Ruzie bij Panoramiek
Gospelconcert
Sandi Patti
Doodgestoken
PAGINA 16
RADIO-TV
MAANDAG 11 AUGUSTUS 1986
18.00 TROS Sport, sportmagazine
TELEAC
18.30 Voorlichtingsprogramma over de cursus
personal computer I
18.45 Voorlichtingsprogramma over de cursus
leermoilijkheden
TROS
19.00 Bassie en Adriaan, kinderserie.
19.05 The A-Team, Amerikaanse serie. Afl: Echt of
onecht. Het A-Team wordt gehuurd om te be
wijzen dat de toeristische attractie Mission de
la Paz wel degelijk bestaansrecht heeft
NOS
30.00 Journaal
TROS
20.28 De ware Jacob, blijspel van Robin Hawdon
bewerkt door René van Vooren. Een relatie
geschenk in de vorm van een meisje van een
escort-servicebureau op de hotelkamer van
Bob brengt de nodige verwarring
22.15 TROS Aktua, actualiteitenrubriek
22.45 Jan Akkerman, aflevering uit een serie van
vier muziek programma's
NOS
23.30 Journaal
23.35 Nieuws voor doven en slechthorenden
DINSDAG
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
NCRV
15.00 De Carsons, Australische serie. Arthur Simp
son kan Millie Smith, het meisje dat ver
kracht werd, maar niet vergeten, ook al hoort
haar proces alweer tot het verleden
15.45 Drie in het wild, natuurserie. Afl. 2: Mordi
cus, de buizerd. Van dé drie jonge buizerds in
het nest in Mordicus de zwakste. Ondanks al
le ontberingen slaagt hij erin om volwassen te
worden
16.35 Vrienden van de roze panter, tekenfilmserie
17.05 Vrouwtje theelepel, tekenfilmserie
17.20 De vogel en de worm, Joegoslavische anima
tieserie
NOS
17.30 Journaal
NCRV
17.40 Superhaai, tekenfilm
17.45 Het geheim van de Vuurberg, Nieuw-Zee-
landse jeugdserie. Deel 8. Er komen twee re-
chercheurs in het dorp om een onderzoek te
doen naar de geheime alcohol-stokerij. Tom,
Davies en Sarah-Jane vertellen wat ze in de
grot gevonden hebben
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Joegoslaven
18.30 Sesamstraat
19.00 Journaal
HUM.VERBOND
19.12 Kwartslag. Afl.: Waar denk je aan als je aan
de Bom denkt?, hoe kinderen de dreiging van
een nucleaire oorlog voelen
AVRO
19.27 Tussen kunst en kitsch, experts op het ge
bied van kunst en antiek geven commentaar
op de door het publiek aangedragen voorwer
pen. Vanavond vanuit het Groninger Mu
seum in Groningen. Presentatie: Cees van
Drongelen
20.15 De wereld volgens...Jeroen Krabbé. Intervie
wer: Ad Visser
20.55 Jonge mensen op het concertpodium. 1. Ma-
rin Mars, viool: Werken v. Schubert. 2. Sjaak
Zoon, fluit: Werken van Mozart. 3. René Ber-
man, cello: Werken v. Sjostakovitsj. Presenta
tie: Cees van Drongelen
21.35 'Het wezenlijke moet nog komen', documen
taire over het werk van de Duitse schilder An-
selm Kiefer (geboren in 1945)
NOS
22.30 Journaal
22.45 Nieuws voor doven en slechthorenden
DINSDAG
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
17.00 Levende rituelen. Afl. 1: Nieuw leven
17.30 Einde
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma,
(herh.)
18.05 Plons, kinderprogramma,
(herh.)
18.10 Kameleon, doe-programma
voor kinderen.
18.35 De poema (Cougar), 3-delige
Amerikaanse jeugdfilm.
19.00 (ZW) Comedy Capers, komi
sche film
19.15 Lama's in ballingschap (The
chanting lama), Franse documen
taire van Deben Bhattacharya over
de religieuze riten van het Tibe
taanse boeddhisme
19.40 Paardekoersen, mededelingen
en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Lovejoy, thrillerreeks
21.00 Mijn grote liefde heet muziek,
serie specials rond Vlaamse arties
ten. Vanavond: Willy Sommers.
Fragmenten uit zijn show "15 jaar
artiest"
21.45 Vreemde krachten, dertiendeli
ge serie van Wim Offeciers o\
ranormale verschijnselen e
gaafdheden. Afl.9: Mediums.
22.35 Paardekoersen, journaal en Co
da: Werkster van Gerrit Achterberg
22.55 Einde
DINSDAG
17.55 Journaal
België/Frans 1
18.00 Mededelingen van de ONEM
18.15 Ciné-Vacances, kinderpro
gramma
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.30 Journaal
20.00 Tendre combat (The main
event), Amerikaanse speelfilm uit
1979 van Howard Zieff met Barbara
Streisand, Ryan O'Neal, Paul Sand
e.a. Wanneer Hillary Kramer ont
dekt dat haar zaak bijna failliet is
blijkt er op het laatste moment een
contract met een bokser te bestaan.
Zij haalt hem over zijn carrière te
hervatten
21.50 II était une fois la télé, serie her
halingen van programma's. Van
avond: Jazz pour tous, een concert
van Lionel Hampton in de Hot
Club de Belgique te Luik in 1959
22.25 Laatste nieuws
WDR
18.14 Wundern inbegriffen. Vandaag:
Het moet niet steeds Pisa zijn
18.40 Kunst-Stücke. Villeglé und Kö-
the: Plakat-Wand und Litfass-Trau-
19.00 Simon Simon, serie.
19.57 Programma-overzicht
20.00 Tagesschau
20.15 ...und das leben geht Weiter (E
la vita continua), Italiaanse serie.
21.15 Kolchose 'Neues Leben'. Re
portage over een landbouwcollec-
tief in Rusland
22.00 Freitagsabend, mediakunde
voor beginners. Met o.a. Thomas
Freitag, Karin Eickelbaum, Astrid
Jacob e.a
22.30 Tagesthemen, aktualiteiten
23.00 Das Nacht-Studio: Die 5.000
Finger des Dr. T. (The 5.000 dingers
of dr. T.), Amerikaanse speelfilm
uit 1953 van Roy Rowland met
Tommy Rettig, Hans Conried, Pe
ter Lind Hayes e.a. Bart Collins
haat zijn pianoleraar. Het gevolg is
dat deze leraar als een tiran in de
dromen van Bart opduikt.
00.25 Tagesschau
00.30 Nachtgedanken
DINSDAG
09.45 ZDF-Info Verbraucher,
mententips
10.00 Heute
10.03 '...und das Leben geht weiter',
Italiaanse serie.
11.05 Gar nicht museal
11.50 Umschau
12.00 "Ich diene der Sowjetunion".
Innenansichten einer Armee,
(herh.)
12.55 Persoverzicht
13.00 Tagesschau
13.15 (S)Teletekst
13.30 Einde
14.30 (S) Teletekst
14.50 (ZW) Klamottenkiste: Drei im
Wilden Westen. Ulli, Wulli en Bulli
15.05 Unsere kleine Farm (Little hou
se on the prairie), Amerikaanse se
rie. Afl.: Laura en Almanzo (2)
15.50 Tagesschau
16.00 Liebe, Schmerz und Tod. Die
blaue Stunde
16.45 Spass am Dienstag. Mit Monika
und dem Miesling, kinderprogram-
17.45 Tagesschau
WDR
17.55 Hier und Heute, aktualiteiten
18.20 Agentin mit herz, deel 2
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Der Fall Cicero (Five Fingers),
Amerikaanse speelfilm uit 1951,
met James Mason, Danielle Dar-
rieux. Michael Rennie e.a. De am
bassadeur van Duitsland krijgt in
Turkije geheime Britse dokumen-
ten aangeboden. Het begin van een
ingewikkelde spionnageaffaire
21.15 WISO, sociaal-economisch ma
gazine
21.45 Heute-journal
22.10 Gar nicht museal. Een film over
de 'Musea nieuwe stijl'
22.55 (S) Sommerfestival im ZDF
-Ballett der Spitzenklasse: This,
That The Other. Een dans van
Carolyn Carlson (herhaling)
00.35 Heute
09.45 Zie Duitsland 1
13.15 (S) T eletekst-overzicht
13.30 Einde
14.55 Programma-overzicht
15.00 Heute
15.03 Kiwi - Abenteuer in Neesee-
land, jeugdserie.
15.30 Ferienkalender. Tips, amuse
ment en spanning
16.05 Kleine Welt auf Radern. Afl.:
Die Elektronik oder wie kommt der
Saft her
16.30 Der Wunschfilm für Kinder:
Patrik Pacard, jeugdserie naar de
roman van Justus Pfaue
17.00 Heute. Aansl.:Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
17.15 Tele-illustrierte. Actualiteiten,
sport en amusement
17.45 Ein himmlisches Vergnügen:
Geliebter Toni, serie met Tony
Randall, Swoosie Kurtz, Kaleena
Kiff e.a. Afl.: Vorsicht Raubtiere.
Aansl.: Heute-Schlagzeilen
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma
gazine
19.45 Raamprogramma
20.00 Tagesschau
20.15 Lindenstrasse, serie.
20.45 Carmen Thomas und die Sen-
dung 'Hallo Ü-Wagen'
21.30 Rote Rosen, rote Lippen, roter
Wein... Reportage over Charly Bert-
lich, die in zijn vrije tijd met een
Hammond-orgel door het Münster-
land trekt. Herh
22.00 Tatort, misdaadserie.
23.25 Laatste nieuws
18.10 Fame, Amerikaanse serie.
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London Plus
20.00 Wogan, amusementsprogram-
20.35 Rock and Roll years: 1970
21.05 What a cany on
21.30 Wilderness Road, natuurserie.
22.00 Journaal
22.30 Fighting back
23.20 Come dancing
00.05 Turns
00.35 Weerbericht
07.00 Teletekst
07.50 Breakfast time
10.20 Dudley Do-right, kinderpro
gramma
10.25 The Monkees. kinderserie.
10.50 Newsround special delivery,
jeugdjournaal
10.55 Bull winkle and Rocky, teken
film
11.00 Why don't you?..., kinderpro
gramma. Vandaag: Belfast
11.25 Bullwinkle and Rocky, teken
film
11.30 Playschool
11.50 Cricket: 2e testmatch Engeland
- Nieuw Zeeland
14.05 Journaal, nieuwsoverzicht
doven en slechthorenden, regio
naal nieuws en weerbericht
14.25 Fingermouse, kinderprogram-
14.40 Cricket: 2e testmatch Engeland
- Nieuw Zeeland
17.17 Regionaal nieuws
17.20 Roman Holdays: Father of the
year
17.45 Heidi, serie.
19.10 Charlie Chan at the race track,
Amerikaanse speelfilm uit 1936
20.20 Tekenfilm
20.30 Open Space, documentaire se-
Jan Akkerman
Muzikale fijnproevers staat van
avond bij de TROS een half uur
durend feestje te wachten.
Vooral de liefhebbers van gi
taarmuziek zullen aan hun trek
ken kunnen komen tijdens het
tweede programma in de serie 'A
touch of music', waarin alles
draait om het fenomeen Jan Ak
kerman.
Hoewel hij in eigen land nog
altijd door een te beperkte groep
wordt bejubeld, staat Akkerman
al geruime tijd te boek als een
van de toonaangevende gitaris
ten in de wereld.
Veel van zijn buitenlandse col
lega's hebben in de loop der ja
ren getracht zijn specifieke
speelstijl te imiteren.
Vooral in de eerste helft van de
jaren zeventig, toen hij excelleer
de binnen de formatie 'Focus',
bouwde Akkerman internationa
le faam op.
Het belangrijke Britse muziek
blad 'Melody Maker' riep hem in
1974 zelfs tot 'de beste gitarist ter
wereld' uit.
Maar ook nu nog worden de
verrichtingen van de in Fries
land wonende Amsterdammer
door zijn buitenlandse collega's
op de voet gevolgd.
In het programma van van
avond, dat evenals de overige af
leveringen in deze serie door de
televisie-afdeling van de We
reldomroep werd vervaardigd,
speelt Akkerman vijf stukken. In
één daarvan, 'Russian Roulette',
is hij aan het werk met Thijs van
Leer, die destijds ook lid was van
'Focus'.
Het betreft hier een nogal op
merkelijk samenzijn.
Akkerman en Van Leer leef
den destijds achter de schermen
op voortdurende voet van oorlog
met elkaar en na het vertrek van
Akkerman bij 'Focus' geloofde
eigenlijk niemand dat die twee
ooit nog samenspelend zouden
worden aangetroffen.
Toch was er vorig jaar tot ie
ders verrassing een tijdelijke
hereniging door de opname van
een 'reünie-elpee'.
In een interview in AVRO-bo-
de/Televizier van deze week om
schrijft Akkerman die gebeurte-
Jan Akkerman in 'A Touch of music'.
(foto ANP)
nis als 'een moment van leegte'.
„Ik heb nooit met die gozer kun
nen werken. Maar we zaten alle
bei in de zweefmolen van een
tournee en hadden tussendoor
even een gaatje vrij. Er moest
wat gebeuren, ik ben niet ie
mand die op z'n kont gaat zitten.
Het was ook een soort 'Wieder-
gutmachung' voor de fans die we
toen in de steek hebben gelaten".
„Ach, ik weet het niet, mis
schien had ik een vuiltje in mijn
oog. Vriendschap moet stuk bij
Thijs. Er zijn heel wat jongens
volledig geschift geraakt door
die etter".
Het bewuste fragment is overi
gens het enige onderdeel in dit
programma dat niet 'live' wordt
gespeeld. (Nederland 1, 22.50
uur).
Anselm Kiefer
De AVRO zendt vanavond de
Westduitse documentaire 'An
selm Kiefer, das Eigentliche
steht noch aus' van Werner Krü-
ger uit. De documentaire gaat
over het werk van de in 1945 ge
boren Westduitse hedendaagse
schilder Anselm Kiefer. In 'Het
wezenlijke moet nog komen', zo
als de Nederlandse titel van het
programma luidt, worden
werken van Kiefer afgewisseld
met opnamen van door het verle
den aangetaste landschappen en
architectuur, harmonisch onder
steund door teksten van Celan,
Char, Hölderin en Pasoline en
van de schilder zelf en door de
muziek van de 2e Symfonie 'Au-
ferstehung' van Gustav Mahler
(Nederland 2, 21.35 uur).
TROS-Aktua
In TROS-Aktua van vanavond
een reportage over het succes
van de zogenoemde seks-tele-
foon. Verder aandacht voor het
feit dat steeds meer mensen als
gevolg van overmatig alcoholge
bruik aan de ziekte van Korsa-
kow lijden en het resultaat van
particuliere onderwijs-instellin-
gen in vergelijking met middel
bare scholen. Tot slot een repor
tage over rolluiken-kunst, een
initiatief om de Amsterdamse
binnenstad een aardiger aanzien
te geven. (Nederland 1, 22.15
uur).
LEIDEN - Sandi Patti, één van de
zeer weinige gospelzangeressen
die in de VS een gouden elpee kre
gen, geeft op woensdagavond 13
augustus een concert in de Stads
gehoorzaal in Leiden. Dit gebeurt
in het kader van een korte tournee,
die zij dan op uitnodiging van EO's
Ronduit-Club door Nederland
maakt. Het is voor het eerst dat
Sandi Patti in Europa optreedt.
HILVERSUM (GPD) - Fred Ver
bakei en Pieter de Vink ruilen van
functie by de NOS: Verbakei
wordt eindredacteur van de bui
tenland-rubriek Panoramiek, De
Vink krijgt dezelfde functie bij de
hoofdzakelijk op binnenlands
nieuws gerichte rubriek Het Capi-
tool. Oorzaak van dit stuivertjewis
selen is een conflict tussen De
Vink en zijn voltallige Panora-
miek-redactie. De ruzie liep zo
hoog op, dat één van de redactiele
den, Dirk Dragstra, weigerde nog
samen te werken met De Vink. De
voltallige redactie heeft toen de
NOS-leiding gevraagd De Vink te
vervangen. Dit zegt Panoramiek-
redacteur Ferry Franssen.
Volgens Franssen functioneerde
De Vink slecht. Suggesties van de
redactie tot verandering van de for
mule en de presentatie zouden op
onbegrip bij De Vink zijn gestuit.
De situatie werd zo onwerkbaar,
dat de redactie bij redactieleden
thuis vergaderde buiten De Vink
Alle partijen zijn het er over eens
dat Panoramiek nieuwe impulsen
nodig heeft. Het programma
kampt met teruglopende kijkcij
fers, en Fred Verbakei moet daar
iets aan doen. Verbakei volgt te
vens Leo Kool op als chef-Actueel
bij de NOS. Ook gaat hij eens in de
drie weken Het Capitool presente
ren. Verbakei ontkent overigens
iets af te weten van een ruzie. Hij
spreekt van „vermoeidheidsver
schijnselen".
Begin september trekt de voltal
lige Panoramiekredactie zich een
week terug om zich op het pro
gramma te bezinnen. Pieter de
Vink en Dirk Dragstra waren niet
voor commentaar bereikbaar.
21.00 Royal heritage, informatieve s
22.00 Hilary, serie. Afl.: The award
22.30 Newsnight, aktualiteiten
00.15 Weerbericht
00.20 Cricket
00.50 Open University
01.20 Einde
07.55 Open University
08.20 Einde
10.00 Teletekst
17.15 Cricket
18.05 Europa Count Down
18.45 Weerbericht
18.50 Agenda: A weekly outlook
20.10 Documentaire: Tintoretto
21.00 Stunt Challenge 1984 and 100
Years Wimbledon
DINSDAG
17.30 Weerbericht, programma-over
zicht
17.35 Kinderprogramma's: met Tik
Tak, Gigi and progamma-overzicht
Anglia TV
18.30 The Tales of Wells Fargo.
19.00 Dennis.
19.30 The Flying Nun.
20.00 Mork and Mindy.
20.50 Exploring the unknown
22.10 The Untouchables.
23.00 Sydney Winfield Premiership
00.00 Sky Trax. Popmuziek
01.00 Closedown
08.45 Sky Trax. Popmuziek
14.15 Skyways
15.05 The best of a country practice
16.00 Sky Trax. Popmuziek
18.15
18.45
19.00
19.30
20.00
20.30
21.00
21.30
22.00
23.00
23.30
00.00
01.00
01.30
Emmerdale farm
News
About Anglia
Survival
The english house
Coronation Street
Langley Botom
Justice
Return to eden
News at Ten
Anglia reports
The Sweeney
Man's best friend
Religion
10.28
11.30
11.35
12.00
12.30
13.00
13.10
13.30
14.00
14.20
14.30
15.30
16.00
16.25
17.00
17.10
17.20
17.45
16.05
16.20
16.24
16.55
17.50
18.20
18.40
19.00
19.15
19.20
19.50
20.45
21.15
21.35
22:00
Sesame straat
Cartoon
Glenroe
Once upon a time... man
About Britain
Jamie and the magic torch
Rainbouw
for all
atone
Anglia news
Tucker's witch
University challenge
Heirloom: silver
Anglia news
Jamie and the magic torch
The Moomins
Storybook international
Splash
Klimbo
Eureka
Les Indiens de la mer
Variétés 1900
Initiation 5 l'escalade
La bonne aventure
Vancouver Expo 86
Klimbo
Eureka
La magie de la nature
RSVP
Pierre Nadeau rencontre
La bonne aventure
Vancouver Expo 86
Journal
DINSDAG
10.25 Anglia r
16.05 Vitamines
16.25 Scoop la une
17.10 Les années d'illusion
Club Veronica Trend. KRO: 21.02
KRO's Jazz Connection. 22.02 Goal.
22.50 Momenten om te vieren. NOS:
23.00 Nieuws en mededelingen.
23.07 Met het oog op morgen.
AVRO: 0.02 Easy listening. 2.02
AVRO's Nachtdienst. 6.02 Auto in?
AVRO aan!
Radio 2 na 18 uur
18.03 Tijdsein. 18.25 Op sjouw. 18.50
De wolkenwagen. 19.00 Zie radio I
Radio 3 na 18 uur
NOS: 18.04 De Avondspits. AVRO:
19.02 De zwevende hemel. 20.03 De
Nationale L.P. Top 50. 22.02 Sum-
mernight
Radio 4 na 18 uur
VARA: 18.00 Nws. 18.02 Blazers Ma
gazine. De Johan Friso Kapel. 18.30
nor Hugues Cuenod. 20.00 Nws.
20.02 De Vara Matinee: Wiener
Symphiniker. 21.45 I Solisti Veneti.
22.00 Jazz-op-vier. 23.00 Het zout in
de pap
Radio 5 na 18 uur
VARA: 18.10 Schaafijs. NOS. 18.30
Dichter bij de dichter. KZG: 18.40
Uitzending van het Israëlitische
Kerkgenootschap. 18.55 Bond zon
der naam. NOS: 19.00 Programma
voor buitenlandse werknemers. TE
LEAC: 20.30 Great expectations.
Deel 18. 21.00 Ni hao, Les 8
DINSDAG
Radio 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. KRO:
7.03 Echo. 7.15 Het levende woord.
NOS: 7.30 Nws. KRO: 7.33 Echo.
8.08 Echo magazine. (8.45 Kerk en
samenleving). 8.50 Postbus 900.9.05
Even bijkomen... 10.02 KRO's Scho
ne Kunsten. 10.05 In antwoord op
uw schrijven. 11.02 KRO's Schone
Kunsten. 11.05 Met de KRO, met
Anne. 12.05 KRO's Schone Kun
sten, cultureel programma. NOS:
12.56 Mededelingen voor land- en
tuinbouw. KRO: 13.05 Echo-maga
zine. (13.20 Echo-politiek. 13.45
Kerk en samenleving.) VOO: 14.05
Veronica Nieuwsradio
Radio 2 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. AVRO:
7.03 Auto In? AVRO aan. (Met om
7.03,7.32 en 8.03 AVRO's Radiojour-
naai 8.25 Financieel nieuws, 8.40 en
8.50 Toeristische tips). EO: 9.03 De
Muzikale Fruitmand. 10.03 Zomer
tijd in de provincie. 11.03 Kom over
en help ons! 11.58 EO-Metterdaad
hulpverlening. 12.03 Lunchtime-
magazine. 13.03 Tijdsein. VPRO:
13.30 Het Gebouw. Vandaag: 13.30
Aktual. binnen- en buitenland. 14.03
Reisreportages 'Australië'. 16.03
Een uur Ischa. 16.54 Vrije Geluiden.
17.03 Het bericht
Radio 3 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. VARA:
Van 7.00-18.00 Aktualiteiten via
Dingen van de Dag. 7.03 De Meur-
ders Methode. 9.03 Angelique. 10.03
Twee meter de lucht in. 12.03 De
Steen Been Show. 14.03 Hollands
Handwerk. 16.03 De verrukkelijke
vijftien
morgen met Mr. Max Moszkowicz.
10.00 Continu klassiek. 11.00 TROS
Concertzaal. 12.30 Nieuwe klassieke
platen. 13.00 Nws. 13.02 De klassie
ke Top 10. 13.30 Belcantorium: La
Sonnambula, opera v. Bellini.
NCRV: 16.00 In de schaduw van de
meesters. 17.00 Platennieuws
Radio 5 voor 18 uur
NOS: 9.00 Nws. 9.02 NOS-Sportief.
9.25 Waterst. RVU: 9.30 De Islam in
Nederland. TELEAC: 10.00 Great
expectations. Deel 18. (herh.).
NCRV: 10.30 De wereld zingt Gods
lof. 11.30 In beweging. NOS: 12.00
Nws. 12.05 Schone wereld. 13.00
Nws. NCRV: 13.10 Nederland en
zijn buren. 13.30 De platenbijbel.
14.15 Muzikaal intermezzo. 14.25
Grensoverschrijding. 15.00 NCRV-
Leerhuis. 15.15 Met harten monden
handen. 15.30 Praline. NOS: 16.00
Op de rand van het recht. 16.30
NOS-Ombudsman. 17.25 Anders
dan anderen. (17.25 Algemene infor
matie voor gehandicapten. 17.35 In
formatie voor blinden en slechtzien
den.) Overheidsvoorlichting: 17.46
Taptoe Breda 1986. NOS: 17.56 Me
dedelingen en Nieuws
„Wie met ons wil naar buiten gaan,
Zien hoe het koeltje stoeit, Met al
het goudgeel golvend graan, Dat op
den akker groeit..."
Komt er een melodie bij u boven,
als u deze regels (van Catharina
van Rennes) leest? Ze staan in 'Kun
je nog zingen, zing dan mee'. De
laatste tijd ben ik drie keer gecon
fronteerd met de opkomst van de
maïs en de ondergang van het
graan in ons land. In het Museum
Slager in Den Bosch, gewijd aan
een familie, Slager geheten, die met
veel verve de schilderkunst beoefen
de, zei de mevrouw die er oppaste,
toen we een schilderij met koren-
veld bekeken, met spijtige stem:
„Tja, die korenvelden zie je in
Brabant steeds minder, dat is nu
allemaal maïs geworden..."
En bevriende dorpsgenoten die
door Zeeland hadden gefietst, ver
telden kort daarop dat zij daar zo
genoten hadden van al die ouder
wetse korenvelden op de prachtige
Zeeuwse kleigrond, die nog die ech
te tarwe opleveren waardoor het
Zeeuwse brood zoveel lekkerder is
dan elders in het land. Ze waren er
maar één veldje met mais tegenge
komen, in tegenstelling tot in
Twente, waar ze twee jaar eerder
waren geweest. Van vroeger herin
nerden zij zich daar de bruingele
roggevelden met de korenbloemen,
maar die waren vrijwel allemaal
verdwenen. Je fietste daar nu
steeds 'langs muren van hoog
En in de krant werden deze par
ticuliere indrukken later beves
tigd:
„De hoeveelheid grond waarop
maïs wordt verbouwd neemt snel
toe. Op bijna eenderde deel van de
akkers staat tegenwoordig mais.
Maïs is het meest verbouwde land
bouwgewas in Nederland gewor
den. Waar eerst haver en rogge
stonden, staat nu veelal mais. In
1975 stond er op 77.000 hectare
mais, nu op bijna 200.000 hectare.
Belangrijkste reden: het mestover
schot. Per hectare maïs mag bijna
drie maal zoveel mest gebruikt
worden als per hectare graan. In
Noord-Brabant, de provincie met
het grootste mestoverschot, is de
hoeveelheid maïs dan ook het meest
gestegen. Paul van Poppél van de
Brabantse Milieufederatie:
„Het hele landschap is erdoor
veranderd. Op de Kempen waar ik
woon, staat bijna overal maïs".
„Er nadert schaarste van graan"
is de beginregel van het gedicht
Aanzegging' van Ida Gerhardt.
Als onze kleinkinderen straks zulke
gedichten lezen, zullen zij dan nog
begrijpen, kunnen meevoelen,
waarover die dichters het hebben?
„Sikkels blinken, sikkels klinken,
ruisend valt het graan" van Sta
ring. Of „Brood met de geur van
graan" en ,JIet graan rijpt in de
aar" van Ida Gerhardt. „Daar ze
in en sikkel gras en gouden halmen
velt" (D. A. de Graaf), en „Het jon
ge graan werd altijd groen" (J. W.
F. Werumeus Buning)? Krijgen zij
nog een beeld voor ogen als Carel
van Mander dicht over de westen
wind „die 't koren somtijds deed
als zee met baren drijven?" Zullen
zij het bijbelverhaal van Ruth be
grijpen, aren lezend op het land
van Boaz? Of zullen zij vragen:
halmen, aren, schoven, wat zijn
dat? En als zij in de brieven van
Vincent van Gogh lezen: „Ik voor
mij ben geheel geabsorbeerd in die
onafzienbare vlakte met korenvel
den tegen de heuvels, groot als een
zee zullen zij dan nog ergens
te weten kunnen komen waarover
hij het heeft? Moeten zij zich dan
behelpen met Van Goghs schilderij
en, of kunnen zij nog naar Zuid-
Beveland fietsen om die korenvel
den in het echt te zien?
Dat zijn allemaal bange vragen.
Ik neem de boeren die van tarwe op
maïs zijn overgeschakeld niets
kwalijk (waarom schiijfjij niet el
ke dag een gedicht, inplaats van
zo'n stukje proza in de krant, zou
den zij met vrucht kunnen tegen
werpen), maar een onloochenbaar
feit blijft dat de landschapsarchi
tectuur van Nederland er door die
omschakeling niet op vooruit gaat.
Ik heb daarover het gedicht WIE
GEND KOREN geschreven:
Ik weet niet veel van graan en ko
ket zou hetzelfde kunnen zijn.
Maar gaat het op een dag verloren
dan doet mij dat verdomde pijn.
Ik had een huis; het Friese land
schap
was vlak tot aan de horizon,
en 'k voelde pas iets van verwant
schap
als 't graan daar aan zijn groei be
gon.
Het was niet goud, - da's overdre-
binnen het uitgezet gareel.
Da's nu voorbij, het wiegend koren
is opgevolgd door 't stijve mais.
Zo ging iets Nederlands verloren
terwille van iets groens en saais.
Tijdens een qoncert in de open
lucht van de Britse formatie Queen
is gisterochtend vroeg een 21-jari
ge jongeman doodgestoken. Het
concert in Knebworth werd bijge
woond door 120.000 fans. De steek
partij deed zich voor tijdens een ru
zie tussen jongeren op het terrein.
