K&O: gevarieerd muziekaanbod
Residentie-Orkest met
vijf Leidse concerten
'Zoeken naar werk dat
weinig aan bod komt'
THEATERKRANT '86/'87
BIJLAGE LEIDSCH ALPHENS DAGBLAD
■Mi
Directeur Tjitte Weber: "Het is een feit
dat K&O veel goodwill heeft en dat mu
sici hier graag komen. Dat heeft veel te
maken met de wijze waarop zij hier op
gevangen worden. Ze kunnen hier stu
deren zoveel ze willen, de Kapelzaal
staat steeds ter beschikking. Zoiets is
vooral mogelijk dank zij de inzet van alle
medewerkers hier, die er niet tegen op
zien ook buiten de gangbare uren mee te
helpen. Een flexibele organisatie is in
een bedrijf als het onze noodzaak".
De Kapelzaal kan het hart van de K&O
muziek-activiteiten genoemd worden.
Alle concerten met uitzondering van de
koffieconcerten in de Foyer en de or
kestconcerten in de grote zaal van de
Stadsgehoorzaal worden hier gegeven.
Ook dit jaar moeten tot de grote series
gerekend worden: de meesterserie met 7
orkestconcerten, de internationale pia
nistenserie met 11 recitals, de vrijdag
avond-kamermuziekserie met 8 concer
ten en een zestal koffieconcerten. Daar
naast laat het programma een veelheid
aan speciale korte series zien.
Meesterserie
De meesterserie omvat twee concer
ten door het Rotterdams Philharmo
nisch Orkest o.l.v. James Conlon. twee
concerten door het Residentie-Orkest
o.l.v. Ferdinand Leitner en Othmar Ma-
ga, twee concerten door het Nederlands
Philharmonisch Orkest o.l.v. Istvèn Par-
kanyi en Ken-Ichiro Kobayashi, en één
optreden door het Europees orkest Per
Musica o.l.v. Julian Reynolds. Dit laatste
orkest is een internationaal ensemble
van jonge talenten, dat opgericht werd
door leden en ex-leden van het Jeugdor
kest van de Europese Gemeenschap.
Concertmeester is de Leidenaar Johan
nes Leertouwer. Zij spelen twee werken
van Mendelssohn: de Ouverture de He-
briden en de Vierde symfonie (de 'Ita
liaanse'), en begeleiden twee concerten
van Mozart, het Pianoconcert K.V. 491 in
c kl.t. met Jenny Zacharieva als soliste
en het Vioolconcert K.V. 218 met Vera
Beths als soliste.
Het openingsconcert door het Rotter
dams Philharmonisch Orkest brengt
Steven Mayer op het podium met het
Derde pianoconcert van Beethoven. De
suite uit 'Der Rosenkavalier' van Ri
chard Strauss en het Adagio uit de Tien
de en een onvoltooid gebleven symfonie
van Gustav Mahler completeert dit pro
gramma. Strauss is nog tweemaal verte
genwoordigd in andere programma's
met de Sinfonia Domestica uit 1913 en
de Suite Der Bürger als Edelmann.
Andere solisten zijn de alt Jard van
Nes die Elgar's Sea Pictures zal vertol
ken, de Engelse pianiste Rhondda Gil
lespie in de Hongaarse Fantasie van
Liszt, Joshua Bell in het Vioolconcert
K.V. 216 van Mozart en in hetzelfde pro
gramma Aurora Natola in het Tweede
celloconcert van de Argentijn Alberto
Ginastera, een componist die Zuidame-
rikaanse folkloristische elementen in
zijn muziek verwerkt en ten slotte Em
my Verhey in een uitvoering van het
Vioolconcert van Tsjaikowski.
Het programma van het Nederlands
Philharmonisch Orkest op 17 december
draagt het karakter van een kerstcon
cert: naast het zogenaamde kerstconcert
van Corelli wordt de cantate 51 'Jauch-
zet Gott' van Bach uitgevoerd met me
dewerking van de sopraan Nancy Ar-
genta. Aan het Concert voor viool, hobo
en orkest van Bach, en het Concert voor
viool, cello en orkest van Vivaldi werken
mee de violiste Jeanne Dullaert, de cel
list Herre Jan Stegenga, de hoboïst Hans
Meyer, en Istvan Parkanyi die daartoe
het dirigeerstokje verwisselt voor de
strijkstok.
Naast de al genoemde orkestwerken
«taan nog als meer of minder opvallende
werken op het programma de Sinfonia
voor 2 orkesten van Joh. Chr. Bach, de
zeer welluidende Variaties op een thema
van Thomas Tallis van de Engelse com
ponist Vaughan Williams, de Achtste
symfonie van Dvorak en Drie Palestrina
voorspelen van de laat-romantische
componist Hans Pfitzner. De Franse
muziek is zwaar ondervertegenwoor
digd: Debussy komt als enige aan bod
seizoen by wyze van experiment begon
nen en zeer succesvol gebleken. Bijna el
ke donderdag kan men tussen 12.45 en
13.30 uur terecht in de Kapelzaal, waar
men zijn eigen broodje kan eten onder
het genot van zeer uiteenlopende pro
gramma's; deze worden verzorgd door
eindexamen-kandidaten van het Rotter
damse Conservatorium.
Een jazzcyclus in samenwerking van
het Rotterdams Corservatorium brengt
een big band o.l.v. Ab Schaap, een jazz-
rock ensemble o.l.v. Henk Sprenger en
een gitaristen-ensemble o.l.v. Klaus Fen-
ter op het podium. Ook kan men in
schrijven voor een cyclus van zeven jazz
concerten in De Doelen in Rotterdam.
De samenwerking met het Bachkoor
Holland zal ook het volgend jaar worden
voortgezet. K&O-inschrijvers kunnen
uitvoeringen van Hohe Messe, Weih-
nachtsoratorium en Matthaus Passion
met reductie bezoeken. Buiten Leiden
kan via K&O een keuze gemaakt wor
den uit twee abonnementenseries van
de Nederlandse Operastichting, met
Jevgeni Onjegin van Tsjaikowski, Der
Rosenkavalier van Richard Strauss en
Puccini's Madame Butterfly, of Der
Kreidenkreis van Zemlinsky, Lear van
A. Reimann en Doktor Faustus van Bu-
In samenwerking met de Stichting
Oude Muziek en Theater wordt een serie
van 10 concerten gegeven door ensem
bles die gespecialiseerd zijn in de uitvoe
ring van oude muziek, in de Taffeh-zaal
van het Rijksmuseum voor Oudheden.
Regio
In de concertserie in het Groene kerk
je in Oegstgeest is een kleine verande
ring gekomen: in de maanden oktober,
november, januari en februari'worden
de concerten zoals voorheen 's middags
gegeven, in september, maart, april en
mei 's avonds. Veel nieuwe namen staan
op het programma: Esther Lamandier
zingt spinneliederen en troubadourslie
deren uit de 13e eeuw waarbij zij zichzelf
begeleidt'op luit, mini-harp, portatief of
lier. Naast het Sharonkwartet, het Trio
Bergonzi, het Neues Glinka kwartet en
het Academia Blaaskwintet uit Praag
treden op het harp-fluitduo Saar
Strumphler en Henk Vos, de violiste Ma
rieke Blankestein met begeleiding van
Bernd Brakman en de Amsterdamse
Bachsolisten, een ensemble bestaande
uit leden van het Concertgebouworkest.
Het traditionele kerstconcert wordt op
14 december gegeven in de Willibrord-
kerk door het koor van The Academy of
the Begijnhof o.l.v. Roderick Shaw,
m.m.v. een trompet-ensemble. Uitge
voerd worden renaissancemuziek en
Christmas Carols.
In kasteel Oud-Poelgeest worden kof
fieconcerten gegeven door amateurs en
semi-professionele musici afkomstig uit
Oegstgeest.
In Katwijk zijn zes concerten in de
Dorpskerk geprogrammeerd. Behalve
het zo langzamerhand traditionele con
cert door docenten van de muziek
school, die dit jaar 10 jaar bestaat en een
cello-recital door Lucia Swarts, ook do
cente aan dezelfde school, brengt de
Vlaamse volksmuziekgroep 't Kliekske
een programma van oude en nieuwe lie
deren en dansen; het Brabants Kameror
kest geeft een Paasconcert met 'De ze
ven laatste woorden van Jezus Christus
aan het kruis' van Josef Jaydn en het
schoolorkest van de muziekschool en de
Chr. Oratoriumvereniging Excelsior ver
zorgen het slotconcert. Daarnaast is in
Tripodia de groep Conjunto Yaravi te
horen met een programma van traditio
nele muziek uit de Andes, en de muziek/
dansgroep Pandora o.l.v. Peter v.d. Lin
den brengt dansen uit de Hades, een
vorm van totaaltheater geïnspireerd op
Griekse mythen en sagen en een concert
door de groep Flairck. Vermeldens
waard is de cursus muziekinstrumenten
bouwen met kinderen, bestemd voor de
leeftijd van 6-12 jaar, te geven door leden
van 't Kliekske.
In Leiderdorp worden twee concerten
gegeven in de Dorpskerk, door resp. de
organist Wim v.d. Reijden en het Leider
dorps Kamerkoor.
Nog geen beslissing voortzetting serie
Het Residentie-Orkest geeft in het
komende seizoen een serie van vijf
concecten in Leiden. De traditionele
Familie-concerten zijn geschrapt en
daarmee verdwijnt de mogelijkheid
om de jeugd kennis te laten maken
met het fenomeen van het grote
symfonie-orkest. Wat in Leiden ove
rigens onder de naam Familie-con-
wcerten uitgevoerd werd, was een
keuze uit de serie Promenade-con
certen in Den Haag, waar geen ech
te jeugdconcerten werden en wor
den gegeven. De programma's wa
ren dus ook niet speciaal samenge
steld met een jeugdig publiek voor
ogen, en dat verklaart waarom de
keuze van de werken niet altijd
even gelukkig was voor het beoog
de publiek. Het blijft jammer dat
deze serie moest verdwijnen, iets
dat meer met financiële dan met in
houdelijke perikelen te maken
heeft.
2
t- Of het RO na het voltooien van de
kiieuwe Muziekzaal in Den Haag, in sep
tember 1987, zal voortgaan Leiden te be
dienen met een eigen serie concerten is
nog de vraag. Van de kant van het RO
wordt gezegd dat hierover nog geen en
kele beslissing is genomen, maar het
lijkt voor de hand te liggen dat men lie
ver in zijn eigen gebouw met een (naar
men hopen mag) ideale akoestiek zal
willen spelen, dan de reis naar Leiden te
maken. In elk geval lijkt Leiden de ko
mende seizoenen nog verzekerd van een
optreden door het Residentie Orkest,
i De serie wordt op 15 november merk
waardigerwijze niet geopend door het
-RO dat verplichtingen elders heeft, maar
kioor het Rotterdams Philharmonisch
Orkest o.l.v. Hartmut Haenchen. Op het
programma staat het concert voor orkest
van Bartok, dat vorig jaar ook al in Lei
den te horen was. Bartok schreef dit
werk in 1943. Het is één van de meest
toegankelijke werken van Bartok, die er
zijn meesterschap in het mengen van
klankkleuren en klankeffecten in toont
en van de Finale een onmiskenbaar
Hongaars en opzwepend slotstuk maakt.
Peter Rösl is in dit concert de solist in
het Eerste pianoconcert van Brahms.
Het tweede concert op 15 januari is
ontleend aan de Haagse Promenade-se
rie en draagt een klassiek maar luchtig
karakter. Van Michael Haydn, broer van
Josef en zeer bevriend met de 20 jaar
jongere Mozart, klinkt de toneelmuziek
bij Voltaire's Zaïre, een werk waarin de
in die tijd zo geliefde Turkse (of wat men
daarvoor hield) muziek een belangrijke
rol speelt met veel slagwerk. Van Leo
pold Mozart, vader van Wolfgang, wordt
de Sinfonia 'Die Bauemhochzeit' uitge
voerd; het boerse karakter wordt onder
streept dóór de imitatie van volksmu-
ziek-instrumenten als doedelzak en hak
kebord. Het Fluitconcert in D Van Franz
Anton Hoffmeister wordt gespeeld door
Sjaak Zoon, eerste fluitist'van het RO
naast Koos Verheul.
Hoffmeister leefde ten tijde van
Haydn, Mozart en Beethoven in Wenen,
waar hij behalve dirigent en componist
ook uitgever was. Strijkkwartetten van
Haydn en werken van Beethoven wer
den bij hem gedrukt. De dirigent van dit
concert is György Lehel.
Ook het derde concert op 20 februari is
van huis uit een Promenade-concert en
staat o.l.v. Heinz Wallberg. Van de in
Amerika levende Russische componist
Schechedrin wordt het Merry Ditties
Concerto uitgevoerd; merry ditties bete
kent zoveel als 'luchtige wijsjes'. Cho-
pins Tweede pianoconcert wordt ge
speeld door de jonge Zweedse pianist
Roland Pontinen, Moessorgski's Schil
derijententoonstelling completeert dit
programma.
Op 16 mei voert het RO o.l.v. Alain
Lombard een programma uit met Beet-
hovens Vierde symfonie, en Bartoks
Muziek voor snaarinstrumenten, slag
werk en celesta uit 1936, geschreven
voor het Basler Kammerorchester dat
onder leiding stond van Paul Sacher. Dit
meesterwerk verenigt een aantal voor
Bartok zeer kenmerkende elerpenten:
de vorm van een klassiek componist als
Beethoven, de klankwereld van een im
pressionist als Debussy, en de felle rit
miek zoals Stravinsky's muziek die
kent. Godfried Hoogeveen zal de solist
zijn in het Cello-concert in D van Haydn.
De serie wordt op 13 juni besloten met
een optreden van Christian Zacharias in
het Vijfde pianoconcert van Beethoven.
Onder leiding van Michel Plasson wor
den voorts de ouverture Freischütz van
Carl Maria von Weber en de Symfonie in
Bes van Chausson uitgevoerd. Chausson
was uit de school van César Franck af
komstig en is vooral bekend als compo
nist van het Poème voor viool en orkest.
Hij schreef instrumentale werken en lie
deren, en wordt met Fauré beschouwd
als een schakel tussen de Franse laat
romantiek en het impressionisme van
Debussy.
Abonnementhouders kunnen voorts
een gratis keuze doen uit de serie met
muziek uit onze tijd, die gegeven wordt
in de Arnold Schönbergzaal in het Ko
ninklijk Conservatorium in Den Haag.
Het komende seizoen zal het Resi
dentie-Orkest evenals in vorige ja
ren een eigen serie van vijf concer
ten in de Stadsgehoorzaal in Leiden
verzorgen. Het is het eerste seizoen
dat onder de verantwoordelijkheid
van de nieuwe artistiek directeur,
drs. Jan Taat, opvolger van Piet
Veenstra, die vorig jaar met VUT
ging, tot stand is gekomen.
Jan Taat, geboren in 1948 in Den Haag,
studeerde muziekwetenschappen in
Utrecht. Hij was als recensent verbon
den aan het Utrechts Nieuwsblad en
werkte o.m. als adjunct-hoofd van de
muziekafdeling van de AVRO.
Welk beleid denkt hij te voeren en in
hoeverre zal dat afwijken van wat Piet
Veenstra in de afgelopen 16 jaar voor
ogen heeft gestaan?
Jan Taat: "Het artistieke beleid richt
zich op twee hoofdpunten: de keuze van
dirigenten en de samenstelling van de
programma's. Ten aanzien van de diri
genten zal ik een meer stabiliserend be
leid voeren. De afgelopen jaren heeft
naast chef-dirigent Hans Vonk een grote
verscheidenheid aan gastdirigenten
voor het RO gestaan. In de toekomst zul
len Hans Vonk en Alain Lombard als
vaste dirigent meer dan de helft van de
concerten voor hun rekening nemen.
Het is de bedoeling dat alle dirigenten in
zo veel mogelijk series optreden.
Voor wat de programmering betreft
ik zoek naar werken die de moeite waard
zijn maar om welke reden dan ook wei
nig of niet aan bod zijn gekomen. Dat
kunnen minder gespeelde werken van
bekende componisten zijn, maar ook
componisten die min of meer in het ver
geetboek zijn geraakt maar toch uitste
kende muziek hebben geschreven. Deze
minder bekende werken worden zoveel
mogelijk in de samenhang van wèl be
kende werken gezet, waar ze door struc
tuur, stijlperiode naar onZe mening iets
mee te maken hebben.
In dat opzicht zet ik het beleid van
Piet Veenstra voort, met dit verschil dat
ik dat niet beperk tot de eigentijdse mu
ziek maar ook in andere eeuwen tracht
te vinden. Zo zal in het komende seizoen
véél aandacht besteed worden aan Josef
Haydn, een ondergewaardeerd compo
nist waarvan altijd weer dëzelfde symfo
nieën uitgevoerd worden, terwijl in zijn
ontzagwekkend omvangrijke oeuvre zo
veel andere ook niet symfonische
werken zeer de moeite waard zijn.
'Voor het volgende seizoen staan de
Wie het omvangrijke
jaaroverzicht voor het
seizoen 1986-1987 van
K&O bestudeert moet tot
de conclusie komen dat
het ook dit jaar weer
gelukt is om op
muziekgebied een
redelijk aantrekkelijk en
gevarieerd programma
samen te stellen. Veel
verrassingen zijn er
overigens niet in het
concertaanbod; men zou
kunnen spreken van een
stabilisatie wat opzet en
inhoud betreft. Uit het
steeds terugkeren van
veelal dezelfde namen
blijkt dat veel
kunstenaars Leiden door
de jaren heen trouw
blijven.
door
Mies Alberda
met zijn driedelige orkestwerk Iberia,
een evocatie van Spanje.
Kamermuziek
Een veelheid van grotere en kleinere
series kamermuziek in allerlei soorten
en combinaties, uitgevoerd door beken
de musici of jonge talenten, biedt elck
wat wils.
De internationale pianistenserie
brengt bekende namen als Steven
Mayer en Jenny Zacharieva, die beiden
in het komende jaar een meestercursus
aan het Rotterdams Conservatorium zul
len geven, Herman Uhlhorn, Alwin Bar
en Toos Onderdenwijngaard. Aan het
begin van een wellicht veelbelovende
carrière staan de Israëlische pianist
Uriel Tsachor en de Duitser Rolf Plagge,
resp. eerste en tweede prijswinnaar van
het Bösendorfer Concours 1986. Tevens
maken Fred Snoeck (Zwitserland), Udo
Falkner (Duitsland), Martha Noguera
(Argentinië) en Achille Vernède (Neder
land) deel uit van deze.serie.
In de koffieconcerten treden behalve
de al genoemde pianisten Steven Mayer
en Jenny Zacharieva op de cellist Ma-
rius May begeleid door Imogen Cooper,
het duo Vera Beths-Stanley Hoogland,
het duo Herre Jan Stegenga-Herman
Uhlhorn, en de cellist Valter Despalj.
De serie vrijdagavond-kamermuziek
brengt naast al vermelde recitals door de
prijswinnaars van het Bösendorfer Con
cours 1986 vertrouwde namen als Kaoru
Kakudo, viool, de fluitist Koos Verheul
begeleid door Jan van der Meer, de vio
liste Rosaline Piveteau met Jaap Diele-
man aan de piano. Uit Polen komt het
duo Aureli Blaszczok viool en Marja
Szwajgez Kulakawska piano. Het Am
sterdams Gitaartrio behoeft na het beha
len van een Edison nauwelijks aanbeve
ling.
Nog niet in het jaaroverzicht van K&O
vermeld is een pianoserie door Ronald
Brautigam; op 9 februari geeft hij een
Schubert-avond, op 9 maart speelt hij
werken van Beethoven en Schumann,
en op 8 april is het programma gewijd
aan Russische componisten.
In de woensdagavondserie vindt men
veel in Leiden bekende rpusici terug:
Henk Briër piano, Henriy Ravenstein
viool, Hans Stoop klarinet, Esther van
Stralen altviool, het Vocaal Ensemble
Muziekschool Leiden en het Nederlands
Madrigaalkoor. De gitaristenserie
brengt o.a. musici als Erik Otte Juun
Voorhoeve en Bert Maas op het podium.
In de cello-serie zal een ongetwijfeld
bijzonder concert gegeven worden door
het Amicelli-kwartet, dat uit vier cellis
ten bestaat.
Van de overige series moeten worden
genoemd het romantisch pianotrio
door Herman Uhlhorn - Rosaline Pive
teau - Herre Jan Stegenga, Liszt en zijn
Hongaarse en Russische collega's door
Toos Onderdenwijngaard, een Chopin-
cyclus door Alwin Bar, een Brahmscy-
clus door Lanny Kho (piano), Irene den
Herder (viool) en Andy Lim (cello), en
een Beethovencyclus waarin alle viool
sonates van deze componist integraal
worden uitgevoerd door Johannes Leer
touwer en Julian Reynolds.
Belangwekkend is de Lisztcyclus
waarin de violist Robert Szreder en de
Belgische pianist en Liszt-specialist
Aquiles Delle Vigne werken voor vtool
en piano van deze componist zullen uit
voeren.
Een wat instructief karakter heeft de
cyclus Fortepiano en de moderne vleu
gel vergelijkenderwijs door Fania Cha-
piro, die beide instrumenten zal bespe
len en de verschillen in speelwijze, tech
niek, dynamiek en frasering zal toelich
ten.
Lunchconcerten
Nieuw zijn de lunchconcerten, vorig
Jan Taat, artistiek directeur R.O.
in Leiden te horen zal zijn, of een pro
gramma met symfonieën van Rossini en
Cherubini gecombineerd met het Dub
belconcert voor viool en cello van
Brahms en de Symfonische metamorfo
sen over thema's van Carl Maria von We
ber van Hindemith.
Deels komen deze combinaties langs
intellectuele weg tot stand, deels zijn zij
meer associatief. Je zou kunnen zeggen
dat ik in de programmering streef naar
een combinatie van een feest der her
kenning en een schok der ontdekking".
Jan Taat, ar
tistiek direc
teur Resident-
Orkest. (foto pr>
symfonieën no. 43 en no. 88, het piano
concert in D, de Symfonie Concertante
voor vier blazers en een blaasoctet op
het programma. Overigens streef ik er
naar het repertoire zo evenwichtig mo
gelijk te spreiden, zowel in geografisch
opzicht als wat betreft de historische pe
rioden. Voorbeelden van combinaties
van bekend met minder bekend zijn bij
voorbeeld de Ouverture Freischütz van
Von Weber en het Vijfde pianoconcert
van Beethoven met de Symfonie in Bes
van Chausson, een programma dat ook
