m Veel meer Rijn dan verwacht Tijdens zo'n klim raak je total-loss' Smit-Kroes overweegt ook schadeclaim 'Nieuwe voorzitter CDA hoeft niet per se katholiek te zijn' Fracties zetten zich in voor woonschipbewoners Nachttrein loopt boven verwachting ICTO sluit de rijen Nederlanders fietsen naar 'het dak van de wereld' Ien van de Heuvel wordt nieuwe voorzitter IKV BINNENLAND (Vervolg van pagina 1) LOBITH/DEN HAAG/BASEL (GPD/AP/AFP/ANP/DPA) - De gifgolf in de Rijn zal nog ongeveer vier tot vijf dagen nodig hebben om Nederland te passeren. Bovendien krijgt ons land daarna nog een tweede golf te verwerken, omdat afgelopen vrijdag bij het chemische bedrijf Sandoz in Basel opnieuw gif in de Rijn stroomde. Deze nieuwe lekka ge, waarop het bedrijf attent moest worden gemaakt vanuit West-Duitsland, is minder omvangrijk dan de eerste. Desondanks rekenen deskundigen met name in West-Duits land op een nieuwe golf van vissterfte. stroomsnelheid van de Rijn is laag, waardoor mogelijk meer verontrei nigd slib achterblijft. Rijkswaterstaat heeft de water- De gifgolf, die inmiddels over een lengte van 200 kilometer is uitge smeerd, bleek bij aankomst in ons land aanzienlijk sterker geconcen treerd dan waarop Rijkswaterstaat schappen en drinkwaterbedrij had gerekend. Tijdens de piek geadviseerd de komende rond 11 uur gistermorgen zorgde de 'cocktail' van elf verschillende soorten bestrijdingsmiddelen voor een gifconcentratie die ger was normaal. Over de gevolgen van de gevaar lijke stoffen, die vorige week tij dens de bestrijding van een brand bij Sandoz in de rivier stroomden, is nog niets bekend. Op langere ter- ministerie mijn bestaat vooral vrees voor het geen aanleiding uiterst giftige kwik dat bij de ramp ties in de Rijn stroomde. Dit zware me taal zinkt deels naar de bodem en da gen geen Rijnwater in te nemen. Dit levert geen problemen op, om dat de drinkwaterbedrijven een keerho- voorraad hebben van twee maan den. Ook het advies om geen vis uit de Rijn of zij wateren te eten, blijft stellende mededelingen pas drie dagen na de brand de ware om vang van de ramp meldden. Van verschillende kanten werd ook aangedrongen op een volledige re gistratie van chemische indus trieën langs de Rijn en een ver plichting om opslagbekkens te bouwen om lekkages op te vangen. Plaatsvervangend FDP-voorzitter Baum pleitte er daarnaast voor dat tussen de Rijnoeverstaten gehandhaafd. Boeren is gevraagd schadevergoedingsregeling wordt erop te letten dat hun vee niet te afgesproken, veel Rijnwater drinkt. Volgens het Na de eerste gifgolf krijgt Neder land daarna nog te maken met een centratie gisteren drie maal hoog was als normaal Rijkswaterstaat van het reservoir naar de Rijn niet goed afgesloten. Daardoor stroom- forse tegenval- den volgens het bedrijf opnieuw Ier. enige duizenden liters kwikhou- Rijkswaterstaat blijft erbij dat dend water de rivier in. Deze twee- massale vissterfte als in West- de golf bereikte gistermorgen de Duitsland, niet zal voorkomen s land. Wel bestaat geva omgeving van Straatsburg. Des kundigen houden er rekening lagere diersoorten, zoals water- dat ook deze tweede golf vele dui- vlooien. Deze diertjes zijn uiterst gevoelig en bij proeven met water monsters vertoonden de vlooien, een belangrijke voedselbron zenden vissen zal doden. Minister Smit-Kroes (verkeer waterstaat) neemt vandaag contact op met haar collega's van de Rij- verlammingsverschijn- noeverstaten om te praten c r de gifgolf. De minister overweegt ook een schadeclaim in te dienen bij de Zwitserse fabriek. De Fransen heb- Q111 i 7on ben dat vanmorgen gedaan, terwijl ook de Duitsers een claim sterk snel mogelijk kwijt overwegen. Ook wil ze afspraken ïn betere alarme- geval van dit soort rampen. In West-Duitsland is felle kritiek Om het gif te raken heeft Rijkswaterstaat de maken Volkeraksluiten en de Haringvliet- ringsregeling sluizen gesloten. Regen Zóu welkom zijn, aldus een wóordvoer- In Basel zelf werden gisteren overheidsfunctionarissen vertegenwoordiger van Sandoz tij dens een forumdiscussie over de brand bekogeld met dode vissen en lege flessen. De deelnemers aan de discussie verlieten door een achteruitgang het gebouw. Een dag eerder demonstreerden een dikke 10.000 inwoners van Basel tegen Sandoz, waarbij ze eisten dat de overheid meer informatie geeft over de gevolgen van de ramp. "Wij willen niet de vissen van mor gen zijn", aldus een van de span doeken. Een milieu-ambtenaar verklaarde daarop gisteren dat de gifconcentratie in het bodemslib op de plaats van de brand zo laag is dat speciale maatregelen niet no dig zijn. De schadeclaims tegen Sandoz zijn volgens een woordvoerder van het bedrijf momenteel nog 'moei lijk te overzien'. De onderneming is verzekerd tot een bedrag van en kele honderden miljoenen. Peter Brandt, analist bij Rijkswaterstaat, neemt bij Lobith achtergrond het meetponton van Rijkswaterstaat. TILBURG/HILVERSUM (ANP) - eenkomst v De CDA-commissie die landelijk Uit woede bestuurslid Van Velzen heeft voor gedragen vopr het voorzitterschap van het CDA, is niet per geweest zijn partij in Tilburg, ver de kandidatuur van de katholieke Van Velzen heb- ben 25 afdelingen de uit CHU-krin- op zoek gen afkomstige vice-fractievoorzit- katholiek. "Ik ter Eversdijk kandidaat gesteld. der Rijkswaterstaat. De geuit op de Zwitsers, die na gerust- STEENWIJK (ANP) - PvdA, CDA, WD en D66 willen een betere rechts positie voor de bewoners van woonschepen. Die wettelijke bescherming moet leiden tot een meer aanvaardbare leefsituatie van deze groep. De vier partijen zullen hierop aandringen in een brief aan de nieuwe staatsse cretaris van volkshuisvesting, Heerma. Van de bewindsman wordt ver wacht dat hij zo snel mogelijk in overleg met het Landelijk Woonsche- penoverleg, provincies, gemeenten en parlement nagaat wat er voor de woonschip- bewoners kan worden gedaan. Dit is zaterdag gebleken tijdens een manifestatie van het Noordelijk Woonschepen Overleg in Steenwijk. Doel van de bijeenkomst was het luiden van de noodklok over de getto-achtige leefomstandigheden van degenen die in schepen wonen. Zij voelen zich benadeeld ten opzichte van andere groepen Nederlanders, omdat ze vaak de meest elementaire voorzieningen - zoals waterleiding en riolering - missen of genoegen moe ten nemen met een ligplaats op de uithoek van een industrieterrein. De bewoners van woonschepen zyn op dit moment geheel afhankelijk van gemeenten waar het gaat om de verbetering van hun leefsituatie. Lang niet alle gemeenten staan positief tegenover woonschepen en wil len er eigenlijk wel van af, omdat ze bijvoorbeeld binnensteden zouden ontsieren. Dë gemeenten, die wèl gevoelig zijn voor de problematiek van de woonschip- bewoners blijken overigens weinig voor hen te kunnen doen omdat de provincies onvoldoende meewerken en wettelijke regelin gen ontbreken. Zo kunnen de gemeenten via de bijstandswet geen schepen financieren en voor het treffen van voorzieningen, zoals ligplaatsen, kunnen ze eve- min een beroep op de rijksoverheid doen. heb mij eraan geèrgerd en het heeft Het CDA-bestuur accepteerde me aangepakt dat onlangs is ge- diens kandidatuur vrijdag, suggereerd dat wij die opdracht De commissie heeft volgens hadden", aldus commissievoorzit- Steenkamp uitvoerig overlegd met ter Steenkamp zaterdag op e ARNHEM - Op het landelijk congres nieuwe voorzitter van D66, Saskia va houden. Saskia van der Loo is vorige week beneomd tot opvolgster afgetreden voorzitter Kohnstamm. Voor aanvang sieerde zij met enkele jonge congresgangers. het landelijk partijbestuur en met De Vries en Lubbers. Er zijn 56 brieven binnen gekomen met aller lei verlangens en nooit is de wens geuit dat de kandidaat katholiek zou moeten zijn, aldus Steenkamp, de grondlegger en eerste voorzitter van het CDA. "De samenwerking binnen het CDA van de verschil lende geloofsovertuigingen is het levenssap van de partij. Laten wij ervoor oppassen dat wij onszelf die samenwerking niet afnemen". Brokx Van Velzen zelf ging in zijn inlei ding helemaal niet op deze kwestie in. Wel verklaarde hij dat de afge treden staatssecretaris Brokx (volkshuisvesting) kan terugko men wanneer hij ongeschonden uit de komende parlementaire enquê te komt. "Brokx moet als deskun dig staatssecretaris een optie hou den op een zetel in het kabinet na 1990", aldus Van Velzen. Van Velzen hekelde de stekelige opmerkingen in de pers over het wegblijven van De Vries op de af scheidsreceptie van Brokx. "Daar over is tevoren goed met elkaar ge sproken". Later voegde Van Vel zen daar nog aan toe dat De Vries geen tijd had voor de receptie, om dat hij naar een vergadering moest van het partijbestuur. De Vries zelf verklaarde dit an de Jonge Democraten heeft de weekeinde voor de radio dat hij der Loo, haar maiden-speech ge- niet was uitgenodigd en dat hij de vond dat hy zich ook 'niet moest het congres discus- opdringen' op de receptie. Brokx (foto anp) zelf tenslotte verklaarde in Tilburg zich niet met die zaak te hebben bemoeid. "De minister (Nijpels, WD) heeft de uitnodigingen ver stuurd. Het was mij niet bekend wie er wel en wie er niet zouden komen". In zijn inleiding ontkende Van Velzen met nadruk het scenario dat Brokx de nieuwe burgemees ter wordt van Eindhoven. Burge meester Borri (PvdA) heeft on langs laten weten volgend jaar ver vroegd met pensioen te willen gaan. In ruil voor Eindhoven zou de PvdA dan onder meer de nieu we burgemeester van Tilburg mo gen leveren. Brokx zei van niets te weten. "Eindhoven is een mooie stad. Een initiatief om burgemees ter te worden zal echter nooit van mijzelf uitgaan. Dat is een zaak van de vertrouwenscommissie en de commissaris van de koningin." LAREN (ANP) - De nachttreinen zijn tot nu toe een succes. In plaats van de verwachte 2000 passagiers per week vervoeren de nachttrei nen er tot nu toe ruim 4000. 'Boven verwachting', noemde NS-baas Ploeger het verloop van het experi ment dit weekeinde voor de TROS- radio. Pas over een jaar is een definitief oordeel over de nachttrein moge lijk, aldus Ploeger. Hij uitte kritiek op de komende tariefsverhogingen bij het openbaar vervoer. "Met die tariefsmaatregelen van minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) zyn wy niet zo blij", aldus Ploeger. Hij meent dat nu het verkeer bezig is vast te lopen, gekozen moet wor den voor een echt verkeers- en ver voersbeleid met meer capaciteit, meer kwaliteit en hogere snelhe den. De Korte: hogere lonen als prikkel DEN HAAG (GPD) - Minister De Korte (economische zaken) is voor stander van hogere lonen in die be drijfssectoren, waar een tekort is aan vakbekwaam personeel. Dit geldt niet alleen voor bepaalde spe cialistische beroepen, maar ook voor de bouw, waar een groot te kort is aan timmerlieden en metse laars. Volgens de bewindsman zal een betere honorering een prikkel zijn om de aandacht weer op deze be roepen te richten. "Bovendien is het een stimulans voor her- en bij scholing. Verscheidenheid in loon, afhankelijk van schaarste, is een goede zaak", zei De Korte het afge lopen weekeinde in het KRO-pro- gramma Brandpunt in de Markt. De Korte meent dat de salarissen van de ambtenaren voorlopig nog niet opgetrokken hoeven te wor den. In tegenstelling tot zijn opvat ting als minister van binnenlandse zaken in het eerste kabinet-Lub- bers, vindt hij dat de prioriteit nu hoort te liggen bij het scheppen van werkgelegenheid en niet bij het inlopen van de achterstand die de ambtenaren hebben. ZEILER AANGESPOELD - Op het strand van Vlieland is zaterdag het lijk aangespoeld van de 42-jari- ge M. Kerkhof uit Hollandsche- veld. Vorig weekend sloeg het slachtoffer in een storm boven Te xel overboord van zijn jacht Qua dra. Een andere opvarende, de 37- jarige B. Rosema uit Alphen aan den Rijn, wist met zijn reddings vlot het strand van Texel te berei ken. BAARN (GPD) - Het interkerke lijk comité tweezijdige ontwape ning (ICTO) heeft de rijen weer ge sloten. Na de crisis, die deze zomer leidde tot het aftreden van vier be stuursleden, aanvaardde de leden raad zaterdag met grote meerder heid een bemiddelingsvoorstel van generaal b.d. De Savornin Loh- man. Zowel voorzitter Janssen van Raay als oppositiewoordvoerder Smits beklemtoonden verschillen de keren dat daarmee 'een drei gend schisma' achter de rug is. Het tumult is ontstaan rond Janssen van Raay. Hij werd begin '85 voorzitter en zou evenals ande re bestuursleden te nauwe banden hebben met het oud strijders le gioen (OSL). Janssen van Raay zei zaterdag dat hij het OSL een res pectabele club vindt met vaak de zelfde ideeën op het gebied van vrede en veiligheid als het ICTO. Hij is echter zelf geen begunstiger, want 'als christen-democraat van het midden kan ik me niét met al les van het OSL verenigen'. Om aan de bezwaren van de óp- positie tegemoet te komen worden het komende vooijaar twee vice- voorzitters gekozen die voor beide stromingen binnen het ICTO aan vaardbaar moeten zijn. Een van de twee zou dan de nieuwe voorzitter moeten worden. Janssen van Raay vertrèkt binnenkort naar het Euro pees Parlement. Hij volgt me vrouw De Rooy op, die staatssecre taris is geworden van economische zaken. Daarmee heeft Janssen van Raay zijn langste tijd als voorzitter gehad, want hij vindt het princi pieel onjuist dat een actieve politi cus tevens voorzitter is van een vredesbeweging. Gif in haven DORDRECHT (ANP) - In de Julia- nahaven in Dordrecht is 50.000 li ter afvalwater met giftige stoffen afkomstig van AKZO-chemie in Dordrecht terechtgekomen. Het spul is vermoedelijk als gevolg van een defect in een filter via het riool in de haven beland. De fout werd gisteren ontdekt. Het afvalwater bevat twee giftige stoffen: talurium diethyl dithiokar- bamaat, een grondstof voor schim- melwerende middelen, en tetra methyl turian disulfide, een grond stof voor de rubberverwerkende industrie. De stoffen zijn volgens de politie niet direct schadelijk voor mensen, wel voor vissen. HARLINGEN - "Het was enorm mooi, een onvergetelijke ervaring. Natuurlijk was het halen van het record het voornaamste van onze expeditie, maar de indrukken die je opdoet van de mensen en het land, zyn zeker zo belangrijk". Aan het woord de Harlinger Martin Drost (26), die samen met plaatsge noot Sjors Homminga (25) en de Rotterdammers Peter Mosch (24) en Peter Krins (30) het wereld- hoogterecord fietsen op 6200 meter heeft gebracht in het Himalayage- bergte in Nepal. door Roel Snijder Sinds het afgelopen weekeinde zijn de Harlingers weer in Neder land. In zijn ouderlijk huis in Har- lingen verhaalt de scheikundig la borant bij de marine in Den Helder geestdriftig over de geslaagde on derneming, die in totaal 60.000 gul den heeft gekost en door sponsors is gefinancierd. Hij moet het relaas alleen doen, want Sjors Homminga zit alweer in Leiden, waar hij keur meester is bij de Keuringsdienst van Waren. De twee Harlingers wilden vorig jaar al naar 'het dak van de wereld' fietsen. Gebrek aan voorbereiding en geld gooiden echter roet in het eten. Na anderhalf jaar voorberei ding en enkele publiciteitsstunts, een Elfstedentocht per fiets en een rit over het Wad van Holwerd naar Ameland, vertrok het kwartet ten slotte zaterdag 27 september van Schiphol naar Katmandu in Nepal. Snel De beklimming van de berg Tho- rong verliep aanvankelijk voor spoedig. Mét behulp van een sher pa-gids, acht dragers en een kok uit Nepal, bereikte het kwartet de recordhoogte een week eerder dan de bedoeling was. Onderweg kre gen de bergfietsers echter toch problemen. Martin: "Het verliep heel vlot. Dat moest wel, want we wisten dat er slecht weer op komst was. Maar het ging veel te snel. In twee dagen klommen we een kilo meter. Sjors en Peter Krins werden daardoor 'hoogteziek'. Na 3000 me ter moet je voorzichtig omhoog, anders veroorzaakt de ijle lucht hoofd-en maagpijn. Doorgaan is dan levensgevaarlijk: je kunt bloedstolsels en oedemen in dë hersenen oplopen". Alleen Martin en Peter Mosch gingen vervolgens door en bereik ten de recordhoogte. De andere twee bleven achter in het basis kamp op de sneeuwgrens op 5000 meter hoogte. "We hadden afge sproken: doorgaan zolang er mogé- lijkheden zijn en als het verant woord is. Er stond toch wel veel op het spel. Al die publiciteit, de voor bereiding en het geld van de spon sors. Van hen hoefden we met maar één fiets de recordhoogte te halen. We zijn dus met z'n tweeën gegaan, maar het is een prestatie van ons alle vier. Het hele team heeft ervoor gezorgd, dat we het hebben gehaald. Nee, de top is niet bereikt. Het weer werd te slecht en dan hadden we twee weken in het basiskamp moeten wachten voor we weer omhoog konden. Dat was te duur en bovendien moesten we Reserves "Het was inderdaad een gewel dig gevoel, toen we het record had den gebroken. Je ligt tevreden in je tentje, want het is niet voor niets geweest. Maar ik was niet in staat er lang bij stil te staan. Tijdens de beklimming en op de bergpas ga je helemaal uit je bol, volledig total- loss. Vooral door de bijverschijnse len van de ijle lucht. Je kunt nau welijks eten en op zo'n hoogte her stel je bijna niet meer van inspan ningen. Je moet puur op je reser ves doorgaan. Een mens kan daar niet te lang blijven en dat hoeft ook niet. De mens heeft daar in princi pe eigenlijk niets te zoeken", zo re lativeert Martin Drost de inspan ningen. Op enkele licht bevroren tenen van Peter Mosch na, bleven de bergfietsers overigens onge deerd. "Het was mijn idee om dit te doen. Ik was vroeger een fanatiek fietser by de Friesche Leeuw in Leeuwarden en heb een voorliefde voor bergen. Dan is de link al gauw gelegd. In een bergsportblad had ik gelezen dat een Fransman vorig jaar op de Mount Everest met zijn fiets tot 6100 meter was gekomen en een paar Engelsen hebben ooit op de Kilimanjaro in Kenia bijna 6000 meter gehaald. Wij wilden de Thorongpiek van 6500 meter be dwingen: een redelijk 'gemakkelij ke' berg en een paar honderd me ter hoger dan het Franse record". De beklimming viel echter te gen. Het viertal ging er van uit, dat ze tot de sneeuwgrens redelijk konden fietsen. "Maar in Nepal heb je nauwelijks wegen. Wel veel smalle paadjes, die vaak trapsge wijs naar boven gaan. We zijn drie weken in een gebied geweest, waar we geen auto hebben gezien. Ieder een gaat daar te voet. Ook de om standigheden vielen wat tegen. Het waaide heel hard en de sneeuw was door het slechte weer zacht ge worden. Niet te befietsen dus. Al met al hebben we, denk ik, nog niet de helft gefietst. Ja, ik moet het veel aanhoren: 'met je fiets op de nek is toch geen fietsen meer?' Maar het hoort erbij, je ziet het'de renners in een cyclecross op een blubberig parcours toch ook doen?" Mooi Het verblijf in Nepal heeft veel indruk gemaakt op de Harlinger. "Het was enorm mooi. Een schitte rend land. We hadden een filmca mera mee om opnamen te maken voor 'De eerste de beste' van de TROS. Naast het fietsen hebben we veel dingen van het land opge nomen. We hadden maar 35 minu ten film en dat was te weinig. We zijn door rijstvelden gefietst, over smalle hangbruggetjes gekomen. En als je ziet hoe die mensen daar leven, het is een van de armste lan den ter wereld. De bevolking heeft er wel te eten, want alles groeit er, maar ze hebben geen geld. En het zijn sterke en mooie mensen. Ie dereen loopt op blote voeten en zeult 40 kilo op de rug of het niets is. Ook oude vrouwtjes van zeven tig. Daarbij vergeleken zijn wij westerlingen nergens". Enthousiast verhaalt Martin Drost over de belevenissen met de bevolking: „Als we bij een dorpje kwamen, zagen ze ons van ver al aankomen. Als een echo ging het dan door het dorp: 'bicycle... bicy cle'. De meesten zagen voor het eerst een fiets. We kregen tiental len kinderen achter ons aan. En de ouderen even proberen natuurlijk. Prachtige taferelen. Jammer dat het toerisme ook daar steeds meer toeneemt. Die Amerikanen komen daar met stapels dollars in hun handen, buiten de bevolking uit en verpesten alles". Een van de rijwielen bleef achter in Nepal. Tijdens de beklimming van Thorong ontmoetten de fiet sende alpinisten een Nederlandse arts, die liet blijken een bergfiets wel te kunnen gebruiken. "Hij moest de bevolking van twee ru ziënde dorpjes helpen. Maar hy woonde in het ene dorp en de pa tiënten uit het andere dorp vertik ten het om bij hem te komen. Dus moest hij steeds kilometers lopen. Hij was enorm blij met onze moun tainbike". Martin Drost heeft voorlopig even genoeg van avontuurlijke fietstochten. "Ik hou me de eerste jaren rustig. Misschien nog wel eens een originele stunt, zoals de Elfstedentocht of het Wadfietsen, maar niet weer zo'n expeditie. Pe ter Mosch wil graag die hoge ber gen beklimmen, maar dat is niets voor mij. Tegelijk met ons gingen er wat van die grote expedities de Himalaya in. Door het slechte weer zijn daar doden bij gevallen. Dat is het mij niet waard". DEN HAAG/BAARN (ANP/GPD) - Ien van den Heuvel wordt de nieuwe voorzitter van het interker kelijk vredesberaad (IKV). Van den Heuvel, die namens de her vormde kerk zitting heeft in het be raad, volgt Van Putten op. De Am sterdamse hoogleraar trad dit voor jaar af na hooglopende menings verschillen met IKV-secretaris Fa- Van Putten vond dat Faber veel te eigenmachtig opereerde. Met na me diens bemoeienis met de poli tiek en zijn uitspraken over het (te starre) standpunt van de PvdA over de kruisraketten zorgden in IKV-gelederen regelmatig voor veel opschudding. Van den Heuvel (59) was vóór Max van den Berg van 1975 tot 1979 voorzitster van de PvdA. Sinds 1979 zit ze namens de sociaal-democraten in het Euro pees Parlement. Tijdens de een ledenraad in Baarn reageerde voorzitter Jans sen van Raay van het interkelijk comitié voor tweezijdige ontwape ning (ICTO) op de verkiezing van Van den Heuvel. De 'linkse koers' van het IKV was indertijd de be langrijkste reden om het ICTO op te richten. Janssen van Raay stelde dat met de benoeming van Van den Heuvel het IKV 'nog meer een socialistische club' maakt. "Het is fijn voor het ICTO, jammer voor het IKV en goed voor Nederland", aldus Janssen van Raay. Met 'goed voor Nederland' doel de hij op de kwaliteiten van me vrouw Van den Heuvel als ge sprekspartner, en als een stap in de goede richting van algemene aan vaarding van de kerken. "Ik had Van Putten al liever dan Faber, maar Van den Heuvel lykt me nog beter".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 5