PAGINA 22
RADIO-TV
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1986
TELEAC
18.30 Cursus Personal Computer. All. 1
EO
19.00 Het valt niet mee om een pinguin te zijn,
natuurdocumentaire over de leefwijze van de
Adélie pinguins op Antarctica
NOS
20.00 Journaal
EO
20.28 Taptoe Breda 1986. samenvatting
21.30 More message in the media, reportage over
het evangelisatiewerk van de Stichting
Christelijke Media Projecten (3xM) in China.
Italië en Nederland
21.50 Herdenking J. Kits. Dr. J. Kits initiatiefne
mer en eerste voorzitter van de EO, overleed
vorige week vrijdag. L. P. Dorenbos, H. H.
Blok en J. H. Velema spreken over zijn leven
en werk.
22.05 Tijdsein, actualiteiten
22.35 De joden en onze beschaving
NOS
23.35 Journaal
23.40 Nieuws vc
r doven en slechthorenden
VRIJDAG
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
AVRO
14.30 De Vlieg, eindexamenfilm van de Nederland
se Film- en Televisieacademie
14.50 Country Camera, aflevering uit een serie na-
tuurdocumentaires
15.15 Hersengymnastiek -Een radio programma op
televisie, spelprogramma
15.45 Toppop archief, een keuze uit de beste Top-
pop opname
15.50 Mensen zoals jij en ik, serie korte verhalen
met Kees Brusse in de hoofdrol. 1. De Toneel
speler. 2. Droomt u dan nooit? 3. Een avond
met Johanna
17.00 Ik zag twee beren, kinderprogramma
17.15 Ontdek je plekje, serie over de schoonheid
van stad en land. Vandaag: Amersfoort
NOS
17.30 Journaal
AVRO
17.46 Toppop-Discolympics
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Turken
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
AVRO
19.12 Tussen Kunst en Kitsch, opmerkelijke
kunstvoorwerpen worden besproken en op
waarde geschat door experts. Herhaling van
de meest opvallende voorwerpen van het af
gelopen seizoen
20.00 AVRO's Column, economisch nieuws van E.
Peereboom
20.05 Zeeslag Zierikzee, jaarlijks evenement voor
ronde en platbodemjachten georganiseerd
door de Stichting Stamboek. Verslaggever:
Frans van Dusschoten
20.35 Peter de Grote, Amerikaanse serie. All. 1. Als
tsaar Fedor 3 overlijdt, is er geen volwassen
troonopvolger. Na een opstand moeten zijn
zoon Ivan en zijn stiefzoon Peter samen rege
ren onder toezicht van hun zuster Sofia
22.05 AVRO's Column, de toestand in de wereld,
door G.B.J. Hiltermann
22.10 Honderd beroemde schilderijen. Vandaag:
De storm, geschilderd door Kokoschka
NOS
22.30 Journaal
22.45 De Haag Vandaag
23.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
VRIJDAG
NOS/NOT
10.00 It Fryske lanskip 1, herh
10.15 Einde
11.00 Schooltv-weekjournaaL. Afl.:l
11.30 Brandpunt in de school. Afl. 1
12.00 Einde
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
17.00 Bibliotheken, 4-delige serie over bibliothe
ken in Nederland. Afl. 2: Collectievorming
17.30 Einde
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma,
(herh.)
18.05 Plons, kinderserie, (herh.)
18.10 Dol op dansen (Dancing Daze),
Australische serie
19.20 Kwizien, tips voor koken en
lekker eten.
19.25 Uitzending door derden: Pro
gramma van de Televisie en Onder
neming
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kunst-zaken
20.20 Hoger Lager, spelprogramma
21.00 Panorama
21.50 Hotel, Amerikaanse serie.
22.40 Journaal en Coda: Pianoduo:
Levente Kende en Heidi Hendrikx:
March to Heaven, Westerlinck
23.00 Einde
VRIJDAG
143
19.25 Zwartje, de postduif.
19.40 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Telefoonspel
20.20 Blow up, Britse speelfilm uit
1966 van Michelangelo Antonioni
met o.a. David Hemmings, Sarah
Miles en Vanessa Redgrave. Tho
mas, een succesvolle Londense mo
delfotograaf. komt bij toeval achter
een misdaad.
22.10 Gezondheid, vierwekelijks me
disch magazine
22.50 Einde
18.00 Mededelingen van de ONEM
18.15 La boite aux images, teken
films
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.30 Journaal
20.00 Rue Barbare, Franse speelfilm
uit 1983 van Gilles Behat met o.a.
Bernard Giroudeau, Christine
Boisson en Bernard-Pierre Donna-
dieu. Chet helpt een Chinees meis
je, dat wordt aangevallen. Dit
brengt hem in grote moeilijkheden
21.45 Le monde du cinéma: Werner
Herzog ou la suavité inflexible. Ge
sprek met de filmregisseur Werner
Herzog
22.35 Laatste nieuws
23.00 Présence protestante
VRIJDAG
18.25 Mein Freund Winnetou,
19.00 Detektivbüro Roth, serie.
19.57 Programma-overzicht
20.00 Tagesschau.
20.15 Verliehen und verkauft: film
over tijdelijk werk in Duitsland
21.00 Der 7. sinn
21.03 (S) Scheibenwisser, cabaretpro
gramma van en met Dieter Hilde-
brandt
22.00 Titel, Thesen, Temperamente,
cultureel magazine
22.30 Tagesthemen
23.00 Rückfalle, tv-spel van Daniel
Christoff met Günther Lamprecht,
Veronika Bayer e.a. Regie: Peter
Beauvais. Alcoholist Daniel Chris
toff probeert na een ontwennings
kuur weer een normaal leven te
gaan leiden
00.45 Tagesschau
00.50 Nachtgedanken
VRIJDAG
10.00 Heute
10.03 titel. Thesen, Temperamente
10.35 (ZW) Harold Lloyd: Vaterfreu-
den (I do), Amerikaanse speelfilm
uit 1921 11.10 (S) Scheibenwischer
12.10 Wie würden Sie entscheiden".'
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 (S) Teletekst
13.30 Einde
14.10 (S) Teletekst
15.00 Claire. Engelse serie
15.50 Tagesschau
16.00 So sind Kinder, kinderpro
gramma.
16.10 Himbeercocktail, Tsjechische
speelfilm
17.20 Kostas: ein Junge auf Kreta.
documentarische film
17.45 Tagesschau
18.20 Königlich Bayerisches Amtsge-
richt
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Dalli Dalli, spelprogramma
21.00 Wir würden Sie entscheiden?,
informatieve serie.
21.45 Heute-journal
22.05 Journalisten fragen -Politiker
antworten, live uitzending
23.20 Um zwei Erfahrungen reicher,
televisiefilm. Regie: Wolfgang
Staudte. Grete MacGrown laat zich
van haar Schotse echtgenoot schei
den. Zij gaat terug naar Duitsland
en krijgt in Berlijn een baan
00.50 Heute
VRIJDAG
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 Europa diese Woche
14.40 Programma-overzicht
14.45 Heute
14.50 Eine nacht in Venedig, komi
sche opera van Johann Strauss.
Uitgevoerd door het Koor en Or
kest van de Beierse Omroep
16.30 Freizeit...und was man daraus
machen kann, vrijetijdsmagazine.
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
17.15 Tele-Illustrierte.
17.45 Robin Hood, serie
18.30 Het programma met de muis
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal r
gazine
19.45 Raamprogramma
20.00 Tagesschau
20.15 (ZW) Gesucht wird Majora,
Westduitse speelfilm uit 1949 van
Hermann Timm. Misdaadfilm rond
Majora, de patentnaam van een me
thode voor de fabricage van een
synthetische katoenvezel
21.45 Geprek met Willy Millowitsch
n.a.v. de film 'Gesucht wird Majora'
22.00 Wir hatten die Freiheit, film van
Wilhelm Flues
22.30 Lyrics
23.45 Zwischen Bebop und Beetho
ven" Wynton Marsalis, filmportret
van de jazztrompettist Wynton
Marsalis
00.30 Laatste nieuws
07.55 Aerobics (5)
08.15 Schooltelevisie
11.05 Einde
Vanavond de eersteaflevering van de grootscheepse avonturenserie
'Peter de Grote', waarin tal van beroemde acteurs spelen. Op de Joto
v.l.n.r. Lili Palmer (Natalya), Vanessa Redgrave Sophiaen Omar
Shariff (prins Rodomanovsky(Nederland 2.20.45 uur) (fotoGPDi
Joden
Het vanavond uit te zenden voor
laatste deel uit de serie 'De joden
en onze beschaving', behandelt
de jaren 1925 tot 1945 waarbij de
holocaust ten tijde van het Nazi-
regime centraal staat. Presenta
tor Abba Eban neemt de kijkei
mee naar de late jaren twintig.
ADVERTENTIE
18.35 The Flinstones,
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London plus
20.00 Tops of the Pops
20.30 Eastenders
21.00 Bodymatters, informatieve se-
21.30 Lenny Henry Tonite, comedy
serie waarin Lenny Henry diverse
rollen speelt
22.00 Journaal
22.30 In sickness and in health, co
medyserie
23.00 The Thomas Crown Affair,
Amerikaanse speelfilm uit 1968 van
Norman Jewison. Met: Steve
McQueen, Faye Dunaway, Paul
Burke e.a
00.40 Rhoda, Amerikaanse serie
01.05 Weerbericht
VRIJDAG
07.00 Teletekst
07.50 Breakfast Time
10.20 Teletekst
11.30 Play School
11.50 Golf
14.00 Journaal
14.30 Hockey cokey, kinderserie.
14.45 Golf
16.52 Regionaal nieuws
16.55 Whizz, kinderprogramma
17.10 superted, tekenfilm
17.20 Beat the Teacher, scholieren
quiz
17.35 Cheggers play pop
18.30 Nieuwsoverzicht ondertiteld
voor doven en slechthorenden,
weerbericht
18.35 What on earth
19.00 Star Trek, Amerikaanse scien-
ce-fictionserie
19.45 Lizzie and the Amazone adven
ture, film
21.40 Timewatch, compilatie
22.00 My Music, muzikaal spelpro
gramma
22.30 Moonlighting, serie.
23.20 Jack High.
23.50 Newsnight, actualiteiten
00.35 Weerbericht
BREESTRAAT 167 LEIDEN
TELEFOON 071-14 44 86
VRIJDAG
07.55 Open University
10.00 Teletekst
15.45 Paarderaces te Goodwood;
Golf: Open Europese Kampioen
schappen van Sunningdale
18.00 I Dream of Jeannie
18.30 Hazel.
19.00 Hogan's Heroes.
19.30 Mork and Mindy.
20.30 A Country Practice
21.25 Championship Wrestling
22.20 The Untouchables
23.15 Sky Trax. Firato Special
00.45 Closedown
VRIJDAG
07.30 The DJ Kat Show
08.30 Skv Trax. Popmuziek
13.00 Skyways.
14.00 The Outsiders.
15.00 Sky Trax. Popmuziek
15.30 Skv Trax. Popmuziek
17.00 The Dj Kat Show
als er in Oost-Europa meer dan
negen miljoen joden wonen. Te
gelijkertijd krijgt in Duitsland
een revolutionaire groep van ex
tremisten grote populariteit. In
1933 krijgt de leider van deze
groep, Adolf Hitler, de macht.
Deze Nazi's geloofden in de
Arische superioriteit en zagen de
joden als een vijand, omdat zij de
bron waren van de Duitse crisis
na de Eerste Wereldoorlog. Dc
joden werden langzaam maar ze
ker van al hun burgerlijke vrijhe
den beroofd en uiteindelijk sys
tematisch uitgemoord.
In de aflevering wordt zeld
zaam archiefmateriaal getoond
van de periode vanaf de Kristal-
nacht tot aan de vernietiging in
de kampen. Abba Eban valt dc
stelling aan, dat de joden zich als
makke schapen naar de slacht
bank lieten leiden. De gevechten
in Warschau worden als het be
kendste voorbeeld genoemd
'Wij wilden slechts waardig ster
ven', zegt een jonge joodse rebel
'Nazisme en vernietiging' be
sluit met de bevrijding van Euro
pa in 1945. 'De oorlog was voor
bij en de joden in Centraal-Euro-
pa waren, zoals de Nazi's wilden
praktisch van de aardbodem
weggevaagd', aldus Eban. (Ne
derland 1, 22.20 uur).
Tijdsein
18.45 News at 5.45
19.00 About Anglia
19.35 Crossroads
20.00 Anything goes
20.30 Fresh Fields
21.00 Film: A Cry for help
22.30 This Week
23.00 News at Ten
23.40 Secret worlds, (herh.)
00.00 Hammer House of mystery and
suspense
01.25 The Church in the Classroom
VRIJDAG
10.25 Anglia News
11.30 Cartoon time
11.35 The Poseidon files
12.30 About Britain
13.00 Flicks (herh.)
13.10 Rainbow
13.30 Is Democracy Working?
14.00 News at One
14.20 Anglia News and Weather
14.30 Friday film matinee: Murder,
She said
16.00 Take the high road
16.25 Anglia news
16.30 Sons and Daughters
17.00 Rainbow
17.15 Bugs Bunny
17.25 Scooby-Doo
17.50 Your mother wouldn't like it
HILVERSUM (ANP) - In EO
Tijdsein, aandacht voor het ver
voer van het grootste drijvende
dok van Europa naar de Verenig
de Staten door het bergingsbe
drijf Wijsmuller. Het dok is af
komstig van de failliete ADM
werf. Verder aandacht voor dc
'Billings-methode', een volgem
de EO natuurlijke en vrouw
vriendelijke methode van ge
boorteregeling. Tot slot brengl
Tijdsein een reportage over de
vreedzame oppositie in Nigara
gua. (Nederland 1, 22.05 uur).
Omroep Rijnland
In 'Ga jij de klas maar m het on
derwijsprogramma van Omroep
Rijnland, wordt vanavond mid
dels een interview met heer Dörr
van de Stichting Beroepsoplei
ding VAM aandacht besteed aan
het leerlingenstelsel. Andere on
derwerpen: onderwijs aan kinde
ren in ziekenhuizen en de ken
nismakingsperiode voor eerste
jaars-studenten bij verenigingen
(Omroep Rijnland, 18.00 uur).
Staatsloterij
'live' op tv
DEN HAAG (ANP) - De Veronica
Omroep Organisatie zal van okto
ber dit jaar tot en met mei volgend
jaar elke maand de derde trekking
van de Staatsloterij rechtstreeks
via de televisie uitzenden. De eer
ste twee trekkingen zullen zoals tot
nu toe gebruikelijk bij de Staatslo
terij zelf worden gedaan. Dat heeft
het ministerie van Financiën giste
ren bekend gemaakt.
Veronica heeft een optie om de
derde trekking ook van juni tot en
met september volgend jaar uit te
zenden. Blijkt de uitzending een
succes, dan wil het ministerie van
Financiën de 'live-trekking' voort
zetten. Belangstellende omroepen
kunnen zich daarvoor melden.
De eerste rechtstreekse uitzen
ding van de derde trekking van de
Staatsloterij zal zijn op woensdag
22 oktober 1986.
18.05 Europa Count Down, popmu
ziek
18.45 Weerbericht
18.50 News
19.20 World watch
19.30 Ballet: La Sylphide
20.50 Documentaire: Made by Hand -
Fashioning Silver
21.00 Sport Reports. Equestrian Hor
se Jumping, Aachen
*.2.30 World Watch
VRIJDAG
17.30 Weerbericht
overzicht
17.35 Kinderprogra:
Het muziekprogramma van Music-
box wordt dag en nacht uitgezon
den wanneer TV 5 niet in de lucht
18.15 Blockbusters
18.35 Sport
19.00 Grand echiquier, amusment
rond Raymond Devos
21.20 Sport, squash
22.00 Journaal
22.30 Au nom de la loi, film uit 1931
van Maurice Toumeur
VRIJDAG
16.05 Thalassa, maritiem magazine
16.30 Les enfants d'ailleurs
16.55 Pollen, amusement
DONDERDAG
Radio 1 na 18 uur
KRO: 18.05 Man en paard. 18.30 Da
Capo. 19.02 KRO's Country Time.
19.55 Maria ter Steeg. VARA: 20.02
Voor wie niet kijken wil. NOS: 23.00
Nieuws en mededelingen. 23.07 Met
het oog op morgen. EO: 0.02
VPRO's nachtleven
Radio 3 na 18 uur
NOS: 18.04 De Avondspits. TROS
19.02 Ferry Maat s Soul- en Disco
Radio 4 na 18 uur
VPRO: 18.00 Nws. 18.02 De Bewe
ging. Actueel muziekmagazine.
20.00 Nws. 20.02 De wandelende
tak. 21.30 Voorland. 23.00 Het eve
nement
Radio 5 na 18 uur
KRO: 18.10 Marktberichten. 18.15
Scheepspraat. 18.30 Lezen voor de
lijst. NOS: 19.00 Programma voor
buitenlandse werknemers. TE
LEAC: 20.30 Personal Computer.
21.00 Ni Hao
OMROEP RIJNLAND
11.00-12.00 programma voor ou
deren
17.00-17.30 verzoekplatenpro-
gramma
17.30-18.00 Mini magazine/vrije-
tijdsprogramma
18.00-19.00 Ga jij de klas maar in.
onderwijsprogramma
19.00-20.00 Kunstuur
20.00-23.00 Live muziek vanuit
een Leidse lokatie
VRIJDAG
buitenland. 12.05 Afdeling bionnen-
land, vervolg. NOS: 12.56 Medede
lingen voor land- en tuinbouw.
NCRV: 13.08 Hier en Nu. 13.35 Kerk
Vandaag. NOS: 14.05 Van huis uit.
15.05 Volgspot. VARA: 16.05 De Ro
de Draad. 17.30 Zuidelijk Afrika: Op
weg naar morgen
Radio 2
voor 18 uur
NOS. Ieder heel uur nws. KRO: 7.03
Het levende Woord. 7.12 Ontbijt-
show. 8.50 Pater Adri Maat. 9.03
Adres onbekend. 10.03 In antwoord
op uw schrijven. 11.03 M/V - Magazi
ne. 11.50 Pater Adri Maat. 12.03 Is
raël van Twaalf tot twee. (13.03
Echo). 14.03 Ratel. 15.03 Hoorspel.
TROS: 15.30 Café chantant continu.
16.03 André van Duin. 17.03 De Ne
derlandstalige top tien
NOS: Ieder heel uur nws. VOO: 7.02
Ook goeiemorgen. 9.02 Goud van
oud. 11.02 Erik de Zwart. 13.02 Rin-
keldekinkel. 15.02 De Top 40
Radio 4
VARA: 8.00 Nws. 8.02 Vroeg Och
tendconcert. 9.00 Het Internationaal
Concertcircuit: Tage Alter Musik in
Heme 1984. In pauze: Kamermu
ziek. 10.20 Geïnspireerd op Goethe.
12.00 Lunchconcert: Muziek voor
viool. 13.00 Nws. 13.02 Promenade
concert. EO: 14.00 Orgelbespeling.
14.30 Klein bestek. 15.30 Uit de
schat der eeuwen. 16.00 Crème du
Baroque. 17.15 De cantates van J.S.
Radio 5
Voor 18 uur
NOS: 9.00 Nieuws. 9.02 NOS-Spor-
tief. 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30
Doen zonder poen. 10.00 AVRO's
vijfluik. NOS: 12.00 Nieuws. RVU:
12.05 Toegift. FEDUCO: 12.15 Wij
zer op 5 met de NOS-leerberichten
en Zeven manieren om je tijd te ver
sieren. NOS: 13.00 Nieuws. AVRO:
13.10 Vrijzinnig Vizier. 13.30 De
berg heeft een muis gebaard. 14.00
De stofzuiger. 15.00 Minjon. 16.00
Telepoons. VPRO: 16.30 Welinge
lichte kringen, journalisten bespre
ken de wereld. OVERHEIDS
VOORLICHTING: 17.46 De Neder
landse Antillen. NOS: 17.56 Mede
delingen en Nieuws
Drieëntwintighonderd jaar gele
den zonk het Griekse koopvaardij-
scheepje dat na zijn ontdekking in
1967 op de zeebodem bij Kyrenia
op Cyprus de naam 'Kyrenia'
kreeg. Het bleek het best bewaarde
schip uit de antieke oudheid, werd
voorzichtig uit zee getild, en met al
le zorgen omringd in een museum
in Kyrenia gezet,- dat nu tot het
door de Turken bezette gebied be
hoort. In november 1982 werd ge
start met de bouw van een replica,
dus een getrouwe reconstructie van
het oorspronkelijke schip, maar
dan nagelnieuw. Omdat de waar
heid altijd gezegd moet worden,
kan ik aan de hand van het verblij
dend openhartige verslag dat Mi
chael L. Katzev, de directeur van
het project, zelf van de herbouw
maakte, onmiddellijk de gedachte
de kop in drukken dat het originele
schip van 300 voor Christus metter
daad getrouw gekopieerd werd. Zo
bleek de romp van de 'Kyrenia'
niet helemaal symmetrisch, maar
het was te moeilijk, te tijdrovend en
te kostbaar om dat precies na te
maken... dus werd de romp symme
trisch. Althans, dat was de bedoe
ling, maar omdat veelal via oude
methodes werd gewerkt bleek de
romp uiteindelijk toch weer een
beetje asymmetrisch (maar min
der) te zijn uitgevallen!
De antieke 'Kyrenia' bleek gro
tendeels vervaardigd te zijn uit de
Pinus Halepensis, een pijnboom-
soort die niet meer leverbaar is in
Griekenland, maar de nu gebruik
te pijnboom uit Sarhos Pinus bru-
tia) lijkt er erg op. Omdat boom
stammen met een voldoende diame
ter en/of lengte niet altijd beschik
baar waren, moest de breedte van
de planken wel eens lichtelijk wor
den veranderd, maar daar staat
weer tegenover dat de houten ver-
bindingspennen en wiggen net als
in het origineel van Turks eiken, en
alle nagels van handgesmeed puur
koper zijn.
In het begin werd alles met de
hand gedaan (zagen, schaven, bei
telen), maar tijd en geld waren er
de oorzaak van dat de lintzaag en
de electrische boor dat werk al snel
overnamen. De kiel bestond in 300
voor Chr. uit een lange gebogen
stam, maar het duurde tot de vier
de bewerkte stam voordat men nu
tevreden was. Het zeil moest van
linnen zijn, maar.dat was niet ver
krijgbaar in Griekenland, daarom
werd. er voor de proefvaart katoen
gebruikt, terwijl de zeilmaker het
zeil niet uit de vereiste horizontale
banen opbouwde („but the sailma-
ker, Kostas Kafetzidakis, has a
mind of his own..."), maar uit verti
cale. Later kwam er toch een (gro
ter) linnen zeil met de vereiste hori
zontale banen, dat wel. De scheep
sarcheologische experts, die op de
zeebodem 176 ringen hadden aan
getroffen, gaven aan dat voor elk
van de tien geitouwen een tiental
geleideringen aan de lijzijde van
het zeil genaaid moesten worden,
maar de scheepstuiger, Yiorgis Ka-
sahi, „also has a mind of his own",
en gebruikte minder ringen die hij
aan de loefzijde van het zeil vast
naaide. Ook dat bleek, net als het
oorspronkelijke zeil, bij de proef
vaart niet te werken en werd als
nog overeenkomstig de oorspronke
lijke opdracht gewijzigd... (je
proeft uit dit verslag de nauwelijks
verborgen machteloosheid en wan
hoop van de Amerikaan over de ei
genwijsheid van zijn Griekse me
dewerkers!).
Enfin, zo zijn er nog wat onder
delen van de 'Kyrenia II' die om
redenen van tijd of geld of 'ister-
niet' noodgedwongen afwijken van
het oorspronkelijke, 2300 jaar oude
schip. Ik weet, zoals mijn naam al
aangeeft, niets van scheepsbouw
af, maar uit het uitvoerige verslag
van de Amerikaanse expert Katzev
valt toch enerzijds duidelijk af te
lezen dat de Griekse scheepsbou
wers uit de antieke oudheid wonde
ren moeten hebben verricht met
hun onbeholpen gereedschap, maar
anderzijds ook dat het wellicht net
zo moeilijk is om een 'op het oog'
gebouwd schip van 20 eeuwen gele
den exact na te maken als het voor
tien wijzen is om de vragen van een
gek te beantwoorden.
Het grootste probleem bleek de
shell-first-methode' te zijn die de
oude Griekse scheepsbouwers toe
pasten. Deze bouwmethode was al
in geen duizend jaar meer in Grie
kenland toegepast. Om duidelijk te
maken hoe de romp-eerst-methode'
werkt, wordt ons gevraagd ons een
boom voor te stellen waarvan de
bladeren de stam en de takken om
hoog houden. De omgekeerde we
reld dus. De scheepsbouwer Psaros
en zijn assistenten voegden net als
de antieke scheepsbouwers eerst de
kiel en de buitenste planken aan
een, om daarna pas het frame in
het schip aan te brengen. Bij elkaar
houden meer dan 4000 verbin-
dingspennen en 8000 tapgaten en
pen- en gatverbindingen de
scheepsromp bijeen. Deze ongewo
ne constructie bleek nochtans heel
sterk te zijn, de bouwers liepen met
enkele mensen tegelijk door de
romp nog voordat er ook maar iets
van een frame binnenin ioas aan
gebracht!
De 'Kyrenia II' zag er, in de ha
ven van Piraeus voor zijn afvaart
naar Cyprus, weldoortimmerd en
'antiek' uit, maar bleek kleiner dan
ik gedacht had. Een huikje, een no-
tedop, op de grote zee... maar daar
over vertel ik morgen meer!
