WD-alternatief
'niet praktisch'
Arrestantenstop bij
politie Groningen
'Meer meetpunten straling nodig'
'Helft tandartsen straks werkloos'
Geschrift Goerees mag
joden niet beledigen
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Wegens nijpend cellentekort
Vierjarigen halve dagen naar school:
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het alternatieve bezuinigingsvoorstel van de VVD om
nog maar halve dagen naar school te laten gaan sluit niet aan op de praktijk,
houden maar zelden hun vierjarige kinderen thuis. Dit stelt de vereniging van sc
sturen voor het katholiek en speciaal onderwijs na een onderzoek onder katholie
len over de haalbaarheid van het voorstel van WD-onderwijsspecialist Fransse
Het plan van Franssen zou aanslui
ten bij de praktijk waarin ouders
ervaren "dat een hele dag op
school voor hun vierjarige kinde
ren te lang is". Maar volgens de
bond is gebleken dat vier- en vijfja
rige kleuters gemiddeld 1,1 pro
cent van het aantal schooldagen
verzuimen om andere redenen dan
ziek zijn. Dit verzuim wijkt nauwe
lijks af van het verzuim van de ove
rige kinderen van de basisschool,
aldus de vereniging.
Het massale protest tegen de on-
derwijsbezuinigingen werd giste
ren in Den Haag afgerond met het
aanbieden van bijna 1,7 miljoen
handtekeningen aan voorzitter
Dolman van de Tweede Kamer.
Woordvoerder Jan van den Bosch,
voorzitter van de onderwijsvak-
bond ABOP, vond het hartverwar
mend dat zoveel mensen hun
handtekening hebben gezet om
„hun verontrusting over de af
braak van het onderwijs" te uiten.
Het signaal aan het parlement won
volgens hem nog aan gewicht
doordat de handtekeningen in nau
welijks twee weken werden verza
meld.
De slotmanifestatie Nationaal
Onderwijs Protest 1986 in de Nieu
we Kerk in Den Haag werd behal
ve door afgevaardigden van onder
wijsbonden, schoolbesturen en ou
ders in het openbaór en bijzonder
onderwijs, bijgewoond door ver
scheidene Tweede-Kamerleden.
Onder hen waren de fractievoorzit
ters De Vries (CDA), Kok (PvdA)
en Van Mierlo (D66).
Prof.dr. G. Kohnstamm, hoogle
raar ontwikkelingspsychologie in
Leiden, liet een wat ander geluid
horen dan op de manifestatie de
overhand had. Hij zei dat het on
derwijs voor een bezuiniging van 1
miljard of misschien iets minder
stond. Dat bedrag zal toch ergens
vandaan moeten komen. Hij vroeg
zich af of er om de miljoenen op te
brengen soms nog meer studie
richtingen in het hoger onderwijs
moeten worden gesloten. Moet de
klassedeler soms weer omhoog? Of
moeten de schooladviesdiensten,
het kersverse onderwijsvoorrangs
beleid of de even kersverse univer
siteiten in Heerlen en Maastricht
weg?.
„Staande voor zulke F
grepen vind ik - en ik ni
dat op de 220 miljoen die
gen ons kennelijk koste
kan worden ingeleverd".
Naar zijn mening zal ee
dering van het aantal s
voor vierjarigen, zoals v<
door de VVD'er Fransse
kinderen zelf geen schac
volgen hebben. Wel is h
voor vrouwen en dat is i
reden om tegen de ma
zijn. „Maar dat het voor
slecht zou zijn als zij bij
alleen de ochtenden na
kunnen gaan is wetensc
gezien niet vol te houd<
Kohnstamm.
De vakbeweging spra
monde van vice-voorzitt
kelenburg van de FNV
voorzitter H. Hofstede
Deetmans maatregelen,
burg zei dat de bezuinig:
eenzijdig op het onderwi
worden afgewenteld. E<
mogelijkheid kan volgen
minder bezuinigingen n
lasten verzwaren, zowel
ARNHEM (ANP) - Het evangeliste
nechtpaar Lucas en Jenny Goeree
uit Zwolle mag zich bij het uitdra- tober.
gen van zijn boodschap niet langer
beledigend, kwetsend, denigre
rend of onverdraagzaam uitlaten
jegens joden en aanhangers van de
joodse geloofsovertuiging. Dat
heeft het gerechtshof in Arnhem
gisteren bepaald in het hoger be
roep, dat de Goerees hadden aan
gespannen tegen de uitspraak in
het kort geding van zeven organi
saties tegen het evangelistenpaar.
Vorig jaar september had de pre
sident van de rechtbank in Zwolle
de Goerees verdere verspreiding
van de betrokken nummers van
het gospelblad „Evan" verboden.
Ondanks deze uitspraak zijn de
Goerees hiermee doorgegaan.
De organisaties, waaronder het
Centrum voor Informatie en Docu
mentatie Israël (CIDI), de Anne
Frank Stichting en de Stichting
Nederlands Auschwitz Comité,
spanden het kort geding aan naar
aanleiding van artikelen in de
nummers 10 en 12 van „Evan" van
het echtpaar Goeree. Daarin schre
ven de Goerees onder meer dat de
joden het leed dat hun is aange
daan (inclusief de vervolging in de
Tweede Wereldoorlog), aan zich
zelf te wijten hebben.
Volgens het gerechtshof in Arn
hem hebben de Goerees met die
uitlatingen hun wettelijke verant
woordelijkheid verzaakt en zich
onnodig grievend, kwetsend en
denigrerend over joden uitgelaten
en daarmee gevoelens gekwetst.
„De uitlatingen druisen in tegen de
zorgvuldigheid, die in het maat
schappelijk verkeer betaamt ten
aanzien van gevoelens van men
sen", aldus het hof.
Ieder heeft volgens het hof het
recht om zijn godsdienst vrij te be
lijden
van het Evangelie te verkondigen.
„Maar die vrijheid wordt wel be-
gers als bedrijven.
„Als
we bereid hogere lasten t
ren, juist in een jaar dat 1
koopkracht goed lijkt te
aantasting van de ve
maatschappij te voorkc
dus de FN V-topman.
Kamervoorzitter Doli
blij met de petitie: „He
laatste tijd een beetje st
Binnenhof' vond hij. V
n het hof kamervoorzitter zijn de c
stuk wij organisaties „een goede
2 versprei- het petitiewezen". Alleei
de verboden nummers 10 test tegen de kruisrakel
gospelblad", aldus door meer mensen (viei
ondertekend.
waardelijk tegen beide Goerees.
De uitspraak in die zaak is op 9 ok-
"Ook de uitspraak
brengt ons niet van o
gaan gewoon door met de versprei
ding
mevrouw Goeree desgevraagd.
AMSTERDAM ANP) - De voormalige Russische dis
zijn eigen interpretatie sident Anatoli Sjtsjaranski liep gisteren vooraan tij
dens de traditionele jaarlijkse fakkeloptocht voor jo-
den in de Sowjet-Unie. De tocht, die voerde van het
perkt door ieders verantwoorde- monument De Dokwerker naar de Dam, trok ongeveer
lijkheid volgens de wet", aldus het 5000 deelnemers. Onder hen vertegenwoordigers van
alle grote politieke partijen. Op de ANP-foto flankeren
„Evan" hebben kamervoorzitter Dolman en PvdA-kamerlid Van den
Bergh Sjtsjaranki.
Sjtsjaranski bezocht eerder die dag het Anne Frank-
hof.
De publikaties
ook geleid tot strafrechtelijke
volging van de Goerees. De officier
justitiebij de rechtbank in huis, zij het met anderhalfuur vertraging omdat
het gebouw een verdacht pakje in een prullenmand
Zwolle, mr. S. van Gend, eiste
ge week vier maanden
had gevonden. Hoewel de politie de Explosieven Op
ruimingsdienst alarmeerde, hoefde deze niet in actie te
komen. Het pakje bleek afkomstig van een gestoorde
vrouw die dat wel meer doet en haar daad had niets
met het bezoek van Sjtsjaranski te maken.
De voormalige dissident, die in februari door de
Sowjet-Unie werd vrijgelaten bij een spionnenruil,
brengt momenteel een driedaags bezoek aan ons land
ter gelegenheid van de manifestatie van het solidari-
teitscomité voor joden in de Sowet-Unie. Tijdens een
toespraak bedankte hij de aanwezigen, die er volgens
hem met hun aanhoudende actie voor hebben gezorgd
dat hij uiteindelijk toch mocht vertrekken naar Israël.
Overheid krijgt voldoende voor optreden na Tsjernobyl
Enige honderden dozen met briefkaarten werden gisteren afgeleverd
aan het Binnenhof. Ze bevatten kaarten met handtekeningen tegen de een
miljard bezuinigingen die minister Deetman (onderwijs) op het onder
wijs wil doorvoeren. (foto gpd>
DEN HAAG (ANP/GPD) - De
alarmregeling voor kernrampen
moet op een groot aantal punten
worden verbeterd. Na de ramp met
een van de kerncentrales in het
Russische Tsjernobil schortte er
bovendien nogal wat aan de voor
lichting door de Nederlandse over
heid aan publiek en pers. De be
schikbaarheid van deskundige
mensen en voldoende verplaatsba
re meetapparatuur was ronduit
zorgwekkend. Maar ondanks die
kritiekpunten krijgt de Nederland
se overheid voor haar optreden een
dikke voldoende van het organisa
tie-adviesbureau Berenschot, dat
in opdracht van het ministerie van
milieubeheer (VROM) een onder
zoek naar het overheidsoptreden
verrichtte. Minister Nijpels kreeg
het rapport gisteren aangeboden.
Berenschot stelt vast dat de on
rust onder de bevolking bij een be
tere voorlichting beperkt had kun
nen worden. De voorlichting van
de drie betrokken ministeries - Mi
lieubeheer, Volksgezondheid
(WVC) en Landbouw en Visserij -
was vooral in de de eerste dagen
nogal eens door elkaar heen. Be
renschot vindt dat die kritiek
zwaar moet wegen. Volgens het
bureau heeft ook Binnenlandse
Zaken gefaald door zich afzijdig te
houden. Het was vooral de provin
cies en gemeenten onduidelijk
waarom VROM en niet Binnen
landse Zaken het voortouw bij de
voorlichting nam. Nu is het contact
met provincies en gemeenten mi
nimaal geweest. Wanneer de ramp
omvangrijker was geweest, had
den daar grote problemen kunnen
ontstaan, meent Berenschot.
Volgens de onderzoekers heeft
de Nederlandse overheid te weinig
rekening gehouden met de invloed
van berichten uit het buitenland
over de gevolgen van de kernramp.
Verschillen die onverklaard bleven
hadden e'en ongunstig effect op het
vertrouwen van de burgerij in de
maatregelen van de regering, zo
kleuters
Ouders
:hoolbe-
ke scho-
ït alleen -
de 4-jari-
wel iets
vermin-
n, voor de
lelijke ge-
et nadelig
voldoende
atregel te
derjarigen
voorbeeld
lar school
:happelijk
m", aldus
k zich bij
;er J. Ste
en CNV-
uit tegen
Stekelen-
ingen niet
js moeten
ïn andere
s hem zijn
van bur-
FNV zijn
;e accepte-
let met de
gaan, om
rzorgings-
imen", al-
;t was de
il aan het
olgens de
inderwijs-
tweede in
i het pro-
tten werd
r miljoen)
wordt vastgesteld. Nederlandse
maatregelen als het weiverbod
voor koeien en de vernietiging van
spinazie kwamen als een schok. De
overheid had het publiek hier tij
dig op moeten voorbereiden,
meent Berenschot.
Meting
Kritiek ook heeft Berenschot op
het meten van radioactiviteit. Het
onderzoeksbureau heeft ontdekt
dat de meetresultaten van de be
trokken instanties van elkaar ver
schilden, waardoor er niet snel
conclusies konden worden getrok
ken voor te nemen maatregelen.
Afgezien van volstrekt onvoldoen
de mobiele apparatuur en perso
neel om haar te bedienen, heeft Be
renschot ook klachten genoteerd
over een aanvankelijk geringe be
reidheid tot medewerking. Boven
dien was er onvoldoende inzicht in
de manier waarop de radioactieve
deeltjes zich verspreidden in het
milieu en in de stofwisseling van
TILBURG (ANP) - De betere ge
bitsverzorging eist zijn tol. Als de
huidige daling van cariës (gaatjes)
doorgaat, zijn er over 15 jaar nau
welijks jongeren meer met gaatjes
in tanden en kiezen. Voor de 5500
tandartsen die ons land nu nog telt,
zal er nog voor 1500 tot 2000 werk
zijn. Dat zeggen vice-voorzitter
Crielaers van de Nederlandse
maatschappij tot bevordering der
tandheelkunde (NMT) en ex-be
stuurslid en tandarts Reijnen in
een gesprek met het ANP.
Cariës is de meest voorkomende
tandziekte. Tandartsen besteden
dieren en planten. De voorlichting
hierover was dan ook niet toerei
kend, aldus Berenschot. Het bu
reau steekt daarentegen wel het
rijksinstituut voor de volksgezond
heid en milieuhygiëne (RIVM) een
pluim op de hoed, dat vanaf het be
gin hard heeft gewerkt.
Berenschot beveelt aan bij be
noemingen op belangrijke posten
op de ministeries goed te letten op
het persoonlijk functioneren tij
dens bijzondere omstandigheden.
Mensen die tijdens een dergelijke
ramp de touwtjes in handen krij
gen, moeten het hoofd koel kun
nen houden, ze moeten crisis-be
stendig zijn. Voorts moet er vol
gens Berenschot een draaiboek
worden gemaakt over overheids
voorlichting in tijden van rampen,
dat voor elk ministerie geldt. Bij
'Tsjernobil' bewandelden de de
partementen te veel hun eigen
weg, waardoor soms tegenstrijdige
berichten hét land werden inge
stuurd.
gemiddeld 80 procent van hun tijd
aan boren en vullen. Wanneer hij
stopt met het vullen van gaten, valt
de tandarts dus in een financieel
gat. "Hij zal moeten omscholen, zo
als indertijd longartsen die tbc be
handelden naar een ander vak heb
ben moeten uitzien toen tbc te ge
nezen bleek", aldus Crielaers en
Reijnen.
Cariës is een gedragsbepaalde
ziekte: Wie geen suiker eet, krijgt
geen gaatjes. Vooral jongeren tot
19 jaar hebben die gaatjes wel.
Juist bij die categorie liep het aan
tal patiënten de laatste jaren gigan
tisch terug. Vier oorzaken zijn
daarvoor aan te wijzen. Crielaers:
"Het grote gebruik van fluoride in
Nieuw systeem
om treinenloop
te beveiligen
HILVERSUM (GPD) - De Neder-
landse Spoorwegen hebben een
nieuw systeem voor de beveiliging
van de treinenloop ontwikkeld.
Daarbij wordt het spoorverkeer
niet alleen - nog - veiliger, maar
kunnen tegelijkertijd .de treinen
sneller en flexibeler over de rails
worden gestuurd. In Hilversum
loopt momenteel een proef met de
nieuwe elektronische beveiliging.
De verkeersleiding beschikt over
twee micro-computers, die onaf
hankelijk van elkaar opdrachten
uitvoeren. Pas als beide computers
tot de conclusie komen dat de weg
veilig is, worden seinen op groen
gezet. De NS hebben samen met
ingeneurs van het elektronica-con-
cern Siemens zes jaar aan dit be
veiligingssysteem gewerkt.
Hilversum is voor de proef uitge
kozen omdat vrijwel elke twee mi
nuten voor een trein een rijweg
moet worden ingesteld. Tot het
emplacement behoren 29 signalen,
22 wissels en 3 overwegen. De
meest voorkomende treinen die
Hilversum aandoen, dan wel pas
seren, zijn in een computer opge
nomen. De verkeersleiding kan nu
met een druk op de knop het trei-
nenverkeer regelen en elke bewe
ging van een trein van sector tot
sector op beeldschermen volgen.
GRONINGEN (GPD) - De Gronin
ger politie heeft gisteren een arres
tantenstop afgekondigd. Verdach
ten blijven daardoor vrij rondlo
pen, omdat de 14 cellen op het
hoofdbureau vol zitten. Enkele re
chercheonderzoeken zijn volgens
een politiewoordvoerder daarom
opgeschort. Ook de politiekorpsen
in de gehele provincie Groningen
hebben geen celruimte meer be
schikbaar. Het is dit jaar al eerder
voorgekomen dat de politie crimi
nelen tijdelijk moest laten lopen
wegens gebrek aan cellen.
Justitie in Groningen onder
neemt nu pogingen arrestanten on
der te brengen in politiecellen in
Drenthe of Friesland, om op die
manier meer ruimte te krijgen. Zes
cellen in het Groninger politiebu
reau hebben inmiddels een dubbe
le bezetting. Vijftien arrestanten
die momenteel in eèn politiecel zit
ten, wachten totdat er plaatsruimte
beschikbaar komt in een Huis van
Bewaring in ons land. Negen daar
van zitten in een cel van het Gro
ninger politiebureau.
"We hebben als politie veel te
weinig armslag. Er moet snel een
oplossing voor dit probleem wor
den gevonden. Als we iemand op
heterdaad betrappen tijdens een
beroving kunnen we die man niet
laten lopen. Die man moet de cel
in," aldus een woordvoerder van
de Groninger politie.
diverse toepassingsvormen als bij
voorbeeld de tandpasta is de be
langrijkste oorzaak. Daarnaast
hebben de versterkte aandacht
voor mondhygiëne, voorlichting
en opvoedingsprogramma's en het
inzetten van mondhygiënisten er
sterk toe bijgedragen dat cariës bij
de jeugd hoe langer hoe minder
voorkwam. Als die trend zich door
zet is er in het jaar 2000 niet een
jongere meer met gaatjes", aldus
de vice-voorzittèr.
Tarieven
Vanaf morgen gaan alle particu
liere patiënten bij hun tandarts
voor dezelfde behandelingen ook
dezelfde tarieven betalen. Omdat
er voor een deel van de tandartsen
en de patiënten nogal wat veran
dert, is de NMT een intensieve
voorlichtingscampagne begonnen.
Volgens hoofdcommissaris
Nordholt moet in een dergelijk ge
val in overleg met Justitie plaats
ruimte worden gecreëerd. "Des
noods moet een verdachte die voor
een minder ernstig vergrijp vastzit
worden vrijgelaten om plaats te
maken voor iemand die een zeer
ernstig feit heeft gepleegd," aldus
Nordholt.
Het cellentekort is volgens hem
een probleem waarmee de Gronin
ger politie en Justitie zeer regelma
tig worden geconfronteerd. "We
moeten improviseren", aldus offi
cier van justitie Severein. Justitie
onderzoekt op dit moment de mo
gelijkheid arrestanten onder meer
onder te brengen in cellen in As
sen, Drachten of het Friese Ber-
gum. Na de heropening van het
Huis van Bewaring in Groningen
zijn destijds dertig van de negentig
cellen gereserveerd voor verdach
ten uit het arrondissement Almelo.
Pogingen om deze maatregel terug
te draaien zijn in Den Haag volgens
Severein op niets uitgelopen.
GEHANDICAPTENKAART
(ANP) - De gehandicaptenkaart
(half geld) is op 1 oktober weer gel
dig voor alle buslijnen in Amster
dam, dus ook in de bussen van het
streekvervoer. Het Gehandicapten
Overleg in de hoofdstad (SGOA)
heeft dit afgesproken met het ge
meentelijke vervoer bedrijf en de
betrokken streekvervoerders.
Alle tandartsen hebben folders ge
kregen voor hun patiënten waarin
precies valt te lezen, wat een be
paalde verrichting kost. Bij het op
stellen van een behandelplan kan
de patiënt zelf opzoeken hoe duur
het gaat worden en ook achteraf
valt de rekening gemakkelijk te
controleren. Er zijn twee soorten
folders: een eenvoudige met de
meest voorkomende verrichtingen
en een met de complete tarieven
lijst, waarin eveneens wordt uitge
legd wat een bepaalde behandeling
precies inhoudt.
De folders zijn ook bestemd voor
ziekenfondspatiënten die behan
delingen willen laten uitvoeren
waarvoor zij niet verzekerd zijn.
Wie ondanks de folders met vragen
blijft zitten, kan een speciaal infor
matienummer van de NMT (03402-
76390) bellen.
Nijmegen met hondenvanger
ten strijde tegen overlast
NIJMEGEN (ANP) - Nijmegen heeft als eerste gemeente in ons
land een hondenwachter aangesteld die erop toe zal zien dat hon
denbezitters zich aan de regels houden. De man is bevoegd loslo
pende honden te vangen en naar het asiel te brengen en proces
verbaal op te maken tegen baasjes die hun huisdier los laten lopen
of laten poepen op verboden plaatsen.
Met de aanstelling van een hondenwachter wil Nijmegen de
overlast door honden terugdringen. Het uitlaten van honden is in
de keizer Karelstad via de politieverordening recent aan strenge
regels gebonden. Zo mogen honden niet meer loslopen in winkel
centra en bepaalde winkelpromenades, op sportvelden, op trap
velden en op speelplaatsen. Hun behoefte mogen de dieren alleen
nog doen in goten of op de rand van de weg, tussen struiken van
openbaar groen en op speciale hondepoepveldjes.
Overtredingen kunnen volgens de gemeente worden bestraft
met een boete van maximaal 5000 gulden. Om zyn werk goed te
kunnen doen zal de hondenwachter, die tevens hoofdredacteur is
van het blad De Bouvier en zich volgens de gemeente zal gedragen
als een groot dierenvriend, zich per auto door Nijmegen verplaat
sen.
GEDOOGZONE (GPD) - Na 1 januari volgend jaar mogen er geen nieu
we gedoogzones voor heroïne-prostitutie in Amsterdam bijkomen. Deze
aanbeveling staat in een interne nota van de gemeente Amsterdam over
heroïne-prostitutie in daarvoor door de politie aangewezen gebieden in
de stad (zoals de De Ruyterkade).
Volgens de nota, waarvan de inhoud gisteravond door Vara's Achter
het Nieuws bekend werd gemaakt, zijn deze gedoogzones niet veilig.
Auto-prostitutie is de gevaarlijkste werkvorm voor de vrouwen en boven
dien zorgt auto-prostitutie voor overlast in de buurt. Daarom wordt aan
bevolen geen nieuwe gedoogzones in te stellen.
ADVERTENTIE