Geen tranen om sloop van kasteel Duinrell Zes Idlometer riool in Leiderdorp deugt niet Gebouw stelt architectonisch weinig meer voor Woningen Langenhorst opgeknapt REGIO LEIDEN VRIJDAG 22 AUGUSTUS 19 Agenda VRIJDAG Leiden Kgkhuis - 'Kiss of the Spiderwomai 19.30 en 21.45 uur; Tootsie', 20 ZATERDAG Leiden Groenoordhallen agrarische i tatie VEBO, 7-14 uur. Hartebrugkerk - Haarlem merstra; wandelorgelconcert Iman de Zwartl 15-15.30 uur. I Doezastraat - non-stop live-muziek, 11LEIJ 6jks HP I JjH in c Binnenplein Witte Poort - Noordeindlzate: Witte Poort Festival, 13-19 uur. heun WV-Leiden - Stationsplein, rondwal deling door de Leidse binnenstad, 10.31 Burchtplein - optreden van de format! Latin Connection, Zuid-Amerikaan:1 swingmuziek, 17 uur. Voorschoten Evenementenplein - demonstratie squ redansen door de Coast Riders, 13-' Medische Diensten ARTSEN Leiden De weekenddienst begint zaterdag o uur en eindigt zondag om 24 uur. Spreekuur van 12-12.30 uur (alleen spoedeisende medische hulp). Voor de patiënten van de artsen: Groep 1 - Tan, Janssen, Zwijnenburg Meyer, R. v. Leeuwen, Verhage, Groe neveld en de Ruiter: za 8 uur tot zo 8 uur: J A. Verhage Pluimzeggekreek 3, Leiderdorp, tel 218661; spreekuur Rosmolen 2. zo 8 uur tot 24 uur: J.H. de Ruiter, tel) 125096; spreekuur Rosmolen 2. Groep 2 - Bergmeyer, Pieterse, v. Gent; Taytelbaum, v. Luyk, Klaassen, Rus Kruis en De Lange: za 8 uur tot zo 8 uur: A. v. Luyk, Was- straat 2a, tel. 122522. zo 8 uur tot 24 uur: H. Klaassen, Zwa nenzijde 27, tel. 213546. Groep 3 - Pleiter, J. v. Leeuwen, Smit, W. de Bruyne, J. de Bruyne, Stolk, Jur- gens, Fogelberg en Muijsenbergh: za 8 uur tot zo 8 uur: J. v. Leeuwen, v.d. Brandelerkade 28, tel. 120412. zo 8 uur tot 24 uur: J. Stolk, Burggra- venlaan 102, tel. 125820. Groep 4 - v. Wingerden, Lahr, v. Rijn, Bénit, Nieuwenhuis, Roos, Boer, v.d. Waardt, Amou, J.G. Zaayer en R.E. Zaayer: za 8 uur tot zo 8 uur: B. Roos, Zocher- straat 1, tel. 766123. zo 8 uur tot 24 uur: F. Lahr, Zoeter- woudsesingel 11, tel. 120347. Groep 5 - Schaefer, Jasperse, Crul, Kooyman, De Jong, Prince, Reinders, D. Hammerstein en A. Hammerstein: za 8 uur tot zo 8 uur: Vrijlandt, tel. 897577. zo 8 uur tot 24 uur: H. de Jong, Noord- eindsplein 4a, tel. 123752. Leiderdorp S.P. Ouwerkerk, Loevestein 40, tel. 891037; spreekuur van 12.30-13 uur op Florijn 10, tel. 891000. Oegstgeest van za 10 uur tot ma 7.30 uur: D.L.P. van Overvest, Terweeweg 152, tel. 173994. Voor de praktijk Haaswijk: J.J. Voor- zaat/G.A. van der Stèenhoven, Querido- laan 2, tel. 176867; dag en nacht bereik baar ook in het weekend. Voorschoten za, E. Schotanus, Leidseweg 305, tel. 766462; zo, L. Prescott, Bachlaan 1, tel. 2356. Warmond Praktijk Hoornweg/Sleeboom, Prof. Aalberselaan 2, Voorhout, tel. 02522- 11393. Wassenaar za, R. van Niekerk, tel. 19014; spreekuu radres Van Polanenpark 92; zo, M.H. van Tolingen jr., tel. 15939; spreekuura dres'Van Polanenpark 94. Zoeterwoude via het antwoordapparaat van een van de Zoeterwoudse huisarten, tel. 01715- 1219 of 1614, verneemt u welke huisarts de weekenddienst WASSENAAR - Drie weken na zijn geboorte in 1929 betrok ba by-graaf Van Zuylen van Nije- velt het 'kasteel'. Hij herinnert zich het wild in de kelder, de spelletjes op een donkere zol der, het bespieden van dou chend personeel en de weken dat de Rockefellers het pand huurden en zoonlief in een vreemde kamer moest slapen. Kinderkamers, een eetkamer voor de kinderen, de salon, werk- en kleedkamers voor va der, logeerkamers: het hele huis werd gebruikt. Op de ka mer van zijn zus durfde hij niet te komen. Hij vreesde een lijk in haar grote kist. Er was veel personeel: een tuinman annex stoker, met wie hij sparretjes Rockefeller de tuinman en de kinderjuf plantte, een knecht, een kok, een chauffeur, een kinderjuf "en nog een paar schoonma kers, denk ik". Nieuwe schilders werden steevast beetgenomen. Vader wees dan naar een geverfde plank die van afstand op een kerk leek en zei: verf het por- ^aal^Menjyc^uw^^ naartoe en zag pas laat dat het een poets was". Kerstmis was een hoogtepunt. Dan kwam een tante uit Den Haag met paad en wagen een immense kerstboom brengen. Die reikte tot het plafond van de kamer. In 1935 werd het park openge steld voor het gewone volk. Va der moest geld hebben". Als de graaf nu in het huis loopt, ergert hij zich dood aan de rommel: "Het huis is hele maal uitgeleefd". Toch zal hij het missen wanneer het weg is: "Dat lijkt me verschrikkelijk". En wat te doen met de vele an sichtkaarten waar het kasteel op staat? "Voor de dubbele prijs verkopen", lacht de za kenman. APOTHEKEN De avond-, nacht- en zondagsdienst van de apotheken in de regio Leiden, wordt waargenomen van vr 22 to vr 29 augus tus door: Apotheek Aloë, Levendaal 161, Leiden, tel. 120502. Apotheek^Beker, Lijtweg 4, Oegstgeest. DIERENARTSEN Voor de praktijk van Muurling, Helder. Roest: A.W. Helder, Hermelijnvlinder 36. Lei den, tel. 220513. Voor de praktjk van Vestjens, v.d. Wouw: E.J.M. v.d. Wouw, Boshuizerlaan 26, Leiden, tel. 764058. Voor de praktijk van Duyn, Brandt: R.J.W. Duijn, Pres. Kennedylaan 260, Oegstgeest, tel. 173266; of D J. Brandt. Homanstraat 1, Rijnsburg, tel. 173266. Voorschoten J. Frencken, J. Röntgenlaan 14. Leid- schendam, tel. 070-271110. TANDARTSEN De weekenddienst voor Leiden, Leider dorp en Oegstgeest wordt waargeno men door: P.C. Akkerman, Zoeterwoudsesingel 56, Leiden, tel. 149921. Voorschoten, Wassenaar, Zoeterwoude M.F. Liem-Gan, Zwaluw 24, Zoeterwou de, tel. 01715-1005 en J.Th. Ancion. Lan ge Kerkdag 63, tel. 14207. LEIDSCH DAGBLAD GEEN KRANT ONTVANGEN? Bel van maandag t/m vrijdag tussen 18.00 19.30 uur, telefoon 071-123143, en de krant wordt na 19.30 uur alsnog bij u bezorgd. 's Zaterdags kunt u bellen van 12.00-13.00 uur, telefoon 071-123143, en de krant wordt na 13.00 uur alsnog bij u bezorgd. Kantoor Lelden: 071-144941 maandag t/m vr!|dag van k08.00- 18.00 uur. j Graaf van Zuy len van Nijevelt (I) en R. van Lit (r) achter kasteel Duinrell. De oerle lijke serre is rechts van het aangeplakte to rentje: "Als ie mand een goed idee heeft, annu leer ik de sloop". (foto Holvast). vermoedt dat het huis door de be faamde architect Jacob Roman is ontworpen. Deze persoon werkte voor stadhouders en tekende voor de fontein op de Leidse vismarkt en het Meermansbrughofje aan de Leidse Oude Vest. Ook paleis Het Loo, het slot te Zeist, kasteel Mid- dachten, Huis De Voorst en de her vormde kerk in Leidschendam zijn van zijn hand. Aanpassingen De schoonheid van Duinrell was maar tijdelijk. Nieuwe bewoners, zoals de baljuw van Den Haag ba ron van Boetzelaer, bouwden ri goureus door. Toen in 1770 het 165 hectare grote landgoed onder de hamer kwam, waren er twee uit bouwsels op de begane grond. En natuurlijk waren er kamers voor knechten, tuinmanswoningen, zol ders, kookkeukens, twee volières voor hoenders, een duivenhok en twee boerderijen. Een beukenbos met 520 lage bomen omgaf het pand. In het begin van de negentiende eeuw veranderde nog veel meer. Het huis, dat van oorsprong puur barok was, werd opgefleurd in neo classicistische stijl. Wat later die eeuw kreeg het een kasteel-achtig uiterlijk en verdween de symme trie. Er werd een torentje aange plakt en het bordes maakte plaats voor een 'weinig smaakvolle en tree' met een koepeldak. Ook de omgeving veranderde. De strakke Franse tuin maakte plaats voor een tuin in Engelse landschapsstijl, met krullerige vijvers en alleen staande bomen, naar een ontwerp van tuinarchitect Zocher. Binnen leek het 'net een uitdragerij', vol hertegeweien en draperieën in de meest pompeuze Lodewijk-stijl. Foto's uit het eind van de vorige eeuw tonen dat genadeloos aan en de zware schouw bewijst het: zij is gebouwd in oktober 1880. Achter al die aanpassingen zou een grote modegevoeligheid zitten en de zucht tot uitbreiding. "Waar dering voor de oudheid was toen nog niet zo sterk", zegt de histori cus. "Je had die dingen nu een maal", aldus de graaf. Van Zuylen In die ingrijpende jaren dook de naam van Zuylen van Nijevelt voor het eerst op. Mr. Robert Van Zuy len, burgemeester van Wassenaar, was getrouwd met een familielid van de toenmalige eigenaar van Duinrell, Anna Margaretha van Lennep. Toch bleef hij wonen in het Baljuwhuis aan het Plein. Zijn zoon Philip Jules graaf van Zuylen van Njjevelt betrok Duinrell wel, in 1929. Zonder lang te aarzelen zaagde hij het koepeldak boven de entree los en trok hem er met zijn Cadillac los. Werklieden verhoog den de zolder. Hier kwamen ka mers voor het personeel, dat tot dan toe "weinig menswaardig" in vochtige kelders had gehokt. Onder de Nederlanse bon-ton ge noot het landgoed in de jaren twin tig, dertig grote bekendheid en ge boren en getogen Wassenaarders wipten vaak even aan. In vroeger tijden was het park rond kasteel Duinrell een geliefd wandelgebied, als er tenminste geen crosswed strijd was. In de oranjerie was er thee. In 1940 kwam vader Van Zuylen om het leven bij gevechten op zijn landgoed, dat aanvankelijk werd betrokken door dr. Wimmer, de rechterhand van Seyss-Inquart. Later huisde hier een SS-afdeling. De eerste nam bij zijn vertrek in 1943 een groot deel van de kapitale inboedel mee. De SS-afdeling die vervolgens het huis betrok, richtte ernstige vernielingen aan en voor zag unieke lambrizeringen in de eetzaal van een goedkoop en slecht lakje. Beneden is het nog aardig opge lapt voor de huurders van stand, maar boven waren zaken blijvend vernield. Slechte plafonds, zwakke vloeren. Toch was het een oplos sing voor vermogende mensen die zo gauw geen huis met standing konden vinden. Jammer alleen dat het Duinrell weinig opleverde. De graaf: "Mijn moeder was niet de meest zakelijke figuur en liet het onderverhuren door een of andere fantast. Toen die wegging, zat ik LEIDERDORP - Voorlopige schat tingen wijzen uit dat ongeveer tien procent van het Leiderdorpse rio leringsstelsel ernstig is aangetast en gerestaureerd moeten worden. Ter bestrijding van de hoge kosten die deze werkzaamheden met zich mee zullen brengen, denkt de ge meente aan het verhogen van de rioolrechten. De rioleringen van de Van Diep- eningenlaan, Santhorst, Raaphorst en Lokhorst zijn ernstig aangetast. De gemeente heeft inmiddels een begin gemaakt met de reparatie van deze rioolbuizen. De kosten van dit werk zijn zeer hoog. In eer ste instantie schatte de gemeente 350.000 gulden nodig te hebben, nu blijkt dat dit werk maar liefst 450.000 gulden kost. De leden van de raadscommissie financiën uitten gisteravond dan ook hun verontrusting over de si tuatie. Het rioolfonds telt een re serve van een miljoen gulden en na twee van deze tegenvallers is het beschikbare geld op. Wethouder J. Bezemer (PvdA) stelde voor een extra heffing in te voeren en voor taan een deel van de rioolrechten aan te wenden als 'voeding' voor het rioolfonds. Naar verwachting zal ongeveer tien procent van de 62 kilometers lange riolering geres taureerd moeten worden. G.H.J. Keijzers (PvdA) wees er op dat dit probleem van nationale aard is en het rijk dus moet bij springen. De kans dat dit zal ge beuren is echter vrijwel uitgeslo ten, meende wethouder Bezemer. In feite moet de fout gezocht wor den bij de gemeente zelf. Tot nu toe is immers het geld dat via de rioolrechten bij de gemeente te recht kwam, voor andere doelein den gebruikt. "Met onderhouds kosten aan de riolering bij deze vrij nieuwe huizen is tot nu toe eigen lijk weinig rekening gehouden", al dus Bezemer. Een beslissing over een eventu eel op te leggen extra rioolheffing zal pas genomen worden nadat de gemeente klaar is met het inventa riseren van alle schade aan het rio leringsstelsel. INBRAAK - Een onbekend aantal cheques, waaronder kascheques, is de afgelopen nacht gestolen uit een woning aan de Wilgenlaan in Lei- muiden. Bij de inbraak is ook het bijbehorende giropasje meegeno men. Jongen (17) gewond NOORDWIJK/WASSENAAR - Bij een ongeval op de kruising Van Berckelweg/Gooweg in Noordwyk is gistermiddag een 17-jarige brom fietser uit Wassenaar gewond ge raakt. Hij is, vermoedelijk met een gebroken been, overgebracht naar het Academisch Ziekenhuis in Lei den. De jongen werd aangereden door een automobilist uit Voorhout toen hij bij het oversteken van de krui sing door rood licht reed. WASSENAAR - Een actie van his torici tegen de sloop van het 'kas teel' Duinrell zit er niet in. "Na tuurlijk, het is jammer dat het ver dwijnt, maar het is geen topstuk. Nu monumentenzorg zo weinig geld neeft, let ze alleen op hele ou de monumenten", zegt Robert van Lit, van de werkgroep monumen- tenbehoud Wassenaar van de Stichting historisch centrum Was- door Paul van der Kooij Volgens-hem geeft het 'kasteel' in het recreatiepark een aardige in druk van een 19de eeuwse door snee landhuis en is het het cen trum van het landgoed, met vij vers, een dienstgebouw, de oranje rie en boerderij Duinrell, bewoond door de graaf: "Op iedere ansicht kaart van Duinrell staat het, gezel lig met wat bootjes". Ook zijn er nog resten van oude 'zichtassen' aanwezig, waardoor de vroegere bezoekers naar dorp en duinen ke ken. Tijdens een inventarisatie, vorig jaar, kreeg de graaf dit al te horen. De werkgroep zei het voorzichtig en wist niet wat de adellijke heer moet doen met het gebouw. Op het beloofde advies wordt nog steeds gestudeerd. Voor bewoning is het te druk midden in het recreatie park, een voornaam kantoor zit er niet in en een griezelattractie be wijst het gebouw geen dienst, al dus Van Lit. Graaf van Zuylen van Nijevelt onderstreept dat: "Trappen moe ten dan breder worden en plafonds lager. Alles moet kunnen rondrij den, anders trekt het publiek het spook aan de haren. Van het ge bouw blijft niets over en het is pe perduur. Samen met de historicus stelt hij dat "een gebouw zonder bestemming geen zin heeft". Oerlelijk Volgens de twee zijn sommige zaken oerlelijk. Wat te denken bij voorbeeld van de serre uit het be gin van deze eeuw, en de "weinig smaakvolle" koepelvormige en tree? Andere zaken zijn daarente gen heel interessant, zoals plafond schilderingen in de vestibule en mooie lambrizeringen uit de vorige eeuw. Vooral het houtwerk heeft veel waterschade opgelopen, maar "in principe valt alles te herstel len". Dat kost dan wel enkele mil joenen. De Duinrell-directeur heeft dat "aan zichzelf te danken". Nadat be gin jaren zestig de zes deftige huur ders het pand verlieten, onder wie luitenant-ter-zee eerste klasse Van Boetzelaer en jonkheer R. de Beau fort, is er zeer weinig gedaan aan onderhoud. Voor de inwonende personeelsleden en Paul Citroen, die er tot zijn dood in 1983 schilder de, werden alleen de ergste gebre ken verholpen. "Terwijl je het ei genlijk als een verplichting aan je zelf zou kunnen beschouwen, zo'n familiebezit", zegt de oud-Wasse- naarder, "zeker wanneer je de mid delen hebt om de zaak te herstel len. Als je de graaf zijn gang laat gaan houd je geen cultuur en na tuur meer over in Duinrell". De graaf, die vanaf 1962 de scep ter zwaait in Duinrell. ontkent dat. In het begin had hij geen geld en nu ligt het park er uitstekend bij. Kleurig en fleurig en de helft is on gerepte natuur. En wat is cultuur? Dat je een oud huis, dat alleen maar als decor dient, tegen heug en meug moet oplappen? De orapjerie heeft hij wel gerestaureerd. Maar dit.. En in welke staat moet hij het terugbrengen? Een buitenhuis met Franse tuin? Mensen kunnen daar voor al naar Het Loo. En wie moet dat betalen? De bezoeker? Subsi die krijgt hy niet, zou hij ook niet willen. En wie moet er wonen? Hij zelf? De tijden van personeel zijn volgens hem voorgoed voorbij. Dan moet zijn vrouw dus zeker gaan stoffen? Als iemand met een heel goed idee komt, wil Van Zuylen de aan bestede sloop afgelasten. Zo niet, dan beukt dit najaar de kogel tegen het 'kasteel' dat volgens de graaf "alleen een zekere allure heeft, wanneer je er niet te dichtbij staat". Buitenhuis Het oorspronkelijke huis Duin rell werd in 1661/1662 gebouwd. Het ontleende zijn naam aan een rel (=beek) die vlakbij in de duinen ontsprong, had een voorgevel die vijf vensters breed was en telde zes behangen kamers en andere ver trekken. De schatrijke Cornelis de Jonge van Ellemeet gaf de op dracht voor de bouw van het bui tenhuis! Hij was zijn carrière be gonnen als pensionaris van Den Briel en werd later ontvanger-ge neraal der Verenigde Nederlanden. Deze functie had iets weg van het huidige ministerschap van finan ciën. De functionaris stond echter persoonlijk borg voor uitgaven en inkomsten en groeide uit tot een van Nederlands rijkste mannen. Cornelis stak zijn geld in am bachtsheerlijkheden en kastelen, zoals in Schipluiden, Poortvliet en Kapelle. Ook bezat hij aanzienlijke woonhuizen in Den Haag en Rot terdam. Duinrell werd zijn zomer verblijf, waar hij jaarlijks twee zo mermaanden doorbracht. Van Lit De achterkant van het buitenhuis op een gravure uit 1702. Het pand was smal en ondiep, maar was omgeven door weelderige Franse tuinen, had een vijver en vele verblijven voor personeel en dieren. Inbraakpoging VOORSCHOTEN - Inbrekers heb ben vannacht tevergeefs gepro beerd een juwelier aan de Voor- schotense Voorstraat te bestelen. Met een steen hebben ze de ruit be werkt. Deze versplinterde welis waar, maar daarmee was nog geen gat gecreeërd. Er kon dus niets worden meegenomen. Toen de po litie arriveerde, zette het onbeken de gezelschap het op een lopen. De politie heeft niet lang daarna de di recte omgeving volledig uitge kamd. Van de voortvluchtigen was echter geen spoor meer te beken- Bedreiging met mes in café VOORSCHOTEN - Een 22-jarige Voorschotenaar heeft vannacht in het Voorschotense café De Linde boom in de Voorstraat een mede bezoeker met een mes bedreigd. De gealarmeerde politie, die rond een uur of half twee arriveerde, trof een aantal bezoekers voor het café aan, onder wie de dader. De dron ken jongeman pleegde verzet toen hij werd aangehouden en verblijft momenteel achter tralies. De Voorschotenaar zou een me debezoeker van het café een mes op de buik hebben gezet. 'Zal ik het in je flikker steken?' vroeg hij zich daarbij hardop af. De aanlei ding voor deze bedreigingen is ont zettend vaag en moet volgens een woordvoerder van de politie wor den gezocht in de vele consumptie van alcoholische drank. "Hij was lam", aldus de woordvoerder. Vanochtend is tevergeefs gepro beerd de messentrekker te verho ren. Hij was nog altijd onaan- spreekbaar. Later op de dag zal een nieuwe poging worden gedaan. VOORSCHOTEN - Het groot onderhoud aan 187 wo ningen in de Voorschotense buurt Langenhorst is offi cieel afgerond. Met behulp van een grote kraan en zijn blote handen heeft wethouder J. Visser (openbare werken) gistermiddag het bord 'Groot Onderhoud' weggehaald. (zie foto Holvast) De rond 1950 gebouwde woningen kregen nieuwe ko zijnen en brandwerende plafonds. Ramen, deuren en dakpannen werden nagelopen. Goten, regenafvoer, metsel- en voegwerk ondergingen een reparatie. Sani tair en waterleiding zijn verbeterd, de riolering werd vervangen. Sommige bewoners lieten bovendien wat extra voorzieningen aanbrengen. Zij betalen daarvoor een wat hogere huur. Visser noemde het zeer belangrijk dat deze kleine eengezinswoningen met lage huur weer 'up to date' zijn. In deze tijd, met kleine gezinnen en teruglopende inkomsten, zou daar grote behoefte aan zijn. Wanneer ze zouden zijn verkrot, had Voorschoten nooit de kans gekregen genoeg kleine, goedkope woningen bij te bouwen. Aldus de wethouder. De architect voerde aan dat renovatie beter zou zijn geweest. Bewoners verzetten zich daar echter fel te gen. Ze vreesden hogere huren en wilden niet naar wisselwoningen. Ook de plannen voor groot onder houd werden gereserveerd ontvangen: de gemeente moest van 1982 tot 1985 praten. In mei dat jaar werd begonnen met het 6.500.000 gulden kostende plan, waarvan het rijk een derde deel heeft betaald. Na de afronding van het project in Raadhuislaan, Vredenhoeffstraat, Bethlehemstraat, Langenhorst- straat, Vlietzicht, Tolstraat en Noortheystraat, zijn 461 van de 1074 gemeentewoningen opgeknapt. In Vliet- wijk staan later dit jaar 116 flatwoningen op het pro gramma.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 2