'Een brand, ik vind
er niets leuks aan..'
'Wij hadden het zó niet gewild
De obstakels, of: waarmee is
gemeente Leiderdorp bezig?
FidrfdMidiiMari
Warmonds brandweercommandant Haverkort vertrekt: 'Het houdt ergens op'
Opinie
ZATERDAG 10 JANUARI 1987
LEIDSCH iüb DAGBLAD:
WARMOND - Herman Ha
verkort (60), de scheidende
brandweercommandant
van Warmond: "Je kunt het
uitsmeren tot je 65ste, maar
het houdt hoe dan ook er
gens op. Het brandweer
korps moet een comman
dant hebben rondlopen,
geen oude kerel". Mevrouw
Haverkort valt in de rede:
"Dat wil ik niet meer van je
horen, je bent geen oude ke
rel".
door
Wim Koevoet
Voor Haverkort betekent het af
scheid van het 20 man sterke vrij
willigerskorps, zijn tweede in korte
tijd. Onlangs zette hij ook een punt
achter zijn werkzaamheden bij het
Warmondse waterleidingbedrijf,
dat in handen kwam van de LDM.
Haverkort zat dertig jaar bij de
brandweer en werd in 1969 com
mandant. Ook vaderlief was bij de
brandweer. "Brandmeester was
hij. Uniformen waren er nog niet.
Alleen de brandstaf als aanduiding
van de functie. In die tijd werd de
brandweer gewaarschuwd door ie
mand die op de fiets langskwam".
In 1952, na dienst en oorlog,
kwam Haverkort junior erbij: "On
ze apparatuur bestond toen uit een
tweewielige motorspuit die achter
een vrachtwagen werd gehangen.
In het Lage Land (het deel van
Warmond dat zich aan de andere
kant van het water bevindt, red.)
hadden we ergens een hand
pompje klaarstaan".
Anno 1986 zorgt de Warmondse
brandweer ervoor enige echte La
ge Landers in haar midden te heb
ben. Momenteel zijn dat er vier.
Die weten van wanten als een boer
derij brandt. Veel lering kon wor
den getrokkenuit een brand in
1958, die een grote boerderij ver
woestte. Haverkort: "Er kwam
toen veel commentaar. Ik moet
toegeven dat er van de communi
catie met Leiden niet veel klopte.
Vandaar dat wij een aparte blus-
eenheid daar wilden hebben. Dat
werkt tot op de dag van vandaag.
Verder zijn er voor de Lage Lan
den en het plassengebied betere af
spraken met Leiden gemaakt".
Pompen of verzuipen
Om snel veel praktijkervaring op
te kunnen doen, draaide Haverkort
drie weken mee bij de Haagse
brandweer. "Een drukke post.
Acht keer per dag rukte je daar uit.
In Warmond zitten er maanden bij
van twee keer. Die Haagse post
was vlakbij de gevangenis in Sche-
veningen. Er ging daar nogal eens
een matrasje in de fik. Het nadeel
van het blussen van die brandjes
was dat de cipier de poorten achter
je dicht deed, zodra je binnen was.
Dat was een vreemde, nare gewaar
wording. De slangen werden door
de tralies heen gerold".
Haverkort, zelf ook nog naar de
brandweerschool in Amsterdam
geweest, over de opleidingen van
toen en nu: "Vroeger kwam er bij
de gratie Gods een inspecteur van
de brandweer een cursusje geven.
Veel te leren viel er eigenlijk niet.
Er werd alleen nog maar met lage
druk gewerkt dus het was simpel
weg pompen of verzuipen. Er was
na het blussen dan ook vaak spra
ke van meer water- dan brandscha
de".
Hetzelfde jaar waarin Haverkort
bij de Warmondse brandweer
kwam, werd "de eerste echte auto"
besteld. In 1969, toen brandweer
commandant Heyl het commando
overdroeg aan Haverkort, kreeg de
braTidweer een nieuwe auto. De
Ford Thames met zijn open kabine
was toch wel wat erg achterhaald.
Haverkort en de zijnen hadden
weliswaar het een en ander onder
vangen door een linnen kap te
spannen, maar het nadeel daarvan
was dat de brandweerlieden, een
maal onderweg naar een plek des
onheils, zelf midden in het uitlaat
gas kwamen te zitten.
Zwarte periode
Rond 1983 brak een zwarte perio
de aan. De brandweer was aan haar
derde wagen toe maar B en W en
een deel van de gemeenteraad,
hadden ontdekt dat het wel eens
goedkoper zou kunnen zijn om de
brandweertaken naar Leiden over
te hevelen. "Er brak een jaar van
onzekerheid aan, maar het is alle
maal afgelopen zoals ik al die tijd al
dacht dat het zou aflopen", vertelt
Haverkort. Er werd op de lange
duur toch 250.000 gulden uitge
trokken voor wat Haverkort een
"machtig mooi voertuig" noemt.
"Een Mercedes 1117. Precies vol
gens onze wens en het duurste wat
op dat moment te koop was. Hy
permoderne inrichting en volop
mogelijkheden tot uitbreiding van
het materiaal".
De Warmonders waren reuzeblij
dat hun eigen spuitgasten War
mondse branden bleven blussen,
Warmondse paarden uit Warmond
se sloten trokken of een ziek paard
dat niet meer kon staan, redden
door het op de hoge benen te hel
pen. Katjes uit de bomen halen,
laat Haverkort liever aan plaatselij-
;r. "Je kunt je
niet voor zoiets bij hun
werkgever vandaan roepen".
Dat kun je eigenlijk ook niet
doen in het geval van een vals of
overbodig alarm. Van het eerste
heeft Haverkort zelden last gehad.
Van het tweede des te meer. In ne
gen van de tien gevallen ging het
om Mariënhaven. "Zustertjes die
kroketjes bakken voor de oudjes.
Vlam in de pan. Tegen de tijd dat
wij dan kwamen, zaten ze de kro
ketjes al op te peuzelen. Zulke din
gen zijn toch link. Als het weer ge
beurt denk je dat het wel niets zal
zijn. Je moet vechten om het se
rieus te blijven nemen".
Brandweercommandant Haverkort met op de achtergrond zijn 'machtig i
tge zijn'.
voertuig': 'Je hoeft geen God
Angstig ding
In het gezegde dat er in iedere
brandweerman iets van een pyro
maan schuilgaat, kan Haverkort
zich totaal niet vinden. Grote bran
den in het Lage Land. bij de hout-
werf van Van der Willik, scheeps
werf Ter Leede en een villa in de
Klinkenbergerpolder betitelt hij
weliswaar met "spectaculair" maar
hij voegt er direct aan toe vuur een
"angstig ding" te vinden. "Natuur
lijk is er voldoening als-ie geblust
is, "maar de nageschiedenis van
een brand is er altijd een van leed,
narigheid. Ik gun geen mens
brand. Nee, ik vind er niets leuks
Mevrouw Haverkort vult, lief
naar haar man kijkend, aan: "De
vrouwtjes zijn altijd blij als de
mannetjes heelhuids thuiskomen.
Ja, ik luister altijd mee op de scan
ner". De brandweercommandant:
"Zonder een goed gezin kun je dit
werk nooit doen. Je bent nooit ze
ker van je tijd. Je kind zit achterop
je fiets, klaar om naar het strand te
gaan. En daar gaat de telefoon.
Men moet ook van de brandweer-
vrouwen op aan kunnen. Bij nacht
en ontij regelen ze broodjes en kof
fie. Frappant is dat ze dat ook altijd
lukt, je gaat er bijna op rekenen".
Die 24 uurs-beschikbaarheid is
lang niet voor iedereen'weggelegd.
Daarom verbaast Haverkort zich
erover "dat je toch zo veel jonge
jongens kunt vinden, die er hun
hele hart en ziel in leggen". Vol
gens de scheidende commandant
ligt de gemiddelde leeftijd van zijn
korps onder de dertig. Haverkort
concludeert: "Ze zeggen dat de
jeugd nergens meer voor te porren
is. Dat is dus niet waar". Hij prijst
"de geest in hét korps". Het zou
gaan om mannen "van wie je op
aan kunt, stuk voor stuk". En: "Als
je zegt: 'ik de voorkant, jij de ach
terkant'. dan weet je dat het goed
komt met die achterkant. Die geest
heb ik in mijn leven maar twee
keer meegemaakt. Bij de brand
weer en in het leger".
"Een brandweerman moet fysiek
goed zijn, zelfstandig kunnen
werken, mentaal sterk zijn en goed
zijn opgeleid", eist Haverkort. "Dat
lijkt heel wat, is het ook wel, maar
een brandweerman hoeft geen God
te zijn. Nee, bang ben ik nooit ge
weest, wel is er veiligheidsangst.
Of beter gezegd: voorzichtigheid.
Je weet dat je bepaalde risico's
loopt. Je stuurt je mensen erin. Bij
mij gold echter altijd: alleen een
ander opdragen wat je zelf kunt en
durft".
Haverkort wordt opgevolgd
door ondercommandant G. Sik-
king. C. Zevenhoven wordt de
nieuwe ondercommandant. Giste
ren nam Haverkort afscheid. Hij
kreeg van de burgemeester een te
gel met het wapen van Warmond
aangeboden.
Vier maanden
cel geëist
tegen kraker
van kluizen
DEN HAAG/WARMOND - De
31-jarige Noordwijker die het -
samen met drie vrienden -
vooral voorzien had op kluizen
in bedrijven in de bollenstreek,
hoorde de officier van justitie
bij de Haagse rechtbank giste
ren een gevangenisstraf van ze
ven maanden, waarvan drie
maanden voorwaardelijk en
een proeftijd van twee jaar ei-
De man was twee keer met
zijn vrienden 'op stap' geweest.
Een keer in Warmond waar uit
een drukkerij een kluis met een
geldbedrag van vijfentwintig
duizend gulden werd meegeno
men. De tweede keer reisde het
viertal - op aangeven van de
Noordwijker - naar Zoutkamp,
de vorige woonplaats van de
man, waar eveneens een kluis
met een bedrag van zesduizend
gulden werd ingeladen.
Voor de politie was het des
tijds een hele opluchting dat de
groep kon worden opgerold.
De vier gingen professioneel te
werk. Alvorens ze besloten de
kraak uit te voeren, gingen ze
ter plekke een kijkje nemen op
welke manier deze het best kon
worden uitgevoerd. In beide
gevallen waarbij de Noordwij
ker was betrokken werden ra
men geforceerd om naar bin
nen te kunnen klimmen. Uit de
drukkerij in Warmond namen
ze een bestelauto mee waar de
kluis werd ingeladen. Met die
zelfde wagen reden ze later ook
naar Zoutkamp. Het openbran-
den van de kluizen deden ze in
een garage die een van het vier
tal in Rijnsburg had gehuurd.
De advocaat vroeg de recht
bank er rekening mee te hou
den dat de Noordwijker is ge
trouwd, twee kinderen en een
vaste baan heeft. Als hij vier
maanden onvoorwaardelijk
moet zitten zou hij van z'n kin
deren vervreemden en zeker
zijn baan kwijtraken. De advo
caat pleitte voor een geldboete.
Zijn cliënt was zelfs bereid, zei
hij, om zijn deel van het gesto
len geld terug te betalen.
De rechtbank doet 23 januari
uitspraak.
Bewonersgroep Van der Valk Boumanweg niet écht blij met verkeersobstakels
LEIDERDORP - "Het is on
ze bedoeling helemaal niet
om alle auto's weg te pes
ten. Wij begrijpen ook wel
dat we aan een doorgaande
weg zitten, waar het nooit
doodstil zal worden. Maar
wat er nu gebeurt, kan echt
niet. De Van der Valk Bou-
manweg-bewoners krijgen
namelijk alle ellende op
hun dak geschoven van Lei
den.
"Leiden drukt door al die verkeers-
werende maatregelen al het ver
keer naar buiten. Dat komt alle
maal op de randgemeenten neer en
dus hoofdzakelijk op ons".
Het moge duidelijk zijn: de be
wonersgroep Van der Valk Bou
manweg is zelf evenmin onver
deeld gelukkig met de verkeers
maatregelen op hun weg. Maar ze
krijgen van de tegenstanders wel
de zwarte piet toegeschoven. Het
was immers deze actiegroep die ja
renlang bij de gemeente 'zeurde'
om maatregelen om het hardrij-
dende (sluip)verkeer te weren.
Waarna de gemeente uiteindelijk
besloot om, als proef, een aantal
maatregelen te nemen op de zo fa
voriete sluiproute. De obstakels
zijn daarvan nog maar de voorbo
den. Meer verkeerswerende maat
regelen moeten nog volgen. Bin
nenkort wordt bijvoorbeeld het
kruispunt bij de Laan van Ouder
zorg overhoop gehaald. Daarnaast
helpt de Leiderdorpse politie mee
om de weg zo impopulair mogelijk
te maken. Vorig jaar controleerde
ze er zo vaak dat er een record aan
tal bonnen werd uitgeschreven.
Dit alles leverde overigens tot dus-
LEIDERDORP - De verkeersob
stakels zijn, nu de kostbare ver
bouwingsplannen van het zwem
bad zijn weggestemd, Leider
dorps 'hot item' nummer één.
Goed voor avonden lang verga
deren. Aanvankelijk gold het ge
tier van de gemiddelde automo
bilist en omwonende de sluis op
de Mauritssingel. Jan en alleman
struikelde er over. Was het niet
letterlijk - de botsingen zijn er
niet van de lucht - dan wel fi
guurlijk.
De omstreden blokkencon-
structie is inmiddels verwijderd
en vervangen door een minder
verwarrende verkeersafremmer.
Prompt werd op de Valk Bou
manweg een nieuwe constructie
opgericht. Recentelijk gevolgd
door twee wegversmallingen bij
de Spanjaardsbrug. Gevolgen: fi
les tot aan de benzinepomp bij
de Laan van Ouderzorg toe, met
name tijdens de spitsuren. Fron
tale botsingen van elkaar tege
moetkomende weggebruikers,
die beiden dachten de sluis net
even eerder te kunnen passeren.
Auto's die vreemde capriolen
uithalen omdat ze gedwongen
worden recht op elkaar in te rij
den. Vrachtwagens die minuten
lang moeten steken om de krui
sing Spanjaardsbrug te kunnen
'nemen' en derhalve voor flinke
opstoppingen zorgen. Waar is,
kortom, de gemeente Leiderdorp
mee bezig?
Het officiële antwoord luidt:
'met een experiment dat erop ge
richt is de automobilist te dwin
gen andere wegen te zoeken'. De
kunstmatige wijze waarop de ge
meente dat probeert, lijkt tot op
heden geen enkel effect te sorte
ren. De stroom neemt niet af. En
de stroom maatregelen neemt al
leen maar toe. Zo komt de Lei
derdorpse politiek maandag
avond weer bijeen om te praten
over aanpassingen van het kruis
punt Van der Valk Boumanweg-
Laan van Ouderzorg.
Grootstedelijk
De gemeente schuift de Van
der Valk Boumanweg-bewoners
als verontschuldiging voor haar
grootstedelijke gedrag naar vo
ren. Zij klagen al jaren steen en
been over te hard rijdende auto
mobilisten en het almaar toene
mende (sluip)verkeer dat de Van
der Valk Boumanweg gebruikt.
Er moest, zo oordeelde de ge
meenteraad vorig jaar, nu einde
lijk iets voor hen worden gedaan.
En vervolgens bogen de raadsle
den zich over alle mogelijke al
ternatieven en 'leuke ideetjes' in
ad-hoc vorm. Waarvan de inmid
dels tot aan de Raad van State
bestreden maatregel om de
Spanjaardbrug voor verkeer
richting Leiden af te sluiten de
meest opmerkelijke was.
Prompt werd de weg letterlijk
en figuurlijk uit z'n verband ge
rukt. Want de bewoners zelf, die
vanaf de tribune alleen maar ver
bijsterd konden toekijken wat er
gebeurde, hadden dit allemaal
niet bedoeld. Ze laten dat in bij
gaand interview ook duidelijk
blijken. Is de politie is dan wel
licht blij mee? Geenszins. De
verkeersdeskundige op het bu
reau aan de Hoogmadeseweg
laat desgevraagd voorzichtig we
ten er "niet helemaal gelukkig"
mee te zijn.
En ten slotte klinken nu ook
vanuit de gemeenteraad nu ook
stemmen op om een en ander
nog eens te bekijken. WD-
raadslid De Waard is daarin het
meest radicaal: voldoen 'die din
gen' niet, dan moeten ze maar
weg, riep hij tijdens de afgelopen
raadsvergadering. De liberaal
maakt er geen geheim van dat
potentiële kiezers hem 'gek bel
len' over de obstakels.
Toch blijft verkeerswethouder
Den Boeft volhouden dat het al
lemaal best went. Dat er niet of
nauwelijks klachten binnenko
men. De bestuurder wordt ech
ter tegengesproken door zijn ei
gen ambtenaren. Deze melden in
de gemeentelijke voorlichtings
rubriek 'dat er nogal wat reacties
zijn binnengekomen van teleur
gestelde omwonenden en wegge
bruikers'.
Gaat de politiek maandag
avond akkoord en wordt ook de
kruising Laan van Ouderzorg ge
blokkeerd, wellicht dat de ge
meente dan eindelijk haar zin
krijgt. Wie weet kiest de automo
bilist dan, murw geworden, voor
een andere route. Maar dan? Ver
keer is immers te vergelijken
met water - sluit een weg af en er
ontstaan sluiproutes, leg een
sluis aan en er ontstaat ongecon
troleerd rijgedrag. Leiderdorp
zal de verkeersproblemen alleen
maar kunnen voorkomen door
het terugdringen van het aantal
auto's op de weg. Dat kan ook
deze forensengemeente niet.
Wel moet het haalbaar zijn een
oplossing te vinden die niet al
leen op papier aardig lijkt, maar
ook in de praktijk goed werkt.
Leiderdorp schiet er niks mee op
om als een ladderdragende sul
over straat te lopen en met de
achterkant links en rechts slacht
offers te maken.
MIEP DE GRAAFF
verre weinig op. Het is nog niet
zichtbaar rustiger geworden op de
Leiderdorpse weg, die aan de over
kant van het Leidse Waardeiland
ligt, naast de Zijldijk.
Nakaarten
Een avondje nakaarten met de
'zwarte pieten'. Hebben de bewo
ners dan nu hun zin? Nee dus,
blijkt al snel: "Wij hebben het alle
maal zo niet bedoeld. We willen
niet aan autootje-pesten doen.
Denken de mensen soms dat wij
het leuk vinden om, als de brug
zou zijn afgesloten, steeds de minst
makkelijke weg te nemen? Het is
de gemeente die ervoor heeft geko
zen het aantal voertuigen dat de
weg gebruikt, terug te brengen",
roepen twee woordvoerders van de
bewonersgroep, de heren R. Wen-
tink en G. de Groot. En vervolgens
schuiven ze de zwarte piet door
richting gemeente Leiden.
door
Miepde Graaft
Wentink: "Wij hebben nooit ge
kregen wat we wilden. Wat wij
meet af aan hebben beoogd i
evenrediger verdeling van de pijn.
De Van der Valk Boumanweg
mocht geen tweede Hoge Rijndijk
worden. Vergis u niet, wij waren
gewend aan een drukke weg. Er
kwamen 5000 auto's per dag langs,
nou, dat is niet niks".
De Groot: "En toen. Toen werd
de Hoge Rijndijk in Leiden één zee
van busbanen en stoplichten en zat
alles prompt constant verstopt.
Toen werd in Leiden industrieter
rein De Waard tot ontwikkeling ge
bracht. Toen bleek die zo broodno
dige tweede ontsluitingsweg naar
De Waard er helemaal niet meer te
komen en werd de extra verkeers
last, tegen de beloften in, weer op
Leiderdorp afgewenteld. Er zou
een doorgaande, provinciale, weg
komen achter de Merenwijk: ook
niet gebeurd. De komst van rijks
weg 11 heeft weer vertraging opge
lopen. Kortom, u begrijpt: door al
deze oorzaken is het hier vier keer
zo druk geworden. We krijgen nu
dagelijks 20.000 auto's langs onze
deuren. Als je nagaat hoeveel
Rijnsburgse bloemenboeren, toe
ristische bussen en Duitsers je hier
langs ziet crossen... als ze vanuit de
kustplaatsen richting Utrecht moe
ten, gaan ze gewoon hierlangs. De
hele ontsluiting van de kust lijkt
toch nergens op".
Racebaan
Wat had de bewonersgroep, die
zich gesteund voelt door de uitslag
van een enquête onder de honder
den bewoners, dan gewild?
Wentink: "Eenrichtingverkeer.
Daardoor had je in heel Leiderdorp
een betere verkeerscirculatie ge
kregen - dat zeggen niet alleen wij,
ook de deskundigen van onder
zoeksbureau DHV. Zeventig pro
cent van de naar schatting 900 be
woners was daar toen bij die en
quête ook voor".
"Maar ja, die wensen van ons zijn
door de gemeente vertaald in een
reeks kleine ad-hoc beslissingen.
Niet dat we er afwijzend tegenover
staan, maar een goede verkeerscir
culatie is daardoor nooit ontstaan.
Bovendien concentreren alle maat
regelen zich op een klein stukje
van de weg. Verderop, vanaf Kam
steeg tot aan de Shell-garage, is de
Van der Valk Boumanweg nog één
grote racebaan. Daar gebeurt niets.
En die afsluiting van de Span
jaardsbrug was trouwens ook ons
idee helemaal niet. Nee, er is meer
nodig dan een paar drempels. Een
visie bijvoorbeeld, en alternatie
ven. Maar ia. dat ontbreekt..".
"Waarom je als groep dan mee
gaat, tja, op een gegeven moment
ben je al vijf jaar met die weg bezig.
Krankzinnig natuurlijk. Dus dan
denk je: iets is beter dan niets".
Verkeerssluis
Een verhaal apart vormt de ver
keerssluis ter hoogte van de Dijk-
gravenlaan. Heel wat automobilis
ten zijn er de afgelopen maanden al
tegenaan gebotst. De ANWB heeft
laten weten het obstakel onveilig
te vinden en de nieuwbakken
'stichting Leefbaar Leiderdorp'
kwam er eveneens tegen in protest.
De verwarring werd des te groter
toen de bewoners van het nabijge
legen Haaghuishof de gemeente
schreven veel overlast van het ob
stakel te ondervinden.
De Groot kan er kort over zijn:
"Wij hebben nooit om dat ding ge
vraagd. Het is er gekomen als be
veiligde oversteekplaats, in op
dracht van de provincie. Met ver
keersremmers heelt het niets te
maken. Maar al had het dat wel: Op
de Leidse Maresingel en de Lam-
fmenschansweg staan die dingen
ook. De Morsweg zit vol met dor
pels. Hoor je daar iemand over?"
Tot slot: "Ach, wij krijgen van
onwetende automobilisten nu wel
de zwarte piet toegeschoven, ieder
een voelt zich aangetast, maar ver
geet niet dat 63 procent van de
weggebruikers hier helemaal niets
te maken heeft. Laten ze hier maar
een paar jaar komen zitten in de
stank, de files en de herrie. En niet
te vergeten de trillingen in je huis
en het lood in je hersenen".
