VERMOGENS
REKENING.
Damrak blijft op zijn hoede
Langer werken
voor 'schaarse'
rijksambtenaren
y
nutsspaarbank 5
Sleutelrol voor nieuwe
Saoedi-minister Nazer
bij OPEC-besprekingen
Onderzoek haringworm
bij tal van vishandels
f
J
ZATERDAG 6 DECEMBER 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
Voorstel Van Dijk
DEN HAAG (GPD/ANP) - Schaars personeel bij de over
heid kan tijdelijk langer werken dan de normale volledige
werktijd. Deze verlengde werktijd wordt vastgelegd in de
werktijdregeling en daarom niet als overwerk beschouwd.
Door in de verschillende salarisschalen in verschillende
uitbetalingsregelingen te voorzien ondervinden zowel de
hogere als de lagere ambtenaren er belasting-technisch
geen nadeel van.
Dit is één van de voorstellen van
minister Van Dijk (binnenlandse
zaken) om personeel waar de over
heid tekort aan heeft binnen te ha
len of te behouden. Van Dijk heeft
zijn plannen, die gisteren bekend
werden, onlangs aan de ambtena-
rencentrales toegestuurd. In het re
geerakkoord werden al regerings
plannen aangekondigd om meer
verschillen aan te brengen in de
beloning van ambtenaren, opdat
sommige lonen beter overeenko
men met die in'het bedrijfsleven.
De beloningsmaatregelen van de
bewindsman hebben een tijdelijk
karakter. Hij wil met de maatrege
len voorkomen dat schaars perso
neel overstapt naar het bedrijfsle
ven. Intern op de ministeries mo
gen de verhoudingen in de belo
ning echter niet teveel worden ver
stoord, vindt Van Dijk.
De voorganger van Van Dijk, De
Korte, bracht in mei in grote lijnen
de plannen van het kabinet naar
buiten om door middel van pre
mies dan wel uitkeringen ineens,
voor het overheidsapparaat be
langrijke ambtenaren te behouden
en noemde zijn maatregelen overi
gens zelf 'lapmiddelen'. Van Dijk
heeft deze plannen nu nader uitge
werkt en wil ze met de ambtena-
rencentrales gaan bespreken. Het
gaat om veranderingen in het Be
zoldigingsbesluit Burgerlijke
Rijksambtenaren (BBRA 1984).
De christelijke ambtenaren in de
CFO vinden dat Van Dijk met zijn
voorgestelde maatregelen te hooi
en te gras de problemen wil bestrij
den. "Het middel is erger dan de
kwaal", aldus CFO-voorzitter T. de
Jong. De gevolgen ervan zijn niet
doordacht en kunnen onrust en af
gunst veroorzaken op de werk
vloer. De overheid kent een vast
loonsysteem en dat wordt met deze
voorstellen ondergraven, aldus de
CFO.
De middelbare en hogere ambte
naren in de CMHA stellen dat de
overheid pas sinds drie jaar een
evenwichtig loonsysteem kent,
met als uitgangspunt dat mensen
die gelijk of gelijkwaardig werk
verrichten daar hetzelfde voor wor
den gehonoreerd. Met de invoering
van allerlei afwijkende regelingen
ontstaat een onoverzichtelijke cha
os en willekeur bij de toekenning
van extra betalingen. De CMHA
vindt dat de overheid vergelijkbaar
met het bedrijfsleven zou moeten
betalen. De grootste ambtenaren-
centrale, de ACOP, wacht nog met
een standpunt.
Het kabinet heeft zich gisteren
geschaard achter de voorstellen
van minister Van Dijk (binnen
landse zaken) betreffende de amb
tenaren-cao 1986/87. Nu het over
leg tussen ambtenarenbonden en
minister Van Dijk zijn stukgelopen
heeft de regering de arbeidsvoor-
i prompt zijn de kerstbomen i
waarden voor ambtenaren in 1986
eenzijdig vastgesteld. Vice-pre
mier De Korte zei dit gisteren na
afloop van de ministerraad.
De regering is nu tevens akkoord
gegaan met het verhogen met een
half procent van het vakantiegeld
voor ambtenaren per 1 november
1986. Het vakantiegeld wordt nu
acht procent. Over de arbeidsvoor
waarden van de trendvolgers
wordt nog onderhandeld, terwijl
over het vakantiegeld van de uitke
ringsgerechtigden nog niet is ge
sproken, zo liet vice-premier De
Korte weten.
In het regeerakkoord was oor
spronkelijk 55 miljoen uitgetrok
ken voor de arbeidsvoorwaarden
voor 1986. Na aanbevelingen van
de commissie-Albeda besloot de
regering haar bod te verhogen tot
130 miljoen. Het extra geld wordt
vooral besteed aan een verhoging
van de vakantietoeslag tot 8 pro
cent. Voor 1987 was eerst 110 mil
joen gereserveerd. Het regerings
bod ligt nu op 270 miljoen. In totaal
is er dus ruim 200 miljoen meer uit
getrokken.
Stadspost: PTT-actie is nep
HAARLEM (GPD) - Met de aange
kondigde kortingactie voor kerst
en Nieuwjaarspost bedriegt de
PTT het publiek. Deze beschul-
ding uit Klaas Blokker, directeur
van de particuliere stadspostorga
nisatie Netpost Noord-Holland in
Haarlem. Volgens Blokker doen de
posterijen het in folders en publi-
katies ten onrechte voorkomen als
of versturen van wenskaarten en
FAILLISSEMENT - Schuldeisers,
onder wie pandbriefhouders, wor
den beter beschermd tegen een
eventuele ondergang van de bank.
Een wetsvoorstel om dit te be
werkstelligen is gisteren ingediend
bij de Tweede Kamer, opdat pro
blemen als bij het faillissement van
de Tilburgsche Hypotheekbank
worden voorkomen.
kaarten in enveloppen de afzender
maar 33 cent per stuk kost.
Blokker wijst er op dat de afzen
ders eerst het normale port van 55
cent op kaarten en 65 cent op enve-
loqpen moeten plakken. "Om de
maximale korting van 5,50 gulden
op kaarten of acht gulden op enve
loppen te krijgen moeten zij de
post gesorteerd in minimum aan
tallen van 25 stuks compleet met
ingevulde formulieren aanbieden
aan het loket".
Aangezien kaarten en envelop
pen niet bij elkaar mogen zitten en
de korting uitsluitend betrekking
heeft op streekpost (dus de eigen
en omliggende gemeenten), meent
Blokker dat er nauwelijks afzen
ders zullen zijn die voordeel heb
ben van de PTT-kortingsactie.
ADVERTENTIE
Prijzen met 0,1-
procent omhoog
DEN HAAG (ANP) - De pry-
zen zijn tussen midden oktober
en midden november met een-
tiende procent gestegen. Duur
der werden onder meer benzi
ne, diesel en huisbrandolie als
gevolg van de accijnsverhoging
per 1 november. Goedkoper
werd elektriciteit, zo blijkt uit.
de 'prijsindex gezinsconsump
tie', waarvan het ministerie van
economische zaken gisteren de
cijfers bekend heeft gemaakt.
Tussen november 1985 en no
vember van dit jaar zijn de prij
zen met tweetiende procent ge
daald.
Kort Zakelijk
Japan
De Japanse economie is in het
derde kwartaal van dit jaar in ver
gelijking met dezelfde periode vo
rig jaar met 2,6 procent gegroeid.
Dat is beduidend minder dan de
groeiprognose voor het huidige be
grotingsjaar (per 31 maart) van de
Japanse regering, die vier procent
bedraagt. De export verminderde
in het derde kwartaal vergeleken
met het tweede kwartaal met één
procent, zo heeft het Japanse eco
nomisch planbureau gisteren be
kendgemaakt.
Zwitserland
Zwitserland had in november
voor het eerst sinds 26 jaar een ne
gatieve inflatie. De consumenten
prijzen daalden in de twaalf maan
den tot en met november met 0,1
procent. Vooral de daling van de
olieprijzen en de sterke Zwitserse
frank waren hiervoor verantwoor
delijk.
usx
Het Amerikaanse staal- en ener
gieconcern USX heeft zijn chemi
sche divisie voor 526 miljoen dollar
verkocht aan Aristech Chemical
Corporation. USX leed in het der
de kwartaal van dit jaar bij een om
zet van 3,3 miljard dollar een ver
lies van 183 miljoen dollar. Het
rn wordt al 126 .dagen ge-
i door een staking.
ADVERTENTIE
(ZIE PAG. 24)
DEN HAAG (GPD) - De Rijkskeu
ringsdienst van Waren heeft het
onderzoek naar levende haring-
wormen in zure haring de afgelo
pen dagen uitgebreid tot meer vis
handels dan alleen de Almelose
vishandel Baarsen. Vermoed
wordt dat de haring met levende
wormen van toeleverancier Fieret
in Barneveld ook elders in het land
terecht is gekomen. De produktie
van haring in dit bedrijf is inmid
dels stopgezet.
Het ministerie van volksgezond
heid neemt aan dat het Barneveld-
se bedrijf, een van de grootste ha
ringleveranciers in West-Europa,
de bron is van de ellende. Ook de
Algemene Inspectie Dienst van het
ministerie van landbouw en visse
rij wordt by het onderzoek betrok
ken.
Behalve in de potten zure haring
van 300 gram met het opschrift
„Baarssen, Almelo, houdbaar-
heidstermyn 30-3-87' zijn nu ook
haringwormen gevonden in potten
met houdbaarheidstermijnen tot
30-1-87 en 15-4-87. De Rijkskeu
ringsdienst adviseert zure haring
en rolmops van het merk Baarsen
met de vermelde houdbaarheids-
termijnen niet te consumeren.
Reeds verspreide potten zijn uit de
handel genomen en worden, met
de nog aanwezige voorraad, vernie
tigd.
De geneeskundige hoofdinspec
teur van de volksgezondheid heeft
in verband met de klachten die
kunnen ontstaan na het binnen
krijgen van een levende haring
worm, een brief gestuurd aan on
der andere de huisartsen. Wanneer
een haringworm, in feite een larve,
zich vastzet in de darmwand, kan
daar een ontsteking ontstaan.
Daarom bestaat de kans dat men
na enkele uren tot enkele dagen na
het eten van de haring-met-worm
last kan krijgen van hevige buik-
pijnaanvallen (die soms doen den
ken aan acute blindedarmontste
king), gevolgd door braken en
soms voorafgegaan door een
vluchtige huiduitslag. Volgens het
ministerie van volksgezondheid
kunnen personen met bovenstaan
de klachten, die zure haring heb
ben gegeten, het beste hun huis
arts raadplegen. Veel klachten zijn
er overigens tot nu toe niet binnen
gekomen.
ONTSLAG - De Curagaose over
heid zal per 1 januari 831 ambtena
ren ontslaan in verband met forse
begrotingstekorten. In 1987 volgen
nog eens 275 ontslagen, landsdie
naren. De komende vier jaar zal het
12.600 man sterke ambtenaren
korps met in totaal 15 procent wor
den ingekrompen. Met Nederland
zal worden onderhandeld over een
bijdrage in het wachtgeld voor de
ontslagenen.
De hoogste rente èn de meeste vrijheid
bereikt u met de Vermogensrekening van
de Nutsspaarbank.
f 25.000,- Per maand vrij opneembaar,
daarboven slechts 0,5% retourrente.
Geen retourrente bij aankoop van effek-
ten via de Nutsspaarbank.
Eerste storting minimaal f 25.000,-.
De basisrente bedraagt 3 '/4%. Bovendien
ontvangt u een bonusrente van 2'/4%
over dat deel van uw spaargeld, dat een
kwartaal op de rekening 1 A/
heeft gestaan. 9% /2 yL
Samen is dat /O
De rente wordt 4 x per jaar uitgekeerd
(de effektieve rente kan daardoor zelfs
oplopen tot 5,61%).
DE DICHT BI) HUIS BANK
VERDIEN JE SPOREN
BIJ DE DR. MR. WILLEM
VAN DEN BERGH- STICHTING
Het begon er deze week beden
kelijk uit te zien voor onze beurs.
door
C. Wagenaar
De lokale marktlag bijzonder
slecht door het grote aantal te
leurstellingen dat zich de laatste
maanden in de verspreide be-
drijfsmededelingen heeft aange
diend. Vele van de betrokken
aandelen zakten bijna bodem
loos weg en bereikten niveaus
die in geen jaren meer zijn voor
gekomen. Sommige directies, zo
als van de op de parallelmarkt
genoteerde Textlite, traden zelfs
in paniek in de openbaarheid om
de beurs te wijzen op wat ge
noemd werd de belachelijk lage
noteringen van hun aandeel. Ge
zien de eerder dit jaar bereikte
top van vijftig gulden en de deze
week aangeslagen dieptekoers
van acht gulden van dat fonds,
was dat natuurlijk ook wel alar
merend. Gelukkig begon dins
dag in de namiddag het getij te
keren en was woensdag gehol
pen door Wall Streets enorme
sprong voorwaarts alle leed
praktisch weer geleden.
Toch was na vier dagen handel
de lokale-marktindex vergele
ken met vorige week vrijdag niet
in staat enige vooruitgang te boe
ken. Doordat de internationals
het beter deden kon de algemene
beursindex één puntje koers
winst overhouden. Nadat vorige
week het herstel na de Boesky-
affaire het koerspéil van de New-
yorkse Effectenbeurs twee pun
ten beneden de historische top
van 1919 had gebracht, begon
aanvankelijk de rel om de wa
penleveranties aan Iran Wall
Street weer omlaag te drukken.
Maar toen dinsdag Reagan in
een openhartige televisierede al
le vertrouwen weer tot zich trok,
waren de enthousiaste kopers
niet meer te houden. In een bijna
onwaarschijnlijk grote omzet
van 231 miljoen aandelen, het
dubbele van wat de laatste tijd
normaal was, lieten zy de Dow
Jones-index 43 punten omhoog-
schieten.
Dat een lagere dollar in Europa
de rente verhoogt, leert de deze
week in ons land weer ingestelde
renteopslag die rood-staan by
banken een half procent duurder
maakt. Vooral via Frankrijk dat
nogal wat moeite heeft met de la
ge dollar, is naar West-Duitsland
een lichte rentestijging overge
waaid die nu dus ook bij ons niet
zonder gevolgen is gebleven. De
deze week voor 3,5 miljard gul
den geslaagde nieuwe staatsle
ning had daardoor meteen beurs-
pech, want hij dook op de eerste
dag van de verhandeling bene
den pari. Ook de Obligatiemarkt
die sinds augustus van slag is,
begon weer af te brokkelen.
Gelukkig deed de aandelen
markt het per saldo nu wat beter.
Maar het rotsvaste vertrouwen in
de toekomst dat een halfjaar ge
leden nog alom heerste, is ver
dwenen. Veelzeggend is daarbij
ook dat in tegenstelling tot Wall
Street het Damrak de oude histo
rische top nog bij lange na niet
heeft kunnen bereiken. Die
kwam voor het algemene beurs-
gemiddelde op 5 september j.l.
op 301 uit, terwijl deze index nu
op circa 285 staat. Bij wat geluk
zou herstel tot dat topniveau er
dit jaar nog in kunnen zitten,
maar dan moet de meeste steun
wel van de internationals komen.
De lokale markt wordt de laat
ste tijd te veel opgeschrikt door
allerlei tegenvallers, die op hun
beurt in de neergaande koersont
wikkeling talrijke soortgenoten
meeslepen. Dat proces nam
vooral begin deze week alarme
rende vormen aan en wijst op
een zekere onrust by grote aan
tallen beleggers. Gelukkig trok
ken Wall Street en Unilevers op
zienbare fusieplannen per saldo
weer wat recht, maar dat het
Damrak aan zijn basis gaten ver
toont is duidelijk. Na woensdag
liet men het hoofd alweer han
gen. Daarom overheersten deze
I
hïdïTïïcl
1
W
E
E
K
week de kleine koersverliezen.
Van de hoofdfondsen boekte
Unilever de meeste winst, maar
tot rond 5 procent op de beurs
waarde van vorige week moesten
Verenigde Glas, VRG, Gero, Ce-
teco en Textielgroep Twenthe in
leveren.
De Europese Optiebeurs had
over het algemeen weinig te
doen. Het aantal afgesloten con
tracten bleef by 153.000 steken,
tegen 187.000 vorige week. Maan
dag werd in Gist-Brocades bijna
8000 call-contracten afgesloten.
Dat is ruim twintig procent van
de totale dagomzet waarmede
het fonds nummer één werd. Op
de andere dagen waren het weer
de internationals die de boven
toon voerden.
(RTR/ANP) - Op donderdag 11
december komen de ministers
van olie van de lidstaten van de
OPEC (Organisatie van Olie-Ex
porterende Landen) weer in Ge-
nève bijeen om te praten over het
prijs- en produktiebeleid van het
oliekartel. In kringen van de olie
industrie lopen de meningen
over de te verwachten uitkomst
van deze voltallige vergadering
in Genève uiteen van zeer pessi
mistisch tot gematigd optimis
tisch. Niemand weet waar het
met de olieprijs op zal uitdraaien.
Een sleutelrol tijdens het ko
mende OPEC-overleg lijkt te zijn
weggelegd voor de nieuwe Saoe-
dische minister van olie, Nazer.
Eind oktober volgde deze volko
men onverwacht Jamani op en
de kersverse minister ging direct
in het offensief. Hij deed een
dringende oproep tot het specia
le prijscomité van de OPEC om
in een spoedbijeenkomst bijeen
te komen om te praten over een
richtprijs van achttien dollar per
vat. Het comité, dat zich op 14
november in Quito (Ecuador)
over Nazers voorstel boog, be
sloot inderdaad aan de eerstvol
gende voltallige OPEC-vergade-
ring de aanbeveling te doen om
vanaf begin 1987 een richtprijs
van achttien dollar per vat na te
streven.
Dit besluit kan een belangrijke
wijziging in de strategie van het
oliekartel inhouden. Een jaar ge
leden had de OPEC juist op ini
tiatief van Jamani besloten de
vaste richtprijs los te laten ten
einde het marktaandeel van het
oliekartel te vergroten. De ver
vanging van Jamani door Nazer
kan niet los worden gezien van
het streven van Saoedi-Arabië,
en vooral ook van koning Fahd,
om snel een prijsverhoging te be
werkstelligen.
Opofferen
Dat de OPEC-landen streven
naar een prijsverhoging is niet
verwonderlijk. De vraag is echter
hoe dit kan worden bereikt. Door
de gezamenlijke olieproduktie
nog verder te verminderen, zeg
gen sommige oliedeskundigen
resoluut. Of, nog idealer, door
Saoedi-Arabië weer op te laten
treden als 'swing producer'.
Hiermee wordt bedoeld dat het
grootste olieproducerende land
zijn produktie aanpast aan de
mate waarin het aanbod van de
andere landen tegemoet komt
aan de vraag op de wereldmarkt.
Door zijn olieproduktie op en
neer te laten gaan met de vraag,
kan Saoedi-Arabië bijdragen tot
een stabilisering van de olieprijs
op een hoger niveau, zo menen
veel deskundigen.
Koning Fahd van Saoedi-Ara
bië heeft echter herhaaldelijk
verklaard dat zijn land zich niet
meer als enige zal opofferen,
waarmee de terugkeer van het
land als swing producer zeer pn-
zeker lijkt. Bovendien hebben de
Saoedi's tijdens de vorige voltal
lige OPEC-vergadering in okto
ber, toen werd besloten om de
periode van een tijdelijke pro-
duktiebeperking te verlengen tot
eind dit jaar, een groter aandeel
in de totale olieproduktie van het
kartel geëist.
Die eis werd later ingetrokken
ten behoeve van het welslagen
van de vergadering, die dreigde
te stagneren. Toch is het duide
lijk dat het machtige olieland
niet tevreden is met zijn dagelijk
se produktiecontingent van 4,3
miljoen vaten. Sommige oliedes
kundigen sluiten echter de mo
gelijkheid niet uit dat Saoedi-
Arabië alsnog bereid zal zijn olie
produktie te verminderen indien
ook andere grote olieproducen
ten daartoe overgaan. Met span
ning wordt gewacht op het eerste
belangrijke optreden van Nazer
in OPEC-verband.
Gekibbel
Het gekibbel over het niveau
van de gezamenlijke olieproduk
tie en de verdeling over de afzon
derlijke lidstaten zal overigens
aanstaande maandag al losbar
sten, wanneer het speciale pro-
duktiecomité in Genève bijeen
komt, ter voorbereiding van de
algemene vergadering die don
derdag begint. De gezamenlijke
OPEC-produktie bedraagt op het
ogenblik om en nabij de zeven
tien miljoen vaten per dag. De
meeste standpunten zijn bekend
en lijken weer bij voorbaat uit te
nodigen tot langdurige en vooral
moeizame besprekingen.
Indonesië, Venezuela en Ecua
dor willen de huidige produktie-
beperking ook volgend jaar laten
voortduren. Iran, begerig naar
hogere olieprijzen om zijn
geldverslindende oorlog met
Irak te kunnen bekostigen, is
van mening dat Saoedi-Arabië
weer moet gaan functioneren als
swing producer. Minister Gho-
lamreza Aqazadeh, een havik
binnen de OPEC, heeft onlangs
verklaard een olieprijs van acht
tien dollar mogelijk te achten bij
het huidige produktieniveau. Hij
voegde er echter aan toe dat zyn
land nog steeds streeft naar een
olieprijs van 28 dollar.
Twee andere haviken, Algerije
en Libië, blijven voorstander van
een drastische produktievermin-
dering teneinde de olieprys weer
snel op het niveau van vorig jaar
te brengen. Wel hebben zij Na
zers voorstel van een achttien-
dollarprijs begroet als eerste stap
in die richting.
Oorlog
Koeweit, een trouwe bondge
noot van Saoedi-Arabië die tij
dens het vorige OPEC-overleg
een groter produktiecontingent
eiste en uiteindelijk ook kreeg,
zal zich naar verwachting op
nieuw inzetten voor een vergro
ting van zijn eigen olieproduktie.
Hoewel het land herhaaldelijk
het tegendeel liet doorscheme
ren, heeft het onlangs ook een
vermindering van de OPEC-pro
duktie niet uitgesloten om een
prijs van achttien dollar te kun
nen bereiken.
Ook het probleemgeval Irak
zal in Genève waarschijnlijk de
gemoederen opnieuw bezighou
den. Deze week herhaalde minis
ter Qassim Taqi het standpunt
van zijn land, dat het een even
groot produktiecontingent eist
als zijn oorlogsrivaal Iran. De
oorlog tussen de twee landen
heeft al meerdere malen zeer ver
tragend gewerkt op het OPEC-
overleg. Die had in oktober zelfs
tot gevolg dat Irak bij het besluit
tot gezamenlijke produktiebe-
perking buiten beschouwing
werd gelaten.
Voorspellingen over de afloop
van de OPEC-conferentie zijn
moeilijk te geven. "Het belang
rijkste voor de OPEC is de in
komsten te vergroten, niet de
produktie", zegt een deskundige,
die optimistisch is over de kans
van slagen en de nadruk legt op
de mogelijke rol van Saoedi-Ara
bië als swing producer. Anderen
zijn echter sceptisch tot pessi
mistisch. Zij wijzen erop dat de
OPEC er in oktober bijna een
week over deed om tot een be
sluit te komen over de verdeling
van een extra hoeveelheid(je)
van 200.000 vaten per dag over
een paar lidstaten.
Jamani zal in ieder geval niet
in Genève aanwezig zijn. De
plaats van de man die 24 jaar
lang mede het gezicht van het
oliekartel heeft bepaald, wordt
ingenomen door een nieuwko
mer, Nazer, die er duidelijk ande
re ideeën op na houdt dan zijn
illustere voorganger. Om elke
mogelijke invloed van Jamani op
het OPEC-overleg uit te sluiten,
heeft koning Fahd eind vorige
maand zelfs het paspoort van de
oud-minister ingetrokken. Jama
ni zal zijn paspoort wel weer te
rugkrijgen, maar dan zijn de
OPEC-ministers in Genève waar
schijnlijk al lang uitgepraat.