Wild en gevogelte is veilig voor consumptie
'Geen modehitjes
maar mooie kleding'
CHAMPAGNE
Lichaamsbewust werk
academiestudenten
Gifschotel
of
visschotel?
Consument
Te weinig voor teveel geld
Marianne Menko's eerste collectie
PAGINA 10
MAANDAG 15 DECEMBER 1986
In sommige opzichten zijn wij
Nederlanders een vreemd volk.
Neem nou Champagne. Eigenlijk
vinden wij dat een zondige wijn,
want Champagne is synoniem met
een vorm van feestelijkheid die
velen van ons als frivool
beschouwen. Als een man en zijn
tafeldame samen een fles
Champagne in een restaurant
bestellen, hóór je andere gasten
denken: „Nou, dat zal zeker z'n
vrouw niet zijn". Laat staan wat
men denkt als twee mannen
Champagne gebruiken. En iemand
die thuis zomaar Champagne
schenkt, wordt al gauw als
verkwistend beschouwd. Toch
vinden we Champagne wèl lekker.
Vandaar dat gelegenheden zijn
ontstaan waarbij het gebruiken
van Champagne als passend, zo
niet verplicht wordt beschouwd.
De belangrijkste daarvan is zonder
twijfel Oud en Nieuw. Eén lange
avond laat Nederland de remmen
los. Calvijn maakt plaats voor
Champagne. Het nieuwe jaar
wordt bruisend ingeluid.
Persoonlijk vind ik het jammer dat
juist op oudejaarsavond Nederland
aan de Champagne gaat. Want wij
nuttigen die avond nog veel méér.
Oliebollen bijvoorbeeld, en
appelflappen, beide erg zoet. En
juist na zoete zaken smaakt
Champagne niet optimaal, vooral
als men het beste en droogste type
drinkt, Champagne Brut. De kans
is dus aanwezig dat massa's
mensen eigenlijk wat teleurgesteld
zijn in die prijzige belletjeswijn.
Voor hen hoeft die wijn niet zo. En
het spijt ze geenszins dat ze weer
een jaar moeten wachten op het
volgende glas. Hoe de klasse van
Champagne wèl tot zijn recht
komt? Door deze wijn te schenken
als aperitief, met wat kleine lichte
hapjes. Vrienden zo ontvangen
toont niet alleen een grote
gastvrijheid, maar bovendien leidt
Champagne de erna komende
maaitijd op perfecte en feestelijke
wijze in. Voorts is Champagne een
ideale wijn om dingen mee te
vieren in de familiekring. Bij ons
thuis ligt er ook altijd een fles koel
om eikaars behouden thuiskomst
te vieren na een buitenlandse reis.
Er zijn eigenlijk talrijke
gelegengheden waarop
Champagne beter past èn smaakt
dan juist bij Oud en Nieuw.
Natuurlijk ben ik er niet tegen dat
men op 31 december Champagne
drinkt. Ik zou alleen nog wat
bewaren voor een later moment.
Én gewoon iets meer kopen dan
voor die ene avond. Deze maand is
daar alle aanleiding toe, want tal
van wijnleveranciers bieden
Champagne met forse korting aan.
Wie daar nu van profiteert, kan
daar in 1987 veel plezier van
beleven. Temeer daar een goede
Champagne nog makkelijk een
jaar of langer meekan.
Wees wel zo wijs om Champagne
met zorg te behandelen. Leg de fles
dus tijdig in de koelkast en laat de
kurk niet knallen. Rondvliegende
kurken zijn gevaarlijk voor
mensen en dingen (lampen
bijvoorbeeld), terwijl tegelijk met
een knallende kurk meestal ook
een glas van het kostelijke vocht
verloren gaat. Haal bij het openen
dus eerst de folie en het
'muilkorfje' van ijzerdraad weg, en
wrik vervolgens de kurk
voorzichtig los. Kies bij voorkeur
glazen met een tulpvormige kelk of
van het fluitmodel. Coupes horen
meer thuis in Hollywood, wantje
ziet er de belletjes nauwelijks in,
terwijl het wijnparfum nauwelijks
te ruiken is. Hopelijk wordt 1987
een jaar waarin wij met zijn allen
vaak aan de Champagne gaan.
HUBRECHT DUIJKER
Het wordt steeds doller in de mode
wereld. Zijn we gewend aan bad-
strand- en nachtkleding om maar
eens een greep te doen, nu is daar
ook cruisekleding bij gekomen. Als
je een cruise gaat maken is volgens
het de Britse firma Gottex hel ge
wone badpak niet goed genoeg
meer: vandaar een hele serie 'Crui-
sewear' waarvan op de foto een
badpak met tijgermotief en en pa-
reo omslagdoek) worden getoond.
De inzending van Maria Vogelenzang.
Triumph ontwerpwedstrijd:
Jonge modemakers houden van het lichaam. Ze zien het niet als
een kleerhanger maar als een object waar je kleding omheen
bouwt. En de studenten van de Academies voor Beeldende Kunst
durven daarbij heel ver te gaan. Ze kunnen nog heerlijk hun fanta
sie de vrije loop laten, zonder antwoord te hoeven geven op vragen
als verkoopbaarheid, confectiemogelijkheden enz.
Verrassend leuke dingen waren dan ook het resulaat van de
ontwerpwedstrijd die Triumph International uitschreef ter gele
genheid van het eeuwfeest van het Duitse moederbedrijf. Zo wa
ren er popperige lichtblauwe bloesende broekjes met topjes en
wat ruim uitgevallen balletpakjes, allemaal voorzien van een luier-
sluiting. Daarbij liet ontwerpster Heieen de Visser (Utrecht) voet-
loze kousen van hemdjestricot dragen.
Een heel frivool contrast daarmee vormden de ontwerpen van
Maria Vogelenzang (Oegstgeest). Haar bijdrage bestond uit een
fluweelachtige bikini, een klein broekje met bustier en een bad
pakmodel, vaak met veterverwerkingen en afgezet met immitatie-
bont. Even zaten we met de vraag wanneer je zoiets moet dragen,
tot een collega heel treffend opmerkte: "Voor als het te warm
wordt by de open haard".
De trainingspakken ondergingen een totale verandering. Taufig
de Water (Arnhem) maakte er nauwsluitende autronautenpakken
in wit van, afgewerkt met rode of groene ritsen en kleine kleurac
centen. Zijn broeken waren heel strak of strak met met een heel
laag kruis. De jacks hadden brede schouders maar waren voor de
rest strak getailleerd, net als de bijpassende bodywarmer.
Petra Coumans (Utrecht) liet zich inspireren door American
football met halve broeken, hele forse schouders en levensgrote
teksten. Ook zij werkte, net als Heieen Visser, met bretels.
Een heel gek maar goed uitgewerkt idee was de geboorte van
Apollo van Maijan de Vries (Amersfoort). Bosnimfen in goudkleu
rige ballonbroekkostuumpjes pakten op het podium Apollo uit.
Hij was gekleed in een roomkleurig kostuumpje, dat aan de voor
kant veel bedekte maar desondanks veel onthulde. Maar enfin een
Griekse god kan zich iets veroorloven nietwaar?
De jury - Frans Molenaar (ontwerper), Frans Ankoné (styllist),
Elly Lamaker (oud-docente aan de ABK Arnhem), Cora Kemper-
mann (Triumph) en Hanny van der Horst( o.m pr-vrouw Triumph),
was enthousiast over de kwaliteit van het werk, al liet de duidelijk
heid van de ontwerpen nog weieens iets te wensen over in hun
ogen. Maar de jury noemden alle ontwerpen "Lichaamsbewust en
met een avantgardistische mentaliteit".
Deze tendensen kwamen volgens het jury-vijftal het beste tot
uitdrukking in het werk van Maijan Eradus (Arnhem). Zij beschil
derde voilestof in vrij donkere kleuren, bracht soms stofverande-
ringen aan (het effect van bobbeltjes plastic) en maakte er daarna
flaneerbadpakjes en strakke tunieken van. De flaneerpakjes wa
ren totaal doorschijnend en lieten weinig te raden over.
Een uiterst tevreden Triumph Nederland directeur Dick Derks
maakte donderdagavond in Amsterdam bekend dat de winnares
in twee weken New York mag gaan rondkijken. En die tevreden
heid was wel terecht want de Nederlandse academies waren er als
enige in geslaagd op vrij korte termijn 167 ontwerpen bij de jury
op tafel te krijgen. Alle andere landen waar de firma een vestiging
heeft, haakten af.
Henriëtte v.d. Hoeven
Jonge modeontwerpers, Nederland heeft er tientallen maar niemand kent ze. Elk jaar
laten de modeacademies weer een golf goed opgeleid, creatief en enthousiast talent op
de modewereld los. Een deel van de ontwerpers verdwijnt in de anonimiteit van de
confectie-industrie. Hun naam blijft verscholen achter de labels van grote firma's.
Een deel pakt z'n biezen en gaat het in het buitenland proberen, dikwijls met veel
succes. Weer anderen gooien alles in de strijd om in eigen land, onder eigen naam, een
confectie-collectie op de markt te brengen. In Extra op maandag een kennismaking
met (nog) onbekend modetalent.
Een Fransman in Nederland moet zich
soms rotlachen als hij in een restaurant
de kaart bestudeert. Want er zijn restau
rants die hem proberen lekker te krijgen
voor een gifschotel. Echt waar. Assiette
de poison, staat er dan. En poison is gif.
Bedoeld wordt natuurlijk poisson en
dan zou het om een visschotel moeten
gaan.
Louise van Meeteren en Elaine Mars
kunnen zich groen en geel ergeren aan
dat soort taalfouten op menukaarten. In
Arnhem, waar zij hun Centre Culture
Langue Civilisation hebben, hebben ze
van alle hotels en restaurants inmiddels
al de menukaarten verbeterd. Gratis. Ze
hebben er zoveel schik in gekregen, dat
ze dit nu ook in het hele land willen
doen.
Hotels en restaurants kunnen hun me
nukaarten opsturen en als er een ant-
woordenveloppe bij zit, krijgen ze hen
menukaart gecorrigeerd terug. Want
tjongejonge wat worden er een fouten
gemaakt met het Frans in Horeca Neder
land. Louise en Elaine merken dat tel
kens weer.
Een menukaart met mousse de pous-
ses, bijvoorbeeld. Bedoeld wordt dan
een mousse van spruitjes. En inderdaad
is pousse Frans voor spruit. Maar dan
wel in de betekenis van loot, of ent. De
goede benaming zou moeten zijn mous
se de choux de Bruxelles.
Of het restaurant dat Roti de boeuf
door varkensrollade laat vertalen. Het is
goed dat een goed deel van het Neder
landse volk die blunders niet zo snel
ziet. Anders zouden ze wel eens op het
idee kunnen komen dat die keuken van
dezelfde kwaliteit is als het Frans op de
kaart.
Van de zestig aanvragen voor een keur
merk die gemiddeld per jaar binnenko
men, wordt niet meer dan de helft toege
wezen. Het Keurmerk Instituut van de
Nederlandse Vereniging van Huisvrou
wen (IVHA) wijst in eerste instantie vijf
enzeventig procent van de aanvragen af.
Pas als de producent, importeur of win
kel de vereiste veranderingen aanbrengt
aan zijn artikel, komt het alsnog in aan
merking voor het keurmerk. Zijn koop
waar mag dan het groene rondje met de
tekst 'Goedgekeurd. Ned. Ver. van Huis-
Helft aanvragen keurmerk afgewezen
i' dragen.
Het Keurmerk Instituut stelt dit als
reactie op de kritiek die verschillende fa
brikanten onlangs lieten horen op het
keurmerk. De eisen voor het verkrijgeh
ervan zouden veel te laag worden gehou
den. Daardoor zou haast elk artikel dat
daarom vraagt een kermerk kunnen ver
krijgen. Dat er niet meer produkten
worden afgewezen, komt volgens het in
stituut omdat fabrikanten zichzelf de af
gang willen besparen van een afwijzing.
Pas wanneer ze er zelf redelijk zeker van
zijn dat het produkt wordt goedgekeurd,
wordt het ter beoordeling aangeboden.
Voor het keurmerk komen produkten
in aanmerking "die een zinvolle bijdrage
kunnen leveren aan de behoeftenbevre-
diging van leden van particuliere huis
houdens". Het produkt moet voldoen
aan bepaalde minimum-eisen inzake de
functie, de veiligheid, de ergonomie
(aangepast aan de gebruiker) en de duur
zaamheid.
Verder wordt gelet op de beïnvloeding
van de omgeving (overlast, verontreini
ging, verspilling en dergelijke). Ook de
aankoopvoorwaarden en de nazorg moe
ten aan bepaalde eisen voldoen. De aan
koopinformatie moet de consument
vóór aankoop voldoende inzicht in de
produkteigenschappen geven.
Nu de feestdagen weer naderen, vragen
veel mensen zich af of wild - gekocht of
zelf gejaagd - radio-actief is besmet. Al
het wild en gevogelte dat in Nederland
verkrijgbaar is of zelf wordt gejaagd, is
wat betreft radio-activiteit veilig en dus
geschikt voor consumptie, aldus het
Voorlichtingsbureau voor de Voeding.
Hoewel er niet meer dagelijks artike
len over de naweeën van Tsjernobyl in
de krant staan, wordt er nog steeds op
uitgebreide schaal onderzoek gedaan
naar de mate van radio-activiteit van
voedsel. Wild en gevogelte vallen hier
ook onder. Het betreft onder meer wild
zwijn, hert, ree, haas, konijn, gans, eend,
fazant en snip.
Tot nu toe zijn de gevonden waarden
voor radio-activiteit bij wild steeds be
neden de EG-norm van 600 bequerel per
kilo vlees. Dit geldt zowel voor wild uit
eigen land als voor import wild. De tota
le Nederlandse wildmarkt omvat slechts
20 procent wild uit eigen land, 80 pro
cent wordt geimporteerd.
Dit jaar komt er meer wild uit Argenti
nië, Engeland en Schotland en minder
dan andere jaren uit Hongarije en Polen.
De poeliers in Nederland slagen er
trouwens maar niet in om wild tot een
populair vleesgerecht te maken, in te
genstelling tot bij voorbeeld in België.
Wel eet de consument steeds meer kip,
want dat is goedkoop en vlug klaar. Wild
daarentegen vindt de consument duur,
moeilijk te bereiden en alleen passend
bij feestdagen zoals Kerstmis.
Het Economisch Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf is tot deze con
clusies gekomen na een een blik te heb
ben geworpen in de keuken van de poe
liersbranche, die uit circa 700 winkels
bestaat. Per hoofd van de bevolking
wordt er per maand ruim een kilo kip
gegeten, 7,5 procent meer dan vijf jaar
geleden. De consumptie van wild van ei
gen fornuis is te verwaarlozen. In restau
rants wordt tachtig procent van de totale
wildafzet gegeten.
Nu de inkomens weer langzaam stij
gen adviseert het instituut de poeliers
werk te maken van hun assortiment. Dat
zou moeten resulteren in het aanbieden
van een "kwalitatief hoogwaardige kip".
Te denken valt, aldus het instituut, aan
echte, "geen surrogaat", scharrelkippen.
onder redactie van
Raymond Peil en Conny Smits
Mensen die gaan eten in restaurants met
de zogenaamde 'nouvelle cuisine' (mo
derne keuken) betalen in het algemeen
veel te veel voor te kleine hapjes. Dat is
de mening van beroeps-restaurant-be-
zoeker Hans Auer, die in het blad Con
servator's Horeca Magazine flink tekeer
gaat tegen de nouvelle cuisine. Als voor
beeld noemt hij "een piepklein hapje als
voorgerecht, zo klein, ik kon het amper
zien". Dat kostte 35 gulden, terwijl Auer
de kosten op 7,50 gulden schatte.
Een woordvoerster van het produkt-
schap voor de horeca zegt dat de gangen
in de nouvelle cuisine groter zijn gewor-
Nouvelle cuisine:
den. "Of de nouvelle cuisine in opkomst
is, kun je pas zeggen wanneer je weet
hoeveel bedrijven die trend volgen. Vast
staat wel dat er een kleine groep mensen
is die het op prijs stelt. Er is keuze ge
noeg aan restaurants en iemand die er
niet van houdt heeft mogelijkheden te
over om elders te eten".
Bij de nouvelle cuisine gaat het vol
gens de woordvoerster in de eerste
plaats om de compositie. Het is inder
daad een aantal kleine hapjes, waarin
men goed de oorspronkelijke grondstof
fen proeft. Het vlees wordt bijvoorbeeld
niet bedolven onder saus, die er naast op
het bord wordt geserveerd. "Een zeer
verfijnde keuken met duurdere vlees
soorten, gepureerde kruiden en pure
groente. Om de smaak zoveel mogelijk
te bewaren wordt het niet te gaar opge
diend.
Dat de kleine hapjes van de nouvelle
cuisine veel te duur zijn ontkent de
woordvoerster van het produktschap.
"Meneer Auer vergeet dat er veel meer
werk aan wordt besteed". Je krijgt je
bord niet volgegooid met eten, maar een
aantal harmonische composities. Men
sen die dit soort artistieke uitingen wil
len beperken tot muziek of schilder
kunst kunnen nog altijd terecht bij do
zijnen soorten andere gelegenheden.
door
Henriëtte van der Hoeven
"Zijzelf en niet de kleding be
paalt wie zij is". Een citaatje uit
de folder van de jonge Amster
damse ontwerpster Marianne
Menko, die komend vooijaar
haar eerste collectie op de
markt brengt. Een collectie,
die zoals het eerste zinnetje al
doet vermoeden, niet is afge
stemd op de trendy tiener maar
op de vrouw rond de dertig, die
een eigen levensstijl heeft ont
wikkeld.
Marianne Menko, zelf net
dertig, heeft steentje voor
steentje gebouwd aan een ei
gen lijn.
Toen ze acht jaar geleden van de
Amsterdamse modeacademie
kwam, was haar eerste werkkring
de goedkope, snelle confectie. Ma
rianne: "Dat was hard werken
hoor. De ene week de bestelling in
huis, de andere de hele zaak de
deur uit, maar ik heb er heel veel
van geleerd".
Na de goedkope confectie werk
te ze aan hele collecties. Ze zocht
de stoffen uit, maakte de patronen,
deed de styling enz. Dat was een
paar jaar interessant maar het be
drijf groeide sterk en het commer
ciële aspect werd steeds belangrij
ker. Mariannne: "Je moest steeds
meer rekening houden met wat fi
nancieel haalbaar was en daardoor
ging een deel van het creatieve ple
zier verloren. Bovendien wilde ik
mijn eigen lyn blijven volgen".
Op eigen benen
En dat betekende dat Marianne
Menko vorig jaar het besluit nam
een eigen confectie-collectie te
gaan ontwerpen. En daarbij stond
haar heel duidelijk voor ogen op
welke groep vrouwen zé zich wilde
richten.
"Het lijkt mij het beste te ont
werpen voor een groep waarmee je
een bepaalde affiniteit hebt. De
kleding die ik ontwerp, draag ik
zelf'.
"Een paar jaar geleden zou ik dit
niet hebben durven ontwerpen. Ik
zou bang geweest zijn 'te klassiek'
gevonden te worden. Nu trek ik
mij daar niets van aan. Ik maak wat
ik mooi vind. Dat is geloof ik ook
een kwestie van volwassen wor
den. Vroeger probeerde ik ook al
tijd als eerste te weten wat bijvoor
beeld de createurs brachten, zodat
ik het snel in de collectie kon ver
werken. Nu speelt dat veel minder.
Als ik in Frankrijk en Italië iets zie,
vertaal ik dat onmiddellijk naar de
Nederlandse vrouw toe.
Wat draagt dan die Nederlandse
vrouw, die Marianne Menko voor
ogen staat?
Marianne: "De vrouw voorwie ik
werk, wil een goede garderobe. Ze
is niet alleen kwaliteits- maar ook
modebewust. Dat heeft volgens
mij ook een beetje met leeftijd te
maken. Rond je dertigste heb je al
le rages wel zo'n beetje gehad. Je
hoeft niet zo nodig overal meer
achteraan te hollen. Voor deze
groep is mode niet iets wat wordt
gedicteerd, het is een wisselwer
king".
Marianne Menko werkt dan ook
met een eenvoudige sobere belij
ning, met een tijdloos karakter. -
"Aan al die modehitjes doe ik niet
mee, het moet géwoon mooi zijn".
- Wie dit vooijaar een combinatie
van Marianne Menko koopt, zal
daar een seizoen later beslist niet
gedateerd in uitzien.
Haar blazers, pantalons, rokken
en lange mantel zijn allemaal on
derling te combineren. Een don
kerblauwe robe-manteau, boven
wat ruim, de rok nauw toelopend,
kan prachtig worden gecombi
neerd met een lange blazerachtige
mantel in dezelfde kleur. Het is
dan een klassieke combinatie.
Wordt die mantel gedragen
een pantalon, die met een sjerp
sluit en een a-symmetrisch geslo
ten blouse in een vrolijke kleur,
dan heb je een sportief geheel.
De vrouw van Marianne Menko
kleedt zich naar de omstandighe
den of naar haar stemming, niet
naar de clipparade.
Maar voor het zover was dat de
collectie, die loopt tot en met maat
44, bij haar agent Gieling in het
confectiecentrum hing, had Ma
rianne er al heel wat uurtjes zwoe
gen opzitten.
Nadenken
Alles wat betrekking had op het
pure modewerk heeft Marianne in
haar eentje, met een naaister ge
daan. Alleen bij de zakelijke opzet
heeft ze assistentie gehad.
"Omdat je een hele collectie
moet maken, ben je steeds aan het
nadenken over hoe het moet wor
den", zegt ze. "Als ik stoffen ga in
kopen, heb ik de thema's al in mijn
hoofd. Dat moet ook wel want de
rok moet met de blazer combine
ren en de blouse moet daar ook
weer bijpassen, om maar een voor
beeld te noemen".
De ideeën zijn er, de monstercol
lectie is klaar en dan? Dan moet de
jonge ontwerper of ontwerpster op
pad. En zo blijkt, de Nederlandse
modedetaillisten staan nu niet be
paald te trappelen om nieuw talent
te verwelkomen. Marianne Menko:
"Mensen kopen van bekende mer
ken, jonge ontwerpers komen hier
moeilijk aan de bak. Ik heb echt
geluk gehad. Mijn collectie hangt
bij Gieling Mode. Mijn stijl past
goed bij de collecties die Gieling
brengt en dat is heel plezierig,
vooral als je hoort dat er enthou
siast op wordt gereageerd. Zelf ver
kopen vind ik moeilijk. Ik geloof
dat ik er teveel bij betrokken ben".
Strepen en ruiten kunn
goed gecombineerd worden
gen.
f/rdra
Toch waagt ze af en toe een poging.
Marianne: "Ja, je spreekt op beur
zen weieens mensen, die je vragen
eens langs te komen, dat doe je na
tuurlijk, maar je kunt niet alles te
gelijk aanpakken".
Marianne Menko heeft gekozen
voor een vrij eenzame loopbaan.
Hard werken, reizen en overal
rondkijken altijd met het vak be
zig. "Ja", zegt ze tot slot, "mijn le
ven is wel veranderd sinds ik voor
mijzelf ben begonnen. Vroeger
trok ik om vijf uur gewoon de deur
achter me dicht".
De kleding van Marianne Menko is
te koop bij Ducall Exclusief, Hoofd
straat 97, in Noordwijk.
Een driedelig glanzend pak voor
'.en feestelijke gelegenheid.
(foto's Hans Zeegers)
Wild te kust en te keur. Op de voorgrond links duif, fazant en eend, in
het midden op de achtergrond haas met hazerug en rechts reerug. (foto gpd>
