donornieren
neemt toe
Afschaffing premie-B ordent subsidiewoud
Tekort aan
opzettelijk botsen
'Ouders van weggelopen kind
staan volledig buitenspel'
Tbr-patiënt bekent
moord Steenwijkse
Politie pakt 67
bestuurders voor
Predikers uit Sri Lanka
duiken onder na congres
Gevangene
ontsnapt
via ruitje
Bijna 9 ton
voor Holland
truck aid
WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
UTRECHT (ANP) - Het tekort aan donornieren groeit nog
altijd. Op 1 januari stonden bijna 1000 mensen op de
wachtlijst voor een niertransplantatie en de Gezondheids
raad heeft daarom in een advies aan de bewindslieden van
WVC gepleit voor maatregelen om het aanbod van donor
nieren te vergroten: meer voorlichting, het aanstellen van
transplantatie-coördinatoren, een goede registratie en aan
passing van de wetgeving over orgaandonatie.
die het advies op
stelde komt ook met een pleidooi
voor wetgeving waarin de voorde
len van het geen-bezwaarsysteem
'beter tot hun recht moeten ko
men'. Op het ogenblik geldt in Ne
derland dat iemands organen al
leen voor transplantatie worden
gebruikt als hij of zij daar vooraf
via een codicil toestemming voor
heeft gegeven.
Overigens spreekt de commissie
zich niet pertinent uit voor het
'geen-bezwaarsysteem', iedereen
in principe donor is tenzij men
vooraf heeft vastgelegd dat niet te
willen. Volgens vice-voorzitter
Borst-Eylers van de Gezondheids
raad komt de commissie algemene
transplantatieproblemen binnen
kort met een specifiek advies over
deze kwestie. De Gezondheidsraad
denkt overigens dat het 'keihard
invoeren' van een geen-bezwaar
systeem in Nederland niet zo goed
zal vallen. Er zal in ieder geval al
tijd met de familie moeten worden
gepraat, al zou het zelfbeschik
kingsrecht van iemand met een co
dicil zwaarder moeten wegen dan
eventuele bezwaren van de familie.
De commissie pleit in haar advies
voor een volledige registratie van
nierfunctievervangende behande
lingen (dialyse) in Nederland. Dat
maakt een jaarlijkse aanpassing
van de prognoses mogelijk. De
commissie heeft daarvoor een mo
del ontwikkeld waarmee verschil
lende scenario's kunnen worden
berekend: een basis-scenario, dat
uitgaat van ongewijzigd beleid, een
streefscenario en - daar tussenin -
een 'realistisch, haalbaar' scenario.
Het basis-scenario komt voor
1989 uit op 329 transplantaties (in
1985 waren het er 332) en bijna
3.800 dialysepatiënten (1985:2.500),
het haalbare scenario op respektie-
velijk 390 en ruim 3.500 en het
streefscenario op 546 transplanta
ties en ongeveer 3.000 dialysepa
tiënten.
AMSTERDAM Een Amsterdamse brandweerman kijkt machteloos toe hoe een felle uitslaande brand een
houten noodschoot in de Bijlmermeer in de as legt. Door nog onbekende oorzaak vloog het gebouw gisteren in
brand en bluswerkzaamheden konden niet voorkomen dat het geheel ten prooi viel aan de vlammen. De hoogte
van de schade is niet bekend. Persoonlijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan. Het schoolgebouw behoorde
tot het Augustinuscollege. De omliggende panden hebben volgens de brandweer geen schade opgelopen, (foto anp)
ASSEN/VLEDDER (GPD) - Een
17-jarige bewoner van de tbr-in-
richting Boschoord heeft bekend
de 38-jarige Steenwijkse Marie de
Zwart-van Dooyeweert te hebben
gewurgd. De jongeman was uit op
een ontmoeting met de vrouw, die
regelmatig naar het bos in Vledder
kwam voor ontmoetingen met
mannen. De jongen had haar tij
dens die contacten regelmatig
begluurd.
k De dader verbleef sinds 2 jaar in
de tbr-inrichting voor een aantal
seksuele ontsporingen. Aanvanke
lijk in de gesloten afdeling, maar
de laatste tijd genoot hij van meer
vrijheid in een dependance van de
inrichting. Hij werkte als keuken
hulp in Boschoord en fietste dage
lijks naar en van het werk langs het
Ouderenbond:
verhuisregeling
is oneerlijk
DEN HAAG (GPD) - De Algemene
bond voor ouderen (ANBO) vindt
de op 1 juli van kracht geworden
nieuwe regeling voor geldelijke
steun aan ouderen bij verhuizing te
karig. De regeling geeft huurders
van 60 jaar en ouder recht op een
tegemoetkoming in de verhuiskos
ten als ze kleiner gaan wonen. De
bond vindt de verhoging van de
leeftijdsgrens tot 60 jaar positief,
maar is tegen de zogenoemde stop
clausule: als het budget op is be
staat de kans dat ouderen pas het
jaar daarop weer voor een bijdrage
in aanmerking komen. Dat schept
rechtsongelijkheid, zegt de ANBO.
bos. Hij observeerde dan de regel
matige ontmoetingen van het
slachtoffer met haar relaties.
Op de bewust dag heeft hij de
vrouw bewust opgezocht. Hij trof
haar auto onbeheerd en ging in de
direkte omgeving op zoek. Marie
de Zwart, moeder van 3 kinderen,
had juist weer plaatsgenomen in
de auto toen de jongen opdook en
haar er weer uitsleurde. De vrouw
verweerde zich hevig en de jongen
probeerde haar te krachtig in be
dwang te houden. Bij die worste
ling is de vrouw door wurgingver
stikking om het leven gekomen.
De volgende dag meldde hij zich
vrijwillig bij de politie als getuige.
In zijn verklaring kwam hij met op
merkelijke details, die een toevalli
ge passant niet konden zijn opge
vallen. De jongen werd later op
nieuw op het bureau ontboden en
herriep zijn eerdere verklaring.
Toen vielen ook de tijdens de wor
steling met de vrouw opgelopen
verwondingend aan zijn oor op.
Volgens directeur Siebering van
Boschoord stond de jongen niet
bekend als gewelddadig en was hij
'heel vriendelijk en plezierig in de
omgang'. Hij en zijn staf kunnen
nog steeds niet vatten, dat de jon
geman de moord heeft gepleegd.
"We hebben er een flinke opdon
der van gehad".
Siebering stelt met nadruk dat
bij de behandeling de grootste
zorgvuldigheid in acht wordt geno
men. "Maar ieder werk brengt risi
co's met zich mee. Natuurlijk zul
len we intern nauwkeurig nagaan
wat we in dit geval over het hoofd
hebben gezien. Maar niemand kan
hierover een verwijt worden ge
maakt. We hopen dat de samenle
ving het goed oppakt en niet te ver
oordelend reageert."
DEN HAAG (ANP) - Ouders van
weggelopen kinderen mogen wel
betalen voor de tijdelijke opvang
van hun kroost maar worden ver
der buitenspel gezet. Die klacht
heeft de stiching Onderzoek naar
de Nederlandse rechtspleging in
familiezaken (SOR) bij de directie
Kinderbescherming van het minis
terie van justitie gisteren gedepo
neerd via het zwartboek 'Hulpver
lener, waar ben je mee bezig'.
In het boek klagen ouders van
weggelopen kinderen over de
hulpverlening aan hun kroost door
bij voorbeeld de Jongerenadvies
centra (JAC) en de Regionale in
stellingen voor ambulante geeste
lijke gezondheidszorg (RIAGG).
Een weggelopen kind kan bijvoor
beeld op voordracht van een hulp
verlener een bijstandsuitkering
krijgen. De ouders, die in veel ge
vallen niet te weten kunnen komen
waar hun zoon of dochter verblijft,
moeten later dat bedrag terugbeta
len. Deze bijstand is voor 30 dagen,
daarna betaalt het ministerie van
WVC veelal subsidie aan een pleeg
gezin. Het aantal pleeggezinnen is
fors gestegen, aldus de SOR. In
1983 waren het er 1600, in 1985 al
4400. "Een miljoenen verslindende
zwendel", oordeelt de SOR.
Een woordvoerder van WVC be
vestigde dat de groei van het aantal
pleeggezinnen in 1985 groter was
dan werd verwacht en dat de reden
daarvan nog niet bekend is. Daar
wordt een onderzoek naar inge
steld door de Coördinatiecommis
sie wetenschappelijk onderzoek
kinderbescherming (CWOK). De
uitkomst van dat onderzoek wordt
in september verwacht. De term
'miljoenenverslindende zwendel'
noemt WVC een ongenuanceerde
uitspraak.
In een bij het zwartboek gepre
senteerde open brief trekt de SOR
alle registers open. "Aan alle kin
deren wordt het recht op zelfbe
schikking toegekend en via inten
sieve werving worden kinderen er
toe bewogen om met steun van in
stanties voor maatschappelijk
werk het ouderlijk huis de rug toe
te keren, met een vrij leven in het
vooruitzicht, waarin zij voortaan
alleen aan de inzichten van hun
redders behoeven te gehoorzamen.
Daarmee is de vernietiging van het
potentieel levensgeluk voor de kin-
Celstraf geëist
voor roofoverval
DEN HAAG <ANP) - Voor een ge
wapende overval op een geldtrans
port is gisteren tegen 3 mannen
voor de Haagse rechtbank 4 jaar
cel geëist. Twee van hen overvielen
op 101 mei in de Hofstad een
geldtransport. 2e bedreigden de
bijrijder met een vuurwapen, bon
den hem vast en zetten een tas op
zijn hoofd. De chauffeur van het
geldtransport zat, zo bleek later, in
het complot. De drie maakten 2
miljoen gulden buit. Het geld is
slechts gedeeltelijk bij de verdach
ten teruggevonden. De waardepa
pieren zouden zijn verbrand.
deren zelf en hun ouders verzekerd
en is de basis gelegd voor het afglij
den van de kinderen naar crimina
liteit en drugsgebruik. Maar daar
voor hebben we dan toch weer cri
sisopvangcentra, jeugdgevange
nissen, ontwenningsklinieken en
afkickcentra; immers een brok
werkgelegenheid", aldus de brief.
ZWOLLE (ANP) - De Zwolse poli
tie heeft samen met een onder
zoeksbureau van 13 verzekerings
maatschappijen 200 opzettelijke
aanrijdingen opgelost. Uit het on
derzoek over de jaren 1984 en 1985
kwamen 67 mensen naar voren die
zich in Zwolle en omgeving aan de
aanrijdingen hebben schuldig ge
maakt. De totale schade bedraagt
een miljoen gulden, aldus de poli
tie.
Er zijn 14 hoofdverdachten die
bij 89 aanrijdingen waren betrok
ken en 12 van hen hebben al be
kend. De verdachten zijn afkom
stig uit Zwolle en Lelystad en va
riëren in leeftijd van 23 tot 39 jaar.
Er werd in 8 groepen geopereerd,
die steeds van samenstelling wis
selden. Enkele verdachten zal
waarschijnlijk poging tot doodslag
ten laste worden gelegd, omdat ze
auto's aan de bestuurderskant total
loss hebben gereden.
De aanrijdingen, waarbij oude
auto's werden gebruikt, werden
onder andere veroorzaakt door
plotseling optrekken, gas bijgeven,
niet afremmen en plotseling een
zijstraat komen uitrijden. De da
ders schuwden ook niet de tegen
partij te intimideren of getuigen
weg te pesten. Met het geld dat de
verzekeringen uitkeerden werd de
schade aan de auto's met goedkope
slooponderdelen hersteld, waarna
ze weer werden gebruikt voor een
volgende aanrijding.
De politie kwam de zaak op het
spoor na een dubieuze aanvrijding
op 21 augustus vorig jaar. Nader
onderzoek leerde bleek dat niet al
leen de betrokken bestuurder,
AMSTERDAM/UTRECHT (ANP) - Twintig uit Sri Lanka afkom
stige predikers zijn na deelname aan het wereldwijde evangelis
tencongres Amsterdam '86 niet teruggekeerd haar hun land. De
Billy Graham-organisatie ontdekte vorige week dat de evangelis
ten, allen Tamils, hun retourticket niet hadden gebruikt. Een
woordvoerder van het ministerie van Justitie sluit niet uit dat de
predikers zich ergens in Nederland schuilhouden, maar tot nu toe
hebben ze nog nergens een asielaanvraag ingediend.
De Srilankese evangelisten hebben een belangrijke belofte ge
broken. Alle congresdeelnemers is gevraagd de conferentie niet te
gebruiken voor asielaanvragen. Buiten de Tamilpredikers hebben
alle evangelisten, inclusief deelnemers uit Iran en Irak en het
Oostblok, daaraan gehoor gegeven.
Volgens ingewijden bevinden de Tamils zich in een kamp in de
omgeving van Utrecht. Zij zouden tijdens het congres zijn bena
derd door een Srilankese organisatie, die werd geweerd door de
organisatie van Amsterdam '86. De in Nederland achtergebleven
Tamils hebben overigens niet het gehele programma bijgewoond.
HOOGTE
EENZAME
UTRECHT (ANP) - Het werd gis
teren een benauwd uurtje voor 21
mensen, onder wie 4 kinderen, toen
de tijdelijke lift tegen de Domtoren
in de Utrechtse binnenstad ter
DEN HAAG - Een ratjetoe van re
gelingen. Zo omschrijven betrok
kenen het huidige stelsel van pre
miekoopregelingen. "Het is niet
erg als er wat meer duidelijkheid
komt in het alfabet van subsidiere
gelingen. Iedere keer komt er weer
een bij. A, B, C, onlangs D, voor je
het weet zitten we bij de Z. Als
Brokx daar wat aan wil doen kun
nen we dat alleen maar toejui
chen", aldus een woordvoerder
van de vereniging van bouwonder
nemingen AVBB.
door
Runa Hellinga
Staatssecretaris Brokx stelde be
gin deze week voor om de premie-
B subsidie voor koopwoningen af
te schaffen. De regeling (hoogstens
5 jaar lang een jaarlijkse bijdrage
van 5000 gulden) zou vervangen
moeten worden door een eenmali
ge bijdrage waarvan de hoogte nog
niet bekend is. Maar het is zeker
dat die lager uitvalt dan de huidige
25.000 gulden. Bovendien moet de
premie-B worden samengevoegd
met de huidige premie-C regeling.
Dat is al een eenmalige subsidie,
van maximaal 6500 gulden.
Een bezuinigingsmaatregel in de
sociale koopsector dus, en daarom
is het des te opmerkelijker dat het
AVBB erover te spreken is. Want
de bouwondernemers zijn er altijd
als de kippen bij om te protesteren
als een maatregel van de overheid
een verslechtering voor de bouw
betekent. Ook als die samenschui-
ving een verlaging van de premie
inhoudt, kan men er toch niet over
treuren: "Wat meer duidelijkheid
in de regelingen kan alleen maar
een stimulering van de premie
koopsector zijn".
Vorig jaar gaf het ministerie
19.000 beschikkingen uit in de pre
mie-C en 9000 in de premie-B sec
tor. Volgens het departement blij
ken de aanvragers voor premie-B
en -C ongevéer in dezelfde inko
menscategorie te zitten. Het gaat
om de groep met een bruto jaarin
komen tussen de 50.500 en de
70.500 gulden.
Cijfers heeft men er nog niet over
(de uitdraai wordt eind dit jaar ver
wacht), maar het is wel aanneme
lijk dat dit klopt. Wie minder dan
50.500 gulden verdient, komt in
aanmerking voor de veel hogere
premie-A regeling en vraagt dus
geen B of C aan. Wie meer dan
70.500 gulden verdient, kan geen
beroep meer doen op de premie-B
regeling en zal voor premie-C geen
belangstelling hebben. Die wordt
namelijk alleen verstrekt voor
nieuwbouwwoningen tot 145.000
gulden. Dat is woningwetkwaliteit,
en wie het zich kan permitteren zal
toch al snel naar iets ruimers om
kijken.
Duidelijkheid
De vereniging Eigen Huis is het
met het AVBB eens dat de huidige
regelingen een volslagen rommel
tje zijn. Als de aanvragers voor B
en C inderdaad in dezelfde inko-
menscategoriën vallen, heeft men
er dan ook geen moeite mee dat de
'vreselijk ingewikkelde subsidiere
geling' gesaneerd wordt. "Dat be
tekent dat kopers hun geld wat
sneller krijgen en dat is op zich een
goede zaak".
Toch zet men daar wel iets grote-
re vraagtekens bij het voorstel dan
de bouwondernemers. Ten eerste,
omdat het ministerie niet met cij
fers kan staven of het echt om de
zelfde groep mensen gaat. Maar
vooral, omdat Brokx zijn voorstelt
baseert op de dalende rente, waar
door de lasten bij kopen veel lager
uitvallen dan een paar jaar gele
den. Dat rechtvaardigt volgens
hem de afbouw van de subsidiere
geling.
Volgens het Centraal Planbu
reau zal de rente blijven dalen tot
1990 en dan uitkomen onder de 4
procent. Maar dat is afhankelijk
van tal van factoren die niets met
de woningbouw te maken hebben:
de prijs van de olie, de koers van de
dollar en de situatie in Wall Street
spreken allemaal een woordje mee.
En de staatssecretaris heeft nog
niet duidelijk gemaakt, of de pre-
mie-B regeling weer wordt inge
voerd als de rente onverhoopt toch
omhoog gaat. Dat betekent voor
kopers v^el onzekerheid. Voordat
men bij Eigen Huis echt positief
wil reageren op het plan, moet dus
eerst duidelijk zijn dat de koper er
niet de dupe van wordt.
Bij de Nederlandse vereniging
van makelaars is men in een eerste
reactie wat minder te spreken over
het voorstel. Directeur Middag:
"Wat we niet kunnen hebben is een
terugval in belangstelling voor
nieuwbouwkoopwoningen. Dat zet
namelijk de hele woningmarkt on
der druk. Als het in de nieuwbouw
niet goed marcheert, vindt er geen
doorstroming meer plaats en be
staat het gevaar dat de prijzen stij
gen".
Middag is niet alleen bezorgd
over de verlaging van de subsidie.
Ook het idee dat dat bedrag in de
toekomst in een keer wordt uitbe
taald staat hem niet aan: "In het
grijze verleden hebben we ook der
gelijke eenmalige subsidies gehad.
In de praktijk blijkt dan vaak dat
mensen dat geld in een keer aan
iets anders uitgeven en daardoor in
latere jaren in moeilijkheden ko
men. Niet voor niets zijn we een
aantal jaren geleden op een jaar
lijkse bijdrage overgestapt".
hoogte van de klok bleef hangen.
Rond 4 uur stond de lift door een
stroomstoring 60 meter boven de
grond plotseling stil. Ook de nood-
handbediening weigerde dienst,
zodat de lift geen kant meer op kon.
De brandweer moest de geveltoe
risten met ladders uit hun benarde
positie redden. Ook daarbij wer
den, zoals de ANP-foto laat zien,
benauwde momenten doorge
maakt. Allen kwamen met de
schrik vrij, mede dankzij de 22-ja-
rige liftbediende die met zijn kalme
optreden wist te voorkomen dat er
paniek uitbrak, aldus de politie. De
arbeidsinspectie en de brandweer
hebben de lift voorlopig buiten ge
bruik gesteld.
De lift aan de buitenkant van de
hoogste toren van Nederland is
daar aan het begin van de zomer
opgesteld samen met een torenhoog
model van de Saturnus-V raket, die
bij de Apollo-vluchten werd ge
bruikt. Deze raket moest de aan
dacht vestigen op een ruimtevaart
tentoonstelling in de Utrechtse
Jaarbeurs. Deze tentoonstelling is
al lang afgelopen, maar de lift
bleek zo'n succes dat raket en lift
van het Utrechtse gemeentebestuur
nog een tijdje mochten blijven
staan.
VERKEERSDODE (ANP) - Een 7-
jarige jongen uit Spijkenisse is gis
termiddag om het leven gekomen
bij een verkeersongeluk. Op fiets
vakantie met zijn ouders in Bra
bant viel de jongen door onbeken
de oorzaak in Made van zijn fiets
en werd aangereden door een
vrachtwagencombinatie. De jon
gen raakte daarbij ernstig gewond
en overleed tijdens het vervoer
naar een ziekenhuis in Tilburg.
maar meerdere personen in korte
tijd bij veel aanrijdingen waren be
trokken. In eerste instantie ging
men terug tot 1980, maar er kwa
men zoveel verdachte aanrijdingen
naar voren dat men zich beperkte
1984 en 1985. De politie is van me
ning dat slechts het topje van de
ijsberg boven water is gekomen.
UTRECHT (ANP) - Een 21-jarige
man heeft gisteren kans gezien via
een ruitje uit het Huis van Bewa
ring aan het Utrechtse Wolven
plein te ontsnappen. De Rotter
dammer, die een straf uitzit we
gens een overval, sloeg een een
ruitje in en wurmde zich daar door
heen. Hij rook echter maar heel
even aan de vrijheid. Om de ont
snapping te voltooien moest hij na
melijk nog een singel overzwem
men. Door eenvoudig de natte
voetsporen te volgen vond de poli
tie de man al na korte weer in de
bosjes bij de Wittevrouwensingel,
vlakbij de gevangenis. Voordat hij
weer bij de gevangenis werd afge
leverd, moest de man eerst nog
naar het ziekenhuis om de schaaf-
en snijwonden te laten behandelen
die hij bij de ontsnapping had op
gelopen.
DEN HAAG (ANP) - Het ministe
rie van ontwikkelingssamenwer
king heeft een bedrag van bijna 9
ton ter beschikking gesteld aan
'Holland truck aid', een organisatie
van Nederlandse montèurs en
vrachtwagenchauffeurs.
Deze maand vertrekken 8 vrij
willigers van de hulporganisatie
naar Soedan om in El Fasher, Port
Soedan en Khartoem reparatie-
werkplaatsen voor vrachtwagens
op te zetten. Soedanese technici
worden door hen ter plaatse opge
leid. De slechte organisatie van het
wegtransport was er in 1984 en
1985 een van de voornaamste oor
zaken van dat de droogteslachtof
fers niet tijdig geholpen konden'
worden.
De actie is min of meer een ver
volg op een eerder 'Truck aid',
waarbij fiscaal afgeschreven
vrachtwagens, beladen met hulp
goederen, vanuit Nederland naar
Soedan reden. De vrachtwagens
bleven daar vervolgens om te hel
pen bij het transport van hulpgoe
deren. Door de bar slechte, vaak
ook geheel ontbrekende wegen en
gebrek aan onderdelen, stonden
veel wagens al snel weer stil. Door
zo veel mogelijk vrachtwagens
weer rijklaar te maken, hoopt het
Nederlandse team de voedseldis
tributie te vergemakkelijken. De
operatie verloopt onder verant
woordelijkheid van de Road Trans
port Operation (RTO), die onder'de
VN-noodhulpcoördinatie valt.
Drents waterschap
wil hulp politie
voor sproeiverbod
DIEVER (GPD) - Het waterschap
Vledder en Wapserveense Aa in
Drente gaat overtreders van het be-
regeningsverbod hard aanpakken.
Niet alleen krijgen sproeiende
agrariërs een bekeuring, ook zal de
de politie de apparatuur in beslag
nemen.
In het gebied is het in verband
met de lange droogteperiode sinds
2 weken verboden om te berege
nen met water uit sloten of leidin
gen. Een deel van de boeren trekt
zich daarvan niets aan. Ook het uit
delen van een bekeuring helpt niet.
"Ze betalen die met alle plezier",
zegt waterschapsvoorzitter Offe-
"rein, "liever in ieder geval dan dat
ze het veld moeten laten verdro
gen. Daarom gaan we er nu niet al
leen zelf meer op uit, maar schake
len we ook de politie in".
Buien, die elders in het Drentse
land nog wel eens voor verfrissing
willen zorgen, trokken het 10.000
hectare grote waterschapgebied
met een boog voorbij. De meeste
kavelsloten en een deel van de lei
dingen staan inmiddels al droog.
Het waterschap kan op werkdagen
per uur 400 tot 450 kubieke meter
water via de Drentse Hoofdvaart
inladen. Dat is in de huidige situa
tie veel te weinig. Een groot deel
van het water verdampt en een an
der deel zakt in de grond. Er zijn
beregeningsinstallaties die 100 kub
water per uur verbruiken, zodat 4
van die installaties al voldoende
zijn om het waterschap van zijn he
le voorraad te 'beroven'.
Gezondheidsraad bepleit actie
