Opnieuw aanval
groep-Brunswijk
SPREEK
BETER
ENGELS FRANS
DUITS
NEDERLANDS
SPAANS
Vervuiling Middellandse
eindelijk tot staan gebracht
Suriname krijgt
nauwelijks bijval
Gewonden bij vuurgevecht in Albina
week'
071-258577
Interlingua Talenpraktikum
Taalbeheersing tot in de'puntjes'
Amerikanen furieus om
arrestatie journalist
Bagdad biedt Iran
gegarandeerde vrede
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG/PARAMARIBO (ANP) - Het 'Jungle-Commando' onder leiding van de ex-
militair Ronnie Brunswijk heeft gisteren de grensplaats Albina aangevallen. Volgens de
Surinaamse legerleider Bouterse - gisteravond in het televisiejournaal in Paramaribo -
wilde Brunswijk de plaats innemen.
Bouterse zei dat bij het vuurge- groep-Brunswijk het niet opgeven,
vecht van gisteren aan de zijde van „Ik denk dat ze zich gaan hergroe-
Brunswijk géén blanken vochten, peren, hun verliezen gaan bekij-
„Het waren allen Surinamers", zei ken. Ze gaan hun wonden aflikken
de bevelhebber die er aan toevoeg- en dan zullen ze opnieuw wat pro-
de dat enkelen van hen wel heel beren te doen. Ik weet echter zeker
goed Nederlands spraken. Gister- dat het hun niet zal lukken deze
morgen kort na zes uur plaatselijke post over te nemen", aldus Bouter-
tijd viel de groep-Brunswijk, die se.
zich het 'Jungle-Commando'
noemt, de post van de militaire po
litie op Albina op ongeveer 135 km
ten oosten van Paramaribo aan.
Het gevecht duurde ongeveer zes
i plan waren Al
kmaar onze
goed hun ^stgedMm Zy hebben ve h
hard gevochten met de mogelijk- H^hLrWrt
heden en het materiaal dat wij heb- XbtSrsTw^ïoe^
Voigens de bevelhebber zal de 5&£XÏÏBÏS
gaf te*
Tweede beving
in republiek
Moldavië
MOSKOU (Rtr.) - De Sowjetrepu-
bliek Moldavië is voor de tweede
keer getroffen door een aardbe
ving, waardoor de schade die zater
dag werd aangericht is vergroot.
Toen was er één dode, berichtte
het dagblad Izvestja gisteren.
De tweede aardbeving van dins
dagochtend, 72 uur na de eerste,
was het sterkste in zuidelijke ge
bieden van de republiek, aldus een
woordvoerder van het Centraal Co
mité van de communistische partij
van Moldavië. Zij had een sterkte
van 5 op de Russische schaal van
12 punten.
Woordvoerder Viktor Lebedkin
zei dat 45.000 woningen en bijna
1.000 openbare gebouwen waren
beschadigd. De eerste aardbeving
had 558 mensen verwond, van wie
42 ernstig. Haar epicentrum had
gelegen in het aan Moldavië gren
zende Roemenië.
Lebedkin zei dat honderden ki
lometer waterleiding en elektrici-
teits- en telegraafkabels door de
twee aardbevingen waren bescha
digd of vernield.
ADVERTENTIE
Redenen genoeg om een vreemde taal
echt goed te leren spreken
Interlingua heeft een passend antwoord op elk
taalprobleem: een kompleet pakket DAG -EN AVOND-
OPLEIDINGEN. Afgestemd op uw niveau en uw
wensen. Volgens de eigen, beproefde lesmethode: zoveel
mogelijk vak- en praktijkgericht in een zo kort mogelijke
tijd. Vraag vrijblijvend de Interlingua brochure aan en
volg alvast een GRATIS PROEFLES
Bel voor inlichtingen:
Leiden, Schuttersveld 9, tel. 071-258577
Interlingua maakt deel uit van de Wolters Samsom Groep
foonverkeer hersteld.
Bij de militaire objecten in Para
maribo is sinds gistermiddag een
verhoogde paraatheid waar te ne
men.
WASHINGTON - De Verenigde
Staten overwegen om een Russi
sche spion tijdelijk uit de gevange
nis te laten in ruil voor de vrijlating
van Nicholas Daniloff, een Ameri
kaanse journalist die sinds enige
dagen in Moskou gevangen zit op
verdenking van spionage.
door
Henk Dam
Woordvoerders van het ministe
rie van buitenlandse zaken in Was
hington sloten echter gisteren
vooralsnog uit, dat er sprake zal
zijn van een directe ruil tussen Da
niloff en Gennadi Zacharov, een
Russische medewerker aan de Ver
enigde Naties die anderhalve week
geleden op verdenking van spiona
ge in New York werd opgepakt.
Waar de Amerikanen aan denken
is een constructie, waarbij Zacha
rov wordt overgedragen aan de
Russische ambassadeur in Was
hington, die dan moet garanderen
dat de Rus terecht zal staan en een
eventuele straf in een Amerikaanse
cel zal uitdienen.
Voor een dergelijke deal, waarbij
Daniloff dan wel onvoorwaardelijk
zou worden vrijgelaten, bestaat
een precedent. In 1978 werden
twee van spionage verdachte Rus
sen ook aan hun ambassadeur
overgedragen, en later veroor
deeld.
Het was gisteravond evenwel
nog maar de vraag of de Sowjet-
Unie en de VS tot zaken kunnen
komen. In Moskou werd gister
middag de spanning juist verder
opgevoerd toen Russische functio
narissen zeiden dat zij Daniloff en
zijn vrouw ook nog van smokkelen
willen beschuldigen.
Eén dag voor Daniloff werd gear
resteerd, had hij van Russische
douanefunctionarissen te horen
gekregen dat bij goederen die hij
naar Amerika had willen sturen,
voor 5000 gulden aan juwelen wa
ren aangetroffen die niet waren ge
declareerd toen het echtpaar Dani
loff vijf jaar geleden in Moskou
ging wonen.
Daniloff werd voriee week zater-
In het journaal werd verder mee
gedeeld dat aan de zijde van het
Surinaamse leger enkele lichtge
wonden zijn gevallen, maar ook
aan de andere kant moeten er
slachtoffers zijn. De televisierepor-
Bevelhebber Bouterse zei te heb- ter zei dat een ooggetuige, die zich
ben geconstateerd „dat het een verschanst had, gezien had dat
vreselijk hevig vuurgevecht is ge- twee mensen van Brunswijk in
weest". „De mannen waren talrijk bootjes zijn afgevoerd.
swsariSöfi-afi ^sürjsss,SSS&
zit".zei hij orgaiusaue acmer omdat de brandweer vanwege het
Bouterse is er van nverti.ii.rt riat vuurgevecht niet kon uitrukken.
leove%™™aVneSiK Een f™* deel van de bevolking
van Albina werd uit veihgheids-
de overvallers
kennen naar familie in Para
maribo te willen vertrekken, waar
toe de autoriteiten voorzieningen
getroffen hebben. Albina maakt
een zeer verlaten indruk. De tele
foonverbindingen en de elektrici
teit zijn uitgevallen.
Hoewel de gevechten zich op 135
km ten oosten van Paramaribo af
speelden, ontstond in de hoofdstad
gistermorgen toch paniek. Om
streeks tien uur in de ochtend ver
lieten grote groepen mensen hun
kantoren. Winkels en kantoren van
overheid en particulieren en enke
le banken sloten hun deuren. Van
uit Paramaribo werd het leger te
Albina versterkt.
In de loop van de ochtend wer
den manschappen, pantsereenhe
den en een groep van de honden
brigade naar Albina gedirigeerd. In
afzonderlijke toespraken riepen
premier Pertab Radhakishun en de
minister van leger en politie, Wil
fred Maynard, de bevolking op
zich rustig te houden. Zij gaven de
verzekering dat het leger de situa
tie volkomen beheerst.
De premier deelde mee dat op
grond van het feit dat de telefoon
centrales overbelast raakten, de
autoriteiten niet gemakkelijk meer
met elkaar in contact konden tre
den. In verband hiermee waren de
centrales op „emergency" ge
plaatst, wat betekent dat slechts
bepaalde nummers bereikbaar wa
ren. Al gauw echter werd het tele-
Tnstallatie
Tutu veel te
commercieel'
KAAPSTAD (DPA) - De ver
eniging van buitenlandse jour
nalisten in Zuid-Afrika heeft
poging de installatie van Des-
mond Tutu tot aartsbisschop
commercieel uit te buiten.
Een videomaatschappij heeft
van de Anglicaanse kerk op
dracht gekregen de ceremonie
in de kathedraal van Kaapstad
te filmen. Zij mag als enige in
de kathedraal opnamen maken.
De maatschappij vraagt vol
gens de journalisten buitenspo
rig hoge bedragen voor het
recht de installatie uit te zen
den.
Voor een seconde filmmate
riaal vraagt zij minstens 1.800
dollar (4.400 gulden), aldus de
vereniging van buitenlandse
journalisten. De vereniging is
er verontwaardigd over dat
geld gevraagd wordt voor een
niet-commerciële gebeurtenis.
Coretta Scott King, de weduwe van dominee Maarten Luther King, is
gisteren aangekomen op het vliegveld van Johannesburg. Coretta King
zal de installatie van Desmond Tutu als aartsbisschop bijwonen, (foto api
NEW YORK (Rtr./UPI/AFP/AP) - ting van de voorzitter van het
Irak heeft Iran een niet-aanvalsver- Iraanse parlement, Ali Hashemi
drag onder garantie van de Ver- Rafsaiyani, vrijdag op de televisie,
enigde Naties aangeboden. In een dat Iran niet bereid was om de zes
brief aan de secretaris-generaal jaar oude oorlog te beëindigen en
van de Verenigde Naties, Javier over vrede te gaan praten, "zonder
Perez de Cuellar, die gisteren werd
gepubliceerd, bood de Iraakse vi
ce-premier en minister van buiten
landse zaken Tariq Aziz verschei
dene opties voor het waarborgen
van het verdrag aan.
Of de vyf permanente leden i
enige vorm van garantie".
Inmiddels zouden Iraanse troe
pen het Iraakse radarstation al-
Ummaya dat zij dinsdag hadden
veroverd in brand hebben gesto
ken. Radio-Teheran meldde giste-
Fen dat de Iraanse troepen eerst al-
de Veiligheidsraad, of een groep Jf moderne militaire apparatuur
vui5iiwiuöiaau, kjl CCH giucu
van zes landen te kiezen door de hadden veranderd en vervolgens
twee partijen of de leden van de Is- het radarplatform ui brand hadden
lamitische Conferentie Organisa- gestoken. Irak meldde daarente-
tie, zouden bij het tot stand komen Sen de Iraanse troepen te hebben
van het verdrag kunnen helpen. weggevaagd en het platform te
hebben heroverd.
Al Ummaya was oorspronkelijk
een olieterminal. In verband met
de Golfoorlog bouwde Irak het om
tot een strategisch radar- en waar
nemingsstation.
Iraanse marineschepen hebben
Zou een van de ondertekenaars de afgelopen dagen in de Perzische
Het verdrag zou verder worden
versterkt door een verdrag van
goede-nabuurschap en non-agres
sie tussen alle staten in het gebied
van de Golf, Iran en Irak inbegre
pen.
van het verdrag worden aangeval
len, dan zouden de andere ver
plicht zijn alle beschikbare midde
len, ook militaire, aan te grijpen
om de agressie stop te zetten en
vrede te stichten, aldus de brief.
Aziz zei in te haken op een uitla-
Golf twee Russische vrachtsche
pen onderschept. Het is de eerst
keer dat dergelijke maatregelen te
gen Russische schepen zijn geno
men, sinds Iran zijn campagne be
gon om vaartuigen te onderzoeken
die onderweg zijn naar Irak.
dag gearresteerd nadat hij van een
kennis in Moskou een pak papier
in ontvangst had genomen. Acht
KGB-agenten arresteerden hem,
en later werd medegedeeld dat
zich bij de papieren staatsgehei
men hadden bevonden.
Val
Collega's van Daniloff in en bui
ten en Moskou, de gehele Ameri
kaanse publieke opinie en de Ame
rikaanse regering zijn ervan over
tuigd dat Daniloff door de KGB in
de val werd gelokt als represaille
voor de arrestatie van Zacharow.
Deze VN-medewerker hield zich
daadwerkelijk met spionage bezig
(dat is ook niet door Moskou be
streden), en heeft bovendien de
pech dat hij geen diplomatieke sta
tus heeft, en dus niet zonder proces
uitgewezen moet worden.
De zaak-Daniloff begint de ge
moederen in Washington inmid
dels steeds meer te beroeren.
Woordvoerders van de regering
zeiden aanvankelijk dat de arresta
tie van de journalist geheel los
staat van de recent verbeterde
Oost-West-verhoudingen.
Maar de invloedrijke senator Ri
chard Lugar, voorzitter van de Se
naatscommissie voor buitenlandse
zaken, zei wel degelijk gevaren
voor de komende topconferenties
over wapenbeheersing te zien, als
Moskou Daniloff niet direct op
vrije voeten stelt.
Kranten als de Washington Post
en de New York Times voerden
gisteren de pressie op de Ameri
kaanse regering verder op door te
stellen dat de vrijlating van Dani
loff de prioriteit verdient. De New
York Times vergelijkt de zaak zelfs
met die van de Amerikaanse gijze
laars in Teheran, enkele jaren te
rug.
De goodwill die de Sowjet-Unie
onder Gorbatsjov in liberale krin
gen in de Verenigde Staten begon
te krijgen, neemt door de arrestatie
van Daniloff zo pijlsnel af. Ook dat
verhoogt de druk op zowel Moskou
als Washington om de affaire-Dani-
loff zo snel mogelijk tot een goed
einde te brengen.
Op top ongebonden landen
HARARE - De politieke commis
sie van de Latijns-Amerikaanse tak
van de Niet-Gebonden Landen
(NAM) heeft problemen met de
wijzigingen die Suriname in de
ontwerpresolutie van de 8e NAM-
bijeenkomst in de Zimbabweaanse
hoofdstad Harare wil aanbrengen.
Aldus kan in goedingeiichte krin
gen worden vernomen.
In de ontwerpresolutie, die is ge
baseerd op het vooroverleg van de
ministers van buitenlandse zaken,
welke in april van dit jaar in New
Delhi plaatsvond, legde de Suri
naamse minister van buitenlandse
zaken nog een verklaring af, waar
in werd gesteld, dat er „enige ver
betering was opgetreden in de rela
tie tussen Suriname en landen die
economische pressie- en andere
maatregelen tegen Suriname had
den genomen". Deze passage wil
Suriname nu volledig laten verval
len.
Uit de formulering die de Suri
naamse regering in april van dit
jaar koos, kan duidelijk worden
opgemaakt dat met name aan Ne
derland wordt gerefereerd. Op het
moment dat Herrenberg zijn ver
klaring in New Delhi aflegde, was
er ook sprake van een betere ver
standhouding tussen Nederland en
Suriname.
De recente gebeurtenissen in Su
riname, waar de groep-Brunswijk
erin slaagt om het bewind van le
gerleider Desi Bouterse voor grote
problemen te plaatsen, hebben de
Surinaamse regering blijkbaar
doen besluiten deze passage te wil
len wijzigen voor een andere.
Hoewel de tekst die door Herren-
berg nu wordt voorgesteld, nog
niet bekend is, wil de Surinaamse
regering nu een passage opgeno
men zien, waarin „de NAM de po
gingen van de regering in Surina
me ondersteunt om te komen tot
een 'volksregering', die bestaat uit
vertegenwoordigers van diverse
politieke richtingen, het zakenle
ven, de militaire leiding en de vak
beweging".
Ook wil Herrenberg de NAM be
wegen om „bepaalde regeringen te
veroordelen voor hun steun aan
destabiliserende elementen in het
grensgebied met Frans-Guyana".
Opvallend is evenwel dat de
voorgestelde wijziging van Surina
me de landen die verantwoordelijk
zouden zijn voor die steun aan
'destabiliserende' elementen, niet
noemt. Tijdens een interview met
de Zimbabweaanse televisie afge
lopen maandag noemde Herren
berg echter wel degelijk de namen
van de landen die hij verantwoor
delijk stelde „voor het steunen van
bandieten en het ronselen van
huurlingen". Deze landen zijn Ne
derland, de Verenigde Staten, Bel-
giè en Frankrijk. Herrenberg
maakt in zijn wijzigingsvoorstel
ook geen specifieke melding van
de groep-Brunswijk.
In de wandelgangen van de
NAM-conferentie in Harare kan
worden vernomen, dat er in de po
litieke commissie, die zich buigt
over de verschillende paragrafen
in de ontwerpresolutie om daar
een definitieve versie van te ma-
ken, slechts problemen zijn over
twee landen in de Latijns-Ameri-
kaanse sectie, en dat zijn Chili en
Suriname.
Er kan worden vernomen, dat
men wel bereid is het bewind van
Bouterse te blijven steunen, maar
anderzijds heeft men ook genoeg
van het weinig coherente beleid
dat er de afgelopen jaren in Surina
me is gevoerd. En dan wordt er
vooral gewezen op de talrijke rege
ringswisselingen in het land en de
politiek onduidelijke koers van
Bouterse, die hem eerst in de ar
men van Cuba en Grenada, vervol
gens in die van Libië en Brazilië en
nu in niemandsland dreef.
Ook is men in het Latijns-Ameri
kaanse blok weinig geneigd is om
Nederland openlijk te veroordelen.
Juist in dat blok heeft Nederland
een tamelijk goede naam en begint
men steeds minder geloof te hech
ten aan de aanvallen van Bouterse
op Nederland, zonder enig con
creet bewijs.
Herrenberg maakt dan ook in
Harare de indruk enigszins geïso
leerd te staan. Want hij is dat niet
alleen in de letterlijke zin, aange-
zien hij geen enkel delegatielid bij
zich heeft, maar ook vanuit poli-
tiek oogpunt. De Surinaamse mi-
nister van buitenlandse zaken wei- t
gerde overigens met de GPD te
praten. Gevraagd om een interview i
zei hij „daar geen enkele behoefte 1
aan te hebben. Ik zal de conferen- 1
tie een boodschap van legerleider
Bouterse voorlezen en dat moet af
doende zijn. Misschien dat we over
vijf jaar weer eens met Nederland
zullen praten, maar voorlopig is
dat uitgesloten". Herrenberg zei
wel dat hij zich zorgen maakt om
de Surinamers in Nederland:
„Over hen maak ik me druk, gezien
het discriminerende en repressieve
klimaat aldaar. Ik ben' ervan over-
tuigd, dat ze dan ook snel weer
naar ons terug zullen komen".
ATHENE - Het nu bijna afgelopen
zomerseizoen moge voor de Mid-
dellandse-Zeelanden toeristisch ta
melijk matig zijn geweest - precie-
se cijfers zijn nog niet bekend -
maar er was een groot lichtpunt: de
kwallen lieten het deze keer zowat
helemaal afweten.
door
Frans van Hasselt
Kwallen vormden de laatste zes,
zeven jaar een grote bedreiging
voor de kustrecreatie in Grieken-
land en andere Middellandse-Zee-
landen. De kwallen vergalden de
zomervakantie van duizenden bad
gasten, maar vorig jaar leek het
kwaad al wat te wijken en dit jaar
zijn ze bijna helemaal weggeble
ven.
Zes Middellandse-Zeestaten,
Frankrijk, Italië, Joegoslavië, Mal
ta, Turkije en Griekenland begon
nen zich in 1982 serieus en gecoör
dineerd met het probleem bezig te
houden; toen ook werd het eerste
„kwallencongres" gehouden in de
Griekse hoofdstad, waar tevens de
zetel van de bestrijdingscampagne
werd gevestigd.
De meest gangbare theorie was
dat de plaag iets te maken had met
de vervuiling van het zeewater, een
indruk die werd versterkt doordat
de dieren het meeste voorkwamen
langs de kusten van grote steden
als Pireaus en Tessaloniki. De snel
heid echter waarmee ze nu de af
tocht hebben geblazen tast deze
stelling enigszins aan.
Dr. Severio Civili, een bioloog
die als coördinator van de campag-
ment Program) die haar hoofd
kwartier ook al weer in Athene
heeft.
Zonnestraling
Nog tien jaar geleden leek de
Middellandse Zee ecologisch ten
dode opgeschreven. Er leek geen
kruid gewassen tegen het afval van
tientallen grote steden, van de ver
vuilde rivieren die erin uitmonden,
en van de scheepsvaart die er haar
olie in loosde - naar schatting een
de petroleumvervuiling
ne in Athene optreedt, gelooft dat ter wereld trof de Middellandse
hun verdwijning moet worden toe- Zee.
geschreven aan het eind van een
biologische cyclus. Maar daarmee
is hun onverwachte, massale aan
melding van zeven jaar geleden
nog niet verklaard, evenmin als het
verschijnsel dat ze deze zomer nog
wel plotseling opdoken voor de
kusten van Israël
Het is ook wel waar dat de ver
vuiling van de Middellandse Zee
niet verder meer toeneemt. Dit is
onlangs bekendgemaakt door dr.
Aldo Manos, de Italiaanse jurist die
Het water van deze zee met haar
twee nauwe toegangswegen ver
verst zich slechts eens in de negen
tig jaar, maar de laatste jaren is
men zich tevens bewust geworden
van het feit dat de grote dosis zon
nestraling, die veel vuil afbreekt,
een positief tegenwicht vormt. Zou
zij meer naar het noorden liggen,
dan was het kwaad niet te over
zien.
Teneinde in eerste instantie het
„het kwaad te overzien" hebben al-
belast is met de coördinatie van het le kuststaten behalve Albanië (dus
Actieplan voor de Middellandse ook Israël en zijn vijanden) de laat-
Zee, een onderafdeling van de ste jaren een aantal conferenties
UNEP (United Nations Environ- gehouden, nadat in 1976 in Barce
lona de juridische fundamenten
waren gelegd voor een serieuze
campagne, waarbij men zich ver
plichtte tot maatregelen om de ver
vuiling tegen te houden. Geleide
lijk ging de „registratie" van het
kwaad over in tastbare initiatieven.
Op de conferentie van Genua,
vorig jaar, werd men het eens over
de criteria voor de bruikbaarheid
van zwemwater, volgens welke 33
procent van alle stranden langs de
Middellandse Zee onveilig moest Middellandse Zee, Turkije 130 mil-
worden geacht. Dit percentage is joen aan de schoonmaak van de ha-
nu, volgens dr. Manos, al terugge- ven van Istanboel, waar ook de Zee
van Marmora van moet profiteren.
Misschien is het ook nog niet he
lemaal te laat voor een aantal dier
soorten langs deze zee, die dreigen
uit te sterven: de grote zeeschild
pad caretta caretta bij het eiland
Zakynthos, de monnik-zeehond bij
Samos en de Sporaden, de Dalma-
tisch pelikaan, de flamingo, het
Corsicaanse hert. Vorige week is
het verdrag in werking getreden
voor Speciale Beschermingsgebie-
den langs de Middellandse Zee,
waarbij de staten zich verplichten
reservaten te onderhouden waarin
500 diersoorten worden be
schermd tegen vervuiling en over
last van toeristen en vissers.
Diersoorten
Op dezelfde conferentie verbond
men zich op korte termijn afval-
verwerkende fabrieken te bouwen
in 90 kuststeden van meer dan
100.000 inwoners, waarna 600
plaatsen van meer dan 10.000 inwo
ners aan de beurt zouden komen.
Steden als Athene, Tel Aviv, Na
pels, Genua, Marseille en Nice zijn
nu al vergevorderd of klaar met de
bouw van zulke installaties. Spanje
besteedt 180 miljoen dollar aan een
grootscheeps plan tot sanering van
zijn 181 woonplaatsen langs de
