'Kabinet maakt kapot wat zorgvuldig is opgebouwd' Nederland uit de pas Stichting Ideële Import viert 10-j arig bestaan Wim Kok (PvdA) ziet harde hand Ruding opnieuw regeren Werkloosheid treft ook predikanten WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1986 DEN HAAG - Eén zin uit de reactie van de CDA- fractieleider Bert de Vries op de miljoenennota heeft zijn opponent Wim Kok (PvdA) bijzonder getrof fen. „De gezondmaking van de overheidsfinanciën is ondergeschikt aan de bestrijding van de werk loosheid". De Vries kan er op rekenen dat oppositie leider Kok hem over drie weken, tijdens de algeme ne beschouwingen in de Tweede Kamer, daaraan zal houden. Bij het kabi net bespeurt Kok deze rangorde nog allerminst. „Dit kabinet heeft meer aandacht voor het finan cieringstekort dan voor de toekomst van ons land", zegt Kok in reactie op de Miljoenennota. door Henri Kruithof en Peter van Nuijsenburg Hij wijst op de Raad van State, die een beschouwing over toe komstig beleid node heeft ge mist in de Miljoenennota. „En dan zegt Ruding in reactie: ik heb alles toch goed uitgere kend... Het kabinet geeft geen enkel antwoord op vragen die de informatiemaatschappij stelt. Wat betekent het feit dat we alle maal meer vrije tijd krijgen voor sociaal-culturele voorzieningen, vergrijzing en onderwijs? Daar geeft het kabinet geen antwoord op". Kok windt zich echt op als hij spreekt over de argumenten die het kabinet aandraagt om te be zuinigen op het sociaal-cultureel werk. „Dit kabinet laat de Konin gin zeggen dat bezuinigingen op bejaarden en oorlogsslachtoffers niet kunnen en dat daarom het sociaal-cultureel werk zo zwaar moet inleveren. Dat is een ma nier van mensen tegen elkaar uit spelen die absoluut niet kan". Maar het meest verwerpelijke vindt Kok het feit dat het kabinet geen enkele poging doet de eco nomische groei te gebruiken om een extra stimulans te geven aan de bestrijding van de werkloos heid. „Het is bijzonder wrang dat in het jaar 1987, waarin de ener gieprijzen zo scherp dalen, het kabinet niet eens in staat is zijn eigen doelstelling van vijftigdui zend werklozen minder te ha len". „Bovendien worden de inko mensverschillen opnieuw ver groot. Niet alleen tussen de mini ma en de beter betaalden, maar ook tussen de ambtenaren en de werknemers in het bedrijfsleven. Het kabinet behandelt groepen burgers verschillend". Kok laat er overigens geen misverstand over bestaan dat ook met de PvdA in de regering bezuinigingen noodzakelijk zijn. Maar terugdringen van het finan- cieringstekort is niet alleen zalig makend. „De bezuinigingen op onderwijs, sociaal-cultureel werk en de volksgezondheid tas ten de kwaliteit van de samenle ving aan. Het kabinet maakt ka pot wat zo zorgvuldig is opge bouwd en waar we zuinig op moeten zijn". Wim Kok is bang dat minister van financiën Onno Ruding in het kabinet de overhand heeft gekregen. „Ruding neemt wel op buitengewoon schrille manier af stand van het betoog van Lub bers tijdens het debat over de re geringsverklaring, die pleitte voor een dialoog met de samen leving en het had over een kabi net dat van ons allemaal is". „Als de werkgelegenheid het hoofddoel van het beleid is, dan moet ook het financieringstekort zich daarnaar richten. Maar Ru ding zegt: als het goed gaat met financieringstekort, is dat de beste bijdrage die je aan de werk gelegenheid kunt geven. Dan is er toch een behoorlijk gat tussen de toon van Lubbers en de toon en inhoud van de miljoenenno ta". De oppositieleider verwijt het kabinet een volstrekt passieve houding ten opzichte van de her verdeling van arbeid. „De in het regeerakkoord afgesproken ar beidstijdverkorting in de collec tieve sector van driekwart pro cent per jaar, wordt in het eerste jaar niet gehaald. Ik begrijp niet hoe het kabinet de Koningin durft laten zeggen dat de herver deling van arbeid moet door gaan, terwijl niets wordt gedaan om dat ook werkelijk gestalte te geven". Kritiek op het feit dat de amb tenarenbonden ook zelf niets meer voelen voor verdere atv, wijst Kok resoluut van de hand. „De afgelopen vier jaar is het be leid erop gericht geweest dat de koopkracht van ambtenaren en trendvolgers achterbleef bij de ontwikkelingen in het bedrijfsle ven. Dat heeft bij de bonden na tuurlijk tot een houding geleid, dat de arbeidsvoorwaarden ge lijk op moeten gaan met die in het bedrijfsleven". „Bovendien wil het kabinet de inkomensverschillen nog verder laten oplopen. Dan kun je niet van de ambtenaren verwachten dat ze bereid zijn verdere atv zelf te betalen. Het kabinet had de voorwaarden moeten scheppen voor een goed overlegklimaat. Maar als minister Van Dijk met lege handen het overleg ingaat, kun je ook niet verwachten dat daar iets uitkomt". Kok verwijt minister Van Dijk zelf het overlegklimaat verziekt te hebben. „Het is toch ogeloof- lijk wat deze minister doet, dat met modder gooien naar grote groepen ambtenaren. Dat is geen i omgaan met men- „De PvdA is niet tegen afslan king van overheidsapparaat, maar dan wel op grond van goe de argumenten. Als we met z'n allen zeggen dat bepaalde taken kunnen worden afgestoten en ef ficiënter kunnen worden gedaan, moet dat leiden tot minder amb tenaren. Niemand is gediend met een zo groot mogelijk ambtena renapparaat, ook de ambtenaren zelf niet". Kok vindt overigens niet dat dat per definitie tot ontslagen van ambtenaren zou moeten lei den. Hij wil de afslankingsopera tie gepaard laten gaan met her verdeling van arbeid. „Een actief en offensief herverdelingsbeleid kan ontslagen voorkomen. Dat betekent overigens niet dat ie dereen maar meer vrije dagen moet krijgen. De atv moet op een flexibele en pluriforme manier worden ingevoerd. Extra vrije dagen geven vaak meer ellende dan verbetering". Op de vraag hoe dat dan be taald zou moeten worden, heeft Kok geen direct antwoord. „Het is natuurlijk niet mogelijk om een onderdeeltje van je alterna tief eruit te lichten en dat te plaatsen in de plannen van Ru ding. Een parallelle inkomens ontwikkeling vraagt natuurlijk zijn prijs. Uit de doorrekening van ons verkiezingsprogramma blijkt dat dit met een iets gerin gere daling van het financie ringstekort en een beleid gericht op economische groei en een veel forsere herverdeling van ar beid realiseerbaar is". Wim Kok vindt het onbegrijpe lijk dat het kabinet geen enkele aanduiding geeft van de voor stellen, waarmee men naar de so ciale partners wil gaan. "Het ka binet wil een sociaal convenant met werkgevers en werknemers sluiten, maar geeft niet aan wat het daarin zou willen afspreken. Wij hebben ook ideeën over de inhoud daarvan. De manier waarop het kabinet nu te werk gaat, geeft de indruk van 'achter kamertjespolitiek' en dat vind ik niet goed. Het parlementair de bat moet een voeding zijn voor een gezamenlijke verantwoorde lijkheid van overheid en sociale partners. Als het kabinet nalaat daaraan een bijdrage te leveren, zullen wij dat als oppositie doen". Tot slot pleit Kok ervoor geld vrij te maken voor nieuw beleid. „De overheid zou meer moeten investeren in stadsvernieuwing bij voorbeeld. Dergelijke inves teringen hebben een gunstige uitwerking op de economische groei en dus ook op de over heidsfinanciën. Het financie ringstekort mag niet als maatlat boven alles uitkomen. Het gaat veel meer om de invulling en de effecten van de bezuinigingen dan om de hoogte daarvan. De vraag is: hoe kun je op de meest verstandige manier de proble men oplossen". TILBURG - Het tweede kabinet Lubbers loopt met haar econo misch beleid internationaal nogal uit de pas. Vooral in de stijgende belastingdruk onderscheidt ons land zich van belangrijke handels partners. Na 1987 moeten de col lectieve lasten net als in de buur landen omlaag. door Peter de Vries Dat zei de voorzitter van de hoofddirectie van de Rabo-bank, drs. H.H.F. Wijffels, gisteren in Tilburg op een bijeenkomst van economen over de miljoenennota. Wijffels benadrukte dat hij het ka binetsbeleid voor komend jaar „begrijpelijk" vindt, omdat er door Economen over miljoenennota de tegenvallende aardgasopbreng sten nauwélijks mogelijkheden zijn tot ander beleid. De Rotterdamse hoogleraar dr. ir. J. M. M. Ritzen, vooraanstaand PvdA-econoom, noemde de mil joenennota „een redelijk even wichtig stuk". Alleen de Tilburgse hoogleraar prof. dr. D. B. J. Schou ten had felle kritiek. „Het geluk was de afgelopen jaren met Lub bers, nu heeft hij pech", aldus de CDA-georiënteerde de tegenvallende aardgasopbreng sten. „Volksbedrog" noemde Schou ten de stelling dat de collectieve lastendruk en belastingdruk vol gend jaar dalen. „Beide gaan na melijk gewoon omhoog. De 12 mil jard tegenvallende aardgasbaten worden via de methodes van een boekhouder verdeeld over bezuini gingen op de uitgaven en meer in komsten door belastingheffing". Schouten waarschuwde voor een sterke stijging van de lonen. „Vol gend jaar neemt het nationaal in komen maar met een procent toe, en de koopkracht met drie procent. Dat is scheefgroei". Ook Wijffels toonde zich bezorgd over wat hij noemde 'het ontstaan van de geldillusie', maar verzette zich tegen Schoutens voorstel de loonmatiging via centrale akkoor den af te dwingen, „die werken na- melijk niet", aldus de Rabo-bank- directeur. Opvallend Was de gematigde op stelling van Ritzen, die in het kabi net Van Agt-Den Uyl nog verant woordelijk was voor het opstellen van een banenplan. Volgens Ritzen is er een redelijk evenwicht gevon den tussen bezuinigingen op de overheidsuitgaven en verhoging van de belastingen om de tegenval lende aardgasinkomsten op te van gen. De miljoenennota van dit jaar noemde hij ook „minder ideolo gisch". Kritiek had hij op het verder ver groten van de inkomensverschil len. Ook vindt Ritzen dat de mil joenennota als kaderstellende be groting „verloedert", doordat er gedurende het jaar regelmatig be leidsintensiveringen en andere aanpassingen worden ingevoerd. Hij vertelt het met een mengeling van plezier en trots: "Ja, we expor teren ook koffie van Nicaragua naar de Verenigde Staten. Zo om zeilen we het handelsembargo van Reagan. Wat dat betreft hebben we wel wat geleerd van de jongens van de Shell en andere multinationals die embargo's op Zuid-Afrika schenden. We kopen de groene bo nen rechtstreeks, en verwerken ze in Nederland tot koffie en dan mag het produkt, omdat het meerwaar de heeft gekregen, wel Amerika door Jaap Lodewijks "Dat doen we ook met techni sche apparatuur voor Nicaragua. Amerikaanse actiegroepen sturen geld naar ons, want zij mogen niet rechtstreeks met Managua contact leggen. Wij kopen wat ze op hun lijst hebben staan en schepen dat in in de boot uit Nicaragua, die pe riodiek Zeebrugge in België aan doet met bananen". Aan het woord is Carl Grasveld, de directeur van de Stichting Ideë le Import (SII), een handelsonder neming die in oktober haar tienja rig bestaan gaat vieren. Tien jaar steun aan een groep arme landen in Afrika en aan Vietnam, Nicara gua en Cuba. Tien jaar waarin de handelsom- zet steeg van 15.000 gulden (1976) tot 11,5 miljoen gulden (1985). Het begon allemaal met goedwillende vrijwilligers, die steun wilden ge ven aan met name de bevrijdings bewegingen in de Portugese kolo niën. Momenteel heeft de stichting 15 werknemers in vaste dienst in een pand aan de Amsterdamse He rengracht. De opzet is gelijk aan iedere han delsonderneming. Ze fungeert als tussenschakel voor de verkoper van een produkt en de geïnteres seerde winkelier. De extra dimensie aan de stich ting is het feit dat ze haar cliënten nauwkeurig uitkiest. Het moeten landen zijn die proberen zich in so cialistische zin te ontwikkelen. "Nou leggen we de kriteria wel wat ruim, omdat we inmiddels hebben bijgeleerd", zegt Grasveld. "Vroe ger dachten we, die landen, zoals Mozambique en Angola, die gaan het maken. Dat is het paradijs. Dat is dus niet zo. We zijn reëler, er worden daar grote fouten ge maakt". "Maar wat voor ons duidelijk moet zijn is dat ze - vaak vechtend tegen de bierkaai - proberen een rechtvaardige samenleving op te bouwen met meer gelijkheid en goed onderwijs". Om die reden zegt hij is na een kortstondige sa menwerking een land als Sri Lan ka afgevallen. "Een land als Gui nee Bissau,, tja dat is moeilijk na die staatsgreep, maar dat heeft nog het voordeel van de twijfel". Vanuit zijn toenmalige woning in de Bijlmermeer en later vanuit een woonboot zette Grasveld de stichting op poten, die uiteindelijk is uitgegroeid tot een volwaardige handelsonderneming met een voor Nederlandse begrippen behoorlij ke omzet. Grasveld: "We verkopen alleen agrarische artikelen. Aan kunstnijverheid begin ik niet. De landbouw is de basis in deze lan den en die moet versterkt wor den". Op tafel staan allerlei produkten. Koffie en suiker zijn daarvan de belangrijkste. Maar ook wijn en al lerlei sappen van sinaasappelen en grapefruits. Kroepoek en lychees uit Vietnam, cashewnoten en se samzaad uit Mozambique en tonijn uit Kaap Verdië. Cuba levert fraai gekleurde snoepjes en rum. De stichting is inmiddels uitge groeid tot een 'alternatieve multi national', want sinds een paar jaar zijn er ook kantoren in de Nicara guaanse hoofdstad Managua en in Maputo (Mozambique). Verder be strijken Grasveld en de zijnen niet alleen Nederland, ook ook andere Westeuropese landen. "Anders zouden we niet kunnen overle ven". Er wordt nauw samenge werkt met soortgelijke Europese organisaties in de groep Alternatie ve Handelsondernemingen (ATO). In de beginjaren waren de afne mers van de SII-produkten voor namelijk wereld- en ecologische winkels. Langzamerhand breidt de klantenkring zich, uit. "We leggen nu contacten met kleine winkeliers in buurt en wijken en we hebben uitstekende rum uit Cuba en Nica ragua die we bij onafhankelijke slijtérs aan de man proberen te brengen. Met marktkooplui heb ben we contacten over de verkoop van Cubaahse snoepjes". Ondanks de stijgende omzet le vert de relatie met de Derde We reldlanden ook nog de nodige pro blemen op, zeker nu de SII zelf steeds professioneler wordt. Eén probleem vormt de politieke situa tie in een regio. "Mozambique heeft lekkere sinaasappels, maar door toedoen van Zuid-Afrika krij gen ze die niet weg. Toen president Machel met Zuid-Afrika een ak koord sloot, stond daar onder meer in dat Mozambique geen handel met Europa mocht drijven". Gebrek aan kader en geld in de Derde Wereldlanden vormt een tweede probleem. "Er is weinig staatscontrole. Het personeel ont breekt daarvoor. Zo krijgen we se samzaad uit Mozambique, maar dat komt dan ineens ongeschoond uit de containers. Van alles ligt er tussen, stukjes hout, zand, stenen en de verzamelde werken van pre sident Machel. In Maputo zijn de schoningsmachines vaak stuk, ter wijl ze het ons wel als geschoon bUjven verkopen". "Er is geen kader om de zakken te controleren en de boeren, ook niet gek, donderen van alles bij het zaad omdat ze per gewicht betaald krijgen. Machines zijn ook vaak stuk, maar dat horen we dan niet. Dat is een soort trots in die landen omdat we met onze klanten een da tum hebben afgesproken. Daar gaat veel energie inzitten". Om te proberen de landen ook technische bijstand te geven is eni ge jaren geleden ook de tak 'pro jectservice' opgericht. Het gaat daarbij om steun aan kleinschalige projecten die in nauw overleg met' de autoriteiten of een coöperatie worden opgezet. De SII exporteert bijvoorbeeld onderdelen van ma chines, die vaak na veel gezoek worden gevonden omdat het om verouderde types gaat. Ook helpt men met de ontwikkeling van nieuwe machines. Zo denkt Gras veld er aan om in Maputo zelf scho- ningsapparaten voor sesamzaad naar te zetten. "Verder maken we in Nederland nu zelf pasta van het sesamzaad. Maar dat moet natuur lijk daar gaan plaatsvinden. Dus zijn we ook bezig met een fabriek je". In samenwerking met de rege ring van de Kaapverdische Eilan den heeft de SII een vissersboot ontwikkeld en laten bouwen, die de tonijnvangst, het exportpro- dukt van het kleine Afrikaanse ei land, moet verhogen. "Dat zijn be langrijke stappen geweest in onze organisatie, omdat het er toch uit eindelijk om gèat dat deze landen hun boontjes doppen, letterlijk en figuurlijk". DEN HAAG (ANP) - De werk loosheid slaat ook toe onder jon ge, net afgestudeerde predikan ten in de christelijke gerefor meerde kerken. De generale sy node, die gisteren in Den Haag haar eerste zittingsweek begon, heeft evenwel nog geen oplossin gen voor dit probleem kunnen aandragen. De synode besprak de arbeid van de Theologische Hogeschool in Apeldoorn. Hoe wel er in de christelijke gerefor meerde kerken ruim veertig va cante gemeenten zijn, zoeken thans zeven predikanten werk. In februari 1987 komt er een nieuwe lichting van zes bij. Dat zij geen beroep van de vacante gemeenten ontvangen komt ge deeltelijk doordat deze gemeen ten klein zijn en geen eigen pre dikant kunnen betalen. En ge deeltelijk ook doordat de werklo ze predikanten niet bij de vacan te gemeenten in de smaak vallen. Volgens prof. dr. J.P. Versteeg, hoogleraar nieuwtestamenti sche vakken in Apeldoorn, zijn de huidige zeven werkloze predi kanten „langer dan ooit in de his torie van de christelijke gerefor meerde kerken" zonder werk. Dat baart ons in groeiende mate zorg, aldus prof. Versteeg. Ou derling D. Koole uit Den Haag suggereerde dat grote gemeen ten een tweede predikantsplaats moeten scheppen, en dat de pen sionering van bejaarde voorgan gers beter moet worden gere geld, zodat de doorstroming wordt bevorderd. Ds. G. Bouw uit Scheveningen vatte het probleem samen met de woorden: „God roept dienaren tot het ambt, niet tot de werk loosheid. Als God je roept tot het ambt, dan zal Hij toch ook wel een plekje voor je hebben". De synode droeg de raad van toezicht van de Theologisch Ho geschool op te onderzoeken of de studieduur in Apeldoorn kan worden verlengd van vierenhalf naar vijfjaar. Het laatste halfjaar zou dan moeten worden besteed aan de praktische geestelijke vorming van adspirant-predi- kanten. Opleiding permanent dia ken in Den Bosch begonnen. Af gelopen weekeinde is het bis dom 's-Hertogenbosch begon nen met het geven van de eerste lessen in het kader van de nieu we opleiding tot permanent dia ken. De opleiding wordt gevolgd door tien volwassenen. Omdat het bisdom nog niet beschikt over een eigen centrum, worden de lessen tijdelijk gegeven in het gastenverblijf van een zus terklooster in Aarle-Rixtel. De opleiding duurt in principe vier jaar. Gezinsdienst in Alphen aan den Rijn. De Volle Evangelie Ge meente Alphen aan den Rijn houdt op zondag 21 september om 10.00 qur in gebouw De Ark een speciale dienst voor ouders en kinderen. Het thema van de dienst luidt: 'Van je vader en moeder moet je het maar heb ben'. De dienst omvat zang, ge tuigenis en verkondiging. Jumelet benoemd. H.G. Ju- melet, vijfde jaars-student theo logie is door de kerkeraad van de hervormde gemeente Noord wijk aan Zee benoemd tot bijstands medewerker in het pastoraat. Nog deze maand begint de 24-ja- rige Jumelet met zijn werkzaam heden. Zondag zal hij in de mor gendienst die in de Kerk aan Zee wordt gehouden, worden voor gesteld aan de gemeente. Joodse pelgrimages naar Auschwitz. Binnenkort worden de eerste joodse pelgrimages on dernomen naar het voormalige concentratiekamp Auschwitz ïn Polen. Tijdens die bedevaart stochten, die worden georgani seerd door joodse groeperingen uit Frankrijk en België, zal wor den geprotesteerd tegen de voor genomen vestiging van een kar melietessenklooster op het ter rein van het vroegere vernieti gingskamp. Geen nieuwe hervormde koopvaardijpredikant. De her vormde koopvaardijpredikant, M.C. Baart, die per 1 oktober ver vroegd met emeritaat gaat, zal niet worden opgevolgd. Dit is het gevolg van het besluit van het breed moderamen van de Neder landse hervormde kerk het bud get van de hervormde zeemans- raad te verlagen. Kerkelijke themadag. De Raad van Kerken in Nederland houdt op zaterdag 11 oktober een landelijke themadag voor plaat selijke, regionale of provinciale Raden van Kerken. Het thema van de samenkomst luidt: „Op elkaar aangewezen". Op de dag zal nog eens worden onderstreept dat de gemeenten en de kerken het verschijnsel van de pluriformiteit niet als af gedaan hoeven te beschouwen. Aartsbisdom Utrecht krijgt priesterraad. Het aartsbisdom Utrecht krijgt binnenkort een priesterraad. De installering van de raad past in het streven het pastorale welzijn van het aarts bisdom Utrecht zo goed moge lijk te behartigen. Krachtens de statuten is de bisschop gehou den de priesterraad te horen in zaken 'van groter gewicht'. De priesterraad in het aartsbisdom Utrecht zal uit 16 leden bestaan. Kandidates miss America zeer godsdienstig. Kerkelijke betrokkenheid levert kandidates voor de miss America-titel dan wel geen bonuspunten op, niet temin combineerden dit jaar 17 van de 50 deelnemende missen hun natuurlijke charme met hun aanhankelijkheid aan enige kerk met het oogmerk hun kandida tuur van extra-gewicht te voor zien. Een en ander kan het ge volg zijn van de verklaring van Vonda Kay Vandyke, in 1965 miss America. Nog altijd schrijft zij haar, nu ruim twintig jaar ge leden gevierde triomf toe aan haar geloofsovertuiging. Toen zij zich destijds aan de jury presen teerde, zei ze: „Mijn toekomst ligt in Gods handen, inclusief mijn kansen bij deze verkiezin gen". En wat te denken van Che ryl Prewitt, miss America in 1980?. Thans beweert zij dat haar ene been dat oorspronkelijk vijf centimeter korter was dan het andere, in een oogwenk de juiste lengte kreeg nadat zij had beslo ten voortaan als een gelovig mens door het leven te gaan. Hervormde kerk. Benoemd te Driedorp tot herder en leraar voor de commissie Nederlandse Hervormde Evangelisatie: A. Beider, kandidaat te Ridderkerk. Aangenomen naar Hoevelaken: G. D. Kamphuis te Stolwijk, die bedankte voor Op- en Neder-An- del. Gereformeerde kerken. Beroe pen te Oudega (W-Idzega) (part time): K. W. de Jong, kandidaat, tijdelijk wonende te Boedapest, die dit beroep heeft aangeno men. Benoemd te Den Haag-Es- camp, tot bijstand in het pasto raat (part-time): L. J. Wolthuis, blijft tevens part-time verbonden aan 'Meer en Bos' en 'Cruquius- hoeve' te Heemstede, die deze benoeming heeft aangenomen. Beroepbaarstelling: K. W. de Jong, tijdelijk wonende te Boe dapest. Gereformeprde kerken vrijge maakt. Beroepbaarstelling: G. Treurniet, Leeweg 32, 2651 CL Berkel en Rodenrijs. Gereformeerde gemeente. Be roepen te Rotterdam-I Jsselmon- de: J. J. Tanis te Tholen; beroe pen te Apeldoorn: B. van der Heiden te Woerden. Aangeno men naar Kootwijkerbroek: P. Blok te Capelle a.d. IJssel, die bedankte voor Boskoop. Be dankt voor Beekbergen: C. J. Meeuse te Rotterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 17