Zijreflectoren jagen
de fietsers op kosten
Het blijft niet bij
Mao-jasje of kimono
Vrouwelijke lijnen
komen tot hun recht
Max Heymans
vaart een
eigen koers
deze winter
EDGAR VOS:
De pauw
Consument
MAANDAG 22 SEPTEMBER 1986
PAGINA 11
EERSTE MODESHOW CHINESE
ONTWERPERS IN EUROPA
Sinds China de poorten heeft
opengezet voor de buitenwe
reld, is er heel wat veranderd in
dit land. Het binnensluipende
kapitalisme werpt talloze oude
tradities in het voormalige kei
zerrijk omver. De kleding van
de Chinezen is daarvan wel het
beste bewijs. Traditionele ki
mono's en mao-jasjes zijn
"uit". Couture is "in". Couture
op westerse leest geschoeid.
Zo westers zelfs, dat het nau
welijks voor te stellen is, dat de
ontwerpen niet op de tekenta
fel in een Franse of Italiaanse
studio ontstonden, maar er
gens in Sjanghai of Peking.
Voor het eerst in de geschiedenis
toonde Rood-China zijn mode-ge
zicht in Europa. Dit gebeurde op
een groots opgezette show tijdens
de internationale modebeurs Igedo
in Düsseldorf. De collectie, die niet
minder dan een kleine 200 model
len omvatte, was vrijwel allemaal
uitgevoerd in zijde, want China is
nog altijd het grootste zijde-expor
terende land ter wereld. En dat wil
de de China Silk Corporation, de
ANDERE
ACCENTEN
Max Heymans, de nestor van de
Nederlandse haute couture, doet
niet écht mee met de superslan-
ke belijning die bij veel coutu
riers het beeld bepaalt. Zijn jas
jes en bovenlijfjes rijn recht tot
ruim gesneden, terwijl het ac
cent, in de vorm van een cein
tuur of aangezette band, net over
de taille valt. Wie iets te mager of
te dik is, kan dat in deze kleding
aardig verhullen, ondanks de
vrijwel altijd strakke rok. -
Bij de pakjes had Heymans
een verassing in petto. Kreeg het
paarse pak, paars en lila vormen
de hoofdkleuren bij Heymans.
met de lange rok, gezet aan een
brede band versierd met rozetten
in oud-zilver, meteen al een goe
de ontvangst, toen de manne
quin er met een simpel handge
baar een eenvoudig pak met kor
te recht rok van maakte, volgde
er een heus applaus.
Jurken
De jurken van Heymans zijn
volgens het zelfde principe ge
sneden als de pakjes een ruim,
vrij lang lijQe, een band, waarin
een steekzakje is verwerkt en
een niet te strakke rok.
Echte wintermantels zijn bij
Heymans niet te vinden. Hij
maakt vrijwel altijd een combi
natie met rok en blouse. De man
tels die hij daarop laat dragen,
hebben een 7/8 lengte en forse re-
vèrs, die vrij lang doorlopen. Ze
zijn recht of wat klokkend gesne
den en hebben altijd een cein
tuur. Deze wordt om de rechte
jassen vrij los gedragen, om de
klokkende strak. De schouder
lijn van de jassen is flink, maar
zeker niet overdreven. Ook een
echt Heymans trekje zijn de ca
pes. In een geval "leende" hij van
Dit pakje in grijs-wit heeft
een klokkende haantjes rok
waaronder een tweede, satij
nen rok net uitkomt. Het Cha-
nelachtige jasjes heeft twee
kleine zakjes. (foto pr)
Frans Molenaar de cirkel en in
het andere van Frank Govers de
losse extra rugpanden.
Pantalons
Pantalons horen in Heymans'
kleding voor overdag niet thuis.
Daarom is het opvallend dat het
enige "lang" dat hij voor de
avond laat zien wijde pantalons
zijn. En waar je voor de avond
dan toch een cape zou verwach
ten, komt hij met een heel zake
lijke, tot op de grond vallende
mantel van hetzelfde materiaal
als de pantalon en het topje. En
dat maakt het geheel toch ook
weer niet echt geschikt om echt
buiten te dragen, maar wie van
de taxi meteen het theater bin-
nensnelt, zal niet direct kouvat
ten.
In die uitgaanskleding laat
Heymans ook de ballonrok terug
komen. In een prachtige blauwe
satin duchesse maakt hij een op
vallend exemplaar met één grote
pofmouw terwijl de andere kant
van de schouder en arm wordt
bedekt door een losse flap. Niet
echt mooi, wel grappig. Daar
naast werkt Heymans veel met
kant over heel wijde petticoats,
soms met een bijpassende man
tel. Voor deze jurken kiest hij
vaak grijs, een lichte kastan-
jekleur of blauw.
HENRIETTE v.d HOEVEN
organisator van de show, die sinds
goed een jaar een bureau heeft in
Keulen, de Europese toeschou
wers goed duidelijk maken.
Acht
Acht ontwerpers, onder wie
Zhan Lizhong, één van de popu
lairste designers, die al meer dan
dertig jaar in de Chinese modewe
reld actief is, Ma Dali, wiens collec
ties in het buitenland reeds eerder
bekendheid kregen en Zhan Zhao-
da, met zijn 25 jaren de jongste top
ontwerper van China, stelden de
collectie samen. Zij gingen daarbij
uit van vijf thema's: traditionele
kleding met kunstzinnige borduur
sels, zomerse dagkleding, luxueu
ze namiddagkleding, gebreide zij
den kleding en avondkleding.
Het merendeel van de stoffen
werd in China geweven, een deel
ervan werd in Europa bedrukt en
verder veredeld. De modellen zelf
werden in opdracht van de China
Silk Corporation op diverse plaat
sen in het gigantische rijk, waaron
der Sjanghai, Jiangsu, Dalian,
Guangdong en Zhqjiang gemaakt.
Met uitzondering van de traditio
nele kimono's aan het begin van de
show en een collectie avondjapon
nen in sjanghai-model, was de ge
toonde kleding qua stijl zeer wes-
Drie zomer-ontwerpen van Chinese modemakers zoals die in Düsseldorf werden getoond.t tekening pr»
ters. De Chinese ontwerpers had
den zich duidelijk laten inspireren
door karakteristieke ontwerpen
van beroemde Franse couturiers,
waardoor het "Aziatische gezicht"
moeilijk te herkennen was. Zo
toonden zij typische Chanel-pak-
jes, compleet met contrasterende
biezen en grove Chanelkettingen,
Courrèges-achtige mini-jurkjes en
jassen, pakjes in de stijl van de ja
ren zeventig en avondjaponnen an
no de jaren twintig.
Voor overdag waren er zwierige
jassen tot op de kuiten met daaron
der strak aansluitende japonnen
met opstaande kragen te zien en
korte jasjes tot over de heupen, ge
dragen op lange blouses en rechte
rokken tot net op de knieën. Ty
pisch Chinees waren wel de slui
tingen op jassen en blouses, be
staande uit knoopjes en lusjes van
koord.
Pantalon
Niet westers was ook het model
pantalon, dat in de show werd ge
toond: hoofdzakelijk strak aanslui
tende, zwarte glanzende broeken
met pijpen tot even boven de en
kels. Wel waren de schouders van
de truien en jasjes, die daarop wer
den gedragen flink verbreed, waar
door zelfs de fragiele Chinese man
nequins nog een stoer uiterlijk kre
gen.
Of de kleding, zoals die in Düs
seldorf over het voetlicht werd ge
bracht, ook in de straten van Pe
king te zien zal zijn, is de vraag. Ze
ker, wanneer het gaat om super
strakke strapless corsetjes, die een
flink deel van de buik laten zien, en
die al even sexy waren als de zijden
lingerie, pyjama's, nachtjaponnen
en ochtendjassen.
Het meest opvallend was de
avondkleding. Kleding, die letter
lijk bol stond van de opgeborduur-
de pailletten en pareltjes in bonte
motieven, maar ook modellen met
meterswijde rokken van zwierige
zijde. KITTY VAN GERVEN
"Edgar Vos is een vrouwvriendelij
ke ontwerper. Zijn kleding doet
iets voor vrouwen". Deze uitspraak
van een van de toeschouwers aan
het begin van de coutureshow van
Edgar Vos in Amsterdam werd in
de loop van de presentatie meer
maals bevestigd. Vps staat borg
voor kleding, waarin vrouwen er
optimaal uitzien. Ook ditmaal
blonk zijn collectie voornajaar en
winter '86/'87 uit door verfijning en
elegantie.
Pakjes
Vos koos voor komende winter
een strak aansluitend silhouet en
voerde deze belijning consequent
door. Het best komt dit slanke sil
houet tot uitdrukking in een serie
mantelpakjes met getailleerde jas
jes en rokken, die de kuiten bedekt
houden. De meeste variatie zit in
de jasjes, die nu eens kort tot net
op de heupen zijn, dan weer tot
over de heupen, uitlopend in een
puntje op de rug, met een (soms
aangerimpeld) schootje of recht in
de stijl van de Chanel-pakjes. De
jasjes, waarvan sommigen een lan
ge kraag en een lage sluiting heb
ben, worden gedragen op rechte,
strakke rokken of soepelvallende
rokken, die vanaf de heupen klok
kend uitlopen.
Vos gebruikte voor zijn wollen
mantelpakjes schitterende kleu
ren: diep-paars, rood, zwart en
oker en combineerde ze met satij
nen blouses met een colletje in de
zelfde kleur.
Op de klokrokken liet hij ook
lange truien tot op de knie en lange
vesten dragen met daarover jassen
met een brede ceintuur van soepel
leer, die taille en de heupen be
dekt. Opvallend was de schouder-
belijning van de mantels en de tail
leurs. In tegenstelling tot veel van
zijn collega's gebruikte Vos geen
kopmouwen, maar gewone gladde
mouwen, zij het dan dat de schou
ders wel enigszins verbreed zijn.
Wel liep hij bij de anderen in de pas
door de jassen langs de manchet
ten af te zetten met een rand zwart
vossebont.
Japonnen
Zo lang als de rokken zijn, zo
kort hield Vos de japonnen: jurkjes
tot net op de knieën van wollen tri
cot of glanzende stoffen. Voor de
namiddag ontwierp hij eveneens
strak aansluitende japonnen, alle
zwart en met een hoge col, die ver
rassende uitsnijdingen vertonen
aan de voor- of achterzijde en ge
sloten worden met een lange rij
knoopjes op de rug.
Voor 's avonds kan het Vos niet
feestelijk genoeg zijn. Zijn cliëntè-
le is ongetwijfeld verzekerd van
heel wat bekijks, wanneer zij er
gens verschijnt in de pakje van ge-
pailletteerde brokaat of in een
strakke goud-kleurige japon met
een lange split. Maar vooral in een
geplisseerde goud-lamé etagerok
met jasje of een ruisende taftzijden
japon met een gedrapeerd boven
lijfje en een laag aangezette, wijde
rok.
Overigens was het niet alles
goud wat er blonk in de serie
avondtoiletten voor komende win
ter. Zo voerde Vos ook enkele mo
dellen ten tonele van zwart fluweel
De pakjes hebben onveranderlijk lange rokken links een broe
krok met 32-baantjes, rechts een tailleur inzijden brokaat, (foto's pr)
of zwarte voile, ingetogen of juist
zeer uitdagend. Dat laatste geldt
vooral voor een gepailletteerde
avondcreatie, waarvan het boven
lijfje deels van netstof is gemaakt,
zodat de linkerborst van de draag
ster slechts verscholen gaat achter
een opgeborduurde bloem.
Na de uiterst chique avondcrea
ties zorgde de bruidsjapon ter af
sluiting van de show voor de vrolij
ke noot in het geheel. Vos kleedde
de bruid - waarschijnlijk alleen
voor deze gelegenheid - in een wit
te trui met opgestikte pareltjes en
een verlengd boord met daaronder
een tulen rok, die de benen van de
bruid goed zichtbaar liet.
Confectie
Overigens was het niet alleen
couture, wat Vos gistermiddag liet
zien. In zijn show ruimde hij ook
plaats in voor enkele confectiemo-
dellen: wijde klokkende jassen
met een capuchon en tricotpakjes,
bestaande uit lange rokken met
knielange truien en vesten in com
binaties van zwart en rood.
KITTY VAN GERVEN
Zijn er in de basisvoeding voor
alleman, brood, kaas, vlees,
groenten, in de loop der eeuwen
weinig veranderingen geweest, in
de kokskookkunst voor de groten
der aarde was het een voortdurend
komen en gaan van nieuwe modes,
nieuwe gerechten. De groten der
aarde eten immers niet alleen om
een gezonde hoger te stillen, maar
ook om anderen te imponeren.
Sinds de Babyloniërs en oude
Egyptenaren tot in onze tijd
(zakenlunches!) hebben maaltijden
moeten dienen als statussymbool,
als manier om macht en rijkdom te
tonen en anderen door overdaad te
overbluffen of te beïnvloeden.
Zo was de haute cuisine van de
middeleeuwen gericht op
overdadige hoeveelheden, op
pracht en praal en niet zozeer op
verfijnde smaak of raffinement.
Dat kwam pas later, in de
renaissance. Men gebruikte
enorme hoeveelheden specerijen,
omdat specerijen kostbaar waren.
Toen na de grote
ontdekkingsreizen naar tropische
gewesten de prijs van de
specerijen ging zakken liep het
gebruik in de hogere kookkunst
terug. Specerijen werden
gemeengoed en toen de peperbus
ook bij de gewone burgers op tafel
verscheen verloren de koks hun
belangstelling ervoor.
Een gerecht, dat bij middeleeuwse
staatsiediners vrijwel verplicht
was, was de koninklijke pauw.
Niet omdat pauw een exquis hapje
vormt, pauw is droog en taai, maar
omdat het de mooiste vogel van de
hoenderhof is, een vogel van
vorstelijke allure, die in volle
luister op tafel werd gebracht. Men
moet wel respect hebben voor het
vakmanschap waarmee dat
gebeurde.
De staartveren werden ér
zorgvuldig uitgetrokken, de kop en
het sierlijke kroontje werden in
een natte linnen doek gewikkeld.
De huid met de veren werd er
voorzichtig, als één geheel,
afgetrokken en zo werd de pauw,
rijk voorzien van gemberwortel,
peper, nootmuskaat en kruidnagel,
aan het spit geroosterd. Men liet
hem daarna afkoelen, de doek
werd van de kop verwijderd, en de
huid met de veren er weer netjes
omheen gevouwen, waarna men de
staartveren er weer in stak, en
poten en snavel verguldde.
Volgens een Duits kookboek uit
1581van de Mundtkoch van de
keurvorst van Mainz werd de aldus
fraai opgemaakte vogel op een
grote zilveren schaal gezet, waarop
men van te voren een 'spiegel' had
gemaakt van sterke
beenderbouillon met wijn en
kruiderij, gezeefd en geklaard, die
als stijve, glanzende gelei een
passende ondergrond vormde.
Men stak de pauw dan in een
kamferspiritus gedrenkte prop
watten in de vergulde snavel, stak
die aan en zo werd de pauw in volle
glorie onder luide fanfares van de
muzikanten in aller Magnificenz
binnengebracht.
Ook Frankrijk kende de pauw -
waarschijnlijk heeft Karei de Grote
voor het eerst pauw gezien en
geproefd bij zijn kroningsdiner bij
de paus in het jaar 800 in Rome en
het idee mee gebracht naar
Frankrijk. Daar werd de pauw in al
zijn pract hoofdpersoon van een
bijzondere tafelceremonie.
In de eeuwen van ridderlijke
verering voor dames, de 13e en 14e
eeuw, presenteerde de hoogste
dame in het gezelscap de pauw aan
de voornaamste gast, waarop de
ridders, met de hand aan de
schotel, een gelote aflegden, van
dapperheid bijvoorbeeld, „voor
God, de Heilige Maagd, de Dames
en de Pauw".
WINA BORN
Met ingang van het nieuwe jaar wor
den reflecterende wielcirkels op
fietsen verplicht. Fietsers zijn in
duisternis vooral van opzij slecht
zichtbaar. Zijreflectoren moeten dat
verhelpen. De Echte Nederlandse
Fietsersbond (ENFB) heeft bezwaar
tegen de manier waarop de maatre
gel wordt ingevoerd. De bond vindt
het verkeerd om alle fietsers in een
keer op kosten te jagen.
De verplichte aanschaf van de wielcir
kels gaat de gezamenlijke fietsers in ons
land vele tientallen miljoenen guldens
kosten. Volgens de Consumentenbond
in Den Haag moet een huishouden met
vier fietsen per 1 januari rekening hou
den met een uitgave van minimaal zo'n
80 gulden. Er zijn in Nederland ongeveer
11 miljoen fietsen.
De fietserbond ziet veel meer in een
leverancier-gebonden invoering van de
zijreflectie. Niet de fietser verplichten.
Wie onder een dekbed toch nog wat warmte bij te kort komt, kan nu een elektrisch
dekbed nemen. Philips is daarmee op de slaapmarkt verschenen. Het kan op elke
gewenste temperatuur ingesteld worden en heeft een afzonderlijke stand voor 'voor
verwarming'. De tweepersoons-uitvoeringen zijn apart regelbaar.
Voor de vulling zijn holle polyestervezels gebruikt, te vergelijken met minuscuul-
dunne 'pijpjes', die de isolatie sterk verhogen.
maar de fabrikant. "Er mag immers ook
geen auto worden verkocht, die niet aan
een keur van veiligheidsnormen vol
doet". Aan fabrikanten en de rijwielhan
del zou de eis kunnen worden gesteld
om fietsen en banden te levéren met zij
reflectie. Zo vindt vanzelf een geleidelij
ke invoering plaats bij vervanging van
versleten banden, denkt de ENFB.
Niet ineens
Bij Verkeer en Waterstaat vindt men
dat de fietserbond "niet zo moet moppe
ren". Een woordvoerder: "De mensen
hebben nog ruim een kwartaal om op de
verplichting in te spelen. De ENFB zou
trouwens beter moeten weten. We voe
ren helemaal niet alles ineens in. De ver
plichte zijreflectie is een vervolg op de
invoering, zeven jaéf geleden, van de ro
de achterreflector en de gele pedaalre
flector. De invoering van het totale pak
ket maatregelen voor een veiliger fiets is
dus zeer geleidelijk verlopen".
Een leverancier-gebonden invoering
van de zijreflectie, zoals de ENFB voor
staat, vindt geen genade in de ogen van
het ministerie omdat de maatregel niet
teveel tijd in beslag moet nemen. "Daar
voor is het aantal slachtoffers te groot.
Uit de cijfers blijkt hoe ernstig de situa
tie is", aldus de woordvoerder van Ver
keer en Waterstaat.
Risico's
De Stichting Wetenschappelijk On
derzoek Verkeersveiligheid (SWOV)
heeft becijferd dat invoering van zijre
flectie 80 tot 100 doden en zwaargewon
den per jaar kan schelen in het verkeer.
Zo gaan fietsers met zijreflectorende banden eruit zien.
De risico's bij het fietsen in schemer en sen de spaken gevlochten veter. Ze moe
duisternis zijn volgens de SWOV vier ten zo dicht mogelijk tegen de velg wor
maal zo groot als overdag. Buiten de be- den gemonteerd. Uit navraag bij de afde
bouwde kom komt het gevaar vooral lingen 'tweewielers' van RAI en Bovag
van achter.' Dat leidde in 1979 al tot de over de prijs van het aan te schaffen ma
verplichting rode achterreflectoren en teriaal,"blijkt dat een reflecterende fiets
gele pedaalreflectoren op de fiets te band zo tegen de 35 gulden per stuk za
monteren. kosten. Er is verder een keur aan los ma
Men kan gebruik maken van reflecte- teriaal, zoals spaakreflectoren en linten
rende banden, velgen of strippen. De Deze kunnen worden aangeschaft voo
strippen moeten van prismatisch mate- bedragen tussen de 15 en 25 gulden pe
riaal zijn of de vorm hebben van een tus- set.
onder redactie van
Wim Fortuyn en Conny Smits
