Bejaarde kan niet
in tehuis terecht
Pravda-liefhebber kan hart ophalen
Stralingsnormen bijgesteld
Acties op komst tegen bezuinigingen
Heide dreigt in snel
tempo uit te sterven
Reeks diefstallen van
betaalkaarten opgelost
'Kijker heeft
niets aan
derde tv-net'
In één klap twee Nederlandstalige edities in kiosk
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
HILVERSUM (ANP) - De
komende vijf jaar kunnen
de bejaardentehuizen in de
grote steden nauwelijks
nieuwe bewoners opnemen.
De plaatsen die vrijkomen
worden geheel in beslagge
nomen door de bejaarden
die gedwongen worden van
het ene naar het andere te
huis te verhuizen.
Dat blijkt uit berekeningen van de
federatie LSB, de overkoepelende
organisatie van bejaardentehuizen,
die gisteren bekend zijn gemaakt.
Een nieuw financieringssysteem is
er de oorzaak van dat met name in
de grote steden verscheidene te
huizen moeten sluiten. De bewo
ners die geherhuisvest moeten
worden, krijgen voorrang.
LSB-directeur R. Rijkers-Mei-
nen meent dat de mensen op de nu
al lange wachtlijsten nog langer
zullen moeten wachten. „Voor hen
is de komende vier tot vijf jaar
geen plaats meer". Hij verwacht
dat de situatie voor de bejaarden er
de komende jaren alleen maar
slechter op wordt gezien de toene
mende vergrijzing.
Op dit moment zitten 140.000 ou
deren in een verzorgingstehuis. De
verwachting is dat over 50 jaar
400.000 mensen een beroep zullen
doen op het bejaardentehuis. Het
regeringsbeleid om ouderen zo
lang mogelijk thuis te laten wonen
en verzorgen is onbetaalbaar, aldus
de LSB-directeur. De gezinszorg
heeft ook lange wachtlijsten van
vooral bejaarden.
Acties
In alle 53 Amsterdamse tehuizen
voor bejaarden zullen acties wor
den voorbereid tegen het bezuini
gingsbeleid van minister Brink
man WVC (Welzijn, Volksgezond
heid en Cultuur) en de gevolgen
daarvan voor de Amsterdamse be
jaardencentra. Hiertoe werd gister
avond besloten op een vergadering
van de ambtenarenvakbond Abva
Kabo. Op deze vergadering waren
450 mensen, bewoners, directiele
den van bejaardentehuizen en
werknemers in de bejaardenzorg
aanwezig.
Volgens de AbvaKabo heeft het
bezuinigingsbeleid tot gevolg dat
in het 2001 ruim 4.000 van de 8.000
plaatsen voor bejaarden in tehui
zen verdwijnen. Drieduizend
werknemers dreigen in dat jaar
hun baan te hebben verloren, voor
al laag betaalde vrouwelijke werk
nemers, aldus de ambtenaren
bond.
De vergadering was belegd naar
aanleiding van Amsterdamse be
zuinigingsplannen die voort
vloeien uit het beleid van minister
Brinkman. Wethouder Wildekamp
heeft de sluiting van acht Amster
damse bejaardencentra tot 1990
voorgesteld alsmede later indien
noodzakelijk nog een gedeeltelijke
sluiting van een Amsterdams te
huis. Met deze maatregelen zouden
900 arbeidsplaatsen verloren gaan
EDE (ANP) - De Nederlandse hei
de of wat daar nog van over is ver
keert in een catastrofale toestand.
Zestig tot tachtig procent van de
struikheide is dood en de conditie
van de resterende hei is ronduit
slecht. Verbossing, vergrassing en
de gevolgen van milieuvervuiling
eisen in toenemende mate hun tol
en de natuurbescherming zal zich
grote moeite moeten getroosten
voor het behoud van de laatste res
tanten heide.
Dat zei directeur ir. E. Hessels
van de Vereniging tot Behoud van
Natuurmonumenten gisteren in
Ede op de studiedag „Heidebe-
heer", die in het teken stond van de
mogelijkheden voor een geïnte
greerd beheer van bos en heide. Hij
pleitte voor integraal beheer van
heide- en aangrenzende bosgebie
den, waarvoor naar zijn mening op
korte termijn een totaalplan op ta
fel zal moeten komen.
Volgens Hessels beschikte ons
land nog geen eeuw geleden over
ongeveer 450.000 hectare heide.
„Thans rest nog slechts 40.000 hec
tare." Alleen al de afgelopen 15 jaar
is ongeveer 20.000 hectare verbost.
De oppervlakte bosgebied in ons
land is volgens Hessels daarente
gen toegenomen van ongeveer
250.000 hectare in 1900 tot ruim
334.000 hectare nu, vooral ten kos
te van heide en ander natuurter
rein.
Een integraal beheer van hei- en
boscomplexen, waarvoor inmid
dels meer dan voldoende inzicht
en kennis voorhanden is, dient vol
gens Hessels met kracht te worden
nagestreefd. „Een structurele op
bouw van bos- en heidegebied is
noodzakelijk en het ligt voor de
hand dat natuurbeschermingsor
ganisaties die opbouw willen be
reiken door het bosareaal wat te
beperken ten gunste van de hei
de."
Allereerst is het voor het behoud
van heide en bos volgens de direc
teur van Monumentenzorg echter
noodzakelijk dat de overheid alle
aandacht schenkt aan het herstel
van de voor die natuurgebieden
vereiste milieu-omstandigheden.
„De negatieve invloed van lucht
verontreiniging speelt in de achter
uitgang van met name de heide een
overheersende rol", aldus Hessels.
Dit alles krijgt volgens hem nog
steeds onvoldoende aandacht. „In
het meerjarenplan bosbouw bij
voorbeeld wordt met de alom
zichtbare gevolgen van zure regen,
die onder meer tot uitdrukking
komt in vitaliteitsafname van de
bomen, vergrassing van de heide
en nivellering van de verscheiden
heid in soorten planten en dieren,
bij de mogelijkheden tot realise
ring van dit plan geen rekening ge
houden."
Hessels wees er tenslotte op dat
heidegebieden internationaal be
zien zeer schaars zijn en dat het
areaal dat zich in Nederland be
vindt een belangrijke plaats in
neemt. „Op overheid en terreinbe
heerders rust dan ook een grote
verantwoordelijkheid om het res
tant heide deugdelijk in stand te
houden", aldus Hessels. Ook direc
teur F. Prillevitz van Staatsbosbe
heer zei dat de tijd dringt. „Alleen
al op grond van zeldzaamheid en
kwetsbaarheid verdienen maatre
gelen hoge prioriteit."
ROTTERDAM/AMSTERDAM
(GPD/ANP) - De postale recherche
in Rotterdam heeft met de arresta
tie van een groot aantal verdachten
de diefstal van honderden girobe
taalkaarten opgelost. JSnkele
hoofddaders lopen nog op vrije
voeten rond. Volgens een woord
voerder gaat het om een buit van
enkele tonnen tot meer dan een
miljoen gulden.
Een van de hoofdverdachten is
een part-time medewerker van het
girokantoor in Den Haag. De man
zou 'een aanzienlijke hoeveelheid'
pakketjes met betaalkaarten heb
ben gestolen. Verder zijn twee an
dere Hagenaars opgepakt die tot
de belangrijkste helers zouden be
horen. Ook konden in een groot
deel van het land handlangers wor
den aangehouden die de betaal
kaarten bij postkantoren en win
kels verzilverden met behulp van
valse giropassen.
Een woordvoerder van de posta
le recherche noemt een aantal van
meer dan 20 verdachten, van wie
enkelen nog vrij rondlopen. De
Explosievenhond
SCHIPHOL (ANP) - De rijkspoli-
tie zal de beschikking krijgen over
drie honden die getraind zijn ip de
opsporing van explosieven. Bin
nen zes tot twaalf maanden zullen
deze dieren op Schiphol kunnen
worden ingezet. De honden zullen
worden opgeleid door de Speur-
hondenschool van de rijkspolitie
in Den Haag. Dit heeft de comman
dant van de dienst luchtvaart van
de rijkspolitie, kolonel E.E. Gerrit
sen gisteren meegedeeld. In het
buitenland wordt al langer gebruik
gemaakt van honden bij het opspo
ren van explosieven.
zaak speelt zich volgens de woord
voerder voornamelijk af in de pro
vincies Noord- en Zuid-Holland en
Utrecht. Ook de postale recherche
in Amsterdam is ingeschakeld.
Sinds de verdachte Hagenaar ech
ter is opgepakt - een paar weken
terug - zijn geen vermissingen van
pakketjes meer opgegeven.
De PTT en de Postbank hebben
sinds kort een nieuw systeem voor
de interne verzending van girobe
taalkaarten ingevoerd. Dit is ge
beurd, nadat bekend werd hoe de
tientallen pakketjes met kaarten
vanuit het kantoor Den Haag ver
dwenen. Hoe het systeem werkt
willen woordvoerders van beide
bedrijven niet zeggen. De postale
recherche laat weten dat diefstal
len met het nieuwe systeem 'zo
goed als uitgesloten worden'.
Valse pandbrieven
De Amsterdamse politie heeft
twee Westduitsers en een Neder
lander gearresteerd die van plan
waren in Amsterdam voor 50 mil
joen Westduitse marken valse
pandbrieven te laten drukken.
Door een tijdige actie van de frau
de-afdeling van de politie is een gi
gantische economische schade in
de Bondsrepubliek voorkomen, al
dus de politie. In Duitsland wor
den de brieven als onderpand ge
bruikt bij kredietfinanciering.
De drie mannen werden vorige
week in Amsterdam aangehouden
toen zij bij een drukker arriveer
den om een definitieve afspraak te
maken over het drukken van valse
pandbrieven. De litho's hiervoor
en andere materialen hadden zij al
bij de drukker afgeleverd. Deze
werden in beslag genomen. Vol
gens de Duitsers waren zij naar een
Amsterdamse drukker gegaan,
omdat hun vaste drukker in Duits
land met machinepech kampte.
'Zwarte Joop'
laat failliet
imperium na
AMSTERDAM (GPD) - Nau
welijks drie maanden na zijn
dood is duidelijk geworden dat
de seksmagnaat van de Wallen,
de legendarische Maurits de
Vries, alias Zwarte Jopie, aan
het hoofd stond van een failliet
imperium. De nabestaanden
hadden al laten weten een
erfenis niet te zullen accepte
ren, omdat ook zij het vermoe
den hadden dat de schulden
wel eens het batig saldo van
diens imperium te boven zou
den kunnen gaan. Direct na het
overlijden van Zwarte Jopie
werden de nachtclub, zijn seks-
theaters en een pizzeria geslo
ten en het personeel kwam op
straat te staan.
Jarenlang werd Maurits de
Vries gezien als de koning van
de Wallen. Vanuit zijn seksclub
en casino Casa Rosso regeerde
hij in de rosse buurt van de
hoofdstad. De explosieve groei
van het aantal casino's en seks-
theatertjes in deze buurt zorgde
echter voor een bikkelharde
strijd achter de schermen, die
enkele jaren geleden een dra
matisch hoogtepunt kreeg bij
een brand in zijn Casa Rosso,
waarbij zes mensen om het le
ven kwamen.
Begin van het jaar werd De
Vries veroordeeld tot een ton
boete wegens een enorme be
lastingschuld, die nauwelijks te
weerleggen was door zijn chao
tische boekhouding. De inmid
dels aangestelde curator mr. A.
Voute, ziet zich nu voor de taak
geplaatst orde in de chaos te
scheppen en nog zoveel moge
lijk schuldeisers tevreden te
stellen.
DEN HAAG - Een delegatie van oud-militairen uit Bronbeek heeft prins Claus gisteren op paleis Noordeinde in
Den Haag een gefotografeerd bloemenmozaik cadeau gedaan in verband met zijn aanstaande verjaardag. De
prins wordt zaterdag 60 jaar. (foto anp>
Voor geval van ramp met kernreactor
UTRECHT (ANP) - Als na een ongeluk met een kern
reactor de stralingsdosis per individu groter is dan vijf
millisievert (500 millirem) moet schuilen worden over
wogen. Deze dosis is ongeveer twee en een half keer
zo hoog als de dosis waaraan het lichaam in een geheel
jaar blootstaat door de natuurlijke achtergrondstra
ling.
Bij een dosis in de buurt van 50 millisievert en hoger
is schuilen in ieder geval nodig en moet aan evacuatie
worden gedacht. Bij stralingsdoses boven de 500 milli
sievert is evacuatie geboden. Dat zegt de Gezond
heidsraad in een advies aan de regering over „normen
voor de interventie by reactorongevallen".
Tjernobil
Normaal staat het lichaam in Nederland bloot aan
een achtergrondstraling die op jaarbasis tussen de 150
en 200 millirem ligt. Als gevolg van de ramp in Tsjer-
nobyl lopen de inwoners van Nederland kans dat zij,
ook op jaarbasis, vijf tot tien millirem extra oplopen.
De Nederlandse overheid heeft als maximaal toelaat
bare achtergrondstraling een norm van 500 millirem
per jaar gesteld.
Met zijn nieuwe advies worden de normen die de
Gezondheidsraad in 1975 heeft aanbevolen herzien.
de en de nieuwe normen. In het advies zijn niet alleen
schema's opgenomen voor de stralingsdoses waarbij
maatregelen als schuilen en evacueren moeten wor
den overwogen of genomen, maar ook schema's voor
het uit de handel halen van voedingsmiddelen en
geeft aan, wanneer moet worden overgegaan tot het
afraden of blokkeren van de consumptie van besmet
voedsel en drinkwater.
Daarbij geeft ze voor melk, water, groenten en fruit
normen voor radioactief jodium, cesium en strontium.
De voor een klein kind berekende doses zijn daarbij
doorslaggevend geweest. De commissie heeft bij het
opstellen van de normen rekening gehouden met de
verschillen in „stralingsgevoeligheid" tussen kinde
ren en volwassenen en tussen zwangere en niet-zwan-
gere vrouwen.
De commissie van de raad die het advies heeft opge
steld adviseert aparte waarden voor de stralingsdoses
in de schildklier, die de eerste dagen na het ongeluk
een grote kans heeft op bestraling door ingeademd of
ingeslikt radioactief jodium. Die bestraling kan aan
zienlijk worden beperkt door het tijdig innemen van
niet-radioactieve jodiumtabletten.
DEN HAAG (ANP) - Invoering van
een derde televisienet en uitbrei
ding van STER-zendtijd in zwe
vende blokken is voor de Consu
mentenbond niet acceptabel. Deze
plannen gaan niet alleen volstrekt
voorbij aan de verlangens van de
Nederlandse televisiekijkers maar
kunnen bovendieq leiden tot een
verhoging van de jaarlijkse om
roepbijdrage met ongeveer 25 gul
den, zo reageerde de Consumen
tenbond gisteren op de behande
ling van de aangepaste Mediawet
in de Tweede Kamer.
Volgens de bond hebben de kij
kers er nooit blijk van gegeven ook
maar enige behoefte te hebben aan
een derde net en is de door minis
ter Brinkman van welzijn, volksge
zondheid en cultuur voorgestelde
financiering een onzekere zaak. De
rekening van een mogelijk zwaar
tegenvallende extra STER-op-
brengst zal ongetwijfeld aan de
consument worden gepresenteerd
in de vorm van een verhoging van
de omroepbijdrage, aldus de bond.
Invoering van zwevende recla
meblokken zal niet alleen leiden
tot grote irritatie bij de kijkers,
maar betekent volgens de bond te
vens dat het omroepbestel nog
meer afhankelijk zal worden van
reclamegelden. Als adverteerders
in de toekomst door allerlei tech
nologische ontwikkelingen minder
belangstelling krijgen voor STER-
zendtijd zouden er grote financiële
problemen kunnen ontstaan.
FILMBANDEN EO - De Turkse
politie heeft de in beslag genomen
filmbanden van een televisieploeg
van de Evangelische Omroep te
ruggegeven, zo is door de EO mee
gedeeld. De banden zijn dinsdag
overhandigd aan de Amerikaanse
ex-astronaut Jim Irwin, die in Tur
kije een expeditie leidt op de berg
Ararat, op zoek naar de overblijfse
len van de ark van Noach. De opna
men werden het afgelopen week
einde door de Turkse autoriteiten
in beslag genomen. De twee man
sterke reportageploeg van de EO
kreeg korte tijd huisarrest opge
legd, maar mocht zondag weer
naar huis terugkeren.
ADVERTENTIE
oosterse tapijten te 's-Gravenhage,
welke haar aktiviteiten heeft gestaakt,
gaan wij over tot
ONMIDDELLIJKE
LIQUIDATIE
van de gerenommeerde, collectie.
Deze collectie bevat honderden stuks origineel
HANDGEKNOOPTE
PERZISCHE EN OOSTERSE tapijten
Bidjar, Afshar. Tabriz, Sarouck, Beloudj. Bochara e.v.a.
Alsmede Marokkaanse berbers
r lage prijs.
ALLES MOET WEG, U PROFITEERT.
Verkoop vindt plaats:
Cult. Centr. „Tripodia"
Hoornesplein 155, Katwijk aan Zee
Donderdag 4 september van 13.00 tot 21.00 uur
Vrijdag 5 september van 11.00 tot 18.00 uur
Verkoop tegen contant geld of betaalcheques.
Zichtzending mogelijk.
Ruilen van aankopen mogelijk tijdens de verkoopdagen.
Certificaat van echtheid bij elk tapijt
Eigen reparatie-atelier.
Interim Sales Service
HOUTEN (GPD) - Ruslandliefheb-
bers en andere belangstellenden
kunnen vandaag en morgen hun
hart ophalen. Vandaag ligt er in de
kiosken een acht pagina's tellende
weekeditie van de Pravda, met
daarin het belangrijkste nieuws uit
de Pravda van vorige week ver
taald in *het Nederlands. Vanaf
morgen is er een Nederlandstalige
Pravda te koop die een letterlijke
vertaling is van die van 25 augus
tus jongstleden, inclusief weerbe
richten en aankondigingen van ra
dio- en tv-programma's. Het laatste
project is éénmalig, de weekeditie
zal voortaan elke week te koop
zijn.
De weekeditie (oplage van
150.000) wordt uitgegeven door de
Engelse uitgeverij Arromail, die in
Engeland al een aantal weken een
Engelstalige weekeditie van Prav
da heeft uitgebracht. Vincent
Steinmetz van de Nederlandse ves
tiging van Arromail in Amsterdam:
„Iedere dag vliegt Aeroflot, de
Russische luchtvaartmaatschap
pij, de Pravda's over uit Moskou.
In Engeland wordt zo'n veertig
procent van de inhoud vertaald,
waarna een eindredacteur een
weekeditie samenstelt. De Neder
landstalige editie wordt uit het En
gelse materiaal vertaald en in Ne
derland door een eindredacteur sa
mengesteld, waarbij de opmaak
aan -de westerse smaak wordt aan
gepast, door onder andere meer fo
to's".
Eenmalige pravda
Het initiatief om de eenmalige
Nederlandstalige Pravda (ook acht
pagina's) uit te brengen, is afkom
stig van de Deen Ludvig E. Bram-
sen. In het dagelijks leven is hij di
recteur van de Deense uitgeverij
Komma, onder andere uitgever
van de Deense editie van het Guin
ness Book of Records, in zijn vrije
tijd is hij doende met dit éénmalige
project. „Ik breng m'n vakantie lie
ver op deze manier door, dan dat ik
op het strand lig", zei Bramsen
voordat hij van het verschijnen van
de weekeditie wist. Nu denkt hij
hier anders over, want Bramsen
vreest dat hij financieel er flink bij
inschiet met zijn éénmalige pro
ject.
Oorspronkelijk wilde Bramsen
zijn Pravda eind september op de
markt krijgen, maar nadat hij lucht
kreeg van het Engelse initiatief is
er deze week erg hard gewerkt om
zijn Pravda nog deze week op de
markt te brengen. Het afgelopen
weekend zijn tien vertalers dag en
nacht in de weer geweest om de
vertaling op tijd klaar te krijgen.
Bij Wegener Nieuwsdruk in Hou
ten, waar de krant wordt gedrukt
wordt, is ook menig extra zweet
druppeltje gevallen om de krant op
tijd klaar te krijgen.
Bramsen zegt over het vrijwel te
gelijkertijd verschijnen van de
twee Pravda's: „Het is ongeloof
lijk, vertaalde Pravda's zijn al in
meer westerse landen op de markt
gebracht. Nederland is echter het
eerste land ter wereld waar twee
vertaalde Pravda's vrijwel tegelij
kertijd uitkomen. Als ik dit van te
voren geweten had, was ik er in
Nederland niet aan begonnen.
Mijn Pravda moest eigenlijk f 4,95
kosten. Nu verlaag ik de prijs tot f
2,90, zodat ik toch nog vijf cent
goedkoper ben dan de weekeditie.
Op dit punt kan ik niet meer terug,
daarom probeer ik op deze manier
het verlies zo klein mogelijk te
houden. Alleen als de volledige op
lage van 150.000 exemplaren
(30.000 voor België) wordt ver
kocht, draai ik mischien nog quit
te."
Enige echte
Overigens heeft Bramsen nog
wel een beetje vertrouwen in zijn
Een drukker van de Perscombinatie bekijkt e
daag verschenen weekeiditie van de Pravda.
<i exemplaar i
(financiële) toekomst. „Bij de
weekeditie heeft er een selectie
plaatsgevonden. Mijn editie 'is de
enige echte' omdat wij de hele
Pravda met alles erop en eraan let
terlijk hebben overgenomen. Bij
die weekeditie zijn er toch wester
se ogen aan te pas gekomen voor
de selectie. Bovendien is het een
(foto ANP)
vertaling uit het Engels en die van
mij is rechtstreeks vertaald. Dat we
niet zo actueel zijn is ook niet erg,
actualiteit speelt in het Russische
krantenwezen een veel mindere rol
dan hier".
Voor beide uitgevers zijn de mo
tieven om ook in Nederland Prav
da's uit te geven hetzelfde. Wester
se kranten citeren vrijwel dagelijks
uit deze grootste krant ter wereld
met een oplage van 45 miljoen ex
emplaren per dag. De beide uitge
vers denken dat velen wel eens wil
len weten hoe het Russische volk
dagelijks het wereldgebeuren
krijgt voorgespiegeld en of er hier
goed wordt geciteerd.
Voor Bramsen komt daar nog
een reden bij. „Een dergelijk pro
ject is een 'intellectuele ervaring';
je geeft mensen een ervaring die ze
nog nooit gehad hebben. Boven
dien is het leuk om iets te doen
'that has not been done before'",
zei Bramsen toen hij eergisteren
nog niets wist van de weekeditie
die een dag voor zijn editie te koop
Geen advertenties
Beide Pravda's zullen geen ad
vertenties bevatten. Oorspronke
lijk wilde Bramsen wel adverten
ties opnemen, maar door 'verschil
lende communicatiestoornissen' is
de advertentieacquisitie niet van
de grond gekomen. In de weekedi-
tie staan deze en volgende week
ook nog geen advertenties, maar
het ligt in de bedoeling om daarna
wel advertenties op te nemen, vol
gens Steinmetz. Dat beide uitga
ven bijna tegelijk op de markt ko
men, is overigens puur toeval vol
gens Steinmetz. „Wij zijn al gerui
me tijd bezig met de voorbereiding
van dit project en hadden de uitga
ve van vandaag gewoon gepland".
Beide uitgevers hoeven geen co
pyright te betalen aan de Russen.
„Iedereen mag uit de Pravda stuk
ken overnemen, in de krant staan
in ieder geval geen bepalingen dat
er copyright op rust. We hebben
ook contact gehad met de Russen,
maar ze hadden zoals gebruikelijk
geen commentaar," aldus Bram
sen.