Eén op de drie Britten
leeft op armoedegrens
Nederlandse leger gaat
'laag vliegen' in Canada
'Diakonaal
geld niet
naar de
kerkvoogdij'
LONDEN - De zomer is de beste
tijd voor publicatie van gevoe
lige cijfers en statistieken. De
kamerleden zijn met hun hoofd
reeds op het strand van Korfu of
hij de eendenjacht in Schotland
en als het een beetje meezit ver
hinderen koninklijke huwelij
ken kritische analyses in de
pers.
De cijfers over armoede in
Groot-Brittanniè werden door
de regering, na een jaar aarze
len, een uur voor de aanvang
van het onlangs begonnen par
lementaire reces gepubliceerd.
Het ministerie van volksge
zondheid had de gegevens al een
maand in haar bezit voordat de
globale informatie op de kamer
leden werd losgelaten. De gede
tailleerde berekeningen werden
ter inzage in de bibliotheek van
het Lagerhuis gelegd, die on
middellijk daarna tot oktober
dichtging.
door
Lia van Bekhoven
Een analyse van de armoede-
cijfers verklaart onmiddellijk
waarom de regering ze wilde ver
doezelen. Ze tonen aan dat bijna
één op de drie Britten, ruim 16
miljoen mensen, op, onder of net
boven de armoedegrens leeft. De
stijging in de armoedecijfers met
vijf miljoen tussen 1979 en 1983
is een absoluut record. Het aan
tal armen zelf is het hoogste deze
eeuw.
In Engeland, waar de uitkerin
gen bijna dertig procent lager lig
gen dan in Nederland, wordt de
„supplementary benefit", een
soort aanvullende bijstandsuit
kering, algemeen erkend als de
armoedegrens. Die uitkering ligt
op f 104,30 per week voor een al
leenstaande en f 169,40 voor een
echtpaar.
De huur wordt door de sociale
dienst betaald. De regering be
strijdt dat dit de officiële armoe
degrens is, maar zeker is dat
geen minister ervan zou kunnen
rondkomen. Bovendien sprak
het parlement lang geleden af
dat deze uitkering het minimum
inkomen is voor degenen die niet
werken.
De belangrijkste reden voor de
dramatische stijging in het aan
tal armen is de werkloosheid die,
sinds premier Thatcher in 1979
de eerste verkiezingen won, ver
driedubbeld is. De afgelopen ze
ven jaar heeft de regering de ma
nier waarop de werklozen geteld
worden vijftien keer verandert
zodat het officiële totaal van
ruim drie miljoen feitelijk
400.000 werklozen versluiert.
Van de langdurig werklozen en
hun gezinnen zijn er een half mil
joen die recht hebben op een
aanvullende uitkering, maar
hem niet claimen. Ook onder de
armen vallen 700.000 werkenden
wiens weekloon echter onder de
minimum-uitkeringsgrens ligt.
Groot-Brittannië kent geen wet
telijk vastgesteld minimumloon.
Het gevolg is dat de „richtlijnen"
van de overheid door menig
werkgever met voeten getreden
wordt.
Volgens de laatste cijfers die
niet verder gaan dan 1983 bestaat
de grootste groep armen, bijna
zes miljoen, uit gezinnen. Een
andere grote groep, 2,9 miljoen,
zijn bejaarden. Er vanuit gaande
dat er negen miljoen bejaarden
in het Verenigd Koninkrijk zijn,
leert een snel rekensommetje dat
twee van de negen gepensioneer
den op de armoedegrens leeft en
één op de negen er onder zit.
Dickens
Ondanks het grillige cijferma
teriaal ziet het Engeland van pre
mier Thatcher er anders uit dan
dat van Charles Dickens. Arme
families hebben een radio, een
tv, een fornuis en stromend
warm water. Met de zwarte, dik
ke mist van weleer zijn onder
voeding en tuberculose voor
goed verdwenen. Dat zijn de ver
schillen.
De overeenkomsten zijn dat de
arme alleenstaanden van nu op
nieuw dakloos zijn, weer slapen
in dozen onder bruggen bij de
De armen wonen in Engeland in de verkrotte en verpauperde binnensteden. De woningnood is enorm. De
armen zijn aangewezen op gemeentewoningen, maar in het beleid van premier Thatcher moeten deze
huizen worden overgeheveld naar de particuliere sector. (foto un>
Theems, en met Victoriaanse
liefdadigheid op de been gehou
den worden dankzij de soepron
des van het Leger des Heils.
Arme gezinnen wonen in ver
krotte binnenwijken en in flats
waar het trappenhuis naar urine
stinkt. Een recent onderzoek van
de Policy Studies Institute wees
uit dat de helft niet van de uitke
ring rondkomt, dat ruim de helft
schulden heeft en dat bij meer
dan vijftig procent van ouders en
kinderen gebrek bestaat aan goe
de schoenen of een winterjas.
Arme gezinnen vieren geen
verjaardag, krijgen en geven niks
met kerstmis tenzij ze zich er
voor in de schulden steken. Ze
eten voedsel zonder voedings
waarde en betrekken hun kleren
van de plaatselijke school- of
kerkbazars. De kinderen gaan
nooit naar de tandarts en lopen
het hele jaar door op gymschoe-
De snelgroeiende woningnood
maakt de situatie er niet vrolijker
op. Onder premier Thatcher
wordt er slechts 2,6 procent van
's lands inkomen besteed aan
huizenbouw. Het accent van het
conservatieve woningbeleid ligt
op het overhevelen van gemeen
te- naar particulier eigendom.
Mazzel
De Muirs woonden met hun
vijf kinderen twee jaar lang in
een kamer in een pension. Ze wa
ren een van de 800 gezinnen die
door de Londense gemeente
Camden in pensionaccommoda
tie gestopt werd bij gebrek aan
beter.
Camden heeft bovendien nog
eens tienduizend dakloze gezin
nen en alleenstaanden op de lijst.
Zij wachten gemiddeld drie jaar
alvorens, vaak via pensionka
mers, in een gemeenteflat te
recht te komen. Het socialisti
sche Camden wil graag anders
maar kan op straffe van financië
le boetes het dominante woning
beleid van de conservatieve rege
ring niet naast zich neerleggen.
De Muirs zeggen mazzel gehad
te hebben met hun nieuwe flat
op de vierde verdieping. „Je
went er aan dat er geen lift is",
zegt Jill, 26. Haar echtgenoot,
John, is 32 en schilder en behan
ger van beroep. Hij is acht jaar
werkloos. „Toen we nog op die
ene kamer in het pension woon
den konden we niet eens koken.
We leefden van fish en chips en
hamburgers", herinnert Jill zich.
John Muir: „Een van de kinde
ren had altijd griep. We zaten zo
op elkaar dat ons huwelijk bijna
stuk liep. Ik begon te drinken en
Jill heeft nog steeds de littekens
op haar pols van het glas waar
mee ze haar arm wilde doorsnij
den na een vreselijke ruzie die
we hadden. Het ergste is dat de
kinderen geen fatsoenlijk onder
wijs kregen. Geen school wilde
ze hebben omdat we geen per
manent adres hadden".
Het wekelijks inkomen van de
Muirs is f 368. Ze eten nauwelijks
fruit, weinig groenten en zelden
vlees op burgers, worstjes en per
hoge uitzondering kip na. De
wasserette kost de familie 42 gul
den per week. „Het kost gemid
deld zestien gulden per keer en
ik ga drie of viermaal, soms va
ker als de kinderen ziek zijn".
Ze geven per week 125 gulden
uit aan voedsel, 45 gulden aan
gas en elektriciteit en 48 gulden
aan sigaretten. Zomers lukt het
ze rond te komen, 's winters ab
soluut niet. Mevrouw en meneer
Muir doen geen concessies op de
kleren van de kinderen.
„De kleren die ze dragen zijn'
dan misschien niet de mooiste,
ze zijn allemaal nieuw. Ik kwam
uit een gezin van tien kinderen
en ik droeg niks anders als af
dankertjes en tweedehands. Dat
doe ik mijn kinderen niet aan",
vindt Jill. De Muirs kunnen zich
niet herinneren wanneer ze voor
het laatst naar de pub geweest
zjjn.
Lage uitkering
Begin deze maand suggereer
de de voorzitter van de conserva
tieve partij, Norman Tebbitt de
uitkeringen in die gebieden waar
een hoge werkloosheid was te
verlagen. Dit zou mensen „sti
muleren" om „de ladder te be
klimmen", omdat „voor sommi
ge mensen het leven in het vang
net van ons uitkeringssysteem te
gemakkelijk is".
De Tóry-voorzitter sprak deze
gedenkwaardige woorden enke
le dagen nadat de regering, we
derom onderhands, een serie bij
zonder interessante onderzoeks
resultaten bekend maakte.
De officiële cijfers lieten de ge
volgen van de armoede zien op
de gezondheid van de Britse na
tie. Verborgen onder duizenden
cijfers en staatjes luidde de con-
clussie: de armen sterven jonger.
De klassenverschillen zijn in het
Thatcher-tijdperk tot 1983 (re
centere informatie ontbreekt)
aanzienlijk gegroeid.
En in vergelijking met de rij
ken zijn de armen zieker en ster
ven jonger. Jonge mannen uit de
laagste twee sociale groepen
hebben twee keer zoveel kans
om te overlijden voor de middel
bare leeftijd bereikt te hebben
dan hun college's in de mana
gerklasse.
De kloof tussen bevoordeelden
en achtergestelde groepen die
zestig jaar lang gelijk bleef,
wordt weer groter. En dat bete
kent, volgens prof. John Fox van
de City Universiteit dat het aan
tal werklozen dat voortijdig over
lijdt twintig procent hoger ligt
dan bij de werkenden.
Of, om met de British Medical
Journal te spreken: „De onver
mijdelijke conclusie is dat meer
armoede meer ziekten en meer
sterfgevallen betekent". Armoe
de in Engeland is niet langer te
ontkennen. Het debat erover
moet nog beginnen. Maar niet
voor de herfst.
GOOSE BAY (CANADA) - Luite
nant-kolonel John David van de
Canadese luchtmacht windt zich
zienderogen op als hij praat over
de methoden die de vredes- en mi
lieugroepen gebruiken om hun be
zwaren tegen uitbreiding van mili
taire oefeningen in de Canadese
provincie Labrador naar voren te
brengen. „Ze gebruiken valse ar
gumenten en lichten de lokale be
volking verkeerd voor, om hen te
gen ons in het harnas te jagen",
zegt hij duidelijk geirriteerd.
door
Henri Kruithof
David is commandant van de
luchtmachtbasis Goose Bay, waar
nu al enkele squadrons jachtvlieg
tuigen van de Engelse en Duitse
luchtmacht jaarlijks gedurende
een maand of zes oefenen in laag
vliegen. Volgend jaar komen daar
de Canadezen zeüf, waarschijnlijk
de Nederlanders en mogelijk ook
de Belgen, bij.
Om zijn bezwaren te illustreren,
citeert David uitvoerig uit een
voorlichtingsblad voor de Innu-be-
volking van de 'Northern Innu
Health Council', een door de Cana
dese overheid gesubsidieerde or
ganisatie die zich met het welzijn
van de Innu's bezighoudt.
Daarin staat onder meer (in het
Engels en de lokale taal) dat de
vliegtuigen en de radarstations een
speciale straling veroorzaken. „De
ze straling is als een vergif dat je
niet kunt zien, voelen of ruiken.
Als mensen worden blootgesteld
aan veel van deze straling, worden
ze erg ziek. Hun lichaamstempera
tuur loopt op en ze krijgen hoge
koorts, die kan leiden tot hersenbe
schadigingen, miskramen en
dood".
Woedend
Overste David wordt weer woe
dend als hij deze tekst voorleest,
ofschoon hij het al vele malen heeft
gelezen. „Wat een onzin", zegt hij.
„Als dat waar was, zou er in grote
gebieden in Amerika en West-Eu
ropa geen leven meer mogelijk
zijn". Volgens hem wordt op deze
manier de Innu-bevolking bang ge
maakt, om zo het protest van de an
ti-militaristische beweging te steu-
De Canadese regering heeft La
brador als laagvlieggebied aan de
NAVO-partners aangeboden om zo
de eigen bijdrage aan de verdrags
organisatie te vergroten. De Cana
dese bijdrage aan de NAVO wordt
in het algemeen niet erg hoog aan
geslagen. Nederland is na veel aar
zeling ingegaan op het Canadese
aanbod. Het grootste deel van onze
laagvliegoefeningen heeft nu
plaats in Nederland en West-Duits-
land.
Beperkingen
„De beperkingen in deze landen
zijn echter zo groot geworden, dat
van echt goed trainen geen sprake
meer is", aldus de plaatsvervan
gend basiscommandant van Vol-
kel, overste Ben Droste. Hij was de
afgelopen weken in Canada om de
oefenmogelijkheden voor de Ne
derlandse F16-vliegers te bestude-
„De bevolkingsdichtheid in Ne
derland en Duitsland is zodanig
dat er eigenlijk geen gebieden
meer te vinden zijn, waar zonder al
teveel hinder voor de bevolking
nog echte laagvliegoefeningen (tot
dertig meter hoogte) kunnen wor
den gedaan. We waren al langer
aan het uitkijken naar een alterna
tief'.
Dat alternatief lijkt nu in Canada
gevonden te zijn. Dat betekent ove
rigens niet dat het laagvliegen in
Nederland (vanaf de bases Leeu
warden, Volkel en Twenthe) en
Duitsland helemaal afgelopen zal
zijn. We zal er een duidelijke ver
mindering optreden, oplopend tot
veertig procent.
Droste: „Het gebied waar wij in
geval van oorlog moeten opereren
ligt toch in West-Europa en vooral
in Duitsland. Weliswaar lijkt het
gebied in Canada wat het land
schap betreft veel op ons trainings-
gebied in Duitsland, maar het is
onmogelijk om helemaal niet meer
te oefenen in de regio waar wij uit
eindelijk operationeel moeten kun
nen zijn".
Bezwaren
Over de bezwaren van de Innu's
en de vredesbeweging laat Droste
zich zeer voorzichtig uit. Het offi
ciële standpunt van de Nederland
se regering is, dat vooral de Cana
dese overheid zich over dit pro
bleem moet buigen.
Droste: „Er wordt overigens al
les aan gedaan om te voorkomen
dat de bevolking hinder onder
vindt van de uitbreiding van de mi
litaire activiteit in Labrador. Als
we weten dat groepen jagers of vis
sers in de aangewezen laagvlieg-
gebieden werken (permanente ne
derzettingen zijn er niet in de laag
vlieg-gebieden) dan mogen onze
vliegers daar niet komen".
Over de aantallen Innu's in La
brador lopen de meningen uiteen.
Iedereen is het erover eens dat het
Innu-volk uit ongeveer tiendui
zend personen bestaat. De vraag is
echter hoeveel er in de provincie
Labrador wonen. Volgens overste
David zijn het er slechts duizend,
de verschillende vredesbewegig*
gen houden het op aantallen variL
rend tussen 3600 en 10.000. t>s
Deze vraag is van belang, omd[jjjj
de Innu's de enige zijn met overw^
gende bezwaren tegen de militair**
activiteiten in Labrador. De ovejj
ge bevolkingsgroepen (Eskimcfc
en import) zien wel heil in meer af»
tiviteiten in hun gebied. Zij hopd*
een graantje mee te pikken van fa
economische groei die de mikte»
ren ongetwijfeld met zich mee zi^
len brengen. mb
Pax Christi jjj
Pax Christi vindt dat de Nedtfj
landse regering te gemakkelijk
over de bezwaren van de Innuero
heenstapt. „Ongetwijfeld zullen
meeste piloten heus wel proberfa
ook bij Goose Bay de bevolking fas
ontwijken, enkele uitgezondeif*
Toch blijft het vreemd dat de N^
derlandse regering minder biëtn
zorgd is over de effecten van laajj*
vliegen op het Innu-volk dan op fa
Nederlanders. Zo mogen vliegt\*ii
gen overal in het zeer grote oefegj
gebied tot op honderd meter hoobü
te vliegen en in de twee aangewwm
zen laagvlieg-gebieden zelfs ti*'
dertig meter", aldus Pax Chrisf"
woordvoerder Pieter van Rossen
Ter vergelijking wijst hij op c
limieten die in Nederland geldei
In Nederland bestaan twee laa,
vliegroutes met een minimur
vlieghoogte van 75 meter, slech i
één mijl breed, over 'haast niet b
woonde gebieden'. „Als er g
klaagd wordt over geluidsoverla
brengt de luchtmacht de mir
mum-vlieghoogte ter plekke c j
300 meter. Dat oefenende pilote j
in Canada zich veel meer kunne
en mogen permitteren ten kos
van de bevolking is een slech t
zaak", aldus Van Rossem
Naar aanleiding van een bezoe
van een delegatie van Innu's ae j
Nederland, heeft de vorige mini
ter van defensie, De Ruiter, as
Pax Christi toegezegd dat et
eventuele overeenkomst met C 1
nada aan het parlement ter goe
keuring zal worden voorgelegd. E
militair attaché in Canada, kolon
Boudens, heeft vorige week tege
over de Canadese radio echter ve
klaard dat binnen zes weken
overeenkomst met Canada zc
worden gesloten.
Het ministerie van defens
haastte zich te verklaren dat de to
zegging van De Ruiter uiteraai
nagekomen zal worden. Van Ra
sem windt zich nogal op over
uitspraak van Boudens. „Dat -
dan niet per ongeluk - dé discuss
in het Nederlandse parlement ov
deze zaak bijna omzeild was, is o
nieuw geen pluim op de hoed vi
Defensie", aldus Van Rossem.
In de hele Hervormde Kerk
komt het voor, dat diakonaal
geld naar de kas van de kerk
voogdij vloeit om de plaatselijke
gemeente financieel tegemoet te
komen. In een brochure van de
Friese diakonale commissie valt
te lezen, dat zo jaarlijks miljoe
nen guldens aan diakonale be
stemmingen worden onttrokken.
Zo werd in Noord-Holland vong
jaar ruim f. 500.000 overgehe
veld, in Utrecht was dat in 1983
en 1984 meer dan f. 80.000.
"In toenemende mate wordt
een beroep gedaan op diakonale
gelden om de veelal noodlijden
de kerkvoogdijkas bij te sprin
gen". De Friese diakonale com
missie, die haar brochure 'Kie
zen voor delen' stuurde naar alle
diakenen in haar ressort, vindt
dat een bedenkelijke ontwikke
ling. In haar beleid zal zij het 'on
eigenlijk gebruik' van diakonie-
gelden proberen tegen te gaan.
"De integriteit van de kerkelijke
gemeente vereist, dat van dit
geld niets aan de strijkstok blijft
hangen. Sparen is een ongerijm
de zaak voor een diakonie".
De commissie constateert, dat
kerkbestuurders nogal vinding
rijk zijn in het diakonaal inkleu
ren van kerkvoogdelijke zaken.
Dat werkt 'normvervagend'.
Voorbeelden daarvan zijn de au
tokostenvergoeding aan de pre
dikant voor ziekenbezoek en de
aanleg en het onderhoud van een
geluidsinstallatie in de kerk of
kerktelefoon.
De kerkvoogdij beschouwen
als de 'meest dichtbij wonende
arme' is niet juist. "Arme kerk
voogdijen duiden op een gebrek
aan solidariteit binnen de kerk.
Daar mogen de echte armen niet
de dupe van worden. Die solida
riteit is vaak ver te zoeken. De
ene gemeente is arm, de andere
rijk. Wie een predikant kan beta
len, mag er een hebben. Wie niet
genoeg geld heeft, krijgt ér
geen".
Volgens de Friese commissie
zou een totale herschikking van
de geldmiddelen niet misstaan.
Ze pleit dan ook voor een 'brede
kerkelijke discussie over de
ethiek van de kerkelijke huis
houding'.
"Van diakenen mag worden
verwacht, dat zij oog hebben
voor de belangen van hun ge
meente. Maar hun uitdrukkelijke
roeping is om binnen die ge
meente allereerst de zwakke
stem van de mens in nood te ver
sterken en verantwoordelijkheid
te dragen voor het diakonaat".
De provinciale diakonale com
missie verwacht op haar brochu
re reacties van diakenen en ker
keraden. Volgend jaar voorjaar
zal ze dan een definitief stand
punt bepalen.
Hereniging
Op zaterdag 1 november zal
in de aula van de Vrije Universi
teit in Amsterdam een sympo
sium worden gehouden over de
scheiding en hereniging van her
vormden en gereformeerden in
Nederland. Initiatiefnemer is de
raad voor 'Samen op weg' van de
hervormde en gereformeerde sy
nodes.
Sprekers zijn de theologen dr.
H. Berkhof (Leiden), dr. M. J. G.
van der Velden (Utrecht), drs. K.
A. Schippers (Kampen) en dr. A.
Geense (Genève). Na groepsge
sprekken wordt het symposium
besloten met een formumdiscus-
sie onder leiding van mevrouw
mr. E. Eikerbout.
Jubileum. Op zaterdag 27
september zal in de Canadian
Club aan de Vosselmanstraat in
Apeldoorn het zilveren jubileum
worden gevierd van de interna
tionale oecumenische nederzet
ting 'Nes Ammim' in Israël. Tus
sen 10 en 4 uur laten Nederland
se medewerkers zien, hoe de ne
derzetting in Galilea leeft en
werkt.
(Het Nederlandse bureau van
Nes Ammim is in Utrecht, tele
foon 030-512803).
Oegstgeest. In de Paulus-
kerk te Oegstgeest zal op zater
dag 27 september het 30-jarig be
staan van de Evangelisch
Christelijke Kerk in Irian Jaya
(het vroegere Nederlands Nieuw-
Guinea) worden herdacht. De
herdenking is gekoppeld aan een
kort bezoek van een delegatie sy
nodeleden uit Irian Jaya aan ons
land (de delegatie is dan op door
reis).
Sassenheim. De afdeling
Sassenheim en omstreken (Voor
hout en Warmond) van het Ne
derlands Bijbelgenootschap be
staat vijftig jaar. Later is het
rooms-katholieke bijbelwerk
van de Katholieke Bijbel-Stich
ting erbij betrokken, zodat de af
deling nu NBG-KBS heet.
Op zondag 28 september om 7
uur wordt in de gereformeerde
kerk van Sassenheim een geza
menlijke jubileumdienst gehou
den onder verantwoordelijkheid
van de hervormde gemeente en
de gereformeerde en christelijke
gereformeerde kerken. In de
openbare bibliotheek komt een
tentoonstelling over de bijbel en
het werk van het Bijbelgenoot
schap en op zondag 5 of 12 okto
ber zal in alle plaatselijke kerken
hetzelfde thema centraal staan in
de morgendienst: 'Gods Woord
als een licht op onze levensweg'.
De Raad van Kerken in Sassen
heim zal de verschillende preken
uitgeven, waarna er op 22 okto
ber en 19 november nog twee ge-
spreksavonden volgen.
Tiende
Waddinxveen. In Waddinx-
veen wordt op maandag 1 sep
tember de tiende plaatselijke
kerk officieel opgericht. Het is de
Vrijgemeekt Gereformeerde
Kerk, waarvan de leden (ruim
300) tot nu toe onder Gouda res
sorteerden. De vrijgemaakten
mogen elke zondag om kwart
voor 9 en kwart voor 3 gebruik
maken van de gereformeerde
Kruiskerk. De gereformeerde
kerkeraad overwoog bij zijn be
sluit, dat een groot gebouw dat
maar één of twee uur per week
wordt gebruikt zeer onecono
misch is.
De tien kerkrichtingen in Wad
dinxveen beschikken over der
tien gebouwen.
Leiden. Zondag begroet de
baptistengemeente in Leiden
haar nieuwe predikant: ds. A. H.
Agtereek, gekomen in de plaats
van ds. G. Bosveld. De intrede is
om 4 uur in de lutherse kerk aan
de Hooglandse Kerkgracht.
Beroepen. Hervormde Kerk:
beroepen te Amerongen (deel
werk) kandidaat A. N. Rietveld
Woerden, te Huizen A. W. van
der Plas Bergambacht.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Ouddorp A. Hof
man Wijk en Aalburg.
Miva. In het komende week
einde houdt de Miva (Missie Ver
keersmiddelen Aktie) haar jaar
lijkse landelijke campagne. De
Miva levert vervoermiddelen
voor het missiewerkin de Derde
Wereld. Dit jaar is f. 7,5 miljoen
nodig om 753 vervoermiddelen c
beschikbaar te kunnen stellen.
Zo vraagt een fietsenprogram-
ma (voor dorpsleiders, zieken-
personeel, sociale werksters en
catechisten) f. 200.000 en een bo-
tenprogramma (voor vervoer tus
sen eilanden) f. 95.000. c
Hume. De rooms-katholieke j
aartsbisschop van Westminster, J
kardinaal Basis Hume (63), zal in
oktober het voorzitterschap
neerleggen van de Raad van Eu-
ropese Bisschoppenconferen-
ties. Hij wil deze inspannende en
tijdrovende functie overdragen
om zich meer aan zijn eigen bis
dom te kunnen wyden. Hume
vervult deze taak sinds 1978.