Een andere kleur ogen, een heel nieuw gezicht Waakvlam aan of uit? Da Vinei geestelijke vader van contactlens via girotel Nieuwe zuivere koffie uit Mexico prima Consument Reflector op fiets nog niet verplichten Thuiswinkelen GEKLEURDE CONTACTLENS IN OPMARS PAGINA 6 MAANDAG 10 NOVEMBER 1986 O Party-Pooper 'We kunnen niet meer onder uit.' Wat is het probleem van degeen die hier aan het woord is? Is de spreker, samen met nog iemand, tijdens een aardschok onder het puin bedolven geraakt? Is een vrouw met haar minnaar ónder het bed gedoken in plaats van erop, omdat zij op de benedingverdieping de nieuwe schoenen van haar echtgenoot plotseling meende te horen kraken? Nee. Niets van dat alles. Hier geeft iemand te kennen dat hem plezier boven het hoofd hangt. Een feest. Een gebeurtenis georganiseerd door mensen die iets te vieren menen te hebben en die van anderen eisen dat zij daaraan meedoen. Anderen die zich niet kunnen verdedigen tegen zo'n lafhartige aanslag op hun vrije tijd omdat zij op het feestvarken - het woord zegt het al - geen onsympathieke indruk willen maken. Je hebt jezelf beloofd om eindelijk eens die prachtige roman te gaan lezen. Er ligt een heerlijke avond in het vooruitzicht. Lag. Want tijdens een bezoekje aan de w.c. zie je op de kalender tot je grote schrik dat Netty en Koos elkaar nu alweer twaalfeneenhalf jaar het leven zuur maken. En inderdaad: je hebt een uitnodiging gekregen. Zo'n uitnodiging met van die zwarte balken van het fotokopieerapparaat. Meer een rouwkaart dus. Je zou er bijna van vergeten door te trekken. De schrijver staartje vanaf de achterkant van zijn boek verwijtend aan. Als er op dat feest nu maar iemand zou rondlopen die net zo interessant kon vertellen als hij. Maar dat kun je gevoeglijk vergeten. Schrijvers en hun lezers, ze zouden die hele feestkwestie bij de internationale commissie voor de mensenrechten aanhangig moeten maken. Feestgangers blindgangers, zo luidt een spreekwoord. Daar zit veel waars in. Want wat een deerniswekkende aanblik kan zo'n feestgezelschap bieden! Misschien dat de animo voor deze vorm van georganiseerd jolijt wat zou afnemen als men op de uitnodigingen eens werkelijk neerschreef waar het allemaal om draaide. Een tekstje als het volgende zou de ogen wellicht openen: 'Ter gelegenheid van het feit dat onze verhouding zich nu al weer zo'n twaalfeneenhalf jaar voortsleept, stellen wij uw man in de gelegenheid om in het openbaar andermans vrouwen te betasten, zich te laten vollopen met goedkope wijn en wartaal uit te slaan, en geven wij u de kans om ongegeneerd te roddelen. Wie daartoe behoefte gevoelt, kan na afloop van deze gebeurtenis zijn maaginhoud in onze plantenbakken achterlaten.' In de late jaren zestig, toen ik nog voor mijn Mulo-diploma studeerde, ben ik eens verdwaald geraakt in het geitewollensokken-circuit. Daar konden ze er wat van. Van feestvieren. Elke gelegenheid werd aangegrepen om de kruiken Beerenburger te heffen, ook al was die gelegenheid zo futiel als een scheet in een storm. Trouwens, naar de reden van het feest kon je ook maar beter niet informeren. Zoiets was wel érg ouderwets. Net zoals het hopeloos ouderwets was om je voor te stellen. Iedereen luisterde naar de, enigszins Chinees aandoende, voornaam 'hé'. Men vormde één grote onbeschofte familie. Dat begon je steeds beter te zien. Misschien kwam dat wel door de worteltjes, die als borrelhapje werden geserveerd. De feesten nu? Toegegeven, men ziet er wat gesoigneerder uit, de intermenselijke relaties hebben een wat eleganter karakter gekregen, maar een echte party-pooper zal ik toch nooit worden. Sta ik net enigszins ontspannen met iemand wat oppervlakkigheden uit te wisselen, krijg ik sigarettenrook in mijn ogen. Denkt mijn gesprekspartner dat ik plotseling moet wenen om zoveel eruditie. Dag mascara! En dan de nasleep die zo'n feest soms kan hebben. Heeft je man zich een keer laten gaan en de vrouw van de directeur bij het rock-en-rollen wat al te driest in de heupzwaai genomen, dan moetje het op je werk nog dagen daarna horen. Feesten, nou ja, als het moet dan moet het. Maar ook nog eens verlekkerd napraten over die erupties van gespeelde vreugde, dat vind ik getuigen van een gebrek aan klasse. Of zouden feesten alleen maar worden gegeven omdat op een zeker moment de roddelbron droog staat? Heb ik geen vrolijke inborst? Nja. Maar daar gaat het niet om. Ik wil alleen graag blij zijn in mijn eigen tijd. ANGELA PINNEBERG Het overkomt iedereen wel een keer. Je kijkt in de spiegel en krijgt de neiging om onmiddellijk het licht uit te doen. Het gezicht, dat je van de glasplaat aanstaart, maakt je niet echt vrolijk meer. Je bent behoorlijk uitgekeken geraakt op je uiterlijk. De meesten van ons zullen na zo'n constatering in actie komen. Maken een afspraak met de kapper om zich een nieuwe coupe aan te laten meten of gaan op jacht naar nieuwe, flitsende make-up. Maar wie al talloze kapsels heeft uitgeprobeerd, alle kleuren cosmetica in de kast heeft liggen en zo zoetjesaan begint te denken over een face-lift zou eerst eens moeten stilstaan bij de mogelijkheid van een andere kleur ogen. Want als er iets is, waardoor een gezicht verandert, dan is het wel door een nieuwe kleur ogen. Sinds een paar jaren bestaat de mogelijkheid om de iris een metamorfose te laten onder gaan met behulp van gekleur de contactlenzen. Konden de genen, die begiftigd waren met stralend blauwe kijkers, maar droomden van een paar ree bruine ogen, tot voor enige tijd deze alleen maar bij een ander bewonderen, dank zij de ge kleurde lenzen liggen deze ree bruine kijkers nu ook binnen hun bereik. Uiteraard zijn contactlenzen in eerste instantie bedoeld als optisch hulpmiddel maar de gekleurde len zen zijn ook zonder sterkte te ver krijgen. „Vroeger hadden contactlenzen soms een heel licht grijs tintje, al leen maar om ze gemakkelijker te rug te vinden, wanneer ze bijvoor beeld in de wasbak waren geval len. Tegenwoordig zijn er naast de ongekleurde ook lenzen in jade- groen, aquamarijn, amber en blauw. Mensen met grijze, licht groene of blauwgroene ogen krij gen met groene lenzen uitgespro ken diep-groene ogen. Blauwe len zen zijn meer bedoeld ter accentue ring van de eigen blauwe oogkleur en met amberkleurige lenzen krij gen blauwe ogen een reebrUin ef fect. De aquamarijnkleur zorgt voor stralend lichtblauwe kijkers", vertelt A. Hungerink, hoofd van de afdeling verkoop van Friederichs b.v., voorheen fabrikant van con tactlenzen en nu importeur van contactlenzen in Heemstede. Hoewel de geschiedenis van de gekleurde contactlens nog maar heel kort is, heeft dit produkt de laatste tijd al weer diverse verbete ringen doorgemaakt. „In eerste in stantie werden de lenzen voorzien van een 20 procent kleurintensi- teit. Dit hield in, dat het gekleurde rondje voor de iris op alle plaatsen dezelfde kleur had. Voor de drager had dit ongeveer hetzelfde effect als wanneer men een gekleurde bril ophad. Bezwaar van deze len zen was, dat de contrasten minder duidelijk zichtbaar werden. Als ie mand bijvoorbeeld plotseling een tunnel inreed, was het zicht met gekleurde lenzen slechter dan met niet gekleurde lenzen. Om dit probleem op te lossen zou de lens voorzien kunnen wor den van een ongekleurd rondje in het midden, dat voor de pupil valt. Daarmee was het probleem echter weer, dat zodra de pupil zich ver kleinde erlangs een randje met de natuurlijke kleur van het oog te zien zou zijn. De Weicon-bi-color- lens is nu zo vervaardigd, dat in het midden een rondje is aangebracht met een kleurintensiteit van 10 procent en daaromheen een cirkel, die over de iris past met een kleur intensiteit van 20 procent. Die tien procent is voor de drager niet waarneembaar, zodat er wat het zicht betreft geen verschil bestaat tussen gekleurde en niet-gekleur- de lenzen". Gekleurde lenzen zijn er zowel in een harde als in een zachte uitvoe ring. De zachte lenzen hebben het voordeel, dat ze beter de vorm van het oog volgen omdat ze groter zijn, terwijl de harde lenzen een deel van de iris met de natuurlijke kleur vrijlaten. Opvallende „Het is opvallend, dat steeds meer mensen voor gekleurde con tactlenzen kiezen om hun uiterlijk te veranderen. Meestal beginnen ze dan met een rustig tintje, maar de laatste tijd worden in toenemende mate de kleuren aquamarijn en amber gekozen voor sterk spreken de ogen", aldus Hungerink. Hoe aardig het ook lijkt om een keer met gekleurde lenzen te expe rimenteren, wie aanschaffing er van overweegt moet bedenken, dat het dragen ervan de nodige aan passing en* tijd vergt. „Het blijven natuurlijk lenzen, die op dezelfde wijze moeten worden aangemeten als gewone contactlenzen. Ze wor den individueel aangepast en zijn Door Kitty van Gerven volledig afgestemd op de vorm van het oog van de drager. Dat bete kent, dat iemand zijn gekleurde lenzen niet kan uitlenen aan een vriend of vriendin", aldus Hunge rink. Daar komt bij, dat het wel even wennen is. Wie met lenzen begint moet daar rustig de tijd voor ne men. Je kunt niet gekleurde lenzen aanschaffen en ze dan na een week of zes eens voor de dag halen, om dat je naar een feestje gaat. Het in- en uitdoen ervan vergt de nodige ervaring. Bovendien vragen con tactlenzen, met name zachte, een intensieve verzorging. Blijft deze achterwege, dan kan er gevaar voor oogbeschadiging ontstaan. Overigens is de ontwikkeling van de contactlens zover gevor derd, dat bijna iedereen, die ge schikte ogen heeft voor het dragen van lenzen er binnen redelijke tijd aan gewend is. In het verleden was dat nog wel eens anders. „In de jaren zestig hield onge veer de helft van de contactlens dragers er na verloop van tijd mee op, omdat men er niet aan kon wennen. Tegenwoordig is dat nog maar zes of zeven procent", aldus A. G. Kolbe, contactlensspecialist en docent aan de opleiding voor contactlensspecialisten. Elliptisch De teruggang van het percentage „uitvallers" is ook niet verwonder lijk als men ziet welke vooruitgang er de laatste jaren op dit terrein is geboekt. De laatste nieuwe vinding is de zogenaamde elliptische con tactlens. Hoewel de naam anders zou doen vermoeden, is deze lens ook rond van vorm. Het verschil met indere is evenwel, dat ellipti sche lenzen zijn aangepast aan de vorm van het oog. De elliptische lens kan nog het beste worden ver geleken met een kapje, dat van een ei is afgeslagen, terwijl de overige lenzen meer lijken op een kapje van een tennisbal. Wat is er nu zo revolutonair aan deze elliptische vorm? Kolbe: „Als je een bolle lens op het oog zet, drukken de randen op het hoorn vlies en dat kan pijn doen. Boven dien blijft het traanvocht vast zit ten achter de lens en kan er niet zo goed zuurstof bij het oog komen, waardoor de temperatuur achter de lens stijgt. Om irritaties te voor komen is het van het grootste be lang, dat het traanvocht ongehin derd over het oog kan lopen en er een optimale zuurstoftoevoer is. De elliptische lens wordt gelijkma tig door het ooglid op het hoorn vlies gedrukt en sluit daardoor langs de randen niet af'. Extended-wear Voor veel bij- en verzienden is de lens, die 24 uur per dag kan wor den ingehouden, de zogenaamde „extended-wearlens", nog steeds de grote wensdroom. De lens be staat al wel, maar of deze ook bij een groot publiek terecht zal ko men, is de vraag. Drs. P. J. Meurs, oogarts van het Diaconessenzie- kenhuis in Eindhoven is er zeker geen voorstander van. „Deze ex- tended-wearlenzen worden goed verdragen. Probleem is alleen, dat mensen er zo aan gewend raken, dat ze de noodzakelijke verzorging ervan vergeten. Juist met deze lenzen is een opti male verzorging en controle van de ogen zeer noodzakelijk. „In Ameri ka werden deze extended-wearlen- zen op grote schaal aangemeten. Het heeft daarna processen gere gend, omdat er oogbeschadigingen optraden bij de dragers ervan", al dus drs. Meurs. Oorzaak hiervan was volgens hem, dat de mensen de lenzen te lang inhielden zonder te reinigen en onvoldoende op ver anderingen van het oog letten, het geen bij dit soort lenzen dagelijks dient te gebeuren. Voor de extended-wearlenzen ziet hij dan ook voorlopig alleen een markt weggelegd bij mensen, die om medische redenen of van wege hun werkomstandigheden (mensen met wissel- en nachtdien sten) erop zyn aangewezen. „Ie mand, die aan staar is geopereerd en daarna alleen kan zien met een bril met glazen met een plus- twaalf-sterkte, is met extended- wearlenzen enorm geholpen. Een bril met dergelijke glazen wordt namelijk veel te zwaar. Bovendien zijn ook gewone contactlenzen minder geschikt, omdat sterk ver diende mensen moeite hebben de ze in te krijgen. Voor bijzienden geldt dit probleem niet". Op de vraag of het dragen van contactlenzen tegenwoordig nog risico's met zich brengt, antwoordt drs. Meurs: „Zeker niet meer risi co's dan het dragen van een bril. Integendeel zelfs. Vroeger kon men er nog een vraagteken bij zet ten, maar de materialen, die nu worden gebruikt, zijn zeer veilig, zolang men zich natuurlijk aan de voorgeschreven verzorging ervan houdt". Feestkleding opgeprikt? Welnee, kijk maar eens op deze foto. Het enige "klassieke" trekje aan deze feestkleding is de kleur: zwart. Maar dat zwart wordt verleven digd door dieprode nuances en ge raffineerde schaduweffecten. Hij draagt op deze foto een dieprood colbert, daaronder een genopt smo kingvestje en een smokingshirt met a-symetrisch ingelegde plooien. Zij vergezelt hem in een glanzend ge streepte pantalon en een zil- verglanzend topje. Veel grote siera den maken dit feestelijke beeld Compleet. (foto In Wear Matiniquri In de tweede helft van de vijftiende eeuw ontdekte Leonardo da Vinei, dat je door middel van geslepen glas optische afwijkingen kon cor rigeren. Het zou echter nog tot 1897 duren, voordat een oogarts de eer ste contactlens liet vervaardigen. Deze oogarts verzocht een fabri kant van kunstogen voor een pa tiënt van hem, die problemen had met de ooglidfunctie, een oog- schaal van glas te mak^n, die over de hele oogbol werd geplaatst. Op de plaats voor de iris werd de schaal in de juiste sterkte geslepen. Van veel draagcomfort was daar bij uiteraard geen sprake. Dat! kwam pas, nadat door een toeval was ontdekt, dat andere materialen dan glas, met name perspex ge-I schikt waren voor lenzen. Deze ontdekking was infeite een geluk bij een ongeluk. Een vliegtuigpi loot, wiens toestel werd beschoten, waardoor de cockpit verplinterde, kreeg een stukje perspex in het| oog. Daarbij bleek, dat het oog geen beschadigingen hiervan op-1 liep. Kort voor de Tweede Wereldoor- I log begon men met de fabricage van perspex lenzen. Ook deze wer- den echter nog alleen voor medi sche doeleinden gebruikt. Vernieuwing en verbetering van I de materialen zorgden er zo'n 25 jaar geleden voor, dat de lenzen hun weg gingen vinden naar de brildragende mens. De lenzen uit deze beginperiode waren van een j harde, niet zuurstofdoorlatendc kunststof gemaakt. In 1970 werd de zogenaamde zachte contactlens geïntroduceerd door de Titmus-fabrieken in Duits land, marktleider van contactlen zen in Europa. Deze lens werd ver vaardigd van een wateropnemend en hierdoor zuurstofdoorlatend materiaal. Zes jaar daarna kwam ook de zuurstofdoorlatende hardere con tactlens. De laatste vinding is de el liptische contactlens, een lens, die geheel de vorm van het oog volgt en daardoor veel draagcomfort biedt. Bovendien zijn er nu ook bi- focus-lenzen op de markt, die voor i een scherp zicht dichtbij en veraf zorgen. Van de ruim zeven miljoen Ne derlanders, die een oogcorrectie nodig hebben, kozen er inmiddels 800.000 voor lenzen. Dit aantal neemt jaarlijks nog met zo'n 10 tot 15 procent toe, terwijl het aantal mensen, dat de pogingen om eraan te wennen opgeeft, sterk afneemt. Van deze 800.000 draagt zeker tweederde uitsluitend lenzen, de overigen combineren deze met een bril. De vrouwen gaan daarbij nog steeds voorop, maar de mannen halen de schade momenteel snel Uit een marktonderzoek, dat eni ge tijd geleden is gehouden, bleek dat 65 procent van de dragers om cosmetische redenen voor dit opti sche hulpmiddel heeft gekozen, vooral omdat de ogen beter uitko men dan achter brilleglazen. 21 procent koos vanwege de sport beoefening ervoor en 18 procent vanwege de betere gezichtsscherp te. Bovendien bleek acht procent moeite te hebben met het beslaan van een bril in de wintermaanden. De Postbank biedt houders van een Gi- rotel-nummer sinds kort een nieuw snufje: "thuiswinkelen". Via Girotel, dat is de mogelijkheid om van huis of kan toor uit met een personal of huiscompu ter rechtstreeks betalingen en dergelijke te doen, kan nu ook gebruik worden ge maakt van de aanbiedingen in de "Tele- kijkshop". De klant krijgt de gegevens over de artikelen op het beeldscherm van zijn eigen computer en kan door het invullen van een "bestelbeeld" vanuit zijn stoel zaken aanschaffen die variëren Van een reistas tot en met een kleurente levisie of videorecorder. De verantwoordelijkheid voor de "Te- lekijkshop" berust overigens niet bij de Postbank, maar bij de "Kijkshop"-win- kelketen van Vendex. Bestelde artikelen kunnen naar keuze worden afgehaald bij de dichtstbijzijnde "Kijkshop" of wor den thuisbezorgd. De betaling kan rechtstreeks van de girorekening of bij afhalen in de winkel worden verricht. Het assortiment van de "Telekijk- shop" bestaat uit tv-, video en geluidsap paratuur, kleine en grote huishoudelijke apparaten, camera's en toebehoren, kof fers en tassen, doe-het-zelfartikelen en huiscomputers. De sortering is overi gens nog niet zo erg groot; van een aan tal artikelen is slechts één merk en vaak ook nog slechts één type verkrijgbaar. Met een schuif maat wordt in de fa briek de maat opgenomen van pas ta, in dit bijzondere geval de rigato- ni. Deze pastasoort is een van de 27 verschillende vormen die in de fa briek worden gemaakt. (foto ap> „Café Organico" is een uitstekende nieuwe koffie van de Amsterdam se brander Simon Levelt. De koffie is in Nederland samengesteld uit louter eerste kwaliteit Arabica-bo- nen, die door Mexicaanse boeren coöperaties zijn geproduceerd. De koffie, verkrijgbaar in snelfil- ter en gewone maling, heeft een milde volle smaak en is gagaran- deerd zonder kunstmest en chemi sche bestrijdingsmiddelen ver bouwd. De bonen worden recht streeks bij de coöperatie gekocht. Daardoor krijgen de boeren meer geld voor hun produkt dan ze via de regionale opkopers of de grote handelaren kunnen verwachten. De topkwaliteit en de recht streekse inkoop maken de koffie iets duurder dan de bekende mer ken in de supermarkt. In de we reldwinkel kost een pak van 250 gram maximaal f 6,20. De organisatie SOS-Wereldhan- del brengt ook goedkopere soorten op de markt. Roodmerk- of zilver- merkkoffie uit Nicaragua en Tan zania is te koop voor gemiddeld vijftig cent tot een gulden meer dan supermarktkoffie. Inlichtin gen over prijzen en verkoopadres sen bij de Koffielijn: 03450-13744. Is het nü wel of niet voordelig om de waakvlam van gastoestellen in de zomer KOOKBOEKEN in Leiden op Nieuwe Rijn 13 bij BOEKHANDEL KOOYKER uit te schakelen? Over deze vraag is een discussie gaande tussen het VEG Gasin- stituut en de fabrikant van gastoestellen Fasto. De waakvlam van toestellen als cv-ke- tel en boiler verbruiken naar schatting zo'n 75 gulden per jaar aan gas. Volgens het Gasinstituut is het dus raadzaam de vlam in de zomerperiode maar uit te schakelen. Dat scheelt al snel een paar tientjes in de gaskosten. Fabrikant Fasto ziet het dichtdraaien van waakbranders echter helemaal niet zitten. Tijdens die stilstandperioden kunnen, zegt Fasto, de gaatjes van de brander door kristallisatie dichtslibben. Wil je de waakvlam weer aansteken, dan weigert de brander, Dat probleem laten verhelpen door een vakman kan meer kosten dan watje aan 'waak'gas hebt be- Het Gasinstituut vindt dat de fabri kanten die branders dan maar zó goed moeten maken dat dergelijke proble men zich niet kunnen voordoen. Maar Fasto beweert dat zelfs de allerbeste waakbranders het risico van dichtslib ben lopen. onder redactie van Wim Fortuyn en Conny Smits Ongeveer 85 procent van de fietsen in Nederland is nog niet van de reflecteren de wielcircels voorzien die per 1 januari 1987 verplicht worden. Dat blijkt uit een onderzoek onder de abonnees van het blad Koopkracht. Een telefonische en quête onder ruim 40 rijwielhandelaren wees bovendien uit dat de goede voor zieningen nog niet of onvoldoende lever baar zijn. Koopkracht concludeert dat er de ko mende maanden nog acht miljoen fiet sen van de noodzakelijke materialen moeten worden voorzien. Hiermee is nog een bedrag gemoeid van ongeveer 350 miljoen gulden. Per 'fietsend' huis houden komt dit neer op 50 tot 200 gul den, afhankelijk van het soort materiaal dat wordt gekocht. Konsumenten Kontakt en de Fietsers bond ENFB hebben minister Smit- Kroes (verkeer) gevraagd de maatregel op te schorten om fietsers langer de gele genheid te geven deugdelijk materiaal aan te schaffen. Gedacht wordt aan een overgangsperiode van twee tot drie jaar. Aan staatssecretaris Evenhuis (economi sche zaken) is gevraagd een onderzoek in te stellen naar de hoogte van de prijs van de banden die zijn uitgerust met re flecterend materiaal. Uit het onderzoek van de twee organi saties is namelijk gebleken dat veel mensen de maatregel onrechtvaardig vinden. Hoewel de veiligheidsaspecten wel worden gewaardeerd, heerst er veel verwarring over de maatregel. Op dit moment worden nog steeds fietsen ver kocht zonder reflecterende wielcircels of banden zonder reflecterende circels of goedkope met nepcircels. Elke contactlens wordt afzonderlijk in de vorm op sterkte geslepen irotocrm lwMW "mm

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 6