Wie krijgt de 22ste
Brisbane: zomer in de winter
Parijs: zo goed als kansloos
Barcelona: de grote favoriet
Birmingham: de boycot dreigt
Belgrado: de sobere kandidaat
ZATERDAG 11 OKTOBER 1986
EXTRA
PAGINA 27
Behalve Amsterdam zijn nog vijf steden in de race voor de
Olympische Zomerspelen van 1992: Barcelona, Brisbane,
Birmingham, Belgrado en Parijs. Op vrijdag 17 oktober valt in
Lausanne de beslissing. Dan zullen de 88 leden van het
Internatonaal Olympisch Comité (IOC), afkomstig uit 60 landen,
na een geheime stemra ing hun voorkeur aan de wereld prijs
geven. Die stemming heeft Iets weg van een pauskeuze. Zolang een
kandidaat geen ruime meerderheid krijgt, wordt er opnieuw
gestemd waarbij telkens de stad afvalt die in de ronde ervóór als
laatste eindigde. Op deze pagina korte karakteristieken van de
vijf kandidaten die naast Amsterdam in de race zijn.
Het Britse Lagerhuislid Denis Ho
well ontstak deze zomer in grote
woede, toen premier Thatcher vol
hardde in haar afwijzing van de eis
van een aantal Gemenebestlanden
om economische sancties tegen
Zuid-Afrika te treffen.
Als socialist is hij geen vriend van de
conservatieve premier. Evenmin als
voorzitter van het comité 'Olympische
Spelen Birmingham 1992'. De vrees van
Howell dat de Britse politiek de toch al
niet hoog aangeslagen kansen van Bir
mingham op de organisatie van de Spe-
j len in 1992 tot een minimum beperkt, is
niet ongegrond. De Gemenebest Spelen
I in het Schotse Edinburgh werden van
wege de hardnekkige houding van That
cher door 30 van de 58 landen geboycot.
En diezelfde landen hebben aangekon
digd de nominatie van Birmingham niet
te zullen steunen, als Thatcher haar poli
tiek niet wijzigt.
Negeren
Het Internationaal Olympisch Comité
I heeft zo langzamerhand meer dan ge
noeg van kandidaatsteden die door een
boycot kunnen worden bedreigd. Sinds
de Spelen van Montreal (1976), Moskou
(1980) en Los Angeles (1984) door boy
cotacties zijn getroffen, heeft Lausanne
alleen nog maar behoefte aan plaatsen
die daarvan zeker gevrijwaard zijn.
Howell heeft zich tijdens de tien dagen
j durende Gemenebest Spelen het vuur
uit de sloffen gelopen om de in groten
getale aanwezige IOC-leden ervan te
overtuigen dat de politieke problemen
van vandaag in 1992, onder een andere
regering, geen rol meer zullen spelen.
Tegelijkertijd bespeelde hij de aanwezi
ge wereldpers door op persconferenties
de boycot te negeren en de kwaliteiten
van Birmingham hoog aan te prijzen.
Inderdaad heeft Birmingham enkele
sterke punten, vooral op het gebied van
de huisvesting. In het Nationale Ten
toonstellingscentrum kunnen negen
olympische sporten onder één dak wor
den ondergebracht. Bovendien is daar
ruimte voor zo'n 140.000 toeschouwers.
Het nieuwe stadion en het olympisch
dorp zijn naast de hal gepland, waardoor
de meeste olympische accommodaties
op loopafstand van elkaar komen te lig-
j gen.
j Fiasco
Hoewel de Gemenebest Spelen in
I Edinburgh een fiasco werden, menen de
I Britten dat het 2financiële plaatje' van
Birmingham veelbelovend is. De kosten
van de Spelen bedragen 1,8 miljard gul
den en aan inkomsten wordt een bedrag
van 2,5 miljard gulden verwacht. De
winst zal worden verdeeld tussen het
IOC, Birmingham en de ontwikkelings
landen. Bovendien zullen de Spelen een
positief effect hebben op de lokale eco-
Het ziet er echter naar uit dat de nega-
1 tieve aspecten de positieve zullen over
treffen. Naast de mislukking van Edin-
Het enige dat de Catalanen ervan
weerhoudt om naar buiten al abso
lute zekerheid te tonen over de toe
wijzing van de Olympische Spelen
van 1992 aan Barcelona op 17 okto
ber, is de enorme teleurstelling die
Japan te slikken kreeg bij de beslis
sing van het IOC over de Spelen van
1988.
Bij de presentatiecampagne twijfelde
destijds bijna niemand er meer aan
dat het Japanse Nagoya met de eer van
de Zomerspelen van 1988 zou gaan strij
ken. Immers, het Koreaanse Seoel werd
om allerlei redenen niet al te serieus ge
nomen als concurrent van Nagoya.
Maar de zelfverzekerdheid van de Ja
panners plus een slimmigheidje van de
organisatoren van Seoel, die alle leden
van het IOC twee vliegtickets toestuur
den die men kon verzilveren als ze niet
werden gebruikt, deed de balans op het
laatste moment toch ten gunste van
Seoel doorslaan. Van die les hebben de
Catalanen geleerd. Vandaar dat er geen
enkel zweempje van triomf bij de Catala
nen te bespeuren valt totdat de voorzit
ter van het Internationale Olympische
Comité, Juan Antonio Samaranch, op 17
oktober om precies 13.30 uur de defini
tieve beslissing bekend zal maken.
Maar afgaande op de reacties in de in-
i ternationale pers moet er min of meer
een ramp gebeuren, wil Barcelona vrij-
dag niet de nominatie verwerven om de
spelen van 1992 te mogen organiseren.
Newsweek, het Franse sportblad l'Equi-
pe alsook de invloedrijke Wall Street
Journal in een reportage van maar liefst
acht pagina's, zijn het er allemaal roe
rend over eens dat Barcelona het beste
veldwerk heeft verricht om de 89 leden
van het IOC te bewerken en met zijn tien
argumenten, die net zo overtuigend zijn
als de Tien Geboden, huizeniïöog favo
riet is.
Want naast het feit dat Barcelona voor
de vierde keer de organisatie van de Zo
merspelen claimt, kan geen enkele kan
didaat bogen op zo'n massale steun van
de lokale en regionale bevolking. In am
per vijf maanden tijd meldden zich meer
dan 60.000 vrijwilligers, die bereid zijn
gratis hand en spandiensten te verlenen
bij de Spelen van 1992, 20.000 meer dan
bij de Spelen van Los Angeles.
Het terrorisme kan in laatste instantie
de doorslag geven. De reeks bloedige
aanslagen van vorige maand in Parijs
speelt Barcelona duidelijk in de kaart.
Zomerspelen in de winter. Het Au
stralische Brisbane koketteert er
maar al te graag mee. De outsider in
de strijd om de olympische familie
in 1992 te mogen ontvangen, is niet
alleen vanwege dat jaargetijde een
buitenbeentje.
Wat Amsterdam, Barcelona en Parijs
hebben of willen, hebben wij nu al, bé-
weren ze. Behalve bomaanslagen en
luidruchtige oppositie tegen de komst
van de Olympische Spelen.
Op papier heeft Brisbane alles mee. In
de wintermaanden heerst er een mild
klimaat (21 graden Celsius), Australië is
altijd een trouw volgeling geweest van
de idealen van Pierre de Coubertin en
alle sportaccommodaties zijn nu al vrij
wel gereed. Sinds 1982, toen er de Geme
nebest Spelen werden gehouden, een
sportief onderonsje van een al lang niet
meer zo Verenigd Koninkrijk. Maar het
zuidelijk halfrond, waar in 1956 (Mel
bourne) voor de eerste en laatste keer de
Spelen werden gehouden, heeft één
ding tegen: de afstand.
De olympische beweging, die haar
wortels in Europa heeft, voelt er wellicht
weinig voor om vier jaar na Seoel '88
weer een excentrische locatie te kiezen.
Een gevoelskwestie, waar Brisbane wei
nig tegen kan beginnen. De kwestie van
de hoge reiskosten heeft men wel al op
gelost. De hoofdstad van Queensland zal
46 miljoen gulden bijdragen aan landen
die meer geld moeten uitgeven voor de
reis. Dat is meer dan de helft van de tota
le reissom naar de internationale lucht
haven die over twee jaar vanwege de we
reldtentoonstelling grondig verbeterd
zal worden.
Eenmaal gearriveerd aan de Australi
sche oostkust biedt Brisbane alles wat
een olympisch hartje begeert. Moderne
sportfaciliteiten, ruimschoots voldoen
de hotelaccommodatie in een bijna para
dijselijke omgeving. En dat alles binnen
een straal van twintig kilometer, waar
mee geheel en al wordt voldaan aan de
claustrofobische eis dat de Spelen 'com
pact' moeten zijn.
De politieke stabiliteit is één van de
terugkerende argumenten in de wer
vingscampagne van burgemeester Sal-
lyanne Atkinson, een kwieke huismoe
der van vijf kinderen. Argumentatie die
wel eens averechts zou kunnen werken,
want kiezen voor Brisbane zal onherroe
pelijk worden uitgelegd als zwichten
voor gew.eld. En capitulatie voor terreur.
of zelfs de schijn ervan, wil men in die
kringen vermijden.
De hoop van Brisbane is daarom voor
al ook gevestigd op Europese broeder
moord. In de stemmingsprocedure,
waarin met meerderheid van stemmen
een stad moet worden gekozen, ver
wacht burgemeester Atkinson geruime
tijd mee te dansen, terwijl de ene na de
andere stad afvalt. Als Brisbane dan met
een Europese kandidaat overblijft, moet
de keus niet moeilijk zijn, vinden de Au
straliërs.
PETER DE JONGE
Jacques Chirac weet als burgemees
ter van Parijs dat de kansen voor
zijn stad op de Olympische Zomer
spelen van 1992 steeds geringer
worden. En als eerste minister weet
hij bovendien dat ook op het politie
ke vlak weinig meer kan worden
veranderd aan de stijgende voor
keur voor Barcelona.
„Alle middelen om ons doel te berei
ken zijn toegestaan, waaronder begre
pen de wettige", aldus een van de pro
motors van het Parijse plan. Toch heb
ben de Parijzenaars een aantal fouten
gemaakt die hun zaak niet dienden.
Om te beginnen hebben ze over het
hoofd gezien dat Parijs de Olympische
Spelen al had in 1900 en in 1924.
De kansen voor Barcelona zijn daarom
ook beter, omdat de stad haar kandida
tuur al in 1981 had gesteld. In dat jaar
van de Franse presidentsverkiezingen
had de Parijse burgemeester Jacques
Chirac als kandidaat en gaullistenleider
nog andere zorgen aan zijn hoofd. Bur
gemeester Chirac kwam pas op het idee
de kandidatuur van Parijs voor de Zo
merspelen van 1992 te lanceren toen hij
in de zomer van 1983 besloot zijn steun
te onthouden aan een plan om in de
Franse hoofdstad een nieuwe wereldten
toonstelling te organiseren.
Net als in zoveel andere kandidaat-lan
den sloeg de olympische koorts bij de
Parijse burgemeester pas goed toe na de
Olympische Spelen van '84 in Los Ange
les, die op zuiver zakelijke basis waren
georganiseerd en de betrokken onderne
mers een winst van 215 miljoen dollar
hadden opgeleverd. Coubertin-ethos
kwam er bij deze overwegingen aller
minst aan te pas. Chirac was getuige van
de spectaculaire openingsceremonie in
Los Angeles en zijn dochter Claude, die
bij hem was, vertelde later: „Het was de
eerste keer dat ik pappa vier uur lang stil
en zonder te bewegen op zijn stoel heb
zien zitten".
Een laatste tactische fout van de pro
pagandisten van Parijs al6 olympische
stad is geweest dat ze een belangrijk
deel van hun inspanningen erop hadden
gericht om via reclameboodschappen en
tv-spots de Parijzenaars voor hun plan
enthousiast te maken. De Parijzenaars
bleken echter in het geheel niet geïnte
resseerd. Ze zagen zelfs in de al propvol
le en verkeerstechnisch onmogelijke
stad tegen extra graverijen en omleidin
gen op. Bovendien bepalen niet de Parij
zenaars waar de Spelen komen, maar het
89 koppen tellende Olympisch Comité.
In de Franse pers wordt nu al honend
opgemerkt dat de gemiddelde leeftijd
van de leden rond de 65 jaar ligt, en dat
twee van hen aan de besluitvorming niet
kunnen meedoen, omdat de Soedanees
Abdel Gadir slachtoffer is van interne
politieke moeilijkheden, terwijl de oud
premier van Tunesië, Mohammed Mzali,
door president Bourguiba tot 'persona
non grata' is verklaard en nu in balling
schap leeft.
Als er ooit een prijs voor beschei
denheid komt, dan zal Belgrado die
ongetwijfeld glansrijk winnen.
Waar bijvoorbeeld in de Zuidkoreaan-
se hoofdstad Seoel tijdens het vorige
IOC-congres de andere kandidaatsteden
dik uitpakten met meters verslindende
exposities, dure fotoboeken en andere
hebbedingetjes, daar had Belgrado een
eenvoudige folder. Maar wel met alle be
nodigde gegevens. En waar die andere
kandidaten elkaar overtroefden met
kostbare recepties en diners, daar bleef
Belgrado in stijl. Een ontbijt. En dat een
dag na het meest copieuze diner van die
week, dat van Adidas. Dus veel zal er
niet ontbeten zijn, hooguit gedronken en
dan nog jus d'orange en zwarte kpffie.
Handenvol geld
De promotors van Belgrado geven in
alle bescheidenheid grif toe dat de pre
sentatie van hun stad nu niet de meest
sprankelende is. „Waarom zou het
ook?", merkt een van hen met enige la
tente wrevel op. „Al die drukte en recep
ties kosten niet alleen handenvol geld,
maar ook veel energie. Dat is in onze
ogen een onwezenlijke taak. Waar het
om gaat, is aan te tonen dat we in staat
'zijn die zomerspelen van 1992 op alle ge
bied tot een succes te maken. Daar wil
len we wel onze energie in steken".
Klaar
Veel moeite hebben ze niet om hun
promotionele verhaal duidelijk te ma
ken. Zo snel na het Olympische Sarajevo
lijkt dat wat zinloos. Maar het heeft ook
het voordeel dat veel van het organisato
risch vermogen aanwezig is en ook ge
test. Bovendien blijft er een hemels
breed verschil tussen de veel kleinscha
liger winterspelen en die zomerspelen.
In Barcelona liggen alle olympische accommodaties binnen een straal
van 5 kilometer
De bom, die enkele weken geleden in
Barcelona ontplofte, was geplaatst door
de onaanzienlijke Catalaanse afschei
dingsbeweging Terra Lliure onder aus
piciën van de Baskische terreurbewe
ging ETA. Maar volgens welingelichte
bronnen zou de ETA al hebben laten
doorschemeren tijdens de Spelen in
1992 zich net zo koest te houden als in
1982 bij 4e wereldkampioenschappen
voetbal.
GERRIT-JAN HOEK
Montagefoto van het Olympisch Stadion, zoals Birmingham dat voor
ogen heeft
burgh is er het geweld van de Britse
voetbalsupporters, die de naam van En
geland geweldig hebben geschaad. De
rassenstrijd die vorig jaar zomer in Bir
mingham twee mensen het leven kostte,
doet de nominatie ook al geen goed. Ook
de verdeeldheid onder de Britten over
de kandidatuur van Birmingham dient
niet als aanbeveling. Londen, met zijn
uitstraling, zou voor veel Engel-
betere keuze zijn geweest.
JOS HEYMANS
Brisbane beschikt over de grootste indoor-accommodatie van Australië
De troef van Belgrado: het Rode
mensen.
Belgrado kan zich er net als de concur
renten op beroepen dat 90 procent van
de accommodatie al klaar is. Gorgan Mi-
lic is vooral trots op de technische facili
teiten die de stad te bieden heeft. Het
moderne zakenhart van de Joegoslavi-
De meest recente domper op de Parij
se hoop is echter de reeks bomaanslagen
in de Franse hoofdstad van de afgelopen
weken. Negen doden in tien dagen to
nen zonneklaar aan dat Parijs geen stad
zonder zorgen is. Het Parijse Olympisch
Comité voert aan dat de veiligheid nooit
een doorslaggevende factor mag zijn:
„Onveilig is het in dat opzicht overal en
als je daarmee geen rekening wilt hou
den moet je voortaan de Olympische
Spelen altijd in een van de niet-demo-
cratische landen houden", aldus vice-
president Alain Danet, met waarschijn
lijk Barcelona en het Baskenprobleem
in zijn achterhoofd.
Contract
In Parijs zal men in ieder geval geen
rode lopers en flessen champagne meer
aan het Internationaal Olympisch Comi
té hoeven te verspillen. Te meer waar,
zoals men hier erkent, een belangrijk
deel van de macht bij Horst Dassier ligt
die, met zijn Adidas-contract betreffen
de de commercialisering van het olym
pisch embleem, een belangrijke Duitse
vinger in de olympische pap heeft.
RUDOLPH BAKKER
r-stadion, met plaats voor 97.000
sche hoofdstad zal alle faciliteiten voor
moderne televisiespelen kunnen bieden.
En, zegt Milic: „De geschiedenis heeft
geleerd dat de Spelen in 1992 in Belgra
do ook heel veilig zullen zijn. Terrorisme
is ons vreemd". Dat laatste moeten de
concurrenten toegeven. Zo goed als dat
Belgrado gevrijwaard is van een directe
oppositie.
Troef in het programma is ook het
fraaie stadion van Rode Ster, waar ruim
97.000 Joegoslaven de openingsceremo
nie nu al zouden kunnen volgen. En
compacte Spelen, een typisch Amster
dams fenomeen? Ach welnee. Alle ac
commodaties in Belgrado liggen binnen
de twintig kilometer van dat olympische
stadion. De meeste stadions zijn volgens
de organisatoren via de weg die dwars
door de stad voert, ook binnen een kwar
tier per bus te bereiken.
Accent op sport
Waarom dan Belgrado toch geen hui
zenhoge favoriet? Uiteraard komen die
woorden niet uit Belgrado. Maar bij
voorbeeld het feit dat de Joegoslaven
niet bepaald massaal de Engelse taal
machtig zijn is een factor, net als de ver
wachting dat de Spelen van 1992 in een
Westeuropees land zullen plaatshebben.
Maar dat het waarschijnlijk de meest so
bere spelen van 1992 zullen worden, met
het accent vooral op de sport, dat zullen
weinigen bestrijden.
HUUB KLOMPENHOUWER
