Contacten tussen
Rusland en Israël
krijgen nu gestalte
Surinaamse leger staat
machteloos tegen verzet
Wallraff verhuist
wèl naar Nederland
Senaatscommissie eens over
sancties tegen Zuid-Afrika
Kraan duwt kernkop van raket
Bomaanslag in
Oost-Beiroet
Craxi heeft
kabinet rond
Bouterse: militairen
bereid tot stap terug
Bhagwan illusies armer:
'Mijn droom in scherven'
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
Günter Wallraff verhuist noL
zomer met zijn gezin naar Neder
land. Wallraff bevestigde dit gister
middag in een telefonisch inter
view. De 45-jarige auteur van on
der meer 'Ik, Ali\ vertelde dat hij
na verschijning van dit boek (over
de ,mcfs ontziende koppelbas- onwetende Turken voor die bela-
spraktyken) versterkt wordt geob- chelijk lage vergoedingen werden
serveerd'. "Myn telefoon wordt blootgesteld aan overdoses
weer afgeluisterd en ik word in de radioactieve straling. Hij is daar
gaten gehouden. Daarbij speelt de toen sch aangevallen. Wall-
Duitse inbchtingendienst BND raff: "Ik heb toen een nachtmerrie-
—1 belangryke rol achtige situatie beschreven,
door
Hans Hoogendijk
intussen wordt dit beeid bevestigd
door de realiteit De uitkomst is
zelfs nog erger. Er zijn insiders in
deze hele problematiek die het ab
soluut noodzakelijk vonden om
mij zaken te vertellen. Voor het
vertrouwelijke karakter van hun
informatie kan ik vanuit Keulen
TEL AVIV - In Israël is gema
tigd enthousiast gereageerd op
het bericht dat er met de Sow-
jet-Unie spoedig onderhande
lingen volgen over het herstel
van de diplomatieke betrek
kingen.
door
Taco Slagter
Met name Israëlische organisaties
die opkomen voor het lot van de
Russische joden zijn ernstig be- zijde in Jeruzalem niet i
zorgd over de concessies die Israël drukt. Vandaar de vrees bij de be-
op dit punt aan Moskou zou kun- langengroepen voor het Russisch
afvaardigen met de daarbij beho
rende ambassade, residentie en
staf.
Russische joden
Israël heeft aan de mogelijkheid
van een nieuwe diplomatieke rela
tie met de Sowjet-Unie tot op he
den altijd de voorwaarde verbon
den dat tienduizenden Russische
joden, wier vertrek al jaren wordt
geblokkeerd, een uitreisvisum krij
gen. Maar sinds er berichten circu
leren over een verzoening tussen
beide landen, is die eis van officiële
bena-
pas het geval het Kremlin op Israël en de Ver-
ambassadeur enigde Staten meer druk uitoefe
nen dat het beter is de as Moskou-
Damascus bij vredesonderhande
lingen niet te passeren.
Wallraff is er heilig van overtuigd
dat vanuit Beieren nieuwe pogin
gen zullen worden ondernomen
om hem het werken onmogelijk te niet meer instaan",
maken. Hij is bezig met onderzoe- Wallraff, die buitengewoon te-
kingen over bepaalde ontwikkelin- leurgesteld was dat het nieuws
gen in Beieren op het gebied van over zijn aanstaande verhuizing zo
de kernenergie. snel was uitgelekt, zei voor ons
In'Ik, Ali'beschreef Wallraff onder land te kiezen, omdat hij gelooft
meer het hypothetische geval van vanuit Nederland beter te kunnen
werken. "Ik heb het altijd erg naar
mijn zin in Nederland. In het verle
den ging ik er vaak naartoe om
weer eens vrij te kunnen ademha
len. Het is een land met heel wat
meer gevoel voor burgerrechten.
Ik wil Nederland als eerste woon
plaats kiezen om mijn werk onbe
kommerd en vrij voort te zetten.
Mijn plan is om daar mijn infor
manten en contactpersonen veel
vaker te treffen". Wallraff wil zijn
kantoor in Keulen wel aanhouden.
Een andere reden voor zijn aan
staande vertrek is de politie-inval
in zijn huis enige tijd geleden. "Dat
was een pure razzia. Meer dan 50
politiemannen waren op de been.
Sindsdien voel ik mij hier gewoon
niet meer thuis. Ik kan niet meer
onafhankelijk werken en ik heb er
geen zin in de helft van mijn ener-
i doen in ruil voor hernieuwing jodendom.
van de banden.
Israëlische vertegenwoordigers
zullen met
onder mee
over het reizen tussen de twee lan
den. Ze zullen wellicht al in de ko
mende dagen hun beslag krijgen
In tegenstelling tot veertien dagen Sinds 1967
geleden toen een woordvoerder zamerhand
van het ministerie van buitenland
se zaken in Jeruzalem een nieuws
bericht op de Israëlische radio van
dezelfde strekking met klem had gegooid
tegengesproken, gaf het ministerie Behalve
gistermiddag toe dat er 'mogelijk
heden' zijn tot het openen van con
sulaten in Moskou en Tel Aviv.
Waarnemers in het Midden-Oos-
dat de Russisch-Israëli-
Russische delegatie sche contacten van groot belang
besprekingen voeren zijn voor de politieke situatie in het
Midden-Oosten. Het wijst er sterk
op dat het Kremlin in het vre
desproces betrokken wil raken.
de Sowjet-Unie lang-
deze regio geisoleerd
[eraakt. Een proces dat inzette, na
lat wijlen president Sadat van
Egypte de Russen uit zijn land had
Syrië en in Zuid-Je-
mén hebben de Russen nauwelijks
enige invloed meer in de Arabische
wereld. Het meeste hebben de
Onder geen beding wilde de Russen in Syrië te vertellen, dat jeep (rechts).
De vluchteling
en hulptroepen
De Oostduitser Heinz Braun (bo
ven), die donderdag naar West-
Berlijn vluchtte. Hij passeerde in
een jeep de grenspost, verkleed als
Russisch soldaat. Drie poppen,
eveneens in het kostuum van het
Russische leger, completeerden de
woordvoerder zeggen in welke
'Europese hoofdstad' Israëlische
en Russische regeringsvertegen
woordigers met elkaar over de
kwestie zullen praten.
de militaire steun vrijwel vol
ledig van de Sowjet-Unie afhanke
lijk is.
Maar het regime in Damascus is
tevens Israëls gevaarlijkste vijand.
(foto's anp
i ap»
gie te moeten besteden aan het om
zeilen of onschadelijk maken van
intimidatie- en afluisterpogingen.
In Nederland wil ik de veiligheid
vinden om te werken. Daar moet ik
mijn documenten zeker kunnen
stellen zonder angst te hebben
voor politie-invallen. Van daaruit
wil ik mijn werk versterkt voort
zetten, want zoals gezegd: mijn
huidige onderzoek richt zich op
Duitsland, op Duitse bedrijven en
Duitse kernenergieproblematiek".
Een derde argument voor het
vertrek is dat Wallraff dit najaar in
Beieren terecht moet staan op be
schuldiging voor 'Ik, Ali' te hebben
gewerkt met een verborgen came
ra. Hoewel hij ervan overtuigd is
dat dit grondwettelijk in bepaalde
omstandigheden is geoorloofd, is
hij er net zo zeker van dat hij wordt
veroordeeld. "De Beierse autoritei
ten hebben het groene licht gege
ven voor een veroordeling".
Een belangrijk punt bij de keuze
van zijn nieuwe woonplaats, ver
moedelijk ergens in Limburg, is
dat niet elke rit over de grens
wordt geregistreerd.
BEIROET (UPI) - Bij een ontplof
fing in een winkelpassage en han
delscentrum in Oost-Beirut is gis
termiddag zeker één persoon om
het leven gekomen en hebben ten
minste 27 mensen verwondingen
opgelopen. In diverse winkels brak
brand uit. Dit heeft de christelijke
zender „Stem van Libanon" ge
meld.
De ontploffing werd veroorzaakt
door een explosieve lading van 5
kilo in een auto die was neergezet
voor het „Solemur"-handelscen-
trum. Bij de ontploffing kwam een
Libanese soldaat om. De 27 gewon
den werden naar drie ziekenhuizen
vervoerd. Tien auto's werd ver
woest, 8 winkels liepen schade op,
zo deelde politie mee.
De aanslag met een autobom
kwam vijf dagen nadat een zelfde
soort aanslag in een drukke straat
in de wijk Ain Rummaneh zeker
aan 32 mensen het leven kostte.
Bijna alle Oostbloklanden - met Een toekomstige toenadering tus-
uitzondering van Roemenië en de sen Jeruzalem
DDR die nooit betrekkingen met tekenis hebben voor de li
Israël heeft aangeknoopt - sleten Syrische verhoyding, die
na de Zesdaagse Oorlog in 1967 lanceert op de grens va:
hun ambassades in Jeruzalem. Ko-
consuls dan zijn daarmee de dipl-
matieke betrekkingen nog niet vol-
ROME (AP) - Aan de Italiaanse re
geringscrisis is gisteren na vijf we
ken een einde gekomen. De leden
van het nieuwe kabinet van de so
cialistische premier Bettino Craxi
werden in de loop van de middag
door president Francesco Cossiga
beëdigd. De samenstelling van de
ministersploeg is nauwelijks ge
wijzigd ten opzichte van het vorige
kabinet van Craxi. Het nieuwe ka-
THATCHER - Betogers tegen de binet zal zich volgende week aan
apartheid hebben gisteren de auto een vertrouwensstemmmg onder
oorlog.
Enerzijds kunnen de Russen de
men Rusland en Israël tot een ak- Syriërs dan met meer gezag
koord over de uitwisseling van straffe van sancties ervan weer-
gewapend con-
anderzijds kan
Corruptie
werpen in het parlement.
Craxi diende zijn ontslag in na
een nederlaag bij een geheime par
lementaire stemming. Daaraan wa-
wekenlange ruzies voorafge-
De oud-minister van cultuur i
Margaret Thatcher met
en tomaten bekogeld toen de Brit
se premier in Edinburgh de Geme
nebest-spelen bezocht. De politie
zei een persoon uit de groep van
ongeveer 500 demonstranten te
hebben aangehouden. Binnen het
de Sowjet-repubhek Georgie, Ba- stadion werd Thatcher op boege- ring zou moeten leiden
doerasjvili is wegens corruptie tot roep onthaald. Uiteindelijk hebben de partijen
15 jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Badoerasjvili werd in augus
tus vorig jaar ontslagen. Eerder dit
jaar heeft het Kremlin verscherpte
wetten afgekondigd bedoeld om
de corruptie te bestrijden. Extreme
vergrijpen van hoge functionaris
sen met de doodstraf worden be
straft.
Premier Craxi maakt de samen
stelling van zijn kabinet bekend.
maart zal overdragen aan de chris-
gaan tussen socialisten en chris- ten-democraten, die in het parie
ten-democraten over wie de rege- ment driemaal zoveel zetels bezet-
WASHINGTON (AFP) - De com
missie buitenlandse zaken van de
Amerikaanse Senaat heeft vrijdag
met vijftien tegen twee stemmen
goedkeuring gegeven aan econo-
mische-sancties tegen Zuid-Afrika.
Het sanctiepakket dat nu aan de
hele Senaat zal worden voorgelegd
is overigens aanzienlijk beperkter
dan het vrijwel volledige han
delsembargo waarvoor het Huis
van Afgevaardigden-zich heeft uit
gesproken.
Het pakket dat de Senaatscom-
van uranium en steenkool uit
Zuid-Afrika. Voorgesteld wordt
ook landingsrechten voor Zuidafri-
kaanse luchtvaartmaatschappijen
in te trekken en de president de be
voegdheid te geven Zuidafrikaan-
se regeringsfunctionarissen vi-
Daarnaast wordt president Rea
gan geadviseerd gebruik te maken
van zijn bevoegdheid om goud uit
de Amerikaanse reserves te verko
pen om zo door middel van een da
ling van de goudprijs op de wereld
markt druk op Pretoria uit te oefe
regeling uitgewerkt,
der Craxi het premierschap
ten als de socialisten. In de coalitie missie goedkeurde was aan haar
zijn verder de republikeinen, libe- voorgelegd door senator Richard
ralen en sociaal-democraten opge- Lugar, de voorzitter van de com-
nomen. missie. Lugar vermeed in zijn
wetsontwerp 'extreme' maatrege
len om een veto door president
Reagan te voorkomen. De presi-
rihittitohéééaimém
Wackersdorf
Bondskanselier Helmut Kohl wil
ondanks Oostenrijkse bedenkin
gen doorgaan met de bouw van de
opwerkingsfabriek in Wackers
dorf. Kohl zei in een interview met
de Oostenrijkse krant Die Presse
dat de meningsverschillen op een verklaarde dat het ongeluk zich
redelijke omgangsniveau verder voordeed tijdens routinematig on-
worden uitgepraat, maar dat de derhoud. Volgens hem bestond er
bouw van de fabriek in Wackers- nimmer gevaar van een explosie,
dorf vanzelfsprekend doorgaat. Westduitse en Amerikaanse troe-
BONN (Rtr) - De achterkant van pen waren in dienst op de niet na- ongeluk zich voordeed op een ge-
een draaiende hijskraan heeft deze der aangeduide basis, toen het inci- heime raketbasis, kan worden aan-
week per ongeluk de geladen kop dent zich voordeed. Daarbij trof genomen dat de Pershing ten tijde
van een ballistische Pershing- het achterstuk van een mobiele van het ongeluk was" geladen,
kernraket afgeduwd. Het incident kraan die wordt gebruikt om de 4.5
gebeurde op een Navo-raketbasis ton wegende Pershing-la uit te la-
in het zuiden van de Bondsrepu- den, de neus van de tweetrapsraket Kernkoppen voor de 72 Pershings
bliek. Dit heeft de Westduitse en brak die af. De raket lag kenne- la in West-Duitsland vallen onder
luchtmacht gisteren meegedeeld. lijk in horizontale positie want het beheer van Amerikaanse troe-
neus, die de kernkop bevat, viel 30 pen. De Pershing la-raket is een trieën geen gebruik meer mogen
cm lager op het stalen transport- grondraket met een reikwijdte van maken van het Amerikaanse bank-
platform. 700 km. De in de Bondsrepubliek wezen.
gestationeerde middellange-af- Een en ander komt neer op een
standsraketten van het type Pers- verbod op alle nieuwe investerin-
Militaire experts zeiden dat, aan- hing II hebben een reikwijdte van gen en nieuwe bankleningen
Luftwaff
Het ontwerp van Lugar voorziet
in een verbod op nieuwe investe
ringen door Amerikaanse bedrij
ven die in Zuid-Afrika opereren,
als zij zwart personeel discrimeren
en verbiedt invoer in de VS van
produkten van bedrijven die in
handen zijn van de regering in Pre
toria. Het bepaalt ook dat de Zuid-
afrikaanse regering en haar indus-
Generaal Hans-Heinz Feldhoff
gezien de Luftwaffe erkent dat het 5.000 km.
Zuid-Afrika alsmede op de invoer
BOMBAY (UPI) - "Ik ben volkomen gedesillusioneerd teruggekeerd van
mijn wereldreis Mijn dromen zijn in scherven gevallen en mijn hoop is
de bodem ingeslagen". Dat verklaarde de 55-jarige goeroe van de rijken
Bhagwan Shree Rajneesh op zijn eerste persconferentie, die hij na zijn
aankomst van woensdag heeft gegeven.
Hij zei tot de slotsom te zijn gekomen dat geloof in geweldloosheid en
vrede niet loont en dat hij maar beter zijn dagen verder in India kan
slijten.
Bhagwan, die met een particulier straalvliegtuig acht maanden over de
wereld zwierf, bracht vier ton bagage mee terug en is van plan de eerste
twee of drie maanden in Bombay te blijven, waar hij een onderkomen
heeft gevonden in de door welgestelden bewoonde voorstad Juhu. Hij
acht het niet uitgesloten dat hij ook een bezoek zal brengen aan Poona,
waar hij zijn eerste commune begon en de Rajneesh-stichting oprichtte.
Bhagwan heeft nergens een permanente verblijfsvergunning kunnen
krijgen. Volgens hem omdat hij het christendom niet de hemel heeft in
geprezen. Nieuwe moeilijkheden pakken zich al weer samen boven zijn
met diamanten versierde muts nu de regering van India heeft laten weten
in geen geval te zullen toestaan dat Bhagwan een nieuwe commune sticht
in de noordelijke deelstaat Himachal Pradesh.
PARAMARIBO (ANP) - De Suri
naamse militairen zijn bereid een
stap terug te doen als de bevolking
dat wenst. Dat heeft de leider van
het Surinaamse militaire bewind,
Desi Bouterse, gezegd in een giste
ren gepubliceerd vraaggesprek
met het Britse persbureau Reuter.
"De militairen zijn niet echt ge
brand op het vervullen van een lei
dende rol. Als de bevolking voor
een andere regeringsvorm kiest
zonder een bepaalde rol voor de
militairen, zou dat heel aanvaard
baar zijn voor ons", aldus Bouter-
De twee weken geleden aange
treden regering van premier Per
tab Radhakishun heeft van het mi
litaire bewind tot taak gekregen de
overgang naar nieuwe "democrati
sche structuren" te leiden. Deze
nieuwe structuren moeten in april
1987 hun beslag krijgen. Maar of ze
zullen voorzien in vrije verkiezin
gen en hoeveel macht de militai
ren, die in 1980 via een staatsgreep
aan de macht kwamen, zullen be
houden is nog onduidelijk.
De opschorting van de Neder
landse ontwikkelingshulp noemt
Bouterse in het interview een
"misdadig besluit" dat verant
woordelijk is voor de huidige eco
nomische problemen in Suriname.
"De Nederlanders zijn zich er zeer
goed van bewust dat hun besluit
gebaseerd was op emotionele over
wegingen en rechtsgeldigheid ont
beert. Niettemin zijn we er, de af
gelopen vier jaar, in geslaagd de al
gehele ineenstorting van onze eco
nomie, die naar zij voorspeld had
den binnen zes maanden zou ge
beuren, te voorkomen".
Huurlingen
De rechter van instructie in het
Amerikaanse New Orleans heeft
gisteren bepaald dat zes van de 14
vermeende huurlingen, die ervan
worden beschuldigd de regering
van Suriname te hebben willen
omverwerpen, niet op borgtocht
worden vrijgelaten. Zij zullen tot
22 september in voorlopige hechte
nis blijven.
Alle 14 verdachten - 13 mannen
en een vrouw - worden beschul
digd van samenzwering onder de
Neutraliteitswet. Deze wet ver
biedt activiteiten die gericht zijn
op de gewapende omverwerping
van buitenlandse regeringen waar
mee de Verenigde Staten vreedza- Kwpf<;hflflr
me betrekkingen onderhoudt icu
DEN HAAG/PARAMARIBO - Te
genstanders van het bewind in Su
riname hebben nieuwe hoop geput
uit de jongste pogingen van ver
zetsgroepen om legerleider Bou
terse te verdrijven. Hun optimisme
is niet alleen gebaseerd op de suc
cesvolle acties van Ronnie Bruns-
wijk die vorige week twee leger
posten overviel en daarbij twaalf
militairen ontvoerde, of op de veer
tien Amerikaanse huurlingen die
kopstukken uit de Surinaamse le
gerleiding hadden willen gijzelen.
door
Jos Heymans
Van veel meer waarde is de reac
tie van het leger van Suriname op
al die. gewelddadigheden. Tot nu
toe heeft de militaire leiding nog
geen afdoend antwoord kunnen
vinden. Ronnie Brunswijk, de re
bellerende oud-lijfwacht van be
velhebber Bouterse, is ondanks
een intensieve speuractie nog al
tijd niet opgespoord. En de poging
van de huurlingen om het militaire
regime omver te werpen, mislukte
alleen maar door het alerte optre
den van de FBI, de Amerikaanse
federale recherche.
De vermeende huurlingenleider,
Tommy Henley wordt er tevens
van beschuldigd op illegale wijze
een bedrag van 25.000 dollar naar
Suriname te hebben willen over
maken.
Het leger van Suriname is kwets
baar en niet in staat het grote land
(2,5 keer de oppervlakte van de Be
nelux) adequaat te verdedigen. Dat
heeft vooral te maken met geogra
fische omstandigheden. Suriname
is met zijn 380.000 inwoners dun
bevolkt. Meer dan de helft van de
bevolking woont in of rondom de
hoofdstad Paramaribo. De rest is
vooral geconcentreerd in de kust-
streken of in het gebied ten zuiden
van Paramaribo. Het midden en
zuiden van Suriname, een bijna on
begaanbaar oerwoud, zijn prak
tisch onbewoond.
Bovendien telt het nog jonge Su
rinaamse leger slechts 2000 man
schappen, van wie onmogelijk kan
worden verlangd dat zij het totale
gebied beheersen. Hun opleiding
en uitrusting is over het algemeen
onder de maat. Dat heeft een histo
rische oorzaak. Tot 1975, toen Suri
name onafhankelijk werd, was de
verdediging van het land een Ne
derlandse aangelegenheid. Daarna
kwam het Surinaamse leger dat ge
ruime tijd door Nederlandse mili
tairen werd bijgestaan. Maar die
hulp werd vroegtijdig beëindigd,
toen Bouterse in februari 1980 zijn
staatsgreep pleegde.
De Nederlandse militaire missie
in Paramaribo was destijds belast
met de opleiding van Surinaamse
militairen. Een van de missieleden
over die periode: „Het leger telde
toen ongeveer duizend man. Van
de opleiding kwam niet veel te
recht. Er was een voortdurende in
terne strijd tussen de officieren en
de onderofficieren over salariëring,
wat uiteindelijk tot de coup leidde.
De officieren, die wel een behoor
lijke militaire opleiding in Neder
land hadden genoten, werden door
Bouterse verdreven".
Lichte wapens
Ook de bewapening stelde in die
tijd weinig voor. Het leger had
slechts de beschikking over lichte
wapens. De Surinaamse militairen
hadden geen tanks, geen artillerie,
zelfs geen handgranaten, en boven
dien geen vliegtuigen. Sindsdien is
er niet al te veel veranderd. Welis
waar is het aantal militairen ver
dubbeld en beschikt de lucht
macht (60 man) over vier vliegtui
gen en de marine (160 man) over
vier patrouilleboten, de landmacht
(1800 man) heeft nog steeds geen
tanks en stukken artillerie. Boven
dien zijn de verplaatsingsmogelijk
heden van de Surinaamse strijd
krachten beperkt door de geringe
lengte van het wegennet, ongeveer
15.000 kilometer.
Volgens de Nederlandse gene
raal b.d. Von Meyenfeldt is het po
tentieel van het leger van Surina
me niet indrukwekkend: „Een ana
lyse van de militair-strategische
positie van Suriname leert dat het
land uitermate kwetsbaar is voor
militaire aanvallen van buitenaf en
voor guerrilla-activiteiten vanuit
de oerwouden. Er zijn niet veel mi
litaire middelen nodig om het hui
dige bewind omver te werpen. Met
een vliegdekschip en een of twee
bataljons mariniers kan al veel
worden bereikt, bijvoorbeeld het
bezetten van het regeringscentrum
in Paramaribo".
Voorwaarden
Von Meyenfeldt denkt echter
niet dat dat doel door het huidige
verzet van Ronnie Brunswijk kan
worden bereikt. „Om succesvol te
zijn, gelden drie voorwaarden:
steun van het merendeel van de be
volking, een goed leiderschap en
buitenlandse hulp in de vorm van
opleiding, wapens en financiële
middelen. Ik heb de indruk dat aan
de laatste twee voorwaarden (nog)
niet wordt voldaan. Dat betekent
dat het gewapend verzet zich voor
alsnog moet beperken tot het 'sar
ren' van het huidige bewind en
daarvoor heeft het ruime mogelijk
heden".
Andere militaire deskundigen
menen dat de acties van Bruns
wijk, ongeacht de grootte van zijn
verzetsgroep, op den duur kunnen
leiden tot de val van Bouterse.
„Het is vreselijk moeilijk om tegen
guerrilla's te strijden. Je weet bijna
niets van je vijand, je kunt 'm niet
op papier uittekenen. Je kunt ook
niet voorspellen welke taktische
manoeuvres de tegenstander zal
uithalen, wat bij staatslegers
meestal wel kan. Hoe moeilijk het
is te vechten tegen guerrilla's, is de
Amerikanen in Vietnam gebleken.
Ondanks de kracht en de macht
van het Amerikaanse leger, is de
oorlog uiteindelijk verloren".
