Danskern toont ontbrekende
schakel in de moderne dans
PODIUMBLIK
Fania Chapiro: informatief
BBK-actie
naar R'dam
'Opera' Tibet uit verband
DINSDAG 11 NOVEMBER 1986
91
PAGINA 19
De teksten van Rutger Kopland,
Dylan Thomas, Gerard Reve
Bert Schierbeek, Hans Andreas
Vasalis, Bemlef, Esther Vilar,
Renate Rubinstein, Juvenalis en
Mieke Lelyvéld.
Kindervoorstellingen
Het Speelteater Gent komt mor
genmiddag naar de schouwburg
met een zestig minuten durende
kindervoorstelling, getiteld
'Struikrovers'.
'Voor altijd' is de titel van de
voorstelling, waarmee Damiët
van Dalsum Poppentheater zon
dagmiddag in het LAK de kinde
ren hoopt te amuseren.
Imperium geeft vrijdag- en za
terdagavond in het Microiheater
de laatste voorstellingen van
'Een sneeuw' door Willem Jan Ot-
ten.
Danskern
'Fables for our time', zo heel het
nieuwe programma van Dans
kern, een Amsterdams gezel
schap, dat zich op de klassiekers
van de moderne danskunst stort.
De voorstelling, die donderdag
avond in de Leidse Schouwburg
is te zien, sluit aan op het veelge
prezen revival-programma van
vorig jaar. Elders op deze pagina
meer over het opvallende pro
gramma van Danskern.
Glazen speelgoed
'Glazen speelgoed' is een klas
sieker van het moderne toneel,
overbekend en behorend tot het
ijzeren repertoire van de na-oor-
logse toneelliterartuur. Als vrije
produktie wordt Tennessee Wil-
Redactie Pieter C. Rosier
liams' stuk vrijdag- en zaterdag
avond in het theater aan de Oude
Vest gespeeld door Ellen Vogel,
Josine van Dalsum, Paul Röttger
en Haiis Cornelissen, in de regie
van John van de Rest. Als bijzon
derheid mag gelden dat Ellen Vo
gel, die in 1947, als jonge actrice
verbonden aan de toenmalige to
neelgroep Comedia, de rol van
het ongelukkige meisje Laura
vertolkte, nu de gedesillusioneer
de moeder speelt. Josine van Dal
sum is het meisje Laura, dat zich
opsluit in haar eigen wereld van
glazen speelgoed. 'The glass me
nagerie' is Williams' eerste grote
succes. In dit uit 1945 daterende
stuk snijdt hij al één van de
hoofdthema's uit zijn oeuvre
aan: het conflict illusie - reali
teit. Bijna al zijn personages
worden gekenmerkt door een ver
wrongen gevoelsleven. Zo ook in
'Glazen speelgoed', welk stuk zich
afspeelt in een klein gezin in het
Amerika van de jaren dertig met
als centrale figuur het meisje
Laura dat zich als gevolg van
haar mankheid buitengesloten
voelt en op zeker moment wordt
geconfronteerd met een collega
van haar broer Tom, haar (hei
melijke) jeugdliefde.
waarin lang en gelukkig moet
worden geleefd. Evenwijdig aan
het verloop van de romantische
sfeer naar een grimmig slot be
weegt zich de kringloop van het
leven, waarin geboorte, als
vrucht van de liefde, een vaak te
rugkerend symbool vormt. Een
van de vele citaten in het pro
grammaboekje luidt dat de liefde
een noodzakelijke combinatie is
van bevruchting en zonde. De
voorstelling laat hardnekkige po
gingen zien van twee mannen en
een vrouw om daar onderuit te
komen.
Duitse Letters
De toneelgroep Baal maakte
met Het Genootschap, een samen
werkingsverband van theater
maaksters en schrijfsters, een co-
produktie, die op basis van de ro
man 'Kein Ort. Nirgends' van
Christa Wolf tot stand kwam.
Matin van Veldhuizen regisseer
de deze theatrale ontmoeting -
donderdagavond in het LAK-
tussen geletterde geestverwanten
uit de vroeg-romantiek: dichteres
Karoline von Günderode, haar
vriendinnen Bettine en Gunda
Brentano, Carl von Savigny en
toneelschrijver Heinrich von
Kleist. 'Duitse Letters', zoals de
titel van de voorstelling luidt,
toont in een aaneengesloten serie
scènes de ontmoeting van deze
zielsverwanten bij een aantal ge
meenschappelijke kennissen. Het
verhaal navertellen heeft volgens
een al eerder in de kolommen ge
publiceerde recensie geen zin,
want het stuk biedt dat nauwe
lijks; het toont het op elkaar bot
sen, het aantrekken en afstoten
van verschillende karakters en
levenshoudingen. Conclusie: ver
snipperde 'Duitse Letters'.
Electra-tragedie
Het repertoire van Persona
staat dit seizoen in het teken van
nog nooit gespeelde stukken van
Franse schrijfsters. Persona
komt vrijdag- en zaterdagavond
met Marguerite Youmecar en
haar bewerking van de klassieke
Electra-tragedie naar het LAK-
theater. Het verhaal gaat over de
liefde van Electra voor haar va
der Agamemnon, die, terugge
keerd uit de Trojaanse oorlog,
door zijn vrouw Clytaemnestra
wordt vermoord. Electra leeft
voor haar wraak op deze moord
en met behulp van haar broer
Orestes volvoert ze die tenslotte
ook. Verschillende Griekse trage-
diedichters hebben het verhaal
van Electra beschreven, ieder
vanuit een eigen visie. Zo is Elec
tra in de ogen van Sophocles het
zinnebeeld van de onverbiddelij
ke gerechtigheid. Youmecar is
voor haar bewerking uitgegaan
van de versie van Euripides, die
Electra afschildert als een beze
ten misdadigster, die geen rust
kent voordat ze haar wrok heeft
bevredigd. Yourcenar laat echter
door het leggen van eigen accen
ten een geheel nieuwe dimensie
van het familiedrama zien. Elec
tra wordt beheerst door jaloezie
jegens Clytaemnestra, die heeft
afgerekend met het kwaad haar
door Agamemnon aangedaan en
een nieuw leven heeft opgebouwd
met haar minnaar Aegisthos. En
daarmee tekent Yourcenar een
nieuw beeld van deze oudere
vrouw, die geschonden door het
leven en met bloed aan haar han
den zich voor haar ongelukkige
en door haat gedreven dochter
rechtvaardigt.
Aan de overkant van de At
lantische Oceaan zou Dans
kern waarschijnlijk niet
eens zo'n opvallende dans
groep zijn. Maar hier in Eu
ropa is het repertoire van
dit Amsterdamse gezel
schap zeer opzienbarend.
Danskern brengt de klassie
kers van de moderne dans-
geschiedenis, balletten van
choreografen als Anna So-
kolow, Doris Humphrey,
Sophie Maslow en José Li-
món, die een grote bijdrage
leverden aan wat wij tegen
woordig moderne dans noe
men. In de Verenigde Staten
wordt hun werk nog dage
lijks uitgevoerd, in Europa
is het zelden te zien.
Het eerste Revival Pro
gramma van Danskern werd
vorig jaar unaniem gepre
zen. Danseres Anne Affour-
tit kreeg voor haar aandeel
erin de Zilveren Dansprijs.
Thans legt de groep de laat
ste hand aan het tweede pro
gramma, Tables for our ti
me', dat donderdag in de
Leidse Schouwburg te zien
zal zijn. Danskern, op zoek
naar de ontbrekende scha
kel in de Europese dans.
Pianomuziek klinkt door de stu
dio. Acht dansers zwermen in
grillige patronen door de ruimte.
Handig omzeilen ze de twee
steunpilaren, die nogal plomp
verloren de dansvloer verklei
nen. Danskern is bezig met de in
studering van 'Voices' van Sop
hie Maslow (72). Op één van de
twee stoelen langs de kant zit een
kleine, in het zwart geklede da
me. "Je benen moeten twinke
len", zegt ze in het Engels tegen
twee van de danseressen. Even
later tegen een ander: "Zweepje
voeten meer naar voren". Ze
staat op en hoewel ze mank loopt
weet ze precies op de danser over
te brengen wat ze bedoelt.
Eén van de danseressen voert
een solo uit. Prachtige, vloeiende
lijnen, er lijkt niets aan te manke
ren. De dame in het zwart geeft
een complimentje, maar is toch
niet helemaal tevreden: "Anne,
jouw beheersing van de techniek
is te goed. Maak je bewegingen
hoekiger, schokkender". Anne
doet het over en nu tot volle te
vredenheid. Tegen een danser,
die uit liggende positie opstaat:
"Te snel. Bedenk hoeveel jaren
het duurde voor de mens had ge
leerd rechtop te lopen". "Mis
schien was het beter geweest als
hij dat nooit had geleerd", repos-
teert de danser.
Die dame in het zwart is Sop
hie Maslow zelf. Danskern zoekt
de herinstuderingen zo dicht mo
gelijk bij de bron. Als het kan
wordt voor de instuderingen de
choreograaf benaderd, zoals in
het geval van Maslow. En anders
zoekt men dansers die het stuk
jaren hebben uitgevoerd. Het en
kel gebruik maken van de nota
tie maakt een ballet gortdroog,
vindt Adriaan Kans.
Hij is de oprichter van Dans
kern en verantwoordelijk voor
de artistieke koers die deze
groep vaart. Hij doet geen wille
keurige greep in de grote grab
belton van balletten uit de eerste
helft van deze eeuw, maar kiest
voor balletten in de stijl van
Humphrey en Limón. Want al
waren beiden choreografen die
nadrukkelijk geen school wilden
maken, ze hebben wel degelijk
navolgers gehad.
Sinds tien jaar gaat Kans regel
matig naar New York om daar in
de archieven de geschiedenis
van de moderne dans te bekij
ken. Toen hij er op een dag Anna
Sokolow ontmoette werden de
films werkelijkheid. Langzaam
begon het idee te rijpen om dit
soort dans in Nederland te gaan
brengen.
Kans: "Europa kampt op het
gebied van de moderne dans met
een breukvlak. De Tweede We
reldoorlog heeft de hele ontwik
keling afgekapt, die door onder
anderen Jooss, Palucca, de Bau-
haus-dans en Laban was ingezet.
Gevolg daarvan is dat de dans
hier of klassiek of far-out mo
dern is. De kloof tussen het grote
publiek en de incrowd is groot.
Het is voor moderne dansers lan
ge tijd vies geweest om zich op
het verleden te baseren".
"In de Verenigde Staten heb je
zo'n breuk niet gehad. In New
York worden naast moderne
dans van Twyla Tharp en Trisha
Brown ook Martha Graham, Li
món en Paul Taylor uitgevoerd.
Het publiek wordt daar nog ge
confronteerd met de bronnen
van de moderne dans. Die moge
lijkheid willen wij ook bieden.
Wie ons programma ziet is daar
na misschien beter in staat om
Merce Cunningham of Bianca
van Dillen te begrijpen".
Die educatieve kant is in het
programma sterk aanwezig. Met
name ook in de wijze waarop
Kans bij het eerste Revival Pro
gramma elk ballet kort bij het
publiek introduceerde. Dat zal
hij ook dit keer weer doen. Op
langere termijn wil Kans van zijn
groep het liefst een repertoirege
zelschap maken, dat de klassie
ken op het gebied van moderne
dans brengt, samen met ouder
Nederlands werk als dat van
Pauline de Groot en eigen reper
toire dat daarop aansluit.
Afval
Maar Danskern brengt deze
balletten niet alleen om de 'mis
sing link' in de moderne dans
aan het publiek te tonen. Het
gaat Kans nadrukkelijk ook om
de aard van de dansen. "Het is
toch vooral een menselijke keu
ze. De choreografen van wie wij
werk brengen waren geënga
geerd, zeker in hun jonge jaren.
Ze brachten hun dans letterlijk
naar de fabrieken en gaven daar
ook lessen, bijna voor niks. Hun
dans is een sociaal of universeel
statement. Kijk naar de samenle
ving van de mensen op aarde.
Dat is een geheel waarin wetma
tigheden zijn te onderscheiden.
Zoals: gooi je je afval in zee, dan
komt het weer bij je terug. Je be
sef daarvan groeit met de jaren.
Eerst leer je jouw plaats in de
mensheid kennen, daarna de
plaats van de mensheid in het ge
heel".
"De dansgroep waarin je werkt
is een afspiegeling daarvan. Deze
choreografen beschouwen de
danser als een interpreterend
kunstenaar, van wie ze mogen
verwachten dat hij werkelijk ver
werkt waar hij mee bezig is. En
die dus niet zoals de klassieke
danser uitsluitend naar buiten is
gericht. De danser is er niet bij
de gratie van het pasje, maar an
dersom. Dansen bij Danskern is
dan ook geen baan van negen tot
vijf. Je doet het uit idealisme.
Het zijn dertien ego's die samen
een groep vormen".
"Moderne dans kan prachtig
zijn, maar ik word suïcidaal van
die somberheid. We zijn zo ge
wend aan abstract werk, aan
androgyne dans. Het publiek
denkt ook abstracter. In heden
daagse dans komt het individu
op de eerste plaats. Het is meer
tijdsgekleurd. Terwijl het gege
ven van bijvoorbeeld 'There is a
time' van Limón tijdloos is. Dat
kun je over honderd jaar nog
brengen. Het is ook toegankelijk
werk. Dat verklaart deels het
succes dat we met het eerste Re
vival Programma hadden".
"Choreografen als Humphrey
en O'Donell hadden een positie
ve instelling, ze wilden het beste
in de mens naar boven brengen
en tonen. Niet het lijden zicht
baar maken op het toneel, maar
juist de drang om daar bovenuit
te stijgen. Ik deel hun opvatting
dat er meer is wat de mensen ver
bindt dan wat de mensen
scheidt".
"Ze zijn uit op een zo groot mo
gelijke helderheid; hoe zeg ik
wat ik te zeggen heb op de meest
efficiënte manier. Ze zijn gericht
op communicatie. Daarbij maakt
het niet uit of het werk abstract
of literair is. Doris Humphrey zei
eens: 'Vier mensen die harmo
nieus bewegen vertellen me
meer over democratie dan een
hele groep dansers met vlaggen
in de hand en sterren in het haar'.
Extase
'Fables for our time' bestaat uit
vijf choreografieën. Het pro
gramma opent met 'The Shakers'
(1931) van Doris Humphrey, dat
is gebaseerd op de gelijknamige
religieuze sekte, waarvan nu nog
slechts twee schatrijke dametjes
in leven zijn. Deze sekte kende
een vorm van religieuze extase,
waarbij de zonden werden 'af-
geshaked'. 'The Shakers' was
een van de eerste dansen waarbij
ook tekst wordt gezegd door de
dansers.
'The Exiles' (1950) van José Li
món is gebaseerd op de roman
Paradise Lost. Een erotiserend
duet over het verlies van on
schuld, in vleeskleurige pakken,
dat om die reden in 1972 nog in
de Sowjet-Unie werd verboden.
'There is a time' (1956) is een
klassieker van Limón. Een groot
opgezet werk in classicistische
kostuums. Het thema van de cir
kel keert telkens terug en daarop
worden in fasen variaties ge
maakt. Kans noemt het zeer toe
gankelijk voor een groot publiek.
'Folksay' (1942) van Sophie
Maslow is gezet op Amerikaanse
volksballaden en te beschouwen
als een reactie op de economi
Anne Affourtit en Adriaan Kans in 'The Exiles' van José Limón.
(foto André Beekman)
sche en sociale depressie. Een
opgewekte dans over de saamho
righeid van mensen. Dë teksten
zijn van de Amerikaanse dichter
Carl Sandberg.
'Voices' (1980) tenslotte is' een
recent werk van Maslow, geënt
op muziek en leven van de com
ponist Robert Schumann. De
laatste jaren voor voor zijn dood
lijdde hij aan een hersenziekte,
die maakte dat hij stemmen
hoorde.
'Fables for our time' van
Danskern is donderdag te zien
in de Leidse Schouwburg en 15
november in de schouwburg
van Haarlem. De officiële pre
mière is 17 november in de
Stadsschouwburg van Amster
dam.
Ook het eerste Revival Pro
gramma van Danskern wordt
dit seizoen nog in een aantal
theaters gebracht. -
ARIEJAN KORTEWEG
LEIDEN - Veel toneel en één pro
fessionele) dansvoorstelling deze
week in de Leidse theaters. Bo
vendien wordt zowel in de Leidse
Schouwburg als in het LAK aan
dacht besteed aan kindertheater.
Tand des tijds
De agenda van de schouwburg
maakt melding van een premiè
re, die vanavond zal plaatsheb
ben. Theater de Giraffe, een
nieuw gezelschap, dat vorige
week een lunchvoorstelling in de
schouwburg verzorgdegeeft deze
avond de eerste voorstelling van
zijn tweede produktie, 'Tand des
tijds'. De voorstelling heeft als
centrale thema's verval, inper
king en betutteling in een totaal
georganiseerde maatschappij.
Han Römer en Lineke Rijx-
man in 'Electra' van Marguerite
Yourcenar. (foto Kees de Graaff)
Een poppenhuis
Evenzeer tot het ijzeren reper
toire behoort Ibsens 'Een poppen
huis', een uit de vorige eeuw da
terend stuk met als belangrijkste
figuur de bankdirecteursvrouw
Nora, die haar man en kinderen
verlaat om zich zelf te vinden.
Toen een gewaagd gegeven werd
het in de loop der jaren vanuit
diverse achtergronden en visies
benaderd. Globe heeft 'Een pop
penhuis' als tweede produktie
van dit seizoen uitgebracht en
komt er maandagavond mee
naar de Leidse Schouwburg. Re
gisseuse Teuntje Klinkenberg
heeft gekozen voor een situatie in
de jaren vijftig, een tijd die
wordt gekenmerkt door een lang
zame economische wederopbouw
maar van de andere kant ook een
tijd die werd gedomineerd door
de normen en waarden van de
Tweede Wereldoorlog. Dit profiel
ziet men volgens de programma
toelichting weerspiegeld in de
verhouding tussen Nora en haar
man Helmer, die najaren van af
zien eindelijk carrière maakt en
Nora die zich verheugt over de
aanschaf van nieuwe meubels en
kleding. In welke tijd 'Een pop
penhuis' ook wordt geplaatst, het
is en blijft voor alles een stuk over
menselijke verhoudingen, meer
dan één over het gedrag van een
onbegrepen huisvrouw. In de
Globe-produktie worden de
hoofdrollen vertolkt door Yvonne
v.d. Hurk en Paid Gieske. De ver
taling is van Karst Woudstra.
Le diable au corps
'Le diable au corps' is een to
neelstuk over de liefde. Het gezel
schap van de Witte Kraai heeft er
Guus Dam en Annelies v.d. Bie
in Ibsens 'Een poppenhuis' bij
Globe. (foto Hans v.d. Bogaard)
nog een thema aan toegevoegd:
de onmogelijkheid om de liefde
met woorden te omschrijven. Zo
zwaarwichtig als dat thema
klinkt zo lichtvoetig wordt er mee
omgesprongen in deze nieuwste
voorstelling van de Vlamingen,
die er woensdagavond mee naar
het LAK-theater komen. De voor
stelling is gebaseerd op een novel
le, die Raymond Radiguet op 17-
jarige leeftijd schreef. Dit auto
biografische verhaal speelt in de
Eerste Wereldoorlog en gaat over
een scholier, die een verhouding
heeft met een getrouwde vrouw,
wier man zich aan het front be
vindt. Regisseur Lucas Vander-
vost maakte er een sprookje van.
Concert/voordracht door Fania Cha
piro op fortepiano en hedendaagse
vleugel met werken van C.Ph.E.
Bach, Joh.Chr. Bach, Mozart, Haydn,
Beethoven, Chopin, Debussy en Bar-
tok. Bijgewoond op 10 november in
de Kapelzaal.
LEIDEN - Vanaf een barok ge
draaide, houten muziekstan
daard hielden twee Bach-zonen -
Carl Philip en Joh. Chr. - een
oogje in het zeil, terwijl Fania
Chapiro haar pleidooi hield voor
het spel op de fortepiano. Zij illu
streerde haar betoog door een
zelfde werk beurtelings te spelen
op een twintigste eeuwse con
certvleugel en op een 'eigentijd
se' vleugel uit de tweede helft
van de 18e eeuw (een kopie van
een Stein-model uit 1783). In hel
dere bewoordingen schetste zij
de 18e eeuwse sociale en culture
le omwentelingen die de achter
grond vormden voor de opkomst
van de fortepiano. Uit deze be
ginperiode speelde zij enkele
werken. De overéénkomsten in
opbouw en karakter van de kla
viersonates van J.Chr. Bach en
van Mozart gaven treffend de in
vloed aan die Bach op Mozart
had uitgeoefend. De beperkter
mogelijkheden van de fortepiano
dwingen de speler af te zien van
de 19e eeuwse uitvoeringsprak
tijk en de mogelijkheden van het
18e eeuwse instrument ten volle
te benutten. Zo klonken dezelfde
sonates op de grote vleugel nogal
lawaaiig en op de fortepiano juist
veel directer en sprekender.
Eén van de aspecten van het
romantisch pianospel betreft het
pedaalgebruik. Voor stukken zo
als de Appassionata van Beetho
ven en de Barcarolle van Chopin
is het pedaalgebruik van essen
tieel belang. Zonder pedaal
klonk de Appassionata inder
daad een beetje als een etude van
Czerny zoals Chapiro ons liet ho
ren. Bij deze en volgende werken
(Cathédrale engloutie van De
bussy en Ostinato van Bartók)
vroeg zij haar toehoorders spe
ciaal aandacht te besteden aan
het effect van pedaalgebruik; ge
woon lekker luisteren konden
we altijd nog wel eens doen.
In de pauze maakte menigeen
gebruik van de gelegenheid om
de uitgestalde fotoboeken te be
kijken met afbeeldingen van his
torische instrumenten. Tot slot
liet Fania Chapiro horen hoezeer
het karakter van een stuk be
paald wordt door het tempo. De
hedendaagse instrumenten met
hun zware aanslag hebben een
voudig meer tijd nodig om een
snelle reeks nootjes te spelen, zo
dat het tempo aanzienlijk ver
traagd wordt. Het laatste stuk
van de avond de sonate in Es-gr.
van Haydn, won beduidend aan
vitaliteit, toen Chapiro deze so
nate in haar geheel voordroeg op
de fortepiano. Eeh volgende
voordracht is te horen op 1 de
cember.
MONICA SCHIKS
DEN HAAG (GPD) De bezetting
van het Logement van de Heeren
van Amsterdam aan het Plein in
Den Haag is gisteren beëindigd. De
kunstenaars hebben hun actie ver
plaatst naar Rotterdam, waar ze
het pand van het Centrum Beel
dende Kunst in bezit hebben geno-
Actieleider Theos deelde giste
ren mee dat de bezetting in Rotter
dam door leden van de Beroeps
vereniging van Beeldende Kunste
naars weer tijdelijk is en gevolgd
zal worden door bezettingsacties
elders in het land. De climax van
de BBK-acties moet maandag
plaatshebben. ,,Dan wordt een be
langrijk gebouw bezet en deze be
zettingsactie zal duren tot 19 no
vember, wanneer de Tweede Ka
mer zich buigt over het beeldende-
kunstenaarsbeleid", aldus Theos.
Hij achtte het onjuist om het
pand aan het Plein langer bezet te
houden, aangezien daarmee de be
langen van de exposerende beel
dende kunstenaars worden ge
schaad.
De expositie van de Rijksdienst
Beeldende Kunst, die in het ge
bouw in Den Haag wordt gehou
den, is vanaf vandaag weer ge
opend. De stafleden van de Rijks
dienst vergaderden gisteren in
Amsterdam over een mogelijke
verlenging van de tentoonstelling
met voorlopig één week (officieel
duurt de expositie maar tot en met
16 november).
Tibetaanse Volksopera: Het verhaal
van Sugkyi Nyima door een dans
groep van het Tibetan Institute of
Performing Arts. Gezien in de Leidse
Schouwburg op 10 november.
LEIDEN - Het is met voorstel
lingen als deze altijd moeilijk om
ze naar hun werkelijke waarde le
beoordelen, zozeer zijn ze uit hun
organische verband gerukt. In
zekere zin werden gisteren dan
ook twee onverenigbare elemen
ten samengevoegd: een stuk Ti
betaanse cultuur in een schouw
burg die de sfeer ademt van onze
eigen culturele traditie. Er is veel
fantasie voor nodig om de zaalrij-
en, de balkons en baignoires weg
te denken, en in plaats daarvan
zich een open ruimte in klooster
of dorp voor te stellen, mèt de
daarbij behorende geluiden, geu
ren en kleuren. Ook de lengte
van de voorstelling is aan onze
gewoonte aangepast, met een be
gin en einde op schouwburg-tijd,
en een pauze voor de koffie.
In het land van herkomst
duurt een dergelijke voorstelling
een hele dag, en beweegt het pu
bliek zich vrijelijk rond. Enigs
zins misleidend is de omschrij
ving 'opera': hoewel het zingen
en vooral het reciterend zingen
een grote plaats inneemt, vor
men dans en beweging even be
langrijke elementen. De dans is
weinig geraffineerd en wordt op
gebouwd uit enkele steeds weer
kerende passen en gebaren. De
begeleiding is in handen van een
cimbaalspeler en een trommel
speler, en dient als ritmische on
dersteuning van de dans; melo
die-instrumenten ontbreken. Dat
een voorstelling als deze be
stemd was voor een eenvoudig
publiek blijkt uit de realistische
weergave van onderdelen van
het verhaal: de boot waarin de
koning reist wordt weergegeven
door een met zeedieren en -plan-
ten beschilderde lap die de
roeiers ophouden.
Evenals in ons volkstoneel ont
breken ook de komische karak
ters niet, en ongetwijfeld zullen
bij echte voorstellingen ook ac
tuele problemen in het verhaal
verweven worden. Als slotstuk
bracht het gezelschap met bege
leiding van een langhalsluit een
tweetal reidansen, een langzame
en een sneller wordende, waarin
een verwantschap te bespeuren
viel met volksdansen zoals die in
Oost-Europa te vinden zijn.
Wij in de Leidse Schouwburg
kregen de kans om even een blik
te slaan in een heel andere oude
en verre cultuur - maar we ble
ven buitenstaanders.
MIES ALBARBA.
AMSTERDAM
(ANP) - Het schil
derij 'Revuemeisje'
van de kunstenaar
Isaac Israels heeft
maandag tijdens
een veiling bij het
Amsterdamse vei
linghuis Sotheby
Mak van Waay de
topprijs van
117.300 opgebracht.
Voor het doek was
een richtprijs van
40.000 tot 60.000
gulden berekend.
Twee andere schil
derijen van Israels.
'Portret van drié
vrouwen' en 'Zit
tende vrouw aan
een tafel', werden
voor respectievelijk
24.150 gulden
(richtprijs 10.000
tot 15.000 gulden)
en 64.400 (richt
prijs 30.000 tot
50.000 gulden) ver
kocht.
Ook voor Cornells
Springers 'Zierik-
zee' ging volgens
Sêtheby voor een
topprijs van de
hand: een Londen-
se kunsthandelaar
kocht het voor
104.650 gulden. De
gehele veiling van
de romantische en
impressionistische
schilderijen bracht
2,6 miljoen gulden
op, aldus het vei
linghuis.
