Nachtshow VAEA mag niet in schouwburg
VARA-Dansorkest wil schadeloosstelling
PAGINA 18
RADIO-TV
"T/C
DONDERDAG 4 DECEMBER 1986
NOS
18.15 Een Marokkaanse moslims in Nederland
TELEAC
18.30 Cursus Statistiek. Les 1. (herh)
EO
19.00 Familie Robinson, tekenfilmserie. Afl.: Die
rendag. De dag van het vertrek is gekomen
voor de familie. Meneer Morton vindt echter
dat ze te veel willen meenemen
19.24 Hallo Nederland, programma over vier kin
deren met een Nederlandse vader en een En
gelse moeder, die Japans leren
NOS
20.00 Journaal
EO
20.28 Terreur van de straat (Ronduit tournee), po
litiek links en rechtse jongeren discussiëren
over criminaliteit, terreur en falend gezag.
Gespreksleider: Jan van den Bosch
21.20 Onze Zuiderburen, programma over lopende
projecten van protestants-christelijke organi
saties in Vlaanderen
20.40 De Bergrede. Afl. 3. Over vredestichters, ver
volgden en lichtpuntjes in de wereld
22.10 Stukjes Water, muzikale ontmoeting met het
gitaarduo Tamara Kropat en Theo Krumeich
22.30 Tijdsein, magazine met actualiteiten
23.00 De kunst van het zeilen, Canadese documen
taire uit 1985 over het ontwerpen van zeilbo
ten en het testen van door computer geleide
modellen in watertanks
NOS
23.30 Journaal
23.35 Nieuws voor doven en slechthorenden
VRIJDAG
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
14.00 Leven met borstkanker. Afl. 1: De symboli
sche en emotionele betekenis van borsten
TROS
14.30 Sons and daughters, Australische serie. Ter
wijl Fiona weigert zich door Paul in de ma
ling te laten nemen, ontdekt Bert belastend
materiaal over Brian
15.35 Stop en stap, serie verkeersprogramma's
voor kinderen. Afl. 8: De geheimzinnige rij
der
16.00 Wie komt er alle jaren? Sint Nicolaaspro-
gramma vol verrassingen en surprises, gepr-
senteerd door vele verschillende TROS-om-
roep(st)ers, waaronder Bassie en Adriaan, en
Circus Custers
16.45 TROS Pop Formule 9. Popmuziek vanuit dis
cotheek Esca'pe in Amsterdam. Presentatie:
Linda de Mol en Jeroen Soer
NOS
17.30 Journaal
TROS
17.46 TROS Sport, sportmagazine
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Joegoslaven
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
TROS
19.12 Linda, programma met niet-alledaagse on
derwerpen. Presentatie: Linda de Mol
20.00 TROS Kieskeurig, consumentenrubriek
20.25 An Bloem, Nederlandse speelfilm uit 1983
van Peter Oosthoek. Na 20 jaar huwelijk be
sluit An Bloem te scheiden van haar man.
Met alle moeilijkheden van dien, begint zij
een nieuw leven
21.55 Penn Tyler go public, lach- en goochel-
show met Penn Jillette en Teller. Bekroond
met de eerste prijs van het Gouden Roos Fes
tival te Montreux
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag vandaag
23.35 Nieuws voor doven en slechthorenden
Voetbal
De NOS-televisie gaat op zondag
21 december de voetbalinterland
Cyprus-Nederland rechtstreeks
uitzenden. De wedstrijd die
wordt gespeeld in het stadion
van Limassol begint om 13.25
uur en is vanaf dat tijdstip te vol
gen op Ned.2.
Echter, de UEFA-Cupwed-
strijd Vitória Guimares-FC Gro
ningen komt volgende week
woensdag niet op de beeldbuis.
Wel zendt Studio Sport 's mid
dag op Ned.2 van 17.30-17.50 uur
een samenvatting uit. Mocht de
wedstrijd worden verlengd, dan
zal de NOS aan Veronica vragen
om die vanaf 17.50 uur op Ned.l
over te nemen.
Omroep Rijnland
In het radioprogramma 'Ga jij de
klas maar in' o.a. een gesprek
met Bert van Beek over alterna
tief natuurkunde onderwijs. Ver
der veel aandacht voor Sin
terklaas: kidndere lezen Sin
terklaasverhalen voor en in het
studentenkwartier wordt o.a. in
gegaan op de historische aspec
ten van het Sinterklaasfeest
(18.00-19.00 uur).
De TROS zendt vanavond de Nederlandse speelfilm 'An Bloem' uit.
Kitty Courbois speelt daarin de vrouw van een sigarenwinkelier, die
hoewel al dik in de veertig, een nieuw leven wil beginnen en tegen een
rijke, oudere man aanloopt. Deze man op zijn berut wordt ingepalmd
door de dochter van de winkeleirsvrouw. Op de foto v.l.n.r. Renee
Soutendijk, Kitty Courbois en Rijk de Gooijer (Nederland 2, 20.52
UUr). (toto ANP)
VRIJDAG
NOS/NOT
09.00 Plaatjes kijken, Afl. 3
09.30 Einde
11.00 School-tv Weekjournaal, afl. 12
11.30 Einde
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
HILVERSUM (GPD) - Directeur
Cox Habbema van de Stads
schouwburg in Amsterdam heeft
de VARA laten weten dat deze om
roep naar een andere lokatie voor
de nachtshows moet uitkijken.
Habbema heeft grote moeite met
de inhoud van het programma, dat
in de nacht van vrijdag op zaterdag
voor het eerst op televisie te zien
was. In de uitzending was geduren
de zeven minuten een sado-maso
chistische act te zien tussen een
man en een vrouw.
Habbema was, volgens een
woordvoerster van de VARA, aan
wezig tijdens de opnamen van de
bewuste scène. „Het was toen al
duidelijk dat de sado-masochisti
sche act haar in het verkeerde keel
gat schoot. Nog voordat de uitzen
ding plaatshad, had zij te kennen
gegeven dat wij voortaan niet meer
welkom waren in de Stadsschouw
burg".
De VARA is nu op zoek naar een
andere lokatie voor de nachtshow,
januari de tweede afle
vering op het scherm komt. „We
zoeken naar een plaats in het cen
trum van Amsterdam. Het is jam
mer dat we niet meer in de Stads
schouwburg terecht kunnen, want
dat is een schitterende lokatie", al
dus de woordvoerster.
Bjj de VARA zyn naar aanleiding
van de uitzending enkele tientallen
reacties binnengekomen, waarvan
de meeste negatief waren. Inmid
dels hebben 17 mensen hun lid
maatschap van de VARA opge
zegd.
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma
18.05 Plons
18.10 De zeven van Blake (Blake's se
ven), Britse science-fictionserie
19.00 Juke Box
19.05 Kwizien, tips voor koken en
lekker eten
19.25 Uitzending door derden: Pro
gramma van de Stichting Syndica
le Omroep
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kunst-zaken
20.20 Hoger Lager, spelprogramma
21.05 Panorama
21.55 Hotel, Amerikaanse serie
22.45 Journaal en Coda: Percussie-
ensemble v.d. Muziekacademie van
Lanaken: Concertino deel 1, P. Cre-
seton
VRIJDAG
14.00 Schooltelevisie
16.00 Einde
17.55 Journaal
19.00 Zonen en dochters (Sons and
daughters), Australische serie
19.24 Intermezzo: Dana Protopopes-
cu, piano en Freddy Arteel, klari
net: Menuet, Debussey. (herh)
19.25 Luister met je ogen, serie lessen
over communicatie met gehoorge
stoorden. Les 10: Geld. (herh.)
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Juke Box
20.15 Kwidam, telefoonspel
20.20 Het bed (Le lit), Belgische
speelfilm uit 1982 van Marion Han
sel. Met: Natasha Parry, Heinz Ben-
net, Francine Blistin e.a. Bij het
sterfbed van Martin waken twee
vrouwen: zijn eerste van hem ge
scheiden echtgehote en zijn tweede
vrouw Eva. Gedemonstreerd wordt
de kracht van het leven in het aan
schijn van de dood en de langzame
voorbereiding op een leven zonder
de ander
21.40 Gezondheid, maandelijks ma
gazine over gezondheidsopvoeding
en - voorlichting. Vandaag: Ophou
den met roken
22.20 Einde
nadese speelfilm uit 1984 van Elie
Chouraqui. Met: Cathérine Deneu-
ve, Christophe Lambert, Jacques
Perrin e.a. Margaux beheert een
muziekagentschap. Alles gaat voor
treffelijk. Maar privé zit het tegen.
Haar man gaat alleen op vakantie
en laat haar de zorg voor de kinde
ren. Geheel tegengesteld verloopt
het leven voor de twee onafscheide
lijke, werkloze musici Jérémy en
Michel. Met beide handen grijpen
zij de kans die Margaux hun te bie
den heeft
22.05 Le monde du cinéma, filmru
briek gepresenteerd door Sélim
Sasson
22.55 Laatste nieuws
23.20 Les chrétiens dans la vie socia
le, politieke uitzending
23.30 Einde
VRIJDAG
ADVERTENTIE
Kerstdorp te Lisse tijdens de
koopavonden feëeriek verlicht,
adembenemend, meer dan 10.000
lichtjes.
18.00 Carrefours, gevarieerd pro
gramma
18.02 Monsieur Spectacle
18.07 Coude a coude, informatieve
rubriek
18.33 Micro-défi, spelprogramma
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.27 Quick et Flupke, tekenfilm
19.30 Journaal
20.00 Autant savoir, informatief ma
gazine met vanavond als onder
werp: Champagne en oesters
20.20 Paroles et musique, Frans/Ca-
14.00 Schooltelevisie
14.30 Schooltelevisie
15.00 Schooltelevisie
15.30 Teletekst
17.15 Vacaturebank
17.30 Nouba nouba, gevarieerd kin
derprogramma met o.a. Plastinots;
The Trollkins
WDR
.18.25 Losberg, serie
19.00 Detektivbüro Roth, serie
19.57 Programma-overzicht
20.00 Tagesschau
20.15 Unter deutschen Dachern, do
cumentaire over de uit Frankrijk
overgewaaide Franse fijne keuken
21.00 Der 7. Sinn
21.03 (S) Scheibenwischer, cabaret
met Dieter Hildebrandt
22.00 Titel, Thesen, Temperamente,
cultureel magazine
22.30 Tagesthemen, actualiteiten
23.00 Das Film-Festival: Der Aufen-
thalt, Oost-duitse speelfilm uit 1982
van Frank Beyer. Met: Sylvester
Groth, Fred Düren, Klaus Piontek.
Een negentienjarige soldaat ge
raakt aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog in Poolse gevangen
schap. Hij wordt er van beschul
digd aan een massamoord in Lu
blin deel te hebben genomen
00.40 Tagesschau
00.45 Nachtgedanken
VRIJDAG
10.00 Heute
10.30 Ich heirate eine Familie..
10.50 Einde
10.55 ARD-Sport-Extra: Wereldkam
pioenschappen skiën: afdaling he-
12.00 Einde
12.10 Gesundheitsmagasin Praxis
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 (S) Teletekst
13.30 Einde
14.40 (S) Teletekst
15.00 Lawinenpatrouille, 7-delige se-
15.50 Tagesschau
16.00 Der Maulwurf kommt in die
Stadt, tekenfilm
16.30 Pan Tau tritt auf, kinderspeel
film
17.45 Tagesschau
18.20 S.Y. Arche Noah, 13-delige se-
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Kaum zu glauben - Die Crazy
Show, amusementsprogramma
met Pit Weyrich. Medewerking ver
lenen Dieter Hallervorden, Iris Ber-
ben, Rainer Brandt, Klaus Lage en
zijn band, e.a.
20.15 Ich heirate eine Familie, fami
lieserie
21.00 Gesundheitsmagazin Praxis,
informatief magazine
21.45 Heute-Journal
22.05 Was steht zur Wahl?, hearing
over sociaal-economische politiek
23.20 Die Strassen von San Francis
co, Amerikaanse serie
00.10 Heute
VRIJDAG
AMSTERDAM (ANP) - De leden
van het VARA-dansorkest onder
aanvoering van artistiek leider
Charley Nederpelt hebben in kort
geding alsnog een behoorlijke af
vloeiingsregeling van de VARA
geëist. De negentien musici kregen
in mei van dit jaar te horen dat het
huisorkest werd opgeheven we
gens geldgebrek van de kant van
de VARA. Omdat er volgens de
VARA geen sprake was van een
vast dienstverband, konden de le
den van het orkest geen aanspraak
maken op een financiële tegemoet
koming. Het VARA Dans Orkest
kwam 22 jaar geleden voort uit de
Ramblers.
Zoals gebruikelijk in omroep-
kringen kreeg minister Brinkman
van WVC de schuld van de bezuini
gingsoperatie. De VARA wilde het
orkest alleen nog maar voortzetten
als er externe financiers gevonden
konden worden. De sponsors ble
ven echter weg en het bestuur be
sloot het orkest met ingang van het
seizoen 86/87 op te heffen. Een jaar
eerder had het VARA-bestuur ook
al eens geprobeerd het orkest op te
heffen, maar dit voornemen
strandde in de Verenigingsraad.
Toen werd besloten het orkest in
elk geval nog tot eind '86 aan te
houden.
Count Down nu op Music Box
HILVERSUM (GPD) - Het pop-
programma Count Down wordt
met ingang van 15 december zes
maal per week door de Europese
satellietzender Music Box uitge
zonden. Tot vorige week was het
programma te zien op de inmid
dels opgeheven satelliet Europa
TV. Veronica blijft Count Down op
de vaste woensdagavond tussen 7
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 (S) Teletekst
13.30 Einde
14.50 Programma-overzicht
14.55 Heute
15.00 (ZW) Harold Lloydd: Der Dra-
chentöter (Welcome danger), Ame
rikaanse speelfilm uit 1929. Aansl.:
Heute-Schlagzeilen
16.25 Freizeit...und was man daraus
machen kann, informatief vrije-
tijdsmagazine. Vanavond: winter-
vakantie voor de familie
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern
17.15 Tele-Illustrierte, actuele the
ma's, sport en amusement
17.45 Shaka Zulu, 10-delige serie
over Zuid-Afrika als Engelse kolo
nie.
VRIJDAG
08.00 Tele-Gymnastik (17)
08.10 Schooltelevisie
12.25 Einde
16.35 Teletekst-overzicht
17.00 Schooltelevisie
18.00 Telekolleg II
18.30 Het programma met de muis
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma
gazine
19.45 Raamprogramma
20.00 Tagesschau met weerbericht
20.15 Film am Donnerstag: (ZW) Hel
den aus der Hölle (Three Godfa
thers), Amerikaanse speelfilm uit
1936 van Richard Boleslawski. Drie
desparado's vluchten de woestijn
in, nadat zij een bank hebben be
roofd. Bij een opgedroogde water
plaats vinden zij een vrouw en haar
pasgeboren baby
21.35 Filmtips
21.45 Endstation Sehnsucht: Unsere
Fixer in Amsterdam, reportage
22.15 Ich stehe noch immer vor der
Türe des lebens. Robert Walser en
„Die schone Kunst des Unterlie-
gens, filmportret
00.15 Laatste nieuws
18.05 Blue Peter, kinderprogramma
18.35 Masterteam, spelprogramma
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London plus
20.00 Top of the pops
20.30 Eastenders
21.00 Tomorrows world
21.30 The Kenny Everett Television
Show
22.00 Journaal en weerbericht
22.30 Just good friends, serie
23.00 Question time
00.00 Matt Houston, serie
00.50 Weerbericht
VRIJDAG
07.00 Teletekst
07.30 Nieuwsoverzicht met aansl.: De
Flinstones
08.00 Breakfast time, actualiteiten
09.40 Watchdog
09.55 Regionaal nieuws en weerbe
richt
10.00 Day to day
10.45 Advice line
11.00 Neighbours, serie
11.20 Wombles
11.25 Philip Schofield
11.30 Play school
11.50 Henry's cat, tekenfilm
11.55 Five to eleven
12.00 Public school. Afl.: You're the
chief, the others are the indians
12.35 Open air
13.00 Nieuws en weerbericht
13.25 Domesday, documentaire-serie
over de geschiedenis van Engeland
13.55 Regionaal nieuws en weerbe
richt
14.00 Nieuws en weerbericht
14.25 Neighbours, serie
14.50 King Rollo met aansl.: Gran
15.00 The liver birds, serie
15.30 Knot's landing, serie
16.20 Box Clever, spelprogramma
16.45 Tekenfilm
16.50 Phillip Schofield. Aansl.: Jim-
bo and the jet set
17.00 Philomena the cat
17.10 Superted, tekenfilm
17.20 The Odyssey
17.35 A day in the life, dierenpro-
gramma
17.55 John Craven's Newsround,
jeugdjournaal
19.00 Star Trek, Amerikaanse scien
ce-fictionserie
19.45 What on earth? Natuurkwis
20.10 Sir Gordon Richars, documen
taire
20.40 Open space, natuurfilmserie
21.10 Timewatch
22.00 Entertainment USA: California
2 - South
22.30 Forty minutes: The chosen few
23.10 Bilkon's war against culture,
met Phil Silvers
23.35 Newsnight, actualiteiten
00.20 Weerbericht
VRIJDAG
10.00 Teletekst
12.40 Teletekst
10.35 Schooltelevisie
15.15 Paarderaces in Cheltenham
16.00 Paardenraces in Cheltenham
16.40 Great sporting moments
16.50 Journaal en weerbericht (regio
naal eveneens)
17.00 Pamela Armstrong show
ADVERTENTIE
Jaap Kooy's Tuincentrum heet
nu: Jaap Kooy's Kerstdorp,
Heereweg 350, Lisse.Tel:
02521-19037.
18.00 I Dream of Jeannie
18.30 Hazel
19.00 Hogan's Heroes
19.30 Mork and Mindy
20.00 Gold is where you find it
20.30 A Country Practice
21.20 Championship Wrestling
22.15 The Untouchables
23.10 Italian Football
00.10 Sky Trax
00.40 Closedown
VRIJDAG
07.30 The DJ Kat Show
08.30 Sky Trax. Popmuziek
09.15 German Musicbox, Now broad
cast as Sky Trax from Germany
10.15 German Musicbox
12.10 Soft N Romantic
13.10 Skyways
14.00 City Lights
14.30 Fashion TV
15.00 Sky Trax. Popmuziek
17.00 The Dj Kat Show
18.40 Des chiffres et des lettres
19.00 Certains leeb chaud
20.30 Aujourd'hui en France.
21.30 Images en Liberté
21.40 Court-Métrages D'art
21.50 Aujourd'hui en France
22.00 Journal Télévisé
22.30 AoostroDhes
VRIJDAG
DONDERDAG
Radio 1 na 18 uur
KRO: 18.05 Man en paard. 18.30
Derde Wereld. 19.02 KRO's Country
Time. 19.55 Maria ter Steeg. VARA:
20.02 Voor wie niet kijken wil. NOS:
23.00 Nieuws en mededelingen.
23.05 Met het oog op morgen.
VPRO: 0.02 Midnight hour. 1.02
'Musica Exotica. 3.05 Encore, met
o.a. Tina Turner, Steve Miller en Sa-
de. 5.02 Q, Q le Q
Radio 3 na 18 uur
NOS: 18.03 De Avondspits. TROS:
19.02 Ferry Maat's Soul- en Disco
Show met Ferry Maat. 21.02 De CD
en L P. Show. 22.02 TROS Country.
23.02 Sesjun
Radio 4 na 18 uur
VPRO: 18.00 Nws. 18.02 De bewe
ging. 20.00 Nws. 20.02 De wandelen
de tak: Muziek van de Bayaka. 21.30
Voorland. Italiaanse componisten
op het Holland Festival 1986. 23.00
Het Evenement
Radio 5 na 18 uur
KRO: 18.10 Lezen voor de lijst. IOS:
18.40 Turks programma. NOS: 19.00
Programma voor buitenlandse
werknemers. TELEAC: 20.30 Perso
nal Computer 1.21.00 Ni Hao. 21.30
Por Favor. 22.00 Gezondheidsvoor
lichting Kanker
OMROEP RIJNLAND
land. 12.05 Afdeling binnenland,
vervolg. NOS: 12.56 Mededelingen
voor land- en tuinbouw. NCRV:
13.08 Hier en Nu. 13.35 Kerk Van
daag. 14.05 Van huis uit. VARA:
16.05 De Rode Draad
19.00-20.00 Kunstuur
20.00-23.00 Muziek uit Leiden
(onder voorbehoud)
Radio 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. VPRO:
7.03 Het Gebouw. (7.03 Dorrestijns'
persagentschap (DPA); Afdeling
binneland; 8.08 Het ontbijt: 9.05 Het
Spoor; Euroburo; 10.05 Muziek uit
het Gebouw.) 11.05 Afdeling buiten-
Radio 2 v
r 18 i
NOS: Ieder heel uur nws. KRO: 7.03
Het levende Woord. 7.12 Ontbijt-
show. 8.50 Pater Adri Maat. 9.03
Adres onbekend. 10.03 (S) In ant
woord op uw schrijven. 11.03 (S) M
V - Magazine. 11.50 Pater Adri Maat.
12.03 (S) Van Twaalf tot Twee. (13.03
Echo). 14.03 Ratel. 15.03 (S) KRO ca
baret. TROS: 15.30 Gerard de Vries
draait op verzoek. 17.03 De Neder
landstalige top tien
Radio 3 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. VOO: 7.02
Ook goeiemorgen. 9.02 Goud van
oud. 11.02 Erik de Zwart. 13.02 Rin-
keldekinkel. 15.02 De Top 40
tendconcert: Nederlandse musici.
9.00 Het Internationale Concertcir
cuit: Berlijns Philharmonisch Or
kest m. cello en viool. 10.15 Klass.
lieder. 11.15 Twee sprookjes uit
Rusland. Werken van Rimsky Kor-
sakov en Stravinsky. 12.00 Jazz-op-
vier-Concert - Aad Bos. 13.00
Nieuws. 13.02 Operette. L'heure es-
pagnole - Uit de wereld van de zar-
zuela (3). EO: 14.00 Thema met va
riaties. 14 30 Klein bestek. Louis
van Dijk improviseert over Sint No-
kolaasliedies. 15.30 Uit de schat der
eeuwen. 16.00 Crème du Baroque.
17.15 De cantates van Bach
Radio 5 Voor 18 uur
NOS: 9.00 Nieuws. 9.02 NOS-Spor-
tief, 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30 je
eigen bedrijf. AVRO: 10.00 Meer
dan Muziek. 11.00 Hobby-vitami
nen. Overheidsvoorlichting: 11.45
Uitzending van het ministerie van
Justitie. NOS: 12.00 Nws. RVU:
12.05 Toegift. FEDUCO: 12.15 Wü-
zer op 5 met de NOS-leerberichten
en Werken aan Werk. NOS: 13.00
Nieuws. AVRO: 13.10 Vrijzinnig Vi
zier. 13.30 De berg. 14.00 De stofzui
ger. 14.25 De Muzieksleutel II. 14.45
Meet Mr. Mooney. 15.00 Soi\ja's Tip
Tijd. VPRO. 16.30 Welingelichte
kringen. Overheidsvoorlichting:
17.46 Onder anderen. NOS: 17.56
Mededelingen en Nieuws
en 8 uur uitzenden.
Het programma wordt, behalve
op zaterdag, elke dag tussen 5 en 6
uur uitgezonden op Music Box.
Adam Curry zal het vijfmaal per
week presenteren, terwijl Erik de
Zwart in het programma iedere
zondag de Europese Top 20 zal
brengen.
De musici willen nu dat de VA
RA het honorarium van de leden
tot eind '86 volledig uitkeert (het
gaat om een bedrag van 2.000 gul
den per maand) of en dat nog lie
ver, opnieuw emplooi vindt voor
het orkest. De president van de
rechtbank in Amsterdam doet 18
december uitspraak.
In 1949 verscheen de eerste druk
van 'De tranen der acacia's', de ro
man waarmee Willem Frederik
Hermans zich via een felle demar
rage in het literaire omnium voor
aanstormende jonge schrijvers bij
de tot dan op kop van het peloton
liggende Gerard Komelis van het
Reve ('De Avonden', 1947) wist te
voegen. Er moeten eenvoudiger ma
nieren zijn om iets uit te leggen. De
zer dagen is de 20e druk bij G. A.
van Oorschot verschenen. 'De tra
nen der acacia's' blijkt zo'n boek te
zijn dat altijd herdrukt moet wor
den. Ik geef nu even de intervallen
in jaren aan tussen de le en de 20e
druk:
1,3, 8, 2,3,1,1,0,1,1,1,4,1,2,1,
2, 2, 2, 1.
We zien dus die merkwaardige
afwachtende houding van het le
zerspubliek na 1953, toen de vol
gende, 4de druk acht jaar op zich
liet wachten, maar voor het overige
mag van een gestadige stroom wor
den gesproken. Een mooi rapport,
met al die lage cijfers!
De 20e druk verschilt op een paar
punten van de voorgaande druk
ken. Om te beginnen is het portret
op het achterplat van de ernstig
kijkende vijftiger nu vervangen
door een foto van een ernstig kij
kendejongeman. Zo'n fotostudiofo
to. Het aardige is dat die nieuwe
foto ook stamt uit de tijd (1946)
waarin 'De tranen der acacia's' ge
schreven is, zoals trouwens ook de
(nieuwe) foto op de herdruk van
'De donkere kamer van Damokles'
nu uit circa 1958 stamt, - het jaar
waarin dat boek verscheen. Eigen
lijk zouden uitgevers dit tot richt
lijn moeten nemen: de foto op het
achterplat moet uit het jaar stam-
i het boek geschreven is.
Overigens viel het me nu pas op dat
de titel van 'De donkere kamer van
Damocles' omstreeks 1971 is gemo
derniseerd tot 'De donkere kamer
van Damokles'. Het wachten is nu
nog op 'De tranen der akasiaas'...
Omdat het zetsel toch vernieuwd
moest worden voor deze 20e druk
heeft uitgever Wouter van Oorschot
aan Hermans gevraagd of deze nog
veranderingen wilde aanbrengen,
met name waar het de nieuwe ali
nea's betreft, die tot en met de 19e
druk niet inspringend waren. Her
mans antwoordde dat hij daar
door tijdgebrek geen kans toe zag,
en dat maar gewoon de le en 2e
druk moesten worden aangehou
den, waarin de alinea's nog wpl in
springend waren geweest. Daar
vergiste hij zich in. Ook toen waren
ze niet inspringend. Inspringend
wil zeggen dat het eerste woord van
de nieuwe alinea niet helemaal
links op de bladzijde begint, maar
twee letters naar rechts. Wouter
heeft toen zelf een nieuwe insprin
gende alinea-indeling gemaakt,
ontdekte dat de alinea-indeling in
de 2e druk anders was dan inde le,
en heeft de verschillen in rood en in
blauw aangegeven, en in twijfelge
vallen groen gebruikt. Ik meld dit
maar even voor de literatuurhisto
rici, .die daar over honderd jaar
dankbaar voor zullen zijn.
Hermans heeft het 'gealineaseer-
de' exemplaar toen toch nog een
keer helemaal doorgenomen, en
hier en daar ook nog wat wijzigin
gen in de tekst aangebracht. Kun je
aangeven waar dat gebeurd is, heb
ik Wouter van Oorschot gevraagd,
maar helaas, het correctie-exem
plaar had op een traptrede in de
uitgeverij gelegen en was spoorloos
verdwenen. Dat moet dus meegejat
zijn door een literatuurminnaar.
Wel herinnerde hij zich nog een lan
ge toegevoegde alinea op een rech
terbladzijde op een uitklapbaar,
ingeplakt velletje. Tekstvergelij
king van de rechterbladzijden van
de 19e druk met de tekst van de 20e
druk leverde al op bladzijde 81 suc
ces op. Tussen de zin:
„Of zij heeft hun collectief de toe
komst voorspeld: kom maar op met
je centen, want verrekken zullen
jullie allemaal, dat geef ik op een
briefje",
en de daaropvolgende zin:
„Weer liep hij onder de zwart ba
salten poort", is door Hermans de
volgende alinea ingevoegd (wie
over een le tlm 19e druk beschikt
doet er dus goed aan dit uit te knip-
pen en als uitklapbaar velletje op
de betreffende plaats in te plak
ken):
„Collectief de toekomst voorspel
len, dat kan ik ook!, dacht hij vol
woede, na rechtsomkeert gemaakt
te hebben. Hij begon terug te lopen,
omdat hij het toch maar beter vond.
op de fiets te gaan. Jullie hoeven me
er je hand niet voor te laten zien en
ook niet het portret van je overle
den oud-tante. Van jullie vieze
rommel wil ik niets bevoelen. Ik
voorspel jullie je toekomst feilloos,
zonder enig contact. Jullie misluk
ken, als proeven in gebarsten retor
ten genomen. Jullie volbrengen
niets van wat je begint. Jullie we
ten niet wat onder is en wat boven.
Je zou wel weg willen, maar je kunt
niet. Je kunt weggaan, maar je wilt
niet. Jullie sterven in een bed,
waarvan de rafels zich met de ra
fels van jullie hemden verwarren.
Jullie sterven als maden in een
kaas die te bedorven is, dan dat
zelfs maden er nog op kunnên le
ven. Jullie...".
