Spioneren in VS
te gemakkelijk
Grieken beducht voor Turkse veroveringsdrift
Felle aanval op Labour
Senaatscommissie wil maatregelen
IJslandse televisie moet
wennen aan concurrentie
Amerika ontkent bemoeienis
met neergehaald vliegtuig
Kohl zet zichzelf
ruim in 't zonnetje
WOENSDAG 8 OKTOBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
WASHINGTON (AP) - De Amerikaanse regering heeft de afgelopen jaren te weinig aan
dacht, tijd en geld geschonken aan de bescherming van de geheimen van het land tegen
buitenlandse spionnen. Dat stelt de inlichtingencommissie van de Senaat in een rapport
dat gisteren is gepubliceerd.
REYKJAVIK - Voor de journalis
tieke medewerkers van de IJsland
se televisie betekent de aanstaande
topontmoeting tussen Reagan en
Gorbatsjov een eerste kennisma
king met andere, vooral Ameri
kaanse en Japanse televisiesta
tions. Grote netwerken als ABC,
CBS en NBC beheersen in Reykja-
door
Jos Heymans
vik het straatbeeld. Op bijna elke
hoek van de straat tref je een ver
slaggever en een cameraman aan
op zoek naar reacties van de bevol
king.
De IJslandse televisie kan niet
achterblijven en dus zijn in de gro
te hotels, bij de Amerikaanse en
Russische ambassade en het Hof-
da, de ontmoetingsplaats van de
twee regeringsleiders, verslagge
vers gestationeerd. In de journaals
wordt voortdurend van de ene naar
de andere lokatie overgeschakeld,
waarvandaan in afwachting van de
komst van Reagan en Gorbatsjov
nu nog weinig te melden valt. Niet
temin zijn de nieuwsuitzendingen,
op het weerbericht na, volledig ge
wijd aan de aanstaande topont
moeting.
Het enthousiasme van de IJs
landse tv-journalisten kent geen
grenzen. De belangstelling voor
andere nieuwsitems is tot het nul
punt gedaald, tot onvrede van tele
visiekijkend IJsland dat voor het
visuele nieuws geheel afhankelijk
is van dat ene tv-station dat het
land rijk is. Een van de kijkers bel
de deze week woedend naar de
joumaalredactie, omdat de tv niets
had gemeld over de brand aan
boord van een Russische onder
zeeër. Ook de radio had er geen
aandacht aan besteed. Hij had het
nieuws bij toeval gehoord via een
Amerikaanse legerzender.
Aan de monopoliepositie die de
IJslandse televisie inneemt, komt
binnenkort een einde. Nog deze
maand wordt een nieuw televisie
net in gebruik genomen, waarop
de IJslanders zich kunnen abonne
ren. Dan zal de IJslandse tv voor
het eerst in zijn 20-jarige geschie
denis worden geconfronteerd met
het onbekende fenomeen 'concur
rentie'. Voor de bevolking bete
kent het tweede net dat voortaan
iedere dag naar televisie kan wor
den gekeken.
Het vertrouwde IJslandse televi
sienet zendt slechts zes dagen in de
week uit. Op donderdag is er geen
televisie, omdat de medewerkers
anders nooit een vrije dag kunnen
nemen. In de zomer moet IJsland
het zelfs een maand lang zonder tv
stellen. Vanwege de vakanties
wordt er in juli niet uitgezonden.
De videotheken, die in de afgelo
pen jaren als paddestoelen uit de
grond zijn gerezen, doen dan ook
vooral in de zomer prima zaken.
'De bedreiging van vijandelijke in
lichtingendiensten is ernstiger dan
door
Michael Sniffen/AP
enig lid van de regering tot dusver
in het openbaar heeft gezegd,' al
dus de conclusie van het 141 pagi
na's tellende rapport.
De commissie schat dat de tech
nologische voorsprong van het
westen op de Sowjet-Unie als ge
volg van spionage is teruggelopen
van '10 tot 12 jaar, 10 jaar geleden,
tot ongeveer de helft daarvan nu.'
Het rapport is verschenen in
twee versies: een voor het publiek
en een voor de Senaat en de rege
ring. Uit de publieksversie is een
aantal geheime hoofdstukken weg
gelaten. Maar wel staat daarin voor
het eerst een schatting van de scha
de die is aangericht door een aantal
ragua vechtende Contra's 100 mil
joen dollar hulp, mits Amerikaanse
adviseurs ver buiten de grenzen
met Nicaragua bleven.
De regering van Nicaragua heeft
de overlevende Amerikaan geiden-
tificeerd als de 45-jarige Eugene
Hasenfus uit de Amerikaanse staat
Wisconsin. Familieleden van Ha
senfus zeiden gisteren dat hij voor
een luchtvrachtmaatschappij in
Florida werkt.
Amerikaanse regeringswoord
voerders die anoniem wensen te
blijven, zeiden gisteren dat Hasen
fus wellicht banden heeft met ul
trarechtse groeperingen in de VS
die de Contra's in hun strijd tegen
de regering van Nicaragua steu-
WASHINGTON/MEXICO STAD -
De Amerikaanse minister Shultz
(buitenlandse zaken) heeft gisteren
gezegd dat zijn regering niets te
maken heeft met het door Ameri
kanen bemande vrachtvliegtuig
dat boven Nicaragua is neerge
schoten.
Shultz zei, dat de man die de
ramp heeft overleefd en zijn drie
medepassagiers geen banden heb
ben met de Amerikaanse overheid.
door
Henk Dam en
Rob Sprenkels
Een woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken in Ni
caragua zei echter gisteren, dat een
van de overlevende bemanningsle
den zichzelf omschrijft als een "in
El Salvador werkende Amerikaan
se adviseur".
Ook een woordvoerder van de
Amerikaanse geheime dienst CIA
ontkende gisteren elke betrokken
heid. De woordvoerder herinnerde
in dat verband aan de voorwaarden
die het Congres enige maanden ge
leden heeft gesteld aan het hulp
pakket voor de Contra's.
Het Congres verleende, na daar
toe onder zware druk te zyn gezet
door president Reagan, de tegen de
sandinistische regering van Nica-
Nicaragua beweert dat de Ameri
kaan is gevangengenomen, nadat
er in het zuiden van het land een
vliegtuig werd neergeschoten dat
wapens, munitie en kleren trans
porteerde naar de zogenoemde
contra-revolutionairen.
Volgens verklaringen van het
sandinistische ministerie van de
fensie zou Hasenfus hebben toege
geven militair adviseur te zijn in El
Salvador. Hasenfus zou verder
hebben verklaard dat twee van de
bemanningsleden, die dood in het
neergeschoten toestel werdén aan
getroffen, ook de Amerikaanse na
tionaliteit bezitten. Volgens Hasen
fus is, ook een Nicaraguaans be
manningslid omgekomen.
opzienbarende spionagezaken van
de afgelopen twee jaar.
Een 'kleine' zaak die nauwelijks
publiciteit kreeg was de recente
ontdekking dat de Russische ge
heime dienst er voor de tweede
keer sinds 1978 in was geslaagd
een lading elektronische schrijf
machines voor de Amerikaanse
ambassade in Moskou te onder
scheppen. De machines werden
voorzien van speciale zendertjes,
waardoor 'de Russen jarenlang on
ze, soms zeer gevoelige diplomatie
ke correspondentie, economische
en politieke analyses en andere
communicatie konden lezen'.
Het rapport zegt dat tussen 1984
en 1986 25 mensen werden veroor
deeld of schuld bekenden in spio
nagezaken tegen de Verenigde Sta
ten. Een ander, VN-employee Gen-
nadiy Zacharov, zei niets en werd
na een schijnproces vrijgelaten en
de vroegere CIA-agent Edward Ho
ward wist aan vervolging te ontko
men door naar de Sovjet-Unie te
vluchten en daar politiek asiel te
vragen.
De Commissie doet aanbevelin
gen voor een betere beleidsbepa
ling bij de federale recherche FBI,
de geheime dienst CIA en de mi
nisteries van justitie, defensie en
buitenlandse zaken. De regering
zou een nationaal veiligheidsbeleid
moeten opzetten.
De dreiging voor Amerikaanse
inlichtingendiensten komt niet al
leen van buitenaf, maar ook van
binnenuit, door een onvoldoende
screening van personeel en het uit
blijven van periodieke controles
om te zien of eerder vertrouwd per
soneel nog steeds betrouwbaar is.
Het ministerie van defensie
wordt aangeraden het aantal perso
neelsleden dat toegang heeft tot
geheime informatie terug te bren
gen met 900.000, of 20 procent.
Maar ook de verschillende klaö"-
sificaties van gevoelig materiaal
maken de zaken onnodig gecom
pliceerd, aldus de commissie. Zo
wordt voorgesteld de klasse 'ver
trouwelijk' te schrappen en 'ge
heim' te handhaven. De klasse
'zeer geheim' (Top Secret) zou
moeten worden opgenomen in de
ook zeer geheime klasse van 'ge
voelige, ingedeelde informatie'.
JERUZALEM - De komende en de vertrekkende premier van Israël zaten gisteren broederlijk naast elkaar in
de bankjes van het parlement Even later zou premier Peres zijn afscheidsrede houden. Vrijdag draagt hij het
leiderschap over aan zijn 'rivaal' Sjamir. Peres zei te hopen dat Sjamir de vredesonderhandelingen zal voortzet
ten. (foto AP)
Britse conservatieven bijeen in Bournemouth
BOURNEMOUTH (AP/UPI/Rtr) - De Britse Conser
vatieve Partij heeft haar jaarlijkse congres gisteren ge
opend met een felle aanval op het defensiebeleid van
de oppositionele Labourpartij. Deze partij heeft zich
op haar congres vastgelegd op de afschaffing van de
Britse kernmacht en de sluijting van alle Amerikaanse
nucleaire bases in Groot-Brittannië.
In zijn openingstoespraak tot de 5.000 gedelegeer
den zei partijvoorzitter Norman Tebbit: "De eerste
taak van elke regering - zonder welke geen andere mo
gelijk is - is de verdediging van het Koninkrijk". La
bour hangt een beleid aan „dat zeker zal leiden tot een
dodelijke ondermijning van de NAVO - de alliantie die
zorg heeft gedragen voor de 40 jaar vrede en vrijheid
in West-Europa".
Volgens de conservatieve partijvoorzitter is de La
bourpartij „voor de verdediging van een vrij Europa
bereid meer vertrouwen te schenken aan de overwel
digers van Afghanistan dan onze bondgenoten". Hij
beschuldigde de grootste Britse oppositiepartij van
het niet alleen opschuiven naar links op het terrein
van defensie, maar ook wat betreft nationalisaties, be
lastingen en een centraal geleide economie.
"Het socialisme als geloof heeft zijn tijd gehad", al
dus Tebbit, die beloofde dat de Conservatieve Partij
zich zal blijven inzetten voor privatisering van staats-
industriën en verlaging van de belastingen. Volgens
onderminister van financiën Normen Lamont zullen
de komende tijd per jaar staatsbedrijven ter waarde
van ruim 16 miljard gulden worden geprivatiseerd, al
dus Lamont. Zo zullen British Gas, British Airways en
Rolls Royce de komende jaren in particuliere handen
overgaan. Tot nu toe is er al voor 26 miljard gulden
geprivatiseerd.
De Conservatieven vergaderen dit jaar in Bourne
mouth onder de kreet 'De volgende stap voorwaarts',
waarmee zij de heersende opvatting proberen te ont
krachten dat zij na zeven jaar regeren zijn uitgeput.
Het conservatieve dagblad Daily Telegraph publiceer
de maandag een opiniepeiling waaruit bleek dat 64
procent van de bevolking een hekel heeft aan het con
servatieve beleid en dat 58 procent ook een hekel
heeft aan Thatcher persoonlijk.
Aan de beveiliging van de congresgangers in Bour
nemouth is een miljoen pond gespendeerd, om herha
ling te voorkomen van de rampzalige aanslag die het
Ierse Republikeinse Leger IRA tijdens het congres
van 1984 kon plegen op het Grand Hotel in Brighton
waar vrijwel het voltallige kabinet van Thatcher lo
geerde.
Langs de kust patrouilleerden schepen en over de
stad vloog een helikopter. Vliegtuigen mogen voor de
duur van het Congres niet lager dan 1.670 meter
vliegen.
Sprinkhanenplaag
Afrika bedwongen
UTRECHT (GPD) - Door mas-
sale bestrijding in augustus en
september is de verwachte
sprinkhanenplaag in Afrika uit
gebleven. Dat zegt de Neder
landse dr. Lukas Brader die de
operatie voor de FAO (de voed-
selorganisatie van de Verenig
de Naties) vanuit Rome heeft
gecoördineerd: „We hebben
één miljoen hectare grond be
spoten en dat is zeer effectief
geweest".
Alleen Botswana in zuidelijk
Afrika zou nog met een plaag te
kampen kunnen krijgen. Het is
daar nu zomer en de insekten
vermenigvuldigen zich snel in
moeilijk bereikbare gebieden.
Er is hulp op gang gebracht,
maar Brader schat de kans toch
op vijftig procent dat de zwerm
de landbouwgebieden van
buurlanden Zambia en Zim
babwe bereiken. Brader vindt
het dus ook te vroeg om te zeg
gen dat de zaak hier onder con
trole is.
De bestrijding heeft in West-
Afrika 25 miljoen gulden ge
kost. Voor Oost-, Centraal- en
Zuidelijk-Afrika was zo'n tien
miljoen gulden nodig. Dat geld
is door veel landen van over de
hele wereld beschikbaar ge
steld.
MAINZ - "Wij hebben vier jaar ge
leden het roer overgenomen en te
gen veel weerstand in hebben we
het omgegooid. We staan nu voor
een beleidskeuze. Op 25 januari bij
de algemene verkiezingen gaat het
om de toekomst van Duitsland, om
de toekomst van onze kinderen en
door
Hans Hoogendijk
kleinkinderen. Het is de moeite
waard om voor de jonge generaties
te vechten. Wij gaan zelfbewust de
verkiezingen in. We hebben alle
kans, maar alleen als we voor elke
stem vechten".
Helmut Kohl, bondskanselier in
West-Duitsland en voorzitter van
de regerende chistendemocrati-
sche CDU, incasseerde bijna zelf
ingenomen de staande ovatie die
ruim 700 gedelegeerden en 1000 ge-
nodigen over hem heen stortten.
Het motto van Kohl op de 43-ste
partijdag in Mainz was duidelijk:
het gaat ons goed, maar laten we
niet te vroeg juichen.
Z.-Afrika dreigt Mozambique
JOHANNESBURG (GPD) - De Zuidafrikaanse minister van defensie,
generaal Magnus Malan, heeft Mozambique gedreigd met militaire maat
regelen, als er opnieuw landmijnen ontploffen in het grensgebied tussen
de twee landen. Maandag raakten zes Zuidafrikaanse militairen gewond,
toen hun auto vlak bij de grens met Mozambique op een landmijn reed.
Nog dezelfde dag verklaarde een woordvoerder van het regeringsbureau
voor informatie, dat de in Zuid-Afrika verboden bevrijdingsorganistie
ANC verantwoordelijk moet worden gesteld voor de landmijnontplof
fing, maar gisteren ging Malan verder door ook de regering-Machel van
betrokkénheid te beschuldigen.
Het was een toespraak zonder
hoogtepunten, maar met veel lof
voor de eigen daden: een typische
Kohl-toespraak. De SPD reageerde
dan ook direct met een scherp
commentaar waarin werd gesteld
dat "Kohl meent de kiezers al in
zijn zak te hebben".
Meer inhoud en niveau had de
met veel spanning tegemoet gezie
ne toespraak van de gast uit Beie
ren: Franz Josef Strauss. De Beier
se minister-president voorspelde
voor de deelstaatverkiezingen zon
dag in zijn deelstaat een "resultaat
aanzienlijk boven de 50 procent".
"Zo dragen wij ons steentje bij
voor het succes op 25 januari", zei
Strauss onder daverende toejui
chingen van de CDU-ers. Strauss
had hqt ook niet over een 'rich-
tingsverkiezing' maar een verkie
zing die beslist over 'ons lot'. "Er is
geen alternatief voor onze politiek.
Een rood-groene carnavalsrege
ring zoals in Hessen betekent het
einde van onze vrijheid".
Strauss ging ook in op de inmid
dels ontkende geruchten dat SPD-
kanselierskandidaat Johnnes Rau
aan een grote coalitie denkt als
geen van beide partijen de meer
derheid haalt. Strauss: "Dat zou al
leen kunnen in het geval van de na
tionale noodtoestand, maar dan
nog niet met een SPD die steeds
verder naar links drijft. Willy
Brandt zoekt een meerderheid
links van het midden. Die is er niet.
Zelfs de officieel door Moskou ge
steunde Duitse communistische
partij DKP adviseert haar aanhang
op de SPD te stemmen. Dat is de
huidige SPD".
Asielzoekers
Het aantal buitenlanders dat
via het "Berlijnse gat" van het
oostelijk naar het westelijk stads
deel gereisd is, is aanmerkelijk
gedaald sinds de DDR per 1 okto
ber nieuwe regels toepast op het
laten passeren van niet-Duitsers-
.Sinds de le oktober hebben 371
mensen in West-Berlijn een ver
zoek tot asiel ingediend. In de
laatste zes dagen van september
ging het nog om 2.087 mensen.
PLO-kantoor
Het militaire hoofdkwartier
van de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie (PLO) is van Tunesië
verplaatst naar Noord-Jemen en
Irak. Dit heeft PLO-leider Arafat
bekendgemaakt. Arafat ontkende
dat er spanningen waren gerezen
tussen de PLO en de Tunesische
autoriteiten, maar hij weigerde
een reden te noemen voor de over
plaatsing. De PLO bracht haar
hoofdkwartier van Beiroet over
naar Tunis na de Israëlische inva
sie van Libanon in 1982.
ATHENE - "Waarom treedt Grie
kenland niet uit de NAVO en
wordt het geen lid van het War-
schau-pact?" Deze sarcastische
vraag duikt de laatste tijd steeds
vaker op in de Turkse pers. Het be
gon enkele weken geleden, toen
Athene en Sofia, tijdens een be
zoek van premier Andreas Papand-
door
Frans van Hasselt
reou aan Bulgarije, een 'verklaring
van samenwerking, vriendschap
en goede nabuurschap' uitgaven.
En het werd nog veel sterker
eind vorige week, toen de Griekse
minister van defensie waarschuw
de dat tijdens de NAVO-oefening
'Display Determination' in en bo
ven de Egeische Zee, waaraan
Griekenland niet deelneemt, zou
worden geschoten op NAVO-vlieg-
tuigen die het Griekse luchtruim
zouden schenden.
Erg bondgenootschappelijk
klonk die waarschuwing inder
daad niet, maar Athene heeft daar
natuurlijk wel wat commentaar bij
te leveren. Al jarenlang namen de
Grieken geen deel aan deze herfst-
manoeuvres, uit protest tegen het
feit dat het Griekse eiland Limnos
er niet bij wordt ingeschakeld, hoe
wel het allerlei militaire installaties
heelt, waaronder een zeer groot
vliegveld.
De NAVO negeert het bestaan
van Limnos, omdat zij geen partij
wil kiezen in het conflict dat tussen
Griekenland en Turkije over dit ei
land woedt. Het is nu juist die
Griekse militarisering van Limnos,
dat dicht bij de Dardanellen ligt,
die Turkse tegenstand heeft opge
wekt. Zij zou indruisen tegen het
Verdrag van Lausanne van 1923,
waarin de militarisering van de
Griekse eilanden dicht bij de Turk
se kust wordt verboden.
De Grieken stellen dat deze be
paling, wat Limnos betreft, onge
daan is gemaakt door het 13 jaar
later gesloten verdrag van Mon-
treux en ze staan daarbij juridisch
nogal sterk. Een Turks minister
van buitenlandse zaken, Aras,
heeft in 1938 in het Turkse parle
ment 'met vreugde' - de betrekkin
gen tussen de twee landen waren
toen goed - vastgesteld dat Grie
kenland nu Limnos mocht militari
seren, en de Grieken worden nu
niet moe hieraan te refereren. Ze
zijn dan ook elk jaar weer woedend
dat de NAVO bij haar oefening
'Display Determination' net doet
alsof het eiland op de kaart niet
voorkomt.
'Display Determination' werd
niettemin keer op keer zo goed en
zo kwaad als het ging zonder de
Grieken gehouden, volgend jaar
zal ook Spanje meedoen. Maar dit
jaar is de toestand verscherpt. Tot
nu toe vlogen de NAVO-vliegtui-
gen laag beneden de corridors voor
de burgerluchtvaart, maar deze
herfst heeft het NAVO-opperbevel
in Napels aangekondigd dat ook
hoog bóven die corridors zal wor
den gevlogen. Griekenland is ver
antwoordelijk voor de civiele corri
dor en vandaar de waarschuwing,
die goed heeft gewerkt, aldus
Athene, want er zijn tot nu toe geen
ongelukken gebeurd.
Wat de Grieks-Bulgaarse verkla
ring betreft, deze behelst geen
'non-agressiepact', zoals ze in de
Turkse pers steevast wordt ge
noemd, maar het is wel begrijpelijk
dat Ankara erdoor in zijn wiek is
geschoten. Er wordt namelijk in af
gesproken, dat de beide landen
met elkaar in beraad zullen treden
zodra er sprake is van een gevaar
dat één hunner vanuit een derde
land bedreigt.
Namen worden niet genoemd,
maar het is duidelijk dat met dat
'derde land' Turkije wordt be
doeld. Dit had al lang allerlei ge
schillen met Griekenland, waaron-
dér ook klachten over de behande
ling van de Turks-islamitische
minderheid in Grieks-Thracië, dat
aan Bulgarije grenst. Dit jaar is
daar echter grote verbittering bij
gekomen over de bloedige onder
drukking. van de veel grotere
Turks-islamitische minderheid in
Bulgarije, die in haar taal en religie
wordt gekortwiekt en zelfs tot
naamsverandering wordt gedwon
gen.
Het is een feit dat de Grieken van
deze onderdrukking in Bulgarije
niet wakker liggen. Voor zover de
pers daarover schrijft, wordt de
Turken steevast voorgehouden,
dat zij hun Koerdische miljoenen-
minderheid op dezelfde manier
aanpakken: met afgedwongen tur-
kificatie. Van het schokkende Am
nesty International-rapport over
het lot van de Turken in Bulgarije
is slechts in één Griekse krant, de
serieuze 'Kathimerini', melding ge
maakt.
Eerder hebben de Grieken het
gevoel, nu Ankara zich over de be
handeling van Turkse minderhe
den beklaagt, met de Bulgaren in
hetzelfde schuitje te zitten.
Beide landen hebben vroeger
deel uitgemaakt van het Ottomaan
se Rijk en een eventueel herlevend
Turks expansionisme zou dus bei
de landen bedreigen. De Turkse
buitenlandse politiek vertoont tot
nu toe niet zoveel tekenen van zulk
een expansionisme, maar premier
Ozal spreekt wel steeds vaker over
de 'vroegere Turkse gebieden' en
over vijanden die zullen kunnen
worden bedwongen, als de Turken
maar eenmaal de 70 miljoen zullen
hebben bereikt. In de Turkse pers
en vooral in het onderwijs wordt
aan de glorie van het Ottomaanse
Rijk steeds veelvuldiger gerefe
reerd.
Shultz: niet
te optimistisch
doen over top
DEN HAAG - De Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken
George Shultz hoopt dat van de ko
mende top in Reykjavik een be
langrijke impuls uitgaat naar de
Geneefse kernwapenonderhande
lingen. Volgens Shultz 'lijken bei
de partijen op weg naar een tussen
tijds akkoord over de INF-kernwa-
pens in Europa' (SS 20 versus Pers-
hing 2 en kruisraket). Maar hij
merkte ook op, dat de laatste fase
van de onderhandelingen 'het
zwaarst zal zijn'.
Shultz onderstreepte gisteren tij
dens een persconferentie per satel
liettelevisie, dat de ontmoeting tus
sen Reagan en Gorbatsjov dit
weekeinde in het teken staat van
de 'echte top', die volgens de in Ge-
nève gemaakte afspraken nog dit
jaar in Washington zou moeten
plaats hebben.
Shultz vermeed echter een recht
streeks antwoord op de vraag, of
hij de ontmoeting in Reykjavik als
mislukt zou beschouwen, wanneer
er geen datum voor de top in Was
hington zou uitrollen. Het overleg
op IJsland heeft een positieve uit
komst, wanneer de basis is gelegd
voor 'overeenkomsten over radica
le vermindering van aantallen
kernwapens'.
et doel blijft, zo zei hij, complete
verwijdering van alle INF-wapens
uit Europa. In het tussentijdse ak
koord moet daarom een 'voorzie
ning voor een volgende onderhan
delingsfase' worden opgenomen.
Bij die volgende fase moeten ook
de Russische kernwapens voor de
kortere afstand (tot 500 km) wor
den betrokken, aldus Shultz.
Shultz nam daarmee afstand van
opvattingen van de Westduitse de
fensieminister Wörner, die her
haaldelijk heeft aangedrongen op
een gelijktijdig akkoord over zowel
de INF- als de kernwapens voor de
korte afstand. De Sowjet-Unie
heeft ongeveer 600 van deze wa
pens, waaronder de SS 21,22 en 23,
in enkele Oosteuropese landen ge
stationeerd.
Shultz herhaalde dat Reagan in
Reykjavik niet alleen over wapen
beheersing, maar ook over 'regio
nale conflicten' en 'mensenrech
ten' zal spreken. Voorts sprak hij
zich uit voor voortzetting van kern
proeven ('zolang we atoomwapens
hebben moeten ze worden getest').
Maar hij gaf wel aan dat die proe
ven in de toekomst beperkt zullen
worden tot een kracht van 150 kilo-
ton. De Verenigde Staten zijn be
reid tot ratificatie van het (uit 1973
stammende) beperkte kernstopak-
koord, dat proeven boven die
grens verbiedt. Volgens Shultz is
inmiddels apparatuur ontwikkeld
om naleving van dit verdrag af
doende te verifiëren.
Negen executies
in Indonesië
JAKARTA/DEN HAAG (AFP/
ANP) - In Indonesië zijn de afgelo
pen tijd negen leiders van de vroe
gere Indonesische communisti
sche partij PKI terechtgesteld. Dit
is gisteren vernomen van diploma
ten in Jakarta, die zich beriepen op
officiële bronnen.
Vorige week meldde de mensen
rechtenorganisatie Amnesty Inter
national al de terechtstelling van
vier communistische leiders, de 63-
jarige Bono, Supono (65 jaar),
Syam (62) en Sudiono.
Een woordvoerster van Amnesty
kon echter geen bevestiging geven
van de executie van nog vijf gevan
genen. Ook het ministerie van bui
tenlandse zaken in Den Haag kon
de berichten over nieuwe terecht
stellingen niet bevestigen.
Het ministerie van buitenlandse
zaken liet afgelopen donderdag
weten dat de Indonesische autori
teiten de executie van „een aantal"
voormalige PKI-leden hadden be
vestigd zonder hun namen te noe
men. Ook was meegedeeld dat er
mogelijk nog enkele executies zou
den volgen.
MANILA (Rtr) Een omvangrijke
zuivering binnen het Filippijnse
communistische verzet heeft vol
gens brigade-generaal Mariano
Adalem dit jaar zeker 600 mensen
het leven gekost. Adalem zegt dat
op het zuidelijke eiland Mindanao
massagraven zijn gevonden met de
lijken van minstens 600 strijders
van het Nieuwe Volksleger (NPA).
Zij zouden zijn gedood omdat ze
ervan werden verdacht in dienst te
zijn van de regering als agent of in
formant. Het is niet voor het eerst
dat het NPA, de militaire vleugel
van de verboden communistische
partij, wordt beschuldigd van zui
veringen in eigen gelederen.
