lip
ÏS3
Schaken
Dammen
Bridge
KLASSIEK
Mahler met het
hele lichaam
Ritmische
'Bolero'
Stijlgevoel
en charme
Maatgevende
uitvoeringen
Mozart met
schep suiker
Rota werkt
verrassend
KRYPTOGRAM
OPLOSSING
sas aaaQ
ZATERDAG 11 OKTOBER 1986
EXTRA
PAGINA 31
Bijdragen: Paul Korenhol
Leonard Bernstein
Mahler: Symfonie nr. 9. Concertge
bouworkest o.l.v. Leonard Bern
stein. DG 419 208-1 (2 Ip's), 419 208-2
<2 cd's), 419 208-4 (2 mc's).
Een uitgave waarnaar velen reik
halzend zullen hebben uitgezien.
De opening van het Holland Fes
tival 1985 door het Concertge
bouworkest onder Leonard
Bernstein met de Negende Sum-
fonie van Mahler bleek een van
de grootste muzikale evenemen
ten van de afgelopen jaren, en
dat terwijl Amsterdam op het ge
bied van Mahler-vertolkingen
toch wel het een en ander ge
wend is. Letterlijk met zijn hele
lichaam dirigerend wist Bern
stein het onderste naar boven te
halen uit een orkest, dat op die
gedenkwaardige avond zichzelf
leek te overtreffen. Het schijnt
dat sommigen zich hebben geër
gerd aan de theatrale aanpak van
de uitbundige Amerikaan, die
ook doorwerkte in een extraver
te vertolking met grootse clima
xen, vulkaanuitbarstingen van
klank die door brede tempi wer
den gedragen, maar ook verstil
de momenten waarin de emotio
nele spanning bijna ondraaglijk
leek te worden.
Onvergetelijk blijft voor mij
dat moment in het laatste deel,
toen Bernstein zijn stokje in
twee handen nam en met een
langzame beweging die ergens
bij zijn voeten begon en hoog bo
ven zijn hoofd eindigde, de over-
weldigendste climax uit het or
kest wist te trekken die ik ooit in
een concertzaal gehoord heb. De
bandopname van dat concert
heb ik ruim een jaar gekoesterd,
maar de DG-uitgave steekt daar
met kop en schouders bovenuit:
schitterend van klank en met een
enorme helderheid en diepte
werking. De absoluut ruisloze
'cd's die soms een zacht kuchje
van het publiek laten horen,
brengen bovendien de sfeer van
het Concertgebouw bijna tast
baar in de huiskamer. Het aan
grijpendste moment blijft echter
het adagissimo aan het slot. In
het Concertgebouw volgde daar
op een eindeloze stilte, die het bij
deze uitgave makkelijk maakte
het applaus weg te snijden. Voor
één keer vind ik dat niet jammer.
dig effectwerk. In die discipline
en de dosering van effecten ligt
dikwijls echter de grote kracht
van Abbado en zo weet hij ook
hier tot uitgebalanceerde vertol
kingen te komen, die in hoge ma
te profiteren van het tot in de
kleinste details verzorgde orkest-
spel en een geraffineerde opna
me. Dat komt echter nog meer
tot uiting in 'Ma Mère l'Oye' en in
de 'Pavane', twee werken waarin
de Italiaanse dirigent merkbaar
ook zijn gevoel voor lyriek kan
ontplooien.
Claudio Abbado
Ravel: Bolero, Rapsodie Espagnole,
Ma Mère l'Oye, Pavane pour une In
fante défunte. London Symphony
Orchestra o.l.v. Claudio Abbado. DG
415 972-1 (lp), 415 972-2 (cd).
Een goed idee om een geheel aan
het populaire werk van Ravel ge
wijde plaat nu eens niet op te
vullen met zowel de 'Bolero' als
'La Valse'. Met alle respect voor
deze twee composities moeten
we toch constateren dat ze bij
veelvuldige beluistering eerder
zullen gaan vervelen dan de
'Rapsodie Espagnole' en zeker
het ballet 'Ma Mère l'Oye' die wel
allebei op deze plaat te vinden
zijn. Aan de andere kant blijft
zo'n 'Bolero' toch fascinerend
van instrumentatie en bij elke
nieuwe uitvoering is het weer in
teressant de opbouw te volgen.
Bij Abbado ligt het accent
sterk op het ritme en blijft de cli
max altijd gedisciplineerd, alsof
de dirigent bang is voor overda-
Kathleen Battle.
Kathleen Battle
Mozart: Aria's (incl. het motet 'Ex-
sultate, jubilate'). Kathleen Battle
(sopraan) met het Royal Philharmo
nic Orchestra o.l.v. Andre Previn.
EMI 067-2704061 (Ip). CDC 7473552
(cd).
Salzburg Recital. Liederen en
aria's van Puree», Handel, Mendels
sohn, Rich. Strauss, Mozart en Fau-
ré, spirituals. Kathleen Battle (so-
De jonge Amerikaanse sopraan
Kathleen Battle excelleerde tot
nu toe vooral in het theater. Door
haar zilveren timbre en haar le
vendige spel werden haar Blond-
chen ('Entführung'), haar Despi-
na ('Cosi fan tutte') en haar Su
sanna ('Le nozze di Figaro') een
feest voor oog en oor. Gelijktij
dig verschenen nu op EMI een
plaat met Mozart-aria's en op DG
een live-opname van een recital,
waarbij zij wordt begeleid door
de dirigent James Levine, met
wie zjj al sinds 1973 regelmatig
optreedt.
Men kan zich afvragen of de
grote concertaria's van Mozart
niet beter tot hun recht komen in
handen van sopranen met een
warmer timbre, maar aan de an
dere kant weet Kathleen Battle
zoveel stijlgevoel, begrip en
vooral charme in haar voor
dracht te leggen, dat het resul
taat beslist de aandacht waard is
en ondanks enkele oneffenheden
in de hoogte menigeen voor een
aangename verrassing zal plaat-
S(Het recital dat zij in 1984 tij
dens de Salzburger Festspiele
verzorgde, doet aanvankelijk
eveneens veronderstellen dat
een rijper sopraangeluid hier
meer op zijn plaats zou zijn, maar
al tijdens de tweede titel, 'Music
for a While' van Purcell, blijkt
dat de zangeres wel degelijk
weet waarmee zij bezig is. 'O Had
I Jubal's Lyre' van Handel is
adembenemend, de liederen van
Mendelssohn, Strauss, Mozart en
Fauré munten uit door een zeld
zame combinatie van muzikali
teit met een schijnbare naïveteit,
en de vier spirituals aan het slot
vormen een deels ingetogen,
deels uitbundig slot van een op
merkelijk recital. Kathleen Batt
le is een zangeres om in de gaten
te houden.
Radu Lupu
Mozart: Kwintet in Es, KV 452 -
Beethoven: Kwintet in Es, op. 16.
Radu Lupu (piano), Han de Vries (ho
bo), George Pieterson (klarinet), Vi
cente Zarzo (hoorn), Brian Pollard
(fagot). Decca 414 291-1 (lp), 414 291-2
(cd).
De pianist Radu Lupu heeft on
langs een Edison behaald met
een plaat die hij samen met zijn
collega Murray Perahia opnam,
maar over het algemeen blijft hij
onverdiend enigszins in diens
schaduw. Daarom is het prettig
een plaat te kunnen signaleren,
die het meesterschap van Lupu
ondubbelzinnig op de voorgrond
plaatst. De twee grote kwintetten
voor piano en blazers van Mozart
en Beethoven krijgen hier uit
voeringen, die zowel muzikaal
als technisch vlekkeloos gereali
seerd zijn en die voor de toe
komst als maatgevend mogen
worden gesteld. Het spel van Lu
pu valt op doordat virtuositeit en
frasering altijd in dienst lijken te
staan van de grote lijnen, maar
het zou oneerlijk zijn de pianist
alleen alle eer te gunnen.
Het aandeel van De Vries, Pie
terson, Zarzo en Pollard staat op
het hoogste internationale ni
veau en het stemt tot vreugde dat
het mogelijk is musici van deze
klasse uit de gelederen van het
Concertgebouworkest te halen.
De opnamen werden gemaakt in
de Kleine Zaal van het Concert
gebouw en ook dat is een reden
om trots op te zijn, want er zijn
weinig plaatopnamen uit de af
gelopen jaren waarbij in balans,
warmte, spreiding en helderheid
een dergelijke graad van perfec
tie werd bereikt.
Jaap van Zweden
Ode aan Amadeus - deel 2. Jaap van
Zweden (viool), Han de Vries (hobo),
Anneke de Vries (fluit), Louis van
Dijk (piano), het Concertgebouw Ka
merorkest o.l.v. Jaap van Zweden.
Philips 830 373-1 (lp), 830 373-2 (cd),
830 373-4 (mc).
In het kielzog van de film en op
basis van succesvolle concerten
produceerde Philips vorig jaar
de plaat 'Ode aan Amadeus',
waarop hoofdrollen waren toebe
deeld aan Jaap van Zweden en
fluitiste Berdien Stenberg. Op
deze tweede plaat horen we
naast Van Zweden de hoboïst
Han de Vries en de jonge fluitiste
Anneke de Vries (geen familie).
Er is een wijziging in de opzet
doordat werd afgezien van een
langer werk als een compleet
vioolconcert.
Nieuw is trouwens ook, dat ar
rangeur Harry van Hoof als twee
de dirigent optreedt, waardoor
enkele bezwaren tegen de voor
Van Zweden nog ongewone
combinatie van vioolspel en diri
geren konden worden ondervan
gen. Ook nu heeft Louis van Dijk
weer een makkelijk in het ge
hoor liggend stukje geschreven
('Allegro vivace') en door de vier
solisten is dat met veel verve op
de plaat gezet. De andere negen
werkjes zijn allemaal van Mozart
zelf, maar in arrangementen van
Van Hoof en/of Van Dijk en daar
over ben ik niet altijd enthou
siast. Het arrangeren van Mozart
staat gelijk met het verdunnen
van wijn, waarbij ik bovendien
het gevoel kreeg, dat er ook nog
een flinke schep suiker door
werd gedaan. Er wordt knap en
met duidelijk enthousiasme ge
musiceerd, maar mij is de echte
Mozart toch liever.
I Musici
Respighi: Antiche Danze ed Arie per
liuto. Barber: Adagio for Strings, op.
11. Rota: Concerto per archi. Elgar:
Serenade for Strings in e, op. 20. I
Musici. Philips 416 356-1 (lp), 416 356-
2 (cd). 416 356-4 (mc).
Deze 'Meevaller van de maand'
(alleen wat betreft plaat en musi-
cassette) is vooral bestemd voor
diegenen, die na alle Vivaldi's en
Mozarts eens een ander geluid
van I Musici willen horen. Een
plaat met uitsluitend werken uit
de twintigste eeuw zal misschien
even verbazing wekken, maar de
speltraditie van dit ensemble
staat natuurlijk wel garant voor
muziek met een sterk melodisch
karakter. Dat geldt voor het be
faamde 'Adagio' van Barber,
maar ook voor de 'Serenade' van
Elgar en de derde suite uit de
'Antiche Danze ed Arie' van Res
pighi.
De grote verassing van deze
plaat is echter het in 1964/65 spe
ciaal voor I Musici gecomponeer
de 'Concerto per archi' van Nino
Rota, de man die behalve enkele
theaterwerken ook o.a. de film
muziek voor Fellini's 'La Strada'
(later omgewerkt tot het gelijk
namige ballet) op zijn naam heeft
staan. Vooral in die muziek be
wijzen de leden van I Musici dat
zij van meer markten dan alleen
de 18de-eeuwse thuis zijn, maar
daaraan dient toegevoegd dat het
tweede deel van Rota's concert,
een scherzo dat sterk op 'La Stra
da' lijkt terug te grijpen, ook al
les in zich heeft om een 'hit' te
worden.
Jaap van Zweden, Anneke de Vries en Han de Vries.
Horizontaal: 3. Tot het uiter
ste zal ik voor een vreemde
heerser zijn, tot ik er dood bij
neerval. 8. Misschien hebt u
er wat aan, verkeerde pijn,
die geef ik door. 9. Kippenpa
leis op de Veluwe. 11. Daarin
verstaan we elkaar... 12.
terwijl in Noord-Holland de
verf gebogen is. 16. Hij
schuift behoorlijk veel op de
lange baan. 17. Wat is het
weer mooi, maar grillig... en
duur... 19. Die geeft me toch
een straal. 21. Iedereen is met
R voor de straten, overal. 22.
Een leuk winkeltje, oor
spronkelijk uit Londen. 23.
Levendigheid op het toilet?
Verticaal: 1Als je niet voor
deze in Amerika bent, staat
het wel tegenover elkaar. 2.
Fruitziekte waar een paard
immuun voor is. 4. Waar ge
beurd. 5. Reclameadviseurs?
6. Zit vast om u als u erg
koud bent... 7. terwijl er
hier een gezwel in u zit, vol
gens de bol. 10. Instantie die
Q HEKS
na miai
nijverheid op de plank heeft
staan. 13. Een schaap op de
kop, ja op de kop van een in
sect, dat is me een dier. 14. U
op 't water met uw gezeur. 15.
Pijn beneden in je lichaam,
zo ben je overwonnen. 17.
Het is een handeling om er
deze in het oog te krijgen. 18.
Dit zal het op aarde wel altijd
blijven. 20. Dat zit goed, het
lijkt of het je neus uitkomt.
De prijs van ƒ25,- werd toege
kend aan G.P. Leliveld-Brouwer,
Dorpsstraat 50, 2445 AN Aarlan-
derveen.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen onder vermelding
van 'Puzzel' voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
De match Karpov-Kasparov is
toch in een anti-climax geëin
digd Vooral het buitengewoon
flauwe spelletje van Karpov om
in een totale remisestelling af te
breken in de laatste partij,om
zich zodoende een ovatie voor
Kasparov te besparen, was stui
tend. Kasparov heeft dus toch op
tyd zijn evenwicht hervonden en
alsnog de match in zijn voordeel
beslist. Dat is voor de schaakwe
reld op zich waarschijnlijk een
goede zaakDe positie van de Fi-
de-president Campomanes, niet
bepaald een integer persoon, is
hierdoor aan het wankelen ge
bracht. Of dit voldoende is om
zijn herverkiezing te voorkomen
zal binnenkort blijken tijdens de
Fide-vergadering in Dubai. Als
het aan Kasparov ligt zal hij moe
ten vertrekken maar de makke
lijk te manipuleren vertegen
woordigers van de ontwikke
lingslanden zouden wel eens op
de hand van Campomanes kun
nen zijn.
O
De laatste tijd wordt dammin-
nend Nederland overspoeld met
kleine toernooien, waarbij of de
spelers worden uitgenodigd, of
ieder kan meedoen via een open
inschrijving.
Een zeer positieve ontwikke
ling voor de damsport in Neder
land. Helaas zijn echter de echt
grote toernooien, die ook voor
het grote publiek interessant
zijn, zoals het Suikertoernooi en
het K.S.H. toernooi verdwenen.
Het profdammen zoals het scha
ken kent komt daardoor nooit
van de grond.
Een greep uit de grote bak met
kleine toernooien: Rabenhaubt-
toernooi, Rondje Goffert, Nie-
land toernooi, Paastoernooi,
M.N.P. toernooi en zo kan ik nog
wel een tijdje doorgaan.
Uit al deze toernooien heb ik
een partij gelicht, die gespeeld is
in het tweede Nieland toernooi
en gaat tussen twee "groten" van
vroeger.
Geert van Dijk-Wim de Jong.
1. 32-28 18-22 2. 37-32 12-18 3.
41-37 7-12 4. 46-41 1-7 5. 31-26 19-
23 6.28x19 14x23 7.32-28 23x32 8.
37x28 16-21 9. 41-37 21-27 10. 28-
23 18x29 11. 34x23 10-14 12. 37-31.
De beste Nederlandse prestaties
tijdens het WK werden zonder
twijfel geleverd door André Mul
der en Max Rebattu, die 6e wer
den in het open toernooi en Jet
Pasman en Anneke Simons die
4e werden bij de dames.
André Mulder en Max Rebattu
speelden constant boven het ge
middelde, maar in de voorlaatste
finalezitting sloeg de man met de
hamer toe. 'Ik kon geen aas meer
van een heer onderscheiden', zei
André Mulder. Diepe kringen
onder zijn ogen bewezen hoe
moe hij was. Met 45% zakten
Mulder-Rebattu weg in de anoni
miteit, maar een geweldige eind
sprint bracht ze terug by de top.
In de laatste ronde boekten ze
een leuk succesje tegen titelhou
ders Stansby-Martel.
V9
9HVB8
OH V983
64
A83 N H 10 7 6 4
<3A 10 6 5 w n C?32
OIO 7 54 W_,U OB6
10 3 Z ♦HB52
B52
C> 974
O A2
A V987
Noord, niemand. Noord ópen-
de 1 Ha, zuid 2 KI, noord 2 Ru,
zuid 2 SA, rondgepast. Het bie
den is minder echt dan het lijkt.
Zuids 2 KI is een soort afwacht-
bod en noords 2 Ru toont precies
een vierkaart harten en zegt dus
IN DE SERIE beroemde perso
nen heeft Frankrijk op 5 mei een
zegel van 1,80 franc gewijd aan
Jean-Baptiste Marie Vianney
(1786-1859), die in 1925 door paus
Pius XI heilig werd verklaard.
Op de zegel een portret van de
heilige en het kerkje van Ars.
De Federatie van Franse post
zegelverenigingen heeft dit jaar
haar nationaal congres in Nancy
gehouden. Zoals gebruikelijk is
naar aanleiding daarvan ook een
zegel verschenen (20 mei), die
een beeld geeft van de congres-
stad. De zegel van 2,20 franc
toont de Poort de la Craffe.
Van 24 september tot en met 5
oktober werden in diverse ste
den in Frankrijk de WK-volley-
bal heren gehouden. Op 26 mei
werd reeds een 2,20 fr.-zegel (met
spelmoment) aan dit evenement
gewijd.
De toeristische serie werd op 9
juni uitgebreid met een 2,50 fr.-
zegel met daarop beeldhouwwer
ken uit het klooster Notre-Dame-
en Vaux, Marne. Een week later
(16 juni) volgde weer een toeristi
sche zegel. Nu in de waarde van
2,00 franc met daarop een prach-
O
(nog) niets omtrent de ruiten.
Martel startte niet met schoppen,
maar met ruiten en dat bleek fa
taal. Zuid nam wests boer met
het aas en speelde harten, voor
de heer, gevolgd door Ha V voor
het aas. (André Mulder speelde
zelf de 9 bij). Martel speelde vlot
een harten terug, maar zuid liet
zich niet in de luren leggen. Hij
legde de 8 en maakte, aldus de
eerste extra slag. Ha B werd ge
volgd door de klaversnit en Ru 2.
West legde klein en zuid, na enig
nadenken, op tafel de 9. Het is
tenslotte paren en wie dit soort
kansjes op overslagen niet mee
neemt, scoort niet hoog. Mulders
beslissing bleek prima en de uit
eindelijke 10 slagen leverden een
lekkere score op.
A B 10 5 4
9AH9642
OIO
7
V863 N *0972
8 W 0 All s
OHV9873 - OB5
V10
door
Rinie Kuijf
Een ander fenomeen in de
schaakwereld is Viktor Kortsnoj.
Afgelopen zondag j.l. gaf hij weer
eens zijn mening over Karpov
Hij ging deze keer zelfs zo ver dat
hij een oogaandoening die hij op
dit moment heeft wijtte aan de
'straling' die de Russen tijdens de
match in Baguio tussen hem en
Karpov gebruikt zouden heb-
ben.Deze op zich aardige man
draaft in zijn afkeer van alles wat
Sowjet autoriteit is af en toe flink
door.
De match werd door Kasparov
in de tweëentwintigste partij als
volgt beslist: Diagram na 40..td2.
a b c d e f g
li. IS
Kasparov gaf met wit de enig
winnende zet af 41 pe5-d7!. De
inleiding tot een beslissende ko-
ningsaanval. Er volgde 41..txd4
42 pfB Kh6 43 tb4! de pointe, wit
moet Df4 met dameruil vermij
den. 43...tc4 ,na 43...txb4 44axb4
d3 wint 45 Dd6 eenvoudig. 44.tx-
c4 dxc4 45 Dd6 c3 46 Dd4 en
zwart moest opgeven daar een
dodelijk schaak op de diagonaal-
cl-h6 niet te verhinderen is.
door
Hans Vermin
Een geheel nieuwe zet in deze
opening 13-18 13. 39-34 18x29 14.
34x23 20-24 15.40-34 14-20 16. 34-
29 9-13 17. 43-39 13-18 18. 48-43
4-10. Deze "scheve" zet zorgt er
voor dat wit op zyn rechter vleu
gel niet verder komt: na 45-40
zyn zowel 40-34 als 39-34 verbo
den. 18. 48-43 had daarom wel
licht beter vervangen kunnen
worden met 45-40 en 39-34. 19.
42-37 11-16 20.45-40 7-11 21.50-45
16-21. De naam Wim de Jong is
voor my verbonden met het nu
ontstane partie Bonnard, omdat
er geen speler is die vaker dit
spelsysteem op het bord heeft
gehad als hij. In plaats van partie
Bonnard zou partie De Jong
geenszins misstaan. 22. 37-32 20-
25 23.29x2015x24 24.32-2818x29
25. 39-34 10-15 26. 34x23 5-10 27.
47-42 3-9 28. 43-39 9-13 29. 49-43
13-18 30.39-34 18x29 31.34x2315-
20 32.40-34 10-15 33.34-29 8-13 34.
45-40 25-30 35. 23-19 2-8. De wild
west is compleet. 36. 29-23 20-25
37. 44-39 13-18 38. 19-14 18x29 39.
40-34 29x40 40. 35x44 8-13 41. 28-
23 22-28 42. 31x22 28x10 43. 44-40
17x28 44. 26x19 24x13 45. 33x22
10-14 46. 36-31 30-35 47. 22-18 35-
x33 48.18x20 25x14 49. 38x29 14-
19 50. 31-27 11-17 51. 43-39 19-24
52. 29x20 15x24 en de spelers
kwamen remise overeen. Als u
dit weekend toevallig niets te
doen heeft, dan kan ik u aanbe
velen om deze partj te analyse
ren. U zult zeker voor beide spe
lers een winst kunnen vinden.
door
Ton Schipperheyn
w o
Z +AHB95
Chris Niemeijer en Eddy Roos-
nek speelden alleen het viertal-
lentoernooi. Tijdens de bijna 400
spellen die bij dat evenement
werden afgewerkt, verslechterde
de verstandhouding dusdanig
dat besloten werd het parentoer-
nooi maar niet te spelen. In de
wedstrijd tegen Pakistan, de la
tere finalist, zorgde Niemeijer
voor een stunt die het gesprek
van de dag werd.
Oost, NZ kwetsbaar. Oost
opende 1 KI, zuid 1 Ha, west 1
Sch. Noord zat de beroemde Pa
kistaanse sterspeler Zia, die het
bieden tot nu toe met enige ver
bazing had aangehoord. Hij pas
te oost 2 Sch, zuid pas, west 3
Ru. Zia paste opnieuw waar
op oost 4 Ha bood, een splinter-
bod dat de schoppenmanche
vaststelt en sleminteresse
toont. West maakte de bieding af
met 4 Sch en toen kwam noord -
eindelijk - tot leven. Hy bood 4
SA, azen vragen. Zuid toonde
wat verbaasd één aas en moet be
paald zijn geschrokken toen
noord 6 Ha bood. Niemeijer als
west evenwel geloofde niet dat
Zia vrijwillig, kwetsbaar, op hol
was geslagen en hij besloot te
redden: 7 Ru. Een solo-actie die
bar goed uitpakte. Zia doubleer-
2 de en startte met KI 7." West nam
in de hand en speelde Ru H, voor
het aas. Zuid .wist het nu ook al
lemaal niet meer en speelde kla
veren terug. Dat hield de schade
beperkt tot twee down en dikke
winst, want aan de andere tafel
hadden Tammens-Kirchhoff 5
Ha geredoubleerd met een over
slag gemaakt.
door
Hero Wit
tig beeld van het kasteel van Lo
ches.
Op 26 juni werd weer een al
lang lopende serie uitgebreid en
wel de kunstserie. Deze keer
wordt op een groot formaatzegel
van 5,00 franc een eigentijds
werk verbeeld: "Virginia" van
Alberto Magnelli (1888-1971).
Het 100-jarig bestaan van het
Vrijheidsbeeld voor New York is
gevierd met een dubbeluitgifte.
Zowel Frankrijk (7 juli, 2,20
franc) als de Verenigde Staten (4
juli, 22 dollarcent) kwam met een
zegel met hetzelfde beeld: het
hoofd van la Liberté.
Eveneens op 7 juli nog eens
twee aanvullingen op de toeristi
sche reeks: een lang formaatze
gel (76 bij 22 mm) van 3,90 franc
met daarop een deel van het 12e
eeuwse plaatsje Bastide de Mon-
pazier (Dordogne) en een 1,80 fr.-
zegel met Filitosa, een prehistori
sche vindplaats op Corsica.
Op 8 augustus was het 200 jaar
geleden dat Jacques Balmat
(1762-1834) en Michel Gabriel
Piccard (1757-1827) voor de
ste keer de top van de Mont
Blanc bereikten. Dit feit werd op
11 augustus gememoreerd met
de uitgifte van een 2,00 fr.-zegel
die beide bergbeklimmers toont;
op de achtergrond de Mont
Blanc.
Dan verscheen op 8 september
de in de vorige rubriek bespro
ken 3,00 fr.-zegel met Maupertuis
en La Condamine, de beide wis
kundigen die er 250 jaar geleden
op uitgestuurd werden om aan te
tonen dat de polen zyn afgeplat.
LIECHTENSTEIN heeft het
by de emissies van 9 september
in puur natuur gezocht Twee
(weer) fraaie series vragen aan
dacht voor "vruchten van het
land" en dieren, waarop jacht
mag worden gemaakt. Op de
veldgewassen-serie: 50 rappen,
witte kool en (water)knollen; 80
rappen, rode kool en 90 rappen,
aardappelen, knoflook en uien.
De "jachf'-zegels tonen: 35 rp.,
een reebok in het Ruggeller Riet;
50 rp., twee wintergemsen aan de
Rappenstein en 1,70 fr., een hert
in de Lawena.