Top Alexandiië: 1987 vredesjaar ram Aquino moet Reagan nog overtuigen Geen tastbaar resultaat Frontlijnstaten dreigen Malawi buiten te sluiten Egypte teleurgesteld over houding Peres Stoteyn geen getuige in proces Boerenveen Weer bomaanslag in Parijs: 41 gewonden Luchtaanval in Libanon Bujak vrij ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1986 BUITENLAND PAGINA 7 MIAMI - Met het oproepen van slechts twee getuigen, Kenneth Pe terson van de Amerikaanse narco ticabrigade en een douane-beamb te, heeft officier van justitie Bill Norris gisteren zijn aandeel in het proces-Boerenveen beëindigd. door Henk Dam ALEXANDRIE - Israël en Egypte zullen zich gezamenlijk inspannen om de vredesbe- dafpetersonnietsalrwist trekkingen tussen beide landen te verbeteren en een oplossing te zoeken voor het Pale stijnse probleem. Tijdens het kruisverhoor van de ze getuigen concentreerden de ver dedigers van Etienne Boerenveen en vader en zoon Heymans, de drie verdachten, zich vooral op de ge loofwaardigheid van Peterson, die in maart het drietal in de val lokte. Advocaat Philip Gerson van Etienne Boerenveen toonde aan, Suri name, de politieke situatie daar en de cultuur van de bevolking, voor hij zijn eerste contact opnam met Cylvion Heymans. De vragen van Gerson dienden verder om duidelijk te maken, dat er nooit iets voorgevallen zou zijn, als Peterson niet aan Heymans en Boerenveen zijn voorstellen had gedaan. De overeengekomen deal - een miljoen dollar per goed overgeko men lading cocaine - noemde hij 'belachelijk'. Hij eindigde zijn kruisverhoor met: „Is het niet waar dat u dit alles alleen maar heeft ge daan om iemand - wie dan ook - te kunnen arresteren?" Ook tijdens dit getuigenverhoor viel weer geregeld de naam van de geheimzinnige Nederlandse poli- tie-informant Dick Stoteyn te ho ren. De officier zag er evenwel van af Stoteyn als getuige op te roepen. „Stoteyn staat buiten deze zaak wat ons betreft", legde officier van justitie Bill Norris gisterochtend in de wandelgangen uit. „Het gaat ons om de contacten tussen Peter son aan de ene kant, en de verdach te aan de andere kant. Daarop is onze bewijsvoering gebaseerd". Het lijkt nu niet erg waarschijn lijk dat Stoteyn nog als getuige zal optreden. Advocaat Philip Gerson zei donderdag voor het eventuele optreden van Stoteyn afhankelijk te zijn van de toestemming van het Amerikaanse Openbaar Ministerie. Dat legde Norris gisteren in krachtige bewoordingen naast zich neer. „Ze zouden hem best kunnen oproepen, maar zijn kennelijk tot de conclusie gekomen dat dat niet erg verstandig is", aldus Norris. Arabische landen wijzen gesprek af AMMAN/NICOSIA (AP) - Jorda nië, Syrië en Libië hebben afkeu rend gereageerd op de ontmoeting tussen de Egyptische president Moebarak en de Israëlische pre mier Peres, het eerste officiële con- tact tussen de twee landen in vijf somvattende vredesregeling m het Midden-Oosten" Na een tweedaagse topconferentie tussen president Moebarak en pre mier Peres verklaarden beide lei ders in een gezamenlijke verkla ring gisteren, dat zij bezorgd zijn over een impasse in het vredespro ces in het Midden-Oosten. Zij rie pen het jaar 1987 uit tot het 'Jaar van onderhandelingen' en riepen alle betrokken partijen op, zich het komende jaar te wijden aan het 'nobele doel van een juiste en alle- jaar. In het gezaghebbende Jordaanse dagblad Al Rai werd de top be schreven als 'een Israëlisch chanta- geplan om normalisatie te berei ken voordat Taba aan Egypte wordt toegewezen, voordat Israël zich volledig uit Libanon moet te rugtrekken en voordat enige voor uitgang wordt geboekt bij een op lossing van het Palestijnse vraag stuk'. Syrië en Libië, de naaste bondge noten van de Sowjet-Unie in het Midden Oosten, riepen het Egypti sche volk op zijn president af te zetten. Libië noemde Moebarak 'een vazal' van de VS en Israël. Sy rië zei dat niet alleen Moebarak moest worden afgezet, maar ook koning Hassan II in juli Peres. door Willy Werkman In een aparte verklaring liet pre sident Moebarak de ongeveer 200 in het Ras el Tin-paleis samenge stroomde journalisten weten, dat hij en premier Peres het erover eens waren geworden, dat een in ternationale vredesconferentie moet worden voorafgegaan door 'voorbereidende commissiebe sprekingen'. Hij zei dat hij niet alleen met de Israëlische regeringsleider, maar Marokko, die ook met koning Hoessein van Jor- topontmoeting had met danië in contact zal blijven om de ze besprekingen op gang te bren gen. President Moebarak sprak van 'goede vooruitgang', maar ver ontschuldigde zich voor het uitblij ven van tastbare resultaten met de woorden: „We hadden niet meer dan 24 uur om met elkaar te praten. Daarom konden we voor de vele ingewikkelde problemen geen de finitieve oplossing vinden". Ook premier Peres vond dat hij en zijn Egyptische gastheer meer tijd nodig hadden om de talloze problemen, waaronder dat van het Palestijnse volk, uit te werken. Hij zei echter, dat naar zijn gevoel een grote mate van overeenstemming was bereikt, met name tijdens de gesprekken onder vier ogen tussen hem en de Egyptische president. Hoewel van officiële Israëlische zijde in Alexandrië gesproken werd over een succesvolle topcon ferentie, was de Egyptische delega tie duidelijk teleurgesteld. De Egyptische president, zo was de al gemene opvatting, was niet in staat gebleken van Israëlische zijde een concessie &f te dwingen die althans in de ogen van de Arabische we reld als een overwinning kon wor den beschouwd. Een van de slachtoffers van de bom i ambulance gedragen. PARIJS (Rtr./UPI) - Bij een bom aanslag in een cafetaria in een win kelcentrum in Parijs zijn gisteren tenminste 41 mensen gewond ge raakt, van wie twee ernstig. De bom, die volgens de politie onder een bank was verborgen, ontplofte tijdens de lunchpauze. Op het mo ment van de explosie was het zeer druk in de cafetaria, dat in een win kelcentrum in de westelijke bui tenwijk La Défense ligt. De bom richtte grote schade aan. Een Ara bische groep met de naam Partiza nen voor Recht en Vrijheid heeft zich verantwoordelijk gesteld. Volgens de politie lijkt de bom van hetzelfde type als die welke ge bruikt werd bij de aanslag op het stadhuis van Parijs afgelopen maandag. Bij die aanslag kwam een vrouw om het leven en raakten 18 mensen gewond. De bomaan slag werd later opgeëist door een groepering, die zich het „Solidari- teitscomité voor de Arabische en Middenoosterse gevangenen" noemt. Frankrijk wij§t na verhoren in verschillende steden in verband met die eerste bomaanslag maan dag 12 personen uit. De meesten zijn van Libanese en Tunesische oorsprong, zo heeft het ministerie van binnenlandse zaken in Parijs gisteravond bekendgemaakt. Dodental Kameroen officieel 1734 YAOUNDE (AP) - Het uiteindelij- ke dodental van de vulkanische gifwolk die zich op 21 augustus over het noordwesten van Kame roen verspreidde is vastgesteld op 1.734. Dit is gisteren in een officieel rapport bekendgemaakt. Volgens het rapport overleefden 4.634 mensen, van wie 60 procent jonge kinderen, de ramp. De wolk, die opgestegen was uit het vul- kaanmeer Nyos, verspreidde zich over vier dorpen. In totaal moesten 10.000 mensen worden geëva cueerd uit het gebied. Wetenschap pers uit verschillende landen stel len een onderzoek in naar de oor zaak van de gifwolk. ALEXANDRIE - Tijdens het 24 uur durende verblijf van Israëls premier Peres op Egyptische "bo dem is weliswaar een nieuwe warmte ontstaan in de al lang ver kilde Israëlisch-Egyptische vre- desbetrekkingen, maar is de vrede in het Midden-Oosten geen stap dichterbij gekomen. door Willy Werkman Driemaal spraken president Moebarak en premier Peres, voor het grootste deel onder vier ogen in het eens door koning Faroek be woonde Ras el Tin-paleis in Ale xandrië. Maar zelfs de laatste ont moeting, gistermorgen, leverde zó weinig op dat de met spanning af gewachte gezamenlijke verklaring van de beide leiders twee uur later dan was aangekondigd werd voor gelezen. Aan de van tastbare inhoud ont- kanselier Kohl een dergelijke ver klaring hadden kunnen opstellen. Zelfs de eeuwige Israëlische vre- desoptimist, minister Ezer Weiz- man, stond er in het Ras el Tin-pa leis wat teleurgesteld bij. „Ik had meer verwacht", was zijn commen taar. En met nog meer somberheid in zijn ogen zei een Israëlische di plomaat: „Ik moet nog zien wat er van die Egyptische beloften komt". Tegenbezoek Van een tegenbezoek van de Egyptische president aan Jeruza lem is nog geen sprake. „Ik zou hem graag in Jeruzalem willen zien", zei de directeur-generaal van het Israëlische ministerie van bui tenlandse zaken, David Kimhe. „Maar ik weet niet of Moebarak en Peres daarover gesproken heb ben". De Israëli's kunnen op een dub bel succes bogen. In de eerste m I plaats was het voor premier Peres, danë gezamenlljke verkianng gin- die zijn tweejarig premierschap zal willen afsluiten met de titel de man van de vrede', van groot be- diplomatiek incident lang dat de topconferentie in Egyp- betrouwbare te heeft plaats gehad. Bovendien had de Egyptische president zich niet alleen kritisch uitgelaten de honderd man tellende joodse gemeenschap in Alexandrië had getroffen, ging het bezoek wegens tijdgebrek niet door. Taba De pas woensdagnacht afgeron de Israelisch-Egyptische bespre kingen over arbitrage voor het om streden grensgebied Taba gaven de Israëli's en Egyptenaren weinig tijd om de topconferentie in Ale xandrië te organiseren. En de snel naderende sabbat, de joodse rustdag, maakte de Israëli sche delegatie zo zenuwachtig dat de in het gevolg van Peres meevlie gende journalisten niet eens meer in de gelegenheid werden gesteld nog vanuit Alexandrië hun verha len door te bellen. En de premier vertrok om voor het invallen van de sabbat thuis te zijn, zoals de joodse wet dat voorschrijft. Superprijs MADRID (GPD) - Een 70-jari- ge gepensioneerde uit Madrid, wiens identiteit tot dusverre niet bekend is gemaakt, heeft deze week een recordprijs in de wacht gesleept in de Spaanse lotto. De bejaarde Madrileen had als enige een rijtje met de zes juiste cijfers ingevuld, wat hem een hoofdprijs opleverde van 524 miljoen pesetas, tussen de 9 en 10 miljoen gulden. Geen slecht rendement, omdat de winnaar slechts voor vyf gul den had gegokt. De hoofdprijs kon geen bete re bestemming krijgen. De ge pensioneerde lotto-winnaar moest namelijk rondkomen van een schamel maandelijks pensioentje van nog geen 700 gulden. gen moeizame, uren durende derhandelingen vooraf, die bij zorgden. Volgens Egyptische bronnen was gister morgen al een njet minder dan pagina's tellende verklaring opge- de PLO maar er ook zelfs niet op steïd waarin een aantal vriendeïij- gestaan de Palestijnse ke opmerkingen stonden over de - - verbetering van de Israëlisch- ke verklaring te Egyptische vredesbetrekkingen en over de oplossing van het Pale stijnse probleem bevrijdings- nschappelij- Van een vermelding van het recht van de Palestynen op zelfbe- Maar tot op het laatste moment ^hikkiniis het helemaal niet ge- verzetten de Israëli's zich tegen de vermelding van het akkoord van Amman tussen Jordanië en de PLO waarin geproken wordt over een toekomstige Jordaans-Pale- stijnse confederatie. Dat akkoord is door de PLO opgezegd, liet de Israëlische delegatie weten, en daarom is het niet meer van be lang. Bevroren Daarentegen bleef de politieke adviseur van president Moebarak, dr. Osama el Baz, vasthouden aan de Egyptische versie dat het Am- man-akkoord slechts döor de PLO was 'bevroren' en dus een uit gangspunt bleef voor een toekom stige oplossing van het Palestijnse probleem. Moebarak en Peres moesten uiteindelijk tussenbeide komen om een totale mislukking te voorkomen. Ze werden het uit eindelijk eens over een verklaring die de voormalige Israëlische mi nister van buitenlandse zaken Ab ba Eban - in Peres' gevolg naar Alexandrië meegevlogen - de cyni sche opmerking ontlokte dat bij voorbeeld ook de Franse president Mitterrand en de Duitse Bonds- SIDON (AP) - Israëlische straalja gers hebben gisteren een aanval uitgevoerd op een vermeende Pa lestijnse basis aan de Libanese kust ten zuiden van Sidon. Vier Li- banezen raakten gewond. Volgens de politie hebben de Israëli's een strook beschoten die gebruikt wordt door de Libanese vissers en dit aangezien voor een basis van Palestijnen. Mustafa Saad, commandant van de in Sidon gelegerde eenheden van Volksbevrijdingsleger, liet we ten dat 'Israëls hysterie op een ni veau is aangekomen dat zelfs het verschil niet meer wordt gezien tussen militaire en burgerdoelen.' komen. Premier had dit, raël's coalitieregering moeilijk val lende punt, handig omzeild door de Egyptische president duidelijk te maken dat Israël in de Camp Da- vid-akkoorden het Palestijnse WARSCHAU (Rtr./DPA) - De recht om deel te nemen aan het dergrondse leider vaststellen van hi komst heeft erkend. Premier Peres was van plan ge weest gistermorgen, vlak voor zijn terugkeer naar Israël, Proef succesvol met Patriot-raket WASHINGTON/DEN HAAG (Rtr./ANP) - De Amerikaanse strijdkrach ten hebben een succesvolle proef genomen waarbij een Patriot-raket een tactische ballistische raket onderschepte en vernietigde, zo heeft een mi litaire woordvoerder meegedeeld. De test zou consequenties kunnen hebben voor het ontwikkelen van een anti-rakettensysteem in West-Eu ropa naar het voorbeeld van het Amerikaanse SDI. Nederland nam vori ge maand als eerste land in West-Europa de Patriot in gebruik. De Patriot-raket, oorspronkelijk uitsluitend bedoeld als wapen tegen vliegtuigen, onderschepte tijdens de vlucht een tactische ballistische Lance-raket. De proef werd genomen in The White Sands, een proefge bied in de Amerikaanse staat Nieuw-Mexico. De test was onderdeel van een onderzoek naar de mogelijkheden op korte termijn van een effectieve verdediging van West-Europa tegen de tactische ballistische (ofwel mid dellange en korte-afstands)raketten woordvoerder. De Amerikaanse woordvoerder wees er op dat de Verenigde Staten en de Europese bondgenoten op dit moment niet beschikken over defensie middelen tegen de Russische SS-20-serie. JOHANNESBURG - De leiders van drie van de frontlijnstaten, pre sident Kenneth Kaunda van Zam bia, premier Robert Mugabe van Zimbabwe en president Samora Machel van Mozambique, hebben het buurland Malawi gedreigd om hun grenzen met het land te slui ten. Aldus kan uit de hoofdstad van Malawi, Blantyre, worden ver nomen. Het dreigement werd per soonlijk door de drie frontlijnstaat- leiders aan president Kamuza Ban- da van Malawi overgebracht tij dens een twee uur durend gesprek. door Ruud de Wit Kaunda, Mugabe en Machel zijn tot deze stap gekomen vanwege de aanhoudende aanvallen van NMR- rebellen op de voor Mozambique en Zimbabwe vitale spoorverbin ding naar de havenstad Beira in Mozambique. Volgens vele waar nemers opereren de NMR- of Re- namo-rebellen met name vanuit de Sowjet-Unie, zo verklaarde de Malawi. De drie frontlijnstaat-lei- ders beschuldigen Banda er ook van Zuid-Afrika indirect toe te staan, dat de NMR-rebellen door de regering-Botha bevoorraad en het verbo- hun eigen toe- den Poolse vakverbond Solidari teit, Zbigniew Bujak, die in mei door de politie werd gearresteerd na meer dan vier jaar ondergronds kort be- te zijn geweest, is vrijgelaten. Bu- zoek te brengen aan de synanoge jak kwam op vrije voeten als Alexandrië. Maar ondanks de derdeel i amnestieregeling opgewonden voorbereidingen die voor politieke gevangenen.De communistische autoriteiten kon digden donderdag aan dat alle poli tieke gevangenen voor maandag zouden worden vrijgelaten. Daar mee komt het totaal aantal vrijgela ten politieke gevangenen sinds juli op 225. De Poolse regering verwacht dat het besluit ertoe zal brengen haar „zinloze strijd tegen de socialisti sche staat" te staken. Ook moet de kerk zich voortaan buiten de poli tiek houden. Dit heeft de Poolse minister van binnenlandse zaken generaal Czeslaw Kiszczak. getraind worden. De woordvoer der van de drie staatshoofden, Sa mora Machel, zei op een persconfe rentie in Blantyre, dat hij over dui delijke bewijzen beschikt, dat Ban da met het Zuidafrikaanse militai re apparaat samenwerkt. Machel dreigde tevens om eventueel raket ten tegen Malawi in te zetten, als de steun aan de NMR vanuit Malawi doorgaat. De stap van de drie frontlijnsta ten tegen Malawi, welke volgens Machel wordt gesteund door Botswana, Angola en Tanzania, komt niet helemaal onverwacht. Al tijdens de afgelopen zondag afge sloten conferentie van Niet-Gebon- den Landen in Harare werd over een gemeenschappelijke actie te gen Malawi gespeculeerd. Malawi is het enige Afrikaanse land dat di plomatieke betrekkingen met Zuid-Afrika onderhoudt en be kend is dat president Banda op vriendschappelijk voet met de Zuidafrikaanse regering omgaat. Ook de vrouw van Banda is een re gelmatige gast in Zuid-Afrika. Zij vliegt minstens een maal per maand met het presidentiële vlieg tuig naar Johannesburg of Pretoria om daar inkopen te doen. Banda heeft echter steeds ont kend, dat zijn land NMR-rebellen steunt of het Zuidafrikaanse leger toestaat om de NMR vanuit zijn land te assisteren. Banda wijst er in dit verband op, dat zijn belangrijk ste exportroute via de Mozambi- quaanse havehstad Nacala juist door de NMR is uitgeschakeld. Hierdoor moet Malawi zijn export nu via Zambia, Zimbabwe en Zuid-Afrika laten verlopen, wat de export extra duur maakt. Een ge deelte van Malawi's export wordt verder over land naar Zimbabwe vervoerd via de provide Tete in Mozambique. En ook deze trans porten hebben vaak te lijden van NMR-aanvallen. Het Zuidafrikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft bij monde van adjunct-minister Ron Miller met nadruk ontkend, dat het Zuidafrikaanse leger bij enige actie in Malawi is betrokken: „Malawi is een onafhankelijk land en duldt zulke buitenlandse inmenging niet", aldus Miller. ADVERTENTIE KASREGISTERS ii Brengen geld in het laatje. SHARP KASREGISTERS. WEEGSCHALEN SLAGERIJ HORECAMACHINES MANILLA - De Filipijnse presi dent Cory Aquino brengt volgende week maandag een officieel be zoek aan de Verenigde Staten. Het is haar eerste officiële ontmoeting met president Reagan, de man die lange tijd de verdreven president Marcos door dik en dun heeft ge steund. Tevens zal zij de Algemene Vergadering van de Verenigde Na ties toespreken. Voor mevrouw Aquino zal dat haar internationale debuut zijn. Ondanks dit alles hebben haar naaste medewerkers het bezoek af geraden. Enerzijds omdat het gonst van geruchten over een staatsgreep door minister van de fensie Enrile tijdens haar afwezig heid, anderzijds omdat president Reagan er nog niet van is overtuigd dat mevrouw Aquino, die op 25 fe bruari van dit jaar via een onbloe dige volksrevolutie aan de macht kwam, haar ambt aan kan. Er zullen ongetwijfeld harde no ten worden gekraakt in de bespre kingen tussen Aquino en Reagan. Het is voor Aquino nog atijd ondui delijk of Reagan van harte het nieuwe bewind in Manilla steun- t.Het is geen geheim dat Reagan de verdreven president Ferdinand Marcos tot aan zijn laatste uren heeft gesteund omdat hij 'een trouw bondgenoot niet in de steek wilde laten'. Toen Reagan in april op weg was naar Bali maakte hij speciaal een tussenstop op het ei land Hawaii om Marcos op te bel len. Het Witte Huis volgt voorts door Bob Mantiri met wantrouwen de besprekingen tussen de regering-Aquino en de communistische opstandelingen en tenslotte zal ook de kwestie van de Amerikaanse bases op de Fili- pijnen worden besproken. Economische hulp Mevrouw Aquino zal van haar -kant Reagan vragen waar de be loofde economische hulp en de Amerikaanse investeringen blijven die door Washington waren toege zegd. Heeft de Amerikaanse rege ring weinig vertrouwen in haar re gering? Vindt Reagan de politieke situatie op de Filipijnen niet sta biel genoeg om in het land geld in te steken? Allemaal vragen waarop zij een antwoord wil hebben. Zonder Amerikaanse financiële steun komt haar economische hulppro gramma niet van de grond. En als er geen verbetering komt in de si tuatie dan mort het volk en stijgen de kansen van de Marcos-loyalis- ten om weer aan de macht te ko men. De man die zo'n situatie zal uit buiten is de minister van defensie Ponce Enrile. De recente mislukte staatsgreep onder leiding oud-mi nister Arturo Tolentino, voorman van de de Marcos-aanhang, kreeg de steun van eenheden van het le ger omdat deze dachten dat de mi nister van defensie Ponce Enrile achter de coup zat. 'Johny' Enrile wordt algemeen beschouwd als de gevaarlijkste ri vaal van Aquino. Enrile, die tien tallen jaren onder Marcos heeft ge diend, maar in februari, samen met generaal Ramos overliep naar Aquino, wordt door zijn suppor ters aangesproken als 'Meneer de president'. „Noem mij geen presi dent, want ik ben het nóg niet", zo pleegt hij te antwoorden. Een andere persoon die wellicht voor haar problemen zal opleveren is vice-president Salavador Laurel. 'Doy' Laurel kondigde onlangs aan dat hij tijdens de afwezigheid van de president de linksgezinde mi nisters in het kabinet zou ontslaan. Dat zijn de de secretaris en ver die zonder enig overleg met hem leden van zijn Laban-partij op sleu telposities heeft gezet, terwijl de af spraak was dat ook mensen van de Unido, die Cory Aquino bij de ver kiezingen heeft gesteund, de be langrijkste baantjes zouden krij gen. Aquino verklaarde dat bij haar afwezigheid Laurel geen enkele bevoegdheid heeft, maar haar al leen op recepties mag vertegen woordigen. Laurel dreigde daarop dat hij de samenwerking met Uni do zal opschorten en voortaan in zee zou gaan met de Nationalisti sche Partij, die in de oppositie is. En om de zaak nog ingewikkelder te maken heeft minister Enrile la ten doorschemeren dat hij wellicht zal toetreden tot de Nationalisti- ■NODeipriJS sche Partij. Aquino: niet bang. (foto api trouweling van Aquino, Joker Ar royo, de minister van binnenland se zaken Aquilino Pimentel en mi nister van arbeid Augusto San chez. Woedend Laurel is woedend op Pimentel Kortom, er is voor president Aquino alle reden om af te zien van haar Amerikaanse reis. Maar me vrouw Aquino is vastbesloten om Reagan te spreken. Een staats greep tijdens haar afwezgheid vreest zij niet. In een interview zei ze: „Niemand zal er in slagen om naar de macht te grijpen omdat het volk dat niet zal tolereren". De Noorse secretaris van het co mité voor de toekenning van No belprijzen, Jakob Sverdrup, heeft bekendgemaakt dat voor de Vre desprijs van 1986 81 officiële kan didaten zfjn, 19 minder dan het re cord aantal van vorig jaar. Hi weersprak de berichten dat onde hen de Amerikaanse president Ro nald Reagan zou zijn en de ver moorde Zweedse premier Olof Pal me.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7