Dees akkoord
met hogere
ziektepremie
'Het geweten moet spreken, niet het recht'
Voorhoeve verwacht
akkoord euthanasie
Gifgolf van BASF
lijkt mee te vallen
Lubbers tegen
verlaging van
belastingdruk
Smit staakt berging Kowloon Bridge
DE GROTE MERKEN BIJ STOUTENBEEK
stoutenbeek
Oud-verzetsmensen en kampslachtoffers doen emotioneel beroep op Kamer Eis van tien
jaar cel voor
aandeel in
cocaïnehandel
DINSDAG 25 NOVEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Particulieren veel duurder uit
DEN HAAG (GPD) - Alle volwassen particulier verzeker
den moeten vanaf 1 januari 114 gulden extra betalen voor
hun ziektekostenverzekering. Die toeslag is een gevolg
van de opheffing van de vrijwillige ziekenfondsverzeke
ring. De particuliere verzekeraars zijn toen verplicht zie
kenfondspatiënten op te nemen, hetgeen hen naar eigen
zeggen veel geld heeft gekost. Staatssecretaris Dees
(volksgezondheid) vindt de berekeningen die ze toen op
zijn verzoek hebben gemaakt, aannemelijk.
Eind vorige maand toonde de Ka
mer zich bij de begrotingsbehan
deling verontwaardigd over de gro
te verhogingen per 1 januari. Voor
volwassen verzekerden 114 gul
den, voor kinderen beneden 20 jaar
57 gulden, en voor bejaarden 91
gulden. Bij elkaar moet dat vol
gendjaar 400 miljoen extra opleve-
De Kamer eiste dat de staatsse
cretaris de becijferingen van de
verzekeraars zou onderzoeken.
Dees heeft dat gedaan en vindt dat
de berekeningen kloppen. De par
ticuliere ziektekostenverzekeraars
lijden verlies doordat ze vele ex-
vrijwillig verzekerden op een zoge-
Novib boos over
reclamecampagne
Trivial Persuit
DEN HAAG (GPD) - De Novib
overweegt een schadeclaim tegen
de uitgever van het spel Trivial
Persuit en het reclame-bureau
Grey-advertising. Die hebben zon
der toestemming gebruik gemaakt
van een foto van adjunct-directeur
Max van den Berg. De foto van de
oud-voorzitter van de PvdA is ge
bruikt in een advertentiecampagne
voor het gezelschapsspel Trivial
Persuit.
Antwoorden op allerlei vragen
en vraagjes leveren punten qp in
het spel. Bij de foto van Van den
Berg stond in de advertentie de
vraag 'Voor welk gevaarlijk ge
drocht eiste de wet dat iemand met
een rode vlag ervoor liep'. Ook te
gen de tekst hebben Van den Berg
en Novib ernstig bezwaar.
Volgens Novib-woordvoerder
Bolsius besluit Novib vandaag hoe
de uitgever aangepakt wordt. Hij
houdt ook de mogelijkheid open
dat Novib de uitgever een brief
schrijft om de zaak op een 'norma
le manier' te regelen. Daarbij
wordt gedacht aan een nieuwe ad
vertentie met excuses.
Eerder heeft de rechter politici in
het ongelijk gesteld nadat zij be
zwaar maakten tegen het gebruik
van hun foto's in reclamecampag
nes van dagbladen. Overigens is
Max van den Berg niet de enige
oud-politicus wiens foto in de ad
vertentie-campagne gebruikt is. In
de Volkskrant van zaterdag stond
oud-minister van economische za
ken Van Aardenne met gesloten
ogen afgebeeld. De vraag was hier:
'Wat is het intelligentste ongewer
velde dier?'
heten standaardpolis moesten ac
cepteren, die niet kostendekkend
is. De heffing ten bate van de zie
kenfondsen kost 140 miljoen, de
heffing voor de particuliere maat
schappijen moet totaal 240 miljoen
opbrengen. Dit kost een gemid
deld gezin in 1987 enkele honder
den guldens.
Afgezien daarvan nog vreesde de
Kamer dat de gewone premies
voor de ziektekosten ook zouden
stijgen. Als dit zo zou zijn moest
het kabinet opnieuw een prijsbe-
schikking uitvaardigen, zoals voor
dit jaar ook gebeurde. Maar staats
secretaris Evenhuis (economische
zaken) had de ziektekostenverze
keraars al duidelijk gemaakt dat
dit niet zou gebeuren. Dees zal de
Kamer de premieverhogingen deze
week verdedigen in de Kamer, en
beloven dat de overige premiever
hogingen binnen de perken blij
ven.
Inmiddels valt in kringen van
particuliere ziektekostenverzeke
raars te vernemen dat de gemiddel
de normale premieverhoging bijna
3 procent wordt. De stijgingen va
riëren van 0 tot 6 procent. Binnen
enkele dagen krijgen de verzeker
den daarover bericht. Tegelijker
tijd ontvangen ze dan een folder
met uitleg over de extra heffingen.
ZETTEN (GPD) - Premier Lub
bers wil voorlopig afzien van belas
ting- en premieverlaging. Het geld
dat hierdoor beschikbaar komt wil
hij gebruiken om de kosten van
vergrijzing op te vangen. Een las
tenverlichting, zoals vooral de
WD wil, lijkt hiermee voorlopig
van de baan.
Lubbers zei dat gisteren op een
CDA-bijeenkomst in het Gelderse
Zetten. "Ik denk dat we de gevol
gen van het steeds groter wordend
aantal ouderen in de samenleving
wel aankunnen", aldus Lubbers.
De premier wil het ouderenbeleid
er vooral op richten dat zo weinig
mogelijk mensen gebruik maken
van de allerduurste voorzieningen.
"Dan moet het lukken de kosten
van de vergrijzing op te vangen",
zei hij.
Desolaat ligt de bulkcarrier Kowloon Bridge muurvast op rotsen bij Ierland. Smit Internationale moest e
eerste bergingspoging gisteren staken vanwege de vliegende storm. (foto
ROTTERDAM/LONDEN (ANP/
GPD) - De bergers van Smit Inter
nationale hebben gisteren in ver
band met de vliegende storm be
sloten de bergingspoging van de
bij het Ierse Cork op de klippen ge
lopen ertstanker Kowloon Bridge
te staken. Vanmorgen zouden de
bergers proberen een sleeplijn aan
het gebroken schip te bevestigen.
Volgens woordvoerder Kaake-
been van Smit Internationale is het
de bedoeling, dat de sleper Smit
Rotterdam het gebroken schip uit
elkaar trekt op de plaats waar het is
gescheurd. De twee scheepsdelen
zitten nog met bodemplaten aan el
kaar. Er moet haast worden ge
maakt omdat het achterschip in
middels 15 graden slagzij maakt en
Smit Internationale 'erger wil
voorkomen'.
Voor het drama van de 90.000 ton
metende bulkcarrier bestaat in de
omgeving van Cork aan de Ierse
zuidkust grote belangstelling. Veel
belangstelling is er echter ook in
Engeland. De Kowloon Bridge is
gebouwd op de Engelse werf van
Swan-Hunter als een zusterschip
van de Derbyshire, die zes jaar ge
leden in de Zuidchinese Zee op ge
heimzinnige wijze is verdwenen.
Aangenomen wordt dat zij met
man en muis is vergaan, want van
de 44 opvarenden is nimmer iets
vernomen. Als jarenlang vragen
hun familieleden om een officieel
onderzoek, aangespoord door ge
ruchten over constructiefouten.
Twee jaar geleden werden hun
vermoedens nog eens versterkt
toen de bemanning van een ander
zusterschip, deTyne Bridge, die op
de Noordzee plotseling grote
scheuren in de romp vertoonde,
van boord werd gehaald. En nu is
er dus de in Hongkong geregi
streerde 'Kowloon Bridge'. Deze
tanker, volgeladen met ijzererts op
weg van Canada naar de Clyde in
Schotland, vertoonde plotseling
ook scheuren in dek en romp. Toen
de kapitein het schip naar de luwte
van de kust stuurde, verspeelde
het schip zijn roer en liep op de rot-
WEERT (GPD) - WD-fractielei-
der Voorhoeve verwacht dat CDA
en WD in de komende maanden
overeenstemming zullen bereiken
over euthanasie. Dat zal gebeuren
op basis van het rapport van de
Raad van State. Voorhoeve zei tij
dens een bijeenkomst van zijn par
tij in Weert echter niet te verwach
ten dat dat gemakkelijk zal gaan.
De WD-fractieleider voorspelde
dat CDA en WD het eens zullen
worden over een geleidelijke
aanpak van het probleem. Het ka
binet zou daarbij enkele wettelijke
stappen moeten zetten, aangevuld
met bestuurlijke maatregelen. Dat
moet erop gericht zijn de ruimte te
vergroten 'voor een barmhartige
dood van mensen die ondraaglijk
en uitzichtloos lijden', zei Voorhoe-
De WD-er gelooft echter niet
dat het kabinet ook al zal moeten
vaststellen onder welke omstan
digheden euthanasie moet worden
toegestaan. Net als de Raad van
State vindt hij dat de opinievor
ming in de bevolking daarvoor nog
niet ver genoeg is voortgeschre
den. Hij verwacht eerder dat er zor-
vuldigheidseisen voor artsen ko
men en dat vastgesteld wordt wat
nu precies onder euthanasie wordt
verstaan.
Ook zei hij dat de WD zich zal
verzetten tegen de voorgenomen
bureaucratiekortingen op het per
soneel van politie en justitie. Ver
beteringen in de efficiency moeten
gebruikt worden om de doelmatig
heid en de dienstverlening aan de
burger te vergroten. Hij steunde
het voornemen van minister Kort-
hals-Altes (justitie) om de verkoop
van softdrugs in koffieshops aan
banden te pakken.
Van Dijk: soms
geen publiek bij
betaald voetbal
DEN HAAG (ANP) - Minister
Van Dijk (binnenlandse zaken)
sluit niet uit dat by voetbal
wedstrijden waar 'kwalijke
randverschijnselen' dreigen,
geen publiek wordt toegelaten.
De minister rechtvaardigt
een publieksverbod met een
verwijzing naar de beperkte
mogelijkheden van politie-in-
zet bij wedstrijden in het be
taald voetbal. Zo hebben vol
gens het Amsterdamse ge
meentebestuur supporters van
FC Den Haag op 27 augustus
bij hun tocht van het NS-sta-
tion naar het voetbalstadion
massaal antisemitische leuzen
geroepen. De politie deed ech
ter niets uit vrees met de aan
wezige 100 politiemensen het
onderspit te delven tegen de
700 Hagenaars.
ADVERTENTIE
LELYSTAD/BLOEMENDAAL
(ANP/GPD) - De nieuwste gifgolf
in de Rijn, twee ton zuur van BASF
in Ludwigshaven, lijkt minder ern
stig te worden dan was verwacht.
Een eerste meting van de dienst
Binnenwateren leverde een beter
resultaat op dan de computer had
voorspeld.
De dienst onderzoekt in totaal
vijf watermonsters die op verschil
lende plaatsen langs de Rijn in
Duitsland zijn genomen. Vandaag
neemt de dienst de hele dag mon
sters bij Lobith, waar het hoogte
punt van de gifgolf om vier uur
vanmiddag werd verwacht.
De stichting Natuur en Milieu
zegt dat het door BASF geloosde
onkruidbestrijdingsmiddel (di)ch-
loorfenoxy-azijnzuur volgens
Amerikaanse onderzoekers een
verhoogde kans op kanker geeft
voor mensen die ermee werken.
Volgens een Zweeds onderzoek
zou het middel voor kreeften en
vissen een vergrote kans op tumo
ren opleveren, aldus Natuur en Mi
lieu.
Het Noordhollandse provinciale
waterleidingbedrijf (PWN) wil de
mogelijkheid krijgen om de IJssel
te kunnen afsluiten als er weer een
gifgolf langs komt. Tot aan de
monding van de IJssel in het IJs-
selmeer zijn de afgelopen weken
concentraties gif vanuit Zwitser
land gemeten.
Weliswaar heeft Rijkswaterstaat
het giftige Rijnwater na de brand
bij Sandoz zo snel mogelijk via de
Rijn, Lek en Waal naar de Noord
zee laten stromen, maar dat kon
niet voorkomen dat een deel van
het ernstig vervuilde Rijnwater
toch door de nog steeds niet geka
naliseerde IJssel vloeide en in het
IJsselmeer belandde.
Daaruit blijkt maar weer de
kwetsbaarheid van drinkwaterbe
drijven die afhankelijk zijn van op
pervlaktewater, aldus het waterlei
dingbedrijf. Bij herhaling van een
dergelijke giframp zullen opnieuw
verontreinigingen in dit enorme
zoetwaterbekken kunnen belan
den. Uitgerekend van deze IJssel-
meervoorraad is ondermeer het
PWN afhankelijk als geen Rijnwa
ter kan worden ingelaten voor in
filtratie in de duinen.
Samen met andere bedrijven als
de Gemeentewaterleidingen Am
sterdam werkt het PWN aan een
schadeclaim die in Zwitserland zal
kunnen worden ingediend.
De "Cornelius" van Durlet, een voorbeeld van de nieuwe trend, die afstand neemt van massiviteit en verfijnder te wedt gaat
Dit effekt heeft de Italiaanse architect Cado Santi weten te bereiken door dit leren bankstel op lichte en dunne poten te
plaatsen. Een rijkdom aan zitcomfort verwerkt in een luchtig ontwerp. De "Cornelius" van Dudet een verrassend fris idee
voor eigentijdse interieurs. Een pittige en exclusieve look van Dudet bij Stoutenbeek.
NET'N TIKKELTJE EIGENZINNIGER
Beverwijk: Parallelweg 10, tel.- 02510 - 2 90 33. Leiderdorp: Meubelplein 1. leL 071 - 89 93 23. OondentóB koopavond. Maandagocbiend gesloten.
Artifort Auping Banz Bord Besouw Bulthaup Castle furniture Cor de Sede Dudet Fischbacher Geldedand Hiiista
Intedübke JAB. Kendix Koekoek Leolux Miller Montis Musterring M.l.D. Parade Pastoe Ploeg Rohé Rolf Benz Saporiti
(vervolg van pagina 1)
DEN HAAG (GPD/ANP) - Met
emotioneel geladen betogen heb
ben oud-verzetsmensen en Neder
landse slachtoffers van de vernieti
gingskampen Auschwitz, Ravens-
brück, Neuengamme, Sachsenhau-
sen, Buchenwald, Dachau, Mau
thausen en het Nederlandse door
gangskamp Westerbork het pen
sioen van de NSB-weduwe Rost
van Tonningen aangevochten.
Tijdens de hoorzitting gisteren in
de Tweede Kamer, ontkwamen de
meeste woordvoerders er niet aan
"hun eigen verhaal" te vertellen en
dat te stellen tegenover de "absur
diteit" die het "riante staatspen
sioen" van de weduwe voor hen
betekent.
Daarbij ging het niet alleen om
het vastgestelde landverrader
schap van het vroegere kamerlid
Rost van Tonningen zelf. Ook de
rol van mevrouw Rost van Tonnin
gen in, voor en na de oorlog kwam
uitvoerig ter sprake. Naast haar lei
derschap van de NSB-jongerenor-
ganisatie, de Nationale Jeugd
storm, onderhield 'Florrie' al voor
de oorlog contacten met Gestapo
en Sicherheitsdienst. Na de oorlog
ging ze nog langdurig om met Fritz
Knolle, zo luidde een beschuldi
ging, die op de lijst voorkwam van
de 300 meest gezochte oorlogsmis
dadigers.
"Toon mij Uw vrienden en ik zal
zeggen wie U bent," riep met stem
verheffing oud-Buchenwalder Ho-
bë. Gerritsen, van de Vrienden
kring Neuengamme, hekelde vier
na-oorlogse christendemocrati
sche ministers, die een rol zouden
hebben gespeeld bij de lankmoedi
ge houding tegenover landverra
ders. Hij noemde Van Maarsse-
veen, De Quay, Luns en Staf. "De
Quay stond, met zijn Nederland-
sche Unie, toe dat joden niet in
openbare gelegenheden werden
toegelaten, behalve in de gaska
mers." Luns had, aldus Gerritsen,
al voor de oorlog sympathie voor
de nazi's.
Commissievoorzitter Hennekam
greep hier in met de opmerking dat
tijdens deze hoorzitting geen per
sonen moesten worden opgevoerd
die niets met de zaak te maken
hadden. Onder luid applaus ant
woordde Gerritsen: "Dat is de
waarheid, mijn waarheid, daar
moeten wij mee leven."
Wonden
De ernstig verontwaardigde
sprekers lieten weten dat de zaak
veel gevoelens heeft los gemaakt
bij hun achterban. "Door deze af
faire voelen we de wonden van oor
log en bezetting dieper schrijnen",
zei Joop Wolff (Samenwerkend
Verzet). De emoties dienen een rol
te spelen bij de beoordeling van de
pensioenrechten van de weduwe
Rost van Tonningen, werd gezegd.
"Zonder emotie, zonder fel rechts
gevoel, zonder kennis van plaats
en tijd, verwordt de redelijkheid
tot een redelijkheid van de compu
ter, het klinischlaboratorium en de
robottechnocratie", aldus Wolff.
Het argument van het kabinet
dat een langdurige en wellicht suc
cesvolle juridische strijd van me
vrouw Rost van Tonningen tegen
het stopzetten van haar uitkering
veel oude wonden zal open rijten,
werd heftig bestreden. "Wij, joodse
vrouwen van nu, willen niet ge
spaard worden", zei mevrouw Min-
co (Kontaktgroep voor joodse
vrouwen in Nederland), "Wij vech
ten, ook als het pijn doet. Samen
met u, willen wij de weg van
rechtvaardigheid".
De sprekers stelden dat het
rechtsgevoel op de proef werd ge
steld. "De vrouw van onze grootste
oorlogsmisdadiger krijgt een pen
- Veel toehoorders op de publieke tribune konden hun emoties niet in bedwang houden tijdens de hoorzitting
wer het pensioen van de weduwe Rost van Tonningen. (foto anp»
sioen alsof hij zich juist heel erg
voor het land heeft ingezet" zei C.
van Stam van de stichting '40-'45.
De rechtszekerheid, die als basis
voor de voortzetting van het pen
sioen geldt, werd algemeen gehe
keld. "Er is ook nog een moreel
recht", meende mevrouw Van
Stein (joods Nederland). Van der
Tas (Dachau-groep) voegde er aan
toe: "Deze zaak heeft niets te ma
ken met recht. Hier moet het gewe
ten zich uitspreken".
Dominee Van Wattum (stichting
Burger-oorlogsslachtoffers) zei:
"De kille juridische toon waarop
het kabinet mijnheer Rost van
Tonningen postuum beloont, ont
stelt ons maar verbaast ons niet.
Het komt overeen met de wijze
waarop overheid en ambtenaren
burgerslachtoffers keer op keer
schofferen. Deze weduwe krijgt
een pensioen. Tegen onze wedu
wen wordt gezegd: zorgt u maar
dat u het redt. Gaat u maar hertrou
wen. Wat een recht!. Je zit goed als
je collaborateur wordt. Als predi
kant kan ik dit eigenlijk niet zeg
gen, maar ik heb de neiging hard te
vloeken".
Ook andere organisaties wezen
op het onrecht dat veel verzetswe-
duwen geen of slechts een mager
pensioentje ontvangen. In elk ge
val worden ze na een aanvraag
nauwkeurig gescreend of ze zich in
de oorlog waardig hebben gedra
gen. "Veel oorlogsslachtoffers voe
len zich bedelaars aan uw poort",
merkte mevrouw Van Stein (joods
Nederland) op en daarna, Vondel
citerend: "Men maakt een kwade
zaak nooit goed met een schijn van
recht".
De Tweede Kamer kreeg geen ju
ridische of zakelijke argumenten te
horen, waardoor de pensioenuitke
ring ongedaan gemaakt zou kun
nen worden. De overtuigings
kracht moest komen van schrij
nende verhalen over de oorlog en
andere emotionele uitingen. De
pensioenuitkering kan slechts
worden gestopt als een twee/derde
meerderheid van de Tweede Ka
mer daartoe besluit.
Joop Wolff (Samenwerkend ver
zet): "Het gaat hier niet om oude
mensen en de dingen die voorbij
gaan. Het gaat hier om heden en
toekomst, waarin nieuwe genera
ties hun keuzen steeds opnieuw
moeten bepalen". De stichting
voormalig kamp Westerbork: "Hoe
gaat nu om de vraag hoe ons land
met de geschiedenis omgaat. Een
democratie moet fouten kunnen
rechtzetten, wil zij haar geloof
waardigheid niet verliezen".
Dat wijf
Na afloop van de hoorzitting
heerste onder de organisaties en de
vele belangstellende oud-verzets
mensen, oorlogsslachtoffers en
hun nabestaanden veel optimisme:
"Dit winnen we". Een vrouw: „Als
de Kamer het kabinetsbesluit niet
bijdraait, ontketent ze iets wat nu
niet te overzien is. Het rechtsge
voel wordt dan zo aangetast, dat de
mensen het recht in eigen hand
gaan nemen. Ja, ten aanzien van
mevrouw Rost van Tonningen, be
doel ik". Een oud-verzetstrijder, 71
jaar en nog heel strijdbaar: "Ze
gaan om. Zeker weten. Als dat niet
gebeurt, dan zal ik dat wijf en de
tegenstemmende kamerleden we
ten te vinden. Wat heb ik op mijn
leeftijd nog te verliezen?"
ROTTERDAM (ANP) - Tien jaar
en acht maanden cel eiste gisteren
de Rotterdamse officier van justi
tie tegen een 40-jarige Rotterdam
mer voor grootschalige cocaïne
smokkel. Samen met zijn 33-jarige
broer, die al eerder tot tien jaar
werd veroordeeld, zou hij in Ne
derland de organisatie in handen
hebben geleid van de smokkel van
uit Colombia naar Engeland.
Zijn rol kwam vooral naar voren
uit verklaringen van anderen ben
deleden. Twee van hen, koeriers,
zijn inmiddels veroordeeld tot
straffen van vier en zes jaar. De
man zelf ontkende ooit iets te ma
ken te hebben gehad met de smok
kel. Wel verklaarde hij in het verle
den geld te hebben verdiend met
de smokkel van hasj en met de ille-
gale loterij. Hiermee - beide zaken
waren hem niet ten laste gelegd -
verklaarde hij zijn ruime vermo
gen. Hij had overigens ook een uit
kering van de sociale dienst.
De Rotterdammer probeerde de
rechtbank ervan te overuigen dat
de andere betrokkenen hem de
Zwarte Piet probeerden toe te spe
len om hun eigen aandeel in de
zaak te minimaliseren. Ook zijn ad
vocate was dit van mening. Zij
bracht onder meer naar voren dat
onderdelen van de meest belasten
de verklaring van één van de koe
riers over contacten tussen hem en
de verdachte niet konden kloppen,
omdat haar cliënt op het moment
van die contacten in het buiten
land verbleef, wat volgens haar uit
zijn paspoort bleek. Zij vroeg vrij
spraak.
De rechtbank doet 8 december
uitspraak.
