Scherpere controle
onderwijs zwarten
MacMillan droeg bij aan 'dooi' tussen Oost en West
Nieuwe bepalingen in Zuid-Afrika
Surinaamse politie
laat 2 piloten vrij
Weer voedsel
naar kampen
Palestijnse
vluchtelingen
Steeds meer kritiek
op Chinese betogers
Spijtoptanten
in VS terug
naar Rusland
Woede over racistisch incident
DINSDAG 30 DECEMBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
PARAMARIBO - De militaire poli
tie in het Fort Zeelandia bij de Su
rinaamse hoofdstad Paramaribo
heeft twee piloten van de Suri
naamse luchtvaartmaatschappij,
Guno Illes en John Adel, vrijgela
ten. Zij werden sedert enkele da
gen voor verhoor vastgehouden.
door
Elly Wempe
Tegen de derde piloot, Orlando van
Amson, zijn bezwarende verklarin- taire acties
gen afgelegd waaruit blijkt dat hij belang kun
mogelijk medewerking heeft ver- Liew Yen Tai. Adel
leend aan de Brunswijk-groep.
Commandant Liew Yen Tai van
Fort Zeelandia benadrukte dat de
JOHANNESBURG (Rtr/DPA/GPD) - De Zuidafrikaanse regering heeft nieuwe maatre- omsnap^oTinTupe^v'anSe
gelen aangekondigd die haar controle op het onderwijs voor zwarten verscherpen. De
nieuwe bepalingen worden 7 januari van kracht.
De onderwijsautoriteiten krijgen dan de bevoegdheid om leerlingen de toegang tot
school te ontzeggen. Ook kunnen zij leerplannen verbieden die niet de goedkeuring
hebben van de regering.
heeft ons toen naar een Nederlan
der gebracht".
De piloten hebben waardevolle
inlichtingen kunnen geven aan het
Surinaamse leger, die voor de mili
taire acties in Oost-Suriname van
belang kunnen zijn, zo verklaarde
Illes werden
oktober bij de Ralleigh-vallen
gegijzeld door de Brunswijk-groep
en gedwongen om hun vliegtuig,
de Twin Otter, naar Stoelmansei
land te vliegen. Piloot Van Amson
werd al in augustus gedwongen
zijn Cessna te vliegen naar het ge
bied waar de Brunswijk-groep ope-
Voorts mogen leerlingen niet via De maatregelen betekenen een
kleding, speldjes of leuzen laten verdere verscherping van de
blijken dat ze aanhanger zijn van noodtoestand, die de regering een
een bepaalde organisatie. Het ver- half jaar, geleden instelde. Eerder
spreiden van pamfletten of aan- deze maand breidde president Pie-
plakbiljetten is verboden. ter Botha de perscensuur uit en liet
Met deze maatregelen wil Preto- hij een aantal tegenstanders arres-
ria voorkomen dat op scholen voor teren teneinde een zogenoemde
zwarten een alternatief onderwijs- terreurcampagne van de verboden
systeem wordt ingevoerd ter ver- vrijheidsbeweging ANC te voorko-
vanging van de leerplannen van de men.
regering. Deze zijn volgens zwarte De zwarte scholen zijn sinds 1976
bewustzijnsgroeperingen opge- haarden van verzet tegen het apart-
steld om de blanke overheersing in heidsregime. In sommige gebieden
stand te houden. worden de scholen al meer dan
Volgens de Zuidafrikaanse twee jaar door de leerlingen geboy-
Staatscourant mag de directeur-ge- cot uit protest tegen wat zij noe-
neraal van het ministerie van on- men de inferieure kwaliteit van het
derwijs en training verordeningen onderwijs voor zwarten,
uitvaardigen „gericht op de veilig- D nieuwe noodtoestandsmaat-
heid van het publiek, de handha- J* n samen Slt ren op-
^fndiffiiïvan^^dtnettan^ roep van een aantal anti-apart-
beêindiging van de noodtoestand heidsorganisaties Soweto om de
onderwijsboycot te beeindigen. De
organisaties, waaronder het Ou
ders- Crisis-commitee van Soweto
noodtoestand, de vrijlating van alle
gevangenen die tijdens de
noodtoestand vast werden gezet,
en het vertrek van leger en politie
uit de scholen.
gendarmerie in Frans Guyana. Er
is volgens de commandant geen
sprake van een ruil met de 60 bos-
landcreolen die vlak voor kerst reert. Van Amson is echter
werden vrijgelaten.
Piloot Adel: „We waren samen
met Brunswijk en drie buitenland
se journalisten op weg naar Saint
Laurent om ons te ontspannen. Bij
een politiepost hebben twee Fran
se journalisten kennelijk aanwij
zingen gegeven dat wij vrijgelaten
Moengo gesignaleerd. Daar heeft
hij mogelijk vlieglessen gegeven
aan de mensen van Brunswijk.
Volgens Adel en Illes werden zij
vijf maal gedwongen een vlucht te
maken van Langetabbetje naar
Stoelmanseiland om gewonden te
brengen naar het ziekenhuisje
konden worden; de Franse politie daar. De twee piloten beschuldi
gen de Nederlandse ex-kolonel
Van Tussenbroek ervan dat hij ge
probeerd zou hebben hen opnieuw
in handen te spelen van Bruns
wijk. De SLM-piloten waren al op
11 december in Frans Guyana
maar hebben pas op 23 december
telefonisch contact gezocht met
het Surinaamse consulaat in
Cayenne. Van Tussenbroek beloof
de de piloten dat hij politiek asiel
voor hen zou aanvragen in Neder
land.
De piloten waren ondergedoken
in een hotelletje in Mon Joli en gin
gen op Van Tussenbroeks voorstel
in. Uit angst, zo verklaarden zij,
omdat zij in Paramaribo mogelijk
beschuldigd zouden worden van
het verlenen van medewerking aan
Brunswijk. Maar alle vluchten die
zij hebben gemaakt hebben onder
dwang plaats gevonden. „Na een
week begonnen wij te twijfelen aan
de oprechtheid van Van Tussen
broek omdat er een Nederlander
opdook die technische vragen wil
de stellen over de gekaapte Twin
Otter".
Van Tussenbroek was vroeger
hoofd van de Nederlandse militai
re missie in Suriname na de onaf
hankelijkheid. Hij is gepensio
neerd en woont als kolonel buiten
dienst in Frans Guyana. De Neder
lander die opbelde bleek contact
persoon te zijn van de Brunswijk-
groep en hij wilde met Van Amson
spreken. Volgens de piloten was
het in die periode onmogelijk om
naar Suriname te bellen omdat er
in de omgeving veel Brunswijk-
sympathisanten zijn.
Van de twaalf militairen die in
juli bij Stolkertsijver werden gegij
zeld door Brunswijk, zijn er tien
overgelopen naar de kant van
Brunswijk, terwijl de twee andere
er psychisch slecht aan toe zijn, zo
verklaarde piloot Abel. „De Bruns
wijk-groep is slecht georgani
seerd", aldus Guno Illes, „iedereen
wil elkaar bevelen geven en com
mandant spelen".
Brandstof voor de Cessna is
waarschijnlijk in Frans Guyana ge
kocht. De piloten bevestigden dat
Brunswijk vrij kan rondlopen in
Frans Guyana. Wat dat betreft ge
ven de autoriteiten passief mede
werking aan de Brunswijk-groep,
zo menen de piloten.
Op overtreding van'deverord^ninl
gen staan straffen die variëren van
4000 gulden tot twee jaar gevange-
het Soweto Students' Congres
deden deze oproep gisteren in het
zwarte dagblad The Sowetan.
De organisaties hebben besloten
om de onderwijsboycot op te ge
ven na wekenlang overleg met
leerkrachten, arbeiders, geestelij
ken en maatschappelijke werkers.
In hun verklaring zeggen de or
ganisaties dat de 'ernstige en ge
rechtvaardigde klachten van de
studenten en de scholieren' niet
zijn opgelost, maar dat het belang
van het onderwijs groter is. Wel
doen de organisaties een her
nieuwd beroep op de regering-Bo-
tegemoet te komen aan de
DAMASCUS (Rtr) - De leider
de Sji'itische moslem-militie ir
banon, Nabih Berri, he<jft een to- eisen van de zwarte jongeren,
taal en onmiddellijk staakt-het-vu- melijk het opheffen
ren gelast in de Palestijnse vluch-
telingenkampen. Hij zei gisteren
dat het een teken van goede wil ter
gelegenheid van het nieuwe jaar
betrof. De Amal-milities hebben
tevens bevel gekregen voedsel en
medicamenten door te laten voor
de 22.000 bewoners van het al drie
maanden belegerde vluchtelingen
kamp Rashidiyeh, bij Tyrus in
Zuid-Libanon. De Amal wil de
blokkade pas opheffen als de Pale
stijnse strijders zich terugtrekken
uit het strategisch gelegen dorp
Maghdousheh, bij Si<
PEKING (UPI/AP) - Enkele hon
derden studenten en onderwijzers
van een leraaropleiding in Peking
hebben de afgelopen nacht op-
r gedemonstreerd
Revolutie van 1966-76 en de daar
opvolgende politieke onrust en re
pressie.
De kritiek in de officiële pers op
democratie. De politie verhinderde de studentenprotesten werd giste-
de
WASHINGTON - Terwijl een demonstrant leuzen schreeuwt tegen acties van de Amerikaanse regering als de
bombardementen tegen Libië en de Iran-affaire wordt hij weggeleid door de politie. De betoging had gisteren
plaats bij het ministerie van defensie. (foto anp)
NEW YORK (AP) - Vijftig Russi-
Verenigde Staten teruggekeerd in
Sji'iten en Palestijnen, die zich ook
afspeelt rond twee vluchtelingen- X*SSSÏÏttÏÏ?
kamnen in zuideliik Beiroet, ziin afL??W]ei-unie.
kampen in zuidelijk Beiroet, zijn
tot dusver 700 doden gevallen.
Buitenland kort
Landingsbaan
Zuid-Afrika bevestigde gisteren
dat het een landingsbaan wil aan-
leggen op een eiland in het Antarc- bun kind, echtgenoot of ouders
Volgens Russische functionaris
sen was het de grootste groep spij
toptanten die ooit de Verenigde
Staten heeft verlaten. Hun vlucht
werd met vijf uur uitgesteld, om
dat gewacht moest worden op een
groter vliegtuig. Sommigen zeiden
dat ze zich vooral verheugden op
de hereniging met hun familie,
maar dat ze niet wisten of ze werk
zullen kunnen krijgen en of ze
geaccepteerd zullen worden door
hun oude vrienden na de jaren die
ze in het Wésten hebben doorge
bracht.
Velen zijn teruggegaan omdat ze
Financier was bij
aanslag betrokken
BOLOGNA (AP) - De 41-jarige Ita-
liaanse financier Francesco Pa-
zienza, die is verhoord over een he
le reeks onderwereldactiviteiten
en financiële schandalen, is giste
ren in staat van beschuldiging ge
steld in verband met de bomaan
slag in het station van Bologna in
juni 1980, waarbij 85 mensen om
het leven kwamen. In verband met
de aanslag in het station van Bo
logna zijn nog 19 andere mensen
aangeklaagd. Hun proces zal op 19
januari in Bologna beginnen.
dat zij ook buiten het terrein
het instituut demonstreerden, al
dus ooggetuigen.
Tussen de 500 en 600 studenten
kwamen kort na middernacht bij
een op de campus van het oplei
dingsinstituut. Ook enkele leraren
sloten zich bij hen aan, aldus de
ooggetuigen. Honderden politie
mannen, gewapend met pistolen,
voorkwamen dat de studenten
naar nabijgelegen scholen zouden
trekken, zo zeiden de ooggetuigen.
Het zelfde instituut was gister
ochtend het vertrekpunt voor een
demonstratie van circa 350 studen
ten naar drie nabijgelegen univer
siteitsgebouwen, waar het aantal
demonstranten aanzwelde tot
3.000. De politie keek toe op een
afstand en trad niet op.
De avondkrant Beijing Wanbao
schreef echter dat de studenten
protesten illegaal zijn en dat 'de or
ganisatoren gerechtelijk verant
woordelijk gesteld zullen worden
krachtens de wet.' Een andere offi
ciële krant, Beijing Ribao, hamer
de er in een voorpagina-commen
taar op dat de 'grote letter-affiches'
die de afgelopen weken op cam
pusterreinen verschenen zijn ille
gaal zijn en dat degenen die ze op
gehangen hebben vervolgd kun
nen worden.
De affiches wekken bij veel Chi
nezen afkeer op omdat ze herinne
ringen oproepen aan de Culturele
ren scherper van toon. Het dagblad
van de communistische partij,
Renmin Ribao, veroordeelde die
genen die de communistische par
tij en het socialistische systeem op
zij willen schuiven door op demo
cratisering aan te dringen.
De leiding van de communisti
sche partij maakte afgelopen zon
dag gebruik van een bijeenkomst
met een bekende verhalenverteller
om 'algehele verwestersing' en
'bourgeois liberalisering' van de
hand te wijzen. De media maakten
gisteren melding van deze bijeen
komst die rechtsstreeks gericht
leek te zijn tegen de acties van de
studenten.
Eerste vordering
tegen Marcos
MANILLA (AP) - De Filippijnse re
gering heeft gisteren een eerste ju
ridische vordering van 15 miljard
pesos (1,65 miljard gulden) inge
diend tegen oud-president Marcos
om de 'verborgen rijkdom' van de
verdreven president terug te krij
gen. De vordering heeft tot doel de
Filippijnse regering tot rechtmati
ge eigenaresse te laten verklaren
van vier gebouwen in New York
City en een landgoed op het nabij
gelegen Long Island.
tisch gebied. Pretoria sprak echter misten. Anderen konden niet
beschuldigingen tegen als zouden den i
deze plannen te maken hebben baar
met het beproeven van kemwa- gen jaar terugging, vertelde voor
pens, zoals het Britse weekblad haar vertrek dat ze wel Amerikaan-
The Observer afgelopen zondag se vrienden had gekregen, maar
meldde. dat iedereen haar bleef beschou
wen als een Russische spionne.
nnM.,Ai De afgelopen drie maanden zijn
Guerrilla-aanval nu drie groepen Russen terugge-
De guerrilla in El Salvador heeft keerd uit de VS naar hun vader-
gisteren een spectaculaire aanval land- Een woordvoerder van de
gedaan op een belangrijke militai- Sowjet-ambassade m de VS vertel-
Een huilende Rebecca Katsap uit Odessa op het vliegveld van Moskou
de VS. Een vrouw die met na haar terugkeer uit de Verenigde Staten.
drie kinderen
granten toestemming hebben ge- view met Newsweek vertelde hij
vraagd naar de Sowjet-Unie te mo- eens over de misdaad, hebzucht en
gen terugkeren. armoede die hij in New York had
Een van de spijtoptanten, die gezien. Hij werd daarop door een
zondag vertrokken, was de 37-jari- journalist in North Dakota uitge-
ge Alexander Tsjerkasets, die in de nodigd om ook een kijkje te nemen
NEW YORK (UPI/AFP/Rtr) - Drie
jonge blanken uit New York die
betrokken waren bij een incident
dat het leven kostte aan een zwarte
man zullen niet worden vervolgd
wegens moord of doodslag. Dit
heeft een rechter in New York gis
teren bepaald.
Wegens gebrek aan bewijs kun-
en die beschuldigingen niet wor-
(fotoANP) den gehandhaafd. Alleen de aan
klacht dat zij door roekeloos ge
drag anderen in gevaar gebracht
hebben, blijft staan, aldus de rech-
re post nabij het plaatsje San Este-
ban Catarina, 58 kilometer ten oos
ten van de hoofdstad San Salva
dor. Bij de aanval zouden zestien
soldaten en acht rebellen zijn ge
sneuveld.
de vorige maand dat 1.000 emi-
Sowjet-Unie een goede baan had
bij een reisbureau. In de VS werkte
hij als taxichauffeur. In een inter-
ter.
De drie jongens, twee van 17 en
een van 16, behoorden tot een
groep jonge blanken die tien dagen
geleden in een blanke wijk in New
York drie zwarten die daar pech
i de rest van het land. Het heeft hadden gekregen te lijf waren ge-
gaan sloegen op de negers
met hun vuisten en knuppels. Eén
van hun slachtoffers was de 23-jari-
ge Michael Griffith. Toen hij aan
zijn belagers probeerde te ontko
men kwam hij op de rijweg terecht.
Hij werd overreden door een auto
en was op slag dood.
De bestuurder van de auto, een
zoon van een politieman, reed
door. Hij verklaarde later dat hij
het ongeluk niet onmiddellijk had
gemeld omdat hij dacht dat hü
vuilnis of een dier had geraakt. Te
gen hem is geen aanklacht inge
diend. Volgens de politie had hij
niets te maken met de bende.
De twee andere slachtoffers van
de bende hebben geweigerd te ge
tuigen. Het parket verklaarde dat
zij onvindbaar zijn en dat hen dus
ook geen bevel overhandigd kon
worden naar de rechtbank te ko
men. Advocaten van Cecil Sandi-
ford en Timothy Grimes zeiden dat
hun cliënten pas willen getuigen
wanneer de gouverneur van New
York een speciale aanklager be
noemt om een onderzoek in te stel
len. Volgens de advocaat van San-
ider-
diford was de bestuurder van de
auto wel degelijk betrokken bij de
bende. Sandiford eist de arrestatie
van de bestuurder, aldus de advo
caat.
Mensen op de publieke tribune
reageerden woedend op de voorlo
pige uitspraak in de zaak, die niet
alleen in New York maar in de hele
Verenigde Staten de aandacht
heeft. Gerechtsdienaren
den 65 betogers van de pub
tribune en de rechter dreigde de
betogers te dagvaarden wegens
minachting van de rechtbank als
zij hun mond niet zouden houden.
Burgemeester Koch van New
York riep Sandiford op toch te ge
tuigen, evenals ieder ander die op
heldering kan verschaffen. Afgelo
pen zondag had Koch naar aanlei
ding van deze zaak opgeroepen tot
de vorming van een nationale com
missie die zich over racisme moet
buigen.
verwijdt
3 publiel
Kim II Sung
De Noordkoreaanse partijleider,
Kim II Sung, is gisteren herkozen
als president. Op 17 november
meldde het Zuidkoreaanse minis- LONDEN (Rtr) - Oud-premier Ha-
terie van defensie dat Kim II Sung rold MacMillan van Groot-Brittan-
bij een moordaanslag gedood was, nië is gisteren op 92-jarige leeftijd
maar de Noordkoreaanse partijlei- overleden, zo hebben verwanten
der verscheen de volgende dag ge- meegedeeld,
zond en wel voor de televisie. Ook Hij was van 1957 tot 1963 premier
zijn zoon Kim II Sung, zijn vermoe- van een conservatieve regering,
delijke opvolger, werd in het Polit- MacMillan werd op 10 februari
bureau herkozen. 1884 in Londen geboren als zoon
van een rijke Schotse uitgever en
Sikh-staking een Amerikaanse moeder. Hij stu-
ziin%thmeefdeteldPr4bWn deedtii^tTed^co^e^4
^n^nee™v^t^eedan «ef afgevaardigde in het Lager-
StSÖ kreeg hi} rijnzeerste ftmctie in rege^
ringsclienst. Van 1942 tot het einde
Indira Gandhi. Er was vrijwel geen
openbaar vervoer de scholen ble- dent-^steMn Noord-Afrika. In
i de winkels groten-
1951 werd hij onder Sir Winston
Churchill minister van huisves
ting. In die hoedanigheid maakte
Stijgijzers
Een 22-jarige kunstsmid uit een
Oostduits grensdorp is gisteren
naar het Westen gevlucht. Hij
sneed een gat in een hek en met zaken en later dat jaar minister
behulp
naasten. Dit leidde tot een bekoe
ling in de betrekkingen met de
Verenigde Staten en later als pre
mier spande hij zich ervoor in die
betrekkingen te herstellen.
Zijn streven naar ontspanning
tussen Oost en West bracht hem
naar het Kremlin. Hij ging in 1959
naar Moskou op uitnodiging van
Chroesjtsjov. Dit initiatief droeg
bij tot de 'dooi' in de betrekkingen
tussen Oost en West die uiteinde
lijk leidde tot een bezoek van
Chroesjtsjov aan de Verenigde Sta
ten.
Een grote tegenvaller voor hem
was het mislukken van zijn poging
Groot-Brittannië te doen toetreden
tot de Europese Gemeenschap. In
1963 stuitte dit af op een veto van
Frankrijk.
Ook op het gebied van de bin
ken, Alec Douglas Home een kabi
net te vormen en passeerde de vi
ce-premier Butler, een oude poli
tieke rivaal van hem.
De beschuldiging van Nikolai
Tolstoy dat MacMillan in 1945 als
afgezant van de geallieerden in het
Middellandse Zeegebied betrok
ken was bij de gedwongen repa
triëring van duizenden kozakken
en Joegoslavische vluchtelingen,
die vervolgens door de Russen
werden vermoord, wierp een scha
duw op zijn laatste levensjaren.
Macmillan was een gewiekst po
liticus met een gave voor gevleu
gelde uitspraken. 'U heeft het nog
nooit zo goed gehad' was een uit
spraak die hij in 1959 gebruikte als
verkiezingsleus.
Onder de titel 'Wind of change'
(Wind van verandering) verscheen
in 1966 het eerste deel van MacMil-
lans memoires. Er volgden nog
De oppositie eiste het heengaan drie delen. Op zijn negentigste ver
in MacMillan maar de premier jaardag aanvaarde MacMillan de ti-
u defensie John Profumo. Die verzette zich daar fel tegen. In ok- tel Earl of Stockton, hoewel hij tot
zelfgemaakte stijgij- financiën. In 1956 verdedigde hij loog eerst tegenover het parlement tober (1963) besloot hij af te treden dan toe altijd een titel had gewei-
jaarlijks nenlandse politiek zat het hem in
300.000 huizen te bouwen. die periode niet mee. Zyn positie
In 1955 werd hij onder Anthony als premier werd verzwakt door
Eden minister van buitenlandse seksschandalen rond zijn minister
maar bekende later dat hij een af
faire had met een 21-jarige call-girl,
nadat hij van zijn arts had gehoord gerd.
dat hij een galblaasoperatie moest
zers, een drietand en staaldraad het besluit van de regering-Eden
klom hij over een tweede hek. De om in samenwerking met Frank-
Oostduitse grenswacht merkte pas rijk militair in te grijpen nadat wij- Christine Keerer. Die had ook het ondergaan. Vanaf zijn ziekbed i
drie uur later dat er een gat in de len president Nasser van Egypte bed gedeeld met de militaire atta-
grensbeveiliging was gemaakt. had besloten het Suezkanaal te ché van de Sowjetambassade.
Harold MacMillan trouwde in
1920 met Dorothy Cavendish. Zij
kregen een zoon en drie dochters.
Zfin vrouw overleed in 1966.
Harold MacMillan in 1983
