'PvdA-bestuur heeft campagne verknoeid' Beleggers dwongen rijk tot fikse subsidies Smit-Kroes wil onderzoek APK Artsen: stralingsadvies deugt niet Gruijters matste PvdA-commissie na overwinningsnederlaag Politie: neem geen pit-bull als huisdier Vliegtuigje stort neer bij Zwanenburg: een dode Scheepswerf failliet: 40 mensen op straat VERS TIPS MAANDAG 15 SEPTEMBER 1986 BINNENLAND PAGINA 5 AMERSFOORT (GPD/ANP) - Het partijbestuur is de hoofdschuldige aan de 'overwin ningsnederlaag' die de Partij van de Arbeid bij de verkiezingen in mei heeft geleden. Het bestuur heeft zich na het vaststellen van de uitgangspunten nauwelijks meer bemoeid met de verkiezingscampagne. En die is op de kiezers overgekomen als 'nogal wisselval lig' en 'drammerig'. Ook is te weinig gebruik gemaakt van de 'grote kwaliteiten' van lijsttrekker Den Uyl. Diens zwakke punten werden daardoor geaccentueerd. Aldus de belangrijkste conclusies van een onafhankelijke onderzoekscommissie van de sociaal democraten. De commissie bestond uit verte- punten' (bijvoorbeeld de kruisra- onderhandelbare strijdpunten best genwoordigers van het bestuur, de ketten) overboord zetten, die in het een discussie te willen voeren. Ook kamerfractie en de afdelingen en verleden vooral hebben geleid tot hij betwijfelt of daar in het verle- gewesten. Het rapport werd zater- polarisatie in de richting van CDA den wel verstandig mee is omge- dag in Amersfoort gepresenteerd, en WD. Daardoor kwam de in sprongen, gezien de noodzaak van samen met een ontwerp-resolutie 1986 gekozen strategie, gericht op onderhandelingsvrijheid in de for- van het partijbestuur. Over tien da- de mogelijkheid van een coalitie matie. gen moet de partijraad een mening met CDA of WD, niet erg geloof- De commissie vindt overigens geven over het rapport en de reso- waardig over. dat er binnen de PvdA te weinig lutie, waarin een aantal aanbeve- wordt gediscussieerd over kwes- hngen is overgenomen. Party bestuurslid Netelenbos, te- ties als terugtredende overheid, in- Het rapport stelt vast dat het vens lid van de onderzoekscom- dividualisering, automatisering en beeld dat veel kiezers van de PvdA missie, zei zaterdag dat strijdpun- vermindering van overheidsregu- hebben, niet erg gunstig is. Ook ten een teken van wantrouwen zijn lering. De discussie hierover moet blijkt de maatschappelijke veran- jegens de Haagse politiek. "Dat dynamischer worden, omdat de kering van de partij veel geringer moeten we niet meer willen. Het party anders geen antwoord kan te zijn dan die van concurrent eindresultaat van de onderhande- geven op deze maatschappelijke CDA. In haar aanbevelingen pleit lingen moetje als geheel beoorde- ontwikkelingen. de commissie voor een be] van het campagneteam tot hooguit vier mensen. Nu was het team te groot en bemoeide iedereen zich met alles. Ook moet er een profes sionele adviseur komen, vindt de commissie. Daarnaast moet de PvdA zijn 'ononderhandelbare len," zei zij. Waarnemend party- voorzitter Poppe zei over deze on- (voor meer nieuws zie pagina 8) DEN HAAG (GPD) - Mensen die op zoek zijn naar een hond kunnen de pit-bullterriër maar beter van hun lijstje schrappen. Die waarschuwing kwam gis teravond van woordvoerder Wilting van de Amsterdamse politie. Voor de KRO-televisie verklaarde hy dat de pitt-bull- terriër steeds meer slachtoffers in de hoofdstad maakt. Volgens Wilting zijn dit jaar al 57 meldingen binnengeko men van mensen die zijn gebe ten door deze honden. Vorige week is een man door zijn eigen pit-bullterriër aangevallen. De politie heeft de hond toen afge maakt. Meestal zijn echter an deren het slachtoffer. Wilting wees erop dat de poli tie zonder aangiftes niets kan doen. Als er echter meerdere klachten komen over een hond, is het mogelijk een muilkorfge- bod op te leggen of via Justitie te proberen de hond 'te laten verdwijnen'. Om echt gevaarlij ke honden uit de straat te we ren, zijn maatregelen uit poli tiek Den Haag nodig, aldus Wil ting. Pit-bullfokker Walstock er kende dat de honden niet voor iedere liefhebber geschikt zijn. "Je moet er mee om kunnen gaan. In handen van kwaadwil lenden is de pit-bull gevaarlij ker dan een granaat." Mensen die toch zo'n hond willen, kun nen zich het beste wenden tot een rasvereniging. "Als hy dan ook nog goed wordt opgevoed, zijn ongelukken vrijwel uitge sloten". SCHIPHOL/ENSCHEDE (ANP) - Vlak voor de landing op Schiphol is zondagmorgen rond drie uur een Brits vliegtuigje in de weilanden bij Zwanenburg neergestort. De 28-jarige piloot Clife Stubbing is daarbij om het leven gekomen. De Brit had volgens de verkeerstoren moeilijkheden bij de landing. Het was de tweede landingspoging. De eerste nadering van de zogenoemde Kaagbaan werd op het laatst afgebroken. Het vlieg tuig werd vervolgens via de radar naar de Zwanenburgbaan geleid. Twee mijl voor de landing verdween hy echter in regenachtig weer van het radarscherm in de verkeerstoren. Na de crash in het weiland vloog het toestel in brand en brandde ver volgens geheel uit. Het is overigens 37 jaar geleden dat zich op Schiphol of in de directe omgeving daarvan een soortgelijk ongeluk voordeed. Het ging toen om een toestel van de Rijksluchtvaartschool dat met vijf inzit tenden verongelukte. Zaterdagmiddag is op de vliegbasis Twenthe een sportvliegtuigje over de kop geslagen toen de piloot een doorstart-oefening maakte. De burger piloot is gewond in een ziekenhuis opgenomen. HILVERSUM (ANP) - Minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) wil een onderzoek naar de deuge- lijkheid van de verplichte autokeu ring (APK). Ze wil zo snel mogelijk weten of de keuring wel aan zijn doel, een grotere verkeersveilig heid, beantwoord. De minister zei dit gisteren voor de AVRO-radio naar aanleiding van berichten dat onlangs bij een steekproef in Maastricht bleek dat goedgekeurde auto's toch nog ge breken vertoonden. Sommige wa ren zelfs ryp voor de sloop. Smit-Kroes vindt dat iets anders moet worden bedacht wanneer de APK niet blijkt te werken. "We la ten niets in stand omdat we dach ten dat het de beste methode zou zijn, we laten alleen zaken in stand 2 echt overtuigd zyn dat die bijdragen tot de verkeersveilig heid", aldus Smit-Kroes. Er moet naar haar mening worden onder zocht of het hier incidentele geval len betreft of dat garagebedrijven een steek hebben laten vallen. De politie heeft de keuringsbevoegd heid van ongeveer 30 garagebedrij ven ingetrokken omdat deze ble ken de sjoemelen met de keurin gen. Wat de valse stickers (onder meer in Utrecht) betreft sprak de minister van een verwerpelijke zaak. "De sticker is om aan te ge ven dat er inderdaad deugdelijk is gekeurd, dus ook daar zullen we moeten kijken wat eraan te doen valt". ROTTERDAM (GPD) - De 107 jaar oude scheepswerf De Haas in Maassluis is failliet. Vrijdag kregen de 39 werknemers te horen dat ze met ingang van vandaag op straat staan. Morgen wordt het faillisse ment uitgesproken. Voorzitter Krieger van de onder zagen kansen voor de werf maar De Haas sr. negeerde het advies. Hy nam voor 4 ton een ander bu reau in de arm". Pas het afgelopen halfjaar is het bergafwaarts gegaan met het oude familiebedrijf, dat vooral in het on derhoud van schepen van rijkswa terstaat een belangrijke bron van DEN HAAG - Het kwam. met bakken uit de hemel, maar de generale repetitie voor Prinsjesdag ging. gistermorgen gewoon door. Gewapend met paraplu's stonden 's morgens vroeg al belangstellenden bij paleis Noordeinde te wachten om te zien hoe een stoet paarden (nu nog zonder gouden koets) de tocht van het paleis naar het Binnenhof zou afleggen. De Ridderzaal vormde het eindpunt van de tocht. Of de mistroostige repetitie model staat voor de regeringsplannen voor het komende jaar, blijkt mor gen wanneer de koningin de troonrede uitspreekt en daarmee het parle mentairejaar officieel opent. (foto anpi nemingsraad verwijt de directie inkomsten had. In de eerste twee i wanbeleid te hebben gevoerd en zich onvoldoende te hebben in gespannen om orders in de wacht te slepen. "Het had niet zover hoe maanden van dit jaar draaide de werf nog uitstekend, het verval kwam half april. Vanaf die tyd is een verlies geleden van een mil- i komen", zo zegt hij. "Deskun- joen gulden. Een andere poot van digen van de TH-Delft hebben wij het bedrijf, die zich bezighoudt om raad gevraagd. Zij kwamen vo- met machinereparatie en waar rig jaar meteen rapport dat 30.000 eveneens een kleine 40 gulden kostte. Wy geloofden erin, werken, blijft bestaan. AMSTERDAM (ANP) - Het advies van de Gezondheidsraad over hulp bij ongevallen met kerncentrales is onvoldoende doordacht en onvol ledig. Het veiligheids- en kernener giebeleid moet hoognodig worden herzien. Om te beginnen moet de Nederlandse regering afzien van de bouw van nieuwe kerncentra- Aldus de 2000 leden tellende Ne derlandse vereniging voor medi sche polemologie (NVMP) zater dag tijdens een symposium over de lessen van de ramp met de kern centrale in Tsjernobyl. De voorzit ter van de NVMP, de Tilburgse arts Verheggen, sprak van een anachro nisme toen hij het had over het re geringsbeleid ten aanzien van kernenergie. Vorige week kwam de Gezonds- heidsraad met een advies over maatregelen bij kernrampen. De kritiek van de NVMP is niet mals. Zo houdt de raad volgens de artsen geen rekening met foutief mense lijk handelen by de besturing van een kernreactor. "Menselijk han delen laat zich niet vangen in de koele technische berekeningen. Daarom moet er een dikke streep worden gehaald door de bestaande risicoanalyses", zei Verheggen. De maatregelen die de Gezond heidsraad aanbeveelt na een kern ramp zijn volgens de artsen prak tisch niet uitvoerbaar. Jodiumta- bletten bijvoorbeeld moeten bin nen drie uur na de besmetting wor den gegeven, daarna heeft het geen zin meer. En dat is niet haalbaar, zegt de NVMP. Over de problemen met evacuatie rept de Gezond heidsraad al helemaal niet. Toch zijn deze in de ogen van Verheggen aangeeft, omlaag moeten, meent de NVMP-voorzitter: "Met een lek ke paraplu is het tenslotte ook slecht wandelen in de regen". Ten slotte houdt de Gezondheidsraad geen rekening met reactorongeval len in oorlogstijd. Vanwege de slechtere omstandigheden en voor zieningen in een dergelijke situatie moeten andere stralingslimieten worden gehanteerd dan in vredes tijd. Professor Barendsen van het stralingsinstituut van TNO in Rijs- de Nederlandse situatie niet te wijk wees de aanwezigen op het overzien. "Was voor de Sowjet- Unie Tsjernobyl een betrekkelijk regionale ramp, een Tsjernobyl binnen Nederlandse grenzen bete kent een nationale ramp". Als zich een kernreactorongeval van dezelf de omvang voordoet in Dode- waard, moeten minstens een mil joen mensen geëvacueerd worden, zo berekende Verheggen. Omdat de voorgestelde maatre gelen onvoldoende kunnen symposium erop dat de gevolgen van de extra straling in Nederland door het ongeluk in Tsjernobyl be trekkelijk gering zyn. Vergeleken met de 5 miljoen kankergevallen die de komende 70 tot 80 jaar te verwachten zyn, betekenen de be rekende 9 extra tumoren niet veel. Bovendien bevinden die tumoren zich voornamelijk aan de schildklier en zijn daardoor ge makkelijk te genezen. Dit neemt miet zoals de Gezondheidsraad Ministerie: swill regionaal verwerken D1DAMIBEST (GPDIANPJ - Het Dierenbevrijdings- forceren van een slot. Vervolgens stalen ze 75 kippen, front is zaterdagnacht in actie gekomen tegen twee Van de actie aan de Sonseweg in Best werd gisteroch- legbatterijen in Didam en Best. De actievoerders heb- tend verslag gedaan in het VARA-radioprogramma ben tussen de 400 en 500 kippen meegenomen uit pro- Vroege Vogels, test tegen deze manier van kippenfokken en tegen het regeringbeleid dat dit mogelijk maakt. De bevrijde Het Dierenbevrijdingsfront meldt dat er m ons land kippen zijn op verschillende plaatsen in ons land on- 30 miljoen kippen in legbatterijen leven. De bedrijven dergebracht. 171 Didam en Best houden elk meer dan 250.000 kippen. Volgens de politie kwamen de actievoerders in Di- De actiegroep is van mening dat 'hierin maar eens dam binnen door het vernielen van een ruitje en het flink de klad moet worden gegooid'. tfotoGPDi DEN HAAG (GPD) - Het ministe- rie van landbouw wil regionale op vangcentra inrichten voor keuke nafval, de zogenaamde swill. Nog steeds betrekken varkensmesters klandestien van ziekenhuizen, be jaardentehuizen, kazernes, hotels en restaurants keukenafval als var kensvoer. Vorig jaai1 werd dat ver boden toen na het het voeren van dit ongekookte keukenafval Afri kaanse varkenspest was uitgebro ken op een bedrijf in Zoetermeer. Het parlement drong aan op maatregelen, vooral omdat door de den uitgevoerd, zal de straüngsli- naar de mening van dë stralings- deskundige echter niet weg dat aan deze dosis aandacht moet wor den geschonken. Lucas Reijnders van de stichting Natuur en Milieu constateerde dat er in de Europese landen ten tijde van het reactorongeval afwijkende normen werden gehanteerd voor radioactief besmet voedsel. De Ne derlandse grenswaarden voor radioactief cesium en jodium in het voedsel voor volwassenen had den naar zijn mening een factor 10 omlaag gemoeten. Voor kleine kin deren hadden deze nog veel lager moeten zijn. varkenspest de export van var kensvlees stil kwam te liggen. Dat kostte miljoenen guldens en staats secretaris Ploeg (landbouw) ver bood het gebruik van swill. Dat wordt in de meeste gevallen nu op gehaald door vuilverwerkingsbe- drijven. Veel varkensmesters zijn na het verbod failliet gegaan omdat ze de prijs van normaal veevoer niet konden betalen. DEN HAAG - Het 13 kilo zware pak dossiers dat staatssecretaris Brokx (volkshuisvesting) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd naar aanleiding van de subsidief raude van het ABP, laat nog veel vragen open. Is Brokx in '82 of '83 ingelicht over de fraudegevoelig heid van de subsidieregeling? Zijn de huurders van het ABP echt de dupe geworden van de fraude? Hebben andere beleggers zich ook op grote schaal aan fraude bezon digd? Allemaal vragen die pas kun nen worden beantwoord na een diepgravend onderzoek. Een ding is inmiddels echter wel duidelijk geworden: het ministerie heeft zich in de jaren 70 onder druk laten zetten door de beleggers en ver gaande concessies gedaan. door Runa Hellinga De voorgeschiedenis is simpel. De woningnood was na de oorlog ontzettend hoog. Ouderen kunnen nog mooie herinneringen ophalen hoe ze de eerste jaren van hun hu welijk moesten slijten op het zol derkamertje bij hun ouders. In dat klimaat was iedereen welkom die bereid was geld in de bouw te stop pen. Nederland werd in hoog tem po dichtgebouwd. De beleggers reageerden aanvankelijk wat aar zelend, maar eind jaren 60, begin jaren 70 zaten ze volop in de pre miehuurwoningen. De subsidieregeling daarvoor was eenvoudig en gunstig: als een woning een bepaald kostte, hoorde daar een bepaalde subsidie en huur bij. Die subsidie stond vast. Er werd geen rekening gehouden met jaarlijkse huurverhogingen, maar ook niet met stijgende ex ploitatielasten. Toen in de jaren ze ventig de inflatie begon toe te slaan, werd dat voor de overheid erg onvoordelig: de exploitanten (beleggers en woningbouwcoörpe- raties) kregen door huurverhogin gen steeds meer geld in het laatje, maar de subsidie bleef onvermin derd doorlopen. Dynamisch Daarom werd het systeem inge voerd van de zogeheten dynami sche kostprijs (DKP). Daarin wordt voor 10 jaar een schatting gemaakt van de ontwikkelingen in de huur en de onderhoudskosten en op basis daarvan wordt een sub sidie toegekend. Na 10 jaar wordt dan een nieuwe berekening ge maakt. Dat nieuwe systeem is in 1975 ingevoerd. De beleggers heb ben zich van meet af aan tegen de DKP verzet. Zij betoogden dat hun rendement door de nieuwe rege ling te laag werd, omdat ze te hoge huren moesten vragen en te weinig subsidie kregen. Ook de centrale beleggingsraad, een controle-or gaan van het ministerie van finan ciën, liet op 11 februari 1976 weten niet akkoord te gaan met de DKP. Bij de invoering van de DKP was Volkshuisvesting ervan uitgegaan dat een belegging in de woning bouw evenveel op moest brengen als een staatslening. Dat vonden de beleggers (waaronder niet alleen het pensioenfonds als het ABP val len, maar ook verzekeringsmaat schappijen en sociale fondsen) on aanvaardbaar. Per slot van reke ning is een staatslening een zekere belegging, terwijl de woningbouw altijd het risico van leegstand in houdt. Dat risico bestond en bestaat vooral de duurdere huurwoningen, die de beleggers bouwde. Die leeg stand was er voor een deel de oor zaak van dat beleggers zich rond 1975 al uit de woningbouw begon nen terug te trekken. Tijdens ge- spreksberaad voor onroerende za ken (een overkoepelend overgaan van beleggers) en de toenmalige minister van volkshuisvesting Gruyters viel de vraag waarom be leggers zich ook onder de oude (en gunstiger) subsidieregeling al uit de woningbouw terugtrokken. Er werden toen drie redenen ge noemd: de groeiende leegstand in de duurdere huurwoningen, pro blemen met erfpachtregelingen en grondkosten en vertragende in spraakprocedures. Voor het rijk was het een groot probleem dat beleggers niet meer wilden bouwen. Volkshuisvesting is een geldverslindend departe ment en iedere cent die anderen in de woningbouw wilden steken was hard nodig om aan hun woning- bouwprogramma te kunnen vol doen. Subsidie Het DKP-systeem werd gewij zigd in het voordeel van de beleg gers. De huur werd van nu af bere kend op basis van de stichtings- kosten. Het gaat om het percenta ge, dat oploopt naarmate de stich- tingkosten hoger zijn. Omdat be leggers dure woningen bouwen, zitten ze ook vast aan een hoog per centage. Een van de maatregelen was daarom een verlaging van het hoogste percentage. Bovendien werd de subsidie verhoogd. Deze twee maatregelen, die in 1980 werden genomen, hadden in derdaad effect. In 1981 kondigde het Sociaal Fonds Bouwnijverheid aan 3500 woningen te willen bou wen, het ABP 5000 en Philips' pen sioenfonds 1000. Letterlijk schreef dit laatste fonds op 27 mei 1981 aan staatssecretaris Brokx: „Dankzij de door u in 1980 genomen maatre gelen inzake de beschikking gelde lijke steun huurwoningen 1975 is voor ons de mogelijkheid weer aanwezig om pensioengelden te beleggen in premiehuurwoningen op een wijze die past in het kader van de doelstellingen van de Phi- lips-pensioenfondsen". Post Dat is het klimaat, waarin hoofd ingenieur directeur Post van de provincie Zuid-Holland op 6 mei 1982 een brief aan het ABP schreef waarin hij het pensioenfonds mee deelde dat de stichtingskosten van het Rotterdamse project Heydna- hof volgens hem 4,7 miljoen gul den omlaag konden. Tegelijkertijd stelde hij het ministerie op de hoogte van de mogelijkheid om met de subsidieregeling te fraude ren, zonder daarbij overigens de naam van het ABP te noemen. Naar aanleiding van de nota-Post werd op het ministerie die moge lijkheid erkend, maar de net weer herstelde goede verhoudingen met de beleggers waren blijkbaar geld waard. Slechts schoorvoetend en na lange discussie zijn vanaf die tijd wat maatregelen genomen, die er vorig jaar toe hebben geleid dat beleggers nu een accountants verklaring moeten overleggen. Daarmee heeft het ministerie er weer voor gekozen om de beleg gers hun zin te geven. Want een dergelijke accountantsverklaring is maar weinig waard als het erom gaat om te controleren of de stich tingskosten correct zijn opgege ven. Een dergelijke houding is ver bazingwekkend als je bedenkt hoe streng bijvoorbeeld de aanvragers van individuele huursubsidie wor den gecontroleerd. De controle is terecht, want ook met de indivi duele huursubsidies is veel geld gemoeid. DEN HAAG (ANP) - Oud-minister volkshuisvesting Gruijters (D66) heeft in het kabinet-Den Uyl zijn eigen subsidieregeling aan zijn laars gelapt om het Algemeen Bur gerlijk Pensioenfonds ter wille te zijn bij de bouw van 1513 huizen in de Amsterdamse wijk Gaasper- dam. Dit blijkt uit een briefwisse ling die hij heeft gevoerd met on der meer de toenmalige hoofddi recteur van het ABP Wiarda. Op 1 juli 1975 trad een nieuwe subsidieregeling in werking voor huurwoningen. Om de overgang soepel te laten verlopen liet Gruij ters de gemeenten weten dat ze subsidie-aanvragen volgens de ou de regeling nog in behandeling konden nem. Gruijters had begre pen dat de beleggers zich uit de huurwoningbouw dreigden terug te trekken, omdat de nieuwe subsi dieregeling minder gunstig voor hen was dan de oude, als ze maar voor 1 januari 1976 binnen waren gekomen by de provincies. De aan vragen moesten uiterlijk 1 juli 1976 zijn verwerkt. Op 25 juni 1976 liet de provincie Noord-Holland echter weten dat aan het ABP-project in Gaasper- dam zoveel onduidelijkheden kle ven dat een beslissing onmogelijk was. Maar, zo schreef het hoofd van de provinciale directie volks huisvesting, hij had van Gedepu teerde Staten begrepen dat Gruij ters persoonlijk had toegezegd dat hy voor dit project wel een uitzon dering wilde maken. Uiteindelijk gaf Gruyters op 17 november 1976, bijna vijf maanden na de uiterste datum van 1 juli, de subsidiebe schikking af. Later zou Gruyters, dan burge meester van Lelystad, zijn banden met de bouwwereld niet laten ver slappen. Hij krijgt een stoel in de Centrale Beleggingsraad van het ABP en wordt commissaris van het Bouwfonds Nederlandse Ge meenten, thans evenals het ABP in de schijnwerper van de subsidie- affaire. DINSDAG VARKENSVLEESDAG Magere Varkenslapjes 500 gr 3.98 Mals Katenspek 100 gr 1.49 WOENSDAG GEHAKTDAG Mager Rundergehakt zuiver rundvlees 500 gr 4.98 Bretons gehakt, pikant gekruid 500 gr 3.98 Ontbijtspek 100 gr 1.49 DONDERDAG BIEFSTUKDAG Runder biefstuk 100 gr 1.98 Runderkogel- biefstuk 100 gr 2.98 DEVLEESCHMEESTERS prar.Fra.RrswuMHF.ii> Leiden: S-Meiplein. Codi Levendaal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 5