vele soorten valse reisdo
cumenten in omloop. Naast verval
ste 'echte' paspoorten bestaan er
ook honderden 'fantasiedocumen
ten'. Dat zijn paspoorten van niet
bestaande staten. "Weet U waar
Conewe ligt?", informeert Broek-
haar, die vervolgens zelf het ant
woord geeft. "Dat ligt in een hotel
kamer in Zwitserland. Een man
heeft daar een eigen staat gesticht
en geeft nu ook paspoorten uit.
Aan sommige grenzen denkt men
dan dat het om een staatje in Afri
ka gaat." Niet minder origineel,
maar in Nederland gemakkelijk te
ontmaskeren, is het in omloop zijn
de 'paspoart foar Fryslan'.
De ervaring wijst inmiddels uit
dat het in zeven EG-landen uitge
brachte nieuwe Europese paspoort
veelvuldig wordt vervalst. Op
Schiphol zijn van vier van de zeven
versies al vervalsingen aangetrof
fen. Voor de Marechaussee is dat
een waarschuwing. "Wij zien niets
in een versoepeling van de contro
le op personen met een dergelijk
paspoort", aldus eerste luitenant P.
Verdonk, commandant van de Bri
gade Schiphol.
De zware werkdruk speelt overi
gens niet alleen bij het Bureau Fal
sificaten, weet commandant Ver
donk. De brigade Schiphol is op
dit moment onderbezet. Op 1 juni
1986 kwamen er 30 marechaussees
bij, maar door overplaatsingen ligt
de bezetting met 153 medewerkers
nu 13 beneden de sterkte. Een bij
na onmogelijke situatie, vindt Ver
donk, als men bedenkt dat het aan
tal luchtreizigers via Schiphol in
enkele jaren is gegroeid van 9 tot
12 miljoen per jaar, er meer buiten
landers op Schiphol asiel vragen
en het reizen met valse papieren
sterk groeit.
Mogelijk nog dit voorjaar komt
de sterkte weer op peil. Wat Ver
donk betreft is een bezetting van
166 mensen een minimum. "We be
kijken nu de uitbreiding van vorig
jaar, maar ik verwacht persoonlijk
dat we in de richting gaan van on
geveer 200 mensen", aldus Ver
donk. Personeelsuitbreiding is
trouwens niet het enige middel. De
brigade werkt tevens aan een gro
tere efficiency, onder andere door
automatisering.
Verdonk hoopt dat het op peil
brengen van de sterkte in maart ge
beurt. Zo niet, dan zijn er proble
men te voorzien bij de start van het
vakantieseizoen. Lange rijen wach
tende passagiers voor de balies van
de Marechaussee zijn voor Ver
donk uit den boze. "Van opont
houd mag geen sprake zijn. Aan
tasting van het produkt Schiphol
kunnen we ons niet veroorloven,
terwijl de luchthaven zelf miljar
den guldens investeert in kwali
teitsverbetering."
Wat niet uit de lengte kan, moet
uit de breedte komen. "In dat ge
val, waarop ik niet reken, zal onze
controle aan kwaliteit moeten in
boeten. Dan gaan we selectiever
werken. Nederlanders op weg naar
hun vakantiebestemming zullen
we dan gemakkelijker doorlaten",
aldus Verdonk. Het kan betekenen
dat reizigers met bijvoorbeeld een
verlopen paspoort niet worden toe
gelaten in het land van bestem
ming. Afgelopen jaar verstrekte de
Marechaussee op Schiphol 2.768
toeristenkaarten aan reizigers die
bij aankomst op de luchthaven niet
over de juiste papieren bleken te
beschikken.
Vluchtelingen
Hoewel de Marechaussee het
werk op bijna alle terreinen ziet
toenemen, zijn er enkele lichtpun
tjes. De vorig jaar sterk gegroeide
stroom van buitenlanders die op
Schiphol asiel vraagt, lijkt lang
zaam te worden ingedamd. Vol
gens Verdonk is dat het gevolg van
het strengere toelatingsbeleid van
het ministerie van Justitie, dat nu
vruchten begint af te werpen.
"We hebben eind vorig jaar een
groep van 43 vluchtelingen snel na
aankomst teruggebracht naar het
land van herkomst. Dat was een te
genvaller voor de 'handel'. Als hun
investeringen geen geld meer ople
veren, neemt de stroom vluchte
ling vanzelf af." In de laatste twee-
maanden van 1986 zakte het aantal
asielzoekers per maand daardoor
tot minder dan 30. Over het hele
jaar echter kreeg de Marechaussee
een record-aantal van 920 asielzoe
kers, bijna een verdubbeling ten
opzichte van 1985 met 553 aanvra
gers.
Verdonk is voorzichtig met voor
spellingen, maar constateert een
positieve tendens. "Er is nu sprake
%van een afname van het aantal
asielzoekers. Het is echter moeilijk
te voorspellen hoe die zaak zich
verder ontwikkelt bij een aantal
van 14 miljoen vluchtelingen over
de hele wereld", aldus Verdonk.
De opvang van asielzoekers in de
vorig jaar geopende ruimte op
Schiphol-Oost en de begeleiding
van uitgezette of niet toegelaten
buitenlanders naar het land van
herkomst kosten veel tijd en geld.
Voor de bemanning van het op
vangcentrum zijn 14 mensen van
de Marechaussee nodig. Uitzetting
van ruim 3.600 buitenlanders kost
te de Staat vorig jaar een bedrag
van ruim 4,3 miljoen gulden aan
vliegtickets.
De Koninklijke Marechaussee
zorgt ook nog voor een positieve
bijdrage aan de Staatskas. Steeds
vaker worden Nederlanders aan de
grens op Schiphol aangehouden,
omdat zij bij Justitie in het krijt
staan. In de regel mag men het
land pas verlaten als de openstaan
de boete is betaald. Vaak betreft
het kleinere bedragen. Uitschieter
in 1986 was iemand met een boete
schuld van 10.900 gulden.
Boete
Buitenlanders van wie bij ver
trek uit Nederland blijkt dat zij
niet over geldige reisdocumenten
beschikken, krijgen vaak alsnog
een boete. Omdat het in de praktijk
moeilijk is het geld achteraf te in
nen, kan de Marechaussee sinds
augustus 1985 veel van de zaken
ter plaatse afwikkelen met een
'transactie'. De controle is daar
door zinvoller geworden. In 1986
werd ongeveer 40 procent van de
overtreders achteraf geverbali
seerd, maar de Marechaussee
streeft ernaar dit percentage ver
der op te voeren.
Met behulp vdn ultroviolet licht kan de marechaussee binnen enkele
seconden een paspoort doorlichten: met het aantal vervalsingen neemt
ook de doelmatigheid van de controle toe. (foto anpi
De rooms-katholieke bisschop
pen in Nederland vinden het niet
goed dat gelovigen bij het eucha
ristisch gebed naast de priester
rond het altaar staan. Volgens
hen verduistert hun aanwezig
heid het geloof dat juist bij dit ge
bed de priester namens Christus
optreedt en Zijn offer present
stelt. Gelovigen die bij het uitrei
ken van de communie helpen
moeten daarom pas na het afslui-
van het eucharistisch gebed,
bij het Onze Vader, naar voren
komen.
Een en ander blijkt uit de reac-
ie van de bisschoppen op het
slotdocument van het Landelijk
Pastoraal Overleg van februari
vorig jaar dat aan de liturgie was
gewijd.
In veel kerken worden de gelo
vigen die de communie uitreiken
bij het eucharistisch gebed uitge
nodigd om naar voren te komen.
Argument is dat zij dan op een
bijzondere wijze bij dit gebed
worden betrokken en een ver
binding vormen tussen de pries-
er en de andere gelovigen.
De bisschoppen antwoorden
ook op een vraag over het om
gaan in liturgisch opzicht met ge
scheiden mensen, anders geaar
de mensen, gemengd gehuwden
samenwonenden. "De
Rooms-Katholieke Kerk leert,
dat het deelnemen aan het li
chaam en bloed des Heren geen
vrijblijvend gebeuren is, maar
verplicht tot navolging in de
praktijk van het dagelijks leven.
Door te communie te gaan beze
gelt iemand zijn of haar bereid
heid tot een leven in de Geest
van Jezus". De bisschoppen roe
pen de gelovigen op hun gewe
ten te onderzoeken alvorens aan
de eucharistie deel te nemen.
Hervormd tekort
Het tekort op de begroting
voor het algemene kerkewerk
van de Hervormde Kerk is voor
dit jaar geraamd op f 406.000. Vo
rig jaar was het tekort nog
f 629.000. De algemene begroting
(van raden en commissies, syno
de, de provinciale bureaus en re
gionale vergaderingen) sluit met
een bedrag van f 19.762.000.
Dit jaar is een overgangsjaar,
schrijft C. D. Ilamelink, direc
teur van de hervormde Generale
Financiële Raad, in het pas ver
schenen nummer van 'De Kerk
voogdij'. De kerkelijke instanties
hebben zich vorig jaar bezigge
houden met bezuinigingen tot en
met 1991 en definitieve beslissin
gen daarover zijn in de eerste
helft van dit jaar te verwachten.
Hamelink kan nu al zeggen,
dat de organen van de kerk met
het consigne 'pas op de plaats
maken' goed hebben gewerkt
Voor de tekorten van 1985. 1986
en 1987 - in totaal anderhalf mil
joen gulden - wordt de algemene
reserve aangesproken. Maar,
waarschuwt Hamelink, het ver
der interen op het vermogen
moet zo spoedig mogelijk onge
daan worden gemaakt.
Kerkleden
Alle zeven rooms-katholieke
bisdommen doen mee aan de op
bouw van de Stichting Interker
kelijke Ledenadministratie (Si-
la). Ook de drie (Roermond, Den
Bosch en Utrecht) die in decern
ber tegen stemden. Dat bleek
gisteren in Den Haag op een
persconferentie van het bestuur
van Sila.
Waarschijnlijk met ingang van
1 januari 1989 zal de overheid in
het kader van de automatisering
van de bevolkingsadministratie
niet langer de kerkelijke gezind
te of levensbeschouwing in de
bevolkingsboekhouding opne
men. Vooral de Rooms-Katholie-
ke en Hervormde Kerk zijn daar
van afhankelijk. In verband
daarmee is de Sila opgericht.
De deelnemende kerken kun
nen in de toekomst in een zoge
naamd koppelstation - tussen de
administratie van de gemeenten
en die van de kerken - hun le-
denregisters onderbrengen. Vier
kerken hebben al besloten tot
deelneming: hervormd, luthers,
remonstrants en oud-katholiek.
De gereformeerde synode zal in
maart beslissen. De Rooms-Ka-
tholieke Kerk besloot in decem
ber niet aan de landelijke regi
stratie via de Sila mee te doen.
Als 'schadevergoeding' heeft
de overheid f. 15,5 miljoen toege
zegd voor de opbouw van de ker
kelijke ledenadministratie. Het
is nog onduidelijk wat uiteinde
lijk het lidmaatschap gaat kos
ten. Gerekend wordt met een be
drag tussen 1 en 2 gulden per
kerklid. Dit voorjaar zal de Sila
bijeenkomsten houden om ge
meenten en parochies in te lich
ten over de komende veranderin
gen.
Vicaris-generaal J. Zuidgeest
van het bisdom Rotterdam ver
telt in een rooms-katholieke pu
blicatie waarom dit bisdom vóór
permanente deelneming in de Si
la is. In de Randstad, zegt hij, is
het onmogelijk een systeem te
bedenken waarbij gelovigen
zichzelf bij een parochie aanmel
den. Dat vraagt te veel vrijwilli
gers. In verstedelijkte gebieden
zouden alleen de meelevenden
bekend zijn. Je krijgt dan een
toestand zoals in het begin van
deze eeuw, toen tienduizenden
Brabanders naar Rotterdam
kwamen en voor de kerken ver
loren gingen omdat ze deze men
sen niet wisten te vinden.
Directeur
De Nederlander Jan Kok
(44). afkomstig uit de bekende
Kamper uitgeversfamilie, is be
noemd tot directeur van de afde
ling communicatie van de We
reldraad van Kerken in Genève.
Sinds 1973 is hij de uitgever van
de Wereldraad. Daarvóór werkte
Kok (gereformeerd) zes jaar bij
de uitgeverij in Kampen.
Dienstplichtigen. De maat
schappelijke werker P. Verboom
(24) is benoemd tot medewerker
van het projekt 'pastorale bege
leiding dienstplichtigen' van de
Hervormde Kerk. De Raad voor
de Herderlijke Zorg, de Raad
voor de zaken van Overheid en
Samenleving, de sectie Kerk en
Krijgsmacht en de Raad voor het
Jeugdwerk hebben dit projekt
voor een periode van vijftien
maanden ontwikkeld.
De taak van Verboom is plaat
selijke kerkeraden of instanties
voor jongerenwerk bij te staan in
de pastorale begeleiding van
dienstplichtige jongeren die voor
de keus staan of ze in dienst zul
len gaan óf een beroep doen op
de wet Gewetensbezwaren. Zelf
deed Verboom indertijd een be
roep op die wet. Zijn vervangen
de dienst was jongerenwerk.
Door salariskortingen kwam in
de Hervormde Kerk plaats vrij
voor acht werkloze jongeren.
Verboom is daar één van.
Leerdam. De gehuurde ruimte in
Dordrecht is te klein en minder
geschikt voor uitvoering van de
bestellingen. Het nieuwe ge
bouw, waarvoor in maart de eer
ste paal wordt geslagen, krijgt
een verzend- en kantoorruimte.
De bijbelstichting werd in 1966
opgericht om de uitgave van de
klassieke Statenvertaling in di
verse vormen mogelijk te maken
en het gebruik daarvan te propa
geren.
Hervormde Kerk: beroepen
te Nieuw-Loosdrecht T. Lekker
kerker Akkerwoude-Murmvr
woude. Gereformeerde Kerken:
aangenomen naar Ureterp (Fr.)
A. J. Boersma Ens.