Openbaarheid ABP-
rapport gevraagd
Dierenleed verborgen in de bontjas
Controle Rijnwater
blijkt noodzakelijk
Artsen niet vervolgd voor
weigering ziekenhuisopname
Nijpels geeft Verdwijnen'
afval in Zuid-Holland toe
Actie Anti-Bontcomité gericht op brute jacht op pelsdieren
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Rechtbank wil opheldering
over geheimhouding bijlagen
MAASTRICHT (GPD/ANP) - De Maastrichtse rechtbank wil van minister Van Dijk (bin
nenlandse zaken) opheldering over de geheimhouding van twee bijlagen van het rapport-
Gruijters over het ABP.
Naar aanleiding van de eerste be
richten over mogelijke onregelma
tigheden bij het ABP heeft destijds
wijlen minister Rietkerk (binnen
landse zaken) opdracht gegeven
aan drs. J. Gruijters, burgemeester
van Lelystad, om deze zaak te on
derzoeken. Het rapport van Gruij
ters leidde mede tot het inschake
len van justitie. Bij het rapport za
ten enkele bijlagen die nooit open
baar zijn gemaakt.
Tijdens de behandeling van het
ABP-proces gisteren voor de Maas
trichtse rechtbank bleek tijdens
het verhoor van rijksrechercheur
J.H. Goos, getuige in de zaak tegen
de geschorste directeur beleggin
gen bij het ABP mr. drs. Masson,
dat de rechtbank meer informatie
wilde over bepaalde processtuk
ken. Tot die stukken behoren met
name de bijlagen bij het rapport-
Gruijters. De rechtbank wil weten
wat de beweegredenen van de mi
nister zijn om de inhoud van de bij
lagen geheim te houden.
De rechtbank moest zich op
nieuw beraden over het verzoek
van verdediger mr. Pfeil om een
groot aantal stukken (verslagen,
erfpachtovereenkomsten en brie
ven die niet in het dossier aanwe
zig zijn en waarover de getuige
niets zei te weten) alsnog aan het
dossier toe te voegen. De officier
van justitie mr. J. Laumen maakte
hiertegen ernstig bezwaar. "Niet
de rijksrecherche, maar ik heb het
dossier in de zaak-Masson samen
gesteld. Daar is naar eer en gewe
ten gebeurd. Er zijn geen stukken
bewust achtergehouden of inge
bracht".
DEN HAAG (ANP) - Twee artsen
die het op 4 januari van dit jaar niet
nodig vonden de doodzieke Ma
rokkaanse vrouw A. Fadlaoui uit
Den Haag in het ziekenhuis op te
nemen, worden daarvoor niet straf
rechtelijk vervolgd. Het gaat om de
huisarts van de familie en een as
sistent van het Haagse Leyenburg-
ziekenhuis. Dat heeft persofficier
SCHEEPVAARTMUSEUM - Mi
nister Brinkman (WVC) heeft giste
ren het Maritiem Museum Prins
Hendrik in Rotterdam geopend.
Het Rotterdamse scheepvaartmu
seum is na acht jaar terug in een*
geheel nieuw gebouw van de archi
tect W.G. Quist. Het museum ligt
aan de de Leuvehaven, de eerste
gegraven zeehaven van Rotterdam
en werd in 1874 door Prins Hen
drik de Zeevaarder, de broer van
Koning Willem III, opgericht.
mr. B. Vermeulen gisteren meege
deeld.
Nadat de 48-jarige vrouw een dag
na de weigering haar op te nemen
was overleden, diende de advocaat
van de familie, mr. R. Kiek, een
klacht tegen de artsen in. Bij sectie
bleek dat de vrouw aan een twee
zijdige longontsteking leed. Vol
gens de arts en het Leyenburg-zie-
kenhuis was het onmogelijk dat op
de vierde januari te constateren.
Getuigen verklaarden echter dat
die dag duidelijk te zien was dat de
vrouw in een erbarmelijke conditie
verkeerde.
De familie Fadlaoui verloor in
mei een kort geding waarin een
schadevergoeding werd gevraagd.
Van het geëiste geld had de familie
een hulp in de huishouding willen
bekostigen.
Of de artsen in gebreke zijn ge
bleven zal verder worden onder
zocht door de Geneeskundige In
spectie voor de Volksgezondheid.
AMSTERDAM - Op
Amsterdam zijn de bezuinigings
plannen van minister Brinkman
op het sociaal-cultureel werk,
waaronder ook buurthuizen val
len, in beeld gebracht. De tekst is in
het Turks en Arabisch vertaald.
(Vervolg van pagina 1)
NIEUWEGEIN (GPD) - Tot voor
kort deden de directies van Duitse
drinkwaterbedrijven nog scham
per over de metingen van al dan
niet schadelijke stoffen in het Rijn
water, die de gezamenlijke colle
ga's in Nederland voortdurend
doen.
"Maar dat zal nu wel verande
ren", meent A. P. Meijers, hoofd
van het laboratorium in Nieuwe-
gein van de Watertransport Maat
schappij Rijn-Kennemerland
door
Jos van der Meer
(WRK). Daar zal de 'natuurramp',
afgelopen weekeinde bij het che
misch bedrijf Sandoz in Zwitser
land, wel voor zorgen. Een flink uit
de hand gelopen ongeluk, half ok-
tober, bij het Duitse Bayer-concern
eveneens.
"Het blijkt nu dat het apart me
ten van de verschillende stoffen
wel degelijk nut heeft. Je bent
daarmee weliswaar niet veiliger af,
je kunt alleen meten, maar je ziet
onmiddellijk of er iets aan de hand
is en hoe erg het is".
Meijers zegt sinds deze week met
meer ongerustheid te kijken naar
de chemische industrie, die zo rij
kelijk vertegenwoordigd is langs
de oevers van de Rijn. "Ondanks
alle veiligheidsmaatregelen kan er
toch wat gebeuren, zo is gebleken.
Bayer, Sandoz, noem maar op: ze
hebben allemaal flink gedokt,
maar het is nog niet genoeg. Er
moet nu bij de industrie worden
aangedrongen op extra controles".
Dr. Lucas Reijnders van de stich
ting Natuur en Milieu in Utrecht is
het geheel met Meijers eens. De
chemische fabrieken beginnen nu
te verouderen, zegt hij, en ook de
hevige concurrentie in de chemi
sche industrie werkt nadelig op de-
veiligheid. "De kosten moeten om
laag. Dat betekent dat de ploegen
kleiner worden en het onderhoud
wordt overgelaten aan invallers in
plaats van aan ervaren krachten".
Redenen voor Reijnders om er
voor te pleiten geregeld, bijvoor
beeld elke vijfjaar, bij elke fabriek
te controleren hoe het gesteld is
met de veiligheid. "Na het ongeluk
in Seveso in Italië heeft de EG
daarvoor richtlijnen opgesteld. Ze
hadden in 1984 in werking moeten
treden, maar dat ig nog steeds niet
gebeurd".
Volgens Meijers van de WRK in
Nieuwegein zijn de lozingen van
gifstoffen in de Rijn door chemi
sche bedrijven al jarenlang het
grootste probleem waarmee deze
op de drinkwatervoorziening van
Noord-Holland gerichte maat
schappij heeft te maken.
Meijers: "Tien jaar geleden zaten
nog forse hoeveelheden afbreekba
re suikers, eiwitten, vetten en"
ethyl-alcohol en niet-afbreekbare
zouten en metalen als kwik en ko
per in de Rijn. Vervolgens bouw
den de chemische fabrieken eigen
zuiveringsinstallaties en spraken
zij af ongelukken voortaan te mel
den; de Nederlandse drinkwater
bedrijven zetten gezamenlijk een
uitgebreid controlesysteem op.
Dus de verontreiniging zou voorbij
moeten zijn. Maar nu ontstaan er
geregeld storingen".
Hij somt op: lekkages, zuive
ringsinstallaties die te grote toe
voeren van afvalwater niet aankun
nen, het wegspoelen van gif door
de riolering.
Het eerste geval dat veel opzien
baarde, en dat uiteindelijk leidde
tot het meldingssysteem, was in
1982. Vijf tot tien ton gif kwam in
de Rijn terecht. Hoewel de directie
van Hoechst dat ontkende, wijzen
volgens Wijers alle bewijzen in de
richting van dat bedrijf.
Soms heeft een melding het tij
delijk stopzetten tot gevolg van het
innemen van Rijnwater bij Nieu
wegein, ten behoeve van de drink
watervoorziening. Eind 1983 vier
dagen lang vanwege lozing door
Basf van enkele tonnen van het on
uitsprekelijke bichloorisobutile-
ther. Juni 1984 was het anisitine,
volgens Meijers „een zeer kwalijke
stof" afkomstig van Bayer, dat wa
ter inname een week lang onmoge
lijk maakte. Eind '83 en eind '85
volgden hevige verontreinigingen
met chloryde. En nu doen zich de
gevallen Rhenus en Sandoz voor.
Volgens woordvoerder Van Dam
van Rijkswaterstaat is dit alles niet
ernstig. Volgens hem verdwijnen
vrijwel alle schadelijke stoffen
vanzelf weer uit het milieu. "Die
gifgolf van Sandoz komt straks in
de Noordzee terecht, verspreid
zich, en is dan weg. De blijvende
gevolgen zijn dan ook minimaal",
zegt hij. "Extra maatregelen zijn
niet nodig".
Hij zegt: "Spreekt Meijers van de
WRK over een natuurramp? Zoiets
is geen ramp. Dan zou je geweldige
aantallen menselijke slachtoffers
hebben. Tsjernobil, ja, dat was een
ramp. Dit soort ongelukjes kan al
tijd voorkomen, ze zijn niets bij
zonders".
De rechtbank besliste voorals
nog geen behoefte te hebben aan
alle stukken die mr. Pfeil noemde.
Wel verzocht zij het openbaar mi
nisterie een nader onderzoek in te
stellen naar vier brieven over het
begin van de affaire-Poot. Daar
over zou de rechtbank graag willen
beschikken evenals over ontbre
kende stukken in het dossier van
de Nederlandse Middenstands-
bank die ook betrekking hebben
op de zaak-Poot.
Ex-directeur mr. drs. Masson
van het ABP in Heerlen wilde in
geen enkele overeenkomst met
tennishallenexploitant Poot het
begrip wir-premie vermeld zien,
uit angst dat daarmee wel eens ver
keerde gedachten zouden kunnen
worden opgeroepen. Dit verklaar
de mr. W. Hoevenagel, tot oktober
1980 als hoofd algemene zaken af
deling Onroerend Goed verbonden
aan het ABP, gisteren voor de
Maastrichtse rechtbank.
Volgens Hoevenagel was het
ABP in de persoon van Masson
niet van plan om Poot te veel te fi
nancieren en daarom werd in ie
dere overeenkomst in bedekte ter
men opgenomen dat de door Poot
te ontvangen wir-premies voor de
helft naar het ABP zouden terug
vloeien.
Het proces-Masson wordt dins
dag 11 november voortgezet.
Drie jaar geëist
voor in brand
steken van vrouw
ROTTERDAM (ANP) - De officier
van justitie in Rotterdam, mr. H.
Korvinus heeft gisteren drie jaar
gevangenisstraf geëist tegen een
64-jarige Rotterdammer. De man
wordt ervan verdacht een vrouw
met wie hij enige tijd samenwoon
de met spiritus te hebben overgo
ten en haar daarna in brand te heb
ben gestoken.
Nadat hij het vuur zelf weer had
geblust, sloot hij de hevig pijn lij
dende vrouw in een. kamer op,
waaruit zij werd bevrijd door de
pensionhouder. Dank zij medisch
ingrijpen overleefde de vrouw de
brand, maar zij is voor het leven ge
tekend door littekens van tweede
en derdegraads brandwonden.
De zaak tegen de man werd eind
september aangehouden, omdat
hij op de zitting alle vragen beant
woordde met 'geen commentaar'.
Aan het door de rechtbank wense
lijk geachte psychiatrisch onder
zoek heeft de verdachte ook geen
medewerking willen verlenen. Ook
gisteren wilde de man niets zeg
gen.
Afgaande op de enige verklaring
die de Rotterdammer tegenover de
agenten die hem thuis kwamen op
halen heeft afgelegd, kwam de offi
cier tot de conclusie dat de man als
'een beul' had toegekeken hoe zijn
slachtoffer pijn leed. Kennelijk
voldeed de relatie met de aan he
roïne verslaafde vrouw niet aan
zijn verwachtingen, en is hij onder
invloed van alcohol in woede uit
gebarsten, zo vermoedt de officier.
Uitspraak 20 november.
Kamervragen over
selectie patiënten
DEN HAAG (ANP) - SGP-kamer-
lid Van der Vlies heeft staatssecre
taris Dees (volksgezondheid)
schriftelijk gevraagd om oplossin
gen voor de problemen bij het Rad-
boudziekenhuis Nijmegen, waar
de afdeling bloedziekten oudere
patiënten moet weigeren als ge
volg van financiële tekorten.
Van der Vlies wil weten welke
criteria het ziekenhuis hanteert en
wat de gedragslijn van andere zie
kenhuizen is. Selectie van patiën
ten op basis van leeftijd noemt hij
onaanvaardbaar. De SGP-fractie-
voorzitter vraagt Dees of deze in de
genoemde gebeurtenis aanleiding
ziet om in het belang van de patiën
ten de budgetten van ziekenhuizen
op te vijzelen.
Omdat het Radboudziekenhuis
een goede naam heeft opgebouwd
met behandeling van bloedziekten
is het aantal patiënten dat daar
wordt behandeld dit jaar verdub
beld van 32 in 1985 tot 60 dit jaar.
Aangezien in de begroting was ge
rekend op 32 mensen, bleek dat de
begroting van het gehele zieken
huis met ruim drie miljoen gulden
zou worden overschreden bij uit
blijven van ingrijpende maatrege
len.
Helder zeewater
TEXEL (ANP) - Nederlandse we
tenschappers van het NIZO (Ne
derlands Instituut Onderzoek ter
Zee) uit Texel, die zich aan boord
van het Duitse onderzoekschip Po
lar Suern van het Alfred Wegener
Instituut bevinden, hebben op 13
oktober in de Oostelijke Weddel-
zee op 71 graden zuider- en 15 gra
den westerlengte te Antarctica het
helderste zeewater van de wereld
gemeten.
De Seccihi-schijf (een weten
schappelijk instrument om de hel
derheid van water te meten) was
tot 80 meter zichtbaar, wat een ver
betering van het wereldrecord van
1985 met 25 meter oplevert. Dit
nieuwe record komt overeen met
wat men veronderstelt dat haal
baar is in gedestilleerd water.
DEN HAAG - Minister Nijpels (mi
lieubeheer) geeft toe dat het op dit
moment nog mogelijk is dat een
grote hoeveelheid afval in de pro
vincie niet terechtkomt op stort
plaatsen en puinbrekers. Ook
komt het voor dat provinciale con
troleurs met fysiek geweld worden
bedreigd wanneer zij illegale stort
plaatsen bezoeken.
Dit antwoordt de bewindsman
op vragen van het Tweede-Kamer
lid H. Veldhoen (PvdA). Die wilde
weten wat er waar is van de stelling
van de directeur van de Techni
sche Milieudienst Drechtsteden
dat er jaarlijks tienduizenden ton
nen bouw-, sloop- en bedrijfsafval
in de provincie Zuid-Holland ver
dwijnen.
Stroomversnelling
kost zes miljoen
DEN HAAG (ANP/GPD) - Om de
recent gerezen problemen rond de
stroomversnellingen in de Zeeuw
se wateren bij de Schelde-Rijnver
binding het hoofd te bieden is on
geveer zes miljoen gulden nodig.
Twee miljoen voor begeleiding van
de scheepvaart, die met de sterke
stroming kampt, en vier miljoen
voor stortingen om ontgrondingen
(dijkval) tegen te gaan.
Minister Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) legde deze gegevens
gisteren in de Tweede Kamer op
tafel tijdens een spoeddebat met
de vaste kamercommissie over de
recente ontwikkelingen in de Oos-
terschelde.
Alle fracties toonden zich tevre
den met het dinsdag bereikte ak
koord tussen Rijkswaterstaat, mi
lieubeweging, visserij en scheep
vaart. Wel vroegen alle kamerleden
meer aandacht voor de belangen
van de scheepvaart.
De maatregelen om de overlast
voor de scheepvaart tot een mini
mum te beperken zijn volgens me
vrouw Smit voldoende.
Smit-Kroes zei dat het veel He
kostbaar en dus ondoenlijk is ieder
schip sleepboothulp te geven. "Bij
buitengewoon moeilijke situaties
worden schepen geholpen maar
niet iedereen kan een sleepje krij
gen".
De minister ontkent echter dat
verontreinigd puin bij dijkverzwa
ring wordt gebruikt. Puin afkom
stig van panden die voor dijkver
zwaring verplaatst moeten wor
den, wordt in sommige gevallen
gebruikt voor de buitenkant van
de dijk. Als er eventueel sprake is
van verontreinigd puin, wordt dat
eerst onderzocht, aldus de minis
ter.
De milieuminister ontkent dat
bij het hergebruik van afvalstoffen
in alle gevallen sprake is van on
wettig storten. Bij het rechtstreeks
toepassen van geschikte afvalstof
fen in de wegenbouw, de construc
tieve bouw en in bouwmaterialen
is geen afvalstoffenwetvergunning
nodig. Het is volgens de minister
namelijk goed mogelijk om een zo
danige toepassing aan bepaalde
sorten afval te geven dat ze als
grond- of hulpstof kunnen worden
gezien. Maatstaf daarvoor zijn
technische kwaliteitseisen en eisen
uit milieuhygiënisch oogpunt
waardoor die stoffen niet langer als
afval worden beschouwd.
De bewindsman ontkent tevens
dat Rijkswaterstaat milieuschade
lijke afvalstoffen gebruikt bij bij
voorbeeld de aanleg van opritten.
„Door Rijkswaterstaat worden al
leen materialen hergebruikt die
vanuit milieuhygiënisch oogpunt
verantwoord zijn".
Loongrens ziekenfonds
UTRECHT (ANP) - De staatssecre
tarissen van sociale zaken en
volksgezondheid hebben de loon
grens voor de verplichte zieken
fondsverzekering per 1 januari
1987 vastgesteld op 49.150 gulden.
De bewindslieden volgen hiermee
het advies van de Ziekenfondsraad
op. Dit jaar lag de grens bij een
bruto jaarinkomen van 48.500 gul
den.
Het maximum premiedagloon
per 1 januari 1987 is, eveneens
overeenkomstig het advies van de
Ziekenfondsraad, vastgesteld op
161 gulden per dag. Voor 1986 gold
een bedrag van 159 gulden. De Zie
kenfondsraad adviseert elk jaar
aan de hand van de ontwikkeling
van het loonindexcijfer over de
vaststelling van loongrens en ma
ximum premiedagloon.
Collegekaarten
Amsterdamse
universiteit
fraudegevoelig
AMSTERDAM(GPD) - De nieuwe
collegekaarten van de Universtiteit
van Amsterdam zijn gevoelig voor
fraude by tentamens en examens.
Studenten kunnen met deze kaart,
waar geen pasfoto meer opstaat,
gemakkelijk voor elkaar examens
maken. De voorlichter van de Uni
versiteit van Amsterdam Ko van
Harn constateert dat reeds enkele
maanden na invoering van het
nieuwe bewijs van inschrijving.
De theorie van de fraude is bij
voorbeeld als de ene student die
niet goed is in wiskunde een ander
het tentamen laat doen. Niemand
hoeft dat te merken met de nieuwe
collegekaaarten. Degene die het
tentamen maakt houdt er vaak een
leuke fles drank of geld aan over.
Volgens Van Ham is deze manier
van frauderen slechts één keer ge
constateerd. Maar hij voegt eraan
toe dat dat niet zoveel zegt over het
aantal malen dat werkelijk gerom
meld wordt.
Het universiteitsblad Folia is wat
concreter en verhaalt over een ge
val waarbij een professor weigerde
iemand zijn tentamenbriefje te ge
ven "omdat er bij het tentamen
geen jongens uit Suriname aanwe
zig waren". Ook meldt het blad dat
aan de prikborden in het universi
teitscomplex briefjes hangen van
studenten die hulp aanbieden bij
het voorbereiden van tentamens
"of eventueel meer".
Ook de studenten zelf klagen
over de kaart. Exploitanten van
bioscopen die studenten korting
gaven, nemen geen genoegen met
de collegekaart zonder pasfoto. Ze
eisen legitimatie met paspoort of
rijbewijs.
De kans dat iemand met veel
fraude en een minimum aan in
spanning door een universitaire
studie rolt, wordt uitgesloten door
Van Harn: "Tegenwoordig zijn er
niet zoveel hoorcolleges meer. Stu
denten doen veel in werkgroepen,
en daar kennen de mensen elkaar.
Alleen de rechtenstudie kent nog
massale hoorcolleges."
De universiteit is op een andere
kaart overgestapt omdat de ver
vaardiging van deze kaart eenvou
diger en goedkoper is.
Kindertelefoon
populair bij jeugd
GRONINGEN (ANP) - De kinder-
telefoon slaat bij jongeren duide
lijk aan. Dit blijkt uit een onder
zoek van de Vrije Universiteit in
Amsterdam onder kinderen van
tien tot zeventien jaar, dat werd ge
presenteerd op een congres van
psychologen in Groningen.
De meeste kinderen weten dat
de telefonische hulpverlening be
staat. Ze weten echter niet goed
met welke problemen ze kunnen
opbellen. In de meeste gevallen
noemen ze moeilijkheden in het
gezin.
Meer dan de helft van de onder
vraagde jongeren in de hoofdstad
vindt dat de telefonische hulpver
lening voordelen heeft, vooral van
wege de anonimiteit. Meer dan
twee derde ervaart dat via de kin-
destelefoon goede afspraken kun
nen worden gemaakt.
Ongeveer zeventig procent van
de kinderen die zich nog niet tot
deze vorm van hulpverlening had
den gewend zei, dat in de toekomst
eventueel te zullen doen. Tien pro
cent liet weten zeker te zullen bel
len. Opvallend is dat de jongeren
buiten de kindertelefoon vrijwel
geen andere hulpverleningsinstan
tie noemen.
UTRECHT - Het bontseizoen is
weer geopend. 'Hoe wilt u uw
nieuwe bontjas?', vraagt het An-
ti-Bontcomité in de nieuwe cam
pagne dib morgen begint, 'dood
geknuppeld, geëlectrocuteerd,
vergast, gewurgd of doodgehon
gerd?'
De bontverkoop in Nederland
is mede door de indringende
door
Weert Schenk
voorlichting van het Anti-Bont-
comité drastisch gedaald. Het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek houdt de verkoop niets eens
meer apart bij. Van de grootwin
kelbedrijven biedt alleen nog De
Bijenkorf bont te koop aan. Maar
het comité vindt daarmee de
taak niet volbracht.
"Veel mensen hebben nog
geen sjoege van het dierenleed
dat in de bontjas verborgen zit",
zegt Jan van der Lee, woordvoer
der van het comité. Sinds 1982
heeft het Anti-Bontcomité zich
gericht op de 300, door de over
heid gesteunde pelsdierfokkerij-
en, waar jaarlijks bij 1,5 miljoen
nertsen en 100.000 vossen het vel
over de oren wordt gehaald. Dit
jaar besteedt het comité meer
aandacht aan de brute jacht op
de vacht.
Met afschuwelijk klemmen en
strikken worden jaarlijks over de
gehele wereld ongeveer 35 mil
joen pelsdieren in het wild ge
vangen. Het betreffen bevers,
ocelots, lynx, nutria's, eek
hoorns, wolven, vossen en mar
ters.
Jan van der Lee toont een paar
klemmen, die bij de jacht wor
den gebruikt. De beruchtste, de
zogenaamde 'leg-hold trap', heeft
hij ook in huis. Het kost veel
kracht om het apparaat op
scherp te zetten. Het dichtklap
pen is nauwelijks met het oog
waar te nemen.
Pelsdieren, die in deze klem
geraken, moeten veel lijden,
doordat de klap de poot meestal
verbrijzeld. De botten steken
soms door het vel. Het dier raakt
in paniek en probeert zich uit de
klem te vechten. Bepaalde mo
dellen van de 'leg-hold trap' heb
ben een speciale beugel die moet
voorkomen dat het dier zijn poot
afbijt.
Jan van der Lee: "Het duurt
soms dagen voordat de jager bij
de klem komt. Hij moet het dier
dan op afstand met een knuppel
dood slaan, omdat het beest vre
selijk agressief is, als het tenmin
ste nog niet van kou, honger of
uitputting is gestorven".
In de klemmen komen ook
miljoenen andere dieren die voor
de pelsjagers waardeloos zijn.
Die vogels, stekelvarkens en an-
Een pelsdier in de val
der gedierte worden dus wegge
gooid. 'Bij vergissing' gestorven.
Op het gebruik van deze klem
men is veel kritiek. Dat is niet te
gen dovemansoren gezegd. "Er
is nu een diervriendelijke klem",
zegt Van der Lee, "om de klem
zit een rubber rand. Daardoor
komt de klap minder hard aan,
wordt gezegd, en zou het lijden
minder zijn. Je blijft lachen".
Maar niet alleen worden klem
men gebruikt. Sommige pelsdie
ren sterven ook door de kogel.
Per jaar worden rond de vier mil
joen eekhoorns uit de bomen ge
schoten. De jagers zijn uit op de
staarten, die van het lichaam
worden gedraaid en naderhand
in jassen verwerkt.
Over de hele wereld is nog vol
doende vraag naar bont. In Ame
rika wordt veel bont gedragen,
terwijl in Japan en Hong-Kong
het dragen van een bontjas aan
zienlijk toeneemt. Met de handel
is veel geld gemoeid. Daardoor
zijn regeringen, als die van Cana
da waar 600 miljoen gulden aan
bont wordt omgezet, niet snel be
reid de jacht stop te zetten.
De acties tegen zeehonden-
jacht waren succesvol, doordat
het publiek de methoden van de
jagers onaanvaardbaar vond.
Vrijwel niemand durft nog zee
hondebont te dragen. De gehele
markt is ingestort. Van der Lee
hoopt dat dit ook zal gebeuren
met de andere bontsoorten, om
dat de jacht op die pelsdieren net
zo wreed is.
De woordvoerder van het Anti-
Bontcomité zegt dat de acties
daarom internationaal moeten
worden aangepakt. Er ontstaat
tussen de actiegroepen uit ver
schillende landen steeds meer
samenwerking en wordt voor
lichtingsmateriaal uitgewisseld.
Daarvoor heeft het Anti-Bontco
mité een speciale man aange
steld, die ook in het buitenland
gaat helpen om comités op te zet
ten.
Op 28 november is het Wereld
Anti-bontdag. Het is nog niet be
kend wat dan in Nederland gaat
gebeuren. Van der Lee: "Wat we
ook gaan doen, de boodschap zal
duidelijk zijn: bont is een over
bodige luxe. Er zijn goede en
zelfs betere vervangingsmoge
lijkheden. Als iedereen dat be
seft, hoeven niet zoveel dieren
worden gedood".
