Werkgevers moeten
pensioen uitbetalen
Inflatieangst doet koersen duikelen
Aantal werklozen Z.-Afrika
bedraagt zeker zes miljoen
De Graaf dient wetsontwerp in
'De markt zwak,
de reactie is rustig'
Groningen niet eens
met plan voor Avebe
Roepie omlaag
Koers dollar verloopt grillig
Dienstenbond begint
actie rond werktijden
Lage inflatie
OESO-landen
r^-
r~
j
~7
"35 Miljoen gaat naar de
individuele polishouders
van Concordia...?"
concord ia heeft meervoor u over
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
DEN HAAG (GPD) - Werkge
vers worden verplicht een
werknemer die naar een ande
re baan vertrekt een volledig
gefinancierd pensioen mee te
geven. Dat wil zeggen dat ie
mand die tussentijds ophoudt
deelnemer in een pensioen
fonds te zyn een aanspraak
krijgt op pensioen, evenredig
aan zijn diensttijd.
Tot nu toe kreeg een werknemer
een premievrije polis mee met
daarop een bedrag aan pensioen
opgebouwd door alleen de betaal
de premies. De werkgever moet nu
het opgebouwde pensioen in zijn
geheel uitbetalen. Dit kost de
werkgevers de eerste jaren niet
meer dan een half procent van de
jaarlast en op den duur 5 procent.
Deze maatregel staat in een wets
ontwerp dat staatssecretaris De
Graaf van sociale zaken en werkge
legenheid heeft ingediend bij de
Tweede Kamer. Daarmee hoopt hij
het probleem van de pensioen-
breuk gedeeltelijk op te lossen. De
Graaf loopt met zijn wetsontwerp
in de pas met de voorstellen van de
Stichting van de Arbeid, het over
legorgaan van de centrale werkge
vers- en werknemersorganisaties.
In het wetsontwerp wordt ook
voorgesteld de pensioenen van alle
gepensioneerden gelijk te behan
delen indien er toeslagen worden
gegeven. Deze toeslagen kunnen
bijvoorbeeld bestaan in de vorm
van een prijscompensatie. Met het
overdragen van opgebouwde pen
sioenrechten van het ene naar het
andere pensioenfonds versoepelt
De Graaf de bepalingen in de Pen
sioen- en Spaarfondsenwet. In de
Stichting van de Arbeid hebben de
werkgevers toegezegd de extra
kosten van deze overdracht voor
hun rekening te zullen nemen.
Tussen een groot aantal verzeke-
ringsmaatschapijen en pensioen-
fonsen is een overeenkomst getrof
fen waardoor de regeling al werkt.
De verzekeraars en fondsen hopen
dat in de nabije toekomst alle in
stellingen die pensioenen verzeke
ren, zullen toetreden.
Het enige waaraan de staatsse
cretaris niets doet in zijn wetsvoor
stel zijn de polissen die vrij zijn van
premie. Die verzekerden hebben
door verandering van baan of door
werkloosheid een premievrije po
lis meegekregen. De Stichting van
de Arbeid heeft de staatsscretaris
gevraagd hieraan voorlopig geen
aandacht te schenken omdat de
stichting zelf wil proberen goede
regelingen op te zetten, waardoor
dit pensioengeld effectief kan wor
den gemaakt.
AMSTERDAM - Aan de gezich
ten van de keurig in het pak ge
stoken handelaren op de Amster
damse effectenbeurs was het
niet af te lezen, maar de meesten
moesten toch behoorlijke verlie
zen wegslikken. Veel makelaars
hadden wel verwacht dat de
koersen niet konden blijven stij
gen. Ze hadden hun risico's ge
spreid. Maar niet iedereen was zo
voorzichtig geweest. Hoe de klap
door
Weer Schenk
voor individuele handelaren aan
kwam, is niet te zeggen. Maar
een aanwijzing is dat de aande
len op de beurs gisteren een mil
jard gulden minder waard waren
dan de dag er voor.
De vraag was gisteren op de
beurs: herstelt die koersval zich
of gaat het nog verder. Moet het
verlies nu worden genomen of is
het verstandig om tegen deze la
ge koers nieuwe aandelen te ko
pen? Niemand wist het. Er heer
ste duidelijke spanning op de
beursvloer na de enorme koers
daling op de effectenbeurs van
New York. Van paniek was ech
ter geen sprake. Er vielen geen
beursmakelaars flauw omdat ze
hun eigen vermogen kwijtraak
ten. En evenmin stonden voor
Beursplein 5 huilende beleggers,
die smekend hun aandelen te
koop aanboden.
Maar het klamme zweet stond
zeker bij velen in de handen. De
koersen vertoonden bij de ope
ning van de beurs een scherpe te
rugval vergeleken bij de slot-
koersen van donderdag. Dat kon
oplopen tot wel 17 gulden per
aandeel. De situatie leidde tot
een groter aanbod van aandelen,
maar het werd zeker niet drama
tisch. De handelaren op de vloer
stelden dat de meeste beleggers
hun posities enigszins afbouwen,
maar verder nog even de ontwik
kelingen in de Verenigde Staten
afwachten.
Kleine beleggers die alarme
rende koppen in de ochtend
kranten hadden gelezen, belden
hun commissionairs op om hun
aandelen zo snel mogelijk te ver
kopen en het verlies klein te hou
den. Maar meestal werden ze ge
rust gesteld en aangeraden de
ontwikkelingen nog even aan te
zien. Een commissionair zei dat
hij het dit jaar al eens erger had
meegemaakt. In januari kelder
den plotseling de koersen. Ae-
gon sloot 15 gulden lager dan de
openingskoers. Een zwarte dag.
Hij wist niet eens wat de oorzaak
was. Anderen dachten dat het
met de olieprijzen had te maken.
In elk geval, daags daarna was al
les weer bij het oude.
Maar zou dat nu weer gebeu
ren? Die vraag bracht geen grote
opwinding op de beurs. Er werd
welhaast laconiek gereageerd.
„Het Hollandse publiek is anders
dan de Amerikanen, nuchter
der", zei P. H. J. van Outersterp,
commissaris voor de noteringen,
„dat zie je hier. De markt is zwak,
maar er wordt rustig gerea
geerd".
GRONINGEN (ANP) - De provin
cie Groningen is het niet eens met
de voorstellen van minster Braks
Gandbouw) om de schulden van
het aardappelzetmeelconcern Ave
be weg te werken. In een brief
schrijft het college van gedeputeer
de staten van Groningen voorals
nog niet mee te kunnen werken
aan de voorstellen. De provincie is
één van de betrokken partijen
waar de minister een bijdrage van
verwacht vóór hij bereid is om een
schuld van 183 miljoen gulden
kwijt te schelden.
Daarentegen is de ledenraad van
Avebe gistermorgen unaniem ak
koord gegaan met de schuldsane-
JAKARTA (RTR) - Indonesië heeft
zijn munteenheid, de roepia, gede
valueerd met 45 procent. Dat heeft
de Indonesische minister van fi
nanciën, Radius Prawiro, voor de
staatstelevisie in zijn land bekend
gemaakt. De nieuwe koers ten op
zichte van de dollar bedraagt nu
1644 roepia tegen voorheen 1134
roepia.
Volgens Prawiro is de regering
tot de devaluatie gedwongen door
de daling van de olieprijzen. De
vermindering van de inkomsten
uit de olie-uitvoer heeft al geleid
tot het op de lange baan schuiven
van diverse ontwikkelingsprojec
ten. De bégroting van Indonesië
voor 1986/87 is gebaseerd op een
olieprijs van 25 dollar per vat (159
liter), maar de Indonesische olie
deed deze week op de Aziatische
vrije markt ongeveer dertien dollar
per vat.
ring van het aardappelmeelcon-
cern. De ledenraad is het vertegen
woordigde orgaan van de ongeveer
4.700 boeren die lid zijn van de coö
peratie. Al eerder 's morgens be
reikte de directie van Avebe over
eenstemming met de vakbonden
over de bijdrage van de werkne
mers in de sanering. De laatsten
moeten zich nog over de overeen
komst uitspreken.
De boeren moeten een extra ver-
mogensbijdrage leveren van totaal
dertig miljoen gulden over de jaren
1986, '87 en '88. Van de provincie
Groningen wordt, samen met an
dere lagere overheden, een bijdra
ge verwacht voor de zuivering van
de laatste ongezuiverde vestiging
van Avebe in Ter Apelkanaal. De
kosten van die zuivering bedragen
naar schatting 80 miljoen gulden.
Samen met de provincies Drenthe
en Overijssel zal Groningen mini
maal vijftig procent van de kosten
voor die milieu-installatie voor zijn
rekening moeten nemen. Gronin
gen voelt daar voorlopig niets voor.
BOTER - Zuivelbedrijven die hun
boter en melkpoeder aan de EG
verkopen voor opslag zullen voor
taan later hun geld krijgen dan op
het ogenblik. Het EG-zuivelcomité
heeft besloten de betalingen pas te
laten verrichten tussen acht en ne
gen maanden na levering, zo heb
ben EG-functionarissen in Brussel
meegedeeld. Nu moeten de bedrij
ven nog tussen de zes en zeven
maanden wachten op hun geld.
Het besluit is het jongste in de
reeks van maatregelen die zijn be
doeld om een einde te maken aan
de groei van de zuivelvoorraden in
de EG.
AMSTERDAM (ANP) - De koers van de Amerikaanse dollar gaf gisteren
een grillig beeld te zien. Kort na de opening van de Amsterdamse wissel
markt werd een koers bereikt van 2,37 gulden na een slot van 2,3530
gulden op donderdag. De stijging was een gevolg van de gebeurtenissen
in New York van donderdagavond. Op het hoge niveau besloot de Bun
desbank verrassenderwijs op de wisselmarkt van Frankfort - voor het
eerst sinds april - in te grijpen, waarop de koers zakte tot 2,35 gulden
De officiële middenkoers van de dollar in Amsterdam werd bepaald op
2,3480 gulden, anderhalve cent meer dan op donderdag. Het slot van de
handel in Amsterdam liet een koers zien van 2,3315 gulden, ruim twee
cent lager dan twee dagen geleden.
UTRECHT (ANP) - De Diensten
bond FNV is een actie gestart om
misstanden met arbeidstijden en
overwerk tegen te gaan in winkels,
groothandel en andere bedrijven in
de commmerciële dienstverlening.
AMSTERDAM - Dit echtpaar is niet opgesloten in de bagageruimte, maar toont de gemakken die in de
geavanceerde autobus van Nederland zijn opgenomen. Deze bits zal te zien zijn op de Autobus RAI in Ai
dam. Tot de voordelen van de autobus behoort onder meer een ontbijt dat wordt geserveerd. Het is voor l
staand echtpaar te hopen dat de weg een beetje egaal is. <foi
JOHANNESBURG - Het aantal Het énorme verschil tussen zijn
werklozen in Zuid-Afrika zou, in- cijfers en die van de regering-Bo-
clusief de zogenaamde thuislan- tha verklaart Keenan uit het feit
den, volgens de laatste studies tus- dat slechts een beperkt percentage
sen de 5 en 6 miljoen personen be- zwarte werklozen als zodanig is ge
dragen. Het overgrote deel van hen registreerd. "De meeste zwarte
is zwart. Aldus concluderen Dro- werklozen in Zuid-Afrika hebben
geen recht op een werkloosheids-
door
Ruud de Wit
fessor Jeremy Keenan en Mike" Sa-
rakinsky, beiden verbonden aan de Vtl
universiteit in Johannesburg. Dit procent
aantal staat in schrille tegenstel
ling tot het officiële regeringscijfer
(533.000 werklozen). "Als wij het
totale aantal zwarte inwoners van
Zuid-Afrika aanhouden op
26.082.000 en dat blijkt uit de laat
ste volkstelling, dan komen we
zelfs uit op 6,5 miljoen zwarte
werklozen", aldus professor Kee-
uitkering en als ze die al
geldt deze slechts voor een" half
jaar. Vandaar dat zwarten zich niet
als werklozen laten registreren".
Uit de cijfers van Keenan kan ver
der worden geconcludeerd, dat 25
procent van de hele bevolking en
48 procent van de economisch ac
tieve bevolking van Zuid-Afrika
werkloos is.
Over de mogelijkheden voor de
zwarte bevolking om werk te krij
gen, is professor Keenan uiterst
somber: "Men kan gerust zeggen,
dat 50 procent van de huidige
zwarte schoolverlaters nooit werk
zal vinden".
Maar niet alleen de zwarte bevol
king wordt getroffen door een uit
zichtloze arbeidsmarkt. Volgens de
laatste regeringscijfers zijn er in de
eerste zeven maanden van dit jaar
meer dan 8000 geschoolde blanken
uit Zuid-Afrika geëmigreerd. De
belangrijkste oorzaken van deze
emigratie zfjn de sociale onrust, de
dreiging van sancties en het falen
de economische beleid van de re-
gering-Botha. Deskundigen vrezen
dat de trend van massale emigratie
van blanken niet meer te keren is.
Q eist een
verbod Q8
HAARLEM (GPD) - Het Britse
bedrijf Alexander Duckham
Company eist een algeheel ver
bod van de merknaam 'Q8'
waaronder Kuwait Petroleum
sinds kort benzine verkoopt.
De Haagse advocaat van Duck
ham, jhr. mr. R. E. P. de Ranitz,
heeft Kuwait Petroleum gedag
vaard in een kort geding voor
de president van de Haarlemse
rechtbank. De zaak dient op 22
september.
Duckham brengt sind 1956
motorolie op de markt onder de
naam 'Q'. Het bedrijf beticht
Kuwait van merkinbreuk door
de letter Q ook te gebruiken.
Met het merk 'Q8' heeft Kuwait
Petroleum zich sinds kort be
geven op de Europese benzine-
markt. Voor tientallen miljoe
nen guldens zijn in de Benelux,
Zweden, Denemarkten en Ita
lië honderden benzinestations
opgekocht van Gulf Oil.
Om het merk bekendheid het
te geven wordt sinds enkele
weken een grote reclamecam
pagne gevoerd. Duckham
vreest dat het merk 'Q' ten on
der zal gaan in het publicitaire
geweld van 'Q8'.
Bondsvoorzitter P. Bruis tikt
maandag persoonlijk een Emmens
bedrijf op de vingers dat zijn werk
gevers te veel zou laten overwer
ken. Ook start de bond via een een
gratis 06-nummer een informatie
nummer.
In juli hield de bond een soortge
lijke actie. Toen ging het om onder
betaling en in een verder verschiet
gaat de bond ook schuiven met ar
beidstijden aanpakken. De bond
houdt dit soort acties niet alleen tot
heil van de werknemers maar ook
in een poging om meer leden in de
dienstensector vakbondslid te la
ten worden. De organisatiegraad is
er bedroevend laag: in de winkel-
sector bij voorbeeld slechts vijf
procent.
PARIJS (RTR) - De inflatie in de
westerse industrielanden heeft in
de twaalf maanden tot en met juli
slechts 2,4 procent bedragen, het
laagste niveau sinds januari 1965.
Dit blijkt uit cijfers die de OESO
(Organisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling) gis
teren heeft gepubliceerd.
De stijging van de consumenten
prijzen in de twaalf maanden tot en
met april bedroeg nog 2,6 procent.
De inflatie in het halfjaar tot eind
juli slechts 0,5 procent, tegen 0,8
procent in de zes maanden tot eind
april. De verlaging van het inflatie
niveau is in grote mate toe te
schrijven aan de daling van de olie
prijzen.
A&VERTENTIE
De Amsterdamse effectenbeurs
kon deze week niet uit de voeten.
Er was weinig belangstelling en
er waren geen stimulansen, nu
ook Wall Street het liet afweten.
door
C. Wagenaar
De vorige week vrijdag aangesla
gen nieuwe historische top,
moest worden verlaten en na vier
dagen handel kwam het alge
meen beursgemiddelde 5,5 punt
lager te staan. Maar ook elders
viel er op de effectenbeurzen
weinig te beleven. Grote beurzen
als Tokio, Frankfurt en Londen
waren omlaag gericht, hoewel
daar woensdag enig herstel op
trad.
In Amsterdam bleef ook toen
de lijn omlaag gericht, waarbij
vooral de internationals het voor
touw namen. Daar liet de index
in vier dagen zelfs 7 punten val
len. Als inzet voor de beursslapte
en onzekerheid gold ook nu weer
twijfel over verdere renteda
lingsmogelijkheden. De ener
zijds herleefde inflatieangst en
de anderzijds wat positiever lij
kende economische data hebben
vooral in Amerikaanse beleg
gingskringen de hoop op verdere
discontoverlagingen in binnen-
en buitenland sterk doen ver
minderen.
Zo bleek dat ook in augustus
de werkloosheid in de Verenigde
Staten was gedaald, hetgeen de
FED, het bestuur van de geza
menlijke Amerikaanse centrale
banken, de lust zou ontnemen op
eigen houtje het disconto nog
verder te verlagen, zo oordeelden
beurskringen in New York.
Uit het bezoek van de Ameri
kaanse minister van minister
George Baker aan Tokio werd
bovendien opgemerkt dat top
man Volcker van de FED zijn po
gingen om Japan en Duitsland
over te halen tot discontoverla
gingen heeft opgegeven. Zelfs de
hulp die het Internatonaal Mone
tair Fonds de Amerikanen bood
door met een voor een groot aan
tal landen zeer teleurstellende
groeiverwachtingen voor 1986
voor de dag te komen, mocht
niet baten.
Geen renteverlaging in grote
delen van de wereld en de Ame
rikaanse obligatiemarkt bleef
daarop zakken. Na vijf flauwe
dagen was daar het rendement
op staatsfondsen met een half
procent gestegen tot 7,75 pro
cent. Na een licht herstel op dins
dag volgde deze markt zijn da
lende lijn. Dit bleef een zware
druk uitoefenen op de aandelen
markt van Wall Street, nog altijd
verreweg de belangrijkste effec
tenbeurs ter wereld.
De afbrokkeling in New York
kreeg donderdag zelfs een dra
matische wending door een
koersval van 86 punten, het
grootste dagverlies aller tijden.
Niet in procenten overigens,
want de nu bijna 5 procent koers
daling is nog altijd aanzienlijk
geringer dan de val van 13 pro
cent tijdens de grote historische
beurskrach in 1929. Alleen de
dollar bleef vast door de rentes
tijging in de Verenigde Staten en
de aantrekkende economie,
waarop de afnemende werkloos
heid zou wijzen.
Ook in ons land wil het met de
obligatiemarkt niet meer vlotten.
Na de hoogste stand van dit jaar
op 1 september is het kwakkelen
geworden. Het merkwaardige
daarbij is dat de ene instelling na
de andere nu de hypotheekrente
wel op een lager niveau brengt.
Kennelijk zijn op die markt de
tarieven in de afgelopen maan
den te lang op eenzelfde hoogte
blijven hangen. Het wachten is
nu op een nieuwe staatslening,
die in de afgelopen jaren altijd
voor Prinsjesdag werd aange
kondigd, maar dit jaar is uitge
bleven.
Doordat het Damrak nog dage
lijks met halfjaarcijfers van be
langrijke ondernemingen wordt
geconfronteerd was de koerslijn
niet eenzijdig, maar enigszins
verdeeld omlaag gericht. Niet al
le aandelen deden aan de dalin
gen mee. Een tegenvaller was
echter Heineken en nog meer
Bredero-Bouw en Breevast.
Eerstgenoemde moest op een
nauwelijks gestegen winst in de
eerste helft van dit jaar 5 procent
op de koers laten vallen. Voor de
beide Bredero-waarden kwam
het verlies op 10 tot 20 procent.
Een tegenvallende winst voor
Volker-Stevin leidde tot koers
verliezen rond 10 procent en Van
Berkel moest zelfs 15 procent af
staan. Daartegenover was er een
herstel van 10 procent voor Mul-
1:1411:3
l
I
W
E
E
K
tihouse Nagron en Bouwstoffen
Braat en van 5 procent voor
Grasso. Alle internationals ston
den aan de verlieskant, ondanks
dejvaste dollar.
De Europese Optiebeurs zette
deze werkperiode iets minder
om dan in de voorgaande. Het
kwam nu tot 174.000 contracten
tegen 181.000 in de voorgaande
week. Koninklijke Olie domi
neerde de optiehandel volko
men. Het aandeel in de olies af
gesloten contracten liep soms op
tot 40 procent van de daghandel.
In het begin van de week be
stond er nog flinke belangstel
ling voor calls in staatsfondsen.
Maar toen nadien de obligatie
markt wegzakte verdween ook
de kooplust voor deze opties als
voor de zon.
U hoort het goed. Alle individuele
polissen van Concordia
Levensverzekering N.V. zijn weer
verhoogd met 4,75% van het ver
zekerde bedrag, r-
I-si O/er I98b-
Dat komt neer 7C0/
op een "extraatje" 4
van f 35.000.000,-
voor de polishouders.
Concordia schrijft over 1985 3%
onvoorwaardelijk bij op de ver
zekerde bedragen van alle indivi
duele polissen. Maar daar bovenop
komt nog een extra slotbonus
van 1,75%.
Die slotbonus wordt uitgekeerd
als de verzekering loopt tot de
overeengekomen einddatum, of
bij eerder overlijden, bij elke
individuele levensverzekering van
Concordia.
Vergelijk dat maar eens met wat
anderen u te bieden hebben. Dan zult u
zien: Concordia heeft méér voor u over.
Aan: CONCORDIA LEVENSVERZEKERING NV
Antwoordnummer 2102,3500 VE Utrecht.
Telefoon 030-333433, tst. 134.
Graag ontvang ik uw brochure over:
winstbijschrijving algemene informatie
begrafenisverzekering D
pensioenverzekering
Naam Tel.:
Straat
Postcode/Plaats:
verzekeringen
