'Inspectie ministerie valt in
LDM-zaak niets te verwijten'
van
dam
Leidse leerstoel milieu
Grandioze opening koffie en gebak van van dam
Regionaal-inspecteur irMO ver sluizen
Kampioenschap bloemschikken
Dinsdag 9 september
MAANDAG 8 SEPTEMBER 1986
LEIDEN
RIJSWIJK/LEIDEN - Bij
de Leidsche Duinwater
maatschappij kwamen de
afgelopen jaren vaker afwij
kingen van de waterkwali
teit voor dan bij andere wa
terleidingbedrijven. Voor
de regionale inspectie voor
de volksgezondheid was dat
echter geen reden om te
vermoeden dat er bij de
LDM iets vTeemds aan de
hand was.
De LDM kwam enkele weken gele
den in het nieuws nadat was geble
ken dat het bedrijf in tijden van
waterschaarste tekorten aanvulde
door oppervlaktewater direct naar
door
Wim Wegman
de nazuivering te voeren. Normaal
hoort dit water eerst door de dui
nen te worden gefilterd. Met deze
praktijk is mogelijk al in 1968,
maar in elk geval na 1977 begon-
Directeur C. de Jong heeft de in
spectie voor de volksgezondheid
pas in juni van dit jaar ingelicht
over het direct zuiveren van opper
vlaktewater. De affaire heeft in
middels geleid tot het op non-ac
tief stellen van de directeur. Enige
Leidse raadsleden plaatsten vorige
week vraagtekens bij de rol die de
raad van commissarissen van de
LDM en de inspectie hebben ge
speeld. Ze waren verbaasd dat bei
de instanties pas na 18 jaar ontdek
ten wat er aan de hand was.
Leidato
ontvangt
10.000ste
LEIDEN - Bij de Leidato Huis-
houdshow in de Groenoordhallen
is zondagmiddag eerder dan ver
wacht de 10.000-ste bezoeker geno
teerd.
De organisatie van de 25-ste Lei
dato had er op gegokt dat de
10.000-ste bezoeker pas maandag
avond de kassa van de Groenoord
hallen zou passeren. Dat het magi
sche aantal al in het afgelopen
weekeinde werd gehaald was uiter
aard reden tot grote tevredenheid
bij organisator Jan van Zijp vol
gens wie de bezoekers weer van
heinde en verre komen.
Het was Winni Piket, woonach
tig in Den Haag maar geboren
Leidse, die zondagmiddag om tien
voor twee als 10.000-ste bezoeker
werd verwelkomd. Zij werd op het
podium van de trendtent in de
bloemetjes gezet en de nodige ca
deaus aangeboden.
Alcohol
oorzaak
aanrijding
LEIDEN - Vermoedelijk als gevolg
van overmatig alcoholgebruik van
de bestuurder is in de nacht van
zaterdag op zondag op de Rijns-
burgerweg een aanrijding ont
staan, waarbij een 22-jarige Leider-
dorpse automobilist en zijrt drie
mede-passagiers gewond zijn ge
raakt. Zij zijn allen overgebracht
naar het AZL.
De bestuurder raakte, naar de
politie vermoedt omdat hij teveel
had gedronken, ter hoogte van een
koffieshop de macht over het stuur
kwijt en botste tegen achtereenvol
gens een bushaltemast en twee lan
taarnpalen. De bestuurder liep een
hoofdwond en een pijnlijke schou
der op, de drie passagiers respec
tievelijk rugletsel en hechtwon-
den. De auto alsmede de mast en
de lantaarnpalen werden totaal
vernield.
Toegevoegd regionaal inspec
teur ir. M. Oversluizen stelt dat de
LDM inderdaad aandacht trok
doordat daar wat vaker afwijkin
gen van de waterkwaliteit voor
kwamen. "Maar dergelijke afwij
kingen of lichte overschrijdingen
van de kwaliteitsnormen komen
bij elk waterleidingbedrijf wel
eens voor". Reden om een diep
gaand onderzoek bij het bedrijf in
te stellen, was er niet. "Zodra de
LDM door ons van die afwijkingen
op de hoogte werd gesteld, werden
ze steeds meteen verholpen. Bo
vendien ging het om lichte over
schrijdingen waarvoor het bedrijf
telkens een aannemelijke verkla
ring had. Of dat achteraf gezien
ook inderdaad de juiste verklarin
gen zijn geweest, kunnen wy niet
zeggen", aldus Oversluizen.
Regionaal inspecteur dr.ir.
J.L.A. Jansen meent dat, ondanks
de enkele lichte overschrijding, er
geen aanwijzingen zijn dat deze af
faire nadelige gevolgen heeft voor
de volksgezondheid. "Het drink
water vein de LDM voldeed nage
noeg altijd aan de normen. Al zat
het af en toe wel dicht tegen de
grens aan".
De betrekkelijk grote regelmaat
van afwijkingen bij de LDM, was
voor de inspectie wel aanleiding
om een algemeen onderzoek naar
het reilen en zeilen van drinkwa
terbedrijven juist bij de LDM te la
ten beginnen. "Dat onderzoek is
nu voor het eerst gehouden", zegt
regionaal inspecteur Jansen. "En
het is de bedoeling dat alle drink
waterbedrijven in Zuid-Holland er
op den duur aan worden onder
worpen".
Merkwaardig
Uit dat onderzoek bleek dat de
LDM inmiddels op ruime schaal
oppervlaktewater zuiverde. Jan
sen: "Van een LDM-medewerker
hoorden we dat het bijmengen van
oppervlaktewater in 1968 is begon
nen. Toen gebeurde dat echter heel
sporadisch. Pas de laatste twee tot
drie jaar is het veel vaker toege
past. Op sommige momenten was
zelfs wel 30 procent van het water
dat naar de nazuivering werd ge
voerd oppervlaktewater. En dat
verschillende weken achter elkaar.
Maar als de capaciteit van de dui
nen voldoende was, gebeurde het
ook dat J
maal geen oppervlaktewater werd
toegevoegd"
Veilig
"In geval van twijfel", gaat Jan
sen verder, "moet een directeur
aan de veilige kant gaan zitten. Dat
heeft De Jong niet gedaan. Hij
heeft vermijdbare en onnodige risi
co's genomen. De duinpassage,
een extra waarborg voor de kwali
teit, was weggevallen. De Jong
meent echter dat hij géén onaan
vaardbare risico's heeft genomen
en dus wel degelijk goed zat. Daar-
ha^f'jaaMang hele- het vertrouwen ver-
Overigens heeft de inspectie niet
om het hoofd van De Jong ge
vraagd. Wel heeft zij de directeur
deze zomer min of meer onder cu
ratele gesteld. Elke beslissing die
van belang kon zijn voor de drink-
geleid tot het op non-actief stellen waterkwaliteit moest vooraf aan de
Vertrouwen
Zoals gezegd heeft deze affaire
directeur C. de Jong. De raad
van commissarissen heeft dit ge
daan omdat hij het vertrouwen tus
sen LDM en inspectie had ge
schonden. De inspectie heeft het maakt dat zij
vertrouwen overigens niet opge- snel mogelijk
inspectie worden gemeld, en niet
achteraf zoals te doen gebruikelijk
Daarbij heeft zij de raad van
wel duidelijk ge-
n deze situatie zo
einde wildé i
zegd enkel en alleen omdat De ken. De raad heeft er vervolgens
Jong informatie heeft achterge
houden.
Jansen: "Achterhouden van in
formatie is natuurlijk niet goed.
Maar als dat het enige feit was,
hadden we een goed en indringend
gesprek met hem gehouden en een
aantal goede afspraken gemaakt.
Het had geen reden hoeven te zijn
om het vertrouwen
zeggen".
"Kwalijker vonden wij zijn op
vattingen over de kwaliteitszorg.
Wij vinden dat het publiek ervan
verzekerd moet zijn dat op elk mo
ment goed drinkwater uit de kraan
gekozen een interim-manager
aan te wijzen en De Jong op non-
actief te stellen. "Ik vind dat geen
onlogische beslissing", zegt Jan
sen, "maar er had ook een andere
kunnen worden genomen".
Over de vraag of De Jong de in
spectie al meteen had moeten in
lichten toen hij met de verkorte
hem op te zuivering begon, geeft het Water-
leidingbesluit geen volledige dui
delijkheid. Oversluizen: "Wel staat
er dat elke afwijking van het be
sluit bij de inspectie moet worden
gemeld. Bovendien schrijft het Wa-
terleidingbesluit voor dat de direc-
LEIDEN - De Leidse Bond van
Amateurtuinders hield dit week
einde in het verenigingsgebouw
van de turnvereniging Roomburg
aan de Vlietweg het jaarlijkse
jeugdkampioenschap bloemschik
ken.
Drieëntwintig jonge deelnemers,
die door deskundige bloemschik-
kers binnen de Leidse tuindersver
enigingen zijn opgeleid, streden dit
jaar om de titel 'kampioen van Lei
den'. De vijftienjarige Inge Brusch-
se (zie foto Fred Rohde) ging uit
eindelijk met de eer strijken. Twee
de en derde in de categorie tien- tot
vijftienjarige werden Jolanda La-
bordus en Irma Buitendijk.
In de leeftijdsgroep van vijf tot
tien jaar werd de eerste prijs in de
wacht gesleept door Miranda Smit.
Tweede en derde in die categorie
werden Samantha Kagenaar en
Bastiaan Vermond. De prijswin
naars gingen ieder met een beker
naar huis. Alle deelnemers aan het
jeugdkampioenschap bloemschik
ken 1986 ontvingen als herinnering
een schildje waarop de deelname
aan het kampioenschap staat ver
meld. Het jeugdkampioenschap
bloemschikken werd dit jaar voor
de vijftiende keer gehouden.
Lezers Schrijven
Gouws
Dat onderzoek bracht trouwens
ook niet direct aan het licht dat de
LDM af en toe oppervlaktewater
direct naar de nazuivering voerde.
Ondanks het feit dat enige mede
werkers van het rijksinstituut voor
volksgezondheid en milieuhygiëne
(RIVM) zes maanden lang bijna da
gelijks op het bedryf vertoefden.
Is dat niet een vreemde zaak?
Vooral ook omdat volgens de stich
ting Duinbehoud het bijmengen
van oppervlaktewater zo overdui
delijk gebeurde.
Jansen: "Ik vind het een merk
waardige opmerking van de stich
ting Duinbehoud. Laat ze die maar
eens hard maken. Je kunt van de
RIVM-onderzoekers niet verlan
gen dat ze de duinen omspitten om
ondergrondse leidingen te zoeken
die niet op kaarten staan. Mis
schien hadden ze het kunnen zien
aan bepaalde details. Maar dan
moetje wel weten wat er gaande is.
En dat wisten ze niet. De medewer
kers van de LDM hebben tijdens
het onderzoek goed samengewerkt
met het RIVM. Maar juist over het
bijmengen hebben ze absoluut
niets verteld. Dat heeft De Jong
ook toegegeven".
"Dat sommige mensen vraagte
kens plaatsen bij de rol van de in
spectie, daar kan ik best inkomen",
gaat Jansen verder. "Maar we zit
ten hier met vier mensen die zich
voor een deel van hun tijd bezig
houden houden met drinkwater.
Dan kun je niet bij elke meter een
controleur neerzetten".
En Oversluizen: "Zodra er afwij
kingen waren, hebben we meteen
actie ondernomen. Aanwijzingen
waren er misschien wel, maar voor
die afwijkingen werden ook steeds
andere, goede verklaringen gege
ven. En wie bedenkt nu dat een
duinwatermaatschappij voor op
pervlaktewaterbedrijf gaat spelen.
Ik vind dat we goed toezicht heb
ben gehouden. En ik ben ervan
overtuigd dat de oorzaak met het
RIVM-onderzoek vroeg of laat toch
wel boven water was gekomen".
Dertig procent
De zaak kwam pas werkelijk aan
het licht nadat een van de commis
sarissen van de LDM naar aanlei
ding van het RIVM-onderzoek de
directeur opheldering vroeg over
het hoge gehalte organisch mate
raal in het drinkwater. Direct nadat
De Jong bekende dat hij af en toe
oppervlaktewater bijmengde,
heeft de inspectie voor de volksge
zondheid een nieuw onderzoek in
gesteld bij het bedrijf.
komt. Daartoe is een aantal kwali- teur de taak heeft deugdelijk
teitseisen vastgelegd in het Drink- drinkwater te leveren waarbij hij
waterbesluit. De bewaking
kwaliteitseisen is gebaseerd op een
vertrouwensrelatie tussen direc
teur en inspectie: de directeur
alle relevante informatie moet ge
ven. In onze opvatting komt het
op neer dat hij ons had moeten ii
lichten".
Het is noodzakelijk enkele punten
recht te zetten met betrekking tot
de berichtgeving over de pro
testactie tegen de Zuidafrikaanse
hoogleraar professor J. Gouws m
uw krant van 3 september.
1. Het moet op een misverstand
berusten wanneer gemeld wordt
dat burgemeester en wethouders
van Leiden zich distantiëren van
het optreden van professor Gouws,
omdat zij het optreden in het open
baar van Zuid-Afrikanen die zich
niet ondubbelzinning en duidelijk
tegen apartheid uitspreken niet
passend vinden: professor Gouws
heeft immers het laatste meer dan
eens gedaan. Er was dus voor B en
W geen enkele aanleiding afstand
te nemen van het betreffende op
treden, en ik moet dan ook aanne
men dat zij dat inderdaad ook niet
hebben gedaan.
2. Er moet een communicaties
toornis hebben plaatsgevonden
met betrekking tot het Sir Thomas tievoerders niet
Browne Instituut. Dit 'instituut'. De organisatoren
dat het Sidney-congres waaraar
professor Gouws deelnam organi
seerde,
geschiedenis samen. De organisa
toren van het congres zijn van me
ning dat het optreden van een indi
viduele wetenschapsbeoefenaar
uit Zuid-Afrika die tegen apartheid
is niet door enigerlei bepaling van
de zijde van de universiteit wordt
uitgesloten. Dat kan ook niet, om
dat de universiteit zich anders zelf
aan discriminatie zou schuldig ma
ken. Zij hoeft zich dan ook geens
zins te excuseren voor de handelin
gen van het bestuur van één van
haar instituten.
3. Nooit is verklaard dat profes
sor Gouws een gesprek met de ac-
:ou kunnen,
het congres
hebben geweigerd in te gaan op de
de actievoerders (voor hen
i officieel als zodanig voorwaarde om de toegang tot het
erkende 'Werkgroep Engels-Ne
derlandse betrekkingen' van
Leidse universtiteit. Binnen het i
stituut dat op 6 oktober 1960 door afdwingen van verklaringen door
gebouw weer vrij te maken) profes-
Gouws er toe te brengen een
verklaring af te leggen. Het
de toenmalige président-curator
geopend werd (zie o.m. LeidscK
Dagblad, 7 okt. 1960), werken de
studierichtingen Engels, geschie
denis, kunstgeschiedenis
Vrouw (40)
overvallen
LEIDEN - In het polderpark Cronesteijn en in Jeugddorp werd zaterdag de 'eerste Leidse scoutingdag' gehou
den. Zo'n vierhonderd leden van negen Leidse scoutingverenigingen namen deel aan het Leidse sleutelspel en
andere spelletjes. De scoutingdag werd 's avonds besloten in Jeugddorp, uiteraard met een groot kampvuur,
trompetgeschal en het zingen van een scoutinglied. Het was voor het eerst dat de Leidse scoutinggroepen bij
elkaar kwamen. Het initiatief is volgens de organisatoren goed aangeslagen en voor herhaling vatbaar.
Op de foto zijn kinderen bezig met een parachute-spel. (foto Fred Rohde)
Ingesteld door Wereld Natuur Fonds
LEIDEN - Een 40-jarige Leidse is
in de nacht van vrijdag op zaterdag
op het Bospolderpad door een
bromfietser bedreigd en van haar
tas beroofd. De tas bevatte onder
meer twee portemonnees met
kleingeld en legitimatiepapieren.
De vrouw reed rond kwart over
een op het Stadspolderpad in de
richting van de Leidse vuilver
branding en werd staande gehou
den door een bromfietser, die haar
tas opeiste. Toen de vrouw dat wei
gerde, zou de man getracht hebben
haar met haar halsdoek te wurgen
en haar van haar fiets hebben ge
duwd. Hierbij viel haar tas op de
grond, die de man snel oppakte
hij verdween.
iddel van geweld (in welke
ook) is een laffe, onwaardige zaak:
in essentie een vorm van terreur.
Wie in dit opzicht concessies doet,
kerk- draagt bij tot de ondermijning van
de rechtsstaat.
In heel deze zaak gaat het ten
diepste om datgene wat de kern is
van het verzet tegen apartheid: de
handhaving van de elementaire
rechten en vrijheden van de mens,
die inhoudt dat wij strijden tegen
elke vorm van discriminatie, ook
met betrekking tot een blanke
Zuidafrikaanse wetenschapsbeoe
fenaar. Wie deze strijd voeren, heb-
Iben recht op de duidelijke en on
dubbelzinnige steun van de officië
le instanties.
Professor dr. J. van den Berg,
voorzitter Sir Thomas Browne In
stituut,
p/a Witte Singel 31.
Leiden.
Keukenbrand in
Genestetstraat
LEIDEN - Aan de Leidse i
teit wordt een bijzondere leerstoel
in de milieukunde ingesteld. De
onderwijsopdracht is ruim gesteld
en omvat de samenhang tussen al
le facetten van de milieukunde, zo
als lucht- en grondverontreiniging.
Het Wereld Natuur Fonds (WNF)
heeft deze leerstoel ingesteld en zal
deze leerstoel voor de duur van vijf
jaar bekostigen. Wie het hoogle
raarschap gaat vervullen is nog
niet bekend. Een commissie die de
benoeming voorbereidt, is reeds
met de selectie van kandidaten be
zig. De te benoemen hoogleraar zal
worden opgenomen in de faculteit
der Wiskunde en Natuurweten
schappen.
R. van der Giessen van het WNF
verwacht dat de leerstoel in no
vember zal ingaan. In die maand
viert het WNF ook zijn 25-jarig ju
bileum. "Het is de bedoeling dat de
hoogleraar een paar uur per week
beschikbaar is en aandacht be
steedt aan alle nieuwe ontwikke
lingen om een schoon milieu te
krijgen en te behouden".
Ook de Rijksuniversiteit in
Utrecht heeft toestemming gekre
gen om ter gelegenheid van de 75s-
te verjaardag van ZKH Prins Bern-
hard een bijzondere leerstoel in de
milieukunde in te stellen. Deze
richt zich op de internationale as
pecten van de natuurbescherming
en zal worden bekostigd door be
vriende organisaties van het WNF.
De Utrechtse leerstoel wordt ge
noemd naar Prins Bernhard omdat
hij veel betekent voor de natuurbe
scherming in Nederland en in de
wereld.
Mishandeling
LEIDEN - Een 24-jarige Leidse is
in de nacht van zaterdag op zondag
in een kelderbox van een flat in het
Morskwartier mishandeld en be
dreigd.
De vrouw kwam rond half een
thuis en werd, toen zij haar fiets in
de kelderbox wilde stallen, van
achteren door een man vastgegre
pen die geld van haar eiste. Hij
dreigde haar naar het leven te zul
len staan als zij niet aan zijn.eis ge
hoor gaf. Toen de vrouw zei geen
geld bij zich te hebben, gaf hij de
vrouw, die zwanger is, een stomp
tegen haar buik. Volgens de politie
uit angst voor nog meer geweld,
overhandigde zij de belager haar -
lege - portemonnee, waarna de
man zich uit de voeten maakte.
LEIDEN - Doordat de vlam in
pan was geslagen, is zondagm
gen vroeg brand uitgebroken
i keuken van een woning
de
De Genestetstraat. Dé brandwee
moest eraan te pas komen om het
vuur te doven. Persoonlijke onge
lukken deden zich niet voor, de
rookschade is aanzienlijk.
De brand werd ontdekt door een
bovenbuurman, die daarop de
deur van de woning' intrapte. Het
lawaai waarmee dit gepaard ging,
wekte de bewoner. Hij verklaarde
tegenover de politie een pan met
vet te hebben opgezet en daarna in
slaap te zijn gevallen.
Een soortgelijk brandje is zater
dagmiddag uitgebroken in een
keuken van een woning aan de La
ge Morsweg. Ook hier was een pan
oververhit geraakt. De bewoners
waren niet thuis, zodat de politie
de deur heeft ingetrapt. Deze heeft
het vuur geblust.
ADVERTENTIE
OM HALF NEGEN IS HET ZOVER. OAN OPENT VAN DAM ZIJN NIEUWE
FANTASTISCH VERBOUWDE ZAAK AAN DE STEENSTRAAT TE LEIDEN
NAAST GEBAK VAN VAN DAM IS ER NU OOK KOFFIE VAN VAN DAM.
WAAR U KUNT GENIETEN VAN EEN HEERLIJK KOPJE KOFFIE (11 soorten)
OF EEN KOPJE THEE (div. soorten) OOK KUNT U ER TERECHT VOOR EEN
HARTIG TWAALFUURTJE.
EN NIEUW BIJ VAN DAM ZIJN DE OVERHEERLIJKE
IJSSPECIALITEITEN DIE STUK VOOR STUK HET
PROEVEN WAARD ZIJN.
EN ALS DE KINDEREN ZELFS MET EEN IJSJE NIET
ZOET TE HOUDEN ZIJN. HEBBEN WE NU OOK EEN
LEUKE SPEELRUIMTE GECREEERD.
ZOALS U ZIET AAN IEDEREEN IS GEDACHT.
STEENSTRAAT 45-47 LEIDEN TEL. 071-121608
DINSDAG
VOOR IEDERE
KLANT
EEN VERRASSING
IEDERE 25ste. KLANT
EEN OVERHEERLIJKE
SLAGROOMTAART
Geldig t/m zat. 13 sept.
Geldig t/m zat. 13 sept.
HEERLIJK KOPJE
KOFFIE MET
EEN MOORKOP
Geldig t/m zat. 13 sept.