Reagan: zonodig
speciale aanklager
Spionageboek 'hete aardappel'
Onderzoek Iran-zaak
Nixon wilde Beatle
Lennon VS uitzetten
Leger van Bouterse
roeit bosnegers uit
Nü30r
60 Jaar
14 Miljoen
HEMA
DINSDAG 2 DECEMBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
de pogingen om de Lennons te de
porteren zo'n opschudding zouden Lennon en zijn
WASHINGTON (Rtr/UPI/DPA/AFP) - President Reagan zou voor het onderzoek in de veroorzaken En ze onthullen deporteren na
Iran-zaak de benoeming toejuichen van een speciale onderzoeker, zoals indertijd bij de JJSterf amwiovCTdoSIdrugs* *'t. De drijvende kracht
Watergate-affaire onder president Nixon, als het Amerikaanse ministerie van justitie dit Nixon zijn diensten heeft aangebo' nelijk de Republikeinse senator
ALEXANDRIA (Rtr) - Meer dan
twee miljoen documenten uit de
Witte Huisperiode van ex-presi
dent Richard Nixon zijn gisteren
openbaar geworden ondanks aan
houdende pogingen van Nixon om
de stukken in de geheime archie
ven te houden. Echte onthullingen
leveren de documenten niet op,
maar er zitten toch voldoende inte
ressante aspecten aan om de histo
rici een tijd bezig te houden. De
stukken beslaan uiteenlopende on
derwerpen, van de pogingen om de a
Beatle John Lennon te deporteren f^andaal dat
tot de relatie tussen Nixons han
delspolitiek en de donaties in zijn
verkiezingskas.
Geheime archieven vrijgegeven
1974 tot zijn val
leidde. Maar niet alle documenten
met betrekking tot Watergate zijn
vrijgegeven.
Uit de stukken blijkt dat het Wit- L Een verzameling stukken heeft
te Huis geenszins had
dat betrekking op de pogingen die i
1968 werden ondernomen om John
uw Yoko Ono te
aanleiding van
drugsbe
ken-
nodig acht.
Hij zei dit gisteren in een toespraak Het ministerie van justitie is al
op het Witte Huis bij de start van bezig met een eigen onderzoek
een afzonderlijk onderzoek naar naar de toedracht en de vraag wie
het functioneren van de Nationale verantwoordelijk waren voor de
Veiligheidsraad die betrokken was operatie. Het Watergate-schandaal,
bij geheime wapenleveranties aan waarbij indertijd ook een speciale
Iran en doorsluizing van een deel onderzoeker werd benoemd, leid-
van de opbrengst naar de contra's de in 1974 tot de val van president
die vechten tegen de regering in Richard Nixon.
Nicaragua.
Winkels van
blanken in
Johannesburg
geboycot
en vernietigd, w___.
meldingen van gewelddadigheden,
Buitenland kort
Libanon
Reagan zei dat hij nog niet heeft
besloten of hij een buitengewone
vergadering van het Congres zal
bijeenroepen om de Iraanse wa
penzaak te bespreken, zoals zon
dag was voorgesteld door senator
Robert Dole uit Kansas, leider van
Reagans eigen Republikeinse frac
tie in de Senaat. „Daar wordt nog
over gesproken, er is nog geen be
slissing genomen", verklaarde hij
tegenover verslaggevers.
Het Congres is tot 6 januari op
reces. De vorige maal dat het Con
gres voor een buitengewone verga-
JOHANNESBURG (AP) - Zwarte ?Hi.ng w?rd bijeengeroepen was in
anti-aparheidsaktivisten zijn gis- 1948 onder president Harry Tru
termiddag begonnen met een boy- m?n
cot van winkels van blanken in en Leiders van de Democraten in
rond Johannesburg. De boycot, die het Congres verklaarden dat zy lie-
tot en met 31 december moet du- ver Wlllen wachten tot januari,
ren, is bedoeld als protest tegen de wanneer zij de leiding in de Senaat
afkondiging van de noodtoestand overnemen van de Republikeinen
op 12 juni; de organisatoren willen na de Jongste verkiezingen voor
ook de eis kracht bijzetten dat de vervanging van een deel van het
zwarte woonstad Soweto en aan- Congres.
grenzende woonsteden worden sa- De onderzoekscommissie die
mengevoegd onder één, multira- Reagan gisteren installeerde is
ciale gemeenteraad. door hem zelf ingesteld en bestaat
Een van de organisatoren van de uit ex-senator John Tower, een Re-
boycot, Jabu Ngwenya, zei giste- publikein, de vroegere veiligheids-
ren in het dagblad Business Day adviseur Bent Scowcroft, ook een
dat men zal proberen het gebruik Republikein, en een vroegere mi-
van geweld om naleving van de nister van buitenlandse Edmond
boycot af te dwingen tegen te gaan. Muskie, een Democraat.
Bij eerdere boycot-acties werden „Alle feiten moeten boven water
zwarten die toch bij de gewraakte komen", zei Reagan bij de installa-
winkels hadden gekocht soms tie van de drie, die de operaties van
door zwarte jongeren mishandeld de staf van de Nationale Veilig-
of onder bedreiging gedwongen de heidsraad moeten nagaan en aan
gekochte waren, waaronder rauw bevelingen moeten doen voor zijn
vlees, schoonmaakmiddelen en ba- toekomstige rol. De commissie
(^je'j i P j3tse op te eten heeft de bevoegdheid gekregen om
Ondanks de oproep van de orga- mensen onder strafbedreiging op
nisatie meldde een journalist dat in te kunnen roepen om te getuigen
sommige wijken van Soweto jon- volgens de Washington Post gin-
geren forensen aanspraken die van gen de vereniede Stoten zich Das
hun werkuitdestod terugkeerden.
,e"ke'e Bevallen werden in de Iran bemoeien n7dat Israëlische
f„ad Sekste goederen afgepakt wapenhandelaren zich de woede
»n waren geen vanHde Iraniërs op de hals hadden
gehaald door verouderde raketon
derdelen te leveren. De Washing
ton Post beroept zich op militaire
bronnen in de VS en Israel.
De regering-Reagan liet haar
dekmantel van wapenleveranties
via Israel vallen toen Iran de verou
derde onderdelen voor de HAWK-
luchtdoelraketten naar Israel te
rugstuurde en de geheime onder
handelingen over de vrijlating van
de Amerikaanse gijzelaars in Liba-
Gevechten tussen Palestijnse non tot stilstand kwamen. In plaats
aanhangers van Yasser Arafat en van onderdelen voor de moderne
de sji ïtische Amal-militie hebben i-HAWK waar Iran om had ge-
gisteren in en om de Libanese vraagd, waren reservestukken
hoofdstad Beiroet aan 46 mensen Voor het oudere type van de raket-
het leven gekost, terwijl er 111 ge- ten geleverd. De Post wist te mei-
wonden vielen. Sji'itische troepen den dat Robert McFarlane, de
beschoten de vluchtelingenkam- voormalige nationale veiligheids
pen Chatilla en Bouij el Barajneh adviseur van president Reagan die
met kanonnen, tonks en mortieren speciaal was belast met de wapen-
terwijl de Palestijnen terugschoten zendingen, in woede was uitgebar-
met raketwerpers en raketgrana- sten toen hij van de blunder hoor-
ten. In Sidon, een stad met 200.000 de
inwoners die ook in het spervuur Nadat de fout door de Israëliërs
ligt tussen Palestijen en Amal-mili-
tie, werd gisteren massaal gestaakt
uit protest tegen de gevechten.
Scholen,' winkels en banken sloten 1
hun deuren.
Verkeersvliegers
Minstens 70 Amerikaanse ver-,
keersvliegers zijn de afgelopen
twee jaar behandeld tegen versla
ving aan cocaïne. Volgens het blad
Pittsburgh Press heeft het federale
bureau voor burgerluchtvaart toe
gegeven dat het gebruik van cocaï
ne en hasj door piloten sinds enige
tijd een probleem vormt. Naar de
mening van Pittsburgh Press is het
aantal verslaafde vliegers onge
twijfeld groter omdat sommigen
hun verslaving geheim houden uit
vrees hun baan te verliezen.
Castro
De Cubaanse president Fidel Ca
stro heeft zich beklaagd over de
chaos en anarchie in bedrijven en
gezegd dat de economische doel
stellingen nimmer verwezenlijkt
zullen worden als de discipline on
der de werknemers niet verbetert.
'Voor een land bestaat geen grotere
schande dan wanneer het een land
van lanterfanters wordt. Het zou de
grootste trots van onze revolutie en
ons volk zijn als ons land een land
van werkers wordt'.
Soedan
Soedanese regeringstroepen
hebben bij een aanval op een kamp
van opstandelingen in de provincie
Upper Nile, in het zuiden van het
land, 70 guerrillastrijders gedood
en grote hoeveelheden wapens en
munitie buitgemaakt. Dit is giste
ren bekendgemaakt door het Soe
danese opperbevel. Intussen doen
geruchten de ronde dat rebellenlei
der kolonel John Garang is gedood
of verwond na een meningsver
schil met één van zijn onderge
schikten.
in november 1985 was hersteld
nam Washington de wapenleveran
ties verder in eigen hand. Er werd
niet langer gebruik gemaakt van
de omweg via Israel, waarbij wa
pens geleverd werden uit Israëli
sche voorraden die vervolgens
door de Amerikaanen werden aan
gevuld. Volgens de Post heeft Iran
dit jaar vier partijen raketonderde
len ontvangen die rechtstreeks uit
de VS afkomstig waren.
den als agent
gade.
De openbaarmaking van de do
cumenten door de Nationale Ar
de narcoticabri- Strom Thurmond, die bijzonder
gebeten was op Lennon, een paci
fist die zich in die jaren keerde te
gen de Amerikaanse oorlog in Viet-
het Witte
Lennon
rechtbanken heeft geprobeerd "enorm an Lennon
openbaarmaking tegen te houden, ieveren
en een overwinning voor onderzoe
kers die speuren naar meer bijzon
derheden omtrent zijn omstreden
presidentschap. Op het eerste ge
zicht werpen de stukken weinig
nieuw licht op het Watergate
hoeveelheden geld zal op-
de geldkisten van
Nieuw Links".
Maar de campagne tegen Len
non pakte averechts uit toen de
Amerikaanse jeugd partij koos
voor de Beatle. Frank Gannon, me
dewerker van het Witte Huis, vroeg
zich dan ook klaaglijk af of de
kwestie niet beter uit de schijnwer
pers kon verdwijnen.
Uit 1970 dateert een stapel stuk
ken over Elvis Presleys inspannin
gen om het Witte Huis ter zijde te
staan in een campagne tegen drug
gebruik. Presley zou zeven jaar la
ter overlijden aan een overdosis
drugs. In een warrige brief aan Ni
xon bood Presley zijn goede dien
sten aan: "Ik zal meer goed kunnen
doen als ik zou worden benoemd
tot federaal agent." Het Witte Huis
ging in op Presleys verzoek om een
ontmoeting met de president. Een
verslag van de bijeenkomst ver
meldt dat Elvis als cadeautje voor
Nixon een Colt .45 pistool uit de
Tweede Wereldoorlog had meege
bracht en dat hij uitviel in een tira
de tegen de Beatles.
"Presley gaf te kennen dat naar
zijn mening de Beatles een anti-
Amerikaanse geest hadden aange
wakkerd," zegt het verslag. "Hij zei
dat de Beatles naar dit land waren
gekomen, veel geld hadden ver
diend, en toen terugkeerden naar
Engeland waar ze het anti-Ameri
kanisme aanwakkerden". Presley
kreeg uiteindelijk een speciale
penning met zijn naam erop, waar
uit bleek dat hij was benoemd tot
honorair anti-narcotica agent.
De archieven tonen ook aan dat
Nixon bijzondere aandacht had
voor de belangen van personen die
aanzienlijk hadden bijgedragen
aan zijn verkiezingscampagne. Een
memo uit 1970 brengt hem in her
innering dat de ondernemers uit de
textielindustrie fors hadden bijge
dragen en dat belangrijke stoten in
het zuiden Republikeins hadden
gestemd. Kort daarop gaf Nixon
zijn steun aan een wet ter beper
king van de textielimport, die de
Amerikaanse textielfabrikanten
beschermde tegen invoer uit Ja
pan.
Nixon heeft steeds het stand
punt verdedigd dat de documen
ten zijn persoonlijk bezit waren.
Uiteindelijk gaf hij de strijd op wat
betreft de stukken die gisteren
openbaar werden, maar over de be
stemming van documenten die
rechtstreeks betrekking hebben op
de Watergate affaire wordt nog
steeds een juridische strijd gele
verd. De Amerikaanse regering
heeft Nixons archieven opgebor
gen in een opslagruimte in Ale
xandria, een voorstad van Was
hington.
ST. LAURENT (GPD) - Tussen Albina en Moengotapoe in het oosten van
Suriname zijn deze week in enkele nederzettingen van de bosnegers de
vermoorde lichamen gevonden van 13 vrouwen en kinderen. Rob Wijn-
gaarde, secretaris van de Stichting Steun 'Vrij Suriname', die met het
jungle commando van Ronnie Brunswijk in het gebied verbleef, heeft dit
na terugkeer meegedeeld.
De lichamen zijn over een afstand van tien kilometer gevonden. De
slachtoffers zijn op korte afstand van achter neergeschoten. Overleven
den vertelden, dat soldaten van het nationale leger van Suriname met een
helikopter zijn geland om deze operatie uit te voeren.
Ter plekke gemaakte foto's zullen het bewijs leveren aan de mensen
rechtenorganisatie van de Verenigde Naties, dat in Suriname op dit ogen
blik volkerenmoord op de bosnegers wordt gepleegd.
De bosnegerbevolking van het gedeeltelijk in handen van Ronnie
Brunswijk zijnde bauxietstadje Moengo, is massaal vertrokken naar het
Patamacca-gebied ten zuiden van Moengo en naar Moengotapoe, de ge-,
boorteplaats van Brunswijk.
Suriname's minister van buitenlandse zaken, Henk Herrenberg, had in
een eerder stadium het uitroeien van de bosnegers genoemd als oplos
sing voor de huidige situatie in het land.
De militaire situatie lijkt zich op dit ogenblik enigszins in gunstige zin
voor Bouterse te wijzigen. Zijn leger heeft de vernielde brug bij Moengo
hersteld. De herovering van het stadje kan elk ogenblik beginnen.
Politiemannen in de Indiase hoofdstad New Delhi proberen Hindoes, die demonstreren tegen de moord op 24
geloofsgenoten door militante sikhs, te kalmeren. De betoging gisteren liep enigszins uit de hand. Enkele agenten
raakten bij schermutselingen gewond. (foto anpi
CHANDIGARH/NEW DELHI
(Rtr/AP) - Sikh-extremisten in de
Indiase deelstaat Punjab hebben
gisteren opnieuw tien mensen
doodgeschoten. Terwijl de span
ning tussen sikhs en hindoes op
loopt heeft de politie twee voor
mannen van de radicale stroming
onder de sikhs gearresteerd: de
voormalige eerste minister van
Pupjab Prakash Singh Badal en
het hoofd van het comité dat ver
antwoordelijk i
Extremisten
doden weer
tien hindoes
Premier Rajiv Gandhi a
heeft gisteren tegenover e
r de sikh tem- dend parlement verklaard dat hij hi.
nen ingrijpen als Punjab niet
rechtstreeks onder toezicht van de
federale regering wordt gesteld.
„Als het huis ons de-bevoegdheden
geeft kunnen we optreden," zei
Gandhi.
Leiders van zijn Congrespartij in
Punjab eisten het aftreden van de
hoogste gekozen bestuurder in de
deelstaat, Surjit Singh Barnala,
een gematigd sikh die tot dusver
steeds gesteund werd door Gand-
De nieuwe Peugeot 309 Diesel 1.9, een
symfonie in 'D', gaat fluisterstil op weg met z'n
krachtige motor, goed voor 65 DIN pk. Een hoog
koppel en een 5-versnellingsbak zorgen voor
een uitzonderlijke souplesse. Waardoor hij met
gemak een caravan trekt.
Bovendien is de 309 sneller dan al z'n
soortgenoten160 km/uQua zuinigheid en com
fort doet hij recht aan de uitstekende dieselrepu
tatie van Peugeot. Als u die wilt ervaren, wordt het
tijd voor een proefrit. Dan begrijpt u waarom we
deze 309 een symfonie in 'D' noemen.
BI PEUGEOT 309
pels, Gurchuran Singh Tohra. Vol- binnen enkele dagen
gens een politiewoordvoerder plan" zal presenteren
wordt Badal verdacht van steun
aan extremisten die strijden voor
een onafhankelijke sikh natie.
Onder de slachtoffers van giste
ren waren een dorpshoofd,
drie leden van
actie-
het terro
de deelstaat Punjab de
kop in te drukken.
Gandhi zei dat zijn regering „niet
in gebreke zal blijven en hard en
po-, streng zal optreden" tegen het uit
van één ge- de hand lopende geweld van de
sikhs in de noordelijke deelstaat,
rechtse hin- „We gaan optreden," aldus Gand-
doe-partij heeft opgeroepen tot een hi. De parlementsleden riepen te-
staking op vandaag in de hoofd- rug: „We willen actie."
litieman
De Janata Partij, e
stad New Delhi uit protest tegen de
moord op 24 hindoes door extre
mistische sikhs afgelopen zondag.
Gandhi drong er bij het parle
ment op aan zijn regering vergaan
de bevoegdheden te geven
Ook uit andere steden in noord-In- rechtstreeks te kunnen ingrijpen
dia werden protestdemonstraties
gemeld.
De oppositie in het federale par
lement drong aan op het ontslag
van minister van binnenlandse za
ken Buta Singh. Gandhi maande
het parlement en de bevolking tot
kalmte.
In de Indiase hoofdstad New
Delhi en de noordelijke deelstaat
Punjab was de politie gisteren in
de hoogste staat van paraatheid ge
bracht om wraakacties van hin
does te voorkomen na de moord
zondag op 24 busreizigers door
sikh-terroristen in Punjab.
In de deelstaat eiste een groep
met de naam Khalistan Bevrij
dingsmacht de verantwoordelijk
heid op voor de moordpartij.
LONDEN - De man in de straat be
grijpt er weinig of niets van, maar
voor de Britse politiek is het
bijzonder hete
den. De zaak die hier
lang de parlementaire gemoederen
in heftige beroering brengt, is de
voorgenomen publikatie in Austra
lië van een boek over Engelands
spionage en contra-spionagedienst
MI 5, dat de regering-Thatcher
kennelijk kost wat kost wil voorko-
voudiger liggen als er vroeger van
hoger hand ook was opgetreden te
gen de publicatie van boeken over
rdappel gewor- MI 5 in Engeland zelf.
al weken-
Maar eerder verschenen in Enge
land wel boeken over de spionage
dienst. Onder meer in 1981 toen de
bekende journalist Chapman Pin
cher een boek publiceerde, nota
bene met aanzienlijke medewer
king van dezelfde omstreden agent
Peter Wright en dus ook met de
zelfde beschuldiging aan het adres
van het voormalige hoofd van MI 5,
de inmiddels al lang overleden sir
Peter Hollis.
Waarom dan alle opwinding en
de hoge uit de belastingpot te beta-
len proceskosten in Australië? De
Ze heeft de Australische rechters regering-Thatcher houdt vol dat er
gevraagd de uitgave te verbieden een wezenlijk verschil bestaat tus-
omdat die naar haar opvatting, Sen boeken die door buitenstaan-
grote schade zal toebrengen aan de ders geschreven worden en door
structuur en opzet van de Britse de spionnen zelf. Ook al hebben
door
Haye Thomas
geheime dienst. En vooral ook aan
de ijzeren regel dat het ambtenaren
in vaste dienst niet is toegestaan van het
om over strikt vertrouwelijke in
formatie uit de school te klappen.
Het boek, waarover de Australi
sche rechter nu moet beslissen, is
geschreven door een ex-agent van
MI 5: Peter Wright, die door mid
del van zijn publikatie nogmaals
wil aantonen dat het vroegere
hoofd van de Britse spionage en beschuld:w
contra-spionagedienst sir Roger h®* karretje
Hollis in feite voor de Russen cher laat spannen, is de
werkte.
die spionnen hun medewerking
gegeven aan de totstandkoming
uscript.
Belachelijk, stelt de oppositie,
die mevrouw Thatcher en haar ver
antwoordelijke ministers nu het
vuur na aan de schenen legt. Zelfs
's lands procureur-generaal, de eer
biedwaardige sir Michael Havers
moet het nu ontgelden. En aan de
beschuldigingen dat hij zich voor
That-
.jnzijn
aftreden gekoppeld.
Een beschuldiging die hij al vele
malen eerder heeft geuit, maar die
De voormalige Britse spion Peter Wright arriveert met zijn vrouw Lois door zijn superieuren en uiteinde-
bij het gerechtsgebouw in Sydney waar het proces wordt gevoerd over het ijk de regering nimmer is overge-
al of niet toestaan van publikatie van zijn spionageboek. (foto ap> nomen. De zaak zou heel wat een-
Maar sir Michael heeft de roerige
oppositie in het Lagerhuis te ver
staan gegeven dat hij heel goed
weet waar zijn verantwoordelijk
heden liggen en dat hij er eenvou
dig niet over piekert om te vertrek
ken.
Ondertussen heeft de raadsman
van Peter Wright in Australië inza
ge geëist in geheime documentatie
van MI 5 en om dat te voorkomen
heeft premier Thatcher de secreta
ris van het kabinet en daarmee 's
lands hoogste ambtenaar sir Ro
bert Armstrong naar Sydney ge
stuurd om haar standpunt te ver
dedigen.
Maar dat is tot nu toe geen suc
ces gebleken. De keurige sir Ro
bert, die bij zijn vertrek van Heath
row naar Sydney al zo over stuur
raakte, dat hij met zijn diplomaten-
tas een persfotograaf om de oren
sloeg, legde in de rechtzaal verkla
ringen af die hij later met het
schaamrood op de kaken moest
herroepen als zijnde aperte on
waarheden.
Bijvoorbeeld had hij eerder ver
klaard dat de procureur-generaal
bij beslissingen over deze affaire
rechtstreeks betrokken was. Maar
een woedende sir Michael Havers
liet op het thuisfront onmiddellijk
weten dat dit onjuist was en dus
moest de arme sir Robert aan de
Australische rechter verklaren dat
hij onwaarheden had verkocht.
Ondertussen rolt de zaak verder.
Over de hoofden heen van het Brit
se publiek, dat er zo langzamer
hand geen touw meer aan vast kan
knopen. Daar is er ondanks de ob
sessie hier voor spionnen en verra
ders, geen sprake van een
werkelijk nationale interesse.
Hoogstens van een amusante
nieuwsgierigheid over het gekra
keel in het parlement en het juridi
sche touwtrekken in Sydney,
waarin de kansen voor de regering-
Thatcher niet erg hoog worden
aangeslagen. Maar deze heeft al la
ten doorschemeren dat zij in hoger
beroep zal gaan als de rechter in
stemt met de publikatie van het
boek.
ADVERTENTIE
Dames- of heren quartz analoog
horloge met kunststof kast en band.
Waterdicht. Diverse kleuren en
wijzerplaten. 39.75
