Peres-Moebarak: veel geschillen Legeronderdeel in Chili protesteert Boerenveen wilde cocaïne-fabriek De grand old man van Griekenland overleden Weduwe King praat met Winnie Mandela VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1986 BUITENLAND PAGINA 7 Gezamenlijke verklaring verwacht na top ALEXANDRIE - Premier Peres en president Moebarak zijn gisteren op de eerste dag van hun topontmoeting in Alexandrië nog geen stap nader tot elkaar gekomen. Beide leiders kwamen niet veel verder dan het uitspreken van de belofte een 'nieuwe pagina op te slaan in de geschiedenis van de wederzijdse betrekkingen'. Hoe die pagina eruit zal zien, wordt wellicht vanavond duidelijk als een gezamenlijke verklaring wordt uitgege ven. Ondanks de hartelijke wijze, waar- Peres werden op het vliegveld van op de Israëlische regeringsleider Alexandrië twee Arabieren gear- Egypte werd ontvan- resteerd die in het bezit ATHENE - Panayotis Kanellopou- los, de Griekse oud-premier die gisteren op 84-jarige leeftijd over leed, wordt hier algemeen be schouwd als 'grand old man' van de Griekse politiek. Die grootheid is omgekeerd evenredig aan het aantal dagen dat hij als premier heeft gefungeerd: in 1945 20 dagen, in 1967 18, tot 21 april toen de kolo nels hem afzetten om de verkiezin- onvoltooide, 'Geschiedenis van de Europese Geest'. In oktober 1940. na de Italiaanse inval gen die onder zijn verantwoording Griekeniarui, verzocht hij om uit- zouden worden gehouden te ver- zending naar het front, waar hij als hinderen. gewoon soldaat meevocht. Tijdens Groot is Kanellopoulos omdat bezetting vluchtte hij naar hij de hevige tegenstellingen die volk sinds 1922 opsplitsten, pro- beerde te overbruggen en tenslot- dOOf gisteren gen, blijken de tegenovergestelde vervalste Jordaanse paspoorten, standpunten van Israël en Egypte De Egyptische premier Ali Lutfi over de oplossing van de Palestijn- heette gisteren op het militaire se kwestie een zware schèduw te vliegveld van Alexandrië premier r deze, toch historische Peres welkom. Met Lutfi hield pre- van Alexandrië zou bezoeken. Daarna zou, in tegenstelling tot wat verwacht werd, zeer waar schijnlijk toch een gezamenlijke Israëlisch-Eygptische verklaring worden uitgegeven. i de waardering voor zijn per soon, ook waarlijk overbrugde. Hij streefde naar wat hier wordt ge noemd 'Homopsychia' (gelijkbe- zieldheid). Hoewel van rechtse hui ze verzette hij zich tegen de dicta tuur met Metaxas die koning Geor ge in 1936 instelde, hetgeen hem op ruim drie jaar deportatie op ver schillende eilanden kwam te staan. Hij was trouwens ook als eerste Griekse hoogleraar in de sociologie Frans van Hasselt Egypte, waar hij een rol speelde in opeenvolgende Griekse regeringen die in Cairo zetelden. Na de bevrijding in oktober 1944 raakt hij verzeild in de lange reeks rechts-liberale kabinetten die de tot 1949 voortdurende burgeroor log met Amerikaanse hulp naar een rechtse overwinning wisten te al verdacht; de dictatuur vond dat voeren. Uit deze periode, hij ook als minister van defensie optrad, dateert zijn beruchte ka- Op het eiland Kythnos begon hij rakteristiek van het militaire 'her tan zijn, nu tiendelige maar nog opvoedings'-(maar in werkelijk heid concentratie-) kamp Makroni- sos als 'Griekenland's tweede Par thenon*. Het is kenmerkend voor zijn ruimheid dat hij deze opmerking later volledig heeft teruggenomen. Kanellopoulos staat in Grieken land bekend als de man die de meeste fouten heeft durven erken- Daartoe heeft vooral ook de kolo nelsjunta bijgedragen, die hij niet alleen vanaf het begin af bestreed, maar wier rechtvaardiging dat er 'een communistisch gevaar' aan vooraf ging hij ook over de hele li nie afweek. Na de ineenstorting van de dictatuur in 1974 leek hij voorbestemd om de nieuwe rege ring te leiden, maar door een han dige manoeuvre van Averof werd het Karamanlis die hiervoor uit Pa rijs werd teruggeroepen. Kanellopoulos had een dergelij ke teleurstelling al eens eerder, in 1955 bij de dood van premier Papa- Kanellopoulos: filosoof gos meegemaakt. Ook toen moest hij wijken voor Karamanlis. En dat hij nooit in mokkende reacties ver viel is een gevolg van het feit dat hij in laatste instantie geen 'poli tiek wezen' was zoals zovele van zijn landgenoten, maar een filo soof. Daarnaast was hij ook een groot redenaar, hetgeen vooral binnen het parlement tot uiting kwam in de periode '64-'65 waarin hij de op positie leidde tegen George Pa- pandreou. Peres ook zijn eerste bespre king in het, nog uit de tijd van ko ning Faroek stammende Ras el Tin-paleis. Daarna aten zij een kos jere lunch. Pas in de namiddag verscheen Over de PI O liet de Fevntisrhe daar President Moebarak. Volgens oresident Moebarak zich eilter ingewijden bracht de Egyptische president Moebarak zich gister- ident het zeifbeschikkings- i geïmproviseerde pai»c«imDn nitiMferia ontmoeting op Egyptische bodem. door Willy Werkman i het Ras ÊlTiri- avond tijdens c pMefs°^nC Alexandrië'kritisch uit X Hij zei dat de PLO „slechts proble- S^sche Beheren weten dat tZsenfordfnte^1fdeepLOtebf kendeCampDav.ZkZrdendè tussen Jordan.e en de PLO te be- Palestynen "het recht hebben om deel te nemen in het vaststellen van hun eigen toekomst. Verder wilde en kon hij niet gaan, vanwe- steZrvoors^Z Dee PLO moei ^dete^hetegenngscoalitie- hoge Israëlische "Eerst eenkomst", zei hij, sprekend Arabisch, "en nu maken ze Wat is de oplossing? Wij doen vuurbiexieii. ue ru\j inuei zelf maar uitmaken". De het Egyptische president te en Israël een oplossing Palestijnse probleem niet kunnen opleggen. Hat Fcrvn Volgens een noge israeuscne a vnnrhPt ambtenaar heeft de Eyptische pre- tijdens zijn gesprek met pre- Peres weliswaar nadrukkelijk Vijfjaar na de laatste ontmoeting tussen de toenmalige Israëlische Sfarbu de Zo nZgeno'md De ambtenaar zei: "Wij hebben een zeer gevoelige PLO-detector. Hij pieaiueiit miwaï oaudt uua ui Alexandrië - kwamen, ditmaal pre- sl°®g"'e.t een keer ult premier Menachem Begin middels vermoorde Egyptische president Anwar Sadat - ook r Peres en president Moebarak voor het eerst bijeen. Maar de sfeer was nu anders. Ditmaal geen Israë lische vlaggen in de strain van Alexandrië en bepaald geen feest stemming. De plaatselijke bevol king schijnt nauwelijks op de hoogte te zijn van het hoge Israëli sche bezoek. Aan de vooravond van het be zoek van Peres aan Egypte waren in de straten van Cairo pamfletten te zien met de leuze 'Nee tegen Pe res'. Ook de Egyptische pers was verre van enthousiast over het be zoek van premier Peres. In ver band met de oppositie binnen Eygpte tegen het bezoek van pre mier Peres aan Egypte zijn de ligheidsmaatregelen meer dan scherp. Vanochtend zullen premier Pe res en president Moebarak hun overleg voortzetten. Er was gister avond sprake van dat premier Pe res vanochtend ook de synagoge MEXICO STAD - Terwijl generaal i toespraak. Hij herhaalde i oproep het Westen Augusto Pinochet gisteren de zijn stelling dat er op het ogenblik communie ontving tijdens een mis een oorlog in Chili plaatsvindt die speciaal werd opgedragen ter deed i gelegenheid van de 13e veij aardag van zijn machtsovername, hjkt het binnen het Chileense leger te rom melen. Voor het eerst sinds het be staan van de dictatuur protesteer- Zeer vele Egyptische veilig heidstroepen patrouilleren in de straten en op tal van hoeken staan vrachtwagens met politiemannen paraat om - zo nodig - in actie te komen. Zelfs in de hotels waar Is- dOOf raëli's logeren wordt elke tas, elk fototoestel en elke radio op explo sief materiaal gecontroleerd. In de nacht voor het bezoek van premier JOHANNESBURG - Het bezoek van de Amerikaanse strijdster voor Alexandrië de mensenrechten, Corretta Scott- King aan Zuid-Afrika en de front- lijnstaten, is gisteren beëindigd met een ontmoeting met Winnie Mandela. Mevrouw King, de weduwe van de vermaarde dr. Martin Luther Ruud de Wit Buitenland kort Rente De Bundesbank heeft op haar tweewekelijkse vergadering van gisteren geen aanleiding gezien verandering te brengen in de rente tarieven. Voor de Financiële wereld kwam het besluit niet meer als een verrassing, want de al weken du rende speculatie over een discon toverlaging had de laatste tijd veel aan grond verloren. Airways De Britse staatsluchtvaartmaat schappij British Airways (BA) zal begin volgen.d jaar aan de particu liere sector worden verkocht. De privatisering zal in de eerste paar weken van 1987 plaatsvinden, zo heeft de Britse minister van trans port, John Moore, gisteren in Lon den bekendgemaakt. De voorbe reiding voor de uitgifte van de aan delen begon al in 1984, maar door gerechtelijke procedures tegen de maatschappij in de Verenigde Sta ten is de verkoop enkele malen uit gesteld. King, noemde haar bijna twee uur durende gesprek met de vrouw van ANC-leider Nelson Mandela na afloop 'een van de belangrijkste momenten uit myn leven'. King prees Winnie Mandela als een 'groot symbool in de strijd voor vrijheid in Zuid-Afrika'. De ontmoeting tussen de twee vrouwen had plaats in het huis van de Mandeia's in Soweto. Eerder de ze week verklaarden Winnie Man dela en dominee Allan Boesak nog geen behoefte te hebben aan een ontmoeting met Coretta King, om dat ze een gesprek had gepland met de Zuidafrikaanse president P.W. Botha. Volgens Boesak en Mandela druipt 'het bloed van onze kinde ren van de handen van de presi dent'. Hierop reageerde een duide lijk aangeslagen King door zowel haar bezoek aan Botha als aan de leider van het thuisland KwaZulu, chief Gatsha Buthelezi af te zeg gen. In een felle reactie zei Buthelezi woensdag 'dat mevrouw King zich politiek had laten verkrachten door Tutu en Boesak', terwijl de adjunct-minister van informatie Louis Nel sprak over 'chantage'. Zelf zei King, dat ze niet vanwege druk van de kant van Boesak en Mandela had afgezien van haar ontmoeting met Botha: 'Het was meer een kwestie van tijdgebrek'. Ook noemde ze haar gebrekkige kennis van de Zuidafrikaanse pro blematiek een van de redenen om af te zien van een ontmoeting met Botha: „Ik heb gewoon meer ach tergrondinformatie nodig voor zo'n gesprek. Ik heb Botha dan ook laten weten nog steeds met hem te willen praten. En als het zover komt, zal ik hem ook vragen of ik Nelson Mandela in de gevangenis kan bezoeken". Mevrouw King schaarde zich achter oproepen van Boesak en Mandela voor economische sanc ties tegen Zuid-Afrika: „Al meer dan tien jaar ben ik een voorstan der van zulke sancties, aangezien ze de enige overgebleven vreedza me manier zijn om veranderingen af te dwingen". De publiekelijke koerswijziging die mevrouw King maakte door eerst met Botha te willen praten en daarna er van af te zien, hebben een schampere reactie bij de bin nen- en buitenlandse pers teweeg gebracht. Op de persconferentie waarmee zij haar bezoek aan Zuid- Afrika beëindigde, prees ze bij voorbeeld de aan haar gezelschap toegevoegde veiligheidsagenten. Ze noemde hen 'hoffelijk en zeer professioneel'. Maar toen de hoofdredacteur van de Weekly Mail, Anton Harber haar vroeg wat ze ervan vond dat een van 'haar' Zuidafrikaanse veilig heidsagenten 'een beruchte ver klikker' is en dat een ander verant woordelijk was voor de arrestatie van een anti-regerings-fotograaf, bleef zij een antwoord schuldig. Kliniek voor slachtoffers Tsjernobyl MOSKOU (UPI/DPA) - De Sowjet-Unie is bezig met de bouw van een speciaal 600 bed den tellend hospitaal en een kliniek voor patiënten met stra lingsziekte. Het complex in de buurt van Kiev in de Oekraïne is speciaal bedoeld voor de re gistratie en behandeling van de slachtoffers van de ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl. Dit heeft de Russische minister van volksgezondheid, Anatoli Romanenko, gisteren gezegd in een vraaggesprek met „Trud", het dagblad van de nationale vakbond. Volgens Trud zal het cen trum in oktober zijn deuren openen. Romanenko zei dat door de registratie exacte gege vens kunnen worden bijgehou den van de mensen die na de ramp op 26 april aan straling werden blootgesteld. Tot het centrum behoren te vens een instituut voor experi mentele stralingskunde, alsme de een instelling voor klinische stralingskunde en een voor de voorkoming van schade als ge volg van radioactieve straling. Volgens Romanenko zullen de wetenschappers de gevolgen van Tsjernobyl bestuderen en op zoek gaan naar doelmatiger behandelingsmethoden voor stralingsslachtoffers. Gorbatsjov tot vergelijk bereid in Danilof'f-zaak WASHINGTON (AP/UPI/Rtr/ DPA) - Sowjet-leider Gorbatsjov is bereid tot een vergelijk in de Dani- loff-kwestie. Hij heeft daarvan blijk gegeven in een persoonlijke brief aan president Reagan. De zaak van de in Moskou op verden king van spionage gearresteerde gearresteerde Amerikaanse jour nalist Daniloff was ook gisteren onderwerp van diplomatiek be raad tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie. Over het ver loop van de gesprekken is evenwel niets meegdeeld. President Reagan bevestigde gisteren dat hij een persoonlijke boodschap had ontvangen van de Russische leider Gorbatsjov, waar in de laatste reageerde op Reagans verzoek om vrijlating van Daniloff. Reagans schrijven bevatte de per soonlijke garantie van de president dat Daniloff geen spion is, zoals de Russen hebben aangevoerd. Een Amerikaanse functionaris verklaarde dat de reactie van Gor batsjov en de bezoeken van Doebi- nin aan het ministerie van buiten landse zaken de indruk wekken dat het Kremlin bereid is de zaak Daniloff met een compromis te re gelen. te beseffen dat het in Chili gaat om het „alternatief van de chaos en de democratie". De Chileense dic tator sprak opnieuw dreigementen uit aan politici en andere oppositie leiders, volgens hem zijn zij name lijk de „intellectuele auteurs" van de huidige situatie, inclusief dus de aanslag op zijn leven. den invloedrijke militairen in het Desalniettemin zweeg Pinochet openbaar tegen het geweld dat Pi- over zijn eerder aangekondigde nochet gebruikt om aan de macht voornemen om speciale wetswijzi- te kunnen blijven. Het militaire commando van de zuidelijke stad Punta Arenas, zo'n 2000 kilometer van Santiago, liet een felle veroordeling horen van de moord op José Carrasco, een van de verantwoordelijken van het op positie-blad Analisis en tevens be stuurslid van de Chileense vak bond van journalisten. Berichten uit Punta Arenas wi door Pinochet afgekondigde staat van beleg totaal negeren en dat de nodig was! militairen er massale demonstra ties van de oppositie toestaan, gingen door te voeren om het „ter rorisme" te kunnen bestrijden. Hij beperkte zijn woede tot de aankon diging dat de terugkeer van banne lingen voorlopig zal worden opge schort en dat er een nauwkeurig bestand zal worden opgemaakt van duizenden bannelingen die in middels alweer in Chili wonen. Pinochet beweerde dat een paar van die bannelingen hadden deel genomen aan de aanslag die zon dag op zijn leven werd gepleegd en stelde dat er daarom meer controle Twee maanden geleden was al gebleken dat met name de Chileen se luchtmacht en de Chileense ma rine totaal geen trek hebben in de plannen van Pinochet om in 1989 aan een nieuwe bewindstermijn van 8 jaar te beginnen. Admiraal José Toribio, de bevelhebber van de marine, verzekerde vorige week nog eens dat de door Pinochet op gestelde Grondwet van 1980 zoda nig zal worden gewijzigd dat er in 1989 democratische presidentsver kiezingen mogelijk zullen ziin. De herdenking van de staats greep tegen de progressief gezinde president Salvador Allende leidde gisteren tot verschillende botsin gen tussen demonstranten en mili tairen. Bij bomaanslagen werden drie officiële auto's vernietigd en ook de spoorverbinding tussen Santiago en de havenstad San An tonio. In Vina del Mar verjaagden mili tairen met traangas en wapenk nuppels een menigte van honder den met rode anjers getuigde per sonen die zich hadden verzameld bij het graf van de tijdens de staats greep vermoorde president Toespraak Pinochet hield via radio en tele- Blijkbaar bewust van het feit dat de nieuwe golf van staatsterroris- me zfjn positie nu niet bepaald heeft verstevigd, beloofde Pino chet dat vanaf volgend jaar het in 1973 gesloten parlement weer zal functioneren. Tegelijkertijd kon digde hij de eerste stappen aan om de politieke partijen weer te legali seren, behalve natuurlijk de Com munistische Partij en andere linkse groeperingen, en gaf hij op dracht om een nieuw kiesregister op te maken. Ondanks die min of meer verzoe nende toon van Pinochet ten op zichte van de gematigde oppositie (onder leiding van de christen-de mocraten) gaat vooralsnog de golf van onderdrukking in alle hevig heid voort. Na enig twijfelen wer den gisteren de drie gearresteerde Franse pastoors op het vliegtuig naar Parijs gezet. Ook Carlos Bra- dac, correspondent van de Spaan se krant Diario 16, werd het land uitgezet. Twee Chileense journalisten kre gen te horen dat hen een soortge lijk lot staat te wachten als hun col lega José Carrasco. En ook de golf van arrestaties is nog niet voorbij. Onder de meest recente slachtof fers bevinden zich twee Peruaanse geestelijken en een missionaris uit Mexico. Japan Het Europese Parlement heeft gisteren om voorheffingen ge vraagd op Japanse importen om het enorme tekort op de handels balans van de EG-landen met Ja pan te bestrijden. Met 224 tegen 3 stemmen werd een motie aangeno men waarbij de Europese Commis sie gevraagd wordt om alle wette lijke middelen te gebruiken om de Japanse importen in Europa te be strijden. De motie werd ingediend door de Britse conservatieve af gevaardigde James Moorehouse. Gifwijn In Oostenrijk is gisteren een 47- jarige wijnhandelaar tot acht jaar gevangenisstraf veroordeeld we gens toevoegen van di-ethy- leenglycol aan 14,2 miljoen liter wijn. Zijn zoon kreeg een geldboe te van omgerekend 1.400 gulden. De hoogste straf die tot dusverre in het Oostenrijkse wijnschandaal van de zomer van vorig jaar is ge geven bedraagt tien jaar gevange nis. MIAMI - Zal het Amerikaanse Openbaar Ministerie toestaan dat de geheimzinnige Nederlandse ge heimagent Dick Stoteyn als getui- ik goede contacten had met de mensen van de regering, weet je dat nog?" De advocaat van Etienne Boe- ge optreedt? Dit begint zich tot een renveen, Philip Gerson, zei giste- de boeiendste vragen te ont wikkelen bij het proces-Boeren- veen, dat sinds maandag in Miami wordt gehouden. retta King de pers te woord staat i vuist omhoog, wanneer zij met Co- haar huis in Soweto. (foto anpj Uit de woensdag afgespeelde cassettes met daarop telefoonge sprekken tussen Kenneth Peter son van de Amerikaanse narcotica- dium brigade en verdachte Cylvion Hey- mans was al gebleken, dat het Sto teyn was die de aanzet gaf tot de betrokkenheid van de Surinaamse overheid bij het opzetten van een cocainelijn tussen Paramaribo en Miami. Ook gisteren, bij het afspelen van een videoband met daarop een gesprek in een hotelkamer in Mia mi tussen weer Cylvion Heymans en een aantal geheime agenten van de Amerikaanse narcotica-brigade DEA, bleek weer Stoteyn's mar kante rol. Zo zegt Heymans tegen Peter son: „De manier waarop alles be- gon; dat Dick Stoteyn me vroeg of het gesprek. ren in de wandelgangen dat de verdediging Stoteyn een van de belangrijkste getuigen zou zijn, omdat „de tapes duidelijk aantoon den hoe hij de bal aan het rollen bracht". Maar de verdediging heeft niet de mogelijkheid Stoteyn als getui ge op te roepen. Dat kan alleen offi cier van justitie Bill Norris, en deze weigerde gisteren te zeggen of hij dat de komende dagen zal doen. Het staat evenwel vast, dat Sto teyn, door Norris in het beginsta dium van het proces een agent van de Nederlandse narcotica-brigade genoemd, zich in een hotel in Mia mi bevindt. Ook is gisteren komen vast te staan, dat de advocaten van Boerenveen, Cylvion en diens zoon Ricardo Heymans, vanaf maandag getuigen uit Suriname aan het woord zullen laten. De gisteren getoonde video-op namen waren van een gesprek in het Omni-hotel in Miami, dat op 21 maart van dit jaar plaats vond. Aanvankelijk ging het om Cylvion Heymans en de DEA-mensen on der leiding van Peterson, later voegden zich ook Etienne Boeren veen en Cylvion's zoon Ricardo bij In het eerste deel van het ge sprek maakte Cylvion opnieuw duidelijk dat de Surinaamse leider Desi Bouterse afwist van de pogin gen Suriname als doorvoorhaven van cocaine te gebruiken. Boerenveen en Bouterse, aldus Heymans, zijn als twee handen op één buik. „Boerenveen spreekt na mens de nummer 1 van Surina me", aldus Heymans, daarmee doelend op Bouterse. Om helemaal duidelijk te maken over wie hij het had, schreef Hey mans zelfs op verzoek de namen van Boerenveen en Bouterse op een servetje, een servetje dat door de officier van justitie gisteroch tend als bewijsstuk werd opge voerd. Heymans introduceerde vervol gens zijn zoon Ricardo als degene die voor de nodige contacten met de Surinaamse regering had ge zorgd. Halverwege de videoband stapten Ricardo en Etienne Boe renveen vervolgens de hotelkamer binnen. haven van Miami en werd ook op video opgenomen. De mannen van de narcotica-bri gade kwamen met een nieuw voor stel Ze vroegen of ze niet boten met ether konden laten aanmeren. Die ether zou dan dwars door Suri name naar zogenaamde cocaine-fa- brieken in Brazilië moeten worden vervoerd. Toen bleek dat dat op logistieke problemen stuitte, kwam Peterson met een ander plan. „Waarom zet ten we niet een groot lab in uw land neer? Dat zou veel, veel meer geld opleveren". Boerenveen hapte ook deze keer toe. „Ik doe een voorstel, Pete, ik geef je honderd hectare". Dit resul teerde in het plan, een grote boer derij op te zetten, met daarin een geheim laboratorium voor de aan maak van cocaine. Over dit voorstel werd zeer gede tailleerd gesproken. Boerenveen legde uit, dat de Amerikanen eerst toestemming voor de boerderij moesten vragen op „mijn consu laat in Miami". „En dan geef ik dus het groene licht", zo zei hij even la ter. Boerderij Enkele dagen later, op 24 maart, ontmoetten de drie verdachten en de Amerikaanse agenten elkaar v„ral de laatste keer. Deze ontmoe- zouden als veevoer het land kun De koeien en ander vee zouden de Amerikanen zelf in het land moeten importeren. Vaten ether ting vond plaats op een boot in de nen worden binnengebracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7