Schanulleke staat nu op eigen benen
Jongerenwerk is nodig
achtergrond
kortweg
Grote sociale en maatschappelijke problemen
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1986
PAGINA 17
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 - 144941, toestel 242
Minister Brinkman gaat büurt-
aanslaan.
Donkere wolken hangen boven
het jongerenwerk. Eigenlijk een
beetje tegen de verwachting in
kreeg minister Brinkman (WVC)
vorige week van de Tweede Ka
mer het groene licht om fors te
korten op het sociaal-cultureel
werk. In plaats van 279 miljoen
krijgen de club- en buurthuizen
en jongerencentra het komende
jaar nog maar 153 miljoen gul
den. Die korting van 126 miljoen,
bijna de helft dus, betekent grote
financiële problemen voor het
buurt- en clubhuiswerk.
Toen minister Brinkman zijn
ingrijpende plan aankondigde,
zei bijna iedereen dat dit echt
niet kon. Behalve de VVD dan,
die wilde zelfs alle subsidies op
het sociaal-cultureel werk af
schaffen. Maar zelfs het CDA,
Brinkmans eigen partij, vond dat
Brinkmans plan te ver ging. Het
CDA wilde niet meer dan zo'n 60
miljoen korten op het sociaal-
culturele werk. De rest van de
geplande bezuinigingen wilde
het CDA dan uit een ander deel
van de WVC-begroting halen
(WVC omvat behalve welzijn ook
nog volksgezondheid en cul
tuur). De PvdA wilde helemaal
niets korten.
De afgelopen weken is overal
in het land gedemonstreerd te
gen Brinkmans plannen. Op het
Malieveld in Den Haag was ruim
een week geleden de laatste en
grootste demonstratie. Maar het
hielp niets. Vorige week praatte
de Tweede Kamer over de WVC-
begroting (alle plannen van
Brinkman bij elkaar). Iedereen
wachtte met spanning op de din
gen die het CDA had uitgedacht
om minder te bezuinigen op het
buurt- en clubhuiswerk.
Maar tevergeefs. Ze hadden
wel hun best gedaan, zeiden de
CDA-ers, maar het was niet ge
lukt om een ander bezuinigings
plan te maken. Het enige dat ze
hadden bedacht was om nog
eens ruim 30 miljoen gulden weg
te halen bij de bibliotheken.
Maar daar is de afgelopen jaren
al flink op gekort en het CDA
kre^g er dan ook weinig applaus
Brinkman smeedde het ijzer
toen het heet was en zei dat hij de
buurt- en clubhuizen dus toch
voor het volle bond zou aanslaan.
Het CDA ging daar toen zonder
al te veel gesputter mee akkoord.
Of Brinkman daarmee het so-e
ciaal-cultureel werk een
doodsklap geeft, zoals de buurt
en clubhuis- en jongerenwerkers
beweren, is nog de vraag. Van de
gemeenten, die ook een belang
rijk deel van het buurt- en jonge
renwerk betalen, hoeven ze
waarschijnlijk niet veel te ver
wachten. De gemeenten zijn
door het rijk de afgelopen jaren
ook al flink gekort en hebben
steeds minder geld. Ook voor het
club- en buurthuiswerk. Dat de
komende jaren menig club- en
buurthuis en jongerencentrum
(gedeeltelijk) dichtgaat, staat dan
ook wel buiten kijf. Een somber
vooruitzicht.
SJAAK SMAKMAN
Wiskunde
Als het aan de staatssecreta
ris van onderwijszaken, me
vrouw Ginjaar, ligt, moeten
meisjes in de naaste toekomst
op de middelbare school ver
plicht examen doen in één van
de zogenaamde exacte vakken.
Ze mogen dan een keuze maken
uit wiskunde of een natuurwe
tenschappelijk vak (scheikun
de, natuurkunde). Mevrouw
Ginjaar, zelf oud-scheikunde le
rares, vindt dat meisjes zichzelf
en de maatschappij te kort doen
door bovengenoemde vakken te
mijden. Het is niet duf of stom
om als meisje voor zo'n vak te
kiezen, is haar mening. Ze wil
de maatregel in het schooljaar
1988/89 doen ingaan.
Incest
Seksueel misbruik van kinde
ren en jongeren in het gezin en
de familiekring (dit noemt men
incest) blijkt veel vaker voor te
komen dan wordt gedacht. Vol
gens een studie van het Neder
lands Instituut voor Sociaal
Seksuologisch Onderzoek is het
aantal verzoeken om hulp in de
afgelopen drie jaar verdubbeld.
Bovendien denkt men dat ruim
de helft van de incest-slachtof-
fers uit angst of omdat men
geen vertrouwen heeft in de
hulpverleners helemaal geen
hulp zoekt. De incestueuze con
tacten doen zich meestal voor
tussen het tiende en veertiende
jaar.
Verpleegkundigen
Veel verpleegkundigen balen
van hun beroep. Dat komt niet
omdat ze hun beroep vervelend
vinden, maar omdat ze het
steeds drukker krijgen, slecht
worden betaald en van de bui
tenwereld weinig waardering
voor hun bezigheden ontvan
gen. Tweehonderd verpleeg
kundigen uit dertig ziekenhui
zen hebben meegewerkt aan een
enquete van de ambtenaren
bond Abva-Kabo. Volgens de
verpleegkundigen komen pa
tiënten door de toegenomen
drukte te kort, is het gevaar van
ongelukjes en vergissingen gro
ter geworden en is er al hele
maal geen tijd voor een soms
hoogst noodzakelijk geruststel
lend gesprek met een patiënt.
Zuid-Korea
In Zuid-Korea en met name in
de hoofdstad Seoel rommelt het
al jaren geducht. Veel mensen
en vooral studenten protesteren
regelmatig tegen de dictatoria
le regering, die geen oppositie
duldt en over het algemeen
braaf aan het handje van de
Verenigde Staten loopt. Vorige
week werd slag geleverd rond
de universiteit van Seoel, die
door duizenden protesterende
studenten bezet werd gehouden.
De regering zette maar liefst
8000 politiemannen in die met
behulp van traangas en water
kanonnen orde op zaken pro
beerden te stellen. Uiteindelijk
werden 1447 studenten in hech
tenis genomen. Vijftig personen
raakten gewond.
Belediging
Bondskanselier Kohl van
West-Duitsland heeft er een
handje van om de verkeerde
dingen op de verkeerde momen
ten te zeggen. Juist nu de Ameri
kaanse president Reagan en de
Sowjet-leider Gorbatsjov el
kaar niet zo lang geleden op IJs
land bij wapenbehcersingsge-
sprekken dichter naderden dan
ooit, vergelijkt hij tijdens een
vraaggesprek met het Ameri
kaanse blad Newsweek Gor
batsjov met een beruchte minis
ter uit het nazi-tijdperk, Goeb-
bels. De Russen zijn woedend.
Kohl wist niet veel beter te
doen dan de journalisten van
Newsweek te beschuldigen dat
ze zijn woorden verkeerd heb
ben overgebracht. Naaste mede
werkers van de bondskanselier
hadden de tekst van het inter
view echter vooraf gelezen en
goedgekeurd.
ik rnd<W ik fevereen hoeWel «n slecht? dokten
öoede pufecJiepper fan Wel m Goe</ m zijn
een sftófe nm... eisen povfemonnee ten
(o) zoYten...
dtó niet M.mhoe ie M ik d^roin om le
doet indoet is telanWcW® zw op
m W °P5ci"»l
13
nou
wi
n moet je <toi doen
M7een Goede Wtrkajol
Schanulleke in de dierentuin
heeft een beginoplage van
100.000 exemplaren en in elk
boek zit een gratis toegangskaart
tot een dierentuin voor een kind
tot 12 jaar. Dat is mooi meegeno
men, maar voorwaarde is wel dat
bij een bezoekje aan een van de
drie zoo's een betalende volwas
sene als begeleider meegaat.
Rond half november is het al
bum bij de Nederlandse boek
winkels en de dierentuinen ver
krijgbaar. Dat kaartje voor de
dierentuin is geldig tot 31 augus
tus 1987.
Het moet even van het hart
maar de naam Schanulleke bete
kent helemaal niks! Nu had Willy
Vandersteen wel ooit in zijn eer
ste stripboeken het poppetje
Schalulleke genoemd. In het
Vlaams, en dat betekent zoiets
als een 'klein dingetje', en is te
vens de naam van de groente
postelein. Maar o, jee. In het Ne
derlands ontstaat de associatie
met een doorgaans verborgen li
chaamsdeel en dat maakt zoiets
taboe voor de Nederlandse
markt. De mens wikt, het fatsoen
beschikt...
Zoals bekend tekent Paul
Geerts de albums van Willy Van-
dersteens Suske en Wiske. Ge
zien het takenpakket dat hij op
zijn schouders heeft genomen
werd hij door de maestro vorige
week niet zomaar 'zijn rechter
hand', maar zijn 'rechter arm' ge
noemd. Een waar compliment.
Deze maand horen we meer over
Vandersteen. Want bijna
persklaar is het derde deel van
de reeks De Geuzen, waarvan de
uitgave zeer binnenkort wordt
verwacht. Titel van de jongste af
levering: Flodderbes de Heks.
Mooi voor de schoen in Sin
terklaastijd.
Vrolijk
Eerst moet er echter nog gestu
deerd worden voor de kerst
vakantie begint en hoe je dat
moet doen leren ons de net 14-
jarige Stefan Tuerlinckx en zijn
oud-leraar Paul Maes in Jo, Joke
en Co. Een vrolijk gepresenteerd
stripverhaal met zowaar een ge
wichtige achtergrond: een zeke
re dr. Walter Jansen zorgde voor
de wetenschappelijke begelei
ding van het project.
Joke en haar vriendje Jo heb
ben een broertje dood aan stude
ren, maar het computerventje
OINK brengt een en ander in het
rechte spoor. De strip is zo is
de bedoeling de eerste van een
reeks, gericht op kinderen van 10
tot 14 jaar. De strip zou in de klas
kunnen worden gebruikt, waar
bij tevens een beknopte handlei
ding en werkbladen worden ge
voegd. 'Studeren, kun je leren',
is het Leitmotiv.
In Vlaanderen (er is nog alleen
een Nederlandstalige editie op
de markt) zijn 5000 scholen van
verschillende typen aangeschre
ven. Een dergelijke actie moet in
ons land volgen. Aangezien de
reeks door de educatieve afde
ling van de Standaard onder lei
ding van Annie Delqueue-Schoe-
maker wordt uitgebracht en niet
het normale stripcircuit volgt,
moet hiervoor een andere in deze
branché gespecialiseerde Neder
landse uitgever worden aange
trokken.
Eén ding heeft Stefan Tuer
linckx duidelijk gemaakt: hij is
een talentvol tekenaar, die het
best eens ver zou kunnen bren
gen.
Elf steden
De laatste twee Elfstedentoch
ten liggen ons nog allemaal vers
in het geheugen: wat een sportief
gebeuren. Voor de Standaard is
dit de aanleiding geweest om een
avontuur van Robert en Ber-
trand ook een populaire Van-
dersteen-strip te situeren tij
dens dit evenement. De tekenin
gen zijn van Ron van Riet, het
scenario is van de Belg van Frie
se afkomst Jacques Bakker, die
eerder teksten verzorgde voor
Bessy. Naast de Nederlandse uit
gave komt er ook één in het
Fries, verzorgd door Nico Noor
dermeers uitgeverij De Lijn in
Bayum. Voor de Friese vertaling
van De Alvestedetocht zorgde
Beart Oosterhaven uit Welsrijp.
Het boek verschijnt op 14 no
vember.
FRANS KEIJSPER
Jongerenwerkers Henry van Diest (links) en Bertil Winkelmolen: "Wie kritiek heeft op het jongerenwerk
kan altijd wel negatieve dingen ontdekken en die opblazenen de positieve verzwijgen", (foto wim Dijkman)
Minister Brinkman (WVC) wil flink snoeien op het sociaal-cultureel werk, dat ook
jongerencentra omvat (zie ook de rubriek Achtergrond). Jongerenwerker Henry van
Diest van het open jongerencenctrum Magnifiosi in Lisse schetst wat dat voor het
jongerenwerk betekent.
"Zoals iedereen weet heeft mi
nister Brinkman bekendge
maakt dat hij het mes wil zetten
in het sociaal-cultureel werk, dus
ook het jongerenwerk. Nu is het
nog zo dat van elke gulden voor
het jongerenwerk gemiddeld 40
cent van het rijk komt, en 60 cent
van de gemeenten. Wanneer
Brinkman dus de helft van zijn
aandeel in het jongerenwerk wil
bezuinigen vallen er gigantische
gaten. Die zijn, zoals het er nu
naar uitziet, nauwelijks door an
deren op te vangen. In veel ge
vallen betekent dat sluiting van
jongerencentra, buurthuizen en
ontslag van personeel.
Daar moeten we dus wel tegen
protesteren. Dit werk bestaat
niet 100 jaar om door één enkel
kabinet de grond in te worden
geboord. Het jongerenwerk is
van belang voor de maatschappij
waarin we nu leven. De maat
schappij heeft voor grote groe
pen jongeren immers nauwelijks
een toekomst te bieden,
Goed en betaald werk? Ja,
voor een enkeling.
Goede huisvesting? Van het
zelfde laken een pak.
Maar er zijn toch, sociale voor
zieningen voor jongeren? Inder
daad, maar die voorzieningen lo
pen elk jaar terug en blijven ach
ter bij de loonontwikkeling.
Wat doet het jongerenwerk?
Het jongerenwerk is er voor de
jongeren dié hét door al deze
maatregelen steeds zwaarder te
verduren hebben. En dat het hier
niet gaat om een kleine groep,
even een cijfer: 165.000 jongeren
tussen de 16 en 25 jaar bezoeken
instellingen voor jongerenwerk.
Wat daar voor en door de jonge
ren wordt georganiseerd is vaak
een bonte verzameling van akti-
viteiten.
En dat zijn meer dan alleen re
creatieve aktiviteiten. Geduren
de de laatste 10 jaar houdt het
jongerenwerk zich meer en meer
bezig met maatschappelijke pro
blemen van jongeren, zoals:
werkgelegenheid, emancipatie,
huisvesting, raéisme, vandalis
me en alcoholmisbruik. Uit
gangspunt van het werk is im
mers de maatschappelijke posi
tie van jongeren en de proble
men die daarmee samenhangen.
Oplossing
Dat het werk zich voordoet als
een bonte verzameling van akti
viteiten heeft onder meer te ma
ken met het feit, dat er voor één
probleem niet precies één oplos
sing is. Er zijn meerdere wegen
die naar Rome leiden. Daarom
zijn meerdere vormen mogelijk:
van het geven van cursussen en
het organiseren van werkgele
genheidsprojecten tot disco's en
popconcerten.
Daarnaast blijft het jongeren
centrum dé plaats waar jongeren
kunnen samenkomen. Een cen
trum voldoet aah de eisen van de
jongeren, zodat ze zich er thuis
kunnen voelen. Een plaats met
hun muziek, hun vrienden, hun
omgeving en hun drank. Het zou
erg naïef zijn het jongerenwerk
alleen op uiterlijkheden te beoor
delen. Iets dat met name bezuini
gingspolitici, die het werk willen
kraken, maar al te gauw doen.
Wie kritiek heeft op het jonge
renwerk met de bedoeling om er
op te bezuinigen, kan altijd wel
negatieve dingen ontdekken en
die opblazen, en de positieve ver
zwijgen. Het is immers vele ma
len moeilijker om mee te denken
in oplossingen voor maatschap
pelijke problemen die niet door
de jongeren zijn gemaakt.
Het jongerenwerk pretendeert
niet dat het jongeren oplossin
gen kan bieden voor strukturele
maatschappelijke problemen zo
als werkloosheid. Maar het pro
beert wel om samen met jonge
ren de effekten van die proble
men -tegen te gaan. Het maat
schappelijk belang van dit werk
wint soms tegen de verdrukking
in terrein. Veel gemeentebe
stuurders erkennen het werk
meer en meer. Dat de rijksover
heid nu via deze onevenredig
grote bezuinigingen het jonge
renwerk de nekslag geeft, is ont
moedigend en onterecht. Het
geeft tevens blijk van een korte-
termijnvisie met oogkleppen op.
Zo'n visie moet bestreden wor
den".
De Standaard Uitgeverij in Ant
werpen had vorige week in de
sinjorenstad wel een heel bijzon
dere presentatie. Van de inmid
dels op leeftijd gekomen Willy
Vandersteen bracht zij de pri
meur van een nieuwe serie:
Schanulleke. En van wellicht
Vlaanderens jongste stripteke
naar, de 14-jarige Stefan Tuer
linckx, het album Jo, Joke en Co
Studerpn Dffft...
De lokatie, de Marmerenzaal in
de Antwerpse Zoo was heel be
wust gekozen. Want er werden
van Schanulleke twee avonturen
tegelijk ten doop gehouden. Het
eerste verhaal heet Eiko, de wijze
boom, het tweede Schanulleke
in de dierentuin. Beide avontu
ren staan in het teken van de lief
de voor de natuur en daarmee is
het karakter van de toekomstige
Schanullekes getekend. Een
(voorlees)verhaal echt voor klei
ne kinderen in een combinatie
van strips en 'gewone' tekenin
gen met 'normale' tekst erbij.
Twee vliegen in één klap dus.
Schanulleke, het lappenpopje
van Wiske, speelde in de reeks
van Suske en Wiske een onder
geschikte rol en is nu dus tot
hoofdpersoon gepromoveerd.
Het poppetje staat op eigen be
nen. Het heeft ook al een vriend
je: het sympathieke clowntje
Duddul. Juist doordat de dieren
wereld het decor van de nieuwe
Schanulleke, het lappenpopje uit de strip Suske en Wiske, is in een nieuwe stripserie tot hoofdpersoon
gepromoveerd. De avonturen spelen zich af tegen het decor van de dierenwereld. (foto gpd>
serie is, spelen drie bekende die- maar ook Diergaarde Blij dorp in
rentuinen op het gegeven in. De Rotterdam en Artis in Amster-
al genoemde Antwerpse Zoo, dam.