u
Sterk gestroomlijnde
Omega volgt Rekord op
Vancrey s Autobedrijven B.V. Leiderdorp:weversbaan 12lM.071 «»isi
eisen service
Doe-het-zelvers
Fiat etaleert technisch kunnen
in tijdloos topmodel: de Croma
De handzaag is al
vele eeuwen oud
nieuwe naam
Ook Jaguar heeft eigen blad
Fiat Lancia Bertone dealer voor Leiden, Leiderdorp e.o.
D O E H
De Opel Omega LS
Ook bij Opel een nieuwe auto
en een nieuwe naam: de Re
kord is vervangen door de
Omega. De wagen kreeg een
volledig veranderde carrosse
rie waardoor de Omega 20 pro
cent minder luchtweerstand
ontmoet dan de Rekord deed.
Wat uiteraard een gunstige in
vloed heeft op het brandstof
verbruik.
heid van dit topmodel - Omega
3000 - zal ongeveer 220 km/uur be
dragen. De bekende Opel 2,3 liter
diesel wordt als gewone en als tur
bo versie aangeboden.
Op alle Omega's wordt een nieu
we vijfversnellingsbak geleverd,
die wordt gebouwd in een onlangs
gereed gekomen, vrijwel geheel
geautomatiseerde fabriek.
Met een cw-waarde van 0.28 voor
de sedan is de Omega in zijn klasse
koploper in aërodynamica. De af
zonderlijke elementen die bijdra
gen tot de lage luchtweerstand
kunnen alleen in hun verhouding
met het geheel en ten opzichte van
elkaar op hun waarde worden ge
test door proefondervindelijke on
derzoek in een wetenschappelijk
bestuurde windtunnel. Voor dit
nauwgezette werkje zijn de wind
tunnels gebruikt van Pininfarina
in Turijn en van het luchtvaartla
boratorium in Nederland.
De Omega-modellen zullen be
gin november in Nederland lever
baar worden. Dan zullen ook de
prijzen bekend worden. Het top
model (de Omega 3000) zal pas in
Xm het komende voorjaar komen.
Naast het standaard motorenpro- Waarschijnlijk zal de wagen als pri-
Volgens de daarbij verstrekte ge-
Opel gaat de Omega leveren als se
dan en als combinatiewagen met
keuze uit motoren van 1,8 tot 3 li
ter, inclusief twee dieselversies.
Wat bekleding en uitrusting betreft
kan de klant kiezen uit vijf uitvoe
ringen.
Het geheel nieuw ontwikkelde,
volledig onafhankelijke wielop
hangingssysteem handelt als het
ware zelfdenkend, waardoor ook
onder de beroerdste wegomstan-
digheden de bestuurbaarheid auto
matisch gehandhaafd blijft.
Er zijn twee 1,8 liter motoren ver
krijgbaar - zonder en met inspui
ting (respectievelijk 82 en 115 pk) -
en één 2 liter inspuitmotor van 122
pk.
Fiat heeft bij de presentatie
van de Croma de gang van za
ken omgedraaid. Normaal is in
de autowereld dat een nieuw
model na introductie aan dea
lers en autopers eerst in de
showrooms wordt gezet en dan
pas voor testritten beschikbaar
wordt gesteld.
Fiat draaide de procedure om. Na
de eerste introductie had de impor
teur in Diemen meteen een hele
vloot testauto's in alle varianten ter
beschikking. Zodat het merkwaar
dige feit zich kon voordoen, dat er
in auto- en dagbladen al vele test
ritten werden beschreven ruim
voordat de wagen leverbaar was en
zonder dat zelfs de precieze prijs
bekend was. Er waren alleen voor
lopige prijzen gegeven (die overi
gens naderhand vrij nauwkeurig
bleken te zijn).
Officieel wordt de Fiat Croma
gevens zijn deze automobielen ge- Pas volgende maand op de Neder-
heel nieuw ontwikkeld, alle versies landse markt gelanceerd. Alle
zijn standaard van een katalysator smeekbeden van de importeur ten
voorzien en de prijzen lopen van spijt heeft de fabriek ook voor ons
95.000 gulden voor het basismodel land vastgehouden aan die aan
(730i) tot 155.000 gulden voor het bakken en braden gebakken
meest luxueuze slagschip, de 750i. Het Yfas Croma
De 730i is uitgerust met een 3 li- hl®r Croma.
ter 6 cilindermotor, die ondanks de En dat nog wel voor het
katalysator 184 pk vermogen kan prestigemodel van Fiat, dat de wat
leveren, wat goed is voor een acce- verouderde Argenta heeft vervan-
leratie van 0 tot 100 km/uur binnen Met de Croma zijn nu alle
de tien seconden en een topsnel- Fiats voorzien van voorwielaan-
heid van 220 km/uur. drijving, de gehele Fiat-vloot
De 735i heeft een 3,5 liter 6 cilin- getrokken in plaats van
dermotor van 211 pk "en haalt de g
100 km/uur in 8,3 seconden. Kwartpt
De bullebak van de familie ten lxwa'
slotte is de 750i, die een 5 liter 12 Het verhaal is al meer verteld,
cilindermotor krijgt. De prestaties maar het is zo essentieel voor de
daarvan worden niet eens meer op- geboorte van de Fiats topmodel
gegeven. BMW zegt dat het de eer- dat ik er hier niet aan kan voorbij-
ste twaalf cilindermotor van Duit- gaan: de Croma is onderdeel van
se makelij is sinds tientallen jaren, het kwartet waarvan ook de Lancia
Jaguar (Nederland) is niet het eer- naam van de Britse voorloper werd
het blijft ook
gramma voor de landen die de EG-
uitlaatgasnorm hanteren, zijn er
twee versies met katalysator voor
landen die de Amerikaanse eisen
van 1983 al hebben ingevoerd. De
ze laatste zijn desgewensfals optie
ook in andere landen leverbaar.
Omega 3000
In de loop van volgend jaar komt
er nog een versie met een 3 liter zes
cilinder injectiemotor (126 pk), die
zowel met als zonder katalysator
leverbaar zal worden. De topsnel-
ste automerk dat een krant of tijd
schrift voor zijn klanten uitgeeft.
Maar het verschijnen ervan is wel
weer tekenend voor de agressie
waarmee dit befaamde Britse merk
de markt tegemoet treedt. Het doet
alles om zieltjes te werven en te
Ook in november zal BMW de houden,
vernieuwde 7-serie op de Neder- Het eerste nummer van het
landse markt presenteren. De fa- kwartaalblad verschijnt dezer da-
briek heeft nu al enkele foto's van gen onder de naam 'Legend' in een vuldig met de journalistieke en
het grote model vrijgegeven, maar oplage van 5.000 exemplaren. Be- technische aanpak',
zoals gebruikelijk in de autowereld stemd voor Jaguarrijders en voor
BMW 7-serie
overleg met het hoofdkwartier
in Coventry ook in ons land ge
handhaafd - is zodanig dat alles
wat niet 'des Jaguars' is wordt ver
meden. Het is dus vrijwel alleen
Jaguar wat de klok slaat.
Eindredacteur Henk Terlingen:
'Het moet een blad zijn dat men
graag drie maanden op de leestafel
houdt. Daarom zijn we heel zorg-
verhullen dergelijke eerste platen hen, die dat wel eens zouden kun-
altijd meer dan dat zij laten zien. nen worden.
Het is nog moeilijk een goed beeld De samensteller van de Neder-
van de wagen te vormen. landse editie van 'Legend' - de
De Fiat Croma in het Italiaanse landschap.
Thema, de Saab 9000 en een te zij
ner tijd te verschijnen grote Alfa
Romeo deel uitmaken. Het viertal
heeft de eerste ontwikkelingen van
het model samen gedeeld.
Na enige tijd gingen de vier fa
brikanten op eigen initiatief ver
der. De overeenkomsten van de
Croma met de Saab en de toekom
stige Alfa zijn dan ook niet zo bij
ster groot, ze delen slechts het dra
gende gedeelte. Met de Lancia
Thema gaat de gelijkenis wat ver
der. De wielophangingen zijn in
principe gelijk en ook de koetswer
ken tonen meer overeenkomsten.
Hoe kan het ook anders gezien de
relatie tussen moeder Fiat en doch
ter Lancia.
Zoals gemeld heb ik de grote
Lancia Thema een tijdje geleden
met veel plezier gereden. Het rij
den met de Fiat Croma bleek nau
welijks minder aangenaam.
Fiat produceert de Croma in to
taal zes varianten. De editie met de
1,6 liter motor komt echter niet
naar ons land. Wel drie versies met
een 2 liter motor: een extra zuinige
(de CHT), een gewone inspuitmo
tor (de i.e.) en een injectie turbo (de
Turbo i.e.). Voorts zijn er twee 2,5
liter diesels, één met en één zonder
turbo. De prijzen lopen van 35 tot
48 mille.
In het eerste nummer onder
meer een geschreven portret van
Jaguars topman Sir John Egan. De
serie interviews met Jaguarrijders
begint met Willem Duys.
ADVERTENTIE
Tijdloos
Ik had van de importeur de mid
denmotor van de serie ter beschik
king gekregen: de Croma i.e., die
voor 40.300 gulden in de prijskrant
staat. Een rustige, royale en com
fortabele auto.
Voortbordurend op de in ge
meenschap gelegde basis hebben
de Fiat-constructeurs een net, wei
nig spectaculair maar wel tijdloos
vijfdeurs model neergezet, die pre
cies 4,5 meter meet en redelijke
ruimte biedt aan zeker vier en zo
nodig vijf personen.
De dictatuur van de windtunnel
heeft er voor gezorgd dat de vorm
geving weinig afwijkt van wat van
daag de dag de muurvaste trend is:
de neus laag en naar achteren sterk
oplopend. Dat leidt dan weer tot
twee even vaste gegevens: een fik
se kofferbak (bijzonder prettig
voor de lpg-rijders) en een vrij ho
ge achtersteven. En dat laatste is
dan weer niet zo gelukkig voor het
uitzicht naar achteren. Die is in de
Croma dan ook vrij beperkt. Bij
het insteken is het goed uitkijken.
De met pluche beklede stoelen
en achterbank zitten goed. In de
door mij gereden Croma i.e. zijn
die stoelen zowel horizontaal als
verticaal elektrisch verstelbaar.
Erg gemakkelijk, het gebeurt zo
geleidelijk dat de bestuurder zelfs
tijdens het rijden iets aan de stand
van zijn stoel kan veranderen.
Het was een van de vele luxueu
ze snufjes, die Fiat in deze limousi
ne heeft gestopt. Ik noem verder:
centrale vergrendeling, elektrisch
te bedienen voorruiten en buiten
spiegels en een neerklapbare ach
terbank. En niet te vergeten het
RIJ-IMPRESSIE
checkpanel links op het dash
board, dat waarschuwt als er maar
iets in de auto niet goed zit. Een
voortreffelijke veiligheidsklep.
Prima
Maar belangrijker dan al die op
zichzelf leuke zaken is toch het ge
drag van de auto. Daar valt echter
ook weinig op aan te merken. De
wagen heeft prima rij-eigenschap-
pen en een uitstekende weglig-
ging, alleen in scherp genomen
bochten is het even opletten met
de nogal fel aanvoelende stuurbe
krachtiging.
De twee liter inspuitmotor wordt
gedirigeerd door een heel soepele
vijfversnellingsbak. In het verle
den heb ik nog wel hakerige bak
ken in Fiats ontmoet, maar in de
Croma laat de vijfbak zich uiterst
glad bedienen.
Het geluidsvolume blijft zeker in
de lagere toerentallen binnen de
normen van aanvaardbaarheid.
Pas bij hogere snelheden kan men
de krachtbron onder de kap aan
het werk horen. Maar wat wil men
als men de naald van de snelheids
meter zelfs voorbij de 190 kan krij
gen. Dan zit men uiteraard in de
rumoeriger zone. Trouwens, dan is
het ook gedaan met de zuinigheid,
die mede door de leuke lage cw-
waarde kan worden bereikt.
Als men zfjn snelheidsdriften
een beetje kan intomen en niet te
fel en te snel over 's heren wegen
raast, dan kan met de Croma best
een verbruik gunstiger dan 1 op 10
worden gemeten. Zelfs tot in de
buurt van de 1 op 12 maar dan
moet men zich wel: heel braaf ge
dragen.
Maar hoe dan ook, het zyn geen
beroerde cijfers voor een wagen
van zo'n allure. Want dat de Croma
allure heeft valt niet te ontkennen.
Het zal alleen niet meevallen voor
zo'n algemeen merk om zo'n toch
wat exclusieve auto te verkopen.
Ik heb al meer mooie modellen van
zulke merken de mist zien ingaan.
Technische gegevens Fiat Croma i.e.
Vierciiinder inspuitmotor van 1995 cc.
Compressieverhouding 9,75:1. Vermo
gen 120 pk. Voorwielaandrijving. On
afhankelijke wielophanging rondom.
Stuurbekrachtiging. Lengte 4,5 meter.
Tankinhoud 70 liter. Gewicht 1098 kg.
Draalcirkel 11,7 meter. Aanhanger ge
remd 1200 kg. Acceleratie 0-100 km/uur
9,9 sec. Topsnelheid 192 km/uur. Prijs
40.300,-.
m m Leiden: Korevaarstraat 43, tel. 071-142146
De handzaag, een gereedschap
dat bijna iedereen wel in huis
heeft, heeft een respectabele
leeftijd. In de prehistorie behielp
de mensheid zich met van steen
gemaakte bijlen om boomstam
men in verwerkbare stukken te
hakken en er balken, boten en
dergelijke van te maken. Grof en
onnauwkeurig werk, dat de pri
mitieven ertoe dwong om naar
betere middelen uit te zien.
Archeologen hebben behalve
stenen bijlen ook van dunne
steenplaten gemaakte zagen ge
vonden, stammend uit het pa
leontologische tijdperk en zo'n
20.000 jaar oud. De stenen 'zaag
bladen' zijn kennelijk met einde
loos geduld van een vertanding
voorzien.
Pas vele eeuwen later konden
zagen van metaal worden ge
maakt, voor ons echter ook al
weer heel lang geleden. Het
schijnt dat de bewoners van Kre
ta daarin voorlopers waren. Zij
zagen kans om zagen van koper
te maken en dat was in vergelij
king met steen wel een hele voor
uitgang. Maar koper is zacht, dus
de Kretenzers zullen wel meer
tijd hebben gestoken in het
scherpen van hun gereedschap
dan aan daadwerkelijk zagen.
Later werden steeds betere
metalen ontwikkeld. De moder
ne handzaag heeft een blad van
hoogwaardig staal. De eerste mo
derne handzaag van goede kwali
teit die in massaproduktie werd
genomen, stamt uit 1886 en is
dus nu precies een eeuw oud.
Het waren Zweden die dit ge
reedschap massaal gingen pro
duceren en dicht bij de plaats
waar dat precies honderd jaar ge
leden begon staat nu 's werelds
grootste zagenfabriek.
Per jaar stromen daar ruim
drie miljoen zagen uit, waarvan
het grootste deel wordt geëxpor
teerd naar talloze landen ter
wereld.
Sandvik, die dit zagen-eeuw-
feest dit jaar viert, heeft die hele
eeuw lang gewerkt aan verbete
ring van het produkt, ontwikkel
de talrijke types. Voor elk werk
en voor bijna ieder materiaal be
staat wel een zaag.
Historie maakte Sandvik in de
jaren zestig, toen er een zaagtype
ontworpen en gemaakt werd om
de beroemde Abu Simbel-tem-
pel in Egypte van de verdrin
kingsdood te redden. Het was
een lange 'trekzaag', met twee
handgrepen, met een speciale
vertanding, uiteraard met hard-
metalen tandtips. Daarmee werd
de tempel in hapklare brokken
gezaagd.
Mede dank zij dit, in principe
zo eenvoudige gereedschap (zie
foto) is de Abu Simbel-tempel
bewaard gebleven.
Dieren zijn onbevangen objecten
voor de camera. Een dagje naar de
dierentuin levert een aantal leuke
herinneringen op en in het safari
park kun je zelfs plaatjes maken
die de indruk wekken dat je in
Afrika bent geweest. Omdat de die
ren in zo'n park grote bewegings
vrijheid hebben, laten ze zich niet
altijd zo makkelijk op een foto of
dia vangen en dit geldt ook voor
het op eigen Nederlandse bodem
grazende vee. Er is vaak een tele
lens bij nodig.
Voor de eendjes en andere stads
park bewonende dieren is een com
pact- of direct-klaarcamera vol
doende.
Dierfotografie is eigenlijk een
heel aparte tak van de fotohobby.
Er zijn diverse boeken over dit on
derwerp. Voor de gemiddelde foto-
amateur is het boekje 'Mens en dier
op foto en dia' een instructieve
gids. Het is te verkrijgen door f5,50
over te maken op giro 338 van de
Stichting Amateurfotografie in
Amsterdam.
Doe-het-zelvers zijn in het alge
meen geen winkeltrouwe klan
ten, de uitzonderingen daarge
laten. Dhz-zaken, van klein tot
groot, bouwmarkten en derge
lijke ondernemingen strijden
om het hardst om de gunst van
de consument. Een belangrijk
wapen in dit gevecht is natuur
lijk de prijs. Toch gaat de 'lief
de' van de koper van latten,
schroeven, gereedschap enz.
niet uitsluitend en zeker niet in
de eerste plaats via de porte
monnee.
Het koopgedrag ziet er nogal grillig
uit. Veel klussers hebben, als het
om een nieuw stuk kwaliteitsge
reedschap gaat, een duidelijke
voorkeur voor een bepaald merk.
Ook 'winkeltrouw' speelt in zulke
gevallen een belangrijke rol, hoe
wel er bij de aanschaf van bijvoor
beeld een boor- of zaagmachine
wel op wordt gelet of iemand an
ders dan de min of meer vaste win
kelier rond het tijdstip van de
koopdaad een lagere prijs noteert.
Zo gaat de bewuste doe-het-zelver
te werk.
Voor de aanschaf van 'gezichtlo-
ze' artikelen zoals hout, plaatmate
riaal, spijkers enz. gaat hij in veel
gevallen naar de bouwmarkt, zeker
als het om grotere hoeveelheden
gaat.
Natuurlijk spelen er nog meer
factoren een rol. Veel ondernemers
in de dhz-branche zijn er langza
merhand wel achter dat er behalve
naar goede en redelijk geprijsde ar
tikelen een sterke behoefte aan ser
vice bestaat. Het gezicht van de
dhz-winkel is in de afgelopen jaren
sterk veranderd. Vroeger ging men
er van uit dat een 'rommeltje',
waarin de klant zelf zijn weg maar
moest zoeken, iets aantrekkelijks
had. Waarschijnlijk kwam die ge
dachte voort uit gemakzucht van
de kant van de ondernemer. Die
liet de klant letterlijk maar aan
rommelen en ving hem pas op bij
de kassa.
Dat gaat nu niet meer op. De
klant eist service; hij wil met raad
en daad terzijde worden gestaan,
antwoord op technische vragen
krijgen. Zo'n klantenbegeleiding is
niet overal te vinden. Sommige za
ken hebben die bewust niet in hun
verkooppakket opgenomen; ze zijn
dan ook sterker gericht op de meer
professionele consument die zelf
de weg (en zijn technische weetje)
wel weet.
Een zaagservice en zinnig advies zijn vaak een klantenbindertje
Zaagservice
Een klusser van de gewone soort
doet er goed aan te letten op de ser
vice die de zaken in zijn omgeving
bieden. Een vriendelijke winkel-
meneer die echter weinig zinnige
adviezen kan geven, valt gauw
door de mand. Probeer het maar
eens uit. Het prettigst koop je bij
de man die van hamers, hout, spe
cie en al die andere dingen ver
stand heeft, die je kan helpen bij
een probleem.
Heel belangrijk is de zaagservice.
Als je bijvoorbeeld flink wat stuk
ken plaatmateriaal van allerlei af
metingen nodig hebt en je ziet er
tegenop om een aantal hele platen
in stukken en stroken te zagen, dan
ben je gebaat bij een dhz-vnnkelier
die over professionele machinerie
beschikt om dat karwei voor je te
doen. Veel sneller en uiteraard veel
preciezer dan je het zelf kunt. Als
hij ook nog de balken en latten
voor je schaaft, zo glad als een spie
geltje en nauwkeurig op de vereis
te dikte, dan wordt je veel moei
zaam werk uit handen genomen. In
een service-gerichte dhz-zaak vind
je dan ook een platenzaagmachine.
(foto GPD)
een schaaf-vandiktebank, freesma
chine enz.
Dergelijke extra diensten kun
nen natuurlijk niet gratis verleend
worden, en eis ze ook niet op een
moment dat de winkel vol wach
tende klanten staat.
Een andère vorm van service is
het thuisbezorgen van materialen
die je zelf moeilijk kunt vervoeren.
Ook in dit geval moet je als klant
begrip tonen; bestel de spullen tij
dig, zodat de winkelier een rustig
tijdstip kan uitzoeken en het mate
riaal binnen enkele dagen kan afle
veren.
Als het allemaal ook nog met een
vriendelijk gezicht gebeurt, heb je
een goede dhz-zaak gevonden,
waar je graag terug zult komen.
Cuisinet' is een nieuw reini
gingsmiddel dat door een Neder
landse fabrikant speciaal ontwik
keld is voor kunststof keukens.
Het werkt ook uitstekend op al
lerlei andere kunststof meubelen,
zoals tuinstoelen, op meubilair dat
volgens de moderne spuitlaktech-
niek is afgewerkt, op perspex af-
dekkappen van elektronische ap
paratuur enz.